37. BÖLÜM

Anne Babam Neden Hiçbir Şeye İzin Vermiyor?

Avustralya’da öğrenci olan Allison her pazartesi sabahı çok stresli oluyor.

Şöyle diyor: “Herkes hafta sonu neler yaptığını anlatıyor. Kaç partiye gittiklerini, kaç çocukla öpüştüklerini, hatta polisten nasıl kaçtıklarını heyecanlı heyecanlı anlatıyorlar. . . . . Duyduklarım ne kadar korkunç olsa da kulağa eğlenceli geliyor. Eve sabahın beşinde geliyorlar, anne babaları da bunu hiç umursamıyor. Bense, onlar daha geceye başlamadan yatmak zorundayım!

Sınıf arkadaşlarım hafta sonu yaptıklarını heyecanla anlattıktan sonra benim ne yaptığımı soruyorlar. Ne mi yaptım? İbadete gittim, duyuru işine katıldım. Yani eğlenceyi kaçırdım. Bu yüzden genelde onlara hiçbir şey yapmadığımı söylüyorum. O zaman da neden onlara takılmadığımı soruyorlar.

‘Şu pazartesi bir geçse rahatlayacağım’ diye düşünüyorum, ancak öyle olmuyor. Salı gününden itibaren herkes gelecek hafta sonu yapacaklarını konuşuyor! Ben de genelde bir köşede oturup onları dinliyorum. Kendimi uzaylı gibi hissediyorum!”

 OKULDAKİ pazartesi sabahları senin için de böyle mi? Kapının dışında çok eğlenceli bir dünya varken annen ve baban kapıyı üzerine kilitlemiş gibi mi hissediyorsun? Ya da sanki bir lunaparktasın fakat ne hız trenine ne de çarpışan otolara binebiliyorsun. Aslında istediğin, arkadaşlarının her yaptığını yapmak değil; yalnızca arada bir birazcık eğlenmek. Örneğin, bu hafta sonu ne yapmak isterdin?

□ sinemaya gitmek

□ konsere gitmek

□ bir kafeye gitmek

□ arkadaşımda kalmak

□ diğer ․․․․․

Eğlenmeye tabii ki ihtiyacın var. Aslında seni yaratan Tanrı da gençliğinin tadını çıkarmanı istiyor (Vaiz 3:1, 4). Bazen pek inanmasan da annenle baban da eğlenmeni istiyor. Bunun yanında, onların muhtemelen iki haklı kaygısı var: (1) Ne yapacaksın? (2) Yanında kimler olacak?

Peki, arkadaşların seni bir yere çağırdıysa fakat anne babanın buna nasıl tepki göstereceğinden emin değilsen ne olacak? Önündeki üç seçeneği ve bunların sonuçlarını düşün.

1. SEÇENEK SORMADAN GİT

Neden bu seçeneği düşünüyorsun? Ne kadar bağımsız olduğunu göstererek arkadaşlarını etkilemek istiyor olabilir misin? Ya da bazı şeyleri annenle babandan daha iyi bildiğini düşünüyor veya onların fikirlerine yeterince saygı duymuyor olabilir misin? (Özdeyişler 14:18).

Sonuçlar: Arkadaşların etkilenebilir, ama aynı zamanda senin hakkında bir şey de öğrenirler: insanları kandırabileceğini. Eğer annenle babanı kandırıyorsan yeri geldiğinde dostlarını da kandırabilirsin.  Ayrıca anne baban bunu fark ederse sana çok kırılır ve kendilerini ihanete uğramış hissederler. Sen de muhtemelen eve hapsolursun! Annenle babanın sözünü dinlememek ve her şeye rağmen dışarı çıkmak akılsızlık olur (Özdeyişler 12:15).

