KAPÍTULO 6

Mbaʼéichapa ikatu ajogueraha porã che ermanokuérandi?

Emarkami (✔) mbaʼéichapa rejogueraha ne ermanokuérandi.

□ Oñoamigoite

□ Rojoavy sapyʼapyʼa

□ Manterei roiko vai

OĨ MITÃRUSU ha mitãkuña ojogueraha porãitereíva iñermanokuérandi. Pór ehémplo Felicia, orekóva 19 áño omombeʼu: “Che ermána Irene oreko 16 áño, haʼe ningo che amigaite”. Carla orekóva 17 áño omombeʼu avei: “Che ermáno Eric oreko 20 áño ha ore rojogueraha porãiterei, ni nachemanduʼái roiko vai hague”.

Péro naentéroi ojogueraha porã iñermanokuérandi. Pór ehémplo jahechamína Lorena ha Mártare oikóva.  Lorena omombeʼu: “Rojodiskutihárente voi roiko, vyroreíre jepe rojojagarra jeýma”. Alíciare oiko avei péicha, haʼe oreko 12 áño ha iñermáno Daniel katu 14: “Haʼéngo imitãʼirekoiterei, ojasurúntema voi che kotýpe ha oiporu che kosakuéra permisoʼỹre. Chemorrenegaiterei ningo!”.

Ha nde, pyʼỹíntepa reiko vai ne ermanokuérandi? Ikatu repensa nde tuvakuéra osolusionavaʼerãha upe provléma. Péro iporãta nde voi reñehaʼãramo rejogueraha porã ne ermanokuérandi, upéicha reikokuaáta avei ambue nde rapichándi. Ha koʼág̃a resẽ mboyve nde rógagui reaprovechavaʼerã reaprende upéva.

Epensamína: Mbaʼérepa reiko vai jepi ne ermanokuérandi? Emarka (✔) koʼápe umi mbaʼe haʼekuéra ojapóva ha nembopochýva katuete.

□ Nde kosakuéra. Oiporúntema ojerureʼỹre ndéve.

□ Ilája. Ndéverõ g̃uarã ndoúi ni ndohói chupe mbaʼeve, ijehénte opensa térã ndaikatúi rejapo mbaʼeve oikoitereígui nde ári.

□ Nanderrespetái. Ojasurúntema voi nde kotýpe térã ñemiháme orrevisapa ne mensáhe.

□ Ambue mbaʼe ․․․․․

 Añetehápe ndepochýtante voi ne ermanokuéra oikóramo heʼi ndéve opa mbaʼe rejapovaʼerã térã opokónterõ nde kosakuérare ojerureʼỹre ndéve. Péro nemanduʼavaʼerã mbaʼépa heʼi Ñandejára Ñeʼẽ: ‘Nderejejokokuaáirõ reiko vaíta katuete’ (Proverbios 30:33). Repytáramo ndepyʼaro, rehaʼarõʼỹve jave rekapúta ne ermanokuérare ha upépe katu peiko vaivétantema (Proverbios 26:21). Mbaʼépa ikatu rejapo ani hag̃ua ndepochy vaieterei hesekuéra? Ñepyrũrã rehechavaʼerã mbaʼérepa añetehápe peiko vai.

Mbaʼérepa añetehápe peiko vai

Umi provléma erekóva ne ermanokuérandi ñambojojakuaa jariʼíre: ikatu hasy ha nderehechakuaáiramo mbaʼérepa añetehápe osẽ, reimoʼãtante voi umi jariʼinteha la provléma. Péro umíva ningo osẽ jepi nombaʼapoporãigui peteĩ mbaʼe nde retepýpe. Upéicha avei ne ermanokuérandi: reiko rangue rejesarekoiterei umi provlémarente, reñehaʼãvaʼerã rehecha mbaʼérepa añetehápe peiko vai jepi.

Rejopýnteramo umi jariʼi reimoʼãgui upéicha opataha, rembyaivéta ha nde rova opytáta iperepa, amo ipahápe ndokueramoʼãi. Iporãvéta rehechárõ mbaʼérepa osẽ ha reñehaʼã resolusiona upéva. Péicha avei ne ermanokuérandi, anivéma hag̃ua peiko vai reñehaʼãvaʼerã rehecha mbaʼérepa pejoavy jepi. Rréi Salomón omeʼẽvaʼekue peteĩ konsého ikatúva nepytyvõ: ‘Pe tapicha iñakãguapýva ojokokuaa ipochy’ (Proverbios 19:11, ÑÑB).

