Ankan kxpulakni

Ankan kliputsan

CAPÍTULO 1

«Kamilh mintamapakgsin»

«Kamilh mintamapakgsin»

TUKU NALICHUWINAN UMA CAPÍTULO

Nalichuwinan tuku Jesús masiyalh xlakata xTamapakgsin Dios

1, 2. ¿Tuku kawanilh Jehová kgalhtutu xʼapóstoles Jesús, chu tuku tlawakgolh?

 KOMO Jehová wi tuku kskinin xtlawa, ¿la xkgalhtinanti? Lakapala xtlawaputu maski katuwa tuku kskinin.

2 Akxni xtitaxtunita paskua kkata 32, kgalhtutu xʼapóstoles Jesús, Pedro, Santiago chu Juan chuna titaxtukgolh (kalikgalhtawakga Mateo 17:1-5). Akxni akxtum xtawilakgolh xMakgalhtawakganakan «nkakgtum kgastin luwa talhman» akxilhkgolh la xʼama kgalhi lilanka akxni Mapakgsina xwa kʼakgapun. Xtachuna la xaxlikana tuku akxilhkgolh, wa xlakata Pedro na xmakgchuwinamputun. Akxni Pedro xchuwinama, akgtum puklhni kaʼakgtlapalh. Alistalh Pedro chu xcompañeros liwana kgaxmatkgolh tuku ni lhuwa latamanin kgaxmatkgonit: xtachuwin Jehová. Akxni xwanita pi Jesús xKgawasa, Jehová wa: «Nkakgaxpatnitit». Chu apóstoles kgaxmatnikgolh. Kgaxmatnikgolh tuku masiyalh Jesús chu kawanikgolh amakgapitsin nachuna xtlawakgolh (Hech. 3:19-23; 4:18-20).

Jesús wa tlakg lichuwinalh xTamapakgsin Dios

3. 1) ¿Tuku xlakata Jehová lakaskin nakgaxmatniyaw xKgawasa? 2) ¿Tuku tlakg kililakputsananitkan?

3 Uma tachuwin «nkakgaxpatnitit» tatsokgnit kBiblia xlakata nalitamakgtayayaw (Rom. 15:4). ¿Tuku xlakata? Xlakata Jesús wa tiku palakachuwinan Jehová chu makgatunu akxni Jesús xmasiya, xmasiya tuku xTlat xlakaskin nakatsiniyaw (Juan 1:1, 14). Jesús wa tlakg lichuwinalh xTamapakgsin Dios, uma xtamapakgsin Mesías xalak akgapun, nema Jesucristo chu 144,000 natamapakgsinankgo, lu tlan liwana naʼakxilhaw uma tema (Apoc. 5:9, 10; 14:1-3; 20:6). Pulana kaʼakxilhwi tuku wa Jesús xlakata xTamapakgsin Dios.

“Xlipaks, tuku wi kxnaku chixku, wa lichuwinan”

4. ¿La limasiyalh Jesús pi lu xlakaskinka xakxilha Tamapakgsin Dios?

4 Jesús lu xlakaskinka xakxilha xTamapakgsin Dios. ¿Tuku xlakata chuna wanaw? Xlakata tuku wanaw limasiya tuku wi knaku, uma wamputun pi tuku lichuwinanaw limasiya tuku tlakg xlakaskinka akxilhaw. Jesús wa: «Ntu litaxajnit kxnaku nchixku, wa lichuwinan» (Mat. 12:34). Putum kilhtamaku akxni Jesús xmatlani, xlichuwinan Tamapakgsin. Kʼakgtati Evangelios talichuwinan liwaka akgtum ciento xlakata xTamapakgsin, chu atsinu ni putum wa Jesús tiku lichuwinalh. Tamapakgsin wa tuku tlakg xlichuwinan, chu xwan: «Xlakaskinka amakgapitsin chuchutsipi nakan mastay xatlan tamakatsinin xla xtapakgsin Dios; sampi wa yuma nkilimakaminkanit» (Luc. 4:43). Asta akxni lakastakwanalh, Jesús chuntiya kalitachuwinalh Tamapakgsin kstalaninanin (Hech. 1:3). Jesús lu xlakaskinka xakxilha Tamapakgsin, chu uma xtlawa pi lu xlichuwinalh.

