Ibuot 31

Didie ke N̄keme Ndiyọ Edieke Owo Emi N̄koyomde Ndidọ Ọkpọn̄de Mi?

“Ke ima ikemehe ke isua ition, ima ibiere ke iyọdọ idem nnyịn ndien ima ikabade idi ata ufan ke ọfiọn̄ itiokiet. Edi ke ini enye okoyomde ndikpọn̄ mi, enye ikekemeke ndisio ntịn̄. Ekedi ntise enye odop mi uyo. Ibuot ama oyon̄ mi! Eketie nte nyom ndiwowot idem. Mma nsikere nte, ‘Nso ke n̄kanam ndue?’”​—Rachel.

 ESỊT ekeme ndibụn̄ọ fi edieke owo emi okoyomde ndidọ ọkpọn̄de fi. Da Jeff ye Susan ke uwụtn̄kpọ. Mmọ ẹma ẹnam ufan ke isua iba. Ke ufan̄ isua iba emi, mmọ ẹma ẹnen̄ede ẹma idem mmọ. Jeff ama esiwet ndinem etop ima ke telefon ọnọ Susan kpukpru usen. Ke ini ke ini, enye ama esinọ enye enọ ndiwụt ke imọ ke ikere iban̄a enye. Susan ọdọhọ ete: “Jeff ama esikpan̄ utọn̄ ọnọ mi onyụn̄ odomo ndifiọk nte etiede mi ke idem. Enye ama esinam uwem enen̄ede enem mi.”

Ikebịghike, Jeff ye Susan ẹma ẹtọn̄ọ ndineme n̄kpọ mban̄a ndọ ye ebiet emi mmọ ẹdidụn̄de ke ẹma ẹkedọ ndọ. Jeff ama akam ọdọhọ ke imọn̄ isịn Susan n̄kpanuen. Edi etise Jeff ọdọhọ ke imọ ididọhọ Susan aba. Ibuot ama oyon̄ Susan! Susan okosụk ananam mme n̄kpọ oro enye ekesinamde ke usen ke usen, edi esịt esie ikesịneke do ke ntak iduọesịt. Enye ọdọhọ ete: “Idem ama emem mi, ibuot onyụn̄ oyon̄ mi.” a

Ntak Emi Esibiakde Owo

Edieke edide se ikọwọrọde Susan ọwọrọ fi, emekeme ndikere ete, ‘Ndi nyekeme ndiyọ se itịbede emi?’ Ntak emi ofụhọde an̄wan̄a nnyịn. Edidem Solomon ekewet ete: “Ima [ọsọn̄] odudu nte n̄kpa.” (Ikwọ Solomon 8:​6) Ntre, edieke owo emi okoyomde ndidọ ọkpọn̄de fi, oro ekeme ndidi kiet ke otu n̄kpọ emi abiakde fi akan. Ke nditịm ntịn̄, ndusụk owo ẹdọhọ ke n̄kpọ emi esibiak owo n̄kpa n̄kpa. Edieke owo oro okoyomde ndidọ ọkpọn̄de fi, emekeme ndikụt idemfo nte anamde mme n̄kpọ oro ẹtienede mi ọkọrọ ye mmọ eken oro owo mîsiakke mi:

Etie fi nte n̄kpọ ndap. ‘Abasi akan, nnyịn ikemeke ndidian̄ade. Enye oyokpụhọde ekikere etisịm n̄kpọn̄.’

Iyatesịt. ‘Enye akpasasan̄a didie anam mi utọ n̄kpọ emi? Ndifenke nnọ enye!’

Mfụhọ. ‘Idụhe eke amade mi.  Tutu amama, owo ndomokiet idimaha mi.’

Ndinyịme se iwọrọde fi. ‘Nyafiak n̄kop inem uwem. Abiak mi nte enye ọkpọn̄de mi, edi inamke n̄kpọ, ke ntọn̄ọ ndifre mban̄a enye.’

Fiọk ete ke emekeme ndisịm ọyọhọ n̄kpọ inan̄ emi, oro edi, ndinyịme se iwọrọde fi. Ini oro ebede tọn̄ọ nte ẹketọn̄ọ ndidi ufan, adan̄a nte ẹkemade idem mbufo, ye mme n̄kpọ eken ẹdibiere m̀mê edibịghi didie mbemiso esịmde idaha emi enyịmede se iwọrọde fi. Edi idahaemi kan̄a, didie ke ọkpọyọ se iwọrọde fi emi?

