1, 2. Ano an pinakanangungurog na pangyayari sa kasaysayan kan kinaban, asin taano ta bakong makangangalas na dai iyan nahiling nin mga tawo?

 ANO daw kun buhay ka na kan panahon na nagkaigwa nin dakulang pagbabago sa kasaysayan? Naiisip man iyan nin dakul. Pero pag-isipan ini: Kun buhay ka na kan makasaysayan na panahon na iyan, personal mo daw kutanang nahiling an mahahalagang marhay na pangyayari na nagin dahilan nin pagbabago? Posibleng dai. Parating dai nahihiling kan publiko an mga pangyayaring nagpabagsak sa dating mga rehimen, pero nasa mga libro iyan nin kasaysayan. An buot sabihon, dakul kaini an nangyari na bako hayag sa publiko—sa mga palasyo, pribadong kuwarto nin konseho, o opisina nin gobyerno. Minsan siring, may epekto sa buhay nin minilyon an mga pagbabagong iyan.

² Kumusta man an pinakanangungurog na pangyayari kasuarin man sa kasaysayan kan kinaban? Napahiro kaiyan an puso nin minilyon. Alagad, nangyari iyan na dai nahihiling nin mga tawo. Siyempre, an sinasabi ta iyo an pagkamundag sa langit kan Kahadian nin Diyos, an haloy nang ipinanugang Mesiyanikong gobyerno na dai mahahaloy iyo an matapos sa bilog na sistemang ini kan kinaban. (Basahon an Daniel 2:34, 35, 44, 45.) Huling dai nahiling nin mga tawo an importanteng pagkamundag na iyan, maninigo daw kitang magkongklusyon na itinago iyan ni Jehova sa katawuhan? O, imbes, inandam daw niya an saiyang maimbod na mga lingkod bago pa kaiyan? Aramon ta.

3-5. (a) Siisay “an mensahero kan tipan” na sinambit sa Malaquias 3:1? (b) Ano an mangyayari bago mag-abot sa templo “an mensahero kan tipan”?

³ Puon pa kan suanoy na mga panahon, katuyuhan na ni Jehova na andamon an banwaan niya para sa pagkamundag kan Mesiyanikong Kahadian. Halimbawa, isip-isipa an hula sa Malaquias 3:1: “Uya! Isusugo ko an sakong mensahero, asin siya maandam nin dalan sa inutan ko. Asin biglang maabot sa Saiyang templo an tunay na Kagurangnan, na pighahanap nindo, asin an mensahero kan tipan na nawiwilihan nindo.” (NW)

⁴ Bilang kautuban sa presenteng panahon, kasuarin nag-abot si Jehova, “an tunay na Kagurangnan,” para siyasaton an mga lingkod niya sa daga, na nasa patyo kan espirituwal na templo niya? Ipinapaliwanag kan hula na maabot Siya kaiba “an mensahero  kan tipan.” Siisay iyan? Daing iba kundi an Mesiyanikong Hadi, si Jesu-Cristo! (Luc. 1:68-73) Bilang an bagong pinatukaw na Tagapamahala, sisiyasaton asin dadalisayon niya an mga lingkod nin Diyos sa daga.—1 Ped. 4:17.

⁵ Pero, siisay an saro pang “mensahero,” na inot na sinambit sa Malaquias 3:1? Maabot siya haloy pa bago an presensiya kan Mesiyanikong Hadi. Pirang dekada bago 1914, may ‘nag-andam daw nin dalan’ sa inutan kan Mesiyanikong Hadi?

6. Sairisay an inot na huminiro bilang an ihinulang “mensahero” tanganing andamon an mga lingkod nin Diyos para sa maabot na mga pangyayari?

⁶ Sa bilog na publikasyon na ini, maaaraman ta an simbag sa siring na mga hapot dapit sa nakakapahiro sa buot na kasaysayan kan mga lingkod ni Jehova sa presenteng panahon. Ipinapahiling kaiyan na sa huring kabtang kan ika-19 siglo, sarong sadit na grupo nin mga maimbod an mamimidbid bilang an solamenteng grupo nin tunay na mga Kristiyano sa tahaw nin dakul na bako totoong Kristiyano. Inapod an grupong iyan na Mga Estudyante sa Bibliya. An mga nanginginot sa sainda—si Charles T. Russell asin an dayupot niyang kairiba—huminiro nanggad bilang an ihinulang “mensahero,” na nagtatao nin espirituwal na paggiya sa mga lingkod nin Diyos saka nag-aandam sa sainda para sa maabot na mga pangyayari. Pag-ulayan ta an apat na paagi na ginibo iyan kan “mensahero.”

