1, 2. Upange upi o kasi oku linga, kuenda momo lie o sukilila oku linga upange waco lutate?

OVE o kasi oku tunga onjo yimue yinene. Onjo yaco o kasi ale oku yi tunga otembo yalua, kuenda o ka amamako oku yi tunga. Ka ca lelukile oku linga upange waco, pole wa siata oku likolisilako oku u tẽlisa. Ndaño ku iya ovitangi, ove ku liwekapo oku tunga kuenda o yuvula oku kuata owesi, momo wa kũlĩha okuti upange waco u ka ku kuatisa kovaso yoloneke. Momo lie? Momo onjo yaco o kasi oku tunga, ove muẽle!

² Ndonge Yuda wa lekisa okuti tu sukila oku likolisilako oku li pamisa. Eci a vetiya Akristão oku ‘kala vocisola ca Suku,’ wa lekisa okuti va sukilile oku ‘pamisa ekolelo liavo li kola.’ (Yuda 20, 21) Ovina vipi vi ku kuatisa oku pamisa ekolelo liove oco o kale vocisola ca Suku? Tu konomuisi ovina vitatu vi pondola oku ku pamisa konepa yespiritu.

3-5. (a) Satana o yongola okuti ove o tenda ndati ovihandeleko via Yehova? (b) Ovisimĩlo vipi tu sukila oku kuata viatiamẽla kovihandeleko via Suku, kuenda oku ci linga ci kuete esilivilo lie? Tukula ocindekaise cimue.

³ Catete, tu sukila oku pamisa ekolelo lietu kovihandeleko via Suku. Poku lilongisa elivulu lilo, wa konomuisa  olonumbi vialua via Yehova viatiamẽla kovituwa. O tenda hẽ ndati olonumbi viaco? Satana o yongola oku ku kemba oco o sime okuti olonumbi, ovihandeleko kuenda alungulo a Yehova via tĩla calua. Satana wa siata oku kuama etutu a linga vocumbo Cedene. (Efetikilo 3:1-6) Anga hẽ etutu liaco li ka ku yapuisavo? Catiamẽla lika kokuove ndomo o tenda olonumbi via Suku.

⁴ Sokolola okuti, o kasi oku ñuala ñuala vocumbo cimue ca posoka. Pole, vocumbo caco muli ongumbu yi ku tateka oku enda kolonepa vikuavo viocumbo kuna ku molẽha ndu okuti kua fina calua. Kuenje, ove o sima okuti ongumbu, yi kasi oku ku tateka. Noke yotembo yimue o mola ohosi konele yikuavo yongumbu! Nda vocumbo ka mua kalele ongumbu, ohosi nda ka ya ku kuatele? Kaliye o limbuka esunga lieci mu kasilili ongumbu yaco. Ondaka ya Suku yi tu vetiya hati: “Lunguki. Lavululi. Unyali wene eliapu o ñuala ñuala ndohosi yi koma oku sandiliya u a lia.”​—1 Petulu 5:8.

⁵ Satana wa tuwa ndohosi ya tema. Omo liaco, Yehova wa tumbika ovihandeleko vi tu teyuila, momo ka yongola okuti tu yuliwa “latutu” a Satana. (Va Efeso 6:11) Tu pondola oku limbuka ocisola ca Isietu wokilu, olonjanja viosi eci tu sokolola kovihandeleko viaye. Nda tua kapako ovihandeleko via Suku, tu ka kolapo kuenda tu ka kuata esanju. Ndonge Tiago wa soneha hati: “U o vanja vanja sui vocihandeleko ca kanguka, haico ceca umãmãle, kuenje o pandikisa laco . . . o sumũlũisua loku lingainga kuaye.”​—Tiago 1:25.