5-7. 1) ¿La likatsiyaw pi Jehová lu xlakaskinka akxilha Tamapakgsin? Kawili akgtum liʼakxilhtit. 2) ¿La na tlan nalimasiyayaw pi lu xlakaskinka akxilhaw xTamapakgsin Dios?

5 Jehová na lu xlakaskinka akxilha Tamapakgsin. ¿Tuku xlakata chuna wanaw? Kalakapastakwi, Jehová makamilh kKatiyatni xapuxku xKgawasa, Jehová masiyanilh putum tuku wa chu masiyalh (Juan 7:16; 12:49, 50). Dios na tlawalh pi katsokgwilika kʼEvangelios putum xlakata xlatamat chu xtaskujut Jesús. ¿Tuku xlakata lu xlakaskinka?

Akstu kakinkakgalhskinkan: «¿Lu xlakaskinka kakxilha Tamapakgsin?»

6 Kalilakpuwanti pi kgalhiya álbum xla mifamilia. Pero kgalhiya lhuwa fotos nema anta wiliputuna chu nila tanukgo. ¿Tuku natlawaya? Nalaksaka nema tlakg lakgatiya. Evangelios na xtachuna la álbum xla fotografías nema liwana kinkamalakgapasniyan Jesús. Jehová ni tlawalh pi tiku tsokgkgolh Evangelios xtsokgkgolh putum tuku Jesús wa chu tlawalh (Juan 20:30; 21:25). Wata xʼespíritu Jehová kaj kapulalilh xtsokgwilikgolh tachuwin chu tuku tlawalh nema limasiya tuku tlakg xlakaskinka akxilha Jehová (2 Tim. 3:16, 17; 2 Ped. 1:21). Evangelios lhuwa lichuwinankgo tuku Jesús masiyalh xlakata Tamapakgsin, chu wa likatsiyaw pi Jehová lu xlakaskinka akxilha Tamapakgsin. Kaj kalakpuwaw, Jehová lakaskin pi putum nakatsiyaw xlakata Tamapakgsin.

7 Akstu kakinkakgalhskinkan: «¿Lu xlakaskinka kakxilha Tamapakgsin?». Komo chuna, lu nakgaxmatputunaw tuku Jesús masiyalh xlakata Tamapakgsin: la xlilakaskinka, la namin chu tukuya kilhtamaku.

¿La nakgantaxtu akxni skinaw «kamilh mintamapakgsin?

8. ¿La limasiyalh Jesús pi lu xlakaskinka Tamapakgsin?

8 Kalichuwinaw oración xla padrenuestro. Uma ni lu tuwa akgatekgskan, anta Jesús lichuwinalh la xlilakaskinka Tamapakgsin akxni wa tuku natlawa. Kʼuma oración pulaktujun tuku taskin. Xapulana akgtutu lichuwinan tuku lakkaxwilinit Jehová natlawa. Anta skinaw natasantujtlawa xtukuwani Dios, kamilh xTamapakgsin, chu kakgantaxtulh xtalakaskin kKatiyatni chuna la kʼakgapun (kalikgalhtawakga Mateo 6:9, 10). Wa xTamapakgsin Mesías nalimaklakaskin Jehová xlakata natasantujtlawa xtukuwani chu nakgantaxtu xtalakaskin.

9, 10. 1) ¿La namin xTamapakgsin Dios? 2) ¿Tuku lichuwinankanit xlakata Tamapakgsin akxilhputuna nakgantaxtu?

9 ¿La namin xTamapakgsin Dios? Akxni wanaw kʼoración, «kamilh mintamapakgsin», skinaw pi uma Tamapakgsin wi tuku katlawalh chu kalakgpalilh la wi Katiyatni. Uma Tamapakgsin namapakgsinan xlikalanka katiyatni. Namasputu uma xalixkajni kakilhtamaku, uma na kilhchani putum mapakgsinanin, chu nalimin xaʼakgstitum kakilhtamaku (Dan. 2:44; 2 Ped. 3:13). Chu alistalh, xlikalanka Katiyatni akgtum paraíso nawan (Luc. 23:43). Putum tiku wilakgolh kxtalakapastakni Dios nakamalakastakwani chu nakatatawilaparakgo tiku kapaxkikgo (Juan 5:28, 29). Tiku nakgalhakgaxmatkgo Dios nialh katikgalhikgolh talakgalhin chu nalipaxuwakgo latamat nema ni kgalhi xlisputni (Apoc. 21:3-5). Ama kilhtamaku, natatlawa kKatiyatni xtalakaskin Jehová chuna la kʼakgapun. ¿Akxilhputuna akxni nakgantaxtu uma tuku wan Biblia? Kalakapastakwi pi makgatunu akxni tlawayaw oración chu skinaw kamilh xTamapakgsin Dios, skimaw kakgantaxtulh uma tuku stlan nema Dios wanit pi natlawa.

