Yai panembwa’mba bijipo

Yai paji ndonda ya mitwe

KITANGO 3

Yehoba Wasolola Nkebelo yanji

Yehoba Wasolola Nkebelo yanji

BIJI MU KINO KITANGO

Yehoba watwajijila kusolola nkebelo yanji ku bantu bamwakamwa

1, 2. Yehoba wasolola byepi nkebelo yanji ku bantu?

BANSEMI bata muchima baana babo besambila pamo bya mu kisemi. Bayuka bintu byo bakonsha kwisamba nabo. Bebabulatu bintu byo bakonsha kumvwa kwesakana na jifumbi jabo.

2 Yehoba naye, watwajijila kusolwela bantu nkebelo yanji. Uba bino, inge wamona kuba’mba kimye kyafika. Monai Yehoba byo asolola bukine bwaamba pa Bufumu kufumatu ne kala.

Mambo ka o Tukebela Bufumu?

3, 4. Nanchi Yehoba wayukijile jimo bikamwekela bantu nyi? Lumbululai.

3 Patanshitu, Bufumu bwa Bumesiasa kechi bwajinga lubaji lwa nkebelo ya Yehoba ne. Mambo ka? Mambo Yehoba kechi wayukijile jimo bikamwekela bantu kulutwe ne, nangwa kya kuba wibalengele na bulume bwa kwifuukwila pa kuba bintu abo bene. Onkao mambo, wabujile Adama ne Evwa nkebelo ya bantu, amba: “Semainga ne kusemununa, muyuzhe ntanda.” (Nte. 1:28) Yehoba wakebelenga amba bakookelenga mizhilo ya kuyuka kyawama ne kyatama. (Nte. 2:16, 17) Adama ne Evwa bafwainwe kufuukulapo kwikala bakishinka. Umvwe abo ne baana babo bajinga bakishinka, inge kechi tukeba Bufumu bubena kulamwa ne Kilishitu pa kuba’mba bufikizhe nkebelo ya Lesa ne. Lelo jino, mu ntanda inge mujitu bantu baoloka bapopwela Yehoba.

4 Bunsatuki bwa kwa Satana, Adama ne Evwa kechi bwalengejile Yehoba kusankilapo nkebelo yanji ku bantu ya kuyuzha ntanda na bantu balumbuluka ne. Pano bino, Yehoba wamwenepo jishinda jikwabo ja kufikizhamo nkebelo yanji. Nkebelo yanji kechi iji nobe shitima wenda pa ngyangi wakonsha kufumapo na mambo a byauba bantu bangi ne. Umvwe Yehoba waamba kyo abena kukeba, kafwako wafwainwa kukanya kyokyo kintu kufika ne. (Tangai Isaya 55:11.) Umvwe kwamweka bintu byakonsha kukanya bikeba Yehoba, wakonsha kwingijisha jishinda jikwabo. * (Lupu. 3:14, 15) Umvwe wakeba, ubuula bakalume banji pa jishinda jakatataka jo akafikizhizhamo nkebelo yanji.

5. Yehoba waubilepo byepi pa bunsatuki bwa mu Edena?

5 Kimye kyamwekele bunsatuki mu Edena, Yehoba wanengezhezhe Bufumu. (Mat. 25:34) Bintu byo byayile munsunya mu bwikalo bwa bantu, Yehoba wasolwele jishinda jo akengijisha pa kubwezha mutende ku bantu ne kufumyapo bintu byatama byaletele Satana. (Nte. 3:14-19) Pano bino, Yehoba kechi wasolwele byonse byaambilenga pa Bufumu pa kimye kimo ne.

Yehoba Watendeka Kusolola Bukine pa Bufumu

6. Yehoba walayile ka, kabiji ñanyi bintu byo abujile kusolola?

6 Mu bungauzhi butanshi, Yehoba walayile amba “mwana” umo ukafumpa mulolo. (Tangai Ntendekelo 3:15.) Nangwa byonkabyo, wa mu kino kisemi ne wa mu kisemi kya mulolo kechi bayukanyikilwe pa kyokya kimye ne. Papichile myaka 2,000, kwakubula Yehoba kusolola uno wa mu kisemi. *

7. Mambo ka Abalahama o bamusajijile, kabiji tufunjilako ka ku kino?

7 Mu kupita kwa kimye, Yehoba wasajile Abalahama kuba’mba mu kisemi kyanji mo mukeshila uno wa mu kisemi walayiwe. Abalahama wasajilwe mambo ‘wakokejile jiwi janji [Yehoba].’ (Nte. 22:18) Tufunjilako kintu kyanema ku kino kuba’mba Yehoba usolola nkebelo yanji ku bantu bamwakamwa.—Tangai Salamo 25:14.

