WASE 14
“Keimami Duavata Kina”
Na vakatulewa e cakava na ilawalawa dauvakatulewa kei na duavata e kauta mai ena ivavakoso
Yavutaki ena Cakacaka 15:13-35
1, 2. (a) Na taro bibi cava me ratou na vakatulewataka na ilawalawa dauvakatulewa ena imatai ni senitiuri? (b) Na cava e vukei ira ena nodra vakatulewa?
ERA nanamaki ena vakatulewa sa vakarau yaco. Eratou veiraici na yapositolo kei ira na qase era tawana tiko na rumu e Jerusalemi, nira sa yacova qo e dua na gauna bibi. E vakavurea e levu na taro bibi na ile ni veicilivi. Era na muria na Lawa a soli vei Mosese na lotu vaKarisito? Era duidui vakacava na Jiu kei ira na lewe ni Veimatanitu lotu vaKarisito?
2 Era sa dikeva e levu na ivakadinadina na tagane era lesi mera veiliutaki. Era vakasamataka na ivola ni parofisai ni Kalou kei na ivakadinadina ni nona veivakalougatataki o Jiova. Era dui tukuna na ka era kila kei na nodra rai ena tikina qo. E sega ni tukuni rawa na levu ni ivakadinadina e kumuni rawa me baleta na ile qo. E matata na veidusimaki ni yalo tabu i Jiova ena ka me caka. Vakacava era na muria na tagane qori na veidusimaki?
3. E yaga vakacava vei keda na ka e tukuni ena Cakacaka wase 15?
3 E vinakati na vakabauta dina kei na yaloqaqa me ciqomi kina na veidusimaki ni yalo tabu ena tikina qo. Ke ra muria qori, era na cati vakalevu vei ira na liuliu ni lotu vakaJiu. Era na saqati tale ga vei ira na tagane ena ivavakoso era dei ena Lawa a soli vei Mosese. Na cava ena cakava na ilawalawa dauvakatulewa? Meda raica mada. Nida dikeva na itukutuku qo, eda na raica ni muria tiko na iLawalawa Dauvakatulewa nikua na nodra ivakaraitaki na tagane oya. Meda muria tale ga qori nida vakatulewa se nida sotava na ituvaki dredre ena noda bula.
“E Duavata kei na Tikina qo na Nodra Vosa na Parofita” (Caka. 15:13-21)
4, 5. Na parofisai vakaivolatabu cava e vakasamataka o Jemesa?
4 E qai vosa na tisaipeli o Jemesa, na taci Jisu vakacabecabe. a Kena irairai ni a jeameni tiko ena bose qo. Na ka e tukuna e vakaraitaka vakamatata na vakatulewa era sa duavata kina. E kaya o Jemesa: “Sa vakamacalataka vinaka o Simioni na imatai ni gauna e golevi ira kina na veimatanitu na Kalou me digitaka e dua na ilawalawa me vakatokai ena yacana. E duavata kei na tikina qo na nodra vosa na Parofita.”—Caka. 15:14, 15.
5 Ni rogoca oti o Jemesa na vosa i Simioni se Saimoni Pita, kei na ivakadinadina erau solia o Panapasa kei Paula, de dua e vakasamataka sara na tikinivolatabu e vakamatatataka na ulutaga e veivosakitaki tiko. (Joni 14:26) Ni oti ga nona tukuna “e duavata kei na tikina qo na nodra vosa na Parofita,” e cavuqaqataka sara o Jemesa na Emosi 9:11, 12. Na ivola i Emosi e okati ena iVolatabu vakaIperiu e vakatokai “na ka era vola na Parofita.” (Maciu 22:40; Caka. 15:16-18) O na dikeva ni vosa e cavuta o Jemesa e duidui toka mai na kena e kunei ena ivola i Emosi nikua. Kena irairai ni a cavuqaqataka mai na Septuagint, na ivakadewa vaKirisi ni iVolatabu vakaIperiu.
