HOOFDSTUK 33

Wat moet ik weten over roken?

Bekijk de volgende opties en kruis aan wat op jou van toepassing is.

□ Ik probeer graag nieuwe dingen uit

□ Ik heb stress

□ Ik wil erbij horen

□ Ik let erg op mijn gewicht

 ALS je op bladzijde 237 iets hebt aangekruist, dan heb je iets gemeen met jongeren die roken of die dat weleens hebben overwogen. Hoe komt het dat sommige jongeren gaan roken? *

Uitproberen. „Omdat ik me afvroeg hoe het zou zijn, nam ik een sigaret aan van een meisje op school en stak die buiten stiekem op.” — Tracy.

Stress en erbij willen horen. „Klasgenoten zeiden vaak: ’Ik snak naar een sigaret’ en daarna zeiden ze: ’Hè, hè, nu kan ik er weer tegen!’ Dat wilde ik ook wel als ik stress had.” — Nikki.

Afvallen. „Ik ken meisjes die roken om slank te blijven. Dat is een stuk makkelijker dan een dieet!” — Samantha.

Maar wacht even voordat je je eerste (of je volgende) sigaret opsteekt. Word niet als een vis die in het aas bijt dat aan het haakje zit. De vis krijgt misschien even iets lekkers, maar het komt hem duur te staan! Het is beter het advies van de Bijbel op te volgen en je „vermogen om helder te denken” te gebruiken (2 Petrus 3:1). Sta eens stil bij het volgende.

Wat weet je van roken?

Geef aan of de volgende uitspraken waar of niet waar zijn.

a. Roken helpt tegen stress.

□ Waar □ Niet waar

b. Ik hoef niet over mijn longen te roken.

□ Waar □ Niet waar

c. Roken is pas op latere leeftijd schadelijk.

□ Waar □ Niet waar

d. Roken is sexy.

□ Waar □ Niet waar

e. Als ik rook, heb ik daar alleen mezelf mee.

□ Waar □ Niet waar

f. Het maakt God niet uit of ik rook.

□ Waar □ Niet waar

 Antwoorden

a. Niet waar. Hoewel roken tijdelijk helpt tegen de stress van ontwenningsverschijnselen, hebben wetenschappers ontdekt dat de hoeveelheid stresshormonen in het lichaam door nicotine juist toeneemt.

b. Niet waar. Uit onderzoek is gebleken dat meer dan 80 procent van de rookdeeltjes die je inademt, in je lichaam achterblijft.

c. Niet waar. Hoewel de risico’s toenemen met elke sigaret die je opsteekt, zijn er ook onmiddellijke gevolgen. Sommige mensen zijn al na één sigaret verslaafd. Je longinhoud wordt minder en waarschijnlijk krijg je een hardnekkig hoestje. Je krijgt eerder rimpels en ook meer rimpels. Als je rookt, loop je een groter risico op seksuele stoornissen, paniekaanvallen en depressies.

d. Niet waar. De wetenschapper Lloyd Johnston heeft ontdekt dat jongeren die roken „door de meeste leden van het andere geslacht minder aantrekkelijk worden gevonden”.

e. Niet waar. Elk jaar overlijden duizenden mensen aan de gevolgen van meeroken. Je familie, je vrienden en zelfs je huisdieren hebben er last van.

 f. Niet waar. Iemand die Gods goedkeuring wil hebben, moet ’zich reinigen van elke verontreiniging’ (2 Korinthiërs 7:1). Het staat vast dat roken het lichaam verontreinigt. Als je voor deze gewoonte kiest en daardoor ook nog eens jezelf en anderen schade toebrengt, kun je geen vriend van God zijn (Mattheüs 22:39; Galaten 5:19-21).

Hoe kun je nee zeggen?

Wat ga je dus doen als iemand je een sigaret aanbiedt? Vaak werkt het om gewoon resoluut te zeggen: „Nee dank je, ik rook niet.” Als de ander aandringt of je zelfs uitlacht, bedenk dan dat het jouw keus is. Je kunt zeggen:

● „Ik weet wat de risico’s zijn en ik heb besloten er niet aan te beginnen.”

● „Ik ben van plan om in de toekomst gewoon lekker te blijven ademen.”

● „Ik heb toch het recht om zelf te kiezen?”

Maar net als de jongeren die aan het begin van het hoofdstuk werden aangehaald, merk je misschien dat de grootste druk van binnenuit komt. Dan kun je met jezelf redeneren door je af te vragen:

● Schiet ik er iets mee op als ik ga roken? Als ik bijvoorbeeld ga roken omdat ik erbij wil horen, zal ik dan echt door anderen geaccepteerd worden als roken zo’n beetje het enige is wat ik met ze gemeen heb? Wil ik eigenlijk wel bij mensen horen die er geen problemen mee hebben als ik mijn gezondheid ruïneer?

● Welke uitwerking zal roken hebben op mijn portemonnee, mijn gezondheid en het respect dat anderen voor me hebben?

 ● Ben ik bereid mijn vriendschap met God op te offeren voor een sigaret?

Maar stel dat je al verslaafd bent. Wat kun je dan doen om daarvan af te komen?

Hoe kun je stoppen?

1. Wees vastbesloten. Maak een lijstje van de redenen waarom jij wilt stoppen en kijk er geregeld op. Het verlangen om rein te zijn in Gods ogen kan een sterke motivatie zijn (Romeinen 12:1; Efeziërs 4:17-19).

2. Vraag om hulp. Als je stiekem rookt, is dit het moment om ervoor uit te komen. Vertel degenen voor wie je het verborgen hebt gehouden dat je gaat stoppen en vraag hun je te helpen. Als je God wilt dienen, vraag hem dan in gebed om hulp (1 Johannes 5:14).