6. Ovihandeleko lolonumbi via Suku vi pamisa ndati ekolelo liove? Tukula ocindekaise cimue.

⁶ Oku kuama olonumbi via Suku oco ocina ca velapo ci tu kuatisa oku pamisa ekolelo lietu Kokuaye, kuenda  kovihandeleko viaye. “Ocihandeleko ca Kristu,” ci tu kisika oku longisa ‘omanu ovina viosi eye a tu kundika.’ (Va Galatia 6:2; Mateo 28:19, 20) Vocihandeleko caco mua kongela oku liongoluila pamosi la vamanji oco tu li pamise konepa yespiritu. (Va Heveru 10:24, 25) Vovihandeleko via Suku, mua kongelavo oku likutilila ku Yehova lutima wetu wosi. (Mateo 6:5-8; 1 Va Tesalonike 5:17) Osimbu tu kapako olonumbi viaco, tu limbuka ndomo ovio via siata oku tu teyuila. Oku pokola kokuavio ci tu nenela esanju ka li sangiwa voluali lulo luevĩho. Poku sokolola ndomo ovihandeleko via Suku via siata oku ku kuatisa, ekolelo liove ka li pamisiwa hẽ?

7, 8. Ondaka ya Suku yi lembeleka ndati vana va kuete ohele yokuti ka va ka tẽla oku kapako olonumbi via Suku vokuenda kuanyamo?

⁷ Omanu vamue va kuete usumba wokuti vokuenda kuotembo ka va ka tẽla vali oku kapako ovihandeleko via Yehova. Va kuete ohele yokuti ocina cimue ci ka va lueyisa. Nda o kuete ocisimĩlo caco, sokolola olondaka evi: “Ame ndi Yehova Suku yove, hu longisa eci cu ku kuatisa, hu songuila vonjila ya ku sungulukila. Nda  wa yevelile ovihandeleko viange! Nda ombembua yove nda ya lingile ndolui, kuenda esunga liove ndapuku okalunga.” (Isaya 48:17, 18) Anga hẽ wa sokoluile ale elembeleko li sangiwa volondaka evi?

⁸ Yehova o tu ivaluisa okuti eci tu pokola kokuaye tu ka kuata asumũlũho alua. Catete, ombembua yetu yi ka kala ndolui lua tulumuha. Cavali, esunga lietu li ka kala ndapuku okalunga. Eci o kala konele yokalunga loku tala ndomo akimba a tumõha o yeva esanju lialua. Ove wa kũlĩha okuti apuku okalunga a tumõha otembo yosi. Yehova wa popia hati esunga liove li kala ndapuku ale ndakimba okalunga. Nda wa likolisilako oku u kolela, eye ka ka ecelela okuti o lueya! (Tanga Osamo 55:22.) Anga hẽ ohuminyo yaco ka yi pamisa ekolelo liove ku Yehova kuenda kolonumbi viaye?

9, 10. (a) Momo lie oku kula kespiritu oco ocimãho ca velapo Kakristão? (b) Oku kapako ovina viespiritu ci tu nenela ndati esanju?

⁹ Ocina cavali ci pamisa ekolelo lietu ci sangiwa volondaka evi: ‘Amamako oku kula kespiritu.’ (Va Heveru 6:1) Oku kula kespiritu oco ocimãho ca velapo Kakristão. Ndaño omanu ka va lipuile, va pondola oku kula kespiritu. Omo liaco, Akristão va pondola oku kuata esanju lioku vumba Yehova osimbu va amamako oku kula kespiritu. Momo lie?

¹⁰ Ukristão wa kula konepa yespiritu, yuna wa loñoloha. Eye o tenda ovina ndeci Yehova a vi tenda. (Yoano 4:23) Paulu wa soneha ndoco: “Ava va tiamela ketimba va sokolola ovina vietimba, puãi ava va tiamela ke espiritu va sokolola ovina vie espiritu.” (Va Roma 8:5) U wa tiamẽla ketimba ka kuete esanju lialua, momo wa  tiamisila ovisimĩlo viaye kovina vi letiwe. U o tiamẽla kespiritu o kuete esanju omo wa tiamisila ovisimĩlo viaye ku Yehova, ‘Suku yesanju.’ (1 Timoteo 1:11) Omunu watiamẽla kespiritu o kuete onjongole yoku sanjuisa Yehova ndaño lovitangi. Momo lie? Momo ovitangi vieca epuluvi lioku sanjuisa Isietu wokilu, kuenda oku pamisa ekolelo lietu, loku lekisa okuti Satana ohembi.​—Olosapo 27:11; tanga Tiago 1:2, 3.

