UYOVWINROTA 1
“Jẹn Uvie Wẹn Rhe”
1, 2. Die yen Jihova tare rẹ iyinkọn ri Jesu erha nyori, kẹ die yen ayen ru kpahọn?
JIHOVA komobọ da vuẹ wẹ nẹ wo ruẹ orọnvwọn ọvo, die wo che ru? Otoro obo rọ nọ mie we-e, wo che brokpakpa vwo ruo? O muẹro dẹn nẹ wo che ruo!
2 E vwo ru orẹ Ọwanvrẹ rẹ ukpe 32 C.E. nu, iyinkọn ri Jesu erha—Pita, Jems, kugbe Jọn—rhiẹromrẹ ẹdia nana. (Se Matiu 17:1-5.) Ayen vẹ Onini rayen hẹ “enu rẹ ugbenu ọvo ro kpenu,” womarẹ emramrẹ ayen da mrẹ Jesu vwẹ ẹdia rẹ urinrin kerẹ Ovie rọhẹ odjuvwu. Emramrẹ nana họhọ obo re phiare dẹn te ẹdia rẹ Pita da guọnọ vwobọ vwọ. Pita vwọ je ta ota, egho de rhi rhurhu ayen. Pita vẹ idibo ri chekọ na de nyo urhuru ri Jihova komobọ, imihwo krẹn yen nyo urhuru tiọyen re. Jihova vwo djephia nẹ Jesu Ọmọ rọyen nu, ọ da ta phephẹn nẹ, “We nyo ota rọye.” Iyinkọn na nene odjekẹ yena. Ayen kerhọ rẹ oborẹ Jesu yonori, ayen de ji jiro kẹ ihwo efa nẹ ayen ji ru ọtiọyen.—Iruo 3:19-23; 4:18-20.
Uvie rẹ Ọghẹnẹ yen Jesu ma ta ota kpahen vwọ vrẹ ota ọfa
3. Diesorọ Jihova vwọ guọnọ nẹ a kerhọ rẹ Ọmọ rọyen, die yen a cha fuẹrẹn asaọkiephana?
3 “We nyo ota rọye,” e si eta nana phiyọ Baibol na fikirẹ erhuvwu rẹ avwanre. (Rom 15:4) Diesorọ? Kidie Jesu yen ọtota ri Jihova, kọke kọke yen o vwo yono avwanre oborẹ Ọsẹ rọyen guọnọre nẹ avwanre riẹn. (Jọn 1:1, 14) Rọ vwọ dianẹ Uvie rẹ Ọghẹnẹ, rọ dia usuon rẹ Jesu vẹ ihwo 144,000 na yen Jesu ma ta ota kpahen vwọ vrẹ eta efa na, kọyensorọ o vwo fo nẹ a nabọ fuẹrẹn Uvie na. (Ẹvwọ. 5:9, 10; 14:1-3; 20:6) Ẹsosuọ, e jẹ a fuẹrẹn oboresorọ Jesu vwọ ta ota kpahen Uvie rẹ Ọghẹnẹ mamọ.
“Obo rẹ Ohwo Rori Vwẹ Evun . . .”
4. Mavọ yen Jesu vwo djephia nẹ o ni Uvie na ghanghanre?
4 Jesu ni Uvie na ghanghanre mamọ. Diesorọ a vwọ ta ọtiọyen? Kidie eta yen e vwo dje obo rehẹ evunrẹ ubiudu na phia, kọyen eta avwanre nẹrhẹ a riẹn obo re ma ghanre kẹ avwanre. Jesu komobọ da ta: “Obo rẹ ohwo rori vwẹ evun ọye ọ ta phia vwẹ unu rọye.” (Mat. 12:34) Jesu reyọ kuphẹn kuphẹn vwọ ta ota kpahen Uvie na. Vwẹ ẹbe ẹne rẹ Ikuegbe ri Jesu na, a ta ota kpahen Uvie na vwọ vrẹ abọ 100, Jesu yen ma ta ota kpahọn. Uvie na yen o mu aghwoghwo rọyen kpahen, ọ da ta: “Mi ji re gbe ikun esiri rẹ uvie rẹ Ọghẹnẹ kẹ irere efa rhe; fiki rẹ ọnana e vwo ji vwe rhe.” (Luk 4:43) Ọ vwọ tobọ vrẹnushi nu, ọ je vuẹ idibo rọyen kpahen Uvie na. (Iruo 1:3) Vwọrẹ uyota, Jesu vwo ọdavwaro kpahen Uvie na mamọ, kọyen nẹrhẹ ọ ta ota kpahọn ọkieje.
