Icipandwa 37

Cinshi Abafyashi Bankanisha Ukuya mu Kwangala?

Allison, umukashana wa ku Australia, lyonse pa Monday ulucelo, aleumfwa sana ukunaka ku sukulu.

Atile: “Bonse balanda fye pa fyo bacitile pa mpela ya mulungu. Balaitakisha pa maparte ayengi ayo basangilweko na pa balumendo abengi abo bafyompene nabo—na pa fyo babutwike bakapokola . . . Cileumfwisha umwenso, lelo kuli bena musamwe! Bafika pa mayanda 5 koloko ya lucelo, kabili abafyashi babo tababikako amano. Ine inshita ya kulaala nga yafika ninshi bena e lyo baleipekanya ukuya mu kwangala ubushiku!

“Kabili, nga bapwisha ukunondolwela ifyo balecita pa mpela ya mulungu, balanjipusha ifyo nalecita. . . . Naile mu kulongana. Naleshimikila. Ng’umfwa kwati nalipuswa ifisuma. Kanshi ilingi mbeba fye ukuti tapali ifyo nalecita. E lyo banjeba ati ninshi tawatukonkeele fye.

“Monday nga yapita, kuti wamona kwati ifintu nomba fyalaba bwino. Lelo te fyo ciba. Pali Cibili, ninshi bonse balelanda pa fikalacitika pa mpela ya mulungu! Ilingi line njikala fye no kulakutikako ifyo balelanda. Ng’umfwa kwati naba fye neka!”

 BUSHE na iwe e fyo ciba ku sukulu pa Monday ulucelo? Napamo umona kwati abafyashi bobe tabafwaya fye ulefuma pa ng’anda no kuya mu kwangala na banobe. Te kutila ufwaya ukulacitako fyonse ifyo abaice banobe bacita. Ufwaya fye inshita shimo na iwe wa-angalako! Ku ca kumwenako, finshi wingafwaya sana ukucita pa mpela ya uno mulungu?

□ ukuya mu kushana

□ ukuya ku ciila ca nyimbo

□ ukuya ku parte

□ ukuyatamba filimu

□ fimbi ․․․․․

Ulakabila ukwangala. Na kuba, Kabumba obe afwaya ukuti uleipakisha. (Lukala Milandu 3:1, 4) Kabili nangu ca kutila kuti wamona kwati bufi, abafyashi bobe nabo bafwaya ukuti ulesangalala. Nangu cibe fyo, kuli ifintu fibili ifingasakamika abafyashi bobe: (1) ifyo walaya mu kucita na (2) abo uleya mu kwangala nabo.

Kuti wacita shani, abanobe nga bakweba ati muye mu kwangala lelo tawishibe nampo nga abafyashi bobe kuti bakusuminisha? Tontonkanya pali ifi fitatu ifyo wingacita e lyo ne fingafumamo.

NAMBA 1 WIBEPUSHA—KABIYE FYE

Umulandu wingasalilapo ukucita ifi: Ulefwaya ukulanga abanobe ukuti ulaicitila ifyo ulefwaya. Ulemona kwati walishiba sana ukucila abafyashi bobe, nelyo ulasuula ifyo balanda.—Amapinda 14:18.

Ifingafumamo: Abanobe kuti bakutasha, lelo bakeshiba no kuti uli wa bufi. Nga kuti wabepa abafyashi bobe, kuti cayanguka no kubepa abanobe. Abafyashi bobe nga baishiba, bakomfwa ububi no kumona ukuti walibasuula, ne co cikalenga ukuti balekulesha ukufuma pa ng’anda! Ukukanaumfwila abafyashi no kufuma  pa ng’anda ukwabula ukupoka ulusa tacawama.—Amapinda 12:15.

NAMBA 2 WIBEPUSHA—NO KUYA WIYAKO

Umulandu wingasalilapo ukucita ifi: Kuti watontonkanya pa bwite bakulaalikako kabili wapingulapo no kuti ifileya mu kucitika kulya te fisuma nelyo ukuti bamo pa betilwe tabakwata imibele isuma. (1 Abena Korinti 15:33; Abena Filipi 4:8) Lelo, kuti nalimo ulefwaya ukuyako nomba naufilwa ukulomba ulusa ku bafyashi.

