KAPÍTULO 27

Mbaʼére piko umi mitãrusu nopenái cherehe?

Amombeʼúma chupe heta mitãrusu itavyeteha cherehe. Ha ipyʼaropúta opuka haʼérõ guare mbaʼéichapa oñembotavy che amigakuéra. Heta vésema avei akorrehi chupe, upévare opillámaneraʼe chevaleha. Ag̃aiténgo heʼíta chéve rosẽ hag̃ua oñondive...

Iporãʼi añete, péro pínta reiete, vyroreínte voi heʼi. Ndaikatúi ni añeʼẽ chugui, ha añeʼẽmítarõ g̃uarã, chekorrehi jeýma! Mbaʼémbo la ajapóta ajei hag̃ua chugui...

 NDEPYʼAPY léntopa ndaipóri haguére peteĩ mitãrusu ojegustáva nderehe? Heta mitãkuñáme oipyʼapy upéva, umi iporãvévape jepe. Jahechamína Joanne káso. Haʼe iporã, iñeʼẽkuaa ha iñakãporã, péro heʼi: “Ndaikuaái mbaʼérepa umi mitãrusu ndojegustái cherehe. Oĩkuri chegustáva ha omañáva avei cherehe, péro upéi odiparapa chehegui ha ni noñeʼẽvéi chéve”.

Mbaʼépa omombaʼeve umi mitãrusu peteĩ mitãkuñáre? Mbaʼe mbaʼépa ndogustái chupekuéra? Mbaʼépa ikatu rejapo peteĩ mitãkariaʼy imbaʼeporãva omaña hag̃ua nderehe?

Mbaʼépa rejapovaʼerã

● Ejekuaa raẽ ndejupe. Rehechakuaáneraʼe rekakuaávo rehóvo reñepyrũma hague rejegustase. Péro mbaʼépa oikovaʼerãmoʼã pyaʼeterei neakãvaírire peteĩ mitãrusúre ha repytárire hendive? Ndaikatumoʼãikuri neakãguapy ha reservi porãve Ñandejárape. Ha oiméne rehechakuaáma avei heta reikovaʼerãha ndekatupyryve hag̃ua, redesidikuaa ha repensa hag̃ua Ñandejára opensaháicha (Romanos 12:2; 1 Corintios 7:36; Colosenses 3:9, 10).

Upéicharõ jepe ikatu ere: “Chéngo aikuaa heta mitãrusu ojegustáva umi mitãkuña ivýravare”. Péro koʼãichagua mitãrusu omaña umi mitãkuña mólderente. Peteĩ mitãkariaʼy iñarandúva ha oikuaa porãva la oipotáva, ohekáta peteĩ mitãkuña iñakãguapýva ha omoirũ porãtava chupe (Mateo 19:6).

Mbaʼépa heʼi umi mitãrusu? “Chegusta umi mitãkuña odesidikuaáva ijehegui ha ndoikóiva ojapo ótro ojapóvante.” (James.)

“Iporãvéramo jepe peteĩ mitakuña, ndaipotái omoporãmbánte opa mbaʼe che haʼéva. Aipota guei heʼikuaa  chéve upe opensáva ha ani heʼi che ahendusévante.” (Darren.)

Mbaʼépa repensa koʼã mitãrusu heʼívare?

․․․․․

● Emombaʼe nde rapichápe. Mbaʼéichapa reñeñandu ojehechaukáramo ndéve rejehayhuha? Katuete reñeñandu porã, upéva ningo iñimportanteterei voi kuñáme g̃uarã. Péro kuimbaʼekuéra oipotave oñemombaʼe chupekuéra. Ndareíri la Biblia heʼi: “Menakuéra tohayhu hembirekópe [...] ha tembirekokuéra tomombaʼe iménape” (Efesios 5:33). Pór ehémplo, peteĩ tetãme oñeporanduvaʼekue mitãkariaʼykuérape mbaʼépa oguerohoryve: oñemombaʼe chupekuéra térã ojehayhu. Mbaʼépa ombohovái hikuái? Cien apytégui, sesenta ári heʼi oipotaveha ichíka omombaʼe chupe. Ha oñeporandúrõ guare upéva umi karaípe, setenta ári voi heʼi iñimportanteveha oñemombaʼe chupekuéra.

