KAPÍTULO 2

Mbaʼérepa pyʼỹinte roiko vai?

Oñepyrũvo ko kapítulo jahecháta Raquel ojapoha mbohapy mbaʼe ombopochýva isýpe, ha upévare oiko vai hendive. Ikatu rehai umíva ha upéi rembojoja umi oĩvare  páhina 20-pe, ko kapítulogui.

․․․․․

 Peteĩ miércoles pyhare ojapopa rire hembiapokuéra, Raquel, orekóva 17 áño, omoĩ téle, oñemombo sofápe ha heʼi: “Chekaneʼõitereíma ningo, koʼág̃a otoka chéve apytuʼuʼimi”.

Upe javete hova arhél oikévo isy ha heʼi chupe:

—“Téle renondépe jeýma piko nde, reho rangue reipytyvõ ne ermánape mbaʼe. Arakaʼe piko rejapomíta la ojeʼéva ndéve!”

—“Oñepyrũ jeýtama”... heʼi Raquel ohendu hag̃uáicha voi isy.

—“Mbaʼe jeýmapa la eréva ne mitãkuñaʼi”... heʼi chupe isy.

—“Mbaʼeve”... heʼi Raquel ha oñembohesajerepa.

—“Anivetéke reñeʼẽ chéve péicha ne mitãkuñaʼi juru atã reikóva!”... ojaʼo chupe isy.

—“Ha nde guaʼu mbaʼe la erétava”... heʼi Raquel.

Upéicha opa la vyʼa, ha oñepyrũ jeýma la sarambi.

REHASÁMAPA ko situasiónre? Rejodiskutípa avei manterei nde sy térã nde túvandi? Epensamína, mbaʼérepa pyʼỹive peiko vai jepi? Emarka (✔) mbaʼe mbaʼépa umíva, térã emoĩve ambue mbaʼe ndaipóriramo koʼápe.

□ Nde lája

□ Tembiapo ogapypegua

□ Reñemonde lája

□ Reg̃uahẽha óra

□ Vyʼarã

□ Ne irũnguéra

□ Rejegustaséma

□ Ambue mbaʼe ․․․․․

Tahaʼe haʼéva umi provléma erekóva jepi nde tuvakuérandi, katuete oiméne ndaigústoi ndéve rejodiskuti jave hendivekuéra. Mbaʼépa rejapokuaa umícha jave? Ikatu ningo rejejokopaite, neremombeʼúi erekóva nde pyʼapýpe ha rehendu guaʼu chupekuéra. Péro Ñandejára nandeguerohorymoʼãi rejapóramo upéicha. La Biblia  heʼi porã Efesios 6:2 ha 3-pe: “Emombaʼe nde ru ha nde sýpe”. Ha avei nemokyreʼỹ ‘rehechakuaa hag̃ua iporã térãpa ivai peteĩ mbaʼe’ (Proverbios 1:1-4; Romanos 12:1). Upéva heʼise sapyʼánte nerepensamoʼãiha voi nde tuvakuéra opensaháicha. Péro umi família oñehaʼãva ojapo Ñandejára heʼíva oñemongeta porã oñondive ha omombeʼu opensáva oiko vaiʼỹre, ojoavýramo jepe hikuái heta mbaʼépe (Colosenses 3:13).

Mbaʼépa ikatu rejapo upéicharõ reñemongeta hag̃ua nde tuvakuérandi peiko vaiʼỹre? Ndahasyiete ere hag̃ua: “Che tuvakuéra la okambiavaʼerã, haʼekuéra ningo la oikóva chejaʼo oimeraẽ mbaʼére”. Péro ikatu piko nde rekambia nde tuvakuérape? Naiporãvemoʼãi piko nde rekambiáramo? Nde voi reñehaʼãramo ani hag̃ua peiko vai, katuete nde tuvakuéra nerendúta reñeʼẽse jave hendivekuéra.

