ฉันควรรู้อะไรเกี่ยวกับการสูบบุหรี่?
บท 33
ฉันควรรู้อะไรเกี่ยวกับการสูบบุหรี่?
ให้ดูตัวเลือกต่อไปนี้และขีด ✔ หน้าข้อที่ตรงกับตัวคุณ.
□ ฉันชอบลองอะไรใหม่ ๆ
□ ฉันรู้สึกเครียด
□ ฉันอยากเข้ากับคนอื่น
□ ฉันเป็นห่วงเรื่องน้ำหนักตัว
ถ้าคุณขีด ✔ หน้าข้อหนึ่งข้อใด ในหน้า 237 แสดงว่าคุณมีอะไรบางอย่างคล้ายกับเพื่อนที่สูบบุหรี่หรือคิดจะสูบ. * ตัวอย่างเช่น
ชอบลองอะไรใหม่ ๆ. “ฉันอยากรู้ว่าการสูบบุหรี่เป็นยังไง จึงเอาบุหรี่จากเพื่อนมาแอบสูบ.”—เทรซี
รู้สึกเครียดและอยากเข้ากับคนอื่น. “ฉันมักได้ยินเพื่อนที่โรงเรียนพูดว่า ‘อยาก บุหรี่’ พอสูบแล้วก็บอกว่า ‘เฮ้อ! ค่อยยังชั่ว.’ ตอนที่ฉันเครียด ฉันอยากรู้สึกอย่างนั้นบ้าง.”—นิกกี
อยากลดน้ำหนัก. “สาว ๆ บางคนสูบบุหรี่เพื่อให้ผอม มันง่ายกว่าการไดเอ็ตเยอะ.”—ซาแมนทา
แต่ก่อนจะจุดบุหรี่มวนแรกหรือมวนถัดไป ขอให้หยุดคิดสักนิด. อย่าเป็นเหมือนปลาที่ตอดเหยื่อ. จริงอยู่ ปลาอาจได้กินเหยื่อนิดหน่อย แต่มันจะติดเบ็ดและต้องตาย. ดังนั้น คุณน่าจะทำตามคำแนะนำของคัมภีร์ไบเบิลและใช้ “ความสามารถในการคิดอย่างแจ่มชัด.” (2 เปโตร 3:1) ตอนนี้ให้ตอบคำถามต่อไปนี้.
คุณรู้อะไรบ้างเรื่องการสูบบุหรี่?
ให้เลือกว่าจริงหรือไม่จริง.
ก. การสูบบุหรี่ช่วยลดความเครียด
□ จริง □ ไม่จริง
ข. ฉันพ่นควันบุหรี่ออกไปเกือบหมด
□ จริง □ ไม่จริง
ค. การสูบบุหรี่จะมีผลต่อสุขภาพเฉพาะตอนฉันแก่เท่านั้น
□ จริง □ ไม่จริง
ง. การสูบบุหรี่ทำให้เพศตรงข้ามสนใจฉันมากขึ้น
□ จริง □ ไม่จริง
จ. ถ้าฉันสูบบุหรี่ ฉันก็ไม่ได้ทำร้ายใคร
□ จริง □ ไม่จริง
ฉ. พระเจ้าไม่สนใจหรอกว่าฉันสูบบุหรี่หรือไม่
□ จริง □ ไม่จริง
คำตอบ
ก. ไม่จริง. แม้การสูบบุหรี่ช่วยลดความเครียดที่เกิดจากการอยากบุหรี่ได้ชั่วคราว แต่นักวิทยาศาสตร์พบว่าจริง ๆ แล้วนิโคตินทำให้ระดับฮอร์โมนเครียดมีมากขึ้น.
ข. ไม่จริง. จากการวิจัยพบว่ามากกว่า 80 เปอร์เซ็นต์ของอนุภาคควันบุหรี่ที่คุณสูดเข้าไปจะตกค้างอยู่ในร่างกาย.
ค. ไม่จริง. การสูบบุหรี่แต่ละมวนจะส่งผลเสียต่อสุขภาพของคุณมากขึ้นเรื่อย ๆ แม้ไม่เห็นผลในทันที. แต่ผลบางอย่างก็เห็นได้ทันที เช่น การสูบบุหรี่แค่มวนเดียวทำให้บางคนติดได้. การสูบบุหรี่ทำให้ปอดทำงานไม่เต็มที่ ไอเรื้อรัง และผิวหนังเหี่ยวย่นก่อนวัย. นอกจากนั้น ยังทำให้หย่อนสมรรถภาพทางเพศ เป็นโรคหวาดกลัวและโรคซึมเศร้า.
