KAPÍTULO 11

Ndaikatúi piko añemonde chéve chegustaháicha?

Elena osẽtama hína. Upe javete ituvakuéra hesaho hese ha ndaikatúi oguerovia upe ohecháva.

—“Mbaʼéiko oike ndéve péicha reñemonde hag̃ua?”... heʼi chupe itúva.

—“Ha mbaʼéiko oreko? Sapyʼaiténteko asẽta che amigakuérandi”... heʼi Elena.

—“Eipeʼa ne akãgui péicha rehotaha”... heʼi isy.

—“Péro mama, entéro ningo péicha oñemonde ha chéve chegusta avei”... heʼi Elena.

—“Oréve g̃uarã katu naiporãiete nde ao. Ha rehóma hína reñekambia ñandéve, síno nderehomoʼãi mamove”... heʼi chupe itúva.

 HETA tuvakuérape ndogustái ifamília oñemonde lája ha upévare oiko vai jepi hendivekuéra. Oiméne nde sy ha nde ru imitãrõ guare oiko vai vaʼekue avei ituvakuérandi upevakuére. Péro koʼág̃a haʼekuérama oñatendevaʼerã nderehe ha heta vése ndohejái reñemonde ndéve ndegustaháicha.

Nde ere: Opyta porã cherehe!

Haʼekuéra heʼi: Ichalaipa, haʼete umi trapokue.

Nde ere: Chegusta ha iporãiterei voi.

Haʼekuéra heʼi: Nemarkapángo.

Nde ere: Ivaratoiterei ningo.

Haʼekuéra heʼi:Ha mbaʼe voi piko hepýta, si mbykyeterei ha ni ndailadói.

Mbaʼépa ikatu rejapo anivéma hag̃ua reiko vai nde tuvakuérandi ko mbaʼére? Melissa orekóva 23 áño heʼi: “Peiko vai rangue, reñeʼẽvaʼerã nde tuvakuérandi peg̃uahẽ hag̃ua peteĩ ñeʼẽme”. Péro ikatu ere: “Ndaikatumoʼãi rog̃uahẽ peteĩ ñeʼẽme, che nañemondemoʼãi yma guaréicha”. Ha natekotevẽi voi, nde reñemongetátante nde tuvakuérandi reikuaa hag̃ua mbaʼépa opensa hikuái, ha péicha haʼekuéra oikuaáta avei mbaʼépa ndéve ndegusta. Upéi ikatúma pehecha mbaʼépa iporãvéta entérope g̃uarã. Mbaʼépa rehupytýta rejapóramo péicha?

1. Reñemonde porãvéta ha ne amigokuéra jepe ohechakuaáta upéva.

2. Nde tuvakuéra ndotakymoʼãi manterei reñemonde lájare.

3. Iñimportantevéva katu, haʼekuéra ojeroviáta nderehe hetave mbaʼépe.

 Ñamoĩ chupe rejuhu hague negosiohárupi, rrevísta térã Internétpe peteĩ ao ndegustáva ha reipotaitereíva. Mbaʼépa rehechavaʼerã rejogua mboyve?

La Biblia heʼíva

La Bíbliape saʼi jatopa umi konsého ohechaukáva mbaʼeichaitépa ñañemondevaʼerã. Upéicharamo jepe umíva ideprovéchota ndéve. Jahechamína.

● La Biblia heʼi kuña iñakãguapy ha oñemondevaʼerãha hekópe (1 Timoteo 2:9, 10). a

Ikatu reñeporandu: “Heʼise piko upéva amondevaʼerãha umi ao tuichaicha ha ndojepuruvéimava koʼág̃a rupi?” Nahániri. Heʼise reñemonde lájare ojekuaáta reipotaha ótro nderrespeta ha remombaʼeha nde rapichakuéra opensáva (2 Corintios 6:3). Ha oĩ heta ao ikatúva reiporu reñemonde porã hag̃ua. Daniela orekóva 23 áño heʼi: “Ikatu remonde umi ao osẽ pyahúva, péro reñatendevaʼerã ani rejehechaukapa”.

● La Biblia heʼi iñimportanteveha ‘ñañatende ñande pyʼapýpe oĩvare’ (1 Pedro 3:4, NM).

