Faigi nösi

Faigi ba gangolifa

FAZA 14

”No Hasara Dödöma Wangai Angetula”

”No Hasara Dödöma Wangai Angetula”

Lala ndra boto solohe ba wangai angetula ba lua-luania sangosambuaʼö banua niha Keriso

Teʼodane-dane ba Halöwö Zinenge 15:13-35

1, 2. (a) Hadia manö wanofu-nofu nifaʼema mbanua niha Keriso me abad siföföna sinangea laʼangeragö ira boto solohe? (b) Hadia wanolo nitema ndra boto solohe enaʼö tola lahalö gangetula si tefaudu?

 LÖ NINI-NINI nahia waʼowulo ndra sinenge ba Yeruzalema andrö. Faoma no latöngö nawöra zamösana, he ira sinenge hegöi ira satua sokubaloi börö me no irugi inötö khöra ba wangai angetula. Oya sibai wanofu-nofu sanandrösa ba wosuna. Hadia barö mbawa Goroisa Moze so nasa ndra niha Keriso iadaʼa? Hadia so gamaehuta niha Keriso Yahudi khö ndra niha si tenga Yahudi?

2 Yaʼira sangai angetula andre, no saʼae oya dandra si no lafareso. Lahaogö laʼangeragö nifaʼeleʼö Daromali Lowalangi hegöi niʼilara samösa sameʼe khöra faʼafaduhu dödö wa itemaʼö Yehowa niha Keriso si tenga Yahudi. No ahori lafaehagö fefu mbua gera-erara. Lö saʼae laʼila laʼosilöʼögö fefu dandra si no laʼowuloi. Ba daʼa oroma wa eheha Yehowa zameʼe khöra fanuturu lala. Hadia laʼoʼö wanuturu lala nitemara?

3. Hadia mbua nitemada na tafareso waö-waö nisura ba Halöwö Zinenge faza 15?

3 Ba zalua andre, sindruhu-ndruhu moguna wamati saro ba faʼabarani ba wanemaʼö fanuturu lala moroi ba geheha niʼamoniʼö. Itugu aukhu dödö ndra sondröniaʼö agama Yahudi. Inönö nasa, so ndra talifusö bakha ba mbanua niha Keriso sondrönisi tödö nono mbanua Lowalangi tanö böʼö enaʼö laʼodaligö Goroisa Moze. Hadia nifalua ndra boto solohe? Datafaigi. Sagötö tatutunö daʼa, taʼila dania hewisa ndra matua andrö tobali ira duma-duma sinangea laʼoʼö ira Boto Solohe ndra Samaduhuʼö Yehowa iadaʼa. Daʼö göi duma-duma sinangea taʼoʼö ba ginötö tahalö gangetula na alua gabula dödö ba waʼaurida yaʼita niha Keriso.

”Tefaudu Daʼa ba Nisura Ndra Samaʼeleʼö” (Hal. 15:13-21)

4, 5. Hadia wehede ndra samaʼeleʼö nifatunö Yakobo?

4 Ifaʼema wehedenia Yakobo, samösa nifahaʼö ba talifusö tiri Yesu. a Te yaʼia zondröniaʼö ba rafe daʼa. Fehedenia hulö daʼö zi tobali rahu-rahu ba si no hasara dödöra fefu. Imane Yakobo föna ndra matua sato andrö, ”No ahori itutunö Simeoni hewisa ba wamobörö me ifaigi soi böʼö Lowalangi, ba ituyu ba gotaluara zi tobali ono mbanuania ba döinia andrö. Tefaudu daʼa ba Nisura Ndra Samaʼeleʼö.”—Hal. 15:14, 15.

5 Fehede Zimeoni mazui Simoni Fetero, ba tandra nifaehagö Mbaranaba hegöi Faulo, te daʼö zamasugi ba dödö Yakobo ayati si fagölö sangabakhaiʼö tuho nidunö-dunöra andrö. (Yoh. 14:26) Me no aefa iwaʼö Yakobo wa ”tefaudu daʼa ba nisura ndra samaʼeleʼö”, itötöi ngawua wehede si no tesura ba Gamosi 9:11, 12, si farahu ba Mbuku Niʼamoniʼö Heberaiʼo sasese lafotöi ”Nisura Ndra Samaʼeleʼö”. (Mat. 22:40; Hal. 15:16-18) Taʼila dania wa faböʼö maʼifu ngawua wehede niʼogunaʼö Yakobo moroi ba mbuku Gamosi nibasoda iadaʼa. Te ihalö ngawua wehedenia andrö Yakobo moroi ba Septuaginta, yaʼia daʼö Famoʼeluaha Mbuku Niʼamoniʼö Heberaiʼo ba li Yunani.

