KAPITULO 11

Ania ti Isuotko?

Nakasaganan a rummuar ni Heather iti balayda. Ngem napamulagat dagiti dadakkelna idi makitada ti kawesna.

“Apay a kasta ti badom?” kuna ni tatangna.

“Apay, ania ti dakesna?” sisisiddaaw nga insungbat ni Heather. “Mapankami met laeng kadagiti gagayyemko idiay mall.”

“Ngem saan a dayta ti pagbadom!” kuna ni nanangna.

“Ngem Nanang,” inreklamo ni Heather, “kastoy ti uso a kawes dagiti agtutubo ita. Ken maysa pay, bagayko met!”

“Ngem naalas iti panagkitami!” medio masuronen ni tatangna. “Inka suktan dayta badom ta no saan, didaka palubosan a rummuar!”

 MASANSAN a saan nga agtunos dagiti nagannak ken annak no maipapan iti panagkawkawes. Mabalin a kasta met idi ti napadasan dagiti dadakkelmo idi agtutuboda pay. Nalabit nariknada met ti kas iti marikriknam! Ngem ita ta maysadan a nagannak, dakayo itan ti saan nga agkatunosan.

Kunam: Komportableak iti daytoy.

Kunada: Nagalas.

Kunam: Nagalas nga! Ket no nagpintas!

Kunada: Ngem makagargari dayta.

Kunam: Nalaka la ti pananggatangko.

Kunada: Rumbeng laeng a . . . ket no kurang met ti telana!

Maliklikan kadi ti kasta a diskusion? Wen! Ni Megan, nga agtawen iti 23, adda nasursurona a solusion. “Saan a kasapulan nga agsisinnungbatkayo,” kunana. “Makapagtutunoskayo.” Makapagtutunos? Kayat kadi a sawen dayta nga agkaweska iti pangbaket? Saan! Kayatna a sawen a pagsasaritaanyo kadagiti dadakkelmo no ania nga estilo ti kawes ti saanyo a kayat ken no ania ti agpada a kayatyo. Ania dagiti pagsayaatanna?

1. Nasaysayaatto nga amang ti panaglanglangam, uray kadagiti kapatadam.

2. Mabalin a saanton a dillawen dagiti dadakkelmo ti panagbadbadom.

3. No makita dagiti dadakkelmo a nasayaat ti panagkawkawesmo, mabalin nga ikkandaka pay ketdi iti ad-adu a wayawaya.

Ania ngaruden ti aramidem? Mangpanunotka iti kawes a nakitam iti Internet wenno iti pagtagilakuan a talaga a kayatmo a gatangen. Ti umuna nga aramidem ket . . .

 Usigem Dagiti Prinsipio iti Biblia

Bassit laeng ti dinakamat ti Biblia maipapan iti panagkawkawes. Kinapudnona, mabasam iti sumagmamano laeng a minuto ti amin a balakad ti Biblia maipapan iti dayta! Ngem uray sumagmamano laeng dagita, agkakapateg dagiti prinsipio a linaonna. Kas pagarigan:

● Ibalakad ti Biblia kadagiti babbai nga arkosanda ti bagbagida “buyogen ti kinaemma ken kinasimbeng ti panunot.” *​—1 Timoteo 2:9, 10.

Mabalin a saanmo a magustuan ti sao a “kinaemma.” ‘Kayat kadi a sawen dayta nga agbadoak iti nakagaygayad?’ nalabit maisaludsodmo. Saan! Iti daytoy a konteksto, ti kinaemma kaipapananna a ti panagkawkawesmo ipakitana koma nga adda panagraemmo iti bagim ken adda konsiderasionmo iti rikna ti dadduma. (2 Corinto 6:3) Adu a kawes ti maibilang a naemma. Kuna ni Danielle nga agtawen iti 23: “Nalabit adda rigrigatna ngem mabalinmo ti agkawes iti uso no la ket ta saan a nalabes ti estilona.”

● Kuna ti Biblia a no maipapan iti panaglanglanga, masapul nga ipamaysam “ti nalimed a kinatao ti puso,” wenno ti pudno a kinataom.​—1 Pedro 3:4.

