1, 2. Mudimo kinyi wa kwibaka odi nawo, na bwakinyi mushindo okwete kukita wawa mudimo wi na muulo ukata?

BANDA kwela binangu bu’be Kwete kwibaka nshibo. We mubangye uno mudimo kubaapu kukila mafuku ebungi na ta ngubande kupwa nya, kwi myanda ayitungu kulombasha mu mafuku e kumpala. Uno mudimo ta ngubofule nya kadi aukupa muloo. Sunga naminyi, we na kitshibilo kya kwiupudisha, kushi kwiuleka sunga kutshimbisha maboko, mwanda ouku shi mushindo okitshi wawa mudimo ngulombeene nkukwasha bwa kwikala biya lelo uno mpa na mafuku e kumpala. Bwakinyi? Mwanda kyokwete kwibaka, nyi nnobe nabene.

² Mulondji Yude baadi mwakule shi abitungu twiyibakye atwe banabeene. Nsaa ibalungwile beena Kidishitu bwa ‘kwilama mu kifulo ky’Efile Mukulu,’ balesheshe dingi mu aa maverse kintu kilombeene kwitukwasha bwa kwibikita. Bambile shi: ‘P’anwiyibaka anwe banabene mu lukumiino lwenu lwi selele.’ (Yuude 20, 21) Mushindo kinyi oodi mulombeene kwiyibaka obe nabene bwa kunyingisha lukumiino loobe bwashi oshaale mu kifulo ky’Efile Mukulu? Tubande kwisamba pabitale myanda isatu ilombeene nkukwasha bwa kunyingisha lukumiino loobe lwi selele.

3-5. (a) Satana e na lukalo lwa nkudimba bwashi wekale na mweneno kinyi pabitale myanda ayitutekye Yehowa? (b) Mweneno kinyi atudi na kya kwikala naaye pabitale myanda ayitutekye Efile Mukulu, na yawa mweneno mukumbeene kwitupa kinyi? Tuusha kileshesho.

³ Mwanda wa kumpala, abitungu tunyingishe lukumiino lwetu mu miiya y’Efile Mukulu. Mu uno mukanda, bolongo miiya  ya Yehowa ibungi ya kululama pabitale mwikeelo. We na mweneno kinyi pabitale yaaya miiya? Satana e na lukalo lwa nkudimba bwashi omone shi miiya, na mayi a Yehowa, sunga myanda yakwete kwituteka ayitukutshisha ingi miloo sunga kwitukyengyesha. Kwete kutumika na ano mayele kubanga kala, mwanda mumone shi abaadi atuushe bipeta bibuwa mu lupango lwa Edene. (Kibangilo 3:1-6) Mayele aaye aakyebe nkuponesha su? Mbitale mweneno oobe a myanda.

⁴ Tubande kwata kileshesho: Okwete kwenda na kutemba mbalo kampanda ibuuwa ngofu, bopete mbeele lupoopo lwa tukano na takwi mushindo wa kukila lungi lupese lwa lupoopo nya. Bintu bi ku lwalwa lungi lupese bi buwa bukile na abikupa malaka a kwimutwela. Ku mbangilo, we mulombeene kumona shi lwalwa lupoopo lwa tukano alukunyengye bulungantu boobe bwa kukila lungi lupese. Kadi, pabotala kalolo lungi lupese lwa lupoopo bomono nyema a ntambwe kwete kubinga nyema a kudya! Nyi bomono binobino bwakinyi mbeele lwalwa lupoopo: bwa nkukalwila. Kwi nyema a bukyelo kwete nkubinga su? Eyi dy’Efile Mukulu aditudimusha shi: “Ikalaayi na lubasu, buulaayi meeso, mwanda mwishikwanyi neenu, winyi Kafilefile [Diabulu] akindakana kooso-kooso bu ntambwe e bukyelo kwete kukimba adya kudya.”​—1 Mpyeele 5:8.