Kûyak Mfụhọ Emen Fi Emen

Anaedi ọmọfiọk ke ubiak esisụhọde nte ini akade. Ke nsonso oro owo emi okoyomde ndidọ ọkpọn̄de fi, ekeme ndidi ekekere ke okwommọ okụre. Edi ndiyak ini ebe edi kiet ke otu n̄kpọ oro ẹkemede ndin̄wam fi ọyọ se itịbede inọ fi. Ke uwụtn̄kpọ: Edieke adade unan, ayabiak fi idahaemi, edi unan oro ayakpa nte ini akade. Oyoyom anam iyịp etre ndiwọrọ ke enyịn unan oro onyụn̄ anam ubiak osụhọde. N̄ko, ọyọfọn ekpeme mbak udọn̄ọ edidụk unan oro. Ukem oro ke edi ke ini owo oro okoyomde ndidọ ọkpọn̄de fi. Ababiak fi idahaemi. Edi enyene mme n̄kpọ emi akpanamde man ubiak  oro osụhọde, emi onyụn̄ ekemede ndinam esịt okûnen̄ede ayat fi. Ndiyak ini ebe enyene ufọn esiemmọ, edi nso ke afo ke idemfo akpanam? Domo ndinam mme n̄kpọ oro ẹtienede mi.

● Edieke eyet ọdọn̄de fi, tua. Idiọkke nditua eyet. Kamse, Bible ọdọhọ ke odu “ini eke ẹtuade eyet” ye “ini eke ẹsemede.” (Ecclesiastes 3:​1, 4) Nditua eyet iwọrọke ke edi mbe. Ke ini David, emi akakam edide akwa owoekọn̄ okokopde ọkpọsọn̄ editịmede esịt, enye ama eseme ete: “Mmanam n̄kpana mi ọfiọrọ ke ofụri okoneyo; mmanam mmọn̄eyet mi ọtọ emen bed mi.”​—⁠Psalm 6:⁠6.

● Nam se ekemede man aka iso okop nsọn̄idem. Ndisịn̄ede idem nnyụn̄ ndia nti udia ayanam afiak okop idem sia ekeme ndidi se ikọwọrọde fi ama anam idem enen̄ede emem fi. Bible ọdọhọ ke ‘edisịn̄ede idem enyene ufọn.’​—⁠1 Timothy 4:⁠8.

Mme n̄kpọ ewe ke akpanam man aka iso okop nsọn̄idem?

․․․․․

● Kûdodop utie. Kûtre ndinam mme n̄kpọ emi ekesimade ndinam. Idahaemi ke akam oyom enen̄ede adian idem ye mme owo. (Mme N̄ke 18:1) Ndidụk nsan̄a ye mbon oro ẹkerede ẹban̄a fi ayanam enyene nti n̄kpọ ndikere mban̄a.

Mme utịtmbuba ewe ke ekpenịm ọnọ idemfo?

․․․․․

● Bọn̄ akam nọ Abasi nyụn̄ sian enye nte etiede fi ke idem. Emi ekeme ndisọn̄ fi. Ke ini owo oro mmọ ẹkeyomde  ndidọ ọkpọn̄de mmọ, ndusụk owo ẹsikere ke Abasi imaha mmimọ. Mmọ ẹsikere ẹte, ‘Mma nsibọn̄ akam ediwak ini nnọ Abasi nte anam mi n̄kụt owo oro ndidọde, edi sese se iwọrọde mi idahaemi!’ (Psalm 10:1) Edi ndi ọkpọfọn ẹda Abasi n̄kukụre nte owo emi esiyomde nsan̄a ndọ ọnọ owo? Ikpọfọnke; inyụn̄ idịghe enye esinam owo ọkpọn̄ owo emi enye okoyomde ndidọ. Se ifiọkde iban̄a Jehovah edi emi: ‘Enye ekere aban̄a fi.’ (1 Peter 5:7) Mmọdo, bọn̄ akam nọ enye nyụn̄ sian enye nte etiede fi ke idem. Bible ọdọhọ ete: “Ẹben̄e Abasi se mbufo ẹyomde; ndien emem Abasi emi akande kpukpru ekikere eyekpeme mbufo esịt ye ekikere ke Christ Jesus.”​—⁠Philippi 4:​6, 7.

Wet mme n̄kpọ emi ekemede ndisian Jehovah ke akam nte osụk odomode ndiyọ ọkpọsọn̄ ubiak oro okopde ke emi owo emi okoyomde ndidọ ọkpọn̄de fi.

․․․․․

 Kûduọk Idotenyịn

Ke ama akayak ini ebe man ekeme ndiyọ mfịna emi, ọkpọfọn enen̄ede ekere se ikanamde mbufo ẹdian̄ade. Ama oyom ndinam oro, emekeme ndiwet nte ọkpọbọrọde mme mbụme oro ẹbụpde ke ekebe oro “Nso ke Nnyịn Ndidian̄ade Ekpep Mi?” ke page 224.