3. Kies een stopdag. Geef jezelf een week of twee en kruis in je agenda de dag aan waarop je gaat stoppen. Vertel je familie en vrienden dat je op die dag wilt stoppen.

4. Ruim grondig op. Zorg vóór de stopdag dat er nergens meer sigaretten te vinden zijn. Gooi ook aanstekers, lucifers en asbakken weg.

 5. Doe iets tegen ontwenningsverschijnselen. Drink veel vruchtensap of water en zorg dat je extra slaap krijgt. Bedenk dat het vervelende gevoel tijdelijk is, terwijl de voordelen blijvend zijn!

6. Vermijd triggers. Ontwijk situaties en plaatsen waardoor je in de verleiding kunt komen om te roken. Het kan zijn dat je sociale contacten met rokers moet vermijden (Spreuken 13:20).

Laat je niet beetnemen

Tabaksproducenten geven elk jaar miljarden uit aan reclame. Wie is hun doelgroep? In een intern document van een tabaksfabrikant stond: „De jongere van vandaag is de potentiële vaste klant van morgen.”

Laat je geen geld uit de zak kloppen door de tabaksindustrie. Waarom zou je in hun aas bijten? Ze hebben echt niet het beste met je voor en dat geldt ook voor leeftijdgenoten die roken. Het is „in je eigen belang” om niet naar ze te luisteren maar de raad uit de Bijbel op te volgen (Jesaja 48:17, NBV).

IN HET VOLGENDE HOOFDSTUK

Zetten je vrienden je onder druk om alcohol te drinken? Waarom is het belangrijk je grenzen te kennen?

[Voetnoot]

SLEUTELTEKST

„Laten wij ons reinigen van elke verontreiniging van vlees en geest.” — 2 Korinthiërs 7:1.

TIP

Houd jezelf niet voor de gek door bijvoorbeeld te zeggen: ’Ik neem maar één trekje.’ Dat leidt vaak tot een volledige terugval (Jeremia 17:9).

WEETJE

Met rookvrije tabak krijgt iemand vaak meer nicotine binnen dan met sigaretten. Het bevat bovendien zo’n 25 stoffen die het risico op mond- en keelkanker verhogen.

ACTIEPUNTEN

Als een klasgenoot me onder druk zet om te roken, zal ik ․․․․․

Wat ik mijn ouder(s) over dit onderwerp wil vragen: ․․․․․

WAT DENK JIJ?

● Waardoor kun je in de verleiding komen te roken, ook al ken je de gevaren?

● Wat overtuigt jou ervan dat roken een slecht idee is?

[Inzet op blz. 240]

„Als iemand me een sigaret aanbiedt, glimlach ik gewoon en zeg: ’Nee dank je, ik wil geen kanker krijgen.’”— Alana

 [Kader/Illustratie op blz. 241]

Is blowen echt zo schadelijk?

„Sommige mensen zeggen dat blowen je helpt je problemen te vergeten”, zegt Ellen, die in Ierland woont, „en dat het geen bijwerkingen heeft.” Heb jij ook zulke dingen over blowen gehoord? Hier volgen een paar veelgehoorde fabeltjes.

Fabel. Blowen is onschadelijk.

Feit. Van blowen is bekend of wordt vermoed dat het de volgende langetermijngevolgen heeft: geheugen- en leerstoornissen, een onderdrukt immuunsysteem en seksuele stoornissen bij zowel mannen als vrouwen. Het kan leiden tot paniekaanvallen, psychoses en paranoia. Kinderen van vrouwen die blowen hebben meer kans op gedrags- en concentratieproblemen en hebben vaak meer moeite om beslissingen te nemen.

Fabel. Blowen is minder schadelijk dan een sigaret roken.

Feit. Vergeleken met tabaksrook krijg je met een stickie wel vier keer zo veel teer in je luchtwegen en vijf keer zo veel giftig koolmonoxide in je bloed. Als je vijf stickies rookt, krijg je net zo veel kankerverwekkende stoffen binnen als wanneer je een heel pakje sigaretten rookt.

Fabel. Wiet is niet verslavend.

Feit. Jongeren met mentale of emotionele problemen kunnen snel verslaafd raken aan blowen. Anderen kunnen verslaafd raken na langdurig gebruik. Uit onderzoek is bovendien gebleken dat jongeren die blowen eerder andere verslavende drugs zoals cocaïne zullen gebruiken.

 [Kader/Illustraties op blz. 244, 245]

Wat tabak met je lijf doet

In de media zie je vaak gezonde mensen die roken. Vergelijk dat eens met deze afbeeldingen van de gevolgen van roken.

Mond en keel Kan kanker veroorzaken

[Illustratie]

Tongkanker

Hart Verkalkt en vernauwt aders, zorgt ervoor dat het hart minder zuurstof krijgt en maakt het risico op een hartaandoening vier keer zo groot

[Illustratie]

Verstopte ader

Longen Vernietigt longblaasjes, leidt tot ontstekingen aan de luchtwegen en maakt het risico op longkanker wel 23 keer zo groot

[Illustratie]

Rokerslong

 Hersenen Maakt het risico op een beroerte vier keer zo groot

Huid Kan voortijdige veroudering veroorzaken

Tanden Veroorzaakt verkleuring

Maag Veroorzaakt kanker

Alvleesklier Veroorzaakt kanker

Blaas Veroorzaakt kanker

Nieren Veroorzaakt kanker

[Illustratie op blz. 239]

Net als een vis die in aas bijt, wordt de roker even beloond maar krijgt hij later de rekening gepresenteerd