A ummi cazin ah kal

A ummi cazin ah kal

ṬHEN 3

Jehovah nih Aa Tinhnak a Phuan

Jehovah nih Aa Tinhnak a Phuan

HI ṬHEN AA TINHMI

Jehovah nih amah a ṭihmi hna sin lawngah aa tinhmi kha duhsah duhsah in a phuan

1, 2. Jehovah nih minung ca i aa tinhnak kha zeitindah a phuan?

 DAWTNAK a ngeimi nulepa nih chungkhar kong an i ruahceih tikah an fale zong an telter ve hna. Asinain a kong dihlak kha cu an chim hna lo. An fale nih an hngalh khawh zat lawng an chimh hna.

2 Cu bantukin Jehovah nih minung chungkhar ca i aa tinhmi kha duhsah duhsah in a phuan. Asinain aa tlak tiah a ruahmi caan lawngah a phuan. Chan tampi chungah Jehovah nih Pennak kong biatak a phuanning kha a tawinak in i ruah hna u sih.

Pennak Zeicah a Herh?

3, 4. Jehovah nih minung tuanbia kha a khaukhih cia maw? Fianter.

3 A hramthawk Jehovah tinhnak ah Messiah Pennak hi aa tel lo. Zeicah? Jehovah nih minung tuanbia kha a khaukhih cia lo i minung kha zalong tein thimnak nawl a pek hna caah a si. Cucaah minung ca i aa tinhnak kong kha Adam le Evi sinah hitin a chim: “Tefa tampi in ngei u law nan tefa cu vawleicung khuazakip ah khat hna seh, cun annih nih vawlei cu uk hna seh.” (Gen. 1:28) Jehovah nih a ṭha le a ṭhalo kong i a phunglam kha upat awk zongah a hal hna. (Gen. 2:16, 17) Adam le Evi nih zumhawktlak tein um awkah an i thim khawh. Anmah le an tefa hna nih cutin um awk an i thim ahcun Pathian tinhnak tlinter awkah Khrih ukmi Pennak a hau lai lo. Atu ah vawlei hi Jehovah a bia i a tlingmi minung in kan khat lai.

4 Vawlei ah a tlingmi minung in khah dih ding timi aa tinhnak kha Satan, Adam le Evi nawlngaih lo ruangah Jehovah nih a hlaw lo. Aa tinhnak tlinterning tu kha a thlen. Aa tinhnak cu hmun pakhat phanh awkah a lamte lawngah a kal kho i thildang ruangah a ping ah a kal sual khomi tlanglawng he aa lo lo. Jehovah nih aa tinhnak a phuan hnu cun tlinlo awkah zeihmanh nih a kham kho lo. (Isaiah 55:11 rel.) A tlinternak lam pakhat kha thil pakhat nih a kham ahcun Jehovah nih lam dang a hman. a (Ex. 3:14, 15) Aa tinhnak a tlinterning lam thar kha aa tlakmi caan ah zumhfekmi a salle a chimh hna.

5. Eden dum ah a chuakmi ralchanhnak kha Jehovah nih zeitindah a tawnghtham?

5 Eden dum ah ralchanhnak a chuah tikah Jehovah nih aa tinhnak ah Pennak dirh ding timi kha a telh chih. (Matt. 25:34) Minung caah ruahchannak a um lomi a lawh lio caan ah Jehovah nih minung kha a hmasa sining ah kirter ṭhan awk le Satan nih nawlngeihnak hmuh a duh ruangah a chuakmi harnak vialte hrawh awkah a hman hngami Pennak kong kha a phuan. (Gen. 3:14-19) Asinain Jehovah nih Pennak kong kha voikhat te ah a dihlak in cun a phuang lo.