ง. ไม่จริง. นักวิจัยที่ชื่อลอยด์ จอห์นสตันให้ข้อสังเกตว่า วัยรุ่นที่สูบบุหรี่ “ดูไม่ค่อยน่าสนใจสำหรับเพศตรงข้าม.”
จ. ไม่จริง. ในแต่ละปี มีคนนับพันเสียชีวิตเพราะสูดควันที่คนอื่นพ่นออกมา. ควันบุหรี่ทำร้ายคนในครอบครัว เพื่อน และแม้แต่สัตว์เลี้ยงของคุณ.
ฉ. ไม่จริง. คนที่ต้องการให้พระเจ้าพอพระทัยต้องชำระตัวให้ปราศจาก “มลทินทุกอย่าง.” (2 โครินท์ 7:1) การสูบบุหรี่ทำให้ร่างกายเป็นมลทินอย่างแน่นอน. ถ้าคุณจงใจทำให้ตัวเองแปดเปื้อน หรือทำร้ายตัวเองและคนอื่นโดยการสูบบุหรี่ คุณจะเป็นมิตรกับพระเจ้าไม่ได้.—มัดธาย 22:39; กาลาเทีย 5:19-21
วิธีต้านทาน
คุณจะทำอย่างไรถ้ามีคนยื่นบุหรี่ให้? การตอบสั้น ๆ แต่หนักแน่นว่า “ไม่เอา ฉันไม่สูบ” มักได้ผล. แต่ถ้าคนนั้นยังคะยั้นคะยอหรือท้าทายคุณ ให้จำไว้ว่าคุณมีสิทธิ์ตัดสินใจเอง ใครก็บังคับคุณไม่ได้. คุณอาจบอกว่า
● “ฉันรู้ว่ามันอันตรายต่อสุขภาพ ไม่เอาด้วยหรอก.”
● “ฉันมีอนาคตอีกไกล ยังไม่อยากตายเร็ว.”
● “ชีวิตฉัน ฉันน่าจะมีสิทธิ์เลือกเองไม่ใช่เหรอ?”
คล้ายกับหนุ่มสาวที่พูดถึงตอนต้น คุณอาจรู้สึกว่าความกดดันส่วนใหญ่มาจากตัวคุณเอง. ถ้าเป็นอย่างนั้น ให้คิดถึงคำถามต่อไปนี้ซึ่งจะช่วยคุณได้.
● ‘การสูบบุหรี่มีประโยชน์ต่อตัวฉันจริง ๆ ไหม? เช่น ถ้าฉันสูบเพื่อให้คนอื่นยอมรับ ฉันจะเข้ากับพวกเขาได้จริง ๆ ไหมในเมื่อเราแทบไม่มีอะไรเหมือนกันเลย? ถ้าเขาไม่แคร์ที่ฉันเสียสุขภาพ ฉันยังอยาก เป็นเพื่อนกับเขาไหม?’
● ‘การสูบบุหรี่จะทำให้ฉันเสียเงิน เสียสุขภาพ และทำให้คนอื่นหมดความนับถือฉันขนาดไหน?’
● ‘ฉันจะยอมเอาสายสัมพันธ์กับพระเจ้ามาแลกกับบุหรี่แค่มวนเดียวหรือ?’
แต่ถ้าคุณติดบุหรี่แล้ว จะเลิกได้อย่างไร?
วิธีเลิก
1. ต้องมั่นใจในเหตุผล. ให้เขียนว่าทำไมคุณ อยากเลิกบุหรี่และเอามาดูบ่อย ๆ. การอยากให้พระเจ้าเห็นว่าคุณเป็นคนสะอาดจะเป็นแรงกระตุ้นที่มีพลังมาก.—โรม 12:1; เอเฟโซส์ 4:17-19
2. รับความช่วยเหลือ. ถ้าคุณแอบสูบบุหรี่โดยไม่ให้ผู้ใหญ่รู้ ตอนนี้ถึงเวลาแล้วที่จะเปิดเผย. บอกพวกเขาว่าคุณกำลังจะเลิกและขอให้เขาช่วย. ถ้าคุณต้องการรับใช้พระเจ้า อธิษฐานขอพระองค์ให้ช่วยคุณ.—1 โยฮัน 5:14
3. กำหนดว่าจะเลิกเมื่อไร. ให้ตัดสินใจว่าคุณจะเลิกวันไหนภายในสองอาทิตย์ แล้วกาลงบนปฏิทิน. บอกคนในครอบครัวและเพื่อน ๆ ให้รู้ว่าคุณตั้งใจจะเลิกวันไหน.
