1, 2. a) ¿Mbaʼe provlémapa oñepresenta raʼe pe kuérpo governánte yma guarépe? b) ¿Mbaʼépa oipytyvõ raʼe chupekuéra odesidi porã hag̃ua?

 AVAVE ndoikuaái hína mbaʼépa oikóta. Unos kuánto ansiáno oñembyaty Jerusalénpe ha omaña joa hína ojuehe. Haʼekuéra oikuaa upe mbaʼe odesidítava iñimportantetereiha, pórke umi ermáno oikuaaseterei mbaʼépa oikóta pe sirkunsisióngui ha kristianokuérapa osegi vaʼerã okumpli Moisés léi. ¿Mbaʼépa Jehová opensa umi kristiáno judíore ha umi ndahaʼéivare judío?

² Umi ansiáno oanalisáma hetaiterei informasión upéva rehegua. Oñeʼẽ hikuái umi profesíare ha avei umi mbaʼe haʼekuéra voi ohasáma vaʼekuére. Entéro koʼã mbaʼe ohechaukáma kuri Jehová oguerohoryha avei umi ndahaʼéivape judío. Koʼág̃a orekopaitéma hikuái la informasión oikotevẽva odesidi hag̃ua ha ontende porãma hikuái mbaʼépa Jehová oipota ojejapo. ¿Ojapótapa hikuái la Jehová oipotáva?

3. ¿Mbaʼéichapa ñanepytyvõta ñaanalisáramo Hechos kapítulo 15?

³ Pe kuérpo governánte ojerovia ha ipyʼaguasu vaʼerã kuri osegi hag̃ua pe gía Jehová omeʼẽva. Pórke umi mbaʼe odesidívare hikuái, umi líder rrelihióso judío ikatu kuri ndochaʼeivéntema hesekuéra. Avei kongregasiónpe voi oĩ kuri umi ermáno omboligaséva umi ótrope osegi hag̃ua okumpli pe léi. ¿Mbaʼépa ojapóta upéicharõ pe kuérpo governánte? Jahechamína mbaʼépa ojapo raʼe hikuái ha ñaanalisávo upéva japilláta pe Kuérpo Governánte koʼag̃agua osegiha avei iñehemplokuéra. Umi mbaʼe haʼekuéra ojapo vaʼekue, ñandéve avei ñanepytyvõta jaikuaa hag̃ua mbaʼéichapa jadesidi vaʼerã peteĩ mbaʼe térã mbaʼépa jajapo vaʼerã jareko jave provléma.

4, 5. ¿Mbaʼe profesíarepa imanduʼa vaʼekue Santiago?

⁴ Santiago, haʼéva Jesús ermáno, oñepyrũ oñeʼẽ umi oĩvape pe rreuniónpe. a Posívlemente haʼe omoakã kuri upe rreunión ojejapóva Jerusalénpe. Haʼe oñemboʼy ha heʼi la enterovéva opensáma vaʼekue hína: “Symeón omombeʼu porãma ñandéve mbaʼéichapa Ñandejára imanduʼa umi hénte ótro tetãyguáre, ha ijapyteguikuéra haʼe oñepyrũmaha oiporavo peteĩ puévlo ogueraha vaʼerã héra. Umi mbaʼe heʼíva ningo oskrivíma vaʼekue voi umi Proféta” (Hech. 15:14, 15).

⁵ Ohendu rire la heʼíva Pedro, Pablo ha Bernabé, posívlemente Santiago imanduʼáne raʼe umi téxto oipytyvõtavare chupekuéra odesidi porã hag̃ua (Juan 14:26). Santiago heʼi “umi Proféta” voi oskrivíma hague upéva, haʼe upéi imanduʼa avei la heʼívare Amós 9:11 ha 12-pe. Upe tiémpope unos kuánto lívro oĩvape la Bíbliape oñehenói vaʼekue “umi Proféta”, ha umíva apytépe oĩ vaʼekue pe lívro de Amós (Mat. 22:40; Hech. 15:16-18). Ñamaña porãramo umi mbaʼe heʼi vaʼekuére Santiago, japilláta idiferenteʼimiha la jatopávagui lívro de Amóspe. Ikatu oime idiferénte raʼe umi mbaʼe Santiago heʼíva pórke haʼe oipuru pe Septuaginta. Ha pe Septuaginta haʼe vaʼekue umi Escrituras Hebreas ojetradusi pyréva idióma griégope.