 Añetehápe, reiporúramo ao mbyky, hesakãva ha ndejopýva oñemañajoáta nderehe, péro naentéroi ndeguerohorýta. Heta mitãrusu ha mitãkuña ohechakuaa upéva. Brittany orekóva 16 áño heʼi voi: “Oĩ kuña omondétava oimeraẽ mbaʼe oipotágui oñemaña hese. Ndoʼaieténgo hesekuéra!”. Katia imanduʼávo peteĩ iñamígare heʼi avei: “Haʼe oipotaitereivaʼekue umi kuimbaʼe omaña hese ha oheka voi umi ao mbykyvéva ha hesakãvéva omonde hag̃ua”. Péro nemanduʼákena, reñehaʼãramo nembaʼeporã oĩta nderayhu añetéva ha upéva ndahaʼéi sapyʼaite g̃uarãnte.

Nde tuvakuéra heʼíva

Heta mitãrusu ogueraha imochílape umi ao ituvakuéra ndoipotáiva omonde, ha upéi oñekambia hikuái  koléhiope. Péro reipotáramo nde tuvakuéra ojerovia nderehe, nderejapoivaʼerã péicha. Ikuentave reñemongeta porã hendivekuéra rejapo rangue nde rejaposévante. Ikatu voi rejerure chupekuéra nepytyvõ hag̃ua rejoguáta jave nde aorã (Proverbios 15:22). (Ikatúva nepytyvõ: Ehecha páhina 82 ha 83, heʼihápe “Rejogua mboyve nde aorã”.)

Oiméne nerehenduséi nde tuvakuérape reimoʼãgui oipotaha reñemonde yma guaréicha. Péro haʼekuéra ningo nepytyvõsénte ha ohechakuaa hetave mbaʼe nde  nderehecháiva. Natalia orekóva 17 áño heʼi voi: “Aagradese che tuvakuéra oñemoñeʼẽ haguére chéve. Ndaipotaiete ningo avave oñeʼẽ cherehe añemonde vai haguére”.

Ha jaʼe porãsérõ g̃uarã, reiko aja nde tuvakuérandi neñeʼẽrenduvaʼerã chupekuéra (Colosenses 3:20). Péro peñemongeta porãramo peg̃uahẽta peteĩ ñeʼẽme ha ndapeikomoʼãi pejodiskuti reñemonde lájare.

Nemanduʼa hag̃ua: Ág̃a reiporavo jave nde aorã ani nderesarái oĩha heta ao haʼete ku idesénteva péro reguapy ỹrõ rejayvy jave, ojupipa térã oguejypa.

PE KAPÍTULO OÚVAPE

Repensápa nderevaleiha mbaʼeverã? Mbaʼépa ikatu rejapo rejeroviave hag̃ua ndejehe?

[Nóta]

TÉYSTO OĨVA LA BÍBLIAPE

‘Ani pepenaiterei pene píntare ha peiko pemoĩ ao ififíva. Peñatende guei pende pyʼapýpe oĩvare.’ (1 Pedro 3:3, 4, NM)

PETEĨ KONSÉHO

Ani reiporu umi ao hesakãva, ndejopýva térã mbykyetereíva. Ani hag̃ua ojeʼe reipotaitereiha oñemaña nderehe térã reheka tarovaiteha nde chikorã.

REIKUAÁPARAʼE?

Reñemonde lájare pyaʼeterei ojekuaáta mbaʼeichaguápa nde.

UMI MBAʼE AJAPÓTAVA!

Ajoguaséramo peteĩ ao ha ndaikuaáirõ iporãpa aiporu, aporandu raẽta peteĩ che rogayguápe térã peteĩ che amígo iñakãguapývape (ehai héra): ․․․․․

Ajoguáta jave che aorã apensa raẽta koʼã mbaʼére: ․․․․․

Mbaʼépa aporanduse che ru térã che sýpe ko témare? ․․․․․

NDÉPA MBAʼE ERE?

● Mbaʼérepa mitãrusukuéra oiko vai ituvakuérandi aóre oñeñeʼẽ jave?

● Mbaʼéichapa nepytyvõta reñemongetáramo nde tuvakuérandi ko témare?