2. SEÇENEK NE SOR, NE DE GİT

Neden bu seçeneği düşünüyorsun? Belki arkadaşlarının teklifini düşünüp bu eğlence seçiminin kendi ilkelerine uymadığına karar verdin. Ya da davet edilen diğer kişilerin iyi arkadaşlar olmadığını düşündün (1. Korintoslular 15:33; Filipililer 4:8). Belki de, gitmek istiyorsun ancak annenle babandan izin istemeye cesaret edemiyorsun.

Sonuçlar: Arkadaşlarınla gitmemenin nedeni bunun iyi bir fikir olmadığını düşünmense kararını onlara rahat rahat söylersin. Ancak, sırf annenle babandan izin istemeye cesaret edemediğin için gitmiyorsan, evde kös kös oturup senden başka herkesin eğlendiğini düşünür durursun.

3. SEÇENEK SOR VE ONA GÖRE DAVRAN

Neden bu seçeneği düşünüyorsun? Çünkü anne babanın otoritesini kabul ediyorsun ve onların fikirlerine saygı duyuyorsun (Koloseliler 3:20). Onları seviyor ve arkalarından dolap çevirerek onları üzmek istemiyorsun (Özdeyişler 10:1). Üstelik bu seçenek sana düşüncelerini ifade etme fırsatı veriyor.

 Sonuçlar: Annenle baban kendilerini sevdiğini ve onlara saygı duyduğunu hisseder. Ayrıca, isteğinin makul olduğunu düşünürlerse büyük ihtimalle sana izin verirler.

“Hayır” Demelerinin Sebebi Ne Olabilir?

Ya annenle baban “hayır” derse ne olacak? Bu moralini bozabilir. Ancak onların bakış açısını anlamak, koydukları kısıtlamaları anlayışla karşılamana yardım edebilir. Örneğin, aşağıdaki nedenlerden ötürü “hayır” diyebilirler.

Daha fazla bilgi ve tecrübeleri olduğundan. Seçme şansın olsaydı herhalde cankurtaranın olduğu bir sahilde denize girmeyi tercih ederdin. Çünkü, denizde eğlenirken bir tehlikeyi fark etmen zor olabilir. Ancak cankurtaranlar bunu kolayca yapabilir, çünkü tehlikeleri fark edebilecekleri bir yerden sahile bakarlar.

Annen ve baban da daha fazla bilgiye ve tecrübeye sahip olduğundan senin göremediğin tehlikeleri fark eder. Ayrıca, tıpkı sahildeki cankurtaranlar gibi onların da amacı eğlenmene engel olmak değil, seni hayatını kâbusa çevirebilecek tehlikelerden korumaktır.

Seni çok sevdiklerinden. Annen ve baban doğal olarak seni korumak ister. Sana olan sevgilerinden dolayı, istediğin bir şeye mümkün olduğunda “evet” diyeceklerdir. Fakat bazen “hayır” demek zorunda kalırlar. Sen herhangi bir şey için izin istediğinde onlar kendilerine şöyle sorar: ‘İzin verirsem çocuğumun başına neler gelebilir? Bu riski göze alabilecek miyim?’ Sadece sana herhangi bir şekilde zarar gelmeyeceğine makul ölçüde ikna olduklarında “evet” derler.

 “Evet” Deme İhtimallerini Nasıl Artırabilirsin?

Dört etkene dikkat edebilirsin.

Dürüstlük: Öncelikle, dürüstçe kendine şunları sor: ‘Oraya gitmek istememin gerçek sebebi ne? Gerçekten de çok zevk alacağım için mi yoksa sırf arkadaşlarıma uymak için mi gitmek istiyorum? Ya da hoşlandığım biri orada olacağı için mi?’ Sonra da anne babana karşı dürüst ol. Onlar da bir zamanlar gençti, ayrıca seni çok iyi tanıyorlar. Bu yüzden, gerçek niyetini muhtemelen fark edecekler. Üstelik açıksözlü olmanı takdir edecekler, sen de onların bilgi ve deneyimlerinden yarar göreceksin (Özdeyişler 7:1, 2). Diğer taraftan, eğer dürüst olmazsan sana duydukları güvenle birlikte “evet” deme ihtimalleri de azalmış olacak.

