1, 2. (a) Tënë wa la Jéhovah wani atene si abazengele ti Jésus ota amä? (b) So ala mä tënë ni so, ala sara nyen na pekoni?

TONGANA Jéhovah Nzapa wani la amû yanga na mo ti sara mbeni ye, mo yeke ke wala mo yeke yeda? Atâa nyen la lo hunda na mo, a yeke nzere na mo biani ti sara ni.

² Mara ti ye tongaso asi lani na abazengele ti Jésus ota, Pierre, Jacques na Jean, kete na peko ti Pentecôte ti ngu 32. (Diko Matthieu 17:1-5.) Ala na Maître ti ala ague na ndo ti “mbeni hoto so ayo na nduzu mingi.” Kâ, na yâ ti mbeni suma, ala bâ gloire so Jésus ayeke wara ni ande tongana lo ga Gbia na yayu. Suma ni so akpa tâ ye na lê ti Pierre si lo tene lo ye ti leke atente ota. Na ngoi so Pierre angbâ ti sara tënë, mbeni mbinda aga amû ndo ti ala kue. Pierre na amba ti lo amä polele mbeni go so asara tënë, mbeni go so azo mingi pëpe la awara pasa ti mä ni: a yeke go ti Jéhovah wani. Lo tene Jésus ayeke Molenge ti ni, nga lo mû yanga na ala, lo tene: “Ala mä lo.” Abazengele ni asara ye alingbi na tënë so Nzapa atene na ala so. Ala mä Jésus tongana lo fa ye na ala, na ala wa ambeni zo ti sara tongaso nga.​—Kus. 3:19-23; 4:18-20.

3. Ngbanga ti nyen Jéhovah aye ti tene e mä Molenge ti lo? Tënë wa la a lingbi e bâ ni mbilimbili?

³ Tënë “ala mä lo” ayeke na yâ ti Bible ndali ti nzoni ti e (aRom. 15:4). Ngbanga ti nyen? Ngbanga ti so Jésus ayeke zo so ayeke sara tënë na iri ti Jéhovah. Lakue tongana lo yeke fa ye na azo, lo yeke fa gi ye so Babâ ti lo aye ti tene e hinga ni (Jean 1:1, 14). Jésus afa tënë lani na ndo ti aye mingi, me Royaume ti Nzapa la lo sara tënë na ndo ni mingi ahon atanga ti aye kue. Royaume ni so ayeke mbeni gouvernement so ayeke na yayu, so na yâ ni mo yeke wara Christ Jésus nga na azo 144 000 so ayeke lë gbia legeoko na lo. Tongaso, a yeke nzoni e gi ti hasa yâ ti kota tënë ni so nzoni si (Apoc. 5:9, 10; 14:1-3; 20:6) Me kozoni kue, zia e bâ ndani so Jésus asara tënë mingi na ndo ti Royaume ti Nzapa.

4. Nyen la afa so tënë ti Royaume ti Nzapa agbu lani bê ti Jésus mingi?

⁴ Tënë ti Royaume ti Nzapa agbu bê ti Jésus mingi. E tene tongaso ngbanga ti nyen? Ngbanga ti so atënë ti e ayeke fa biani ye so ayeke na yâ ti bê ti e, ye so agbu bê ti e mingi. Jésus wani atene: “Yanga ayeke sara tënë ti ye so ayeke mingi na bê.”  (Mat. 12:34) Jésus afa lani tënë na ndo ti Royaume ti Nzapa na ngoi kue so lege azi na lo. Na yâ ti aÉvangile osio, mo yeke wara tënë “Royaume” ahon fani 100, na mingi ni a yeke wara ni na yâ ti atënë ti Jésus. Royaume ni ayeke lani mama-tene ti fango tënë ti lo, ni la lo tene: “A lingbi mbi fa nga nzoni tënë ti royaume ti Nzapa na ambeni gbata nde, ngbanga ti so a yeke ndali ni si a tokua mbi.” (Luc 4:43) Même na peko ti so lo zingo lani na kuâ, Jésus angbâ ti sara tënë ti Royaume ni na adisciple ti lo (Kus. 1:3). Biani, tënë ti Royaume ni agbu bê ti Jésus mingi, ni la a pusu lo ti sara tënë ni.

