Ebeledi ná “pionie” o jita la ngedi e makwalea nde ońola moto nu maboteye̱ ebol’a peńa ńai ni matele̱ye̱ bato bape̱pe̱ ngea. Yesu a ta nde pionie ońolana a ta á lomabe̱ o wase o botea dikalo la mwe̱ndi ma longe̱ na tele̱ye̱ bato ngea ońola jongise̱. (Mateo 20:28) O min mińa, bokwedi ba Yesu ba membilane̱ mo̱ tongwea na tombise̱ ponda eyeka o te̱ dikalo o bwam ná bape̱pe̱ ba timbe ‘bokwedi’ bao. (Mateo 28:19, 20) Bō̱ oteten abu, ba no̱ngi m’bē̱ di mabele̱no̱ ná ebol’a pionie.

Mute̱ dikalo ńa ponda mususu. Mboṅ a Yehova ye̱se̱ i mate̱ dikalo la myango ma bwam. Nde bō̱ ba po̱ngulane̱ pond’abu o be̱ pionie ńa pond’a mususu, ńai ba matombise̱no̱ 70 ma háwa mo̱di te̱ o dikalo. Ná nika e be̱, ba mabola ebol’abu a muwaso ma tambu, epas’a ponda. Bane̱ pe̱ ba lomabe̱ ka pionie ya tobotobo o bepolo bena bate̱ dikalo ba titino̱. Mo̱di te̱, ba matombise̱ o bosadi bwe̱se̱ 130 ma háwa o dikalo. Pionie i mabwane̱ nje yena ba be̱nno̱ muńe̱nge̱, na mbaki na Yehova a malondise̱ ńo̱ng’abu. (Mateo 6:31-33; 1 Timoteo 6:6-8) Ba bena ba titi ná ba be̱ pionie ńa pond’a mususu bena ba be̱ pionie ńa son a ponda. Mu mo̱di, bena ba tombise̱ 30 to̱so̱ 50 ma háwa o dikalo.

Mute̱ dikalo nu tutabe̱le̱ na ndol’a Loba na bato. Ka Yesu, di me̱ne̱ ná jita la bato we̱nge̱ ba be̱n ńo̱ngi o jokwa jombwea Loba. (Marko 6:34) So̱ṅtane̱ di be̱nno̱ lená longwane̱, na bola babo̱ dipita di bam ońola kie̱le̱ ni maye̱. Pionie e mabolane̱ pond’ao na ngiń’ao o bwam ná bato ba senge myango ma bwam. (Mateo 22:39; 1 Tesalonika 2:8) Nika e mabola ná pionie e be̱ne̱ dube̱ di bam. E bate pe̱ sisea be̱be̱ na Loba e be̱ pe̱ bonam.​—Bebolo 20:35.

• Ne̱ni weno̱ ná o tele̱ye̱ nje ye pionie e?

• Nje e matute̱le̱ bō̱ o be̱ pionie ya ponda mususu e?