5-7. (a) Mavọ yen avwanre ru riẹn nẹ Jihova ni Uvie na ghanghanre? Djudje rọyen. (b) Mavọ yen avwanre se vwo djephia nẹ Uvie na ghanre kẹ avwanre?
5 Jihova ji ni Uvie na ghanghanre mamọ. Mavọ yen avwanre ru riẹn? Karophiyọ nẹ Jihova ji Ọmọ vuọvo rọyen vwọ rhe akpọ na; Jihova yen esiri rẹ kemu kemu rẹ Jesu tare ji yono. (Jọn 7:16; 12:49, 50) Obọ ri Jihova yen kemu kemu re si phiyotọ vwẹ ẹbe ẹne rẹ Ikuegbe rẹ akpeyeren ri Jesu na ji nurhe. Roro kpahen oborẹ ọyena mudiaphiyọ.
Ofori nẹ ohwo ọvuọvo nọ oma rọyen, ‘Uvie rẹ Ọghẹnẹ ghanre kẹ vwẹ?’
6 Vwẹ ẹwẹn roro nẹ wọ guọnọ phi ifoto rẹ orua wẹn phiyọ abọmu ọvo. Jẹ ifoto na pha buebun, ejobi cha sa ro abọmu na-a. Die wo che ru? Wẹ yen che brorhiẹn rẹ ọ rẹ wọ guọnọ phi phiyọ. Vwẹ idjerhe vuọvo na, ẹbe rẹ Ikuegbe ri Jesu na pha kerẹ abọmu rẹ akpeyeren rọyen. Ọ dia kemu kemu rẹ Jesu tare ji ru ọke rọ vwọ hẹ akpọ na yen Jihova mu ihwo vwo si phiyotọ-ọ. (Jọn 20:30; 21:25) Ukperẹ ọtiọyen, ẹwẹn ọfuanfon ri Jihova mu ayen vwo si eta vẹ uruemu re sa chọn avwanre uko vwo vwo ẹruọ rẹ iruo aghwoghwo ri Jesu vẹ obo re ma ghanre kẹ Jihova. (2 Tim. 3:16, 17; 2 Pita 1:21) Rọ vwọ dianẹ iyono ri Jesu kpahen Uvie rẹ Ọghẹnẹ yen ma vọn ẹbe rẹ Ikuegbe ri Jesu na, ka sa tanẹ Uvie na ghanre kẹ Jihova mamọ. Di roro, Jihova guọnọre nẹ a riẹn oborẹ Uvie na ghene hepha dẹn!
7 Ofori nẹ avwanre nọ oma avwanre, ‘Uvie rẹ Ọghẹnẹ ghanre kẹ vwẹ?’ Ọ da dia ọtiọyen, ke che vwo owenvwe ra vwọ kerhọ kẹ oborẹ Jesu tare ji yono kpahen Uvie na, ọghanrovwẹ rọyen, ọke rọ cha vwọ rhe vẹ obo rọ cha rhe wan.
“Jẹn Uvie Wẹn Rhe”—Vwẹ Idjerhe Vọ?
8. Mavọ yen Jesu vwo dje ọghanrovwẹ rẹ Uviẹ na phia?
8 Roro kpahen ẹrhovwo rẹ Ọrovwori na. Jesu reyọ eta elọlọhọ vwo dje ọghanrovwẹ rẹ Uvie na vẹ obo ro che ru. Oyare ighwrẹn yen evunrẹ ẹrhovwo yena. Erha rẹsosuo shekpahen ọhọre ri Jihova—orufon rẹ odẹ rọyen, ẹcha rẹ Uvie na, kugbe eruo rẹ ọhọre rọyen vwọ kẹ akpọ na kirobo rọ hepha vwẹ odjuvwu. (Se Matiu 6:9, 10.) Oyare erha nana churobọ si ohwohwo mamọ. Uvie ri Mesaya na yen Jihova che vwo ru odẹ rọyen fon ji ru ọhọre rọyen.