6. ¿Mbaʼéichapa Ñandejára Ñeʼẽ oipytyvõ chupekuéra odesidi porã hag̃ua?

⁶ Proféta Amós rupive, Jehová heʼíma vaʼekue voi amo gotyove omopuʼã jeytaha “David róga”. Heʼívo “David róga” haʼe oñeʼẽ hína kuri umi David familiare ogovernátavare Ñandejára Rréinope (Ezeq. 21:26, 27). ¿Péro heʼisépa upéva Jehová oguerohory jeytaha umi israelítapente? Nahániri. Pórke pe profesía heʼi avei umi hénte “entéro nasiongua” ikatutaha oĩ ko grúpope ha oñehenoitaha chupekuéra ‘Jehová rérarupi’. Ñanemanduʼa vaʼerã avei Pedro heʼíma hague Ñandejára voi ‘ndojapoveimaha diferénsia’ éntre umi judío ha umi ndahaʼéiva judío, síno Jehová ‘omopotĩmaha ipyʼapykuéra ojerovia rupi hikuái’ (Hech. 15:9). Upéicharõ, ojekuaa porãma Ñandejára oipotaha umi judío ha ndahaʼéiva judío oike Irréinope (Rom. 8:17; Efes. 2:17-19). Ha umi profesía moõvete ndeʼíri kuri umi ndahaʼéiva judío tekotevẽha katuete oñesirkunsida térã oike judiokuéra rrelihiónpe ikatu hag̃uáicha oreko pe esperánsa oike hag̃ua pe Rréinope.

7, 8. a) ¿Mbaʼépa heʼi raʼe Santiago umi ermánope? b) ¿Santiágopa ijeheguíntema odesidi raʼe la ojejapo vaʼerã? Emyesakã.

⁷ Oanalisapa rire hikuái koʼã profesía ha umi mbaʼe heʼi vaʼekue  Pedro, Bernabé ha Pablo, Santiago osẽ heʼi mbaʼépa ikatu ojejapo: “Chéverõ g̃uarã ndovaléi ñamolesta umi hénte ótro tetãyguápe oserviséva hína Ñandejárape. Upéva rangue, jaskrivi chupekuéra orrechasa hag̃ua umi mbaʼe ojesakrifikáva umi dios raʼangápe, ani hag̃ua hekovai, ni hoʼu animál ojejuvy vaʼekue roʼokue ha omboykete hag̃ua pe tuguy. Pórke ymaite guive entéro siudápe oĩ opredikáva umi mbaʼe Moisés heʼi vaʼekue, pórke umi ilivrokuéra hatã ojelee káda sábado umi sinagógape ohendu hag̃ua umi hénte” (Hech. 15:19-21).

⁸ Jaʼéma haguéicha, upérõ guare Santiago omoakã kuri pe rreunión. Péro, ¿haʼépa oñemoimportántema raʼe upe haguére ha haʼéntema odesidi la ojejapo vaʼerã? ¡Nahaniriete voi! Santiago heʼívo “chéverõ g̃uarã”, ohechauka porã kuri haʼe nopensaiha omandaha umi ótro ermánore. Upéva rangue haʼe heʼínte kuri chupekuéra mbaʼépa ikatu ojejapo, según umi mbaʼe heʼíma vaʼekue voi umi ótro ermáno ha avei según umi mbaʼe Ñandejára Ñeʼẽ voi heʼíva upe témare.

9. ¿Mbaʼérepa ikatu jaʼe oikoite hague la Santiago heʼíva?