6. Hewisa Mbuku Niʼamoniʼö wangabakhaiʼönia tuho nitutunö andre?

6 Ifaʼeleʼö Yehowa khö Gamosi wa irugi inötönia dania ifasindro mangawuli ”nose Dawido” yaʼia daʼö ngaʼötö razo saekhu ba Wamatörö Mesia. (Hez. 21:26, 27) Hadia ifuli zui ifaduhuʼö Yehowa wa niha Yahudi ba waʼaniha andrö daʼö nono mbanuania? Löʼö. Itutunö ba wamaʼeleʼö andrö wa ’fefu niha moroi ba ngawalö soi’ teʼowuloi ira dania tobali ”ono mbanua nituyu ba döi [Lowalangi]”. Böi olifu ita, awena sibai ifaduhuʼö Fetero wa ”maʼifu lö ifaehusi ita [niha Yahudi] khöra [niha Keriso si tenga Yahudi]. Hizaʼi, ihaogö dödöra börö me mamati ira”. (Hal. 15:9) Mazui tola tawaʼö wa ohitö dödö Lowalangi yaʼia daʼö enaʼö fao ndra niha Yahudi hegöi si tenga Yahudi ba wanema ondröita ba Wamatörö Lowalangi. (Rom. 8:17; Ef. 2:17-19) Lö hadöi famaʼeleʼö si no teʼehehaini sanutunö wa lö tola löʼö lasuna ndra niha Keriso si tenga Yahudi mazui tobali ira proselit.

7, 8. (a) Hadia mbua gera-era nifaʼema Yakobo? (b) Hadia geluahania wehede Yakobo andrö?

7 Börö me no teʼaroʼö dödönia ba dandra si teʼodane-dane ba Zura Niʼamoniʼö hegöi famaduhuʼö nirongonia, imane Yakobo, ”Börö daʼö uhalö gangetula, tenga ba wamusi tödö niha moroi ba soi böʼö somasi mamosumange Lowalangi, hizaʼi ba wanura khöra enaʼö laʼaröuʼö ira moroi ba ngawalö nitaʼunöisi nadu, amuata wohorö, urifö nitögi bagi, hegöi do. Iʼotarai me mböröta, so zanuriaigö misa ba mbanua sanandrösa khö Moze, börö me labaso nisurania ba nahia waʼowulo ero luo sabato.”—Hal. 15:19-21.

8 Me iwaʼö Yakobo ”börö daʼö uhalö gangetula”, hadia iforomaʼö wa so kuasonia ba wamatörö ira talifusö tanö böʼö? Hadia ihalö manö gangetula ba zomasi-masi dödönia börö me yaʼia zondröniaʼö ba rafe daʼö? Löʼö! Ngawua wehede ba li Yunani nifoʼeluaha tobali ”uhalö gangetula”, tola göi mufoʼeluaha ia ”ufote” mazui ”ubeʼe mbua gera-eragu”. Tenga daʼö gohitö dödö Yakobo ba wamatörö ira talifusö, hizaʼi ha ba wamaʼema bua gera-era hadia zinangea lafalua, enaʼö lafatimbaisi daʼö moloʼö tandra si no larongo hegöi ayati Zura Niʼamoniʼö.

9. Hadia mbuania me no ifaʼema mbua gera-erania Yakobo?

9 Hadia tefaudu mbua gera-era nifaʼema Yakobo andrö? Sindruhu wa bua gera-era si sökhi daʼö börö me latemaʼö ira sinenge hegöi ira satua sokubaloi. Hadia mbuania? Angetula nifaʼemania andrö lö tobali ”famakao” mazui ’busi-busi dödö’ khö ndra niha Keriso si tenga Yahudi börö me lö saʼae moguna lafalua Goroisa Moze. (Hal. 15:19) Baero daʼö, angetula daʼö zangoromaʼö wa laʼameʼegö tödö göi dödö side-ide niʼokhögö ndra niha Yahudi si no ara mamondrongo ’nisura Moze nibaso ba nahia waʼowulo ero luo sabato’. b (Hal. 15:21) Angetula nifaʼemania andrö, tobali fangaro waʼafatalifusöta ba gotalua niha Keriso Yahudi hegöi si tenga Yahudi. Ba sabölö tohude, omuso dödö Yehowa börö me tefaudu daʼö ba gohitö dödönia. Sindruhu-ndruhu wa no sambua lala si sökhi daʼa ba wangasiwai abula dödö si möi famoto wahasara dödö hegöi faʼowua-wua dödö ba nono mbanua Lowalangi! Tobali göi duma-duma si sökhi daʼö ba mbanua niha Keriso iadaʼa!