4. ค้นหาและทำลาย. ก่อนถึงวันที่กำหนด ให้ค้นหาให้ทั่วทั้งในห้อง ในรถและในเสื้อผ้าว่ามีบุหรี่ไหม แล้วทำลายเสีย. เอาไฟแช็ก ไม้ขีดไฟและที่เขี่ยบุหรี่ไปทิ้ง.
5. รับมือกับอาการเลิกสูบ. ดื่มน้ำหรือน้ำผลไม้ให้มาก ๆ และนอนหลับให้มากขึ้น. จำไว้ว่าอาการแบบนี้จะอยู่เพียงชั่วคราว แต่ประโยชน์นั้นถาวร.
6. หลีกเลี่ยงสิ่งกระตุ้น. ให้หลีกห่างจากสถานที่และสภาพการณ์ที่อาจล่อใจคุณให้สูบบุหรี่. คุณต้องเลิกคบกับคนที่สูบบุหรี่.—สุภาษิต 13:20
อย่าถูกหลอก
แต่ละปี บริษัทยาสูบใช้เงินหลายพันล้านดอลลาร์ในการโฆษณา. ใครคือกลุ่มเป้าหมาย? เอกสารในบริษัทยาสูบแห่งหนึ่งบอกว่า “หนุ่มสาวในวันนี้คือลูกค้าประจำของเราในวันหน้า.”
อย่ายอมให้พวกผู้บริหารบริษัทยาสูบมาล้วงเงินจากกระเป๋าของคุณไป. ทำไมจะยอมติดเบ็ดเขาล่ะ? คนพวกนี้และเพื่อนที่สูบบุหรี่ไม่ได้หวังดีต่อคุณ. อย่าไปฟังเขา แต่ให้ฟังคำแนะนำในคัมภีร์ไบเบิลและเรียนรู้ ‘เพื่อประโยชน์ของคุณเอง.’—ยะซายา 48:17
เพื่อน ๆ กดดันคุณให้ดื่มไหม? ทำไมคุณต้องรู้ลิมิตตัวเอง?
[เชิงอรรถ]
^ วรรค 8 แม้ว่าบทนี้พูดถึงคนสูบบุหรี่ แต่คนที่เคี้ยวยาเส้นก็มีปัญหาและความเสี่ยงอย่างเดียวกัน.
ข้อคัมภีร์หลัก
‘ให้เราชำระตัวให้ปราศจากมลทินทุกอย่างทางกาย.’—2 โครินท์ 7:1
ข้อแนะ
อย่าหลอกตัวเองโดยคิดว่า ‘ขอดูดหน่อยเดียว.’ การคิดแบบนี้มักทำให้กลับไปติดบุหรี่อีก.—ยิระมะยา 17:9
คุณรู้ไหม . . . ?
ยาสูบไร้ควัน เช่น ยาเส้นสำหรับเคี้ยว ให้นิโคตินมากกว่าบุหรี่และมีสารพิษที่ก่อมะเร็งประมาณ 25 ชนิด ซึ่งทำให้ผู้เคี้ยวมีความเสี่ยงมากขึ้นที่จะเป็นมะเร็งในลำคอและในปาก.
แผนปฏิบัติการ
ถ้าถูกเพื่อนนักเรียนกดดันให้สูบบุหรี่ ฉันจะ ․․․․․
สิ่งที่ฉันอยากถามพ่อแม่เกี่ยวกับเรื่องนี้คือ ․․․․․
คุณคิดอย่างไร?
● ทั้ง ๆ ที่รู้ว่าบุหรี่มีอันตราย ทำไมผู้คนยังอยากสูบ?
● ทำไมคุณถึงคิดว่าการสูบบุหรี่เป็นไอเดียที่ไม่ฉลาด?
[คำโปรยหน้า 240]
“เมื่อมีคนยื่นบุหรี่ให้ ฉันก็แค่ยิ้มและบอกว่า ‘ไม่เอา ฉันไม่อยากเป็นมะเร็ง.’”—อะเลนา
[กรอบ/ภาพหน้า 241]
กัญชาเลวร้ายขนาดนั้นหรือ?