11, 12. (a) Nye Paulu a popia catiamẽla Kakristão va tẽla oku “tepisa pokati keci ciwa leci cĩvi,” kuenda nye ci lomboloka ondaka oku “pindisiwa”? (b)Oco etimba li pindisiwe li sukila oku pita voloseteko vipi?

¹¹ Epindiso li kuatisa oku loñoloha kuenda oku kula kespiritu. Kũlĩhĩsa ocinimbu eci: “Okulia kua kola kuakulu, okuti kuava va tẽla oku tepisa pokati keci ciwa leci cĩvi, omo olondunge viavo via pindisua.” (Va Heveru 5:14) Catiamẽla kepondolo tu kuete lioku tepisa ovina, Paulu wa tukula ondaka yimue yi kuete esilivilo kelimi Liohelasi okuti oku ‘pindisa.’ Omo kofeka yo Helasi kocita catete kua kala ovitumãlo vioku pindisa etimba, ondaka yaco yi sokisiwa ‘loku pindisa etimba.’ Kaliye sokolola eci ca kongeliwa vepindiso liaco.

¹² Eci tua citiwa etimba lietu ka lia pindisiwile handi. Pole, oñaña yi tẽla ale oku limbuka ndomo ovimatamata vietimba liaye vi talavaya. Oñaña nda ya sumua ale yi kasi oku lila, yi pondola oku veta ovaka kocipala cayo. Osimbu yi kasi oku kula, yamamako oku pindisa etimba liayo. Oyo yi fetika oku yaila, oku votoka, oku enda oku sulako yi lupuka. * Oco hẽ nye ci popiwa catiamẽla  komunu wa siata oku pokuisa etimba? Poku mola ndomo omunu waco a tẽha loku li tieñela vilu, o tava okuti wa pindisa ovimatamata viaye vokuenda kuotembo yalua. Oku loñoloha kuaco, ka kua tukulukile ño, ci sukila oku pindisa etimba vokuenda kuotembo yalua. Embimbiliya li popia okuti, “oku pindisa etimba” ku kuete esilivilo litito. Pole oku li pindisa konepa yespiritu ku kuete esilivilo lia velapo, momo ku tu kuatisa oku tepisa eci ciwa leci cĩvi.​—1 Timoteo 4:8.

13. Tu pondola oku pindisa ndati uloño wetu woku tepisa ovina?

¹³ Velivulu lilo, tua konomuisa ovina vialua vi ka ku kuatisa oku pindisa olondunge viove oco o pame kespiritu loku kolela Yehova. Likutilila oco o kapeko olonumbi via Suku lovihandeleko viaye, poku nõla onjila o yongola oku kuama. Osimbu handi kua nõlele onjila yimue, li pula ndoco: ‘Nye Embimbiliya li popia catiamẽla kondaka eyi? Ndi kapako ndati onumbi eyi? Ndi pondola oku sanjuisa ndati Isietu wokilu?’ (Tanga Olosapo 3:5, 6; Tiago 1:5.) Onjila o nõla oyo yi lekisa nda o kuete uloño woku tepisa ovina. Epindiso liaco, li ka ku kuatisa oku pama kespiritu.