⁹ Jahechakuaa la Santiago heʼi vaʼekue ogusta hague umi apóstol ha umi ótro ansiánope, pórke ipahaitépe odesidi kuri hikuái ojapotaha upéicha. ¿Ha mbaʼérepa iporã la odesidi vaʼekue hikuái? Primeroite voi, upéva ou porãta kuri umi ndahaʼéivape judío pórke natekotevẽmoʼãi okumpli Moisés léi oñemandáguinte chupekuéra. Upéicha umi mbaʼe ojedesidi vaʼekue nomolestamoʼãi chupekuéra, térã heʼiháicha ótra Biblia, ‘noñemoĩmoʼãi mbaʼe pohýi tekotevẽʼỹva’ hiʼarikuéra (Hech. 15:19, Sociedad Bíblica Paraguaya). Péro avei upe ojedesidíva rupive ojehechaukáta kuri ojerrespetaha umi judíope. Haʼekuéra ningo hetaiterei áñorema ohendu kuri “umi mbaʼe Moisés heʼi vaʼekue, pórke umi ilivrokuéra hatã ojelee káda sábado umi sinagógape” (Hech. 15:21). b Upéicharõ, umi mbaʼe odesidi vaʼekue pe  kuérpo governánte oipytyvõta kuri umi kristiáno judíope ha umi kristiáno ndahaʼéivape judío ojogueraha porãve hag̃ua. Péro la iñimportanteveha, Jehovápe voi ombovyʼáta kuri pórke péicha oñekumplíta ivolunta. ¡Javyʼaitépa oñesolusiona haguére ko provléma ikatúva kuri omoingo vaipa ermanokuérape! Péva peteĩ ehémplo iporãitereíva Jehová puévlope g̃uarã koʼág̃arupi.

10. ¿Mbaʼéichapa pe Kuérpo Governánte osegi hína koʼág̃arupi pe kuérpo governánte yma guare ehémplo?

¹⁰ Jaʼéma haguéicha pe ótro kapítulope, pe Kuérpo Governánte ko tiempopegua osegi pe kuérpo governánte yma guare ehémplo. Haʼekuéra siémpre oheka Jehová ha Jesucristo gía odesidíta jave entéro mbaʼe. ¿Mbaʼérepa? Pórke Jehová hína pe governánte iñimportantevéva ko univérsope ha Jesús katu pe omoakãva pe kongregasión (1 Cor. 11:3). c ¿Péro mbaʼéichapa pe Kuérpo Governánte ojapo upéva? Albert Schroeder, peteĩ ermáno oĩ vaʼekue pe Kuérpo Governántepe áño 1974 guive omohuʼã meve iservísio ko yvy ape ári marzo de 2006-pe, heʼi vaʼekue: “Pe Kuérpo Governánte oñembyaty káda miércoles. Oñepyrũ mboyve pe rreunión, siémpre oñemboʼe hikuái ha ojerure Jehovápe ogiami hag̃ua chupekuéra ijespíritu sánto rupive. Oñehaʼãmbaite avei hikuái oreko hag̃ua enkuénta la Biblia heʼíva, tahaʼe ojejapo térã ojedesidi hag̃ua oimeraẽ mbaʼe”. Eñatendemína avei la heʼi vaʼekuére ótro ermáno oservi vaʼekue pe Kuérpo Governántepe. Ermáno Milton Henschel heta tiémpore oservi vaʼekue péicha, omohuʼã meve iservísio ko yvy ape ári marzo de 2003-pe. Ojegraduárõ guare pe kláse 101 de Galaad, haʼe oporandu vaʼekue umi alúmnope péicha: “¿Oĩne piko ótra organisasión ko múndope peichaite peve orekóva enkuénta la Biblia heʼíva odesidíta jave peteĩ mbaʼe iñimportánteva?”. ¡Ndaipóri ohupyty vaʼerã Jehová organisasiónpe!

