1, 2. Jehova okwa li a popya a ti ngahelipi eshi ovayapostoli vatatu va li pamwe naJesus, nova li ve linyenga ngahelipi kelombwelo olo?

NGENO Jehova Kalunga oku ku lombwele odikilila u ninge oshinima shonhumba, ngeno oto ke linyenga ngahelipi? Mbela ito ka kala wa halelela okuninga keshe osho te ku lombwele? Nopehe na omalimbililo, osho to ka ninga.

² Pomhito imwe, konima yOpaasa yomo 32 O.P., ovayapostoli vaJesus vatatu, Petrus, Jakob naJohannes, ova li va ningilwa oshinima sha yukila oko. (Lesha Mateus 17:1-5.) Pomhito oyo, ova li va ya “komhunda ile unene” nOmwene wavo Jesus. Opo nee ova mona memoniko eshi Jesus a vadimifwa e li Ohamba yomonakwiiwa yomeulu ikumwifi. Emoniko olo ola li la fa oshinima sholela, nomolwaasho Petrus a li a hala okukufa ombinga mwaasho a li e wete tashi ningwa. Ndele ofimbo Petrus a li ta popi, okwa dja oshilemo ndele tashi va tuvike. Opo nee Petrus novayapostoli vakwao vavali ova uda ondaka tai popi okudja moshilemo, ondaka yaJehova mwene. Kasha li tuu oufembanghenda munene okuuda ondaka yaJehova tai popi, oyo ya udika ashike kovanhu vanininini mondjokonona younhu! Konima eshi Jehova a koleka kutya Jesus oku li Omona waye, okwa popya nomufindo ta ti: “Mu udeni.” Ovayapostoli ovo ova li va dulika kelombwelo olo molwaashi ova kala hava pwilikine kehongo laJesus nova li hava ladipike vamwe va ninge sha faafana. — Oil. 3:19-23; 4:18-20.

3. Omolwashike Jehova a hala tu kale hatu pwilikine kOmona waye, noshikundafanwa shilipi twa pumbwa okukonakona moule?

³ Eendjovo odo “mu udeni” oda shangwa mOmbibeli omolwouwa wetu. (Rom. 15:4) Omolwashike hatu tile ngaho? Omolwaashi Jesus oku li Omupopikalelipo waJehova nefimbo keshe a li ta hongo, okwa li ha popi osho Kalunga a hala twa shiiva. (Joh. 1:1, 14) Molwaashi Jesus okwa li ha popi unene kombinga yOuhamba waKalunga, ile tu tye, epangelo lomeulu lopaMessias olo la fikama po muKristus Jesus novapangeli pamwe naye 144 000, osha yuka kufye okukonakona moule oshikundafanwa osho sha fimanenena. (Eh. 5:9, 10; 14:1-3; 20:6) Tete natu ka konakoneni kutya omolwashike Jesus a li ha popi unene kombinga yOuhamba waKalunga.

4. Jesus okwa li a ulika ngahelipi kutya okwa lenga Ouhamba?

⁴ Jesus okwa lenga neenghono Ouhamba waKalunga. Omolwashike hatu tile ngaho? Omolwaashi oinima oyo hatu popi  kombinga yayo ohai holola osho shi li momitima detu, kokutya oshike naanaa twa lenga monghalamwenyo yetu. Jesus okwa ti: “Eshi shi yadi momutima, osho tashi popifa okanya.” (Mat. 12:34) Jesus okwa li ha popi kombinga yOuhamba efimbo keshe. Ouhamba owa tumbulwa momavangeli ane lwoikando i dulife pe 100, nopeemhito dihapu owa tumbulwa momatumbulo oo a popiwa kuJesus. Ouhamba oo wa li enenediladilo leudifo laye, nomolwaasho a ti: ‘Ondi na okuudifila oilando imwe yo evangeli lOuhamba waKalunga, osheshi olo tu eli nde li tuminwa.’ (Luk. 4:43) Nokuli nokonima eshi Jesus a nyumunwa, okwa twikila okuhepaululila ovahongwa shi na sha nOuhamba. (Oil. 1:3) Nopehe na omalimbililo, omutima waye owa kala tau xunga olupandu li na sha nOuhamba noku mu linyengifa a popye kombinga yao.