9, 10. (a) Idjerhe vọ yen Uvie rẹ Ọghẹnẹ cha vwọ rhe? (b) Ive ri Baibol vọ yen wọ guọnọ mrẹ orugba rọyen?
9 Idjerhe vọ yen Uvie rẹ Ọghẹnẹ cha vwọ rhe? Avwanre da nẹrhovwo nẹ “Jẹn uvie wẹn rhe,” jẹ avwanre tanẹ Uvie na rhi ru ọhọre rẹ Ọghẹnẹ. Uvie na da rhe, ko che ru orọnvwọn kpahen akpọ na. O che si eyeren nana no, ji te usuon rẹ ihworakpọ eje, ko che ru akpọ na phiyọ ọkpokpọ. (Dan. 2:44; 2 Pita 3:13) Ọke yena, vwẹ otọ rẹ Uvie na, akpọneje ko che hirhephiyọ iparadaisi. (Luk 23:43) Ọghẹnẹ kọ cha kpare ihwo rehẹ ẹkarophiyọ rọyen vwo nushi, ayen ki che kuomakugbe ihwo rẹ ayen vwo ẹguọnọ kpahen. (Jọn 5:28, 29) Ihwo ri nyupho rẹ Ọghẹnẹ ke cha dia gbagba je riavwerhen arhọ ri bẹdẹ. (Ẹvwọ. 21:3-5) Ukuotọ rọyen, ọhọre rẹ Ọghẹnẹ ko che rugba vwẹ akpọ na vẹ odjuvwu! Wọ guọnọ mrẹ orugba rẹ ive nana? Karophiyọ nẹ ọkieje wọ da nẹrhovwo kpahen Uvie rẹ Ọghẹnẹ nẹ ọ rhe, jẹ wọ je nẹrhovwo kpahen orugba rẹ erọnvwọn eghanghanre yena.
10 Avwanre riẹnre nẹ Uvie rẹ Ọghẹnẹ je “rhe” rhi ruẹ orugba rẹ ẹrhovwo rẹ Ọrovwori na-a. Akpọ kpokpọ na je rhe-e, ihworakpọ yen ji suẹn nonẹna. Ẹkẹvuọvo, iyẹnrẹn esiri herọ. A vwẹ Uvie rẹ Ọghẹnẹ mure, kirobo ra cha fuẹrẹn vwẹ uyovwinrota rọ vwọ kpahọn ọnana. Asaọkiephana, e jẹ a fuẹrẹn oborẹ Jesu ta kpahen ọke ra cha vwọ vwẹ Uvie na vwo mu kugbe ọke rọ cha vwọ rhe.
Ọke vọ Yen A Cha Vwọ Vwẹ Uvie rẹ Ọghẹnẹ Vwo Mu?
11. Die yen Jesu tare kpahen evwomuẹ rẹ Uvie rẹ Ọghẹnẹ?
11 Jesu djerephia nẹ ọ dia ẹgbukpe ujorin rẹsosuọ yen a cha vwọ vwẹ Uvie na vwo mu-u, dede nẹ ọtiọyen idibo na evo rorori. (Iruo 1:6) Roro kpahen obo rọ tare vwẹ itẹ ivẹ ro kperi; ọ sa dianẹ o kpe itẹ rẹsosuọ vwẹ 31 C.E., ọrivẹ ke rha hẹ 33 C.E.