Jehovah nih Pennak kong Biatak Phuan Hram a Thawk

6. Jehovah nih zei bia dah aa kam, asinain zeidah a chim lo?

6 A hmasa bik chimchungbia ah Jehovah nih minu “tefa” nih rul lu a rial lai tiah bia aa kam. (Genesis 3:15 rel.) Asinain minu tefa le rul tefa aho an si lai kha cu mah lio caan ah a rak chim lo. Mah kong kha kum 2,000 hrawng a rauh hnu lawngah a phuan. b

7. Abraham cu zeicah thim a si, mah in zei a biapimi thil dah kan cawn khawh?

7 A hnuah Jehovah nih biakammi tefa hringsortu caah Abraham kha a thim. Zeicahtiah Abraham nih ‘a nawl a ngaih caah’ a si. (Gen. 22:18) Mah kong in a biapimi thil kan cawn khawhmi cu Jehovah nih amah a ṭihzahmi hna sin lawngah aa tinhnak a phuan ti kha a si.—Salm 25:14 rel.

8, 9. Biakammi tefa kong he aa tlaiin Jehovah nih Abraham le Jakob sinah zeidah a phuan?

8 Jehovah nih a hawi Abraham kha vancungmi hmangin a chawnh lioah biakammi tefa cu minung a si lai timi a biapimi kong kha a voikhatnak a phuan. (Gen. 22:15-17; Jeim 2:23) Asinain mah minung nih rul cu zeitindah a lu a rial lai? Rul cu ahodah a si? A hnuah a phuanmi nih mah biahalnak hna kha a phi a pek te lai.

9 Jehovah nih biakammi tefa cu Abraham tupa Jakob chungin chuahter awkah bia a khiah, zeicahtiah Jakob cu Pathian cungah a fekmi zumhnak a ngeimi a si. (Gen. 28:13-22) Jehovah nih Jakob hmangin Biakammi Tefa cu Jakob fapa Judah chungin a chuak lai tiah a phuan. Mah Judah tefa cu siangpahrang nawlngeihnak a langhtermi “bawifung” a ngei lai i ‘mi vialte a uk hna lai’ tiah Jakob nih a chimchung. (Gen. 49:1, 10) Mah bia in Jehovah nih Biakammi Tefa cu siangpahrang a si lai ti kha a langhter.

10, 11. Jehovah nih aa tinhmi kha David le Daniel sinah zeicah a phuan?

10 Judah chan in kum 650 hrawng a rauh tikah Jehovah nih Judah tefa a simi Siangpahrang David sinah aa tinhnak kha a phuan chap. David cu “amah duhning lungthin a pumi” a si tiah Jehovah nih a ti. (1 Sam. 13:14; 17:12; Lam. 13:22) David cu Pathian a ṭihzahmi a si caah Jehovah nih amah he biakamnak a ser i na tefa pakhat cu uktu a si zungzal lai tiah bia a kamh.—2 Sam. 7:8, 12-16.

11 Kum 500 hrawng a rauh hnuah Jehovah nih profet Daniel kha hmangin Chiti Thuhmi asiloah Messiah vawleicung ah a rat lainak kum kha a phuan. (Dan. 9:25) Jehovah nih aa tinhnak kha Daniel sinah zeicah a phuan? Daniel kha ‘a dawt’ caah a si. Zeicahtiah Daniel nih Jehovah kha a upat tuk i a rian a ṭuan zungzal caah a si.—Dan. 6:16; 9:22, 23.

12. Daniel cu zei tuah awkah dah fial a si, zeicah?

12 Jehovah nih biakammi tefa, Messiah kong tampi kha ṭial awkah Daniel ti bantuk zumhfekmi profet kha a hman hna, asinain a ṭialtermi hna kong dihlak kha a salle nih hngalhthiam awkah a caan a phan rih lo. Tahchunhnak ah, Jehovah nih Daniel kha Pathian Pennak dirh a sinak kong aa telmi langhnak a pek hnuah a khiahmi caan a phanh hlan tiang biathli ah chiah a fial. Mah caan a phanh tikah ‘a hmaanmi hngalhnak cu a karh lai.’—Dan. 12:4, NW.