6. E veidusimaki vakacava na iVolatabu ena ulutaga e veivosakitaki?
6 E dusimaki Emosi o Jiova me parofisaitaka ni na vakaduria tale o koya “na valetabanikau nei Tevita,” na yatukawa vakatui ena basika kina na Matanitu vakaMesaia. (Isik. 21:26, 27) Vakacava ena vakayagataki ira tale na Jiu vakayago o Jiova me dua na matanitu? Sega. E kuria na parofisai ni “o ira kece na lewe ni veimatanitu” era na kumuni vata mai ‘mera vakatokai ena yaca ni Kalou.’ Nanuma tiko ni se qai tukuna oti ga o Pita, ni Kalou e sega ni “vakaduiduitaki keda [na lotu vaKarisito Jiu] vei ira [na lewe ni Veimatanitu sa mai vakabauta], e vakasavasavataka ga na lomadra nira sa vakabauta.” (Caka. 15:9) Kena ibalebale, e inaki ni Kalou mera mai itaukei ni Matanitu o ira na Jiu kei ira na lewe ni Veimatanitu. (Roma 8:17; Efeso 2:17-19) E sega ni bau tukuni ena parofisai uqeti vakalou qo kei na so tale mera cilivi taumada na lewe ni Veimatanitu, se mera mai tavuki ina lotu vakaJiu.
7, 8. (a) Na cava e vakatututaka o Jemesa? (b) Cava na ibalebale ni ka e tukuna?
7 Ni uqeti Jemesa na ivakadinadina vakaivolatabu kei na veika e rogoca, e vakatututaka sara na vosa qo: “Au vakatulewataka gona meda kua ni vakavuleqa tale vei ira na veimatanitu era sa tavuki tiko mera qarava na Kalou, meu vola ga me tabu vei ira na veika e vakadukadukalitaki ena qaravi matakau, na veiyacovi tawadodonu, na ka e kuna, kei na dra. Se tekivu makawa sara na kena vunautaki ena koro na ka e vola o Mosese, wili kina na ivunau kece qo, ni dau wiliki vakadomoilevu na nona ivola ena valenilotu ena siga ni vakacecegu kece.”—Caka. 15:19-21.
8 Ni tukuna o Jemesa “au vakatulewataka gona,” a via lewa ga o koya na bose ni jeameni? Sega sara ga! Na vosa vaKirisi e vakadewataki me “au vakatulewataka,” e rawa ni kena ibalebale “au sa vakalewa” se “qo na noqu rai.” E sega sara ga ni vakatulewa tiko o Jemesa ena vuku ni ilawalawa taucoko, e vakatututaka ga mera vakasamataka mada na ka me caka, e yavutaki ena ivakadinadina sa rogoci kei na ka e tukuna na iVolatabu me baleta na tikina qo.
9. E yaga vakacava na vakatutu i Jemesa?
9 Vakacava e yaga na vakatutu i Jemesa? E macala ga ni yaga, ni ratou qai muria qori na yapositolo kei ira na qase. E yaga vakacava? Na iwalewale e vakatututaki me muri ena sega ni “vakavuleqa” se “dredre” vei ira na lotu vaKarisito era lewe ni Veimatanitu, e sega ni vinakati kina mera muria na Lawa a soli vei Mosese. (Caka. 15:19) Ena yasana adua, na vakatulewa qo ena dokai kina na nodra lewaeloma na Jiu lotu vaKarisito, ni sa vakayabaki na nodra rogoca ‘na ka e vola o Mosese ni dau wiliki vakadomoilevu ena valenilotu ena siga ni vakacecegu kece.’ b (Caka. 15:21) Na iwalewale qori ena vaqaqacotaka na nodra veiwekani na Jiu lotu vaKarisito kei na lewe ni Veimatanitu lotu vaKarisito. Kena ilutua, ena marau kina na Kalou o Jiova, ni na vakayacori tiko ga kina na nona inaki. Sa dua dina na sala vinaka me wali kina na ile a voleka sara ni vakaleqa na nodra duavata kei na nodra tikovinaka na ivavakoso kece! E ivakaraitaki uasivi tale ga ina ivavakoso vaKarisito nikua!
