HOOFDSTUK 14

Zal ik er maar een eind aan maken?

 „IK BEN liever dood dan dat ik zo verder moet leven.” Wie zei dat? Iemand die niet in God geloofde? Iemand die God verlaten had? Iemand die door God in de steek was gelaten? Helemaal niet. Het was de gelovige maar radeloze Jona (Jona 4:3, NBV).

De Bijbel zegt niet dat Jona op het punt stond een eind aan zijn leven te maken. Maar zijn uitspraak laat zien dat ook mensen die God dienen, overweldigd kunnen worden door gevoelens van wanhoop (Psalm 34:19).

Sommige jongeren voelen zich zo ellendig dat ze geen reden zien om nog verder te leven. Misschien voelen ze zich net als Laura (16): „Ik lijd al jaren aan depressies die steeds terugkomen. Ik denk vaak aan zelfmoord.” Als je iemand kent die zegt dat hij er een eind aan wil maken, of als je daar zelf weleens over gedacht hebt, wat kun je dan doen? Waardoor kunnen zulke gedachten eigenlijk bij iemand opkomen?

Achter de wanhoop

Waarom zou iemand erover denken een eind aan zijn leven te maken? Daar kunnen allerlei redenen voor zijn. We leven bijvoorbeeld in ’kritieke tijden, die moeilijk zijn door te komen’, en veel jongeren zijn heel gevoelig voor de spanningen van het leven (2 Timotheüs 3:1). Bovendien kan onvolmaaktheid ertoe leiden dat sommigen constant rondlopen met negatieve gedachten over zichzelf en de wereld om hen heen (Romeinen 7:22-24). Soms komt dat doordat ze mishandeld of misbruikt zijn. Het kan ook zijn dat er een medische oorzaak is. Het is veelzeggend dat in één land naar schatting meer dan 90 procent van degenen die zelfmoord pleegden een psychische aandoening had. *

Natuurlijk krijgt iedereen te maken met tegenslagen. De Bijbel zegt zelfs dat ’de gehele schepping voortdurend te zamen  zucht en te zamen pijn lijdt’ (Romeinen 8:22). Dat geldt ook voor jongeren. Ze kunnen diepgaand beïnvloed worden door negatieve gebeurtenissen zoals de volgende:

● De dood van een familielid, vriend of huisdier

● Ruzie thuis

● Het gaat slecht op school

● De verkering gaat uit

● Mishandeling of seksueel misbruik

Het is waar dat bijna alle jongeren vroeg of laat een van deze situaties meemaken. Waarom kunnen sommige daar beter mee omgaan dan andere? Deskundigen zeggen dat de jongeren  die het gevecht willen opgeven totaal geen uitweg meer zien. Deze jongeren zien dus geen enkel lichtpuntje. Ze willen niet dood, maar ze willen gewoon geen pijn meer voelen.

Geen uitweg?

Misschien ken jij iemand die geen pijn meer wil voelen en die zelfs heeft gezegd dat hij of zij niet meer wil leven. Wat kun je dan doen?

Als een vriend(in) zo wanhopig is dat hij of zij dood wil, spoor hem of haar dan aan hulp te zoeken. Ga er vervolgens met een verstandige volwassene over praten, ook al heeft je vriend(in) dat liever niet. Maak je geen zorgen dat je daarmee jullie vriendschap op het spel zet. Door het te melden, zou het heel goed kunnen dat je zijn of haar leven redt!

En als je nu zelf rondloopt met de gedachte er een eind aan te maken? Houd je gevoelens niet voor je. Praat er met iemand over: je vader of moeder, een vriend(in) of iemand anders die naar je zal luisteren en je serieus zal nemen. Je hebt niks te verliezen als je over je problemen gaat praten. Het kan er alleen maar beter op worden. *

Natuurlijk zullen je problemen niet verdwijnen door er alleen maar over te praten. Maar de steun van iemand die je vertrouwt, kan precies zijn wat je nodig hebt om er anders tegenaan te gaan kijken. Misschien helpt het je zelfs om een praktische oplossing te vinden.

Dingen veranderen

Als je het helemaal niet meer ziet zitten, bedenk dan: hoe hopeloos een situatie ook lijkt, na een tijdje zullen dingen  veranderen. De psalmist David heeft heel wat tegenslag gehad, maar hij kon in gebed tegen God zeggen: „Gij hebt mijn rouw voor mij in gedans veranderd” (Psalm 30:11).

David verwachtte heus niet dat hij zich altijd zo opgewekt zou voelen. Hij wist uit ervaring dat de problemen van het leven komen en gaan. Heb jij dat ook gemerkt? Sommige problemen kunnen overweldigend lijken, in ieder geval op dit moment. Maar heb geduld. Dingen veranderen, en vaak verbetert de situatie. Soms worden problemen opgelost op een manier die je niet had kunnen voorzien. Het kan ook zijn dat je ontdekt dat er nog een andere manier is om ermee om te gaan. Waar het om gaat, is dat de problemen die je wanhopig maken niet altijd zo zullen blijven (2 Korinthiërs 4:17).