Ifingafumamo: Nga wakaana ukuyako pa mulandu wa kuti nawishiba ukuti ifileya mu kucitika te fisuma, ukaicetekela pa kwasuka abanobe ico ushailileko. Lelo nga wakaana ukuyako pantu uletiina fye ukwipusha abafyashi bobe, kuti washala no bulanda pa ng’anda uletontonkanya fye ukuti ni we fye ushisangalala.

NAMBA 3 BEPUSHE—NO KUMFWA IFYO BALALANDAPO

Umulandu wingasalilapo ukucita ifi: Walishiba ukuti abafyashi e bakwata amaka ya kukweba ifya kucita kabili ulakonka ifyo bakweba. (Abena Kolose 3:20) Walitemwa abafyashi bobe kabili taufwaya ukubakalifya ilyo baumfwa ukuti naufyuka. (Amapinda 10:1) Kabili naukwata ishuko lya kubeba ifyo ulefwaya.

 Ifingafumamo: Abafyashi bobe bakamona ukuti walibatemwa kabili walibacindika. Nga bamona ukuti ifyo ulelomba fili fye bwino, kuti bakusuminisha.

Umulandu Abafyashi Bengalandila ati Iyo

Kuti wacita shani abafyashi nga batila tawayeko? Kwena kuti waumfwa ububi. Lelo, nga waishiba ico bakukaanisha kuti cakwafwa ukukonka ifyo bakweba. Ku ca kumwenako, nalimo kuti bakweba ati tawayeko pali iyi milandu ili pe samba.

Ifyo baishiba ne fyo bapitamo fingi. Ni kwi wingasalapo ukuya mu kusamba? Ukwaba abamona amasanso yonse ayengaponena abalesamba nelyo ukushaba? Ukwabula no kutwishika kuti wasala ukwaba abamona amasanso. Pantu ilyo uleangala mu menshi, te lingi wingamona amasanso. Lelo bena bekala apasansuka pa kuti balemona bwangu ubusanso.

E fyo na bafyashi bobe baba. Ifyo baishiba ne fyo bapita fingi. Kanshi kuti bamona bwangu amafya ukucila iwe. Ukupala balya abamona amasanso, ico abafyashi bobe bafwaya te kukulesha ukwangala, lelo kufwaya ukukwafwa ukutaluka amafya pa kutila uleipakisha ukwangala.

Balikutemwa. Abafyashi bobe balafwaisha ukukucingilila. Ukutemwa bakutemwa e kulenga ukuti bakusuminishe nelyo bakukaanye. Nga wabalomba ukuti bakusuminishe ukucita ifyo ulefwaya, balalanshanya ukumona nga kuti bakusuminisha kabili nga bakusuminisha balashingamwa na fyonse ifingafumamo. Nga bashininkisha ukuti tapali ifyabipa ifingakucitikila balatala basuminishanya e lyo baisakusuminisha.

 Ifyo Wingacita pa Kutila Balekukaanya

Kuli ifintu 4 ifyo wingacita.

Landa icine: Ica ntanshi, ufwile ukuipusha ukuti: ‘Mulandu nshi ndefwaila ukuyako? Bushe mulandu wa kuti ifilecitika kulya nalifitemwa, nelyo bushe ndefwaya fye ukucitako ificita abaice banandi? Bushe mulandu wa kuti umuntu nkumbwa alebako?’ Nga waishiba umulandu ulefwaila ukwilako, wibepa abafyashi bobe. Nabo balipo abaice, kabili balikwishiba bwino. Kanshi kuti bailuka bwino bwino ico ulefwaila ukuyako. Bakatasha sana nga wabeba icishinka, kabili ukanonkelamo mu mano bakakupanda. (Amapinda 7:1, 2) Lelo nga ulebabepa, tabakakucetekele kabili te lingi bakalakusuminisha.