Jahechamína mbaʼépa ndete ikatu rejapo pejogueraha porã hag̃ua. Eñehaʼã ejapo umi mbaʼe oñemoĩva ko kapítulope, ha rehechakuaáta upe rire ikatuha reñemongeta opavavéndi reiko vaiʼỹre.

● Epensa porã reñeʼẽ mboyve. Ojeʼe jave ndéve peteĩ mbaʼe nandegustáiva ani repoipoínte nde jurúgui. Pór ehémplo, nde sy heʼíramo ndéve: “Neʼĩra piko rejoheipa umi tembiporu? Arakaʼe piko rejapóta la ojeʼéva ndéve?”, reiko rangue rembohovái: “Nambre, nahenduséi!”, iporãvéta repensáramo mbaʼérepa heʼi ndéve upéicha. Ani rejagarra vai nde tuvakuéragui heʼi jave ndéve “ndéko péichante  voi rejapo”, térã “arakaʼe piko rejapóta ojeʼéva ndéve?”, síno eñehaʼã entende mbaʼéichapa oñeñandu hikuái.

Ikatu nde sy ikaneʼõ ha oñandu hiʼaripaite oĩha umi tembiapo ogapypegua. Oiméne oipotánte rehechakuaa jepe chupe ojapo haguére heta mbaʼe. Upévare rembohováiramo chupe: “Nambre, nahenduséi!”, ipochýta ha peñepyrũta pejodiskuti. Péro katuete oñeñandu porãta eréramo: “Vuéno mama, koʼag̃aite ahátama ajohéi umi tembiporu”. Nemanduʼákena reñeʼẽ vai guasúramo mbaʼevépe nanepytyvõmoʼãiha. Péro reñeʼẽ porãnterõ ha reñemoĩramo ilugárpe, katuete haʼe tuicha ipyʼaguapýta ha ikatu voi omombeʼu ndéve oñandúva. a

Ehai peteĩ mbaʼe nde tuvakuéra heʼíva ha nembopochýva jepi.

․․․․․

Koʼág̃a epensami mbaʼéichapa ikatu rembohovái rehechauka hag̃ua rentendeha chupekuéra.

․․․․․

● Ne ñeʼẽre ehechauka repororrespetaha. Mariela oaprende oñatendevaʼerãha mbaʼéichapa oñeʼẽ isýpe. Haʼe heʼi: “Che sy ningo ipochyeterei voi añeʼẽ hatã térã cheñeʼẽ  arhélramo chupe”. Nde avei reñatendevaʼerã ani hag̃ua reñeʼẽ hatã, reñembohesajerepa térã reñembohovapuku nde tuvakuérape (Proverbios 30:17). Péro ndepochyetereíramo ha repilla rekapupotaitemaha, reñemboʼe mbykymi vaʼerã Ñandejárape (Nehemías 2:4). Ndahaʼéi reipotágui nde tuvakuéra ndereja, síno rejejokokuaa hag̃ua ha pono rembyaive pe káva raity (Santiago 1:26).

Ehai koʼápe umi mbaʼe eréva ha rejapóva jepi tekotevẽva rekambia.

Eréva:

․․․․․

Rejapóva:

․․․․․

● Ejapysaka porã hesekuéra. La Biblia heʼi voi: “Oñeʼẽ heta reíva, ojavy katuete” (Proverbios 10:19). Nde tuvakuéra oñemoñeʼẽ jave ndéve ani ndénte rejagarrapase ha remokirirĩse chupekuéra, péicha rejapóramo katuete peiko vaíta. Upéva rangue ejapysaka porã hesekuéra ha upéinte ág̃a emombeʼu porã la oikóva. Ha ndaikatúiramo  jepe erepa la ereséva nemanduʼavaʼerã oĩha “ára oñekirirĩ hag̃ua” (Eclesiastés 3:7).