Remombaʼe peteĩ mitãkariaʼýpe ndeʼiséi ndaikatumoʼãiha ere upe repensáva rejoavy jave hendive (Génesis 21:10-12). Péro reñatendevaʼerã mbaʼéichapa rejapo upéva. Reñeʼẽ vai guasúrõ katuete ndogustamoʼãi chupe. Avei ndojagarraporãmoʼãi manterei resẽramo ikóntrape térã reikóramo rekorrehi chupe. Péro rejapysaka porãramo hese, haʼe nerenduséta avei. Ha aníkena nderesarái: peteĩ  mitãkariaʼy iñakãguapýva oñatendéta mbaʼéichapa retrata nde tuvakuérape ha ambue nde rapichápe.

Mbaʼépa heʼi umi mitãrusu? “Chéverõ g̃uarã peteĩ mitãrusu ha peteĩ mitãkuña ojorrespeta raẽ vaʼerã ha upéi saʼi saʼípe ojoayhúne avei.” (Adrian.)

“Peteĩ mitãkuña cherrespetáramo ajerovia ikatúne hag̃ua cherayhu avei.” (Mark.)

Mbaʼépa repensa koʼã mitãrusu heʼívare?

․․․․․

● Eñemonde porã ha eñehaʼã nepotĩ. Natekotevẽi ni oñeʼẽ nendive, ne píntare peteĩ mitãrusu ohechakuaátama mbaʼeichaguápa nde. Reñemondéramo hekópe, opensa porãta nderehe. Péro reiporúramo umi ao ndejopýva, hesakãva térã ichaʼĩmbáva, naiporãmoʼãiete upe opensátava nderehe (1 Timoteo 2:9).

Mbaʼépa heʼi umi mitãrusu? “Ijaórentema voi japilla  mbaʼépa ogusta peteĩ mitãkuñáme. Oiporúramo umi hesakãva ha omarkapáva chupe, ohechauka oipotaitereiha oñemaña hese.” (Adrian.)

“Aguerohoryeterei ningo umi mitãkuña oñakãkarãiva, hyakuãvureíva ha iñeʼẽ jukýva. Chéve chegusta lénto vaʼekue peteĩ mitãkuña iporãitereíva. Péro noñangarekoiete voi ningo ijehe, ha upéva chembogueviete.” (Ryan.)

“Oĩ mitãkuña ojehechakapáva voi ha oiporúva umi ao mbyky ha ojopýva chupe. Ha legálmente oñemañave umichaguáre, péro ni mbaʼevéicharõ ndaipotái koʼãichagua che rembirekorã.” (Nicolás.)

Mbaʼépa repensa koʼã mitãrusu heʼívare?

․․․․․

Mbaʼépa nderejapoivaʼerã

● Ani nenovilléra. Kuñanguéra oikuaa umi kuimbaʼe ikatuha ojapo heta mbaʼe hesehapekuéra (Génesis 29:17, 18; Proverbios 7:6-23). Péro ani rejaprovechase ha retantea upéva enterovéndi. Cháke upéi ojeʼéta nderehe remakaneasenteha mitãkariaʼykuérandi.

Mbaʼépa heʼi umi mitãrusu? “Sapyʼánte rechuchupáma voi rejaʼimi haguénte peteĩ mitãkuña iporãvare. Ha ñamoĩ chupe tou ha topokoʼipa nderehe oñeʼẽ aja nendive, erétante voi hese inovilleraha.” (Nicolás.)

“Peteĩ mitãkuña omaña savy ha oñemoĩramo opokoʼipa umi mitãrusúre oñemongeta jave hendivekuéra, ojekuaáma hese inovilleraha. Ha upéva chéve ndachegustaiete voi.” (José.)

 ● Ani reikoiterei hapykuéri. La Biblia heʼi kuña ha kuimbaʼégui oikoha ‘peteĩntema’ omenda rire. Upévare ndoikovéima isoltéro tiémpope oiko haguéicha (Génesis 2:24; 1 Corintios 7:32-34). Péro reñepyrũ jave rejegusta peteĩ mitãrusúre nerehaʼarõivaʼerã omombeʼu ndéve opa mbaʼe ojapóva, ha haʼe ndaikatúi avei ojerure ndehegui upéva. a Ha amo ipahápe iporãve voi ndéve g̃uarã. Mbaʼérepa? Haʼe ikatu nemombaʼeve ohechakuaáramo nandepochyiha oĩ haguére iñamigokuérandi. Ha umi mbaʼe ojapóvare nereiméi jave hendive, rehechakuaáta avei mbaʼeichaguápa haʼe (Proverbios 20:11).