Albert Schroeder ena soqo ni veimatanitu ena 1998
10. E muria vakacava na iLawalawa Dauvakatulewa nikua na ivakaraitaki ni ilawalawa dauvakatulewa ena imatai ni senitiuri?
10 Me vaka e tukuni ena wase sa oti, na iLawalawa Dauvakatulewa ni iVakadinadina i Jiova nikua e tautauvata ga kei na ilawalawa dauvakatulewa ena imatai ni senitiuri. Ena sala cava? Ni veidusimaki ena ka kece, c e nuitaki Jiova na Turaga Cecere ni Lomalagi kei Vuravura kei Jisu Karisito na iLiuliu ni ivavakoso. (1 Kor. 11:3) E caka vakacava qo? E vakamacalataka o Albert D. Schroeder, e dua a veiqaravi voli ena iLawalawa Dauvakatulewa ena 1974 me yacova ni vakacavara nona bula e vuravura ena Maji 2006: “E dau bose ena siga Vukelulu na iLawalawa Dauvakatulewa, e dau tekivu na bose ena masu qai kerei na veidusimaki ni yalo i Jiova. Dau vinakati sara ga me vakadeitaki ni ka kece e veivosakitaki kei na vakatulewa kece e caka, e salasalavata kei na Vosa ni Kalou na iVolatabu.” E va tale ga qori na rai nei Milton G. Henschel, e dua tale ga a lewena na iLawalawa Dauvakatulewa ena dua na gauna balavu, me yacova ni vakacavara na nona bula e vuravura ena Maji 2003, e taroga e dua na taro bibi vei ira na tuvaitutu ena ika101 ni kalasi ni Koronivuli e Kiliati. E taroga, “Vakacava e dua tale na isoqosoqo e vuravura, e dau vakekeli na kena iLawalawa Dauvakatulewa ena Vosa ni Kalou, ni bera ni qai tauca eso na vakatulewa bibi?” Sa macala tu ga na kena isau.
‘Talai Eso na Tagane Digitaki’ (Caka. 15:22-29)
11. E vakadewataki vakacava ina ivavakoso kece na vakatulewa ni ilawalawa dauvakatulewa?
11 E qai duavata na ilawalawa dauvakatulewa e Jerusalemi ena vakatulewa me baleta na veicilivi. Ena vuku ni nodra cakacaka ena duavata na mataveitacini ena ivavakoso, e vinakati gona me vakadewataki vakamatata vei ira na vakatulewa qori, qai tau ena yalo ni veiuqeti kei na veivakayaloqaqataki. Na cava na sala vinaka duadua me caka kina qori? E vakamacalataka na kena itukutuku: “Era . . . duavata na yapositolo, na qase, kei na ivavakoso taucoko me digitaki e vica vei ira mera tomani Paula kei Panapasa ena ilakolako i Anitioki. E mani digitaki o Jutasa, e dau vakatokai tale ga me o Parisapa, kei Sailasa, erau dau veidusimaki vei ira na veitacini.” Kena ikuri, e vakarautaki qai soli vei ratou na tagane qo e dua na ivola me lai wiliki ena ivavakoso kece e Anitioki, Siria, kei Silisia.—Caka. 15:22-26.
12, 13. Na ka vinaka cava e yaco (a) ena nodrau talai yani o Jutasa kei Sailasa? (b) ni wiliki nodratou ivola na lewe ni ilawalawa dauvakatulewa?
12 Ni rau “dau veidusimaki vei ira na veitacini” o Jutasa kei Sailasa, e ganiti rau me rau matataka na ilawalawa dauvakatulewa. Na matailakolako qo ena matata kina na itukutuku eratou kauta yani e sega ni isau wale ga ni vakatataro a caka taumada, ia sa veidusimaki mai kina vakadodonu na ilawalawa dauvakatulewa. Na nodratou lako yani na tagane “digitaki” qo ena vakilai kina na veiwekani voleka vei ira na Jiu lotu vaKarisito kei ira na kai Veimatanitu lotu vaKarisito. Sa bau dua dina na ituvatuva vukutaki qai ituvatuva vakayalololoma! E macala ga ni uqeta na tikovakacegu kei na duavata vei ira na lotu vaKarisito.