● Ejediskulpa. Reiko vaíramo nde tuvakuérandi rejapógui peteĩ mbaʼe hendapeʼỹ, rejediskulpavaʼerã (Romanos 14:19). Ikatu ere chupekuéra rembyasyha pejodiskuti haguére. Ha ijetuʼúramo ndéve upéva, rehaikuaa peteĩ  kárta rejediskulpahápe. Péro reñehaʼãmbaitevaʼerã anivéma hag̃ua oiko jey upéva (Mateo 5:41). Epensamína ko mbaʼére; oiméramo nderejapói peteĩ mbaʼe ojeʼe haguéicha ndéve, mbaʼére piko nereñehaʼãi rejapo porã ág̃a ótrope? Ha nandegustáiramo jepe upe ojejeruréva ndéve, iporãvéta rejapónterõ peiko vai rangue (Mateo 21:28-31). Mombyry ningo reganáta rejapóramo upéicha.

Umi família ovyʼa ha ojogueraha porãva oiko vai mimi jepi avei, péro oñehaʼã osolusiona oimehaichagua provléma pyʼaguapýpe. Ha nde, reñehaʼãramo rejapo umi mbaʼe ñahesaʼỹijovaʼekue ko kapítulope, reñemongetakuaáta nde tuvakuérandi umi mbaʼe ijetuʼuvévare jepe, péro reiko vaiʼỹre hendivekuéra.

PE KAPÍTULO OÚVAPE

Reñandúpa nde tuvakuéra ndohejaiha rejapo mbaʼeve? Mbaʼépa ikatu rejapo opoimie hag̃ua ndehegui?

[Nóta]

TÉYSTO OĨVA LA BÍBLIAPE

“Hekojojáva ojepyʼamongeta raẽ oporombohovái hag̃ua.” (Proverbios 15:28)

PETEĨ KONSÉHO

Nde tuvakuéra oñeʼẽ jave ndéve emokirirĩ ne músika, emboyke pe lívro térã pe rrevísta releéva ha eñatende porã hesekuéra.

REIKUAÁPARAʼE?

Reñehaʼãmbaitéramo rejogueraha porã entéro nde rapichakuérandi revyʼavéta. Ñandejára Ñeʼẽ ningo heʼi voi: ‘Imbaʼeporãva osẽ porãta katuete’ (Proverbios 11:17, NM).

UMI MBAʼE AJAPÓTAVA!

Umi konsého oñemeʼẽvaʼekue apytégui ambaʼapovéta koʼã mbaʼépe: ․․․․․

Ko ára guive añepyrũta (ehai mbaʼe díapa): ․․․․․

Mbaʼépa aporanduse che ru térã che sýpe ko témare? ․․․․․

NDÉPA MBAʼE ERE?

● Mbaʼérepa heta ndeavegua oñembotuicha omokirirĩkuaa haguére hapichápe?

● Mbaʼérepa Jehová heʼi ivyroha umi oporodiskutiséva? (Proverbios 20:3.)

● Mbaʼéichapa nepytyvõta reñemongetáramo nde tuvakuérandi peiko vaiʼỹre?

[Komentário oĩva páhina 18-pe]

“Añeñandu porãiterei che sy ojediskulpa jave chendive ha cheañua, upéicha opytáma tesaráipe upe oikovaʼekue. Che añehaʼãmbaite avei ajapo upéicha. Ijetuʼúramo jepe añemomirĩ ha haʼe ambyasyha upe ajapo vai vaʼekue, ahechakuaa upéva tuichaiterei orepytyvõha”. (Lauren)

 [Rrekuádro oĩva páhina 20-pe]

Mbohapy mbaʼe Raquel ojapo vai vaʼekue:

1. Iñeʼẽ arhél (“Oñepyrũ jeýtama...”).

2. Oñembohesajerepa ha upéva ombopochyvéntema isýpe.

3. Ombohovái vai guasu (“Ha nde guaʼu mbaʼe la erétava...”).

[Taʼanga oĩva páhina 19-pe]

Reiko vaíramo nde tuvakuérandi haʼete rediparavareína peteĩ mákinape, nekaneʼõta ha nereg̃uahẽmoʼãi mamove