Jehovah nih Messiah Pennak kong ṭial awkah Daniel ti bantuk zumhfekmi pa pawl kha a hman hna

Jesuh nih Pathian Tinhnak a Phuan

13. (a) Biakammi tefa cu ahodah a si? (b) Genesis 3:15 ah ṭialmi chimchungbia kha Jesuh nih zeitindah a langhter?

13 Siangpahrang a ṭuan dingmi David tefa, biakammi tefa cu Jesuh a si tiin Jehovah nih fiang tein a langhter. (Luka 1:30-33; 3:21, 22) Jesuh nih phungchim a thawk tikah Pathian tinhnak kong he aa tlaiin minung hngalhthiamnak cu a karh thluahmah. (Matt. 4:13-17) Tahchunhnak ah, Jesuh nih Khuachia kha “lainawng” tiin le “lih vialte pa” tiah a auhnak thawngin Genesis 3:14, 15 i “rul” cu aho a si kha fiang tein a langhter. (Johan 8:44) Jesuh nih Johan a pekmi langhnak ah “rulpi tar” kha “Khuachia, asiloah Satan” tiin a rak langhter. c (Biathlam 1:1; 12:9 rel.) Mah langhnak ṭhiamṭhiam ah Jesuh nih biakammi tefa in Eden dum ah chimchungmi kha zeitindah ka tlinter lai ti le Satan zeitindah ka hrawh lai ti kha a langhter.—Biat. 20:7-10.

14-16. Jesuh phuanmi biatak a sullam kha kumzabu pakhatnak i zultu hna nih a dihlak in an hngalthiam maw? Fianter.

14 Hi cauk i Ṭhen 1nak ah kan hmuh cang bantukin Jesuh nih Pennak kong kha tampi a rak chim. Asinain a zultu hna nih hngalh an duhmi dihlak kha a chim hna lo. A kong cheukhat cu a dikthliar in a chimh ko hna nain a zultu hna nih a sullam kha a hnupi tiang, a caan ah kum tampi hnu tiang an rak hngalthiam lo. Tahchunhnak cheukhat kha ruathmanh.

15 AD 33 ah Jesuh nih Pathian Pennak i Siangpahrang he uktu a ṭuanṭi hngami hna cu vawlei in thim an si lai i vancung ah thlarau pum in thawhter an si lai tiah fiang tein a chim. Asinain a zultu hna nih mah kha an rak hngalthiam colh lo. (Dan. 7:18; Johan 14:2-5) Mah kum ṭhiamṭhiam ah Jesuh nih Pennak cu van a kai ṭhan hnupi tiangah dirh a si rih lai lo ti kha bianabia in a rak chim. (Matt. 25:14, 19; Luka 19:11, 12) A zultu hna nih mah a biapimi kong kha an rak hngalthiam lo i Jesuh kha a thawh ṭhan hnuah hitin an hal: “Bawipa, atu caan ah hin maw Israel mi cu uknak kha na pek ṭhan hna lai?” Asinain mah lio caan ah Jesuh nih a kong a chim chap hna lo. (Lam. 1:6, 7) Jesuh nih amah he uktu a ṭuanṭi hngami “tuurun hmete” ah aa tel lomi “tuudang” zong an um lai tiah a cawnpiak hna. (Luka 12:32; Johan 10:16) 1914 ah Pennak dirh a si hnu tiang Khrih zultu hna nih mah phu pahnih an i dannak kha fiang tein an hngalthiam lo.

16 Jesuh nih vawleicung a um lioah a zultu pawl kha a kong tampi a chimh khawh ko hna nain an i cinken kho dih lai lo ti kha a hngalh. (Johan 16:12) Kumzabu pakhatnak ah Pennak he aa tlaimi hngalhnak kong tampi phuan a si ti cu a fiang ko. Asinain mah hngalhnak a karh caan cu a phan rih lo.