5-7. (a) Otu shi shii ngahelipi kutya Jehova okwa lenga Ouhamba? Shi yelifa to longifa efaneko. (b) Ongahelipi hatu dulu okuulika kutya otwa lenga Ouhamba?

⁵ Jehova naye okwa lenga neenghono Ouhamba oo. Otu shi shii ngahelipi? Dimbuluka kutya Jehova oye a li a tuma Omona waye ewifa kombada yedu, noye e li odjo youyelele aushe oo Omona waye a li ta popi nokuhonga. (Joh. 7:16; 12:49, 50) Kakele kaasho, Jehova oye odjo youyelele aushe oo wa shangwa momavangeli ane oo a hokolola okukalamwenyo noukalele waJesus. Lipula nee kutya osho osha hala okutya ngahelipi.

⁶ Natu tye nee ngeno owa tokola okwoongela omafano oukwaneumbo weni noku a tula moalubuma ye likalekelwa. Otashi dulika u kale u na omafano mahapu, ndele oalubuma otai wana ashike omafano omuvalu wonhumba. Mbela oto ka ninga po shike? Ou na ashike okuhoolola kutya elipi po to ka tula moalubuma oyo. Sha faafana, ohatu dulu okutya Omavangeli oku li ngaashi oalubuma yomafano oo a nuninwa oku tu kwafela tu shiive nawanawa Jesus. Ndele Jehova ina nwefa mo ovashangi vOmavangeli va shange kombinga yakeshe shimwe osho Jesus a popya ile a ninga eshi a li kombada yedu. (Joh. 20:30; 21:25) Ponhele yaasho, omhepo yaJehova oya li ye va wilika va shange ashike kombinga yoinima imwepo oyo Jesus a popya nokwa ninga, oyo tai tu kwafele tu ude ko elalakano loukalele waye notu mone kutya oshike sha fimanenena unene kuJehova. (2 Tim. 3:16, 17; 2 Pet. 1:21) Molwaashi Omavangeli otaa ulike kutya Jesus okwa li ha hongo unene ovanhu kombinga yOuhamba, ohatu dulu okufika pexulifodiladilo kutya Jehova okwa li a lenga shili Ouhamba. Kape na omalimbililo, Jehova okwa hala tu lihonge shihapu kombinga yOuhamba waye.

⁷ Onghee hano, keshe umwe womufye okwa wana okulipula kutya, ‘Onda lenga ngoo shili Ouhamba waKalunga?’ Ngeenge otwe u lenga shili, ohatu ka pwilikina kwaasho Jesus a popya nokuhonga shi na sha nao, kutya owa fimana shi fike peni, otau ke uya ngahelipi nonaini.

8. Jesus okwa ulika ngahelipi kutya Ouhamba owa fimana?

⁸ Diladila koshihopaenenwa sheilikano laJesus. Okwa li a popya oinima ya yela noi li paunafangwa. Okwa li a ulika kutya  Ouhamba owa fimana shi fike peni eshi a popya kutya otau uya okuwanifa po shike. Meilikano olo, Jesus okwa tumbula mo oinima iheyali. Itatu yotete oi na sha nomalalakano aJehova e na sha nokuyapulwa kwedina laYe, okuuya kwOuhamba waye, nokuwanifwa kwehalo laYe kombada yedu ngaashi tali wanifwa meulu. (Lesha Mateus 6:9, 10.) Oinima oyo itatu oya pambafana molwaashi Jehova ota ka longifa Ouhamba wopaMessias opo a yapulife edina laye nokuwanife po ehalo laye.

9, 10. (a) Ouhamba waKalunga otau uya okuninga shike? (b) Eudaneko lOmbibeli lilipi wa teelela nodjuulufi li wanifwe?