12. Mavọ yen itẹ rẹ irosu vẹ ego na vwo djephia nẹ a vwẹ Uvie na mu vwẹ ẹgbukpe ujorin rẹsosuọ-ọ?
12 Itẹ rẹ irosu na kugbe ego na. (Se Matiu 13:24-30.) Jesu vwo kpe itẹ nana nu, o de dje obo ro mudiaphiyọ vwọ kẹ idibo rọyen, ọ sa dianẹ ọnana phiare vwẹ ọtonphiyọ rẹ 31 C.E. (Mat. 13:36-43) Ọnana yen oborẹ itẹ na mudiaphiyọ: Iyinkọn na de ghwe ghwu nu, Idẹbono kọ cha kọn ego (Inenikristi rẹ efian) phiyọ uvwre rẹ irosu na (“emọ rẹ Uvie na,” yẹrẹ Inenikristi ra jẹreyọ). A cha yanjẹ irosu na vẹ ego na vwo rere e djẹ kugbe vwẹ aruọke vuọvo re te ọke orhọ na, kọyen “oba rẹ akpọ na.” Ọke rẹ orhọ na da tonphiyọ nu, ka cha ghwẹ ego na koko. A me rha ghwẹ irosu na koko. Itẹ na djerephia nẹ a cha vwẹ Uvie na vwo mu vwẹ ẹgbukpe ujorin rẹsosuọ-ọ, ẹkẹvuọvo siẹrẹ ọke ra vwọ kọn ekankọn de vwoba nu. Ọke ra vwọ kọn ekankọn de ghini vwoba, ọke rẹ orhọ na da tonphiyọ vwẹ 1914.
13. Mavọ yen Jesu vwo djudje rọyen nẹ a cha reyọ vwo mu Ovie ugege ro ghwe vwo te odjuvwu-u?
13 Itẹ rẹ ikpahọ. (Se Luk 19:11-13.) Jesu kpe itẹ nana vwẹ 33 C.E., ọke rọ vwọ yan oyan rọ koba rọyen vwo kpo Jerusalẹm. Ihwo evo rehẹ etiyin de roro nẹ ọ cha vwẹ Uvie na mu o de ghwe te Jerusalẹm. Ọ sa vwọ kpọ iroro rayen vi ji djephia nẹ a cha vwẹ Uvie na mu vwẹ obaro obọ, Jesu da vwẹ oma rọyen vwo dje “okpohwo ọvo” ro kpo “isiorho shesheri ra reyọ ogangan rẹ ovie.” * “Isiorho shesheri” na rẹ Jesu ta ota kpahen na mudiaphiyọ odjuvwu, rọ dia asan rọ da cha reyọ ogangan vwo mie Ọsẹ rọyen rọ vwọ dia Ovie. Ẹkẹvuọvo, Jesu riẹnre nẹ o dia ugege ro ghwe vwo te odjuvwu yen a cha vwọ reyọ vwo mu Ovie-e. Ukperẹ ọtiọyen, o che chidia obọrhen rẹ Ọghẹnẹ, kọ cha hẹrhẹ bẹsiẹ ọke re bruru na vwo te. Vwọrẹ uyota, ọ hẹrhẹ te ẹgbukpe ujorin buebun.—Une 110:1, 2; Mat. 22:43, 44; Hib. 10:12, 13.
Ọke vọ Yen Uvie rẹ Ọghẹnẹ Cha Vwọ Rhe?
14. (a) Idjerhe vọ yen Jesu vwọ kpahenphiyọ onọ rẹ iyinkọn rọyen ẹne nọrọ? (b) Die yen orugba rẹ aroẹmrẹ ri Jesu na vuẹ avwanre kpahen ọrhire rọyen kugbe Uvie na?
14 Ẹdẹ ibro tavwen e ki hwe Jesu, iyinkọn rọyen ẹne da nọ: “Kọrhọ re cha dia oka rẹ ẹcha rẹ ọmọ rẹ ohwo, kugbe oba rẹ akpọ na?” (Mat. 24:3; Mak 13:4) Jesu da kpahen kẹ ayen ro vwo djunute aroẹmrẹ rọhẹ evunrẹ ọbe rẹ Matiu uyovwin 24 vẹ 25. Jesu djunute obo re cha phia rọ dia oka ro dje uvwre ọke ra riẹn phiyọ “ẹcha” yẹrẹ ọrhire rọyen. Ọtonphiyọ rẹ ọrhire rọyen na che shephiyọ vẹ ọke ra cha vwọ reyọ Uvie na vwo mu; okuphiyọ rẹ ọrhire rọyen na ko rhe che shephiyọ vẹ ẹcha rẹ Uvie na. Avwanre vwo imuẹro nẹ aroẹmrẹ ri Jesu na ruẹgba rhanvwẹ ukpe rẹ 1914. * Kọyensorọ, ukpe yena vwọ dia ọtonphiyọ rẹ ọrhire rọyen vẹ evwomuẹ rẹ Uvie na.