10 Xlikana pi nina liwana kgantaxtu akxni skinaw «kamilh mintamapakgsin». Mapakgsinanin chuntiyaku mapakgsinamakgolh, pero kxasasti kakilhtamaku nina min. Pero, anan xatlan tamakatsin. Chuna la naʼakxilhaw kcapítulo akgtiy, xTamapakgsin Dios wilikanita. Pero pulana kaʼakxilhwi tuku wa Jesús xlakata tukuya kilhtamaku xʼamaka wilikan chu tukuya kilhtamaku xʼama min Tamapakgsin.

¿Tukuya kilhtamaku x’ama wilikan xTamapakgsin Dios?

11. ¿Tuku lichuwinalh Jesús xlakata akxni xwilika xTamapakgsin Dios?

11 Makgapitsi kstalaninanin Jesús xlakpuwankgo pi Tamapakgsin xʼamaka wilikan kxapulana siglo, pero Jesús masiyalh pi nichuna (Hech. 1:6). Kaʼakxilhwi tuku wa kʼakgtiy parábolas nema akgtiya kata xlichuwinanit.

12. ¿La limasiya párabola xla trigo chu nixatlan tuwan pi Tamapakgsin ni tawilalh kxapulana siglo?

12 Parábola xla trigo chu nixatlan tuwan. (Kalikgalhtawakga Mateo 13:24-30.) Akxni xlichuwinanita uma parábola, max kprimavera xla kata 31, Jesús kawanilh kstalaninanin tuku xwamputun (Mat. 13:36-43). Kalichuwinaw xlakata uma parábola chu tuku wamputun. Akxni nikgolh apóstoles, Akgskgawini xʼama akchami nixatlan tuwan (tiku kaj wankgo pi kstalaninanin Cristo) xlakgstipan trigo («nti ntapakgsinikgoy xtapakgsin Dios», o kstalaninanin Cristo xatalaksakni). Trigo chu nixatlan tuwan akxtum kstakgolh asta akxni xmakika tachanan, uma wamputun asta «akxni xlikgatsputni katuxawat» o kakilhtamaku. Akxni xtsukuka makikan tachanan, napachiwilikan nixatlan chu xʼamaka makikan trigo. Wa xlakata, parábola limasiya pi Tamapakgsin ni xʼamaka wilikan kxapulana siglo, wata akxni kstakkgonita tuku xtachanit. La uku katsiyaw pi kkata 1914 kgalhsputli kilhtamaku akxni staka tachanan chu tsukuka makikan tachanan.

13. ¿Tuku liʼakxilhtit wililh Jesús nema limasiya pi ni tunkun xʼama mapakgsinan akxni taspitli kʼakgapun?

13 Parábola xla minas. (Kalikgalhtawakga Lucas 19:11-13.) Jesús lichuwinalh uma parábola kkata 33, akxni xaʼawatiya xʼama kJerusalén. Makgapitsi tiku kgaxmatkgolh lakpuwankgolh xʼama wili Tamapakgsin akxni xchalh kJerusalén. Kawanilh pi ni chuna tuku xlakpuwankgo chu kamasiyanilh pi xtsankga lhuwaku kilhtamaku xlakata natawila Tamapakgsin, Jesús tatalakxtumilh «nchixku nti luwa xkgalhiy xkakni» tiku «tialh nkakgtum tiyat luwata makgat, lakimpi naʼan kgalhiy akgtum Tamapakgsin». a Uma tuku «tiyat luwata makgat» kilhchani akgapun, niku xTlat maxkilh litliwakga xlakata mapakgsina nawan. Jesús xkatsi pi ni tunkun mapakgsina xʼama tlawakan akxni xtaspitli kʼakgapun. Xkatsi pi xtalakaskin xtawilalh kxpakgastakat Dios chu xkgalhilh asta akxni mapakgsina xtlawaka. Chu akglhuwa siglos kgalhkgalhilh (Sal. 110:1, 2; Mat. 22:43, 44; Heb. 10:12, 13).