⁹ Ouhamba waKalunga otau ya okuninga shike? Ngeenge hatu ilikana kutya “Ouhamba woye nau uye,” paulelalela ohatu indile opo Ouhamba u katuke eenghatu donhumba. Ngeenge we uya, otau ka pangela kombada yedu alishe. Otau ka xulifa po onghalelo aishe yopaife youkolokoshi, mwa kwatelwa omapangelo aeshe opanhu notau ka etifa po ounyuni mupe wouyuki. (Dan. 2:44; 2 Pet. 3:13) Ngeenge owa hovele okupangela, edu alishe otali ka ninga oparadisa. (Luk. 23:43) Ovo ve li medimbuluko laKalunga otava ka nyumunwa nokuhanganifwa vali novaholike vavo. (Joh. 5:28, 29) Ovanhu ovaduliki otava ka ya mewaneneno nokuhafela omwenyo waalushe. (Eh. 21:3-5) Kungaho, ehalo laJehova otali ka wanifwa po kombada yedu ngaashi tali wanifwa meulu. Mbela ino teelela nodjuulufi okuwanifwa kwomaudaneko Ombibeli a tya ngaho? Dimbuluka kutya efimbo keshe to ilikana Ouhamba u uye, oto ilikana opo omaudaneko oo a wanifwe po.

¹⁰ Osha yela kutya Ouhamba waKalunga oo hatu ilikana u uye, inau ‘uya’ natango u nyamukule eilikano olo. Osho otu shi liwetele molwaashi omapangelo opanhu oo taa pangele natango, nounyuni mupe wouyuki inau hovela. Ndele onghundana iwa oyoyo kutya, Ouhamba waKalunga owa dikwa po nale, naasho ohatu ke shi kundafana metukulwa tali landula. Paife natu ka kundafaneni kutya Jesus okwa li a popya shike shi na sha nokudikwa po kwOuhamba nonokutya owa li tau ke uya naini.

11. Jesus okwa li a popya shike shi na sha nokudikwa po kwOuhamba?

¹¹ Jesus okwa li e shi yelifa nawa kutya Ouhamba kawa li tau ka dikwa po mefelemudo lotete O.P. (pefimbo lovayapostoli), nonande ovahongwa vaye vamwe osho va li tava diladila. (Oil. 1:6) Diladila komafaneko opavali oo a li a popya. Limwe okwe li popile mo 31 O.P. nalikwao okwe ke li popya konima yomido mbali.

12. Efaneko loilya neu otali ulike ngahelipi kutya Ouhamba kawa li wa dikwa po mefelemudo lotete O.P.?

¹² Efaneko loilya neu. (Lesha Mateus 13:24-30.) Konima eshi Jesus a popya efaneko olo, tashi dulika pefimbo loitemadula yokOushilo woPokati mo 31 O.P., okwa li yo e li fatululila ovahongwa vaye. (Mat. 13:36-43) Pauxupi, efaneko olo nefatululo lalo oli li ngaashi tashi landula: Konima ngeenge ovayapostoli va fi, Ondiaboli oya li tai ka kuna eu (ovo have liti Ovakriste) mokati koilya (“ovanhu vouhamba,” ile tu tye, Ovakriste ovavaekwa). Oilya neu oya li tai ka efiwa i kulile mumwe fiyo eteyo la fika, olo li li ‘efimbo lexulilo lounyuni.’ Shimha efimbo leteyo la hovele, eu ota li ongelwa, opo nee oilya nayo otai ka ongelwa.  Efaneko olo ola li tali ulike kutya Ouhamba kawa li tau ka dikwa po mefelemudo lotete O.P., ndele okonima eshi oilya neu ya kula filufilu. Oumbangi otau ulike kutya efimbo olo lokukula kwoilya neu ola xula po nonokutya eteyo ola hovela mo 1914.

13. Jesus okwa li a longifa efaneko lilipi opo a ulike kutya ka li ta ka nangekwa po diva e li Ohamba yopaMessias shimha a shuna meulu?