13 E volai ena ivola qori na idusidusi matata vei ira na kai Veimatanitu lotu vaKarisito na ile me baleta na veicilivi, kei na ka mera cakava me vakadonui ira qai vakalougatataki ira kina o Jiova. E vakabibitaka na ilawalawa dauvakatulewa: “Keimami duavata kei na yalo tabu me keimami kua ni vakataqara vei kemuni e dua tale na icolacola, vakavo ga na ka bibi kece qo: ni vakatabui kemuni mai na ka kece e cabori ina matakau, na dra, na ka e kuna, kei na veiyacovi tawadodonu. Ke oni qarauni kemuni mai na ka kece qo, oni na tikovinaka kina. Me nomuni na vakacegu!”—Caka. 15:28, 29.
14. Ni yaco tu nikua e vuravura na vakaduduile, era duavata tiko vakacava na dauveiqaravi i Jiova?
14 Nikua, era duavata ena vakabauta kei na cakacaka e sivia ni 8,000,000 na iVakadinadina i Jiova, ena sivia na 100,000 na ivavakoso ena veiyasa i vuravura. E rawati vakacava na duavata qori, ni sa takalevu tu nikua na tikoyavavala kei na vakaduduile? Na vuna levu ga e rawati kina na duavata oya ni matata qai dei na veidusimaki e vakarautaka mai o Jisu Karisito na Ulu ni ivavakoso, ni vakayagataka na “dauveiqaravi yalodina e vuku,” qori na iLawalawa Dauvakatulewa. (Maciu 24:45-47) Kena ikarua, nira yalorawarawa na mataveitacini e vuravura raraba mera muria na veidusimaki ni iLawalawa Dauvakatulewa.
“Era Marautaka Vakalevu na Veivakauqeti” (Caka. 15:30-35)
15, 16. Na veisau cava e yaco ni veivosakitaki oti na veicilivi, e yaco vakacava qori?
15 Ni ratou yaco yani e Anitioki na mata mai Jerusalemi, “eratou kumuni ira vata e dua na ilala tisaipeli levu, ratou solia sara vei ira na ivola.” Na cava era cakava na mataveitacini e kea ena veidusimaki ni ilawalawa dauvakatulewa? “Nira wilika oti [na ivola], era marautaka vakalevu na veivakauqeti.” (Caka. 15:30, 31) Kena ikuri, “erau sega ni cegu ena nodrau tauca na vosa ni veiuqeti me rau vakayaloqaqataki ira na veitacini” o Jutasa kei Sailasa. Erau “parofita” na le rua qo, me vakataki Panapasa, Paula kei na so tale era vakatokai mera parofita qo na vosa e cavuti vei ira na tukuna se vakatakila na inaki ni Kalou.—Caka. 13:1; 15:32; Lako 7:1, 2.
16 E vakalougatataka dina o Jiova na ituvatuva qo, nira marautaka na ivavakoso na ka sa vakatulewataki. E yaco vakacava qori? E matata qai tau ena kena gauna donu na veidusimaki ni ilawalawa dauvakatulewa, e yavutaki ena Vosa ni Kalou kei na veidusimaki ni yalo tabu. Kena ikuri, e tukuni vakayalololoma vei ira na vakatulewa sa vakadewataki ena ivavakoso.
17. Na ivakaraitaki cava e muri ena nodra veisiko na ivakatawa ni tabacakacaka ena gauna qo?
17 E muria tale ga na ivakaraitaki qori na iLawalawa Dauvakatulewa ni iVakadinadina i Jiova nikua, ni vakarautaka na veidusimaki ena kena gauna donu vei ira na mataveitacini e vuravura raraba. Ni caka na vakatulewa, e vakadewataki sara ina ivavakoso kece ena sala e matata qai tau vakadodonu. Dua na sala e caka kina qori, na nodra dau veisiko na ivakatawa ni tabacakacaka. Era vakuai ira ena so na ka nira gole ina ivavakoso, nira vakadewataka na ivakasala matata qai veivakayaloqaqataki. Me vakataki Paula ga kei Panapasa, era dau gole vakalevu ena cakacaka vakaitalatala ‘mera veivakavulici qai tomani ira e levu tale ena nodra vunautaka na itukutuku vinaka ni vosa i Jiova.’ (Caka. 15:35) Me vakataki Jutasa kei Sailasa, ‘era sega ni cegu ena nodra tauca na vosa ni veiuqeti mera vakayaloqaqataki ira na mataveitacini.’