 Zamanlama: Annen ya da baban işten eve yeni gelmişse ya da dikkatlerini başka bir konuya vermişse isteklerinle onları sıkboğaz etme. Daha rahat oldukları bir zamanı tercih et. Ancak söyleyeceklerini son ana bırakıp sana hemen cevap vermeleri için onlara baskı yapmamaya da dikkat et. Annenle baban aceleyle karar vermek istemeyecektir. Eğer önceden izin istersen ve düşünmeleri için onlara zaman tanırsan, bu düşünceli davranışın hoşlarına gidecektir.

Detaylar: Ayrıntıları atlama. Ne yapmak istediğini açıkça söyle. Özellikle de sana “Orada kimler olacak?”, “Başınızda yetişkin biri olacak mı?” veya “Eve kaçta gelirsin?” gibi sorular sorduklarında “Bilmiyorum” diye cevap vermen anne babanı huzursuz eder.

Tutum: Anneni ve babanı düşman gibi görme. Onları takım arkadaşların gibi gör; meseleye bir bütün olarak baktığında gerçekten de öyleler. Eğer onları kendinle aynı tarafta görürsen, konuşma tarzın daha yumuşak olacak, onların da isteğini kabul etme olasılığı artacak. Şu gibi ifadeler kullanmamaya da dikkat et: “Siz bana güvenmiyorsunuz!”, “Ama herkes gidiyor!” ya da “Arkadaşlarımın anne babası onlara izin veriyor!” Anne babana, onların kararlarını kabul edecek ve saygı duyacak olgunlukta olduğunu kanıtla. Böyle yaparsan onlar da sana saygı duyacak. Ve bir dahaki sefere, sana “evet” diyebilmek için daha çok neden bulacaklar.

BU KONUDA DAHA FAZLA BİLGİ İÇİN 2. KİTABIN 32. BÖLÜMÜNÜ OKU

KİLİT AYET

“Oğlum, hikmetli ol ve yüreğimi sevindir” (Özdeyişler 27:11).

BİR ÖNERİ

Arkadaşlarınla bir yere gideceğinde mutlaka bir “kaçış planın” olsun. Vicdanını rahatsız edecek bir şey olursa, oradan ayrılmak için ne söyleyeceğini veya ne yapacağını gitmeden önce belirle.

BİLİYOR MUSUN . . . ?

Sevgi dolu anne babalar hiçbir zaman tedbiri elden bırakmaz. Eğer ne istediğini tam olarak anlamazlarsa ya da isteğini dile getirirken bazı önemli gerçekleri söylemediğini hissederlerse büyük ihtimalle “hayır” diyecekler.

HAREKET PLANI!

Bir film izlerken veya arkadaşlarımla beraberken gördüğüm ya da duyduğum bir şeyden vicdanım rahatsız olursa şunları yapacağım: ․․․․․

Bu konuda anneme ya da babama sormak istediklerim: ․․․․․

NE DERSİN?

● Anne babana kararlarını etkileyecek her ayrıntıyı anlatmaktan seni alıkoyan ne olabilir?

● Önemli bilgileri gizleyerek anne babandan “evet” cevabı almanın nasıl sonuçları olabilir?

[Sayfa 268’deki pasaj]

“Küçükken çok aptalca şeyler yaptım. O zamanlar bana eğlenceli gelen şeylerin bazıları uzun vadede hiç de o kadar eğlenceli değildi. İnsan ektiğini biçiyor. Zamanında anne babamı dinlemediğime pişmanım” (Brian).

[Sayfa 269’deki resim]

Tıpkı sahildeki cankurtaranlar gibi, annen ve baban da olaylara tehlikeleri fark edebilecekleri bir yerden bakıyorlar