⁵ Satana nyi nyema a bukyelo. Bu bi Yehowa takumina shi Satana etukwate, Aye mwitupe miiya ikumbeene kwitukalwila ku “bibèmbo” bya yawa mubi. (Beena-Efeeze 6:11) Byabya nsaa yooso yatunangwila pabitale miiya y’Efile Mukulu, abitungu tumone shi yaaya miiya ayilesha kifulo kya Nshetu e mwiyilu. Su atumono miiya y’Efile Mukulu mu wawa mushindo, ayitupa muloo na kwitukalwila. Mulondji Jaake bafundjile shi: “Mwemene p’eyi dipwidikye, dino dya bulungantu, na eedifubila . . . apetela mwabi mu byakumbasha.”​—Jaake 1:25.

6. Mushindo kinyi ukile buwa oodi mulombeene kunyingisha lukumino lobe mu miiya na mu mayi a kululama a Efile Mukulu? Tuusha kileshesho.

⁶ Kwikala na nshalelo mwipusheene na miya y’Efile Mukulu nyi mushindo ukile buwa wa kunyingisha lukumiino lwetu mwi Efile Mukulu, Aye etupeyaa miiya na binangu bi mu miiya yaaye. Bu kileshesho, “eyi [mwiya] dya Kidishitu” ndisangye mwiya wa  kulongyesha bangi ‘byooso bibaadi Yesu mwibafundjile.’ (Beena-Galate 6:2; Mateo 28:19, 20) Beena Kidishitu abataa dingi na muulo ukata eyi dya kwibunganga pamune bwa kulangwila na kwinyingishena mu lukumiino. (Beena-Ebreeyi 10:24, 25) Mu miiya y’Efile Mukulu, mwi dingi eyi dya kwela nteko kwi Yehowa nsaa yooso na kuteka myanda ayifiki mwishimba. (Mateo 6:5-8; 1 Beena-Tesalonika 5:17) Su twi na nshalelo mwipusheene na yaaya miiya, atukyebe kumona shi ayilesha kifulo. Kwiyilonda akwitupa muloo watushii balombeene kupeta ingi mbalo mu uno ndumbulwilo e bubi. Ponangwila pabitale mushindo ukwete nkukwasha kulonda kwa ino miiya y’Efile Mukulu mu nshalelo oobe, lukumino loobe mu ino miiya lukwete kutama su?

7, 8. Mushindo kinyi wi Eyi dy’Efile Mukulu adinyingisha mashimba a baaba abatshinyi shi pangi tabobesha kushaala balulame kunyima kwa bipwa bibungi?

⁷ Bangi abamonaa shi, bi bukopo bwa kulonda miiya ya Yehowa ku kipwa na kipwa kyooso. Abatshinyi shi pangi mbakumbeene kupona mu ungi mushindo kampanda. Su binangu bi byabya byakufwila, tolubanga ano mayi mwishimba dyoobe: “Nnaami Yehowa, Efile Mukulu oobe, akupa bulambukishi abukukwasha, akukunkusha mwishinda dyoobe. Su bodya kwikala muteemesha mayi ande, mwabi [kufukama, NWT] ubadya nkufwila bu mwela. Na kalolo bu myeeshi ya mbuu!” (Yeeshaya 48:17, 18)  Topwile kwata nsaa ya kunangusheena pabitale mushindo awitunyingisha ano mayi ku mashimba su?

⁸ Pano Yehowa etutentekyesha shi kumukokyela kwi kwanka bwa buwa bwetu. Etulaa bintu bibidi su tubamukokyela. Kya kumpala, kufukama kwetu akwikala bu mwela​—kukata, na kushi na mpwilo. Kya kabidi, kalolo sunga kululama kwetu akwikala bu myeeshi ya mbuu. Su wemana ku kyeese kya mbuu na kumona mushindo awilondenaa mbungo ya mema a mbuu, pangi we kupwandikisha shi tayi na mpwilo nya. Ouku shi mbungo ya mema tayi na nfudiilo nya, ayikyebe kutungunuka na kwikupila ku kyeese bwa looso. Yehowa auku shi kululama koobe​—mwikeelo oobe wibuwa—​ngulombeene kutungunuka bwa looso. Su botungunuka na kwitatshisha bwa kwikala mululame ku meso kwaye, ta mmukumbeene nkuleka nya. (Badika Misambo 55:22.) Ino myanda ya muulo ayitulaa Yehowa tayikwete kunyingisha lukumiino loobe mwi Yehowa na miiya yaaye ya bululame nya?

