1, 2. Inki mutindu Yehowa monisaka lukanu na yandi sambu na bantu?

 BIBUTI yina ke tudilaka bana na bo dikebi, ke solulaka ti bo mambu ya me tala dibuta. Kansi, bo ke talaka kiteso ya mambu yina bo ke songaka bo. Bo ke songaka bo kaka mambu yina bo lenda bakisa.

² Mutindu mosi mpi, Yehowa ke monisaka malembe-malembe lukanu na yandi sambu na bantu. Kansi, yandi ke salaka yo kaka na ntangu ya me fwana. Beto tadila na bunkufi mutindu Yehowa monisaka bakieleka ya Kimfumu na nsungi ya bamvula.

3, 4. Keti Yehowa yidikaka na ntwala mambu yina bantu ta sala na luzingu? Tendula.

³ Na luyantiku, Kimfumu ya Mesia vandaka ve na lukanu ya Yehowa. Sambu na nki? Sambu Yehowa yidikaka ve na ntwala mambu yina bantu ta sala na luzingu. Nkutu, yandi gangaka bantu ti kimpwanza ya kusola. Yo yina, yandi songaka Adami ti Eva lukanu na yandi sambu na bantu, yandi tubaka nde: “Beno buta bana mingi, mpidina bana na beno ta zingaka na bisika yonso na nsi-ntoto ti kuyala yo.” (Kuy. 1:28) Yehowa lombaka mpi nde bo zitisa minsiku na yandi. (Kuy. 2:16, 17) Adami ti Eva lendaka kusola na kubikala ya kwikama. Kana bo ti bana bo salaka mpidina, beto zolaka kuvanda ve ti mfunu ya Kimfumu ya Nzambi yina Kristu ta yala sambu na kulungisa lukanu ya Nzambi. Bubu yai, nsi-ntoto zolaka kuvanda ya kufuluka ti bantu ya kukuka yina ke sambila kaka Yehowa.

⁴ Yehowa yambulaka ve lukanu na yandi ya kufulusa ntoto ti bantu ya kukuka sambu Satana, Adami mpi Eva kolamaka. Kansi, Yehowa sobaka mutindu yina yandi ta lungisa yo. Lukanu na yandi kele ve bonso train yina ke landaka kaka nzila mosi sambu na kukuma na kisika yo ke kwenda, mpi yina bifu ya bantu lenda katula na nzila. Kana Yehowa me monisa lukanu na yandi, ata ngolo mosi ve na luyalanganu lenda kanga yo nzila. (Tanga Yezaya 55:11.) Kana diambu mosi ke zola kukanga nzila mosi, Yehowa ke sadilaka nzila ya nkaka. a (Kub. 3:14, 15) Kana yandi mona yo mbote, yandi ke songaka bansadi na yandi  ya kwikama metode ya mpa yina yandi ta sadila sambu na kulungisa lukanu na yandi.

5. Inki mutindu Yehowa pesaka mvutu na kukolama yina salamaka na Edeni?

⁵ Sambu na kupesa mvutu na kukolama yina salamaka na Edeni, Yehowa bakaka lukanu ya kutula Kimfumu. (Mat. 25:34) Ntangu bantu vandaka diaka ve ti kivuvu, Yehowa yantikaka kumonisa kima yina yandi zolaka kusadila sambu na kuvutudila bantu luzingu ya kukuka mpi kukatula bampasi yina Satana nataka sambu yandi vandaka kusosa kuyala. (Kuy. 3:14-19) Ata mpidina, Yehowa monisaka ve na mbala-mosi mambu yonso ya me tala Kimfumu.

6. Inki Yehowa silaka, kansi inki yandi tubaka ve?

⁶ Na mbikudulu ya ntete, Yehowa silaka nde “nkuna, NW” mosi ta niata nioka. (Tanga Kuyantika 3:15.) Kansi na ntangu yina, yandi tubaka ve nani ta vanda nkuna yina mpi nani ta vanda nkuna ya nioka. Nkutu, Yehowa monisaka pwelele mambu yina kaka na nima ya bamvula 2 000. b

7. Sambu na nki Yehowa solaka Abrahami, mpi inki dilongi ya mfunu beto ke baka?

⁷ Nsuka-nsuka, Yehowa solaka Abrahami, mpi na nzila na yandi nkuna ya lusilu zolaka kukwisa. Nzambi solaka Abrahami sambu yandi “lemfukilaka [Yehowa].” (Kuy. 22:18) Diambu yai ke pesa beto dilongi ya mfunu: Yehowa ke monisaka lukanu na yandi kaka na bantu yina ke waka yandi boma.—Tanga Nkunga 25:14.

8, 9. Inki mambu ya me tala nkuna ya lusilu Yehowa monisaka na Abrahami ti na Yakobi?