7, 8. (a) Kan mga taon nin 1800, sairisay an nagpuon na maghayag na palso an doktrinang imortalidad kan kalag? (b) Ano an iba pang katukduan na ihinayag na palso ni C. T. Russell asin kan dayupot niyang kairiba?

⁷ An Mga Estudyante sa Bibliya nagsiyasat na may kaibang pamibi; nagkauruyon sinda sa malinaw na doktrinal na mga katotoohan, dangan pinag-iriba asin ipinublikar iyan. Sa dakul na siglo, nasa espirituwal na kadikluman an Kakristiyanuhan; dakul na katukduan kaiyan an hali sa mga pagano. An panginot na halimbawa iyo an doktrinang imortalidad kan kalag. Pero, kan mga taon nin 1800, siniyasat iyan nin pirang sinserong estudyante sa Bibliya asin nasabutan ninda na bako iyan suportado kan Tataramon nin Diyos. Si Henry Grew, George Stetson, asin George Storrs daing takot na nagsurat saka nagdiskurso dapit diyan, na naghayag kan satanikong kaputikan na iyan. a An ginibo ninda may dakula man na epekto ki C. T. Russell asin sa dayupot niyang kairiba.

⁸ Siring man, naaraman kan sadit na grupo nin Mga Estudyante sa Bibliya na nakakaribaraw asin palso an iba pang doktrina may koneksiyon sa imortalidad kan kalag—halimbawa, an katukduan na maduman sa langit an gabos na marahay na tawo o na pinapasakitan nin Diyos sa daing katapusan na nagkakalayong impiyerno an imortal na kalag kan mga maraot. Daing takot na ihinayag ni Russell asin kan dayupot niyang kairiba an mga kaputikan na iyan paagi sa dakul na artikulo, libro, pulyeto, tract, saka sermon na ipinublikar sa peryodiko.

9. Paano ihinayag kan Zion’s Watch Tower na palso an doktrinang Trinidad?

⁹ Ihinayag man kan Mga Estudyante sa Bibliya na palso an doktrinang Trinidad na pinapaniwalaan nin dakul. Kan 1887, nagsabi an Zion’s Watch Tower: “Malinaw na marhay na sinasabi kan Kasuratan na magkalain na persona si Jehova asin an satong Kagurangnan  na si Jesus saka kun ano talaga an relasyon ninda.” Dangan, sinabi kan artikulo kun gurano kanakakabigla na “nagin bantog saka pinaniwalaan nin dakul an ideya dapit sa Trinidad—tulong Diyos sa sarong persona asin sarong Diyos sa tulong persona. An bagay na iyan nagpapahiling sana kun gurano kananok sa pagturog an simbahan mantang iginagapos siya kan kaiwal paagi sa arog-kadenang salang mga katukduan.”

10. Taano ta sinabi kan Watch Tower na mahalagang taon an 1914?

¹⁰ Arog kan ipinaparisa kan bilog na titulo kan magasin na Zion’s Watch Tower and Herald of Christ’s Presence, interesadong marhay iyan sa mga hula dapit sa presensiya ni Cristo. Nasabutan kan maimbod na linahidan na mga parasurat diyan na an hula ni Daniel dapit sa “pitong panahon” igwang koneksiyon sa kun nuarin mauutob an mga katuyuhan nin Diyos manungod sa Mesiyanikong Kahadian. Kaidto pang dekada nin 1870, sinabi na ninda na matatapos sa taon 1914 an pitong panahon. (Dan. 4:32; Luc. 21:24) Minsan ngani dai pa nasasabutan kan mga tugang kaidto an lubos na kahulugan kan mahalagang taon na iyan, ibinalangibog ninda sa dakul na lugar an saindang naaaraman, na may nagdadanay na mga epekto.

11, 12. (a) Kiisay itinao ni Brother Russell an onra sa mga itinukdo niya? (b) Gurano kahalaga an ginibo ni Russell asin kan kairiba niya kan mga dekada bago 1914?

 ¹¹ Habo ni Russell o kan maimbod niyang kairiba na tawan sinda nin onra miling nakua ninda asin nasabutan an mahahalagang marhay na espirituwal na katotoohan na iyan. Tinawan niya nin dakulang onra an iba na nainot sa saiya. Urog sa gabos, itinao niya iyan ki Jehova Diyos, an saro na iyo talaga an nagtutukdo sa Saiyang banwaan kan kaipuhan nindang maaraman sa panahon na kaipuhan nindang maaraman iyan. Malinaw na binendisyunan ni Jehova an paghihinguwa ni Russell saka kan kairiba niya na aramon an katotoohan asin isuway iyan sa kaputikan. Sa pag-agi nin mga taon, lalo pa sindang nagigin siblag asin napapalain sa Kakristiyanuhan.