9, 10. (a) Bwakinyi mpàngo ya kunyinga mu kikudi mpàngo ya muulo ukata kwi beena Kidishitu? (b) Kumona myanda muyiile kikudi nkulombeene kupa muntu muloo mu mushindo kinyi?

⁹ Mwanda wa kabidi utale mudimo wetu wa kwibaka mbeuleshe mu ano mayi abadi bafunde ku bukwashi bwa kikudi kiselele: “Twende kumeeso byatudya kwifubwila ku ndambukisho ya bukulu.” (Beena-Ebreeyi 6:1, Kilombeno kipya) Mpàngo ya kwitatshisha bwa kwenda kumpala mu kikudi sunga kunyinga mu kikudi kwi na muulo ukata bwa mwina Kidishitu. Sunga tatwi balombeene kufika bantu bapwidikye lelo uno, atwe booso twi bakumbeene kunyinga mu kikudi. Na dingi, beena Kidishitu be na muloo ukata pabafubila Yehowa bu bantu banyingye mu kikudi. Bwakinyi?

¹⁰ Mwina Kidishitu munyingye mu kikudi nyi muntu sha kipwano kibuwa na Yehowa. Amona myanda bu abiyimonaa Yehowa. (Yowano 4:23) Mpoolo bafundjile shi: “Bee ku matalwa a mbidi, abalondo bya ku mbidi; be ku matalwa a Kidishitu naamu, abalondo bya mu kikudi.” (Beena-Looma 8:5) Kutala  myanda muyiile mbidi yetu ya bu muntu takupeeya muntu muloo ukata nya, mwanda akimbi penda buwa bwaye, tatala kula, na ele binangu byaaye nkapenda ku bintu bya ku mbidi. Kutala myanda muyiile kikudi akutushaa muloo ukata, mwanda yaaya nsaa muntu atuulu binangu byaaye kwi Yehowa, “Efile Mukulu sha muloo.” (1 Timotee 1:11, NWT) Muntu sha kipwano kibuwa n’Efile Mukulu e na lukalo lwa kusangasha Yehowa na e na muloo mpa na nsaa yakwete kutompibwa. Bwakinyi? Kutompibwa akwitupa mushindo wa kulesha shi Satana nsha madimi na wa kulama kululama kwetu, na kusangasha Nshetu e mwiyilu.​—Myeele 27:11; badika Jaake 1:2, 3.

11, 12. (a) Mpoolo bambile naminyi pabitale “binangu” bya mwina Kidishitu, na kishima kyabadi baluule bu “kuubidisha” akipatuula kinyi? (b) Bwashi mbidi ikome na ikale ayitumika kalolo abitungu kinyi?

¹¹ Kunyinga mu kikudi na kwikala na kipwano kibuwa na Yehowa abifikaa mu kulonga. Tubande kubadika uno verse: “Bakulu namu abadiya kidibwa kinyingye, abo bapwe kuubidisha binangu byabo bwa kushinguula myanda ibuwa na ibubi.” (Beena-Ebreeyi 5:14, NWT) Apamba Mpoolo shi mbapwe “kuubidisha” binangu, baadi mufunde kishima kya mu kina Greke kibabadi abesamba pabitale beena Greke abaadi abakitshi kalashishi mu aa mafuku, mwanda mbakumbeene kwikyalula bu ‘kuubidisha mbidi bu muntu akitshi kalashishi.’ Binobino banda kunangushena pabitale akitungu kukita bwa kuubidisha mbidi wawa mushindo.