⁸ Ntangu yandi solulaka ti nduku na yandi Abrahami na nzila ya wanzio, Yehowa monisaka na mbala ya ntete diambu mosi ya mfunu: Nkuna ya lusilu ta vanda muntu. (Kuy. 22:15-17; Yak. 2:23) Kansi, inki mutindu muntu yai zolaka kuniata nioka? Nioka yina vandaka nani? Mambu yina Nzambi tubaka na nima pesaka mvutu na bangiufula yina.

⁹ Yehowa monisaka nde nkuna ya lusilu zolaka kubasika na nzila ya Yakobi, ntekolo ya Abrahami yina monisilaka Nzambi lukwikilu ya ngolo. (Kuy. 28:13-22) Na nzila ya Yakobi, Yehowa monisaka nde Nkuna ya Lusilu zolaka kuvanda muntu ya dikanda ya Yuda, mwana ya Yakobi. Yakobi bikulaka nde ntekolo ya Yuda zolaka kubaka “nti ya kimfumu” yina ke monisa kiyeka ya Kimfumu, mpi nde “yandi muntu ta yalaka bantu yonso.” (Kuy. 49:1, 10) Na bangogo yina, Yehowa monisaka nde Nkuna ya Lusilu ta kuma mfumu, ntotila.

10, 11. Sambu na nki Yehowa monisaka lukanu na yandi na Davidi mpi na Daniele?

¹⁰ Bamvula kiteso ya 650 na nima ya bilumbu ya Yuda, Yehowa monisaka mambu mingi ya lukanu na yandi sambu na Ntotila Davidi, ntekolo ya Yuda. Yehowa tubaka nde Davidi kele ‘muntu yina ta pesa ntima na yandi kiese.’ (1 Sam. 13:14; 17:12; Bis. 13:22) Sambu Davidi vandaka kuzitisa Nzambi mpi kuwa yandi boma, Yehowa salaka kuwakana ti yandi mpi silaka yandi nde mutekolo na yandi mosi ta yala kimakulu.—2 Sam. 7:8, 12-16.

 ¹¹ Kiteso ya bamvula 500 na nima, Yehowa sadilaka profete Daniele sambu na kumonisa mvula ya siki-siki yina muntu yina bo me tulaka mafuta to Mesia zolaka kumonana na ntoto. (Dan. 9:25) Yehowa vandaka kubaka Daniele bonso muntu yina “yandi ke zolaka” mingi. Sambu na nki? Sambu Daniele vandaka kulemfukila kibeni Yehowa mpi sadilaka yandi luzingu na yandi ya mvimba.—Dan. 6:16; 9:22, 23.

12. Bo songaka Daniele na kusala inki, mpi sambu na nki?

¹² Ata Yehowa sadilaka baprofete ya kwikama bonso Daniele na kusonika mambu mingi ya me tala nkuna ya lusilu, Mesia, ntangu lungaka ntete ve sambu bansadi na yandi kubakisa ntendula ya mambu yina yandi zabisaka bo na kusonika na nsadisa ya mpeve santu. Mu mbandu, na nima ya kumona mbona-meso ya me tala kutulama ya Kimfumu ya Nzambi, bo zabisaka Daniele na kubumba mbote-mbote mbikudulu yina tii na ntangu yina Yehowa tulaka. Na ntangu yina, nzayilu ya kieleka ‘ta kuma mingi.’—Dan. 12:4.

13. (a) Nani vandaka nkuna ya lusilu? (b) Inki mutindu Yezu sadisaka bantu na kubakisa mbikudulu yina kele na Kuyantika 3:15?

¹³ Yehowa monisaka pwelele Yezu bonso nkuna ya lusilu, ntekolo ya Davidi yina ta yala bonso Ntotila. (Luka 1:30-33; 3:21, 22) Ntangu Yezu yantikaka kisalu na yandi ya kusamuna, nzayilu ya bantu sambu na lukanu ya Nzambi kumaka pwelele. (Mat. 4:13-17) Mu mbandu, ntangu yandi bingaka Diabulu nde “muntu ya ke fwaka bantu” mpi “tata ya luvunu,” Yezu monisaka pwelele nani kele “nioka” yina Kuyantika 3:14, 15 ke tubila. (Yoa. 8:44) Na mbona-meso yina yandi pesaka Yoane, Yezu tubaka nde “nioka ya ntama” kele muntu “yina bo ke bingaka Diabulu mpi Satana.” c (Tanga Kusonga 1:1; 12:9.) Kaka na mbona-meso yina, Yezu tubaka mutindu yandi (nkuna ya lusilu) ta lungisa nsuka-nsuka mbikudulu yina Nzambi pesaka na Edeni mpi ta fwa Satana kimakulu.—Kus. 20:7-10.