 Mbaʼéichapa ikatu nepytyvõ ko konsého rejogueraha porã hag̃ua ne ermanokuérandi? Pór ehémplo Alicia heʼi iñermánore: “Haʼéngo ojasurúntema voi che kotýpe ha oiporu che kosakuéra permisoʼỹre”. Mbaʼérepa añetehápe oiko vai hikuái? Ojekuaa iñermáno ndorrespetaiha chupe. Upévare Alicia nosolusionamoʼãi mbaʼeve heʼínteramo iñermánope anivéma hag̃ua oike ikotýpe. Péro omyesakã porãramo mbaʼérepa ndoipotái ojepoko ikosakuérare iñermáno orrespetavéta chupe ha ojogueraha porãta hikuái.

Mbaʼéichapa ikatu rejehekýi ha resolusiona umi provléma

Ndahaʼéi rehechantevaʼerã mbaʼérepa peiko vai jepi ne ermanokuérandi, reñehaʼãvaʼerã guei rejehekýi umi provlémagui ha oñepresentáramo katu rehecha mbaʼéichapa ikatu resolusiona. Koʼã konsého tuichaiterei nepytyvõta upearã.

1. Peg̃uahẽ peteĩ ñeʼẽme. Pehecha rire mbaʼérepa manterei pejodiskuti, pepensavaʼerã mbaʼépa pejapokuaa pesolusiona hag̃ua pene provléma. Ñamoĩ chupe peiko vaiha ojepoko haguére pende kosakuérare permisoʼỹre. Ikatu pepyta péicha: 1) “Ndapokomoʼãi che ermáno kosakuérare aporanduʼỹre chupe” ha 2) “Ndachepochymoʼãi ndoipurukáiramo chéve”. Iporãta avei penemanduʼa Jesús heʼivaʼekuére: ‘Pejapo pende rapicháre  peẽ peipotáva avei ojejapo penderehe’ (Mateo 7:12, NM). Upéva heʼise peñemongeta vove pepyta hag̃uáicha peteĩ ñeʼẽme ndapejeruremoʼãiha mbaʼeve ikatuʼỹva pekumpli. Upe rire pemombeʼu pende tuvakuérape mbaʼépa pedesidi pejapo (Efesios 6:1).

2. Ejapo oñehaʼarõva ndehegui. Apóstol Pablo ohaivaʼekue: ‘Nde reporomboʼéva, mbaʼére piko nde voi nereñehekomboʼéi? Eréramo nañamondaivaʼerãha, mbaʼére piko nde remonda?’ (Romanos 2:21, JMP). Mbaʼéichapa ikatu rejapo koʼápe heʼíva? Ndereipotáiramo ojepoko nde kosakuérare nde voi rerrespetavaʼerã ne ermánope. Ani rejasurúntema ikotýpe térã reiko releepa imensahekuéra.

3. Ani ndepochyrei. Eclesiastés 7:9 heʼi: “Aníke ndepochyreítei, upéva itavýva reko”. Ndepochyrei ha ndearhélramo arakaʼeve nderevyʼamoʼãi. Nemanduʼáke ne ermanokuéra ojavytanteha voi. Ha jaʼe porãsérõ g̃uarã oiméne nde avei rejapo ha ere heta mbaʼe ombopochýva chupekuéra (Mateo 7:1-5). Jenny omombeʼu: “Arekórõ guare 13 áño ndaikatuiete voi ojeʼe chéve mbaʼeve, chénte voi la aikuaapáva. Koʼág̃a che ermána péicha avei péro añehaʼã antende chupe ha napenáinte hese”.

4. Eperdona ha eñehaʼã eñembyesarái. Mbaʼépa ikatu pejapo peneprovléma jave?  Peñehaʼãvaʼerã peñemongeta pesolusiona hag̃ua. Péro péva ndeʼiséi oimeraẽ vyroreíre reikotaha remboguapy jeýma ne ermánope ha reñemoñeʼẽ chupe. Jehová oipota ‘reperdona nde rapichápe’ (Proverbios 19:11, ÑÑB). Peteĩ mitakuña hérava Alison orekóva 19 áño omombeʼu: “Roiko vai jave che ermánandi pyaʼe porã rojediskulpa. Rohecha mbaʼérepa rojoavy ha rosolusionáma voi. Sapyʼánte katu ahechakuaa vyresaitére rojoavyha ha upévare natekotevevẽima voi ni roñemongetave”.

5. Ejerure nde tuvakuérape penepytyvõ hag̃ua. Peg̃uahẽ hag̃ua peteĩ ñeʼẽme heta vése rejerurétamante  nde tuvakuérape tapenepytyvõ (Romanos 14:19). Upéicharamo jepe ikuentavéta ndete voi reñehaʼãramo resolusiona umi provléma, péicha rehechaukáta nearandu ha neakãguapyvemaha.