11. ¿Mbaʼéichapa oñemombeʼu raʼe umi kongregasiónpe la odesidi vaʼekue pe kuérpo governánte?

¹¹ Pe kuérpo governánte oĩva Jerusalénpe oñeʼẽma kuri pe sirkunsisiónre ha odesidíma mbaʼépa ojejapóta, ha koʼág̃a oñemombeʼu vaʼerã upéva enterove ermánope ikatu hag̃uáicha oikuaa hikuái mbaʼépa ojapóta. Péro umi ohótava omombeʼu la ojedesidi vaʼekue tekotevẽta kuri omyesakã porã la heʼiséva, ohechauka vaʼerã ohayhuha umi  ermánope, ha avei omokyreʼỹ vaʼerã chupekuéra ojapose hag̃ua pe ojedesidi vaʼekue. ¿Mbaʼéichapa ojejapóta upéva? La Biblia omombeʼu: “Upémarõ umi apóstol, ansianokuéra ha kompletoite pe kongregasionpegua odesidi oiporavotaha mokõi kuimbaʼépe ijapyteguikuéra ha omondo Antioquíape, Pablo ha Bernabé ndive. Haʼekuéra omondo Júdaspe, oñehenóiva avei Barsabás, ha Sílaspe, haʼekuéra ningo oreko vaʼekue tuicha rresponsavilida ermanokuéra apytépe”. Upéva ári jey, koʼã ermánope oñemeʼẽ kuri peteĩ kárta ikatu vaʼerã olee entéro umi kongregasión oĩvape Antioquía, Siria ha Cilíciape (Hech. 15:22-26).

12, 13. a) ¿Mbaʼéichapa oipytyvõ kuri umi ermánope oñemondo haguére Judas ha Sílaspe? b) ¿Mbaʼéichapa oipytyvõ umi ermánope pe kárta omondo vaʼekue pe kuérpo governánte?

¹² Judas ha Silas “oreko vaʼekue tuicha rresponsavilida ermanokuéra apytépe”, upévare chupekuéra ikatu kuri ojeelehi orrepresenta hag̃ua pe kuérpo governántepe. Umi 4 ermáno oñemondóva Jerusaléngui ndohomoʼãi kuri oñeʼẽnte umi ermánope pe sirkunsisiónre, síno haʼekuéra omombeʼúta kuri chupekuéra mbaʼépa odesidíma pe kuérpo governánte. Judas ha Silas oipytyvõta kuri umi ndahaʼéivape judío oĩva umi kongregasiónpe, ojogueraha porã hag̃ua umi kristiáno oĩvandi Jerusalénpe. Pe kuérpo governánte ohechauka iñaranduha ha ohayhuha ermanokuérape, odesidírõ guare omondotaha hendapekuéra koʼã ermánope. Katuete upe rire enterovénte opytáne raʼe pyʼaguapýpe ha ovyʼa joa.

¹³ Umi ndahaʼéiva judío ontende porãiterei kuri la ojeʼéva pe kártape. Upévape noñeñeʼẽi kuri pe sirkunsisiónrente síno oñemombeʼu avei chupekuéra mbaʼépa ojapo vaʼerã hikuái Jehová oguerohory hag̃ua chupekuéra. Peteĩ pártepe pe kárta heʼi: “Pe espíritu sánto orepytyvõ rohechakuaa hag̃ua natekotevẽiha romoĩve pende ári kárga, síno koʼã mbaʼe tekotevẽvante: pesegíkena perrechasa umi mbaʼe ojesakrifikáva umi dios raʼangápe, pemboykete pe tuguy, ani peʼu umi animál ojejuvy vaʼekue roʼokue ni penderekovai. Perrechasaitéramo koʼã mbaʼe oho porãta peẽme. ¡Salúdo peẽme g̃uarã!” (Hech. 15:28, 29).