14-16. Keti balongoki ya mvu-nkama ya ntete vandaka kubakisa ntangu yonso bakieleka yina Yezu longaka? Tendula.

¹⁴ Mutindu beto monaka yo na Kapu 1 ya mukanda yai, Yezu tubilaka mingi Kimfumu. Kansi, yandi zabisaka ve balongoki na yandi mambu yonso yina bo zolaka kuzaba. Ata ntangu Kristu tubaka mambu pwelele kibeni, ntangu mingi vandaka kuluta na ntwala nde balongoki na yandi kubakisa bakieleka yina Mfumu na bo vandaka kulonga, mbala ya nkaka bamvu-nkama mingi na nima. Beto tadila mwa bambandu.

¹⁵ Na mvu 33 ya ntangu na beto, Yezu tubaka pwelele nde bantu yina ta yala ti Ntotila ya Kimfumu ya Nzambi, ta katuka na ntoto mpi bo ta futumuka sambu na kwenda kuzinga na zulu bonso bigangwa ya kimpeve. Kansi, balongoki na yandi bakisaka ve na mbala mosi mbikudulu yai. (Dan. 7:18; Yoa. 14:2-5) Kaka na mvula yina, Yezu monisaka na nzila ya bambandu nde Kimfumu ta tulama ve tii ntangu yandi ta mata na zulu. (Mat. 25:14, 19; Luka 19:11, 12) Balongoki bakisaka ve diambu yai ya  mfunu mpi bo yulaka Yezu na nima ya lufutumuku yandi nde: “Mfumu, keti nge ke vutula kimfumu na Izraele na ntangu yai?” Kansi, Yezu sepelaka ve kupesa bantendula na ntangu yina. (Bis. 1:6, 7) Yezu longaka mpi nde kele ti “mameme ya nkaka” yina ta vanda ve na kati ya “kibuka ya fioti” ya bantu yina ta yala ti yandi. (Yoa. 10:16; Luka 12:32) Balongoki ya Yezu bakisaka bimvuka yina yonso zole kaka bamvula mingi na nima ya kutulama ya Kimfumu na 1914.

¹⁶ Yezu lendaka kulonga balongoki na yandi mambu mingi ntangu yandi vandaka ti bo na ntoto, kansi yandi zabaka nde bo lendaka kubakisa yo ve. (Yoa. 16:12) Ya kieleka, yandi songaka bo mambu mingi ya Kimfumu na mvu-nkama ya ntete. Kansi, ntangu lungaka ntete ve sambu nzayilu yina kukuma mingi.

17. Inki beto fwete sala sambu na kubakisa bakieleka ya Kimfumu, mpi yo ke lomba kusala diaka nki?

¹⁷ Yehowa silaka Daniele nde na ‘ntangu ya nsuka, bantu mingi ta sosa ndambu na ndambu, mpi nzayilu ya kieleka’ ya lukanu ya Nzambi ta kuma mingi. (Dan. 12:4) Bantu yina kele na mfunu ya nzayilu, fwete sala ngolo sambu na kubaka yo. Mukanda mosi ke tuba nde kisongi-diambu ya Kiebreo ya bo me balula “kusosa ndambu na ndambu” ke pesa ngindu ya kulonguka mukanda mosi mbote-mbote mpi na dikebi yonso. Ata beto longuka Biblia inki mutindu, beto lenda bakisa ve mbote-mbote bakieleka ya Kimfumu kana Yehowa me sadisa beto ve.—Tanga Matayo 13:11.

18. Inki mutindu bantu yina ke waka Yehowa boma monisaka lukwikilu mpi kudikulumusa?

¹⁸ Kaka mutindu Yehowa monisaka melembe-malembe bakieleka ya Kimfumu na ntwala ya 1914, yandi ke landa na kusala yo na ntangu ya nsuka. Mutindu beto ta mona yo na Kapu ya 4 ti ya 5 ya mukanda yai, na bamvula kuluta 100 me luta, yo  lombaka nde bansadi ya Nzambi kusoba mbala mingi mutindu na bo ya kubakisa mambu. Keti yo ke tendula nde Yehowa ke sadisaka bo ve? Mpidina ve! Yandi ke sadisaka bo. Sambu na nki? Sambu bantu yina ke waka Nzambi boma me monisaka bikalulu zole ya yandi ke zolaka: lukwikilu ti kudikulumusa. (Baeb. 11:6; Yak. 4:6) Bansadi ya Yehowa ke kwikilaka nde balusilu yonso yina kele na Ndinga ya Nzambi ta lungana. Bo ke monisaka kudikulumusa ntangu bo ke ndimaka nde bo bakisaka ve mbote-mbote mutindu bambikudulu yina zolaka kulungana. Kikalulu yina ya kudikulumusa ke monana mbote na disolo ya Nzozulu ya Nkengi ya Marsi 1, 1925 (Kingelesi), yina ke tuba nde: “Beto me zaba nde Mfumu ke tendulaka yandi mosi mambu na yandi, mpi yandi ta tendudila bantu na yandi Ndinga na yandi na mutindu mpi na ntangu yina yandi me zola.”