¹² Makangangalas nanggad an ginibo kan maimbod na mga lalaking idto sa pagdepensa sa doktrinal na katotoohan kan mga dekada bago 1914! Sa paggirumdom, nagsabi an The Watch Tower and Herald of Christ’s Presence na Nobyembre 1, 1917: ‘Minilyon ngunyan an napapatalingkas sa grabeng takot huli sa mga katukduan dapit sa nagkakalayong impiyerno asin iba pang palsong doktrina. An arog-alon na Katotoohan, na nagpuon mga labing 40 taon na an nakaagi, nagdadakula pa man giraray asin padagos na madakula sagkod na mapano kaiyan an bilog na daga; saka puwede man na hinguwahon kan mga kaiwal kaiyan na sigidon, sabi ngani, an kadagatan na darakulaon an alon para ulangon an paglakop kan Katotoohan sa bilog na daga.’

13, 14. (a) Paano nagtabang an “mensahero” na andamon an dalan para sa Mesiyanikong Hadi? (b) Ano an manunudan ta sa mga tugang niyato kaidtong labing sarong siglo na an nakaagi?

¹³ Isip-isipa ini: Magigin andam daw an mga lingkod nin Diyos para sa pagpuon kan presensiya ni Cristo kun dai ninda aram na magkalain si Jesus asin an saiyang Ama, si Jehova? Siyertong dai! Dai man sinda magigin andam kun naniniwala sinda na dati nang may imortalidad an gabos, imbes na maniwala na iyan sarong mahalagang marhay na regalo na itatao sa limitado sanang bilang nin mga parasunod ni Cristo; ni kun naniniwala sinda na daing sagkod na pinapasakitan nin Diyos sa nagkakalayong impiyerno an mga tawo asin dai nang paglaom na makahali diyan! Daing duda na inandam kan “mensahero” an dalan para sa Mesiyanikong Hadi!

¹⁴ Asin kumusta man kita ngunyan? Ano an manunudan ta sa mga tugang niyato kan nakaaging labing sarong siglo? Kaipuhan ta man na magin maigot sa pagbasa asin pag-adal kan Tataramon nin Diyos. (Juan 17:3) Mantang nagniniwang sa espirituwal an materyalistikong kinaban, lugod na urog pa kitang magin magana sa espirituwal na kakanon!—Basahon an 1 Timoteo 4:15.

15. Ano an luway-luway na narealisar kan Mga Estudyante sa Bibliya? (Hilingon man an nota sa ibaba.)

¹⁵ Itinukdo kan Mga Estudyante sa Bibliya na kaipuhan humali sa mga relihiyon sa kinaban. Kan 1879, sinambit kan Watch Tower an “relihiyon kan Babilonya.” An katungdan daw kan papa an pinapanungdan kaiyan? An Iglesya Katolika Romana? Sa dakul na siglo, sinasabi kan mga denominasyon o sekta nin Protestante na an Babilonya na sinambit sa hula sa Kasuratan nagrerepresentar  sa Iglesya Katolika. Minsan siring, luway-luway na narealisar kan Mga Estudyante sa Bibliya na kabilang sa “Babilonya” sa presenteng panahon an gabos na relihiyon nin Kakristiyanuhan. Taano? Huling sinda gabos nagtutukdo nin palsong mga doktrina arog kan tinukar sa inutan. b Pag-abot nin panahon, nagin mas prangka pa an mga publikasyon ta sa kun ano an maninigong gibuhon nin sadiyosan an puso na mga miyembro nin mga relihiyon kan Babilonya.

16, 17. (a) Paano sinadol kan Volume III kan Millennial Dawn asin kan Watch Tower an mga tawo na humali sa palsong relihiyon? (b) Ano an nakapaluya sa puwersa nin siring na mga patanid kaidto? (Hilingon an nota sa ibaba.)

¹⁶ Halimbawa, kan 1891, tinukar kan Volume III kan Millennial Dawn an pagsikwal nin Diyos sa presenteng panahon na Babilonya asin nagsabi: “Isinikwal an bilog na sistema—an gabos na relihiyon nin Kakristiyanuhan.” Sinabi pa kaiyan na an gabos na “dai uyon sa palsong mga doktrina asin kaugalian niya inaapudan na humali na sa saiya.”