14. Ko múndope ojeiko vaipáramo jepe, ¿mbaʼérepa ñande testígo de Jehová ñaneunidoite?

¹⁴ Koʼág̃arupi oĩ mas de 8 millón testígo de Jehová oñerreuníva mas de 100.000 kongregasiónpe ko múndo tuichakuére. Upéicharõ jepe haʼekuéra oikopa peteĩ ñeʼẽme, oguerovia la mísma kósa ha ojapo el mísmo tembiapo. Ko múndope heta hénte ndochaʼéi ojuehe ha oiko heta mbaʼe vai. ¿Mbaʼéicha rupípa upéicharõ umi testígo de  Jehová ikatu oiko pyʼaguapýpe oñondive? Pórke Jesús voi omoakã pe kongregasión ha haʼe ñandegia porãiterei. Upearã haʼe ojevale ‘pe esklávo de konfiánsa ha iñarandúvare’, haʼéva avei pe Kuérpo Governánte (Mat. 24:45-47). Ñande ikatu avei ñaĩ unído ñane ermanokuérandi, pórke ko múndo tuichakuére enterovévante kyreʼỹme jajapo umi mbaʼe heʼíva ñandéve pe Kuérpo Governánte.

15, 16. ¿Mbaʼéichapa oñesolusiona raʼe pe provléma sirkunsisión rehegua, ha mbaʼéicha rupípa ojehupyty heta mbaʼe porã?

¹⁵ Koʼã 4 ermáno oúva Jerusaléngui og̃uahẽ rire Antioquíape, “ombyatypa umi disípulope ha omeʼẽ chupekuéra pe kárta”. ¿Mbaʼéichapa oñeñandu umi ermáno ojelee rire chupekuéra pe kárta omondóva pe kuérpo governánte? La Biblia heʼi: “Olee rire hikuái, ovyʼaiterei omokyreʼỹ haguére chupekuéra” (Hech. 15:30, 31). Avei Judas ha Silas ojapo “heta diskúrso omokyreʼỹ ha omombaretéva ermanokuérape”. Koʼã mokõi ermáno ningo omombeʼu kuri umi ótrope mbaʼépa Ñandejára volunta, upévare ojeʼe hesekuéra haʼe hague “proféta”, haʼe haguéicha avei Bernabé, Pablo ha hetave ótro Jehová siérvo (Hech. 13:1; 15:32; Éx. 7:1, 2).

¹⁶ Ojekuaa porãiterei Jehová ovendesi hague la odesidíva pe kuérpo governánte, pórke enterove umi ermáno opyta kuri ikyreʼỹ upe rire. ¿Mbaʼérepa ikyreʼỹmba hikuái? Pórke pe kuérpo governánte  hiʼoraitépe heʼi kuri chupekuéra la ojejapo vaʼerã. Ha haʼekuéra odesidi hag̃ua ojegia kuri Ñandejára Ñeʼẽre ha avei ojerure kuri hikuái espíritu sánto. Upéva ári jey, pe kuérpo governánte omondo kuri umi ermánope omombeʼu hag̃ua umi kongregasiónpe la ojedesidi vaʼekue, ha koʼã ermáno ohechauka kuri oporohayhuha ha oñeʼẽ kuri umi ermánope omokyreʼỹ hag̃uáicha chupekuéra.

17. ¿Mbaʼéichapa umi superintendénte de sirkuíto osegi Pablo, Bernabé, Judas ha Silas ehémplo?

¹⁷ Koʼág̃arupi avei pe Kuérpo Governánte heʼi jepi ñandéve mbaʼépa tekotevẽ jajapo, ha heʼi ñandéve upéva hiʼoraitépe. Haʼekuéra odesidi rire peteĩ mbaʼe, omombeʼu jepi upéva umi kongregasiónpe, ha ojapo upéva ñantende porã hag̃uáicha. Por ehémplo, upearã ojevale jepi hikuái umi superintendénte de sirkuítore. Koʼã ermáno ojesakrifika ermanokuéra rehehápe ha ovisita káda kongregasión. Haʼekuéra omeʼẽ ñandéve pe gía ñaikotevẽva ha avei ñanemokyreʼỹ. Pablo ha Bernabéicha, haʼekuéra ohasa heta tiémpo predikasiónpe ha “oporomboʼe ha oikuaauka umi notísia porã, upéva hína Jehová ñeʼẽ” (Hech. 15:35). Avei osegi hikuái Judas ha Silas ehémplo, pórke “ojapo hikuái heta diskúrso omokyreʼỹ ha omombaretéva ermanokuérape”.

