1, 2. ¿Imaynatam Jehova Diosqa ima ruway munasqanmanta yupaychaqninkunaman willachirqa?

 KUYAKUQ taytaqa familiapi imapas pasasqanmantam churinkunaman willan. Ichaqa wiñasqankuman hinam entiendenankupaq kaqkunallata willan.

² Chaynallataqmi Jehova Diosqa ima ruway munasqanmanta yupaychaqninkunaman pisi-pisimanta tanteasqan tiempopi willarqa. Tiempo pasasqanman hina kay pachata kamachimunanpaq imakuna ruwasqanmantayá yachasun.

3, 4. (1) ¿Dioschu runakunata destinarqa sasachakuypi kanankupaq? (2) ¿Imanasqam chaynata ninchik?

³ Diosqa kay pachata unanchaspanqa, ¿tantearqañachu Churin kamachimunanpaq? Manam. ¿Imanasqataq chaynata ninchik? Diosqa manam destinarqachu runakuna tukuy imawan ñakarinankutaqa, aswanqa kusisqa kawsakunankutam munarqa, chaymi unancharqa kikinku allinta utaq mana allinta ruwanankupaq tanteakuqta. Diosqa runakunapaq imata munasqanmantam Adanmanwan Evaman nirqa: ‘Wawa-churiyuqyá kaychik, kay pachamanyá huntaychik [hinaspa] munaychakuychikyá’, nispa (Gen. 1:28). Chaymantapas kamachikuyninkunata kasukunankupaqmi nirqa (Gen. 2:16, 17). Adanwan Evaqa atinmankum karqa Diosman sunqu kayta. Paykunapas chaynataq mirayninkupas Diosman sunqu kaptinkuqa manachá suyachwanchu Jesucristo kamachimuwaspanchik Diospa munaynin cumplichinantaqa. Chaymantapas kay pachaqa Diosman sunqu runakunawanchá huntasqa kachkanman karqa.

⁴ Satanas hina Adanwan Eva qipancharuptinkupas Diosqa manam cambiarqachu mana huchallikuq runakunawan kay pachata huntachinanpaq munasqantaqa.  Aswanqa chayta cumplichinanpaqmi chaylla tantearqa. Kay tupanachiypi piensarisun: Trenqa hina purinallantam maymanpas rin, chay purinanta imapas pasaruptinqa maymi chayananmanqa manañam chayanñachu, Jehova Diospa ruway munasqanqa manam chay tren hinachu (leey Isaias 55:11). Imapas harkananpaq hina kaptinqa munasqanta cumplinanpaqmi imatapas chaylla ruwan (Ex. 3:14, 15). a Chaymi ima ruway munasqan imayna cumplikunanpaq tanteasqanmanta serviqninkunaman tiempollanpi willan.

5. ¿Imapaqmi Jehova Diosqa tantearqa Eden huertapi qipancharuptinku?

⁵ Eden huertapi qipancharuptinkum Jehova Diosqa tantearurqa kay pachata churin kamachimunanpaq (Mat. 25:34). Chaymi satanaspa yanqachasqankunata imaynata allichananpaq tanteasqanmanta willachirqa (Gen. 3:14-19). Ichaqa pisi-pisimantam churin kamachimunanmanta willachirqa.

6. (1) ¿Imatam Jehova Diosqa prometerqa? (2) ¿Imanasqataq chay tiempopiqa manaraq entiendechirqachu?

⁶ Punta kaq profeciapim Jehova Diosqa prometerqa “miray” nisqanwan culebrata wañuchinanpaq kasqanmanta (leey Genesis 3:15). Chay tiempopiqa manaraqmi willachirqaraqchu pim chay miray kasqanmantaqa nitaq culebrapa mirayninmantapas. Yaqa iskay waranqa wata pasaytañam chaymantaqa astawan willachirqa. b

7. (1) ¿Imanasqataq Diosqa Abrahanta akllarqa? (2) ¿Imatam yachachiwanchik?

⁷ Tiempo pasasqanman hinam, Jehova Diosqa Abrahanta akllarqa paypa mirayninmanta prometesqan “miray” rikurimunanpaq. Kasukuqnin kasqanraykum Diosqa Abrahanta akllarqa (Gen. 22:18). Chaywanmi cuentata qukunchik Jehova Diosqa tukuy sunqunwan kasukuqninkunallaman ima ruway munasqanmanta willachisqanta (leey Salmo 25:14).

8, 9. ¿Imakunatam Jehova Diosqa prometesqan miraymanta Abrahanman hinaspa Jacobman willarqa?