¹³ Efaneko leeponda omulongo. (Lesha Lukas 19:11-13.) Jesus okwa li a popya efaneko olo mo 33 O.P. eshi a li ta i kuJerusalem oshikando shaxuuninwa. Pefimbo opo, ovapwilikini vaye vamwe ova li tava diladila kutya ota ka dika po Ouhamba diva ngeenge va fiki muJerusalem. Ndele opo e va kwafele va mone kutya opa li tapa ka pita efimbo lile fimbo Ouhamba inau dikwa po, okwe lifaafanifa meyele olo ‘nomunhu a daleka’ oo a ya “koshilongo shokokule a [ka vaekwe e li ohamba].” * ‘Oshilongo osho shokokule’ osha li tashi faneke eulu omo Jesus a li ta ka nangekwa po kuXe e li Ohamba. Ndele okwa li e shi shii kutya ka li ngeno ta ka nangekwa po diva e li Ohamba yopaMessias shimha a shuna meulu. Ponhele yaasho, okwa li ta ka kala omutumba kolulyo laKalunga a teelela fiyo eufwafimbo lokupewa Ouhamba la fika. Okwa li a teelela oule womafelemido mahapu opo a ninge Ohamba. — Eps. 110:1, 2; Mat. 22:43, 44; Heb. 10:12, 13.

14. (a) Jesus okwa li a nyamukula ngahelipi epulo olo a li a pulwa kovayapostoli vaye vane? (b) Okuwanifwa kwexunganeko laJesus otaku holola shike shi na sha nokukala po kwaye nosho yo Ouhamba?

¹⁴ Eshi kwa li ku na omafiku manini Jesus a dipawe, ovayapostoli vaye vane ova li ve mu pula tava ti: “Tu lombwela: onaini hano eshi tashi ka ningwa, nedidiliko [lokukala po kwoye,  NW] nolexulilo lefimbo lounyuni olilipi?” (Mat. 24:3; Mark. 13:4) Jesus okwa li a nyamukula epulo olo mokuxunganeka osho sha shangwa muMateus etukulwa 24 no-25. Okwa li a tonga oinima i lili naku lili oyo ya li tai ka ningwa mounyuni aushe i li edidiliko lefimbo “lokukala po” kwaye. Ouhamba owa li tau ka dikwa po eshi okukala po kwaJesus taku hovele, notau ke uya eshi efimbo lokukala po kwaye tali xulu po. Oumbangi otau ulike kutya exunganeko laJesus olo ola hovela okuwanifwa mo 1914. * Onghee hano, osha yela kutya okukala po kwaye okwa hovela momudo oo nOuhamba owa dikwa po momudo oo tuu oo.

15, 16. Outumbulilo “epupi eli” otau ulike koolyelye?

¹⁵ Ouhamba otau ke uya naini? Jesus ina popya kondadalunde kutya otau ke uya naini. (Mat. 24:36) Ashike okwa li a popya sha osho tashi tu shilipaleke kutya ou li popepi elela nokuuya. Okwa li a popya kutya Ouhamba otau ke uya ashike ngeenge “epupi eli” la mono ewanifo ledidiliko olo la xunganekwa. (Lesha Mateus 24:32-34.) “Epupi eli” otali ulike koolyelye? Natu ke shi konakoneni moule.

¹⁶ “Epupi eli.” Mbela Jesus okwa li ta popi shi na sha novanhu ovo vehe fi ovaitaveli eshi a ti “epupi eli”? Hasho. Natu ka taleni kutya oolyelye a li ta popi navo. Exunganeko olo okwe li popya eshi a li novayapostoli vaye vanini, ovo va li “ve uya kuye.” (Mat. 24:3) Ovayapostoli ovo ova li va teelela okuvaekwa nomhepo iyapuki. Didilika yo oshikalimo sheendjovo daJesus. Fimbo ina popya “epupi eli,” okwa ti: ‘Lilongeni omafaneko komukwiyu: Oshitai shao ngeenge tashi tende, omafo taa hape, opo nee omu shi shii, okwenye kwe uya. Hano osho nanye yo, ngeenge tamu mono aishe ei, kaleni mu shi shii, oku li popepi, oposhivelo.’ Ovashikuli vaJesus ovavaekwa ovo va li tava ka mona nokudidilika mo eityo loinima oyo a li a xunganeka, oyo ya li tai ka ulika kutya oku li ‘popepi, poshivelo,’ ndele havanhu ovo vehe fi ovaitaveli. Onghee hano, eshi Jesus a popya “epupi eli,” okwa li ta ulike kovashikuli vaye ovavaekwa.

