3. BÖLÜM

Nasıl Daha Fazla Özgürlük Kazanabilirim?

“Keşke annemler arada bir tek başıma bir yerlere gitmeme izin verse” (Sara, 18 yaşında).

“Anne babam arkadaşlarımla dışarı çıkmama izin vermiyor. Bana neden güvenmediklerini sorduğumda da genellikle ‘Biz sana güveniyoruz ama arkadaşlarına güvenmiyoruz’ diyorlar” (Ceren, 18 yaşında).

 SARA ve Ceren gibi sen de biraz daha özgür olabilmek için yanıp tutuşuyor musun? Bunun yolu anne babanın güvenini kazanmaktan geçer. Fakat güven para gibidir. Kazanmak zor, kaybetmek ise kolaydır ve ne kadar verilirse verilsin hiçbir zaman yeterli gelmez. 16 yaşındaki Esin şunları diyor: “Ne zaman dışarı çıkmak istesem annemle babam kimlerle nereye gideceğim, ne yapacağım ve ne zaman döneceğim konusunda beni soru yağmuruna tutuyor. Biliyorum, onlar benim annem babam fakat beni böyle sorguya çektiklerinde çok sinirleniyorum.”

Anne babanın sana daha çok güvenmesini ve daha fazla özgürlük tanımasını sağlamak için neler yapabilirsin? Öncelikle neden birçok anne babanın çocuğuna güveninin pamuk ipliğine bağlı olduğuna bakalım.

Geçiş Döneminin Zorlukları

Kutsal Kitap “adam, anasını babasını bırakacak” der (Başlangıç 2:24). Tabii bu kadınlar için de geçerlidir. İster kız ol ister erkek, ergenlik çağının önemli bir özelliği, seni evden ayrılacak ve belki de kendi aileni kuracak zamana, yani yetişkinliğe hazırlamasıdır. *

Bununla birlikte, belli bir yaşa geldin diye, sanki bir odadan diğerine geçer gibi ergenlikten yetişkinliğe geçemezsin. Bu daha çok bir merdiveni basamak basamak çıkmaya benzer. Kabul etmek gerekir ki bu merdivenin ne kadarını çıktığın konusunda anne babanla fikir ayrılıkları yaşayabilirsin. Arkadaş seçimi konusunda anne babasının kendisine güvenmediğini düşünen Meltem şunları  diyor: “20 yaşındayım ve arkadaşlık konusu hâlâ bir problem! Annemler, tehlikeli bir durum baş gösterecek olursa, o ortamı terk edecek kararlılığı gösteremeyeceğimi düşünüyor. Böyle durumların zaten üstesinden geldiğimi söylesem de bu onlara asla yetmiyor!”

Meltem’in söylediklerinden anlaşıldığı gibi güven konusu, gençlerle ebeveynleri arasında büyük bir gerginliğe sebep olabilir. Bu senin ailen için de söz konusu mu? Eğer öyleyse, anne babanın sana olan güvenini nasıl artırabilirsin? Eğer bazı akılsızca davranışların yüzünden onların güvenini kaybettiysen, bu zararı nasıl telafi edebilirsin?

Güvenilir Olduğunu Kanıtla

Güvenilir olduğunu kanıtladığın ölçüde özgürlük kazanırsın. Kusursuz olmak zorunda değilsin. Herkes hata yapar (Vaiz 7:20). Peki  davranışlarınla bıraktığın izlenim, anne babanın sana güvenmesi için bir neden oluşturuyor mu?

Örneğin Pavlus şunu yazdı: ‘Her konuda dürüst davranmak istiyoruz’ (İbraniler 13:18). Kendine şunu sor: ‘Nereye gittiğimi ve neler yaptığımı anlattığımda annem babam dürüstlüğüme güvenebiliyor mu?’ Kendilerini bu konuda düzeltmeleri gerektiğini anlayan iki gencin aşağıdaki yorumlarına dikkat et. Onların sözlerini oku ve soruları cevapla.

Lori: “Hoşlandığım bir çocukla gizlice mailleşiyordum. Annemler bunu fark etti ve bana bunu sona erdirmemi söylediler. Onlara söz verdim fakat sözümü tutmadım. Bu bir yıl boyunca sürdü. Çocukla yazışırdım, bizimkiler bunu öğrenirdi, onlardan özür dilerdim ve buna son vereceğime söz verirdim, fakat sonra tekrar yapardım. Sonunda öyle bir noktaya geldim ki, onların güvenini tamamen kaybettim.”

Sence Lori anne babasının güvenini neden kaybetti? ․․․․․

Sen Lori’nin anne babasının yerinde olsaydın ne yapardın, neden? ․․․․․

Anne babası onunla bu sorun hakkında konuştuktan sonra Lori güvenilir biri olduğunu nasıl gösterebilirdi? ․․․․․

Banu: “Konu erkekler olduğunda annemle babam bana hiç güvenmezdi, fakat artık nedenini anlıyorum. Benden iki  yaş büyük birkaç kişiyle flört ettim. Ayrıca onlarla telefonda saatlerce konuşurdum ve arkadaşlarımla buluştuğumda da onlar dışında neredeyse kimseyle konuşmazdım. Anne babam bir aylığına telefonumu elimden aldı ve bu kişilerin bulunduğu yerlere gitmeme izin vermedi.”