15, 16. Ihwo vọ yen “uvwiẹ nana”?
15 Ọtiọyena, ọke vọ kọyen Uvie rẹ Ọghẹnẹ cha vwọ rhe dẹn? Jesu ghwa vuẹ avwanre-e. (Mat. 24:36) Ẹkẹvuọvo, obo rọ tare vwẹ imuẹro kẹ avwanre nẹ o sikẹre re. Jesu djerephia nẹ Uvie na cha rhe siẹrẹ “uvwiẹ nana” de rhiẹromrẹ orugba rẹ oka rẹ aroẹmrẹ na nu. (Se Matiu 24:32-34.) Die yen “uvwiẹ nana” mudiaphiyọ? E jẹ a nabọ fuẹrẹn eta ri Jesu na.
16 “Uvwiẹ nana.” Igiye yen Jesu vwori vwẹ ẹwẹn? Ẹjo. Roro kpahen ihwo rọ ta ota na kẹ. Iyinkọn rọyen evo re “bẹbẹ bro rhe” yen Jesu ta ota na kẹ. (Mat. 24:3) O rhe che kri-i, ka cha vwẹ ẹwẹn ọfuanfon na vwọ jẹ iyinkọn na reyọ. Jokaphiyọ obo ri muro vwọ ta ota na. Vwo oniso rẹ oborẹ Jesu tare tavwen ọ ke ta ota kpahen “uvwiẹ nana,” ọ tare nẹ, “ovwan gba karohọ . . . itẹ rẹ owe na: ọke rọ da ghwẹ ẹbe phihọ, rẹ abọ rọye da hẹ ọboba, gba ghwa riẹn nẹ evwru tere. Eriyin ọ dia, ọke rẹ ovwan da mrẹ emu nana ejobi re cha phia, wa gba ghwa riẹn nẹ ọke na te nure, nighe o te anurhoro nure.” Idibo ri Jesu ra jẹreyọ na yen cha mrẹ orugba rẹ erọnvwọn rọ mraro kpahen na vẹ obo ri mudiaphiyọ, kerẹ udje ayen yen cha riẹn nẹ Jesu “te anurhoro nure,” ọ dia igiye na-a. Ọtiọyena, Jesu vwọ ta ota kpahen “uvwiẹ nana,” idibo rọyen ra jẹreyọ na yen ọ ta ota kpahan.
17. Die yen “uvwiẹ” vẹ “imu nana” mudiaphiyọ?
17 “Cha sa wan tavwe, re imu nana ke rhe phia-a.” Mavọ yen eta nana che rugba wan? A vwọ mrẹ ẹkpahọnphiyọ rọyen, ofori nẹ avwanre riẹn erọnvwọn ivẹ: oborẹ “uvwiẹ” vẹ “imu nana” mudiaphiyọ. Ọke buebun, ubiota na “uvwiẹ” mudiaphiyọ ihwo rehẹ ẹgbukpe sansan re diarọ vwẹ uvwrẹ ọke vuọvo. Uvwiẹ ghwe gron gan nọ-ọ, o ji vwo oba. (Eyan. 1:6) “Imu nana” de rhe churobọ si erọnvwọn eje ra mraro rọyen vwẹ ọke rẹ ọrhire ri Jesu na, vwo nẹ ukpe rẹ 1914 re te okuphiyọ rẹ “ukpokpogho” rode na.—Mat. 24:21.
18, 19. Die yen “uvwiẹ nana” rẹ Jesu ta ota kpahen na mudiaphiyọ, kẹ mavọ yen a sa dje ota na koko wan?