17. Outumbulilo “epupi” nosho yo “aishe ei” owa hala okutya shike?

¹⁷ “Itali xulu po, fiyo aishe ei tai wanifwa.” Eendjovo odo oda li tadi ka wanifwa ngahelipi? Opo tu mone enyamukulo lepulo olo, otwa pumbwa okushiiva eityo loinima ei ivali: “epupi” nosho yo “aishe ei.” Outumbulilo “epupi” luhapu ohau ulike kovanhu veedula da yoolokafana ndele ove lihanga momwenyo pefimbo lonhumba. Epupi ihali kala efimbo lilelile neenghono, ashike ohali xulu po. (Ex. 1:6) Outumbulilo “aishe ei” otau ulike koinima aishe oyo ya xunganekwa noi na okuwanifwa pefimbo lokukala po kwaJesus, okudja mo 1914 fiyo opefimbo ‘loudjuu munene.’ — Mat. 24:21.

18, 19. Jesus okwa li a hala okutya shike eshi a popya kombinga ‘yepupi eli,’ nohatu dulu okufika pexulifodiladilo lilipi?

¹⁸ Ongahelipi hatu dulu okuuda ko eendjovo daJesus eshi a popya shi na sha “nepupi eli”? Epupi olo ola fikama po meengudu mbali dovavaekwa odo de lihanga momwenyo. Ongudu yotete oyovavaekwa ovo va monene eshi exunganeko li na sha nedidiliko la hovela okuwanifwa mo 1914, ofimbo ongudu onhivali  oyaavo va hanga ongudu yotete momwenyo nova kala momwenyo oshita oule wefimbo lonhumba. Hano ovavaekwa vamwe vomongudu oyo onhivali opo tava ka kala eshi oudjuu munene tau hovele. Ovavaekwa vomeengudu odo dopavali ove li epupi limwe molwaashi ove lihanga momwenyo nokukala momwenyo oshita oule wefimbo lonhumba. *

¹⁹ Otashi dulika tu fike pexulifodiladilo lilipi? Otu shii kutya edidiliko lokukala po kwaJesus meenghono dOuhamba oli liwetikile mounyuni aushe. Otu wete yo kutya ovavaekwa ovo ve li ko kunena nove li oshitukulwa ‘shepupi eli’ otava ende tava kulupa, ashike itava pu ko ofimbo oudjuu munene inau hovela. Onghee hano, ohatu dulu okufika pexulifodiladilo kutya Ouhamba waKalunga ou li lela pokuuya nokuhovela okupangela edu alishe. Itashi ka kala tuu shitunhula okumona nhumbi eilikano “Ouhamba woye nau uye” tali wanifwa!

20. Embo eli otali ka yukifa elitulemo koshikundafanwa sha fimanenena shilipi, nohatu ka kundafana shike metukulwa tali landula?

²⁰ Inatu dimbwa nande eendjovo odo Jehova mwene a popya shi na sha nOmona waye, eshi a ti: “Mu udeni.” Tu li Ovakriste vashili, otwa halelela okudulika kelombwelo laKalunga. Otwa hala filufilu okulihonga kombinga yoinima aishe Jesus a popya nokuhonga kombinga yOuhamba waKalunga. Embo eli otali ka yukifa elitulemo letu koshikundafanwa osho sha fimanenena, kokutya Ouhamba waKalunga owa pondola okuninga shike notau ka ninga shike monakwiiwa. Etukulwa tali landula ko otali ka kundafana kombinga yoiningwanima itunhula oyo ya ningwa po eshi Ouhamba oo wa dikwa po meulu.