Sen Banu’nun anne babasının yerinde olsaydın ne yapardın, neden? ․․․․․

Banu’nun anne babasının verdiği ceza sence fazla mı? Neden böyle düşünüyorsun? ․․․․․

Banu anne babasının güvenini tekrar kazanabilmek için ne yapabilirdi? ․․․․․

Güvenlerini Yeniden Kazanmak

Ya yukarıda sözü edilen gençler gibi, senin davranışların da anne babanın sana olan güveninin sarsılmasına neden olduysa? Durumu düzeltebilirsin. Peki nasıl?

Sen sorumluluk sahibi biri gibi davrandıkça anne baban da muhtemelen sana daha çok güvenecek. Aslı bu gerçeğin farkına vardı. O şunları diyor: “Küçükken güvenilir biri olmanın önemini tam olarak fark etmiyorsunuz. Artık daha sorumluluk sahibi biriyim ve anne babamın güvenini kaybetmemek için daha dikkatli davranma gereği hissediyorum.” Bundan çıkan ders nedir? Anne babanın sana  güvenmediğinden yakınmaktansa, güvenilir biri olarak tanınmaya çalış. Muhtemelen daha fazla özgürlük kazanacaksın.

Örneğin, aşağıda sözü edilen konularda güvenilir biri misin? Geliştirmen gereken özelliklere ✔ koy.

□ Doğruyu söylemek

□ Verdiğim sözleri tutmak

□ Dakik olmak

□ Harcamalarımı akıllıca yapmak

□ Verilen işi bitirmek

□ Sabahları kendim uyanmak

□ Odamı temiz tutmak

□ Hatalarımı kabul edip özür dilemek

□ Telefonu ve bilgisayarı kullanırken ölçüyü kaçırmamak

□ Anne babamın söylediği saatte eve dönmek

□ Diğer ․․․․․

İşaretlediğin konularda kararlı davranıp güvenilir olduğunu kanıtlamaya ne dersin? Kutsal Kitaptaki şu öğütlere kulak ver: “Önceki yaşam tarzınıza uyan . . . . eski kişiliği üzerinizden atmalısınız” (Efesoslular 4:22). “Evet dediyseniz,  Evet olsun” (Yakup 5:12). “Birbirinize doğruyu söyleyin” (Efesoslular 4:25). “Her konuda ana babanızın sözünü dinleyin” (Koloseliler 3:20). Bu konuda gösterdiğin ilerleme, zamanla anne baban da içinde olmak üzere başkaları tarafından kesinlikle fark edilecektir (1. Timoteos 4:15).

Fakat ya elinden gelenin en iyisini yapmana rağmen anne babanın sana hak ettiğin özgürlüğü tanımadığını hissediyorsan ne olacak? O zaman konuyu onlarla konuşabilirsin. Onların sana yeterince güvenmediğinden şikâyet etmektense, güvenlerini kazanabilmek için senin ne yapman gerektiğini saygılı bir şekilde onlara sor. Bu konudaki hedeflerini açıkla.

Anne babanın hemen fikir değiştirmesini bekleme. Şüphesiz onlar sözünde durup durmayacağını görmek isteyecekler. Bu fırsatı güvenilirliğini kanıtlamak için kullan. Muhtemelen anne babanın sana olan güveni ve özgürlüğün zamanla artacak. Daha önce sözleri alıntılanan Banu’nun durumu böyleydi. O “Güven kazanmak kaybetmekten daha zor” diyor ve şunu ekliyor: “Anne babamın güvenini giderek kazanıyorum ve bu çok güzel bir duygu!”

BU KONUDA DAHA FAZLA BİLGİ İÇİN 2. KİTABIN 22. BÖLÜMÜNÜ OKU

GELECEK BÖLÜMÜMÜZDE

Annenle baban boşandı mı? Dünyan başına yıkılmışken dengeni nasıl koruyabilirsin?

[Dipnot]

KİLİT AYET

Sahip olduğunuz özgürlüğü kötülüğe kılıf olarak kullanmayın (1. Petrus 2:16).

BİR ÖNERİ

Sana konulan kısıtlamaları ağabeyinin ya da ablanın özgürlüğüyle karşılaştırmak yerine, sana küçükken konulan kısıtlamalarla şu anki özgürlüğünü karşılaştır.

BİLİYOR MUSUN . . . ?

Bir anne babanın çocuklarına sınırsız özgürlük tanıması, onları sevdiğinin değil ihmal ettiğinin işaretidir.

HAREKET PLANI!

Şu konularda daha güvenilir olacağım: ․․․․․

Anne babamın güvenini kaybedersem şunları yapacağım: ․․․․․

Bu konuda anneme ya da babama sormak istediklerim: ․․․․․

NE DERSİN?

● Güvenilirliğini kanıtlamak için çok çaba gösterdiğinde bile anne baban sana daha fazla özgürlük tanımakta neden tereddüt edebilir?

● Anne babanla iletişim kurma becerin sana daha fazla özgürlük tanımalarına nasıl yardım edebilir?

[Sayfa 24’teki pasaj]

“Anne babamla sorunlarım ve kaygılarım hakkında açıkça konuşuyorum. Bence bu bana güvenmelerini kolaylaştırıyor” (Dianna).

[Sayfa 23’teki şema/​resim]

Ergenlikten yetişkinliğe geçiş süreci, bir merdiveni basamak basamak çıkmaya benzer

[Şema]

(Ayrıntılı bilgi için lütfen yayına bakın)

YETİŞKİNLİK

ERGENLİK

ÇOCUKLUK