¿Tukuya kilhtamaku xʼama min Tamapakgsin?

14. 1) ¿La kgalhtilh Jesús kgalhtati xʼapóstoles xlakata tuku kgalhskinkgolh? 2) ¿Tuku kinkamasiyaniyan xlakata la kgantaxtuma tuku wa Jesús xlakata akxni xʼama kinkatawilan chu xlakata Tamapakgsin?

14 Akxni atsinu xtsankga xmakgnika Jesús, kgalhtati xʼapóstoles kgalhskinkgolh: «[¿]Tuku ama litasiya akxni kinkatawila nawan chu akxni talakatsuwinita xlisputni kakilhtamaku?» (Mat. 24:3TNM; Mar. 13:4). Jesús kalikgalhtilh tuku lichuwinan pi nala capítulos 24 chu 25 xla Mateo. Jesús lichuwinalh lhuwa tuku xʼama la xlikalanka kakilhtamaku nema xlikatsiw pi xchanita kilhtamaku nema wanikan «kinkatawila nawan». Akxni tsukulh kilhtamaku kinkatawilan watiya kilhtamaku xʼama wan akxni xtawilalh Tamapakgsin, chu akxni ksputli kilhtamaku akxni kinkatawilan, watiya akxni xʼama min Tamapakgsin. Lhuwa tuku likatsiyaw pi tuku lichuwinalh Jesús tsukulh kgantaxtu kkata 1914. b Wa xlakata, katsiyaw pi uma kata tsukulh kilhtamaku akxni kinkatawilan Jesús chu wilika Tamapakgsin.

15, 16. ¿Tiku xkakilhchanima Jesús akxni wa «ntachixkuwitat»?

15 Pero ¿tukuya kilhtamaku namin Tamapakgsin? Jesús ni liwana wa tukuya kilhtamaku (Mat. 24:36). Pero wi tuku lichuwinalh nema xʼamaw likatsiyaw pi lakatsuwa wi. Lichuwinalh pi Tamapakgsin xʼama min akxni «ntachixkuwitat xla yuma nkilhtamaku» tiku xʼakxilhkgolh la nakgantaxtu tuku xwankanit pi nala (kalikgalhtawakga Mateo 24:32-34). ¿Tiku xkalichuwinama Jesús? Tlakg kaʼakxilhwi tuku wa.

16 «Ntachixkuwitat xla yuma nkilhtamaku.» ¿Xkalichuwinama Jesús tiku ni xkanajlanikgo? Ni. Pulana kaʼakxilhwi tiku xkatachuwinama Jesús: kawanilh uma tuku xʼama la, xʼapóstoles tiku «xakstukan talakatsuwinikgolh» (Mat. 24:3). Apóstoles nialh makgas xʼamaka kalilaksakkan espíritu santo. Pero kaʼakxilhwi textos nema pulana wilakgolh. Akxni nina xlichuwinan «ntachixkuwitat xla yuma nkilhtamaku», Jesús wa: «Wa nkalikatsinitit xakiwi higo wa lantla nkitaxtuniy xaliʼukxilhtit: Akxni xpakgnin ntsukuy akgaskgatan; pukgalhtaxtuy xatuwan, katsiyatit nchu mpi wa nkalhkakna, talakatsuwinitta. Na chuna nchu wixin, akxni naʼukxilhatit nalay xlipaks yuma nkatuwaj, kakatsitit mpi luwa lakatsuwa xliminat». Kstalaninanin Jesús tiku kalaksakkanit chu ni wa tiku ni xkanajlakgo xʼamakgolh akxilhkgo uma tuku xʼama la chu xkatsikgolh tuku kilhchanima, pi Jesús «lakatsuwa xliminat». Tiku ni xkanajlanikgo nila xkatsikgolh. Wa xlakata, akxni Jesús lichuwinalh «ntachixkuwitat xla yuma nkilhtamaku» xlichuwinama kstalaninanin tiku kalaksakkanit.

17. ¿Tuku wamputun tachuwin «ntachixkuwitat» chu «xlipaks yuma»?