Fahuhuo Albert Schroeder me 1998 ba kebaktian internasional

10. Hewisa ndra Boto Solohe iadaʼa ba woloʼö duma-duma nifalua ndra boto solohe me abad siföföna?

10 Simane si no tatutunö ba faza silalö, ira Boto Solohe ndra Samaduhuʼö Yehowa iadaʼa, laʼoʼö nifalua ndra boto solohe me abad siföföna. Laʼodaligö Yehowa Samatörö Banua si Yawa awö Danö, hegöi Yesu Keriso si tobali Högö mbanua niha Keriso ba wameʼe khöra fanuturu lala. c (1 Ko. 11:3) Hewisa lalania? Imane Albert D. Schroeder, si no tobali Boto Solohe iʼotarai me döfi 1974 irugi me teʼasiwai waʼaurinia ba gulidanö me baŵa si Tölu 2006: ”Ira Boto Solohe lafalua rafe ero hari Rabu, labörögö daʼö faoma fangandrö ba laʼandrö wanuturu lala moroi ba geheha Yehowa. Laforege wotatugöi enaʼö fefu nifaluara hegöi angetula nihalöra, tefaudu daʼö ba Daromali Lowalangi, Sura Niʼamoniʼö.” Simane daʼö göi Milton G. Henschel, si no ara tobali Boto Solohe ba si no mangasiwai faʼaurinia ba gulidanö me baŵa si Tölu 2003, manofu ia khö ndra wisudawan Sekolah Alkitab Gilead Menara Pengawal kelas si 101 imane, ”Hadia so organisasi tanö böʼö ba gulidanö nidöniaʼö niha samareso Taromali Lowalangi, Sura Niʼamoniʼö fatua lö lahalö gangetula si tohude?” No laʼila wanema linia.

’Lafatenge Ndra Talifusö si No Mufili’ (Hal. 15:22-29)

11. Hewisa wamaʼema ba mbanua niha Keriso gangetula ndra boto solohe?

11 No hasara dödö ndra boto solohe ba Yeruzalema ba no lahalö gangetula ba wangasiwai amadöniwa sanandrösa ba wosuna. Hizaʼi, enaʼö tola lafalua daʼö ira talifusö ba mbanua niha Keriso moguna lahaogö wamatunö khöra si fao famarou dödö ba safönu faʼomasi. Hewisa lala sabölö baga ba wamalua daʼa? Imane ba zura andrö, ”Lahalö gangetula ira sinenge, ira satua sokubaloi hegöi banua niha Keriso ba wamatenge ira talifusö si no mufili moroi ba gotaluara weʼamöi ba Gandriokhia, fao ira khö Waulo ba khö Mbaranaba. Lafatenge Yuda nifotöi Mbarasaba hegöi Sila, yaʼia daʼö sondröniaʼö ira talifusö.” Baero daʼö, lasura zura ba lafaʼoheʼö khö ndra talifusö nifatenge andrö irege labaso daʼö ba mbanua niha Keriso si so ba Gandriokhia, Siria hegöi Kilikia.—Hal. 15:22-26.

12, 13. Hadia mbuania me no (a) lafatenge Yuda hegöi Sila? (b) lafaʼoheʼö zura ira boto solohe?

12 Yuda hegöi Sila yaʼia daʼö ”sondröniaʼö ira talifusö”, sindruhu-ndruhu wa sinangea tobali ira salahi ndra boto solohe. Ira matua si daöfa nifatenge andrö lahaogö wanutunö wa turia nifaʼemara tenga ha fanema li moroi ba wanofura ba wamobörö, hizaʼi no sambua fanuturu lala nihaogö fozara-zara nifaʼema ndra boto solohe. Faʼatohare ’ndra talifusö si no mufili’ andrö, daʼö zangaʼaroʼö faʼafatalifusöta ba gotalua niha Keriso Yahudi ba Yeruzalema hegöi ira talifusö si tenga Yahudi ba mbanua niha Keriso misa. Sindruhu-ndruhu wa angetula si sökhi daʼa ba safönu faʼomasi! Faduhu dödöda wa daʼa zolohe faʼatulö ba fahasara dödö ba gotalua nono mbanua Lowalangi.