Edi akpanikọ ke n̄kpọ iketiehe nte afo ekekerede. Edi ti ete: Ke ini oyobio ọwọrọde, mme owo ẹsiwụk enyịn ẹse obubịt enyọn̄ ye edịm oro edepde. Edi edịm esibiere nte ini akade, enyọn̄ esinyụn̄ ọtọn̄ọ ndin̄wan̄a. Mme uyen oro iketịn̄de iban̄a ke ntọn̄ọ ntọn̄ọ ibuotikọ emi ẹdọhọ ke nte ini akakade ke mmimọ ima ifre iban̄a se ikọwọrọde mmimọ. Fiọk ete ke afo n̄ko emekeme ndinam ntre!

KE IBUOTIKỌ ORO ETIENEDE

Nso ke akpanam mbak owo edisabade m̀mê edidan̄ fi ke n̄kanubọk?

[Ikọ idakisọn̄]

AKPAN ITIE N̄WED ABASI

“[Jehovah] ọkọk mbon oro esịt mmọ obụn̄ọde, onyụn̄ ọbọp mme nde unan mmọ.”​—Psalm 147:3.

ITEM

Susan oro iketịn̄de iban̄a ke ntọn̄ọ ntọn̄ọ ibuotikọ emi ama ewet mme itie N̄wed Abasi akama man okpokot ke ini esịt etịmerede enye. Afo n̄ko emekeme ndiwet ndusụk itie N̄wed Abasi oro ẹsiakde ẹsịn ke ibuotikọ emi n̄kama man okpokot.

NDI AMA ỌFIỌK . . . ?

Ata ediwak n̄kparawa emi ẹtọn̄ọde uyomima ye n̄kaiferi ke ini mmọ ẹdide uyen isidọhọ n̄kaiferi oro, ndien idem mbon oro ẹsidọde, ẹsidian̄ade ndọ.

SE NDINAMDE

Man mfre mban̄a se iketịbede, se ndinamde edi ․․․․․

Man ndi eti ufan nnọ owo en̄wen oro edinyenede udọn̄ ke idem mi, nyanam ukpụhọde ke mme n̄kpọ emi ․․․․․

Se ndibụpde ete ye eka mi mban̄a n̄kpọ emi edi ․․․․․

AFO EKERE DIDIE?

● Nso ke afo ekpep aban̄a idemfo ke ini akanamde ufan ye owo oro osụk ọkpọn̄de fi do?

● Nso ke afo ekpep aban̄a owo isio uduot?

[Se ẹwetde ke ikpọ abisi ke page 227]

Ini oro ebede ayanam n̄kpọ enen̄ede an̄wan̄a fi. Nte ini akade, esịt idinen̄ekede idiọk fi aba, ndien emi ayanam etịm ekere aban̄a se ikanamde mbufo ẹdian̄ade oyonyụn̄ anam afiak efere fi ke idem. N̄ko, emekeme ndida oro mfiọk orụk owo emi afo edide ye orụk owo emi akpamade ndidọ, ọkọrọ ye mme n̄kpọ emi mîkpanaha anam mbak se iketịbede inọ fi edifiak etịbe ke ini iso.​—Corrina

 [Ekebe ke page 224]

Utomufọk

Nso ke Nnyịn Ndidian̄ade Ekpep Mi?

Ndi ufan fo ama asian fi ntak emi enye ọkpọn̄de fi? Edieke edide ama asian, wet ntak oro ke ufan̄ emi, inamke n̄kpọ m̀mê ekedi eti ntak m̀mê idịghe. ․․․․․

Ndi odu n̄kpọ en̄wen emi ekerede ke ama etịp esịn ke enye ndikpọn̄ fi? ․․․․․

Fiak men ekikere ka edem ise, ndi enyene se akpakanamde oro akpakan̄wamde mbufo ẹka iso ẹdi ufan? Nso ke akpakanam? ․․․․․

Ndi se itịbede emi an̄wam fi okụt ebiet ekededi oro oyomde anam n̄kọri ke n̄kan̄ eke spirit ye ke nte esidude uwem? ․․․․․

Ndi odu ukpụhọde emi akpamade ndinam ke ini ọtọn̄ọde ufan ye owo en̄wen? ․․․․․

[Ndise ke page 223]

Owo oro okoyomde ndidọ ndikpọn̄ fi etie nte owo ndida akamba unan​—esibiak owo, edi ayakpa nte ini akade