¹⁷ Kan Enero 1900, nagsadol an Watch Tower sa mga nakalista pa an pangaran bilang miyembro kan mga sekta nin Kakristiyanuhan asin nangangatanusan pa, “Uyon nanggad ako sa katotoohan, asin bihira na man akong mag-atender sa mga pagtiripon nin ibang relihiyon.” Naghapot an artikulo: “Pero tama daw ini—na garo baga an kabangang hawak nin saro nasa luwas nin Babilonya asin an kabanga nasa laog kaiyan? Ini daw an klase nin pagkuyog na hinahagad . . . asin nakakapaugma saka inuuyunan nin Diyos? Bako nanggad. Siya [an miyembro nin relihiyon] hayag na luminaog sa sarong kasunduan kan siya magin miyembro kaiyan, asin maninigo na siya mamuhay suno sa gabos na kondisyon kan kasunduan sagkod na . . . pormal niyang talikdan o kanselaron an saiyang pagigin miyembro.” Sa paglihis nin mga taon, mas idinuon an mensaheng iyan. c Dapat na putulon kan mga lingkod ni Jehova an gabos na koneksiyon ninda sa palsong relihiyon.

18. Taano ta kaipuhan na humali an mga tawo sa Dakulang Babilonya?

¹⁸ Kun dai regular na ipinahayag an siring na mga patanid na humali sa Dakulang Babilonya, magkakaigwa daw si Cristo, an bagong patukawon na Hadi, nin sarong grupo nin andam asin linahidan na mga lingkod sa daga? Dai nanggad, huling an mga Kristiyano sana na bako impluwensiyado kan Babilonya an makakasamba ki Jehova “sa espiritu asin katotoohan.” (Juan 4:24) Determinado man daw kita ngunyan na magdanay na bako impluwensiyado kan palsong relihiyon? Padagos tang sunudon an pagbuot na: ‘Maghali kamo diyan saiya, banwaan ko’!—Basahon an Kapahayagan 18:4.

19, 20. Paano dinagka kan Watch Tower an mga lingkod nin Diyos na magtiripon para sa pagsamba?

¹⁹ Itinukdo kan Mga Estudyante sa Bibliya na maninigong magtiripon an magkakapagtubod para sa pagsamba, sagkod sa mapupuwede. Para sa tunay na mga Kristiyano, bako pang igo an paghali sa palsong relihiyon. Mahalaga man na marhay na makikabtang sa dalisay na pagsamba. Puon sa inot na mga isyu kan Watch Tower, dinagka na kaiyan an mga nagbabasa na magtiripon para sa pagsamba. Halimbawa, kan Hulyo 1880, nagtao nin report  si Brother Russell dapit sa saro niyang pagbiyahe para magpahayag, na diyan sinabi niya kun gurano kanakakaparigon an dakul na pagtiripon. Dangan, dinagka niya sinda na magpadara nin kard dapit sa saindang pag-uswag—na an iba ipupublikar sa magasin. Sa anong katuyuhan? “Gusto mi gabos na maaraman . . . kun paano kamo pinapauswag nin Kagurangnan; kun baga padagos kamong nakikipagtipon sa mga arog nindo na may mahalagang marhay na pagtubod.”

²⁰ Kan 1882, nagluwas sa Watch Tower an artikulong “Pagtiripon.” Sinadol kaiyan an mga Kristiyano na magtiripon “para makanuod sa kada saro, magparinigunan asin magpakinurusog-kusugan.” Nagsabi iyan: “Bako mahalaga kun baga igwang edukado o may talento sa saindo. Magdara an kada saro nin sadiring Bibliya, lapis, saka papel, asin gamiton an dakul na tabang na nasa Konkordansiya, . . . sagkod sa mapupuwede. Pumili nin tema; hagadon an paggiya kan Espiritu para masabutan iyan; dangan basahon, isip-isipon, saka ikumparar an mga teksto asin siyertong gigiyahan kamo sa katotoohan.”

21. Anong halimbawa dapit sa mga pagtiripon asin pagpastor an itinao kan kongregasyon sa Allegheny, Pennsylvania?

 ²¹ An opisina kan Mga Estudyante sa Bibliya nasa Allegheny, Pennsylvania, E.U.A. Duman nagtao sinda nin marahayon na halimbawa paagi sa pagtiripon bilang pagsunod sa ipinasabong na sadol na nasa Hebreo 10:24, 25. (Basahon.) Pakalihis nin dakul na taon, ginirumdom kan gurang nang si Charles Capen an pag-atender niya sa mga pagtiripon kan aki pa siya. Nagsurat siya: “Nagigirumduman ko pa an saro sa mga tekstong ipininta sa lanob kan assembly hall kan Sosyedad. ‘Saro an saindong Paratukdo, si Cristo; asin kamo gabos magturugang.’ Pirmi kong nagigirumduman iyan—dai nin grupong klero o grupong lego sa mga lingkod ni Jehova.” (Mat. 23:8) Siring man, nagirumduman ni Brother Capen an nakakapakusog na mga pagtiripon, mamumuton na pagparigon, asin maigot na paghihinguwa ni Brother Russell na personal na pasturan an kada miyembro kan kongregasyon.