13 Sura daʼö tenga ha fanuturu lala si tefaudu khö ndra niha Keriso si tenga Yahudi sanandrösa ba wosuna, hizaʼi sameʼe fanuturu lala hadia zinangea lafalua enaʼö iʼomasiʼö ba ifahowuʼö ira Yehowa. Faosatö sabölö tohude ba zura andrö imane, ”Eheha niʼamoniʼö ba yaʼaga göi, lö mafonoro ami, baero zi lö tola löʼö andre: Miʼaröuʼö ami moroi ba ngawalö zumange nibeʼe ba nadu, moroi ba ndro, moroi ba gurifö nitögi bagi, hegöi amuata wohorö. Na miʼaröuʼö ami ba daʼö, ohahau dödömi. Yaʼahowu ami!”—Hal. 15:28, 29.

14. Hewisa wa tola teʼosambuaʼö nono mbanua Yehowa ba wamalua halöwöra iadaʼa ba gulidanö si lö fahasara dödö andre?

14 Iadaʼa, fahasara dödö hegöi faʼaboto ba dödö si fagölö, tohude daʼö ba gotalua ndra Samaduhuʼö Yehowa si töra 8.000.000 niha si so ba zi töra 100.000 mbanua niha Keriso ba zi sagörö ulidanö. Hewisa wa tola alua wahasara dödö simane daʼö hewaʼae oya zi tobali famoto wahasara dödö ba gulidanö iadaʼa? Tola alua wahasara dödö andrö, börö wanuturu lala si tefaudu nibeʼe Yesu Keriso si tobali Högö mbanua niha Keriso, nifaʼemania khö ndra ’sawuyu si lö faröi ba satua-tua’ yaʼia daʼö ira Boto Solohe. (Mat. 24:45-47) Alua göi wahasara dödö börö me laʼoʼö ba falulu fohalöwö ndra talifusö ba si sagörö ulidanö ba wanuturu lala nibeʼe ndra Boto Solohe.

”Omuso Dödöra ba Teʼaroʼö Wamatira” (Hal. 15:30-35)

15, 16. Hewisa ndra talifusö wanemaʼö fanuturu lala moroi khö ndra boto solohe, ba hadia mbörö?

15 Itohugö wanutunö khöda waö-waö nisura ba mbuku Halöwö Zinenge wa me ofeta ba Gandriokhia ndra talifusö si otarai ba Yeruzalema, ”laʼowuloi ndra nifahaʼö ba daʼö ba wameʼe khöra sura”. Hadia nifalua ndra talifusö ba daʼö me no latema wanuturu lala moroi khö ndra boto solohe? ”Me no labaso [zura daʼö], omuso dödöra ba teʼaroʼö wamatira.” (Hal. 15:30, 31) Baero daʼö, ”oya huhuo Yuda hegöi Sila si möi fondrara dödö ba fangaro ndra talifusö”. Ira matua si darua andre lafotöi ira ”samaʼeleʼö” börö me lafaʼema gangombakhata mazui lafatunö gohitö dödö Lowalangi, simane Baranaba, Faulo hegöi ira matua tanö böʼö.—Hal. 13:1; 15:32; 2 Mo. 7:1, 2.

16 Oroma howu-howu Yehowa ba gangetula daʼa maʼafefu irege teʼasiwai gamadöniwa andrö ba lala si sökhi. Hadia mbörö? Faduhu dödöda börö wanuturu lala si sökhi ba ginötö si tefaudu moroi khö ndra boto solohe si teʼodane-dane ba Daromali Lowalangi hegöi fanuturu lala moroi ba geheha niʼamoniʼö. Inönö nasa me lahaogö wanutunö ba mbanua niha Keriso gangetula daʼö si fao faʼomasi ba safönu foʼameʼegö tödö.

17. Hewisa ndra satua samasui iadaʼa woloʼö nifalua ndra satua samasui me abad siföföna?

17 Teʼodane-dane ba duma-duma andrö, ira Boto Solohe ndra Samaduhuʼö Yehowa iadaʼa lahenaigö göi wanuturu lala ba ginötö si tefaudu khö ndra talifusö ba zi sagörö ulidanö. Lö labini-biniʼö wangombakha angetula nihalöra ba lahaogö wamatunö ba mbanua niha Keriso misa. Sambua lala wamalua daʼö yaʼia na tohare ndra satua samasui. Ira talifusö sanehegö faʼaurira andre, möi ira misa ba mbanua niha Keriso, lahaogö wameʼe fanuturu lala hegöi famarou dödö khö ndra talifusö. Simane Faulo hegöi Baranaba, oya labeʼe ginötöra, ”lafahaʼö ba laturiaigö duria somuso dödö sanandrösa ba daromali Yehowa”. (Hal. 15:35) Simane nifalua Yuda hegöi Sila, oya huhuo nifaʼemara ”si möi fondrara dödö ba fangaro ndra talifusö”.