6. Emombaʼe ne ermanokuérape. Katuete ningo oĩta heta mbaʼe reguerohorýva ne ermanokuéragui. Ehaimína koʼápe ne ermáno réra ha mbaʼépa remombaʼeve chugui.

Héra

․․․․․

Umi mbaʼe porã

․․․․․

Rejesarekoiterei rangue ne ermanokuéra ojavyhápe, naiporãvemoʼãi piko reguerohorýramo chupekuéra umi mbaʼe porã ojapóvare? (Salmo 130:3; Proverbios 15:23.)

La Biblia ohechauka voi ermanokuéra heta vése ndoikomoʼãiha oñoamigoitéramo (Proverbios 18:24). Péro katuete pejogueraha porãvéta pejapóramo koʼápe heʼiháicha: ‘Penepasiénsiakena ojuehe ha peñoperdona oĩramo ipochýva ambue ndive’ (Colosenses 3:13, BNP).

PE KAPÍTULO OÚVAPE

Ikatúmapa resẽ nde rógagui? Mbaʼéicha reikuaáta upéva?

TÉYSTO OĨVA LA BÍBLIAPE

‘Opavave toikuaa peneakãguapyha.’ (Filipenses 4:5)

PETEĨ KONSÉHO

Koʼág̃a reñehaʼãramo rejogueraha porã ne ermáno rejoavy memévandi, upéva nepytyvõta rejejokokuaa ha nepasiensiave hag̃ua.

REIKUAÁPARAʼE?

Resẽ rire nde rógagui katuete rejuhúta nde rapicha nembopochýva. Ikatu ne kompañerokuéra nde travahopegua imaledukádo, naimbaʼeporãi ha ijehénte opensa. Upévare koʼág̃ama voi reiko aja nde rógape reñehaʼãvaʼerã reaprende rejogueraha porã nde rapichakuéra ndive.

UMI MBAʼE AJAPÓTAVA!

Añehaʼãta ag̃uahẽ peteĩ ñeʼẽme che ermanokuérandi koʼã mbaʼépe: ․․․․․

Ani hag̃ua manterei ambopochy che ermanokuérape, añehaʼãta ajapo koʼã mbaʼe: ․․․․․

Mbaʼépa aporanduse che ru térã che sýpe ko témare? ․․․․․

NDÉPA MBAʼE ERE?

● Mbaʼére iñimportánte reikuaa mbaʼérepa añetehápe peiko vai jepi ne ermanokuérandi?

● Mbaʼe iporãvapa rehupyty ne ermáno haguére?

[Komentário oĩva páhina 46-pe]

“Enterove ñamombaʼevaʼerã ñane ermanokuérape. Che ahasáma hendivekuéra hetaiterei mbaʼe porã ndojeʼomoʼãiva arakaʼeve”. (Marilyn)

 [Rrekuádro oĩva páhina 42-pe]

Rekompleta hag̃ua

Mbaʼérepa peiko vai jepi?

Eleemína pe káso Jesús omombeʼuvaʼekue peteĩ kariaʼýre. Haʼe ohovaʼekue hógagui ha omombopa rei ipláta oikóvo iñakãre (Lucas 15:11-32). Eñatendemína mbaʼépa heʼi ha ojapovaʼekue iñermáno tuichavéva haʼe ou jeýrõ guare, ha upéi embohovái koʼã porandu:

Mbaʼérepa nde ere ipochy hague pe iñermáno tuichavéva? ․․․․․

Amo hapópe mbaʼérepa añetehápe ipochy raʼe? ․․․․․

Mbaʼépa ojapo itúva oipotágui oiko porã jey hikuái? ․․․․․

Mbaʼépa ojapovaʼerãmoʼã iñermáno tuichavéva oñesolusiona hag̃ua pe provléma? ․․․․․

Epensamína mbaʼérepa ndaʼareiete pejodiskuti ne ermánondi ha embohovái koʼã porandu:

Mbaʼérepa ndéverõ g̃uarã peñepyrũ raʼe peiko vai? ․․․․․

Péro amo hapópe, mbaʼérepa añetehápe peiko vai? ․․․․․

Mbaʼépa ikatu pejapo pesolusiona hag̃ua umi provléma ha ág̃a ótrope anivéma hag̃ua peiko vai? ․․․․․

[Taʼanga oĩva páhina 43-pe]

Reipotáramo umi jariʼi opa rehechavaʼerã mbaʼéicha rupípa osẽ, upéicha avei rehechavaʼerã mbaʼérepa añetehápe peiko vai jepi ne ermanokuérandi