8, 9. Ñanyi bishinka byaambile pa wa mu kisemi walayiwe Yehoba byo asolwele kwi Abalahama ne Yakoba?

8 Byo esambilenga na mulunda nanji aye Abalahama kupichila mwi malaika, Yehoba popo asolwele kimye kitanshi kuba’mba wa mu kisemi walayilwe ukekala muntu. (Nte. 22:15-17; Yako. 2:23) Pano uno muntu wakonsheshe kufumpa byepi mulolo? Nanchi mulolo wajinga ñanyi? Bino bikasoloka pa kupitapo kimye.

9 Yehoba wafuukwilepo kuba’mba wa mu kisemi walayiwe ukeya kupichila mu munkana wa kwa Abalahama aye Yakoba, mwanamulume wajinga na lwitabilo mwi Lesa. (Nte. 28:13-22) Kupichila mwi Yakoba, Yehoba waambile kuba’mba Walailwe ukafuma mu mwana wa kwa Yakoba aye Yuda. Yakoba waambijile jimo kuba’mba uno wa mu kisemi kya kwa Yuda ukatambula “ndondo” imenako bulume bwa bufumu, kabiji amba “mikoka ya bantu ikamukokelanga.” (Nte. 49:1, 10) Mu bino byambo, Yehoba wamwesheshe kuba’mba awa Walaiwe ukekala kalama kabiji mfumu.

10, 11. Mambo ka Yehoba o asolwejile nkebelo yanji kwi Davida ne Danyela?

10 Panyuma ya myaka 650, kufuma kimye kyajingako Yuda, Yehoba wasolwele bikwabo pa byo akebelenga kuba ku Mfumu Davida wajinga wa mu kisemi kya kwa Yuda. Yehoba walumbulwile Davida amba “muntu wantokela ku muchima.” (1 Sam. 13:14; 17:12; Byu. 13:22) Na mambo a kuba’mba Davida waakamwanga Lesa, Yehoba wamulayile kuba’mba umo wa mu kisemi kyanji ukalama myaka ne myaka.—2 Sam. 7:8, 12-16.

11 Panyuma ya myaka 500, Yehoba waingijishe ngauzhi Danyela kutongola mwaka ukeshilamo uno Mushingwa, nangwa’mba Mesiasa, pano pa ntanda. (Da. 9:25) Yehoba wamwenenga Danyela kuba’mba ye ‘muntu ye atemenwe bingi.’ Mambo ka? Mambo a kuba Danyela wanemekele bingi Yehoba kabiji watwajijile na kumwingijila.—Da. 6:16; 9:22, 23.

12. Danyela bamwambijile kuba ka, kabiji mambo ka?

12 Nangwa kya kuba Yehoba waingijishe bangauzhi bakishinka nabiji Danyela kunemba byambo byaamba pa wa mu kisemi walailwe, aye Mesiasa, bino kimye kechi kyafikile kya kuba’mba Yehoba abuule bakalume banji kuyuka mwatajile byambo byo banembele na lutangijilo lwa mupashi wazhila ne. Kyakumwenako, panyuma ya kumona kimwesho kya kwikajikwa kwa Bufumu bwa Lesa, Danyela bamubujile kubikapo katetesho pa bungauzhi kupembelela kimye kyatongolwa na Yehoba. Mu kimye kya kulutwe, “mana a kuyuka bintu akavula bingi.”—Da. 12:4.

Yehoba waingijishe bantu bakishinka nabiji Danyela kunemba bishinka byaamba pa Bufumu bwa Bumesiasa

Yesu Wasamisha Kyeya pa Nkebelo ya Lesa

13. (a) Ñanyi wajinga wa mu kisemi walailwe? (b) Yesu wasamishe byepi kyeya pa bungauzhi bwanembwa pa Ntendekelo 3:15?