5-7. (a) Tapande wa la e yeke mû ti fa so tënë ti Royaume ni agbu bê ti Jéhovah mingi? (b) E lingbi ti fa tongana nyen so tënë ti Royaume ni agbu bê ti e mingi?

⁵ Tënë ti Royaume ni agbu bê ti Jéhovah nga kue mingi. E hinga ni tongana nyen? E hinga so a yeke Jéhovah la atokua oko Molenge ti lo na yâ ti dunia so, tongaso aye kue so Molenge ni afa lani alondo gi na Jéhovah (Jean 7:16; 12:49, 50). Nga, atënë kue so a fa na yâ ti aÉvangile osio na ndo ti gigi ti Jésus nga na ndo ti kusala ti lo na sese, alondo gi na Jéhovah. Zia e bâ nda ti tënë so si.

⁶ E yeke mû mbeni tapande: Bâ so mo yeke leke afoto na yâ ti mbeni album ti foto. Afoto ni ayeke mingi me album ni alingbi ti mû ni kue pëpe. Mo yeke sara nyen? Mo yeke soro afoto so mo lingbi ti zia na yâ ni. A-Évangile ayeke tongana mbeni album ti foto so asara si e hinga Jésus nzoni. Tongana Jéhovah amû yingo ti lo lani na azo ti sû aÉvangile, lo tene na ala pëpe ti sû na mbeti atënë kue so Jésus atene wala aye kue so lo sara (Jean 20:30; 21:25). Me, Jéhovah afa lege na ala ti sara na mbeti gi atënë na aye so Jésus asara, so ayeke mû maboko na e ti hinga nzoni mingi nda ti kusala ti Jésus na sese nga ye so ayeke kota ye na lê ti Jéhovah ahon atanga ni kue (2 Tim. 3:16, 17; 2 Pi. 1:21). Teti so atënë so Jésus afa na ndo ti Royaume ti Nzapa asi yâ ti aÉvangile, e lingbi biani ti tene so tënë ti Royaume ni agbu bê ti Jéhovah mingi. Ye so afa so Jéhovah aye si e hinga ye mingi na ndo ti Royaume ti lo.

⁷ Ni la, a yeke nzoni e oko oko kue e hunda tere ti e: ‘Tënë ti Royaume ti Nzapa agbu tâ bê ti mbi mingi?’ Tongana a gbu tâ bê ti e mingi, e yeke duti ande nduru ti mä tënë so Jésus afa na ndo ti Royaume ti Nzapa, na ndo ti nene ti Royaume ni nga na ndo ti ngoi so Royaume ni ayeke ga.

8. Atënë wa la Jésus atene lani ti fa nene ti Royaume ti Nzapa?

⁸ Bâ tapande ti sambela so Jésus afa na adisciple ti lo. Na lege ti ambeni pendere tënë so akpengba ape, Jésus afa na nduru tënë nene ti Royaume ti Nzapa nga na ye so Royaume ni ayeke sara ande. Aye mbasambala ayeke na yâ ti sambela ni so. Akozo ota ye ni andu ye so Jéhovah aye ti sara: Lo ye si iri ti lo aga nzoni kue, si Royaume ti lo aga nga si a sara ye so bê ti lo aye na yayu legeoko nga na ndo ti sese. (Diko Matthieu 6:9, 10.) Aye ota so amä tere. Royaume so Christ ayeke Gbia ni ayeke ye  so Jéhovah ayeke sara kua na ni ti sara si iri ti lo aga nzoni-kue nga ti sara ye so bê ti lo aye.

9, 10. (a) Royaume ti Nzapa ayeke ga ande tongana nyen? (b) Zendo wa ti Bible mo yeke ku kungo ti bâ singo ni?