22. Ano an ginibo kan mga maimbod huli sa pag-engganyar na umatender sa Kristiyanong mga pagtiripon, asin ano an manunudan ta sa sainda?

²² Inarog kan mga maimbod an halimbawang ini asin nagsunod sa instruksiyon. Nag-organisar nin mga kongregasyon sa iba pang estado, siring kan Ohio asin Michigan, dangan sa bilog na Amerika del Norte saka sa iba pang mga nasyon. Isip-isipa: Talaga daw na magigin andam an mga maimbod para sa presensiya ni Cristo kun dai sinda sinanay na sunudon an ipinasabong na sadol na magtiripon para sa pagsamba? Dai nanggad! Kumusta man kita ngunyan? Kaipuhan ta man na magin determinado asin regular na umatender sa Kristiyanong mga pagtiripon, na inaaprobetsaran an kada oportunidad na iribang magsamba saka magparinigunan sa espirituwal.

23. Paano malinaw na sinabi kan Watch Tower na dapat magin parahulit kan katotoohan an gabos na linahidan?

 ²³ Itinukdo kan Mga Estudyante sa Bibliya na dapat magin parahulit kan katotoohan an gabos na linahidan. Kan 1885, nagsabi an Watch Tower: “Dai ta maninigong paglingawan na an kada miyembro kan linahidan na grupo linahidan para maghulit (Isa. 61:1), asin inapod para sa ministeryo.” Ini an sadol kan isyu kan 1888: “Malinaw an sugo sa sato . . . Kun babaliwalaon ta iyan asin mananarahutan, mga lingkod kita na hugakon nanggad, na bako angay sa halangkaw na katungdan na diyan kita inapod.”

24, 25. (a) Ano pa an ginibo ni Brother Russell asin kan dayupot niyang kairiba apuwera sa pagdagka sa mga tawo na maghulit? (b) Paano ilinadawan nin sarong colporteur an gibuhon niya kan “bihira pa an mga awto”?

²⁴ Urog pa sa pagdagka sa mga tawo na maghulit an ginibo ni Brother Russell asin kan dayupot niyang kairiba. Naggibo na man sinda nin mga tract na inapod na Bible Students’ Tracts, na pag-abot nin panahon inapod man na Old Theology Quarterly. Ipinapadara ini sa mga nagbabasa kan Watch Tower para idistribwir nin libre sa publiko.

²⁵ Inapod na mga colporteur an mga nasa bilog na panahon na ministeryo. Saro sa sainda si Charles Capen, na nasambit sa inutan. Nagirumduman pa niya: “Naggamit ako nin mga mapa na gibo kan United States Government Geological Survey para makobrehan an teritoryo sa Pennsylvania. Ipinapahiling kaini an gabos na dalan, kaya posibleng lakawon an gabos na parte kan kada distrito. Kun minsan pagkatapos maglakaw nin tulong aldaw sa hararayong distrito para kuanon an order na mga libro sa serye kan Studies in the Scriptures, nag-aarkila ako nin kabayo asin karetela tanganing ikahatod iyan. Sa parati, nakikidagos ako nin sarong banggi sa mga parauma. Bihira pa an mga awto kaidto.”

26. (a) Para magin andam sa paghadi ni Cristo, taano ta kaipuhan kan mga lingkod nin Diyos kaidto na makikabtang sa paghuhulit? (b) Anong mga bagay an marahay na ihapot ta sa sadiri?

²⁶ An siring na paghihinguwa kaidto sa paghuhulit siyertong nangaipo nin kusog nin buot asin kaigutan. Magigin andam daw an tunay na mga Kristiyano para sa paghadi ni Cristo kun dai sinda tinukduan kan kahalagahan nin paghuhulit? Dai nanggad! Tutal, iyan an magigin tampok na kabtang kan tanda kan presensiya ni Cristo. (Mat. 24:14) Dapat na magin andam an mga lingkod nin Diyos na inuton an nagliligtas-buhay na gibuhon. Marahay na haputon ta ngunyan an sadiri: ‘Panginot daw sa sakong buhay an paghuhulit? Nagsasakripisyo daw ako para lubos na makikabtang diyan?’