¹² Patubaadi batandikwe, mbidi yeetu tayibaadi ilongyeshibwe bwa kukita kintu kampanda nya. Bu kileshesho, mwana kii tooka tekalaa na mushindo wa kukunkusha mikoolo na maboko aaye nya. Byabya, mwana tooka asanyishaa maboko aaye kushii kuuka kwaende, ingi nsaa ekupilaa mpa na mu mpala, na abanga kudila. Kadi, kunyima kwa mafuku abanga kapelakapela kulonga mushindo wa kukunkusha mbidi yaaye. Mwana mukinga abangaa kukalaba, akupu ele ntaba, kunyima asuuku lubilo. * Kadi, mwina  kalashishi akitaa naminyi? Su bomumono atumpika mwiyilu na kwifunyisha mbidi yaaye kalolo mwiyilu na muloo ooso, pangi omonaa shi mbidi yaaye ngipwe kulongyeshibwa na kuubidishibwa kubanga kala. Kyakya kiukilo ki na muntu akitshi kalashishi ta nkiifwile akyo ki nabeene nya​—mmukishe nsaa ibungi bwa kulonga na kuubidisha mbidi yaaye. Kadi pabitale kulongyesha kwa mbidi wawa mushindo, Bible amba shi “kwi buwa mu myanda ipeela.” Kulongyesha kwa binangu byetu bwashi biubiile myanda ya mu kikudi kwi na muulo ukile.​—1 Timotee 4:8.

13. Mushindo kinyi watudi balombeene kulongyesha binangu byeetu?

¹³ Mu uno mukanda, twi bamone myanda ibungi ayikyebe kwitukwasha bwa kulongyesha binangu byetu bwashi tushaale balulame ku meso kwa Yehowa na kwikala mu kipwano kibuwa naaye. Nsaa yooso yokyebe kwata kitshibilo ela nteko na kunangushena ku mayi a kulonda na miiya y’Efile Mukulu. Kumpala kwa kwata kitshibilo kyooso, eyipushe shi: ‘Miiya kinyi sunga mayi kinyi a kulonda e mu Bible atale uno mwanda? Mushindo kinyi wandi mulombeene kwiatumikila? Nkinyi kyandya kukita kilombeene kusangasha Nshami e mwiyilu?’ (Badika Myeele 3:5, 6; Jaake 1:5.) Nsaa yooso yokyebe kwata kitshibilo mu wawa mushindo okyebe kulongyesha binangu byoobe. Kulongyesha kwa binangu mu wawa mushindo akukukwasha bwa kwikala na kushaala mu kipwano kibuwa n’Efile Mukulu.

14. Bwa kukula mu kikudi abitungu shi twikale na nsala ya kinyi, kadi abitungu twikale badimukye pabitale mwanda kinyi?

¹⁴ Kunyinga mu kikudi ta nfudiilo a myanda, abitungu kutungunuka na kwenda kumpala mu kikudi. Abitungu kudya bwa kukula. Nyi bwakinyi Mpoolo bambile shi: “Bakulu namu  abadiyaa kidibwa kinyingye.” Bwa kunyingisha lukumiino lobe kalolo, abitungu kutungunuka na kudya bidibwa binyingye bya mu kikudi. Nsaa yotumikila myanda yokwete kulonga, wekala na kinangu, aku namu Bible amba shi: “Kinangu nyi nkintu kya kumpala.” Byabya, abitungu twikale na nsala ya bya binyibinyi bikwete kwitupa Nshetu e mwiyilu. (Myeele 4:5-7, NWT; 1 Mpyeele 2:2) Eyendo shi kwikala na kiukilo sunga na binangu by’Efile Mukulu ta mmwanda wa kwitatula nawo nya. Abitungu twitaluule efuku dyooso bwashi kwitatula sunga kungi kubofula kampanda takumenanga mishi mu mashimba etu. Mpoolo bafundile shi: “Etaluleeyi anwe banabeene, talayi su nwi mu lukumiino, nwipime anwe banabeene.”​—2 Beena-Kodinto 13:5.