⁸ Jehova Diosmi huk angelwan willachispan amistadnin Abrahanman nirqa chay prometesqan ‘mirayqa’ huk runa kasqanmanta (Gen. 22:15-17; Sant. 2:23). ¿Imaynatam chay runaqa culebrata wañuchinman karqa? ¿Pitaq culebraqa karqa? Chay tapukuykunatam tiempo pasasqanman hina pisi-pisimanta kutichirqa.

⁹ Jehova Diosmi tantearurqa prometesqan ‘mirayqa’ Jacobpa mirayninmanta kasqanta, Jacobqa Abrahanpa willkan Diospi iñiq runam karqa (Gen. 28:13-22). Chaymantam Diosqa nirqa chay mirayqa Jacobpa churin Judapa mirayninmanta rikurimunanpaq kasqanta,  hinaspam Jacobwan willachirqa chay mirayqa kamachiq kasqanta, chaynataq payllataña lliw runakuna kasukunankumantapas (Gen. 49:1, 10).

10, 11. ¿Imanasqataq Jehova Diosqa munayninmanta Davidman hinaspa Danielman willarqa?

¹⁰ Jacobpa churin Judapa tiemponmanta yaqa 650 watakuna pasaytañam Jehova Diosqa prometesqan miraymanta israelitakuna kamachiq Davidman astawanraq willarqa, payqa Judapa mirayninmantam karqa. Davidmantam Jehova Dios nirqa: “Payqa agradoypaq runam”, nispa (1 Sam. 13:14; 17:12; Hech. 13:22, NM). David kasukuq kasqanraykum Jehova Diosqa payman prometerqa paypa mirayninmanta wiñaypaq kamachiq rikurimunanmanta (2 Sam. 7:8, 12-16).

¹¹ Chaymanta yaqa 500 watakuna pasaytam Jehova Diosqa Danielman willarqa ima watapipuni Mesias utaq Jesucristo kay pachapi rikurimunanmanta (Dan. 9:25). Diosmi Danielmanta nirqa: “Payqa ancha kuyasqaymi”, nispa. ¿Imanasqam chaynata nirqa? Tukuy sunqunwan Diosta kasukuspan yupaychananpaq hinalla kallpanchakusqanraykum (Dan. 6:16; 9:22, 23).

12. ¿Imata ruwananpaqmi Danielman kamachirqa hinaspa imanasqa?

¹² Daniel hina payman sunqu runakunatam Jehova Diosqa valekurqa prometesqan Jesucristomanta willakuykunata qillqanankupaq. Ichaqa manaraqmi paykunaqa entienderqakuchu Diospa qillqachisqankunataqa. Jesucristo haykapi kamachimuyta qallarinanmantam Danielman rikchachkaptillan sueñoyninpi hina qawachirqa. Chay qawachisqanpim Jehova Diosqa kamachirqa chaykunata libropi wichqaruspan Diospa tanteasqan tiempokama sellowan churananpaq. ¿Imanasqa?, chay tiempo chayamuptinña Diospa willachisqan yachachikuykunamanta yachanankuraykum (Dan. 12:4).

13. (1) ¿Pitaq karqa prometesqan Mirayqa? (2) ¿Imaynatam Jesusqa sutillata qawachirqa Genesis 3:15 nisqanpi willakuyta?

¹³ Jehova Diosqa sutillatam qawachirqa prometesqan mirayqa Jesus kasqanta, Jesusqa David hinam kamachiq kanan karqa (Luc. 1:30-33; 3:21, 22). Diosmanta Jesus willakuyta qallaykuptinmi Diosman sunqu runakunaqa entiendeyta qallaykurqaku pim chay miray kasqanmanta (Mat. 4:13-17). Genesis 3:14, 15 nisqanpi ‘culebra’ pim kasqanmantam Jesusqa nirqa, payqa ‘qallariymantapuni runa wañuchiq’ chaynataq ‘llullakuqkunapa taytanmi’, nispa (Juan 8:44). Chaymantapas rikchachkaptillan sueñoyninpi hina qawachispanmi apostol Juanwan  qillqachirqa: ‘Diabloqa’ ñawpaqmantaraq kaq “culebra” kasqanta (leey Apocalipsis 1:1; 12:9). c Hina chay qawachisqanpitaqmi qawachirqa satanas imayna wañuchisqa kananmantapas (Apoc. 20:7-10).

14-16. (1) ¿Jesuspa apostolninkunaqa lliw willasqankunatachu chaylla entienderqaku? (2) ¿Imanasqam chaynata ninchik?