13 Yehoba wayukanyikishe Yesu kuba’mba ye wajinga wa mu kisemi walailwe, wafumine mu kisemi kya kwa Davida awo ukalama nobe Mfumu. (Luka 1:30-33; 3:21, 22) Yesu byo atendekeletu mwingilo, kyajinga nobe juba jibena kusela pa bantu pa kuba’mba bayuke nkebelo ya Lesa. (Mat. 4:13-17) Kyakumwenako, Yesu walengejile bantu kuyuka “mulolo” watongolwa pa Ntendekelo 3:14, 15, pa kumutela amba Diabola “mbanzhi” kabiji “shanja bubela.” (Yoa. 8:44) Mu kimwesho kyo amwesheshe Yoano, Yesu watongwele “mulolo wa kala” amba “ye batela’mba, Diabola ne Satana.” * (Tangai Lumwekesho 1:1; 12:9.) Mu kimwesho kintutu kimo, Yesu wamwesheshe byo akoba aye wa mu kisemi walayilwe, kufikizha bungauzhi bwa mu Edena ne kufumpa Satana.—Lum. 20:7-10.

14-16. Nanchi baana ba bwanga ba mu kitota kitanshi bayukile bukine bwaambile Yesu nyi? Lumbululai.

14 Byonka byo kyaambiwa mu Kitango 1 kya uno buku, Yesu waambilepo bingi pa Bufumu. Pano bino, kechi wasolwele bishinka byonse byo bakebelenga kuyuka baana banji ba bwanga ne. Nangwatu byo aambilenga pa bishinka bimo, papichile kimye kyabaya bingi pa kuba’mba baana ba bwanga ba kwa Kilishitu bayuke bukine bwibasolwejilenga Nkambo yabo. Akimonai bino bya kumwenako.

15 Mu 33 C.E., Yesu waambile’mba bo akalamanga nabo bakakwashako Mfumu wa Bufumu bwa Lesa, bakafuma pano pa ntanda ne kusangulwa ke bilengwa bya mupashi mwiulu. Baana banji ba bwanga kechi bafikenejiletu kuyuka mwatajile bino byambo ne. (Da. 7:18; Yoa. 14:2-5) Mu mwakatu umo, Yesu walumbulwile kwingijisha bishimpi kumwesha kuba’mba Bufumu bukekajikwa panyuma ya kupitapo kimye kyabaya byo abwelele mwiulu. (Mat. 25:14, 19; Luka 19:11, 12) Baana ba bwanga kechi baumvwishishe kino kishinka ne, kabiji panyuma ya kusanguka bamushikishe Yesu amba: “Nanchi mubena kubwezha bufumu ku bena Isalela pa kyonka kino kimye nyi?” Yesu kechi wakebele kusolola bishinka byonse pa kyo kya kimye ne. (Byu. 1:6, 7) Yesu wafunjishe ne kuba’mba kukekala “mikooko ikwabo,” bakabula kwikala ba mu “kajitanga kacheche” bo akalamanga nabo. (Yoa. 10:16; Luka 12:32) Baana ba bwanga ba kwa Kilishitu kechi bayukile ano mabumba abiji ne, kufikatu ne kimye kyaikajikilwe Bufumu mu 1914.

16 Yesu wajinga na byavula bya kubuula baana banji ba bwanga kimye kyo ajinga nabo pano pa ntanda, bino wayukile kuba’mba kechi bakonsheshe kwibikwatankanya byonse pa kimye kimo ne. (Yoa. 16:12) Kwakubula nangwa kuzhinaukatu ne, bukine bwaamba pa Bufumu bwasolwelwe mu myaka kitota kitanshi. Nangwa byonkabyo, kino kechi kyajinga kimye kya kulengela maana kuvula ne.

Maana Akuyuka Bintu Akavula mu “Kimye kya ku Mpelo”

17. Twafwainwa kuba byepi pa kuba’mba tumvwishe bukine bwaamba pa Bufumu, kabiji ñanyi bintu bikwabo byo twafwainwa kuba?