18. ¿Mbaʼépa jajapo vaʼerã Ñandejára siémpre ñanevendesi hag̃ua?

¹⁸ Ko múndope ojeiko vaipáramo jepe, ¿mbaʼépa oipytyvõta umi kongregasiónpe siémpre oĩ hag̃ua unído? Ñanemanduʼa vaʼerã, tiémpo rire Santiago voi heʼi hague: “Pe persóna orekóva pe arandu oúva yvágagui, primeroite ikorasõ potĩ, upéi ipyʼaguapy, noñemohatãi haʼe heʼívapente, ikyreʼỹ iñeʼẽrendu hag̃ua […]. Avei umi hénte ojogueraha porãva ótrondi oñehaʼã hína oĩ hag̃ua pyʼaguapy, ha upéicha rupi haʼekuéra ojapo umi mbaʼe ihústova” (Sant. 3:17, 18). Santiago oskrivírõ guare koʼã versíkulo, ndajaikuaái oimépa imanduʼa hína raʼe pe rreunión oiko vaʼekuére Jerusalénpe. Péro tahaʼe haʼeháicha, Hechos kapítulo 15 ñanemboʼe Jehová sólamente ñanevendesitaha jaikóramo pyʼaguapýpe ermanokuérandi ha ñaneñeʼẽrendúramo umi ñandegiávape iñorganisasiónpe.

19, 20. a) ¿Mbaʼérepa jaʼe umi ermáno Antioquiagua oikóma hague pyʼaguapýpe ha peteĩ ñeʼẽme? b) ¿Mbaʼépa ikatúma kuri ojapo upe rire Pablo ha Bernabé?

¹⁹ Umi ermáno oĩva Antioquíape oikuaa rire la odesidi vaʼekue pe kuérpo governánte, ikatúma kuri oiko pyʼaguapýpe ha peteĩ ñeʼẽme. Ojekuaa upéicha hague, pórke oiko vai rangue hikuái umi ermáno oúvandi Jerusaléngui, haʼekuéra ovyʼaiterei ou haguére Judas ha Silas. Ha la Biblia omombeʼu la oiko vaʼekue upe rire: “Opyta rire peteĩ tiémpore upépe, umi ermáno ojedespedi chuguikuéra ha haʼekuéra  oho jey Jerusalénpe” (Hech. 15:33). d Katueténgo umi ermáno oĩva Jerusalénpe ovyʼaitereíne raʼe koʼã mokõi ermáno ou jeýrõ guare ha omombeʼu chupekuéra umi mbaʼe porã ojehupyty vaʼekue. Jehová imbaʼeporãiterei rupi hendivekuéra, osẽ porã kuri chupekuéra la ojapose vaʼekue.

²⁰ Opa rire pe provléma sirkunsisión rehegua, Pablo ha Bernabé opyta kuri Antioquíape, ha ikatúma oñemeʼẽmbaite hikuái pe predikasiónpe. Koʼág̃arupi avei umi superintendénte de sirkuíto ojapo jepi upéicha ovisita jave umi kongregasión (Hech. 13:2, 3). Ikatu voi jaʼe umi superintendénte de sirkuíto haʼeha peteĩ vendisión Jehová siervokuérape g̃uarã. ¿Mbaʼéichapa Jehová ojevale jeýta raʼe Pablo ha Bernabére ha mbaʼépa ohupytýta raʼe hikuái? Upéva jahecháta ág̃a pe ótro kapítulope.