เอลเลนซึ่งอยู่ที่ไอร์แลนด์เล่าว่า “บางคนบอกว่าการสูบกัญชาช่วยให้หนีปัญหาได้และไม่เห็นมีผลเสียอะไรเลย.” คุณเคยได้ยินคนพูดทำนองนี้ไหม? ให้เปรียบเทียบสิ่งที่ผู้คนพูดกับความจริง.
เขาพูดกันว่า กัญชาไม่อันตราย.
ความจริงคือ การวิจัยพบว่ากัญชาอาจมีผลถาวรต่อร่างกายดังนี้: ทำให้ความจำเสื่อม ความสามารถในการเรียนรู้ลดลง ระบบภูมิคุ้มกันทำงานไม่เต็มที่ และเสื่อมสมรรถภาพทางเพศไม่ว่าชายหรือหญิง. ยังทำให้เป็นโรควิตกจริต โรคจิต และโรคหวาดระแวง. เด็กที่เกิดจากหญิงที่สูบกัญชามักมีพฤติกรรมผิดปกติ สมาธิสั้น และมีปัญหาในเรื่องการตัดสินใจ.
เขาพูดกันว่า ควันจากกัญชามีอันตรายน้อยกว่าควันบุหรี่.
ความจริงคือ ควันจากกัญชาทำให้มีน้ำมันดินสะสมอยู่ที่ทางเดินหายใจมากกว่าควันบุหรี่สี่เท่า และทำให้มีคาร์บอนมอนอกไซด์ซึ่งเป็นพิษเข้าไปในกระแสเลือดมากกว่าห้าเท่า. การสูบกัญชาห้าจอยต์จะทำให้ร่างกายได้รับสารพิษที่ก่อมะเร็งเท่ากับการสูบบุหรี่ทั้งซอง.
เขาพูดกันว่า กัญชาไม่ทำให้ติด.
ความจริงคือ วัยรุ่นที่มีปัญหาด้านอารมณ์และจิตใจจะติดกัญชาได้ง่าย. ส่วนคนอื่นก็ติดได้ถ้าสูบเป็นเวลานาน. การวิจัยยังแสดงให้เห็นว่า วัยรุ่นที่สูบกัญชามักมีแนวโน้มจะติดยาเสพติดชนิดอื่น เช่น โคเคน เป็นต้น.
[กรอบ/ภาพหน้า 244, 245]
บุหรี่จะก่อผลต่อร่างกายของคุณอย่างไร
เมื่อดูโฆษณา คุณจะเห็นว่าคนที่สูบบุหรี่ดูแข็งแรงดี แต่มาดูคนที่สูบจริง ๆ สิ เห็นไหมว่า บุหรี่ก่อผลต่อร่างกายอย่างไร.
ปากและลำคอเป็นมะเร็ง
[ภาพ]
มะเร็งที่ลิ้น
หัวใจ เส้นเลือดตีบและแข็งตัว ทำให้ได้รับออกซิเจนไม่พอ และ มีความเสี่ยงที่จะเป็นโรคหัวใจ เพิ่มขึ้นถึงสี่เท่า
[ภาพ]
เส้นเลือดอุดตัน
ปอด ถุงลมถูกทำลาย ทางเดินหายใจอักเสบ และมีความเสี่ยงที่จะเป็นมะเร็งปอดเพิ่มขึ้นถึง 23 เท่า
[ภาพ]
ปอดของคนที่สูบ
สมอง โอกาสที่เส้นเลือดจะแตกจนเป็นอัมพฤกษ์อัมพาตมีเพิ่มขึ้นถึง 4 เท่า
ผิวหนังเหี่ยวย่นก่อนวัย
ฟันมีคราบ
กระเพาะอาหารเป็นมะเร็ง
ตับอ่อนเป็นมะเร็ง
กระเพาะปัสสาวะเป็นมะเร็ง
ไตเป็นมะเร็ง
[ภาพหน้า 239]
เหมือนปลาที่ติดเบ็ด คนสูบบุหรี่ได้สิ่งที่เขาต้องการบ้าง แต่ต้องแลกกับสุขภาพ
เรื่องที่คุณอาจสนใจ
วัยรุ่นและหนุ่มสาว
หนุ่มสาวถามว่า
คำถามที่หนุ่มสาวชอบถามเกี่ยวกับเรื่องเพศ เพื่อน พ่อแม่ โรงเรียน และอื่น ๆ