Mabalin nga adu ti mapataliaw kenka no saan a naemma ti kawesmo, ngem ti makin-uneg a kinapintasmo ti manggun-od  iti agpaut a panagraem dagiti adulto ken dagiti kapatadam. Dagiti kapatadam? Wen, uray isuda mabalin a saanda met a magustuan dagiti nalabes ti estilona a kawes. “Makapasuron dagiti babbai nga arigna ideldeldan ti bagida kadagiti lallaki babaen ti makagargari a panagkawkawesda!” kuna ni Brittany nga agtawen iti 16. Umanamong ni Kay iti dayta. Kinunana maipapan iti dati a gayyemna: “Kayatna a tumaliaw kenkuana ti amin a lallaki, isu a makagargari amin nga ibadona.”

Agsaludsodka Kadagiti Dadakkelmo

Saan a nasayaat no mangikabilka iti makagargari a kawes iti bagmo sa isuotmonto dayta idiay eskuelaan. Ad-adda a pagtalkandaka dagiti dadakkelmo no napudnoka kadakuada, uray kadagiti banag nga iti panagkunam ket kabaelam nga ilimed. Kinapudnona, nasayaat no damagem no  ania ti makunada maipapan iti magustuam a kawes. (Proverbio 15:22)​—Usarem ti “No Agpiliak iti Kawes” iti panid 82 ken 83.

Ngem apay nga ammuem ti makuna dagiti dadakkelmo? Saan kadi a kanayon a konkontraenda ti panagkawkawesmo? Saan met. Agpayso a mabalin nga agduma ti panangmatmatmo ken ti panangmatmat dagiti dadakkelmo. Ngem no dadduma, dayta ti kasapulam. Kastoy ti kuna ni Nataleine nga agtawen iti 17: “Apresiarek ti balakad dagiti dadakkelko ta diak kayat ti maibabain ken diak kayat a naalas ti maibaga dagiti tattao maipapan kaniak gapu iti langak.”

 Maysa pay, bigbigem nga agingga nga addaka iti poder dagiti dadakkelmo, adda karbenganda a mangiwanwan kenka. (Colosas 3:20) Kaskasdi, no maawatam ida ken maawatandaka met, mabalin a masdaawkanto ta nalakakayo met la gayam nga agkakatunosan. Kas resultana, mabalin a saanyonton a pagaapaan ti maipapan iti kawes!

Balakad: No agipadpadaska iti kawes, saan la a ti langam a makitkitam iti sarming ti panunotem. Ti kasla naemma a kawes ket mabalin a saan gayam a kasta no agtugawka wenno no agrukobka a mangpidut iti maysa a banag. No mabalbalin, damagem ti makuna dagiti dadakkelmo wenno ti maysa a nataengan a gayyemmo.

ITI SUMAGANAD A KAPITULO

Kabusbusormo unay ti bagim? Ania ti aramidem no saanmo a magustuan ti langam?

[Footnote]

NAPAPATEG A TEKSTO

“Ti arkosyo saan koma a daydiay . . . panangikawes kadagiti makinruar a kawes, no di ket isu koma ti nalimed a kinatao ti puso.”​—1 Pedro 3:3, 4.

BALAKAD

Liklikam dagiti estilo a makagargari iti kasungani a sekso ta kaska la desperada ken nalabes ti kompiansam iti bagim.

AMMOM KADI . . . ?

Ti umuna nga impresion dagiti tattao kenka ket masansan nga agpannuray iti kawesmo.

DAGITI ARAMIDEK!

Ti kapamilia wenno ti nataengan ti panagpampanunotna a gayyem a kayatko a pagsaludsodan maipapan iti gatangek a kawes ket ni ․․․․․

Inton sumaruno a gumatangak iti kawes, ikabilangakto dagitoy: ․․․․․

Ti kayatko a saludsoden kadagiti dadakkelko maipapan iti daytoy a banag ket ․․․․․

ANIA TI MAKUNAM?

● Apay a masansan a saan nga agkatunosan dagiti nagannak ken annak no maipapan iti kawes?

● Ania dagiti paglaingan a masursurom no makisaritaka kadagiti dadakkelmo maipapan iti piliem a kawes?