⁹ Royaume ni ayeke ga tongana nyen? Tongana e sambela e tene: “Zia Royaume ti mo aga”, andâ e yeke hunda ti tene Royaume ni aga achangé aye la. Tongana Royaume ni aga, fade a yeke sara ye kue so bê ti Nzapa aye na ndo ti sese. Royaume ni ayeke futi ande sioni dunia ti fadeso, na agouvernement kue so ayeke na yâ ni, ti zia na place ni mbeni fini dunia so mbilimbili ayeke duti na yâ ni (Dan. 2:44; 2 Pi. 3:13). Na pekoni, na gbe ti komandema ti Royaume ni, fade sese kue ayeke ga paradis (Luc 23:43). Azo so akui awe si Nzapa apensé ti zingo ala, fade lo yeke kiri na ala na fini si ala wara tere na afami ti ala (Jean 5:28, 29). A yeke zi ande siokpari kue na tere ti azo so amä yanga ti Nzapa, na ala yeke wara fini ti lakue lakue (Apoc. 21:3-5). Na nda ni, fade a yeke sara na sese ye so bê ti Jéhovah Nzapa aye tongana ti so a sara na yayu. Mo yeke ku kungo ti bâ aye so kue? Girisa ape so lakue tongana mo yeke sambela ti tene Royaume ti Nzapa aga, andâ mo yeke sambela nga ti tene Nzapa asara apendere ye so lo sara tënë ni so.

¹⁰ Ti fadeso, Royaume ti Nzapa ni ade “aga” ti sara ye alingbi na atënë ti yâ ti sambela ni so pëpe. Laso, agouvernement ti azo angbâ lakue na fini dunia ni ade ti si ape. Me mbeni nzoni tënë ayeke dä. A yeke so Royaume ti Nzapa akomanse ti sara kua awe. Fade e yeke bâ tënë so na yâ ti chapitre ti peko. Me ti fadeso, zia e bâ tënë so Jésus atene lani na ndo ti ngoi so Royaume ti Nzapa ni ayeke komanse ti sara kua nga lawa si a yeke ga.

11. Tënë wa Jésus atene lani na ndo ti ngoi so Royaume ti Nzapa ayeke komanse ti sara kua?

¹¹ Jésus afa so Royaume ti Nzapa akomanse lani ti sara kua pëpe na ngoi ti lo na abazengele ti lo, atâa so a yeke ye so ambeni disciple ti lo aku fade la (Kus. 1:6). Zia e bâ atënë so lo tene na yâ ti atoli use. Lo tene kozo toli ni nga ngu use na pekoni lo tene use ni.

12. Tongana nyen la toli ti blé na sioni pere afa so Royaume ti Nzapa akomanse lani ti sara kua pëpe na ngoi ti abazengele?

¹² Toli ti blé na sioni pere. (Diko Matthieu 13:24-30.) Jésus atene toli so peut-être na popo ti nze ti mars ti si na juin ti ngu 31. Na pekoni lo fa ndani na adisciple ti lo (Mat. 13:36-43). Bâ ye so Jésus aye ti tene la: Na peko ti kuâ ti abazengele, Zabolo ayeke lu ande asioni pere (wala aChrétien ti wataka) na popo ti ablé (wala “amolenge ti Royaume”, aChrétien so a soro ala ti gue na yayu). Fade a yeke zia lege na ablé ni nga na asioni pere ni ti maï legeoko juska ti si na ngoi ti kongo alê ti kobe ni, so ayeke “ngoi so aye ti mbeni ngoi ayeke gue ti hunzi.” Na peko ti so ngoi ti kongo alê ti kobe ni akomanse, a yeke bungbi asioni pere ni. Na pekoni, a yeke bungbi ablé ni. Toli so afa so Royaume ti Nzapa ayeke komanse kua pëpe na ngoi ti abazengele, me a yeke duti ande gi na peko ti so ngoi so a zia ti tene asioni pere ni na ablé ni amaï legeoko ahunzi si. Tongana ti so  aye ni asi na ni, ngoi ni so ahunzi lani na ngu 1914, nga ngoi ti kongo alê ti kobe ni akomanse gi na oko ngu ni so.

13. Toli wa la Jésus amû ti fa so a yeke gi hio na peko ti kiringo ti lo na yayu la si Babâ ti lo ayeke zia lo na ndo ti mbata ti gbia ni pëpe?