 Inshita ya kubeba: Abafyashi bobe nga babwela fye ku ncito nelyo nga balebomba imilimo imbi, te nshita ya kubeba ati ulefwaya ukuya mu kwangala. Kuti cawama wabeba ilyo baletuusha. Lelo wilolela sana ica kuti lilya kwashala fye inshita iinono e lyo walabapamfya ukuti bakwasuke bwangu. Abafyashi bobe tabakatemwe ukukwasuka mu lubilo. Bepushe ilyo kucili inshita, pa kuti bakwata inshita ya kutontonkanyapo, kabili abafyashi bobe bakatemwa sana nga ulecita ifi.

Londolola bwino: Ulelondolola bwino pa kulomba ulusa. Abafyashi teti bakusuminishe nga wa-asuka ati “nshishibe,” maka maka nga bakwipusha ati: “Ni bani balebako?” “Bushe kuleba umukalamba uwa kumona ifilecitika?” nelyo “Ni nshita nshi filepwa?”

Imibele yobe: Wilamona abafyashi kwati balwani. Ulebamona ukuti bali ku lubali lobe—pantu, na kuba te balwani bobe. Nga ulemona abafyashi muli iyi nshila, ukalalanda nabo bwino kabili nabo bakalakusuminisha ukucita ifyo ulefwaya. Kanshi wilatemwa ukubeba ati: “Tamwancetekela,” “Abanandi bonse baleyako,” nelyo ati “Abanandi bena abafyashi babo nabasuminisha ukuya!” Leka abafyashi bobe beshibe ukuti walikula mu mano ica kutila kuti wakonka ifyo bakweba. Nga wacita ifyo, bakakucindika. Ilyo ukalomba ulusa na kabili, bakakusuminisha.

BELENGELAPO NA FIMBI MU CIPANDWA 32, MWI BUUKU 2

ILEMBO ILIKWETE ICISHINKA CIKALAMBA

“We mwana wandi, ube na mano, kabili ulenge umutima wandi ukusekelela.”—Amapinda 27:11.

IFYO WINGACITA

Ilyo ulefwaya ukuya ku parte, pekanishisha libela ifyo wingacita ifintu nga fyabipa. Ishibila limo ilyo ushilaya ifyo walaya ucite nelyo ukulanda pa kutila, nga ca kabilwa, kuti wafumako na kampingu umusuma.

BUSHE WALISHIBA UKUTI . . . ?

Abafyashi ababa no kutemwa balasalila abana babo ifisuma. Nga tabomfwikishe ifyo uleipusha nelyo nga bamona ukuti taulondolwele ifishinka fyonse, ilingi line kuti bakulesha ukucita ifyo ulefwaya.

IFYO NDEFWAYA UKUBOMBELAPO!

Nga kampingu yancusha pa mulandu ne fyo natamba nelyo ukumfwa ilyo ndi mu cikuulwa batambishishamo amafilimu nelyo ku cifulo cimbi, nka ․․․․․

Ifyo ningatemwa ukwipusha abafyashi pali ili lyashi ni fi ․․․․․

AMEPUSHO YA KUTONTONKANYAPO

● Mulandu nshi wingashimunukila ukweba abafyashi bobe fyonse ifyo balingile ukwishiba ilyo ulelomba ulusa?

● Finshi nalimo fingafumamo abafyashi bobe nga bakusuminisha ilyo ninshi taubebele ifishinka fyonse?

[Amashiwi pe bula 268]

Ilyo nali umwaice nshaleumfwa nangu panono. Fimo ifyo nalecita ifyo nalemona kwati fya kwangalako fye e fyaishilendetelela. Nasambilileko ukuti Ifyo ulecita pali ino nshita kuti fyaisakuletelela. Kanshi nga naleumfwa ifyo abafyashi balenjeba!’’—E fyalandile Brian

[Icikope pe bula 269]

Abafyashi bobe baba kwati ni balya bekala pa muulu balemona amasanso yengesa pa balesamba, kanshi kuti bamona bwangu ifingakuletela amafya