“Donghnak Caan” ah a Hmaanmi Hngalhnak a Karh

17. Pennak kong biatak hngalhthiam awkah zeidah tuah a herh i zei zong dah a herh rih?

17 “Donghnak caan” ah mi tampi nih ‘an kawl lai’ i Pathian tinhnak he aa tlaimi ‘a hmaanmi hngalhnak’ cu a karh lai tiah Jehovah nih Daniel kha bia a kamh. (Dan. 12:4, NW) Mah hngalhnak hmuh a duhmi hna cu fakpi in an i zuam a hau. Cauk pakhat nih ‘kawl’ timi Hebru biafang cu cauk pakhat kha ṭha tein le a dikthliar in hlathlai timi sullam a ngei tiah a ti. Asinain Baibal kha zeitluk ṭha in kan hlathlai hmanhah Jehovah bawmhnak loin cun Pennak kong biatak kha ṭha tein kan hngalthiam kho lai lo.—Matthai 13:11 rel.

18. Jehovah a ṭihmi hna nih zumhnak le toidornak kha zeitindah an langhter?

18 1914 hlanah Pennak kong biatak kha Jehovah nih duhsah duhsah in a phuan bantukin hi donghnak caan zongah a phuan thluahmah. Hi cauk i Ṭhen 4nak le 5nak ah a luancia kum 100 leng chungah Pathian miphun nih a kong tam nawn ah an hngalhthiamning an thlenmi kha kan hmuh lai. Mah cu Jehovah nih a bawm hna lo tinak a si maw? A si lo. A bawmh ko hna. Zeicah a bawmh hna? Jehovah a ṭihmi annih nih Jehovah duhmi ziaza pahnih, zumhnak le toidornak kha an langhter caah a si. (Heb. 11:6; Jeim 4:6) Jehovah salle nih Baibal chungah a ummi biakam vialte a tling lai tiah an zumh. Mah biakam pawl zeitindah a tlin lai timi an hngalhthiamning a palh kha an hngalh tikah toidornak an langhter. Toidornak lungput an ngeihmi kha 1925, March 1, Vennak Innsang ah hitin kan hmuh: “Bawipa nih a Bia sullam kha amah thengte nih a chim ti kha kan hngalh, cucaah a miphun sinah a ṭha a timi lam in le aa tlak a timi caan ah a Bia sullam kha a chim lai.”

“Bawipa nih . . . a miphun sinah a ṭha a timi lam in le aa tlak a timi caan ah a Bia sullam kha a chim lai”

19. Atu ah Jehovah nih zeidah hngalhthiam awkah a kan bawmh, zeicah?

19 1914 ah Pennak dirh a si tikah Pennak he aa tlaimi chimchungbia hna zeitindah a tlin lai timi kong ah Pathian miphun cu hngalhnak tlawmpal lawng an rak ngei. (1 Kor. 13:9, 10, 12) Pathian biakam a tlin lai kan i ngaih tukmi nih a caan ah a hmaan lomi ruahnak a kan ngeihter. Kum tampi chungah a cung catlangbu ah langhtermi Vennak Innsang i mah bia a hmaan kha a lang: “Chimchungbia pakhat cu a tlin dih tiang asiloah a tlin liopi ah hngalhthiam khawh a si lo timi cohlan cu a ṭha bikmi a si.” Atu hi donghnak caan i a donghnak lei ah kan nung i Pennak kong chimchungbia tampi cu an tling cang i a tling liomi zong an um. Pathian miphun cu an i toidor i an ruahnak remh an duh caah Jehovah nih aa tinhmi hngalhthiam chin awkah a bawmh hna. A hmaanmi hngalhnak cu a karh taktak.

An Hngalhthiamning Thlennak nih Pathian Miphun a Hneksak hna

20, 21. Kumzabu pakhatnak i Khrihfa hna nih hngalhthiamning thlennak kha zeitindah an lehrulh?