17 Yehoba walayile Danyela kuba’mba mu ‘kimye kya ku mpelo’ bavula “bakapitañananga kuku ne kuku kabiji maana a kuyuka” nkebelo ya Lesa akavula. (Da. 12:4) Aba bakeba kwikala na ano maana, bafwainwa kwibikako pa kuba’mba bekale nao. Buku umo waamba’mba, byambo bya Kihebelu bya kuba’mba “bakapitañananga kuku ne kuku” bilumbulula muntu ubena kupesapesa mu buku bulongo. Nangwa kya kuba tupesepesepotu byepi Baibolo, kechi twakonsha kumvwisha bukine bwaamba pa Bufumu ne, kanatu Yehoba witukwasha kumvwisha.—Tangai Mateo 13:11.

18. Aba bamwakamwa Yehoba bamwesha byepi amba baji na luketekelo ne kwipelula?

18 Byonkatu Yehoba byo atwajijile na kusolola bukine bwaambile pa Bufumu mwaka wa 1914 saka akyangye kufika, ne mu ano moba akupelako, watwajijila na kuba kintutu kimo. Byonkatu byaamba Kitango 4 ne 5 bya mu uno buku, pa myaka 100 yapitapo bantu ba Lesa bapimpulako bintu byo baitabilamo. Nanchi kino kilumbulula amba Yehoba kechi wibakwasha nenyi? Kwalepeshatu! Wibakwasha. Mambo ka? Mambo a kuba’mba aba bakamwa Yehova baji na byubilo bibiji byo atemwa ko kuba’mba luketekelo ne kwipelula. (Hebe. 11:6; Yako. 4:6) Bakalume ba Yehoba baketekela kuba’mba milaye yonse iji mu Mambo a Lesa ikafika. Bamwesha amba bepelula byo baswa kuba’mba kechi baumvwishishe ino milaye byo ikafika ne. Kuno kwipelula kwaambiwapo mu Kyamba kya Usopa kya Kizungu kya March 1, 1925. Kyaambile’mba: “Twayuka amba Nkambo ye wibalumbulwila kabiji ukalumbulwila bantu banji Mambo anji mu jishinda ne kimye kyo akebelamo.”

“Nkambo . . . ukalumbulwila bantu banji Byambo byanji mu jishinda ne kimye kyo akebelamo”

19. Yehoba witukwasha kumvwisha ka, kabiji mambo ka?

19 Bufumu byo bwaikajikilwe mu 1914, bantu ba Lesa bayukilekotu bintu bicheche pa bikafika bungauzhi bwaamba pa Bufumu. (1 Ko. 13:9, 10, 12) Na mambo a kukebesha kumona milaye ya Lesa kufika, kimo kimye twamba bintu byapusanako. Pa myaka yavula yapitapo, byambo bikwabo byanembelwe mu Kyamba kya Usopa, biji mu jifuka jafumako bya kine. Kino kibaaba kyaambile kuba’mba “Twafwainwa kumvwina bino byambo, mambo bungauzhi kechi twakonsha kwibumvwisha ne, kana inge buji pepi na kufika nangwa bwafika kala.” Byo tuji mu kimye kya ku mpelo, bungauzhi bwaamba pa Bufumu bumo bwafika kala kabiji bukwabo bubena kufika. Na mambo a kuba’mba bantu ba Lesa bepelula kabiji bakookela, Yehoba walengela kumvwisha nkebelo yanji. Maana a kuyuka bintu akavula.

Bantu ba Lesa Baesekwa na Mambo a Lupimpu

20, 21. Bena Kilishitu ba mu myaka kitota kitanshi baubile byepi na lupimpu lwa bintu byo baitabijilemo?

20 Umvwe kya kuba Yehoba wapimpulako mu bintu bimo byo twaitabilamo, twesekwa. Nanchi luketekelo ne kwikepesha biketulengela kuswa luno lupimpu nyi? Bena Kilishitu bajingako mu kitota kya myaka kitanshi, nabo baesekelwe. Fwanyikizhai kuba’mba mwajinga mwina Kilishitu Muyudea pa kyokya kimye. Mwalondelanga Mizhilo ya Mosesa kabiji mwatemwa ne kyalo kyenu. Pano mwatambwila makalata anembelwe na mutumwa Paulo na lutangijilo lwa mupashi abena kwamba kuba’mba, uno muzhilo waleka kwingila. Kabiji Yehoba wakana bena Isalela bene pa kuba’mba anengezhe bena Isalela ba ku mupashi, muji Bayudea ne ba mu bisaka bikwabo. (Loma 10:12; 11:17-24; Nga. 6:15, 16; Kolo. 2:13, 14) Umvwe mwaubile byepi?