14. Oco tu kule kespiritu tu sukila oku linga nye, kuenda nye tu sukila oku ivaluka?

¹⁴ Osimbu tu amamako oku kula ketimba, tu sukilavo oku likolisilako oku loñoloha kespiritu. Oco omunu a kule, o sukila oku li tekula. Eli olio esunga lieci Paulu a  popela hati: “Okulia kua kola kuakulu.” Oco tu pamise ekolelo lietu tu sukila oku li tekula lokulia kuespiritu. Poku kapako ovina wa siata oku lilongisa o ka “kuata olondunge,” ndomo Embimbiliya li ci lekisa. Tu sukila oku kuata onjongole yovina Isietu a siata oku tu ĩha oco tu kule. (Olosapo 4:5-7; 1 Petulu 2:2) Ukũlĩhĩso tu kuete ka wu tu ĩha omoko yoku sima okuti tua velapo vakuetu. Tu sukila oku li kũlĩhĩsa etu muẽle oco ka tu ka kuate epela lovituwa vikuavo vĩvi. Paulu wa soneha hati: “Liseteki ene muẽle nda hẽ vu kasi ocili vekolelo.”​—2 Va Korindo 13:5.

15. Momo lie ocisola ci kuetele esilivilo koku kula konepa yespiritu?

¹⁵ Ndaño onjo ya tungiwa ale, lopo upange woku yi posuisa wamamako. Vokuenda kuotembo yi sukila oku yi semulula kuenda oku yi tata. Ocina cipi ci ka tu kuatisa oku pama kespiritu? Ocina ca velapo, ocisola. Tu sukila oku amamako oku kuatela ocisola Yehova kuenda vamanji. Nda ka tua kuatele ocisola, ukũlĩhĩso lupange wetu ka u ka kuata esilivilo. (1 Va Korindo 13:1-3) Ocisola ci tu kuatisa oku kula kespiritu.

16. Ocisimĩlo ci pi Satana a siata oku vetiya laco omanu, kuenda ocimãleho ci pi Yehova a tu ĩha?

¹⁶ Tu konomuisi vali ocina cikuavo ci kuete esilivilo kupange woku tunga. Oco o linge ondonge yocili ya Kristu, o sukila oku li pamisa ove muẽle loku lava ovisimĩlo viove. Satana ombiali yoluali lulo, o yongola okuti omanu va kuata ovisimĩlo vioku li sepuisa, va pua ekolelo, kuenda ka va kuata elavoko. (Va Efeso 2:2) Ovisimĩlo viaco vi kapa kohele ekalo Liukristão. Pole, Yehova o tu ĩha elavoko, okuti oco ocimãleho ci tu teyuila.

17. Ondaka ya Suku yi lekisa ndati esilivilo lielavoko?

 ¹⁷ Embimbiliya li tukula olonepa vialua viocimãleho cespiritu, vi tu kuatisa oku yaka la Satana kuenda oluali luaye. Onepa ya velapo yocimãleho caco ocikoko, okuti “elavoko lieyovo.” (1 Va Tesalonike 5:8) Kosimbu, esualali poku enda kuyaki lia sukilile oku kapa kutue ocikoko calio. Ocikoko ca enda oku pangiwa lutale, okuti vokati kaco mua enda oku tongiwila ocipa, oco ci teyuile utue kovina vi lemeha. Ndeci ocikoko ca enda oku teyuila utue wesualali, elavoko li teyuilavo ovisimĩlo viove.

18, 19. Ongangu yipi Yesu a tu sila, kuenda tu pondola oku u setukula ndati?

¹⁸ Yesu wa eca ongangu ya velapo yoku kuata elavoko. Yesu wa pandikisa kohali yalua vuteke eya oku kuatiwa. Umue pokati kakamba vaye wo pakula omo liolombongo. Ekamba likuavo lio likala. Vakuavo va tila. Eci asualali vo ko Roma va kala oku u veta, omanu vosi vo ñualelapo vati; a fe. Lomue pokati ketu wa la pita lohali Yesu a tala. Nye co kuatisa oku pandikisa? Elivulu lia va Heveru 12:2, li popia ndoco: “Mekonda liesanju lio kapiwila kovaso, wa pandikisa oku tala ohali [yuti], wa pembula osõi, kuenje cilo wa tumala kondio yocalo ca Suku.” Yesu lalimue eteke a ivaleleko ‘esanju lia kapiwile kovaso aye.’