20 Biatak kan hngalhthiamning kha Jehovah nih a thlen tikah kan lungthin sining cu hneksak a si. Thlennak kha cohlan awkah zumhnak le toidornak kan ngei maw? Cu bantuk hneksaknak kha kumzabu pakhatnak i Khrihfa hna nih an ton. Tahchunhnak ah, mah lio caan ah a nungmi Judah mi Khrihfa ka si tiah i ruathmanh. Moses Nawlbia kha na upat tuk i Israel miphun na simi kha naa uangthlar. Asinain atu ah lamkaltu Paul sinin Pathian thawchuah hnawhmi cakuat na hmuh, mah ah Nawlbia tangah um a si ti lo, Jehovah nih pumsa Israel mi kha a hlawt cang hna i Judah mi le Jentail mi in dirhmi thlarau Israel mi kha mithmai ṭha a pek cang hna tiah aa ṭial. (Rom 10:12; 11:17-24; Gal. 6:15, 16; Kol. 2:13, 14) Mah tikah zeitindah na um lai?

21 Aa toidormi Khrihfa hna nih Paul bia kha an cohlan caah Jehovah thluachuah an hmu. (Lam. 13:48) Asinain cheukhat nih cun an cohlang lo i anmah hngalhthiamnak lawng kha an i tlaih peng. (Gal. 5:7-12) An ruahnak kha thlen an duh lo ahcun Khrih he uktu ṭuanṭi ding timi tinvo sung kha an sung lai.—2 Pit. 2:1.

22. Pathian tinhnak hngalhthiam awkah a kan bawmmi fianternak hna kha zeitindah na hmuh?

22 Nai kum hrawngah, Jehovah nih Pennak kong kan hngalhthiamning kha a thlen. Tahchunhnak ah, tuu le meheh ṭhen an si bantukin Pennak tangah a um hngami hna le thawngṭha a cohlang duh lomi hna ṭhen an si lai caan kha hngalhthiam awkah a kan bawmh. 144,000 cu zeitikah dah an tlin lai, Jesuh chimmi Pennak bianabia hna cu zei sullam dah an si ti le chiti thuhmi dihlak cu zeitikah dah vancung an kai lai ti zong kha a kan cawnpiak. d Cu bantuk fianternak hna kha zeitindah na lehrulh? Na zumhnak a fek chin maw? Jehovah nih aa toidormi a miphun a cawnpiak hna ti langhtertu thil in na hmu maw? Hi cauk i a hnu ṭhen hna nih Jehovah nih amah a ṭihmi hna sinah aa tinhnak kha duhsah duhsah in a phuan timi na zumhnak kha a fehter chin lai.

a Pathian min cu Hebru biafang ah “a hung si” timi sullam a ngei. Jehovah min nih Jehovah cu a biakam a Tlintertu a si ti a langhter. Cahmai 43 i “Pathian Min Sullam” timi rinli kulh kha zoh.

b Mah caan cu a sau tuk tiah kan ruah men lai nain hlanlio ah mi cu an chan a sau deuh ti kha kan i cinken awk a si, Adam in Abraham chan karlak hi minung pathum chan tluk lawng a si. Adam cu Noah a pa Lamek he caan caankhat chung an nungṭi bal. Lamek cu Noah fapa Shem he caan caankhat chung an nungṭi bal. Shem cu Abraham he caan caankhat chung an nungṭi bal.—Gen. 5:5, 31; 9:29; 11:10, 11; 25:7.

c “Satan” timi biafang cu Hebru Baibal ah voi 18 aa tel. Khrihfa Greek Baibal ah voi 30 leng aa tel. Hebru Baibal nih Satan kha a hleiin langhter loin Messiah aho a si kha a bikin a langhter. Messiah a rat tikah Satan sining kha fiang tein a langhter i Khrihfa Greek Baibal ah mah kong kha aa ṭial.

d Hngalhthiamning thlennak cheukhat kha mah Vennak Innsang hna ah zoh: 1995, October 15, cahmai 23-28 [Kawl]; 2008, January 15, cahmai 20-24; 2008, July 15, cahmai 17-21; 2013, July 15, cahmai 9-14.