¹³ Toli ti amine. (Diko Luc 19:11-13.) Jésus atene toli so na ngu 33 na ngoi so lo yeke na lege ti gue ti ndangba ni na Jérusalem. Ambeni zo so ayeke mä lo lani apensé ti ala atene tongana ala si na Jérusalem kâ, Jésus ayeke komanse ti komande tongana Gbia. Ti changé bango ndo ti ala nga ti fa na ala so Royaume ti Nzapa ayeke to nda ti sara kua fafadeso pëpe, Jésus ahaka lo wani na “mbeni koli . . . so a dü lo na yâ ti sewa ti akota zo.” Koli ni so ague “na mbeni yongoro kodoro ti tene lo wara lege ti komande tongana gbia.” * Yongoro kodoro ni so ayeke yayu, ndo so Babâ ti lo ayeke mû na lo komandema ti ga Gbia dä. Me, Jésus ahinga lani so a yeke gi hio na peko ti kiringo ti lo na yayu si Babâ ti lo ayeke zia lo na ndo ti mbata ti gbia ni pëpe. Me, lo duti na tere ti Nzapa na mbage ti koli ti ku juska na ngoi so Nzapa afa. Tongana ti so ye ni asi na ni, Jésus aku angu mingi na peko ti so lo kiri na yayu.​—Ps. 110:1, 2; Mat. 22:43, 44; aHéb. 10:12, 13.

14. (a) Tongana nyen la Jésus akiri tënë lani na abazengele osio so ahunda tënë na lo? (b) Atënë ti yâ ti prophétie ti Jésus so afa na e nyen na ndo ti ngoi so Jésus ayeke duti dä nga na ndo ti Royaume ni?

¹⁴ Ambeni lango kete kozo si a fâ Jésus, abazengele ti lo osio ahunda lo atene: “Fade fä ti ngoi so mo yeke si na mo yeke duti dä nga ti ngoi so aye ti ngoi so ayeke gue ti hunzi ayeke nyen?” (Mat. 24:3; Marc 13:4). Jésus akiri tënë na ala na lege so lo fa mbeni yongoro prophétie so a yeke wara ni na Matthieu chapi tre 24 nga na chapitre 25. Lo fa anzene nzene ye so ayeke si ande na so ayeke duti fä ti aye so a yeke hinga na ngoi so a iri ni ‘ngoi so lo yeke duti dä.’ A yeke na tongo nda ti ngoi ni so si Royaume ni ayeke komanse ti sara kua; nga a yeke na hunzingo ni si Royaume ni ayeke ga. Aye mingi ayeke dä so afa biani so atënë so Jésus atene lani asi ngbene ye na ngu 1914. * Tongaso, a yeke na ngu ni so la si ngoi so Jésus ayeke duti dä akomanse nga si Royaume ti Nzapa ato nda ti sara kua.

15, 16. Tongana Jésus ayeke sara tënë ti “azo ti ngoi ni so”, lo yeke pensé lani na azo wa?

¹⁵ Me Royaume ti Nzapa ni ayeke ga lawa mbilimbili? Jésus afa pëpe lango so a yeke ga (Mat. 24:36). Ye oko, lo fa mbeni ye so alingbi ti dë bê ti e ti hinga so Royaume ni ayeke tâ nduru ti ga awe. Lo tene so Royaume ni ayeke ga na peko ti so “azo ti ngoi ni so” ayeke duti atémoin ti aye so lo sara tënë ni na yâ ti prophétie ni. (Diko Matthieu 24:32-34.) “Azo ti ngoi ni so” lo sara tënë ti ala so ayeke azo wa? Zia e hasa yâ ti tënë ti Jésus so nzoni.

¹⁶ “Azo ti ngoi ni so.” Jésus ayeke pensé lani na azo so amä na bê ape? Ên-ën. Bâ azo so Jésus ayeke sara lani tënë na ala so si. Jésus atene prophétie so gi na ambeni bazengele ti lo so “aga na tere ti lo na ngoi so lo yeke gi lo oko.” (Mat. 24:3). Na yâ ti kete ngoi, a yeke tokua yingo vulu na ndo ti abazengele ti soro ala ti gue na yayu. Bâ nga so kozo ti tene Jésus asara tënë ti “azo ti ngoi ni so”, lo tene: “Fadeso, zia ala manda ye so na ndo ti tapande ti keke ti figue: Gi na ngoi so akete maboko ni ato nda ti sigigi na afini kugbe ni nga asigigi, ala hinga so ngoi ti maïngo ti akobe ti yaka aga nduru awe. Legeoko nga, tongana ala bâ aye so kue, zia ala hinga so lo si nduru awe, lo yeke na yanga-da.” Adisciple ti Jésus so a soro ala ti gue na yayu, me pëpe azo so amä na bê ape, la ayeke bâ ande aye so Jésus asara tënë ni so na ala yeke hinga ande ndani, so ti tene ‘lo si nduru na yanga-da’ awe. Tongaso, tongana Jésus ayeke sara tënë ti “azo ti ngoi ni so,” lo yeke pensé lani na adisciple ti lo so a yeke soro ala ti gue na yayu.