[Blurb iti panid 81]

No makakitaak kadagiti babbai a saan a natakneng ti panagkawkawesna, bumaba ti panagkitak kadakuada. Iti sabali a bangir, no makakitaak kadagiti tattao a naemma ngem napintas ti kawesna, kunkunak iti bagik, ‘Kasta ti kayatko.’’’​—Nataleine

 [Kahon/Dagiti Ladawan iti panid 82, 83]

Worksheet

No Agpiliak iti Kawes

Instruksion: Kopiaem dagitoy a panid. Kiddawem kadagiti dadakkelmo a sungbatanda ti makinkannawan a benneg ket sungbatam met ti makinkannigid. Kalpasanna, agsinnukatkayo iti papel sa pagsaritaanyo dagiti insungbatyo. Adda kadi sungbat a diyo ninamnama? Ania ti naammuanyo a kapanunotan ti tunggal maysa a saanyo idi nga ammo?

Para Kenka Mangpanunotka iti kawes a kayatmo nga isuot wenno gatangen.

Apay a magustuam dayta a kawes? Numeruam dagiti makagapu sigun iti kapategda kenka.

․․․․․ Tatak

․․․․․ Makaatrakar iti kasungani a sekso

․․․․․ Magustuan dagiti kapatadak

․․․․․ Komportable

․․․․․ Presio

․․․․․ Dadduma pay ․․․․․

Mabalin a ti dagus a maikuna dagiti dadakkelko ket

□ “Saan a mabalin!”

□ “Mabalin met.”

□ “Mayat.”

No saanda a magustuan, mabalin a ti rason ket

□ “Makagargari.”

□ “Naalas.”

□ “Naarte unay.”

□ “Mangibabain dayta a kawes.”

□ “Nakanginngina.”

□ Dadduma pay ․․․․․

Mapagtutunosanmi  Kadi Daytoy?

Ania ti pagsayaatan ti kapanunotan dagiti dadakkelko?

․․․․․

Adda kadi pamay-an tapno agbalin a natakneng daytoy a kawes?

․․․․․

Para Kadagiti Dadakkelmo Mangpanunotka iti kawes a kayat nga isuot wenno gatangen ti anakmo.

Iti panagkunam, apay a magustuan ti anakmo dayta a kawes? Numeruam dagiti nadakamat iti baba sigun iti pagarupem a napateg kenkuana.

․․․․․ Tatak

․․․․․ Makaatrakar iti kasungani a sekso

․․․․․ Magustuan dagiti kapatadanna

․․․․․ Komportable

․․․․․ Presio

․․․․․ Dadduma pay ․․․․․

Ti dagus a maibagak ket

□ “Saan a mabalin!”

□ “Mabalin met.”

□ “Mayat.”

Ti makagapu no apay a diak magustuan dayta ket

□ “Makagargari.”

□ “Naalas.”

□ “Naarte unay.”

□ “Pakaibabainanmi dayta.”

□ “Nakanginngina.”

□ Dadduma pay ․․․․․

Mapagtutunosanmi Kadi Daytoy?

Saanmi kadi a kayat daytoy a kawes gapu ta saanmi a magustuan ti langana?

□ Wen □ Nalabit □ Saan

No ngay adda remediona tapno agbalin a natakneng daytoy a kawes?

․․․․․

Ti Desisionmi

[Kahon iti panid 84]

Dagiti Ngay Lallaki?

Agaplikar met kadagiti lallaki dagiti prinsipio iti Biblia a nailawlawag iti daytoy a kapitulo. Agbalinka a natakneng. Makita koma dagiti dadduma ti nalimed a kinatao ti pusom, wenno ti pudpudno a kinataom. No agpilika iti kawes, isaludsodmo iti bagim: ‘Ania ngata ti makuna dagiti dadduma no makitada a kastoy ti kawesko? Ipasimudaag kadi dayta ti pudno a kinataok?’ Laglagipem a ti panagkawkawesmo ket adda ibagbagana maipapan kenka. Siguraduem nga iparangarang dayta dagiti prinsipiom!

[Ladawan iti panid 80]

Ti kawesmo ket mayarig iti karatula a mangibagbaga kadagiti tattao no siasinoka. Ania ti nakasurat iti “karatulam” maipapan kenka?