De waarde van het gebed

Bidden is de belangrijkste vorm van communicatie. Je kunt net als David bidden: „Doorvors  mij, o God, en ken mijn hart. Onderzoek mij, en ken mijn verontrustende gedachten, en zie of er in mij soms een smartelijke weg is, en leid mij op de weg der onbepaalde tijd” (Psalm 139:23, 24).

Bidden is niet alleen iets waar je steun aan hebt, maar het is echte communicatie met je hemelse Vader, die graag wil dat je ’je hart voor hem uitstort’ (Psalm 62:8). Sta eens stil bij de volgende feiten over God:

● Hij kent de omstandigheden waardoor je je zo wanhopig voelt (Psalm 103:14).

● Hij kent je beter dan jij jezelf kent (1 Johannes 3:20).

● Hij geeft om je (1 Petrus 5:7).

● In de nieuwe wereld zal hij ’elke traan uit je ogen wegwissen’ (Openbaring 21:4).

 Als het een gezondheidsprobleem is

Zoals al is gezegd, zijn zelfmoordneigingen vaak het gevolg van een aandoening. Als je denkt dat dat bij jou ook zo is, schaam je dan niet om hulp te zoeken. Jezus zei dat iemand die ziek is een arts nodig heeft (Mattheüs 9:12). Het goede nieuws is dat veel aandoeningen te behandelen zijn. En door zo’n behandeling kun je je een stuk beter gaan voelen! *

De Bijbel doet een belofte die je echt troost kan bieden, namelijk dat in Gods nieuwe wereld „geen inwoner zal zeggen: ’Ik ben ziek’” (Jesaja 33:24). God zegt over die tijd: „De vroegere dingen zullen niet in de geest worden teruggeroepen, noch zullen ze in het hart opkomen” (Jesaja 65:17). Doe ondertussen je best om goed met de uitdagingen van het leven om te gaan, in het vertrouwen dat God een eind zal maken aan depressies (Openbaring 21:1-4).

MEER INFORMATIE VIND JE IN HOOFDSTUK 9 VAN DEEL 2.

IN HET VOLGENDE HOOFDSTUK

Je ouders willen alles over je leven weten — ook bepaalde dingen die je voor jezelf zou willen houden. Hoe kom je aan een beetje privacy?

[Voetnoten]

SLEUTELTEKST

’Laat uw smeekbeden bij God bekend worden; en de vrede van God, die alle gedachte te boven gaat, zal uw hart en uw geestelijke vermogens behoeden door bemiddeling van Christus Jezus.’ — Filippenzen 4:6, 7.

TIP

Als je je down voelt, maak dan een stevige wandeling. Naar buiten gaan en iets aan lichaamsbeweging doen kan ervoor zorgen dat je rustig wordt en je beter voelt.

WEETJE

Als iemand zelfmoord pleegt, is hij niet alleen zelf het slachtoffer maar ook zijn familieleden en vrienden die achterblijven.

ACTIEPUNTEN

Als ik me waardeloos en niet geliefd voel, ga ik hulp vragen aan (schrijf de naam op van iemand die je in vertrouwen kunt nemen) ․․․․․

Ik kan in mijn leven heel dankbaar zijn voor ․․․․․

Wat ik mijn ouder(s) over dit onderwerp wil vragen: ․․․․․

WAT DENK JIJ?

● Zelfs grote problemen zijn maar tijdelijk. Hoe kan daarover nadenken een hulp voor je zijn?

● Waarom zou je kunnen zeggen dat zelfmoord geen eind maakt aan iemands problemen, maar dat hij of zij ze aan een ander doorgeeft?

[Inzet op blz. 104]

„Soms was ik zo depressief dat ik alleen nog maar dood wilde, maar nu heb ik mijn leven weer op orde omdat ik ben blijven bidden en ik me heb laten behandelen.” — Heidi

[Kader op blz. 100]

Als het je allemaal te veel wordt

De Bijbel noemt voorbeelden van getrouwe mannen en vrouwen die het soms niet meer zagen zitten.

Rebekka: „Indien het aldus gesteld is, waarom ben ik dan eigenlijk nog in leven?” — Genesis 25:22.

Mozes: ’Dood mij alstublieft geheel en al, en laat mij mijn rampspoed niet aanzien.’ — Numeri 11:15.

Elia: „Neem nu, o Jehovah, mijn ziel weg, want ik ben niet beter dan mijn voorvaders.” — 1 Koningen 19:4.

Job: „O, dat gij mij in Sjeool zoudt verbergen, (...) dat gij mij een tijdslimiet zoudt stellen en aan mij zoudt denken!” — Job 14:13.

In al die gevallen werd de situatie er uiteindelijk beter op — en op een manier die de persoon niet had kunnen voorzien. Dat kan ook voor jou gelden!

[Illustratie op blz. 102]

Gevoelens van wanhoop zijn te vergelijken met regenwolken — na een tijdje drijven ze over