Mbaʼépa heʼi umi mitãrusu? “Ipesadaite ningo umi mitãkuña oikóva oikuaase opa mbaʼe rejapóva ha ndaikatúiva voi ojapo mbaʼeve ndereheʼỹ.” (Darren.)

“Ndahechaporãiete peteĩ mitãkuña oñepyrũramo nemensahea ndekuaamírente, ha upéi oikuaaséma avei mávandipa reĩ. Ha aníkena reĩ ne amigakuérandi mbaʼe, upépe katu déleke oporandu máva mávapa hína.” (Ryan.)

“Ndachegustaiete umi mitãkuña ipochýva reime haguére ne amigokuérandi ha hendivénte voi oipotáva reĩ.” (Adrian.)

 Mbaʼépa repensa koʼã mitãrusu heʼívare?

․․․․․

Ehechauka rejehayhuha

Oiméne reikuaa umi mitãkuña oĩva ojapo hag̃uáicha oimeraẽ mbaʼe peteĩ mitãrusu ojegusta hag̃ua hese. Ha oĩ katu oñakaramáva oimeraẽvarentema ichikose térã omendasetereígui. Péro heʼiháicha la Biblia upe ‘reñotỹva remonoʼõ jeýta’ (Gálatas 6:7-9). Nde voi rejeapoʼíramo ha remboykérõ oimeháicha rei umi mbaʼe repensáva, umi mitãrusu ojegustáva nderehe nanderrespetamoʼãi ha nanderayhumoʼãi avei.

Jaʼe porãsérõ g̃uarã ndahaʼéi voi ku entéro mitãrusu oikótava nde rapykuéri. Ha heta vése iporãve voi upéva. Péro reñehaʼãramo nembaʼeporã, reñangareko ndejehe ha ne píntare, Ñandejára nemombaʼetereíta ha ikatúta rejuhu ne irũrã, peteĩ nderayhu añetéva (1 Pedro 3:4).

PE KAPÍTULO OÚVAPE

Heta mitãrusu oñeporandu avei: “Mbaʼére piko umi mitakuña nopenái cherehe?”.

[Nóta]

TÉYSTO OĨVA LA BÍBLIAPE

‘Pe kuña ikatu ijuky ha iporã, péro upéva ñanembotavykuaa. Pe kuña ohayhu ha ojeroviáva Jehováre oñemombaʼevaʼerã.’ (Proverbios 31:30, ÑÑB)

PETEĨ KONSÉHO

Ani reñepintaiterei. Umi nderecháva ikatu opensa rejepyʼapyha ne píntarente térã reipotaitereiha oñemaña nderehe.

REIKUAÁPARAʼE?

Reikoitereíramo peteĩ mitãkariaʼy rapykuéri, amo ipahápe haʼe ikatu ikuerái ha ndoikuaasevéi mbaʼeve ndehegui.

UMI MBAʼE AJAPÓTAVA!

Añehaʼãta akambia ko mbaʼépe: ․․․․․

Mbaʼépa aporanduse che ru térã che sýpe ko témare? ․․․․․

NDÉPA MBAʼE ERE?

● Mbaʼéichapa rehechaukáta remombaʼeha peteĩ mitãrusu opensáva ha oñandúva?

● Mbaʼéichapa ikatu rehechauka rejehayhuha?

[Komentário oĩva páhina 190-pe]

“Chegustátante voi peteĩ mitãkuña iporãva, upéicharamo jepe, pyaʼeterei aguevi jeýta ndoikuaáirõ mbaʼépa la oipotáva. Péro oikuaa porãrõ mbaʼépa ojapose ha ohupytýma voi umíva, upépe añehaʼãtama añemoag̃uive hese”. (Damián)

[Taʼanga oĩva páhina 191-pe]

Peteĩ bicicleta oikotevẽ mokõi rruéda oiko hag̃ua. Péicha avei kuña ha kuimbaʼe ojoayhu ha ojorrespetavaʼerã ojogueraha porã hag̃ua