15. Bwakinyi abitungu kwikala na kifulo bwa kwenda kumpala mu kikudi?

¹⁵ Kwibaka kwa nshibo nkulombeene kupwa, kadi mudimo autungunuka. Mudimo wa kwiyibamba na kwiyilumbuula wi na muulo ukata, na pangi kukumbasha kyooso akitungu ku nshibo su myanda ibashintuluka. Abitungu shi twikale na kinyi bwa kunyinga mu kikudi na kulama kipwano kibuwa n’Efile Mukulu? Kya kumpala nyi nkifulo. Abitungu tunyingishe kifulo kyetu bwa Yehowa na bakwetu beena Kidishitu. Su tatwi na kifulo, kiukilo kyetu na midimo yetu mbilombeene kwikala bya bisumanga​—bu eunga dya bisumanga. (1 Beena-Kodinto 13:1-3) Kifulo nkilombeene kwitukwasha bwa kwikala beena Kidishitu banyingye na kutungunuka na kwenda kumpala mu kikudi.

16. Satana afwisha binangu kinyi, na nkinyi kitupe Yehowa bwa kwitukalwila?

¹⁶ Tubande kutala ungi mwanda umune utale uno mudimo wa kwibaka. Bwa kwiyibaka obe nabeene bu mulondji a Kidishitu, abitungu wekale mudimukye pabitale ngyelelo oobe a binangu. Satana, mukunkushi a ino nsenga, e na mayele e bukopo a kufwisha bantu mu kwela kwa binangu bi bubi, kumona myanda nka mu mushindo wibubi, kukutwa kwa kutuula eshimba mwi bangi, na kukutwa kwa lukulupilo. (Beena-Efeeze 2:2)  Binangu bi byabya bi masaku kwi mwina Kidishitu, bi nka bu kiluu kya ku nshibo kipwe kudiibwa na buswa. Twi na muloo mwanda Yehowa mwitupe lukulupilo, kintu kikata kikumbeene kulama binangu byetu.

17. Eyi dy’Efile Mukulu adituusha kileshesho kinyi bwa kulesha muulo wi nawo lukulupilo?

¹⁷ Bible atemuna bintu bilekeenelekeene bi mu bina ngoshi bya mu kikudi byatudi nabyo lukalo bwa kulwa na Satana mpa na uno ndumbulwilo. Kintu kikata ki mu bino bina ngoshi nyi ndubàngo, “lutengyelo lwa kipandjilo.” (1 Beena-Tesalonika 5:8) Mu mafuku a kala basalayi abaadi abauku shi ta mbalombeene kupanda mu ngoshi su ta mbafwale lubango sunga kifulu. Misango ibungi abaadi abekikitshi na kilonda kyabadi bafwadikye musokya; byabya kibaadi akikumbu mikyetwe ibungi ibaadi ikumbeene kutapa musalayi ku mutwe. Bu bi lubango lubaadi alukalwila mutwe, lukulupilo ndulombeene kukalwila binangu byetu.

18, 19. Yesu baadi mulekye kileshesho kinyi kya kulama lukulupilo, na mushindo kinyi watudi balombeene kulonda kileshesho kyaaye?

¹⁸ Yesu baadi muleshe kileshesho kya kulama lukulupilo. Tolubanga shi baadi mukyengye ngofu mu bufuku bwaye bwa nfudiilo pano pa nsenga. Kuuku aaye a p’eshimba baadi mumupaane pa mwanda wa makuta. Ungi baadi mupele’shi tamuwuku. Bangi abaadi bamusuukye. Beena eumbo dyabo abaadi bamutombokyele, abo nkumwipa ku mutshi wa makyenga kwi basalayi ba beena Looma. Twi kwamba shi Yesu baadi mupete bitompwanga bikile bukata, byatushi pangi balombeene kupeta. Nkinyi kibaadi kimukwashe? Mukanda wa Beena-Ebreeyi 12:2 (Kilombeno kipya) awaluula shi Yesu bakuminyine kwipayibwa “kushi kutala bu kintu pa mwanda wa lwalwa lufu lwa buufu, mwanda bamwene muloo ubaadi umutudilwe kumpala, binobino mmushaale ku mboko ibalume ya lupuna nsulu lw’Efile Mukulu.” Yesu tabaadi mulube “muloo ubaadi umutudilwe kumpala” nya.