[Komentário oĩva páhina 81-pe]

“Heta mitãkuña oiporu umi ao mbykyeterei térã ojopyetereíva chupekuéra. Ndachegustaiete ningo! Péro ahecha jave umi oñemonde porãva haʼe voi chejupe: ‘Péicha avei añemondese’”. (Nataly)

 [Taʼanga ha rrekuádro oĩva páhina 82 ha 83-pe]

Rekompleta hag̃ua

Rejogua mboyve nde aorã

Mbaʼéichapa remyenyhẽta: Efotokopia koʼã páhina. Emeʼẽ nde tuvakuérape ha ejerure chupekuéra tomyenyhẽ pe oĩva derécha gotyo, ha nde emyenyhẽ pe oĩva iskiérdape. Upéi pehecha mbaʼépa pemoĩ ha peñemongeta hese. Oiméne pejoavýta, péro nepytyvõta reikuaa hag̃ua mbaʼéichapa haʼekuéra opensa ha peñontendevéta.

Ndéve g̃uarã Ehechauka nde tuvakuérape peteĩ ao ndegustáva ha reiporuséva.

Mbaʼérepa reiporuse? Emarka umi iñimportantevéva ndéve g̃uarã.

․․․․․ Imárka porãgui

․․․․․ Omaña hag̃ua nderehe umi mitãkariaʼy (mitãkuña)

․․․․․ Reñemonde hag̃ua ne amigokuéraicha

․․․․․ Opyta porãgui nderehe

․․․․․ Varátogui

․․․․․ Ambue mbaʼére ․․․․․

Katuete nde tuvakuéra heʼíta ndéve:

□ “Ani voi oñantoha ndéve!”

□ “Jahechavaʼerã.”

□ “Oĩ porãiterei.”

Ndogustáiramo chupekuéra, mbaʼépa heʼíta ndéve?

□ “Mbyky ha ndejopyetereíma.”

□ “Ichalaipa.”

□ “Enterovéngo oñemonde péicha.”

□ “Oñeñeʼẽ vaíta orerehe.”

□ “Hepyetereíma.”

□ Ambue mbaʼe ․․․․․

Ikatu piko rog̃uahẽ  peteĩ ñeʼẽme?

Mbaʼérepa oĩ porã che tuvakuéra opensáva?

․․․․․

Mbaʼépa ikatu ojejapo pe aóre opyta porãve hag̃ua?

․․․․․

Tuvakuérape g̃uarã Pepensami pe ao ne família ohechaukávare peẽme.

Mbaʼérepa oiméne oiporuse? Pemarka umi iñimportantevéva chupekuéra g̃uarã.

․․․․․ Imárka porãgui

․․․․․ Omaña hag̃ua hese umi mitãkariaʼy (mitãkuña)

․․․․․ Oñemonde hag̃ua iñamigokuéraicha

․․․․․ Opyta porãgui hese

․․․․․ Varátogui

․․․․․ Ambue mbaʼére ․․․․․

Katuete pejéta chupe:

□ “Ani voi oñantoha ndéve!”

□ “Jahechavaʼerã.”

□ “Oĩ porãiterei.”

Napendegustáiramo, mbaʼépa pejéta chupe?

□ “Mbyky ha ndejopyetereíma.”

□ “Ichalaipa.”

□ “Enterovéngo oñemonde péicha.”

□ “Oñeñeʼẽ vaíta orerehe.”

□ “Hepyetereíma.”

□ Ambue mbaʼe ․․․․․

Ikatu piko rog̃uahẽ peteĩ ñeʼẽme?

Ndoroipotáipa oiporu ndaoregustáiguinte?

□ Sí □ Ikatu mbaʼe □ No

Mbaʼépa ikatu ojejapo pe aóre opyta porãve hag̃ua?

․․․․․

Mbaʼépa rodesidi ․․․․․

[Rrekuádro oĩva páhina 84-pe]

Ha umi mitãkuimbaʼe?

Umi mitãkuimbaʼe ojesarekovaʼerã avei umi konsého oñemoĩvare ko kapítulope. Oñemondevaʼerã hekópe ha ojepyʼapyeterei rangue ipíntarente, oñatendevaʼerã ipyʼapýpe oĩvare. Ha oiporavo jave ijaorã oñeporanduvaʼerã: “Aiporúramo ko ao mbaʼépa opensáne cherehe umi cherecháva? Ohechauka porãtapa mbaʼeichaguápa che?”. Imanduʼavaʼerã oñemonde lájare ohechaukaha mbaʼépa omombaʼeve ha mbaʼeichaguápa haʼe.

[Taʼanga oĩva páhina 80-pe]

Reñemonde lájare ojekuaa mbaʼeichaguápa nde