18. Ena vakalougatataka tiko ga vakacava o Jiova na ivavakoso?
18 Vakacava ena ivavakoso? Ena vakilai tiko ga vakacava ena ivavakoso e vuravura raraba nikua na vakacegu kei na duavata? Qo na ka e qai vola e muri na tisaipeli o Jemesa: “Na vuku mai cake me savasava mada qai dau veiyaloni, e yalorawarawa, e vakarau tu me talairawarawa . . . Ia na vua ni yalododonu e kaburaki ena gauna ni vakacegu vei ira na dau veiyaloni.” (Jeme. 3:17, 18) Eda sega ni kila ke a vakasamataka tiko o Jemesa na bose mai Jerusalemi se sega. Ia na ka mada ga eda sa dikeva rawa ena Cakacaka wase 15, ni na vakalougatataka o Jiova na ivavakoso ke laurai kina na duavata kei na veitokoni.
19, 20. (a) E vakilai vakacava na vakacegu kei na duavata ena ivavakoso e Anitioki? (b) Na cava erau qai cakava o Paula kei Panapasa?
19 E matata vakasigalevu ni sa qai vakilai na vakacegu kei na duavata ena ivavakoso e Anitioki. Era duavata kei ira na mataveitacini e Jerusalemi, era marautaka na nodrau veisiko yani o Jutasa kei Sailasa. Na gauna rau lesu tale kina i Jerusalemi e tukuni nira “talaci rau vakavinaka me rau lesu vei ira na talatala mai.” d (Caka. 15:33) Eda vakadeitaka nira marau tale ga vakalevu na mataveitacini e Jerusalemi ni rau lai talanoataka na le rua qo na nodrau ilakolako. Me vakavinavinakataki mada ga na loloma soli wale i Jiova, ni vakacavari ena marau na nodrau ilesilesi!
20 Erau gumatua sara o Paula kei Panapasa na liutaka na cakacaka vakaitalatala e Anitioki, me vakataki ira ga na ivakatawa ni tabacakacaka nikua, nira dau sikova na ivavakoso mera veiqaravi kina. (Caka. 13:2, 3) Era vakalougatataki dina na dauveiqaravi i Jiova! E qai vakalougatataki rau tale vakacava na dauvunau gugumatua qo o Jiova? Eda na dikeva qori ena wase tarava.
E yaga vei keda na lotu vaKarisito nikua na isolisoli vakayalo e vakarautaka na iLawalawa Dauvakatulewa kei ira na kena mata
a Raica na kato “ Jemesa—‘Tacina na Turaga,’” ena tabana e 112.
b E yalomatua o Jemesa ni dusia na ivola e vola o Mosese e sega ni okati ga kina na Lawa, ia e tu tale ga kina na itukutuku ni nona cakacaka na Kalou, kei na ivakaraitaki eso ni nona inaki ni se bera ni soli na Lawa. Kena ivakaraitaki, e tukuni ena Vakatekivu na rai ni Kalou me baleta na dra, na veibutakoci, kei na qaravi matakau. (Vkte. 9:3, 4; 20:2-9; 35:2, 4) E mai vakatakila kina o Jiova na ivakavuvuli e vauci ira kece na kawatamata, se ra mani Jiu se lewe ni Veimatanitu.
c Raica na Kato “ Na Kena Tuvanaki na iLawalawa Dauvakatulewa,” ena tabana e 110.
d Ena tikina e 34, eso na vakadewa ni iVolatabu e tukuna ni a vinakata o Sailasa me tiko ga e Anitioki. (King James Version) Ia na veivosa qori e qai mai vakuri e muri.