17. (a) Tënë ‘azo ti mbeni ngoi’ nga na “aye so kue” aye ti sara tënë ti nyen?

¹⁷ Ala yeke “hon pëpe juska aye so kue asi awe si.” Atënë so aga tâ tënë tongana nyen? Ti kiri tënë na hunda so, e yeke na bezoin ti mä yâ ti aye use: kozoni, nda ti tënë “azo ti ngoi ni so” na use ni “aye so kue.” Mingi ni, tongana a sara tënë ti azo ti mbeni ngoi, a ye ti sara tënë ti azo so ngu ti ala ayeke nde nde nga so ngoi so na yâ ni ala yeke na fini atingbi na ti mba. Ngoi ni so ayeke ninga ahon ndo ni ape, na a yeke hunzi (Ex. 1:6) Tënë “aye so kue”, andu aye kue so ayeke pasêe na ndo ti sese na ngoi so lo yeke duti dä, a londo na ngu 1914 juska ti si na ngoi so ye ni ayeke be ande na “kota ye ti vundu.”​—Mat. 24:21.

18, 19. E lingbi ti mä yâ ti tënë ti Jésus na ndo ti “azo ti ngoi ni so” tongana nyen? E lingbi ti tene nyen na ndo ti tënë so?

¹⁸ Tongaso, e lingbi ti mä yâ ti tënë ti Jésus na ndo ti “azo ti ngoi ni so” tongana nyen? Azo ti ngoi ni so aye ti sara tënë ti groupe use ti aChrétien so a soro ala ti gue na yayu. Kozo groupe ni abâ tongana nyen la fä so Christ asara tënë ni akomanse ti si na ngu 1914. Use groupe ni ayeke lani na fini na a soro ala ti gue na yayu na ngoi so ala ti kozo groupe ni ade na  fini. Tongaso, kamême ambeni zo ti yâ ti use groupe ni so ayeke ngbâ ande na fini ti bâ na lê ti ala tongo nda ti kota ye ti vundu. Agroupe use so abungbi aga azo ti mbeni ngoi oko ngbanga ti so ngoi so na yâ ni a soro ala ti gue na yayu atingbi tere na ti mba teti mbeni ngoi. *

¹⁹ E lingbi ti tene nyen? E hinga so fä ti ngoi so Jésus ayeke duti dä na yâ ti Royaume ti lo asigigi polele na ndo ti sese kue. E bâ nga so aChrétien so a soro ala ti gue na yayu na so ade na fini si a diko ala na popo ti “azo ti ngoi ni so”, ngu ti ala ague na li ni kamême awe. Me ala kue la ayeke kui ande pëpe kozo si kota ye ti vundu akomanse. Tongaso, e lingbi ti tene so na yâ ti kete ngoi, fade Royaume ti Nzapa ayeke ga ti zia komandema ti lo na ndo ti sese. So tâ pendere ye ti duti ande azo so ayeke bâ na lê ti ala tongana nyen la atënë ti sambela so Jésus afa na e ayeke ga tâ tënë, so a tene: “Zia Royaume ti mo aga.”

20. Mama-tene so e yeke sara tënë na ndo ni na yâ ti mbeti so ayeke nyen? E yeke bâ ande tënë wa na yâ ti chapitre ti peko?

²⁰ A yeke nzoni e girisa lâ oko pëpe tënë so Jéhovah wani angbâ na yayu kâ lo tene na ndo ti Jésus, lo tene: “Ala mä lo.” E, atâ Chrétien, e yeke nduru ti sara ye alingbi na yanga so Jéhovah amû so. E yeke na nzara ti bi lê ti e mingi na ndo ti atënë kue so Jésus atene nga na ati so lo fa na ndo ti Royaume ti Nzapa. Ni la, aye so Royaume ni asara awe nga ati so lo yeke sara ni ande ayeke duti mama-tene so e yeke sara tënë na ndo ni na yâ ti mbeti so. Me na yâ ti chapitre ti peko, e yeke bâ ande tënë na ndo ti apendere ye so a sara ni kozo awe si na pekoni Royaume ni akomanse kua ti lo na yayu.