21 Bena Kilishitu bepelwile baswile byambo byalumbulwile Paulo na lutangijilo lwa mupashi, kabiji bebapesheshe kwi Yehoba. (Byu. 13:48) Bamo bakaine kulondela luno lupimpu kabiji bakebelengatu kuba byo balangulukilenga. (Nga. 5:7-12) Umvwe babujile kupimpula byo balangulukilenga, ko kuba’mba kechi bafwainwe kwikala pa bakalamanga pamo ne Kilishitu ne.—2 Pe. 2:1.

22. Muba byepi umvwe kwaikala lupimpu pa nkebelo ya Lesa?

22 Mu ano moba, Yehoba wapimpula mafunjisho o twayukile pa Bufumu. Kyakumwenako, witukwasha kuyuka bulongo aba bakekalanga mu Bufumu byo bakabanya mikooko kufuma ku bambuzhi. Witubula ne kimye kibelengelo kya ba 144,000 byo kikakwana kyonse, bilumbulula bishimpi bya Bufumu byaambile Yesu ne kimye wapelako mu bashingwa byo akasangulwa ne kuya mwiulu. * Muba byepi umvwe kwaikala lupimpu? Nanchi luketekelo lwenu lukoselako nyi? Nanchi mumona kuba’mba Yehoba watwajijila kufunjisha bantu banji bepelula nyi? Umvwe byobyo kiji, byambo biji mu uno buku bisa kukosesha luketekelo lwenu mwi Yehoba kuba’mba watwajijila kusolola nkebelo yanji ku bantu bamwakamwa.

^ jifu. 4 Jizhina ja Lesa ke kyambo kya mu Kihebelu kilumbulula “wikela monka mo asakila.” Jizhina ja Yehoba jilumbulula kuba’mba Ufikizha milaye yanji. Monai kakitenguluzha ka kuba’mba “Bilumbulula Jizhina ja Lesa,” pa jipa 43.

^ jifu. 6 Lelo jino, ino myaka yakonsha kumweka nobe yavula, twafwainwa kuyuka amba kala bantu baikalanga myaka yavula, kya kuba’mba myaka yaikajilenga bantu bana inge mwiivwanga yakonsha kwesakana na myaka kufuma ku kimye kya kwa Adama kufika ne kwi Abalahama. Myaka ya kwa Adama yo aikajile yafikile ku myaka ya kwa Lameki, shanji Nowa. Myaka ya kwa Lameki yo aikajile yafikile ku myaka ya kwa Shema, mwana Nowa. Myaka ya kwa Shema yo aikajile yafikile ku myaka ya kwa Abalahama.—Nte. 5:5, 31; 9:29; 11:10, 11; 25:7.

^ jifu. 13 Kyambo kya kuba’mba “Satana,” inge bekingijisha ku muntu, kitanwamo bimye 18 mu Binembelo bya Kihebelu. Bino kyambo kintutu kimo kya kuba’mba “Satana” kitanwamo kukila pa bimye 30 mu Binembelo bya bwina Kilishitu bya Kingiliki. Pano bino, binembelo bya Kihebelu kechi byaamba bingi pe Satana ne, bino byaamba pa kuyukanyikisha Mesiasa. Mesiasa byo aishile, wamulumbulwile bingi Satana, bishinka byanembwa mu Binembelo bya bwina Kilishitu bya Kingiliki.

^ jifu. 22 Umvwe mukeba kuyukilapo bikwabo pa lupimpu lwa kumvwisha binembelo, monai Kyamba kya Usopa kya Kibemba kya October 15, 1995, mapa 23-28; January 15, 2008, mapa 20-24; July 15, 2008, mapa 17-21; July 15, 2013, mapa 9-14.