19. Inki mambu Yehowa me sadisaka beto na kubakisa bubu yai, mpi sambu na nki?

¹⁹ Ntangu Kimfumu tulamaka na 1914, bansadi ya Nzambi vandaka kaka na nzayilu ndambu na yina me tala mutindu bambikudulu ya Kimfumu zolaka kulungana. (1 Bak. 13:9, 10, 12) Bantangu ya nkaka, mpusa na beto ya ngolo ya kumona kulungana ya balusilu ya Nzambi me salaka nde beto kudikusa. Na nsungi ya bamvula mingi, diambu ya nkaka yina Nzozulu ya Nkengi tubaka (ya beto me vutukila na paragrafe yina me luta) monanaka pwelele. Disolo yina tubaka nde: “Yo ke dibanza ya mbote nde beto bakisa mbikudulu kaka kana yo me lungana to kana yo ke na kulungana.” Sambu bubu yai beto me kuma pene-pene kibeni ti nsuka, bambikudulu mingi ya me tala Kimfumu me lunganaka mpi ke na kulungana. Sambu bansadi ya Nzambi kele ya kudikulumusa mpi ke ndima na luzolo yonso bansoba, Yehowa me sadisaka beto na kubakisa mbote-mbote lukanu na yandi. Nzayilu ya kieleka me kumaka mingi!

20, 21. Inki bupusi bansoba na mutindu ya kubakisa mambu vandaka na yo Bakristu ya mvu-nkama ya ntete?

²⁰ Ntangu Yehowa ke sobaka mutindu na beto ya kubakisa kieleka, yo ke mekaka ntima na beto. Keti lukwikilu mpi kudikulumusa ta pusa beto na kundima bansoba yina? Bakristu yina zingaka na kati-kati ya mvu-nkama ya ntete kutanaka ti mumekamu yina. Kuditula na kisika ya Bakristu ya Bayuda ya ntangu yina. Nge ke zitisaka mingi Nsiku ya Moize mpi nge ke na kiese ya kuvanda muntu ya dikanda ya Izraele. Nge me baka mikanda ya ntumwa Polo yina ke tuba nde nge fwete zitisa diaka ve Nsiku yina mpi nde Yehowa ke sadila diaka ve Izraele ya kinsuni, kansi yandi ke sadila Izraele ya kimpeve, yina me salama na Bayuda mpi na Bantu ya Makanda. (Bar. 10:12; 11:17-24; Bag. 6:15, 16; Bakol. 2:13, 14) Nge zolaka kusala inki?

²¹ Bakristu ya kudikulumusa ndimaka ntendula ya kupemama yina Polo natilaka bo mpi Yehowa sakumunaka bo. (Bis. 13:48) Kansi, Bakristu ya nkaka buyaka bansoba yina mpi kangamaka na mutindu na bo ya kubakisa mambu. (Bag. 5:7-12) Kana Bakristu yina sobaka ve mutindu na bo ya kutadila mambu, bo zolaka kuvidisa dibaku ya kuyala ti Kristu.—2 Pie. 2:1.

22. Inki nge ke waka kana bo tomisa mutindu na beto ya kubakisa lukanu ya Nzambi?

²² Na bamvula me katuka kuluta, Yehowa tomisaka mutindu na beto ya kubakisa Kimfumu. Mu mbandu, yandi me sadisaka beto na kubakisa mbote-mbote ntangu yina bo ta kabisa bantu yina Kimfumu ta yala ti bantu yina ke ndimaka ve nsangu ya mbote, mutindu bo ke kabisaka mameme ti bankombo. Yandi me longaka beto mpi ntangu ntalu ya bantu 144 000 ta lunga, ntendula ya bingana yina Yezu pesaka, mpi ntangu muntu ya nsuka yina bo me tulaka mafuta ta kwenda na zulu. d Inki mutindu nge ke tadilaka bansoba yai? Keti yo ke kumisaka lukwikilu na nge ngolo? Keti nge ke monaka yo bonso nzikisa ya ke songa nde Yehowa ke landa na kulonga bansadi na yandi ya kudikulumusa? Bakapu ya ke landa ta ndimisa nge kibeni nde Yehowa ke monisaka malembe-malembe lukanu na yandi na bantu yina ke waka yandi boma.