27, 28. Ano an nahiling ni apostol Juan sa bisyon, asin ano an ginibo ni Satanas asin kan saiyang mga demonyo huli sa pagkamundag kan Kahadian?

²⁷ Sa katapos-tapusi, nag-abot an makasaysayan na taon na 1914. Arog kan pinag-ulayan ta sa kapinunan kan kapitulong ini, mayo nin mga tawong nakahiling sa mamurawayon na mga pangyayari sa langit. Minsan siring, ipinahiling ki apostol Juan an sarong bisyon na simbolikong naglaladawan kaiyan. Imahinara ini: Nahihiling niya an “sarong dakulang tanda” sa langit. An ‘babayi’ nin Diyos—an organisasyon Niya na kompuwesto nin espiritung mga linalang sa langit—bados asin nangaki nin umboy na lalaki. Dai mahahaloy, an simbolikong aking ini ‘[magpapastor] sa gabos na nasyon [paagi sa] sugkod na batbat.’ Pero pagkamundag kan  umboy, ‘inagaw siya pasiring sa Diyos, asin sa saiyang trono.’ Sabi nin makusog na boses sa langit: ‘Ngunyan nagdatong na an kaligtasan, asin an kapangyarihan, asin an Kahadian nin satong Diyos, pati an [awtoridad] kan saiyang Cristo.’—Kap. 12:1, 5, 10.

²⁸ Daing duda na paagi sa bisyon, nahiling ni Juan an pagkamundag kan Mesiyanikong Kahadian. Siyertong mamuraway an pangyayaring iyan, pero dai iyan ikinaugma nin gabos. Nakilaban si Satanas asin an saiyang mga demonyo sa maimbod na mga anghel, na pinanginginutan ni Miguel, o Cristo. Ano an resulta? Mababasa ta: ‘Hinulog an dakulang dragon, an gurang na halas, an inaapod Diyablo asin Satanas, an paradaya sa bilog na kinaban; siya hinulog sa daga asin an saiyang mga anghel hinulog kaibahan niya.’—Kap. 12:7, 9.

29, 30. Pagkamundag kan Mesiyanikong Kahadian, paano nagbago an mga kamugtakan (a) sa daga? (b) sa langit?

²⁹ Haloy pa bago 1914, sinabi na kan Mga Estudyante sa Bibliya na mapuon sa mahalagang taon na iyan an panahon nin kasakitan. Pero dai ninda sigurado kun talagang tama an prediksiyon na iyan. Arog kan ihinayag sa bisyon ni Juan, sa panahon na iyan mapuon nang magkaigwa si Satanas nin mas grabe pa nganing epekto sa sosyedad nin tawo: ‘Hirak man kan daga asin kan dagat; huli ta an Diyablo [buminaba] na diyan sa saindo, na igwa nin dakulang kaanggutan, sa pakaaram na siya igwa nin dikit na sanang panahon.’ (Kap. 12:12) Kan 1914, biglang nangyari an inot na giyera mundiyal asin nauutob na sa bilog na kinaban an tanda kan presensiya ni Cristo bilang makapangyarihan na hadi. Nagpuon na an “huring mga aldaw” kan sistemang ini nin mga bagay.—2 Tim. 3:1.

³⁰ Minsan siring, naggaya-gaya sa langit huling pinalayas na si Satanas asin an saiyang mga demonyo. Nagsasabi an pagkasaysay ni Juan: ‘Kaya mag-urugma kamo, O kalangitan, asin kamo na nag-iirok diyan’! (Kap. 12:12) Huling lininig na an kalangitan asin pinatukaw na si Jesus bilang Hadi, andam na an Mesiyanikong Kahadian na humiro para sa mga lingkod nin Diyos sa daga. Ano an gigibuhon kaiyan? Arog kan napag-ulayan ta sa kapinunan kan kapitulong ini, mahiro nguna si Cristo, “an mensahero kan tipan,” bilang paradalisay kan mga lingkod nin Diyos digdi sa daga. Ano an buot sabihon kaiyan?

31. Ano an ihinula ni Malaquias dapit sa panahon nin pagdalisay, asin paano iyan nautob? (Hilingon man an nota sa ibaba.)