17 «Ni paks anikgoy katiwa ntachixkuwitat xla yuma nkilhtamaku, mpala ni puIh nalay xlipaks yuma.» ¿La xʼama kgantaxtu uma tachuwin? Xlakata nakatsiyaw, talakaskin naʼakgatekgsaw tuku wamputun tachuwin «ntachixkuwitat xla yuma nkilhtamaku» chu «xlipaks yuma». Anta kBiblia, tachuwin «ntachixkuwitat xla yuma nkilhtamaku» kilhchani latamanin tiku tanu tanu kata kgalhikgo pero watiya kilhtamaku latamakgo. Umakgolh latamanin ni lu lhuwa kata xʼamakgolh latamakgo, chu xʼamakgolh nikgo (Éx. 1:6). Tachuwin «xlipaks yuma» kilhchanima putum tuku xwankanit pi xʼama la lata kkata1914 asta akxni nasputa «ntlanka takatsanajwat», nema Jesús lichuwinalh pi xʼama la akxni kinkatawilan nawan (Mat. 24:21).

18, 19. 1) ¿La kiliʼakgatekgskan tuku wa Jesús xlakata «ntachixkuwitat»? 2) ¿Tuku xlakata chuna wanaw?

18 ¿La kiliʼakgatekgsatkan tuku wa Jesús xlakata «ntachixkuwitat xla yuma nkilhtamaku»? Uma tachixkuwitat kilhchanima pulaktiy grupos tiku kalaksakkanit nema watiya kilhtamaku latamakgolh. Xapulana grupo tiku kalaksakkanit chu akxilhkgolh akxni tsukulh kgantaxtu tuku xwankanit pi nala kkata 1914, chu xlipulaktiy amakgapitsi tiku kalaksakkanit tiku na latamakgolh akxni xlamakgolhku xapulana grupo. Kaj ni lhuwa xlipulaktiy grupo nalatamakgoyku naʼakxilhku akxni natsuku lanka takatsanajwat. Uma pulaktiy grupos xla latamanin kaj akgtum, xlakata watiya kilhtamaku latamakgolh akxni xkalaksakkanita. c

19 ¿Tuku liʼakgatekgsaw uma? Xlakata katsiyaw pi tuku litasiya pi Jesús kinkatawilan la Mapakgsina chu kgalhi litliwakga liwana litasiya xlikalanka kakilhtamaku. Na katsiyaw pi tiku kalaksakkanit nema lamakgolhku chu makgtapakgsikgo kʼuma «ntachixkuwitat xla yuma nkilhtamaku», linkgoya lhuwa kata, maski ni putum katinikgolh akxni natsukukgo lanka takatsanajwat. Wa xlakata tlan wanaw pi nialh makgas namin xTamapakgsin Dios chu namapakgsinan xlikalanka Katiyatni. Lu tlan nawan naʼakxilhaw akxni nakgantaxtu oración nema Jesús kinkamasiyanin: «Kamilh mintamapakgsin».

20. 1) ¿Tuku lu xlakaskinka naʼakxilhaw kʼuma libro? 2) ¿Tuku naʼakxilhaw kcapítulo 2?

20 Putum kilhtamaku kililakapastakatkan tachuwin nema Jehová wa xlakata xKgawasa: «Nkakgaxpatnitit». Akinin xaxlikana kstalaninanin Cristo, lu makgantaxtiputunaw uma tuku wa Dios. Lu katsiputunaw putum tuku Jesús wa chu masiyalh xlakata xTamapakgsin Dios. Kʼuma libro natalichuwinan tuku lu xlakaskinka: tuku tlawanit uma Tamapakgsin chu tuku natlawa kilhtamaku nema aku mima. Kcapítulo 2 naʼakxilhaw tuku lalh akxni wilika xTamapakgsin Dios kʼakgapun.

a Xparábola Jesús max kamalakapastakalh Arquelao, xkgawasa Herodes el Grande. Akxni xʼamaja niy, Herodes liyawalh Arquelao xlakata namapakgsinan kJudea chu atanu kachikinin. Pero akxni nina xtsuku mapakgsinan, Arquelao pulana alh kRoma nema lakgamakgat xwi, xlakata César Augusto tlakg xmaxkilh limapakgsin.

c Tiku kalaksakka akxni xnikgonita xapulana grupo tiku kalaksakkanit, uma wamputun, tiku akxilhkgolh «xkilhtsukut talakgaputsit» kkata 1914 ni tapakgsinikgo «ntachixkuwitat xla yuma nkilhtamaku» (Mat. 24:8TNM).