¹⁹ Esanju lipi lia kapiwile kovaso a Yesu? Ocili, eye wa kũlĩhĩle okuti, poku pandikisa kohali yaco, o ka eca esivayo konduko yi kola ya Yehova. Yesu wa lekisa okuti Satana ohembi. Ka kua kaile elavoko lalimue nda lia eca esanju ku Yesu okuti oku sivaya onduko ya Isiaye ci sule. Eye wa kũlĩhĩle okuti Yehova o ko sumũlũisa calua kuenda wa lavokaile otembo yoku kala kumue la Isiaye.  Ndaño lohali yaco, Yesu wa kala lesanju omo lielavoko a kuata. Vosi yetu tu sukila oku kuama ongangu yaye, momo tu kuetevo elavoko liomuenyo kovaso yoloneke. Yehova wa eca komunu lomunu esumũlũho lioku sivaya onduko yaye yi kola. Ndaño lalambalalo kuenda ohali, tu pondola oku lekisa okuti Satana ohembi poku tiamẽla ku Yehova, Ombiali yetu, loku amamako oku kala vocisola ca Isietu.

20. Nye cu ku kuatisa oku kuata ovisimĩlo via sunguluka lelavoko liocili?

²⁰ Yehova ka kuete lika onjongole yoku sumũlũisa afendeli vaye, Eye o kuetevo unene woku ci linga. (Isaya 30:18; tanga Malakiya 3:10.) Eye o sanjukila afendeli vaye vakuesunga poku va ĩha eci va yongola. (Osamo 37:4) Omo liaco, tiamisila utima wove kolohuminyo viaye. Ku ka kuate ovisimĩlo ka via sungulukile violuali lulo lua Satana. Nda o kasi oku vetiyiwa lovisimĩlo violuali, likutilila ku Yehova oco a ku ĩhe “ombembua ya Suku, yina ya piãla olondunge viosi.” Ombembua yaco yi pondola oku teyuila utima kuenda ovisimĩlo viove.​—Va Filipoi 4:6, 7.

21, 22. (a) Elavoko lipi vana va panga onepa ‘kowiñi wakahandangala’ va kuete? (b) Elavoko lipi onepa yimue Yakristão va kuete, kuenda nye ove wa likuminya oku linga?

 ²¹ Sokolola elavoko ove o kuete! Nda ove o panga onepa ‘kowiñi wakahandangala’ u “tunda kohali ya piãla,” sokolola omuenyo o ka kuata. (Esituluilo 7:9, 14) Kolela okuti Satana lolondele viaye va ka kunduiwa. Helie pokati ketu ka la talisiwa ohali la Satana? Noke yohali yaco o ka kuata esanju lioku panga onepa kupange woku pongolola ilu lieve, oco li linge ofeka yelau vuviali wa Yesu kuenda 144.000 komanu va ka viala laye kilu! Tu ka kuata esanju lialua momo ka ku ka kala vali ovovei, kuenda tu ka yolela vangandietu va fa eci va ka pinduiwa, oco va kuate omuenyo una Suku a tu yonguila! Osimbu tu ka amamako oku kala omanu va lipua, ohuminyo yi sangiwa kelivulu lia va Roma 8:21, yoku kala ‘omãla va Suku,’ yi ka tẽlisiwa.

²² Yehova o yongola okuti ove o kuata eyovo lia piãla. Epokolo olio li ka ku kuatisa oku kuata eyovo liaco. Anga hẽ eci ka cu ku vetiya oku pokola ku Yehova eteke leteke? Omo liaco, amamako oku pamisa ekolelo liove loku kala vocisola ca Suku otembo yenda ño hũ-u!