³¹ Ihinula ni Malaquias na magigin masakit an proseso nin pagdalisay. Isinurat niya: “Siisay an makakatagal sa aldaw kan pag-abot niya, asin siisay an makakatindog kun magpahiling siya? Huli ta siya magigin siring sa kalayo nin paradalisay asin siring sa lehiya nin mga paralaba.” (Mal. 3:2, NW) Nagkatotoo nanggad iyan! Puon 1914, napaatubang an mga lingkod nin Diyos sa sunod-sunod na grabeng pagbalo asin kasakitan. Sa kasagsagan kan Giyera Mundiyal I, dakul na Estudyante sa Bibliya an nakaeksperyensiya nin madahas na persekusyon asin pagkabilanggo. d

32. Anong dakulang problema sa laog kan organisasyon an nakaapektar sa mga lingkod nin Diyos pakalihis kan 1916?

³² Nagkaigwa man nin dakulang problema sa laog kan organisasyon. Nabigla an dakul na lingkod nin Diyos kan 1916 kan magadan  si Brother Russell na 64 anyos pa sana. Huli kaiyan, nahayag na may mga nagtatao nin sobra-sobrang importansiya sa sarong arugan na tawo. Minsan ngani habo niya nin sobrang paggalang, dakul an garo na man sana nagsasamba sa saiya. Paghuna nin dakul, tapos na an progresibong paghayag kan katotoohan kan magadan siya, asin may mga nagkontra nanggad sa paghihinguwang ipadagos an gibuhon. Huli kaiyan, biglang naglataw an apostasya na nagresulta sa pagkabaranga sa laog kan organisasyon.

33. Paano nagin pagbalo sa mga lingkod nin Diyos an mga linalauman na dai nangyari?

³³ Saro pang pagbalo an mga inaasahan na dai nangyari. Dawa ngani tama an sinabi kan Watch Tower na matatapos sa taon 1914 an Mga Panahon kan mga Hentil, dai pa aram kan mga tugang an mga mangyayari sa taon na iyan. (Luc. 21:24) Paghuna ninda, kan 1914 dadarahon ni Cristo sa langit an saiyang linahidan na grupong nobya na mamamahala kaiba niya. Dai nangyari an mga linalauman na iyan. Sa huring kabtang kan 1917, ipinaisi kan The Watch Tower na matatapos sa tigsuli kan 1918 an 40 taon na panahon nin pag-ani. Pero dai nagtapos an gibuhon na paghuhulit. Padagos ining nag-uswag pakalihis kan taon na iyan. Ipinarisa kan magasin na talagang tapos na an pag-ani, pero may panahon pa para sa pagkua kan mga natada. Sa ibong kaiyan, dakul pa man giraray an puminundo sa paglilingkod ki Jehova huli sa pagkadisganar.

34. Ano an masakiton na pagbalo kan 1918, asin taano ta paghuna kan Kakristiyanuhan “gadan na” an mga lingkod nin Diyos?

³⁴ May masakiton na pagbalo kan 1918. Inaresto si J. F. Rutherford, na nagin kasalida ni C. T. Russell sa panginginot sa mga lingkod nin Diyos, kaiba kan pitong brother na may katungdan. Bako makatanusan an sentensiya sa sainda na dakul na taon na pagkabilanggo sa bilibid pederal sa Atlanta, Georgia, E.U.A. Sa sarong panahon, garo baga naparalisar an gibuhon kan mga lingkod nin Diyos. Dakul an naggaya-gaya sa klero nin Kakristiyanuhan. Miling nakabilanggo an “mga lider,” serado an headquarters sa Brooklyn, asin inaatake an gibuhon na paghuhulit sa Amerika saka Europa, naghuna sinda na “gadan na”—bako nang peligro—an ikinakauyam ninda na Mga Estudyante sa Bibliya. (Kap. 11:3, 7-10) Sala nanggad sinda!

35. Taano ta itinugot ni Jesus na magsakit an mga parasunod niya, asin ano an ginibo niya para tabangan sinda?

³⁵ Dai aram kan mga kaiwal kan katotoohan na itinugot sana ni Jesus na magsakit an mga lingkod niya huli ta si Jehova nakatukaw kaidto “siring sa paradalisay asin paralinig nin plata.” (Mal. 3:3, NW) Nakakasiyerto si Jehova asin an Aki niya na pagkatapos nin siring kagrabeng mga pagbalo, mabangon an mga maimbod na napakarhay, nadalisay, asin mas angay pang marhay para sa paglilingkod sa Hadi. Sa kapinunan kan 1919, nagin malinaw na nagibo kan espiritu nin Diyos an imposible sa paghuna kan mga kaiwal kan mga lingkod niya. Ibinangon liwat an mga maimbod! (Kap. 11:11) Malinaw nanggad na kan panahon na iyan, inutob ni Cristo an sarong mahalagang marhay na kabtang kan tanda kan huring mga aldaw. Ninombrahan niya “an maimbod asin mapagmansay na uripon,” sarong sadit na grupo nin linahidan na mga  lalaki na manginginot sa mga lingkod niya paagi sa pagtao nin espirituwal na kakanon sa tamang panahon.—Mat. 24:45-47, NW.