18 Die yen “uvwiẹ nana” rẹ Jesu ta ota kpahen na mudiaphiyọ? Uvwiẹ na churobọ si ẹko rẹ ihwo ivẹ ra jẹreyọ—ọrẹsosuọ, eyen ihwo ra jẹreyọ ri rhiẹromrẹ ọtonphiyọ rẹ orugba rẹ oka na vwẹ 1914, ọrivẹ kẹ rha ihwo ra jẹreyọ ukpe rẹ 1914 vwọ wan nu, re diarọ vwẹ ọke vuọvo vẹ ẹko rẹsosuọ na. Evo usun rẹ ẹko rivẹ na ji che rhiẹromrẹ ọtonphiyọ rẹ ukpokpogho rọ cha na. Ẹko ivẹ na yen kuomakugbe vwọ dia uvwiẹ ọvuọvo na kidie ayen diarọ vwẹ ọke vuọvo kerẹ Inenikristi ra jẹreyọ. *
19 Mavọ yen a sa djẹ ota na koko wan? Oborọhepha, avwanre riẹnre nẹ a mrẹ oka rẹ ọrhire ri Jesu kerẹ Ovie na gbonozẹ vwẹ akpọneje. Avwanre je riẹn nẹ ihwo ra jẹreyọ re herọ nonẹna re je hẹ ẹbẹre ọvo rẹ “uvwiẹ nana” ghwore; dedena, ọ dia ayen eje yen ji che ghwu tavwen ukpokpogho rode na ke cha tonphiyọ-ọ. Ọtiọyena, ka sa tanẹ Uvie rẹ Ọghẹnẹ cha rhe kẹrẹkpẹ rhi sun akpọneje! Ọ cha dia emu rẹ aghọghọ mamọ re vwo rhiẹromrẹ orugba rẹ ẹrhovwo rẹ Jesu yono avwanre, rọ vwọ ta: “Jẹn uvie wẹn rhe”!
20. Die yen a cha fuẹrẹn vwẹ ọbe nana, kẹ die yen che yono vwẹ uyovwinrota rọ vwọ kpahen ọnana?
20 E jẹ a davwẹngba vwọ karophiyọ eta rẹ Jihova komobọ ta nẹ odjuvwu rhe kpahen Ọmọ rọyen: “We nyo ota rọye.” Kerẹ Inenikristi, avwanre muegbe re vwo nene odjekẹ nana. Avwanre guọnọ riẹn kemu kemu rẹ Jesu yonori kpahen Uvie rẹ Ọghẹnẹ. Ọbe nana nabọ djekpahen oborẹ Uvie na rure vẹ obo ro che ru vwẹ obaro na. Uyovwinrota rọ vwọ kpahen ọnana che djekpahen erọnvwọn iyoyovwin re phiare uvwre rẹ ọke ra vwọ vwẹ Uvie rẹ Ọghẹnẹ vwo mu vwẹ odjuvwu.
^ e?ko. 13 Itẹ ri Jesu na sa nẹrhẹ ihwo rọ ta ota kẹ na karophiyọ Archelaus, rọ dia ọmọ ri Herod Rode. Tavwen Herod ki ghwu, ọ da reyọ Archelaus vwo mu kerẹ ọriuku rẹ Uvie na ro che sun Judia vẹ asan efa. Ẹkẹvuọvo, ọ ke ton usuon na phiyọ, Archelaus yan kpo Rome ra reyọ ogangan rẹ usuon vwo mie Augustus Caesar.
^ e?ko. 14 Wọ da guọnọ evuẹ efa, ni uyovwinrota 9 rẹ ọbe na Die Yen Baibol na Se Yono Avwanre?
^ e?ko. 18 Kohwo kohwo ra jẹreyọ ọke rẹ ohwo rọ koba vwẹ ẹko rẹsosuọ na vwo ghwu nu, kọyen ọke rẹ ihwo re mrẹ “ẹtuọhọ rẹ oja” vwẹ 1914 vwọ wan nu, ohwo yena rha hẹ ẹbẹre ọvo rẹ “uvwiẹ nana” kakaka-a.—Mat. 24:8.