18. Hana wa faduhu dödö nono mbanua Lowalangi wa lö aetu latema howu-howu Yehowa?

18 Hewisa mbanua niha Keriso? Hadia mbörö wa so waʼatulö ba fahasara dödö ba mbanua niha Keriso ba zi sagörö ulidanö hewaʼae toröi ira ba gulidanö si lö fahasara dödö? Böi olifu ita, imane Yakobo ba gafuriata, ”Faʼatua-tua si otarai moroi yawa, si oföna no ohau-hau, omasi atulö, lö fatandro, moloʼö-loʼö . . . Baero daʼö, tanömö gamuata si sökhi lafazaewe ba waʼatulö ba niha sangaʼasogö faʼatulö.” (Yak. 3:17, 18) Lö taʼila hadia itörö tödö Yakobo rafe nifalua ba Yeruzalema me luo daʼö mazui löʼö, hizaʼi moroi ba waö-waö nitutunö ba Halöwö Zinenge faza 15, aboto ba dödöda wa awena ibeʼe howu-howunia Yehowa na so wahasara dödö ba falulu fohalöwö.

19, 20. (a) Hadia zangoromaʼö wa so waʼatulö hegöi fahasara dödö ba mbanua niha Keriso ba Gandriokhia? (b) Iadaʼa, hadia zi tola ifalua Faulo hegöi Baranaba?

19 Ba daʼa aboto ba dödöda wa larasoi waʼatulö hegöi fahasara dödö ira talifusö ba mbanua niha Keriso ba Gandriokhia me luo daʼö. Moroi na fabuʼa-buʼa ira khö ndra talifusö si otarai Yeruzalema, fefu ndra talifusö ba mbanua Gandriokhia laʼandrö sibai saohagölö ba waʼatohare Yuda hegöi Sila. Imane Sura Niʼamoniʼö, ”Me no oya laʼogunaʼö ginötö wefao khöra ba daʼö, mangawuli ira ba Yeruzalema ba latötöna ira talifusö enaʼö lö hadia ia khöra ba lala.” d (Hal. 15:33) Faduhu göi dödöda wa omuso dödö ndra talifusö ba Yeruzalema börö me larongo duria sanandrösa ba wofanö ndra matua si darua andrö. Aʼozu gohitö dödöra börö waʼasökhi dödö sebua moroi khö Yehowa!

20 Iadaʼa, Faulo hegöi Baranaba si toröi ba Gandriokhia tola laforege ba wondröniaʼö hegöi ba wameʼe duma-duma ba halöwö fanuriaigö, fagölö daʼö simane nifalua ndra satua samasui iadaʼa ba ginötö möi ira laʼondrasi mbanua niha Keriso. (Hal. 13:2, 3) Sindruhu-ndruhu wa howu-howu daʼa ba nono mbanua Yehowa! Hizaʼi, hewisa Yehowa wangogunaʼö hegöi ba wamahowuʼö si darua niha sowölö-ölö manuriaigö andre? Tatutunö daʼö ba faza aefa daʼa.

Latema mbua ira niha Keriso iadaʼa moroi ba gö wamati si no lahenaigö ira Boto Solohe hegöi niha sosalahini yaʼira

a Faigi kotak ” Yakobo—ʼAkhi Zoʼaya.ʼ

b Si fao faʼatua-tua, itötöi Yakobo nisura Moze. Tenga ha sanandrösa ba Goroisa Moze hizaʼi moʼamakhaita ia göi ba nifalua Lowalangi hegöi fanuturu lala sanandrösa ba gohitö dödönia fatua lö hadöi Oroisa Moze. Duma-dumania, hewisa wamaigi Lowalangi sanandrösa ba ndro, amuata wohorö hegöi famosumange adu si no tesura ba mbuku 1 Moze. (1 Mo. 9:3, 4; 20:2-9; 35:2, 4) Moroi ba daʼa taʼila, ifatunö goi-goinia Yehowa soguna ba niha fefu, he ba niha Yahudi mazui si tenga Yahudi.

d Ba ayati 34, so ösa wamoʼeluaha Zura Niʼamoniʼö sonönö ngawua wehede sangoromaʼö wa no ihalö gangetula Sila toröi ia ba Gandriokhia. (Lembaga Alkitab Indonesia) Hizaʼi, te awena labeʼe gonönöta daʼö ba gafuriata.