36. Ano an nagpahiling na buminangon kaidto sa espirituwal an mga lingkod nin Diyos?

³⁶ Pinaluwas sa bilangguan si Brother Rutherford asin an kairiba niya kan Marso 26, 1919. Nag-iskedyul tulos nin kumbensiyon para sa Setyembre kan taon na iyan. Nagplano sinda para sa pagpublikar nin ikaduwang magasin, na aapudon na The Golden Age. Dinisenyo iyan para gamiton sa ministeryo sa langtad bilang kapadis kan The Watch Tower. e Ipinublikar man kan taon na iyan an inot na isyu kan Bulletin, na ngunyan inaapod na Workbook sa Pagtiripon Mapadapit sa Pamumuhay Asin Ministeryo. Sa kapuon-puuni, nagin pang-engganyar na iyan sa mga tugang para sa ministeryo sa langtad. Daing duda na puon 1919 tinawan nin urog na priyoridad an personal na pakikikabtang sa ministeryo sa harong-harong.

37. Kan mga taon pakalihis kan 1919, paano nagin bakong maimbod an iba?

³⁷ Paagi sa paghuhulit, padagos na nadalisay an mga lingkod ni Cristo, pero habo kan mga mapalangkaw asin arogante an siring na gibuhon na nangangaipo nin kapakumbabaan. Suminuway sa mga maimbod an mga habong makikabtang diyan. Kan mga taon pakalihis kan 1919, may mga bakong maimbod na naghinanakit asin bilang resulta naggamit nin pagpakaraot saka libelo, na kuminampi  pa ngani sa mga nagpepersegir sa mga maimbod na lingkod ni Jehova.

38. Pruweba nin ano an mga kapangganahan kan mga parasunod ni Cristo sa daga?

³⁸ Pero sa ibong nin siring na mga pag-atake, padagos na nagtalubo asin nag-uswag sa espirituwal an mga parasunod ni Cristo sa daga. An kada kapangganahan ninda puon kaidto nagseserbing nakakakumbinsir na pruweba na namamahala na an Kahadian nin Diyos! Solamenteng paagi sa aktibong suporta asin bendisyon nin Diyos—na itinatao niya paagi sa saiyang Aki saka Mesiyanikong Kahadian—makakamtan nin bako perpektong mga tawo an sunod-sunod na kapangganahan laban ki Satanas pati sa maraot na sistemang ini nin mga bagay!—Basahon an Isaias 54:17.

39, 40. (a) Ano an nagkapirang tampok sa publikasyon na ini? (b) Paano ka makikinabang sa pag-adal sa librong ini?

³⁹ Sisiyasaton ta sa masurunod na kapitulo kun ano na an nagibo sa daga kan Kahadian nin Diyos sa laog nin sarong siglo puon kan mamundag iyan sa langit. Tutukaron sa kada seksiyon kan librong ini an sarong lataw na aspekto kan gibuhon na pang-Kahadian digdi sa daga. Sa kada kapitulo, may kahon sa pagrepaso na makakatabang sa sato bilang indibidwal na aramon kun gurano man nanggad katotoo sa sato an Kahadian. Sa pantapos na mga kapitulo, pag-uulayan ta kun ano an aasahan niyato pag-abot kan Kahadian sa dai mahahaloy para laglagon an mga maraot asin punan an paraisong daga. Paano ka makikinabang sa pag-adal sa publikasyon na ini?

⁴⁰ Gusto ni Satanas na luway-luway na rauton an pagtubod mo sa Kahadian nin Diyos. Pero gusto ni Jehova na pakusugon an pagtubod mo tanganing protektaran asin papagdanayon ka kaiyan na makusog. (Efe. 6:16) Kun siring, sinasadol mi ika na udok na pag-adalan an publikasyon na ini. Padagos na haputon an sadiri, ‘Totoo daw sa sako an Kahadian nin Diyos?’ Mantang urog na nagigin totoo iyan sa saimo ngunyan, mas posible man na yaon ka duman asin maimbod saka aktibong nagsusuportar sa Kahadian sa panahon na mahihiling nin gabos na nabubuhay na an Kahadian nin Diyos totoo asin namamahala!