¹⁹ Muloo kinyi ubaadi utudilwe Yesu kumpala? Oolo, baadi auku shi su banyingiila, akyebe kukwasha bwa kwikasha eshina dya Yehowa bu diiselele. Baadi na mushindo wa kulesha patooka  shi Satana nsha madimi. Takubaadi lungi lukulupilo lubaadi lulombeene kupa Yesu muloo wi byabya nya. Baadi auku dingi shi Yehowa akyebe kumupa bwedi bukata su bashaala mululame​—ekala na nsaa yalukila dingi kwi Nshaaye. Yesu baadi mulame lwalwa lukulupilo mu binangu byaaye mpa na nsaa ibaadi mu nkalakasho. Twi na kya kukita byabya. Atwe namu twi na muloo witutudilwe kumpala. Yehowa mupe ooso a kwatudi kinemo kya kukwasha bwashi eshina Dyaye dikale diselele. Twi balombeene kulesha shi Satana nsha madimi su atusangula Yehowa bu Nfumu mukile booso na atwilama mu kifulo kya Nshetu a mwiyilu sunga twekala mu nkalakasho sunga mu kutompibwa kinyi.

20. Nkinyi kilombeene nkukwasha bwashi wekale na binangu bibuwa na lukulupilo?

²⁰ Yehowa akyebe kupa bafubi baaye bwedi na dingi e na lukalo lukata lwa kwibikita. (Yeeshaya 30:18; badika Malakii 3:10.) E na muloo wa kukumbasha nkalo ya p’eshimba ya bafubi baaye. (Misambo 37:4) Byabya tuula binangu byoobe ku lukulupilo lutudibwe kumpala koobe. Twekalanga na binangu bi bubi, bishi bilulame bya uno ndumbulwilo a Satana. Su bopusha shi kikudi kya uno ndumbulwilo kibabanga kutwela mu binangu byoobe sunga mwishimba dyoobe, teka Yehowa bwa kupeta “butaale bw’Efile Mukulu, abo butabukile binangu byooso.” Bwabwa butaale abufiki kwi Efile Mukulu, abulama eshimba dyoobe na binangu byoobe.​—Beena-Fidipe 4:6, 7.

21, 22. (a) Ndukulupilo kinyi lwa ntumbo lwi na “kibumbu kikata” kya bantu? (b) Nkinyi akikusankisha ngofu mu lukulupilo lwa beena Kidishitu, na nkitshibilo kinyi kyoodi nakyo?

 ²¹ Lwalwa ndukulupilo lwi buwa bwikashaa lwa kulama mu binangu! Su we umune a mu “kibumbu kikata” kya bantu “abakatukila mu kutompiibwa kukata,” nangusheena pabitale nshaleelo mutuudibwe kumpala koobe. (Bifumbulwe 7:9, 14) Pash’apekala dingi Satana na ba demo baaye, okyebe kupeta kikiisho kyoshobandile kupwandikisha. Dingi, nanyi a kwatudi mupwe kupeta nshaleelo shi na nkalakasho ya Satana na binangu byaaye abitumu bantu mu kukita myanda ibubi? Pabishy’abikala dingi, muloo kinyi watwikala nawo wa kutumika bwa kwalula nsenga bu mpaladiiso ku bukunkushi bwa Yesu na bantu 144000 abakamunana naaye mwiyilu! Muloo kinyi watudi nawo bwa lukulupilo lwa kumona apapu mikumbo na bilema byooso, lwa kukuukila bakwetu abakasanguka, na lwa kwikala na nshalelo baadi akyebe Efile Mukulu shi twikale naaye! Patukekala bapwidikye, atukamono kukumbana kwa mulayilo wi mu Beena-Looma 8:21​—“bulungantu na ntumbo bya baana b’Efile Mukulu.”

²² Yehowa akyebe shi wekale na bulungantu bukata boshi mulombeene kupwandikisha. Buno bulungantu bwi mu kukokyela. Abitungu kwitatshisha bwa kubanga kukokyela Yehowa kwifuku n’efuku. Byabya, tungunuka na kwiyibaka obe nabeene mu lukumiino loobe lwi selele, bwashi welame mu kifulo ky’Efile Mukulu bwa looso!