¹⁴ Kay libropa punta kaq yachachikuyninpi qawamusqanchikman hinam Jesusqa Dios imayna kamachimunanmanta achka kutikunapi rimarqa. Ichaqa manam lliw yachay munasqankumantachu discipulonkunamanqa willarqa. Wakin yachachikuykunamanta allinta willaptinpas pachaknintin watakuna pasaytañam chayraq entienderqaku. Chaykunamantayá wakinmanta qatiqninpi yachasunchik.

¹⁵ Jesusmi 33 kaq watapi willakurqa paywan kamachimunankupaq akllasqakunaqa wañuruspanku espiritu cuerpopiña hanaq pachapi kawsarinankupaq kasqanmanta. Chayna nisqantaqa manam chayllachu entienderqaku (Dan. 7:18; Juan 14:2-5). Hina chay watapim rikchanachiykunawan willakurqa hanaq pachaman kutiptin unay watakuna pasaytaña kamachimuy qallarinanmanta (Mat. 25:14, 19; Luc. 19:11, 12). Chayna nisqantaqa manam entienderqakuchu, chaymi kawsarimusqan qipata Jesusta tapurqaku, sichum Israel nacionpi kamachiqta kaqmanta Dios nombrananpaq kasqanta. Chaymanta tapuptinkupas Jesusqa manaraqmi chay tiempopiqa lliwtachu willakurqa (Hech. 1:6, 7). Willakurqataqmi ‘sapaq ovejankuna’ kasqanmantapas, paykunaqa Jesucristowan kamachimuq ‘aslla ovejakunamantaqa’ sapaqmi kanku (Juan 10:16; Luc. 12:32, NM).  Jesuspa discipulonkunaqa manaraqmi entienderqakuchu chay ovejakuna pikuna kasqanmantaqa. Chaytaqa entienderqaku 1914 watamanta watakuna pasaytañam.

¹⁶ Jesusqa tukuy imamantam discipulonkunamanqa willanman karqa, ichaqa yacharqam manaraq entiendey atisqankumanta (Juan 16:12). Dios kamachimunanmanta chay tiempopi willakuykuna achka kaptinpas manaraqmi allintachu entienderqaku.

17. (1) ¿Imatam ruwananchik Diospa munayninmanta allinta yachanapaq? (2) ¿Imatawanraqmi necesitanchik?

¹⁷ Jehova Diosmi Danielman prometerqa ‘tukupay tiempopiqa’ paypa munayninmanta allinta yachanankupaq achkallaña runakuna kallpanchakunankumanta hinaspa chayman hina astawan yachanankumanta (Dan. 12:4). Chaymi imamantapas yachay munaqqa anchata kallpanchakunan. Huk qillqam nin hebreo rimaypi allinta yachanapaq ninanqa huk librota allintapuni estudiaspa entiendenamantam rimachkan nispa. Chaymi Diospa yachachikuyninkunamanta yachayta munaspaqa anchata kallpanchakuna. Ichaqa Jehova Dios mana yanapawaptinchikqa bibliata maynataña leespapas imayna kamachimunanmantaqa manachá entiendechwanchu (leey Mateo 13:11).

18. ¿Imaynatam Diosta serviqkunaqa qawachirqaku iñiyniyuq chaynataq humilde kasqankuta?

¹⁸ Jehova Diosqa 1914 watamanta ñawpaqtaraqmi imayna kamachimunanmanta llaqtanman pisi-pisimanta willarqa, kay tukupay tiempopipas hinallam willawachkanchik. Kay libropa 4 hinaspa 5 kaq yachachikuyninkunapim yachasunchik 1914 watamanta kunan  tiemponchikkama bibliapi nisqankunata entiendesqanchikkuna imayna cambiasqanmanta. Chaywanqa, ¿nichkanchikchu Diosqa mana yanapawasqanchikmanta? Manam. Tukuy sunqunkuwan respetaq, iñiyniyuq chaynataq humillakuq serviqninkunataqa kuyaspanmi Diosqa yanapan (Heb. 11:6; Sant. 4:6). Jehova Diospa prometesqankunaqa cumplikunqapunim, chaytam serviqninkunaqa confianzawan suyanku. Chaymantapas humillakuq kasqankutam qawachinku Diospa promesankuna imayna cumplikunanmanta manaraq entiendesqankuta riqsikuspanku. Chayna riqsikusqankumantam Willakuq qillqa nirqa: “Señorqa kikinmi palabranta tanteasqan tiempopi allinta entiendechiwasun”, nispa (1 marzo 1925).

19. ¿Imamanta yachanapaqmi Jehova Diosqa astawan yanapawarqanchik, hinaspa imanasqa?

¹⁹ Dios nombraruptin 1914 watapi Jesucristo hanaq pachapi kamachiyta qallaykuptinqa manaraqmi allintaraqchu yacharqanchik pay kamachimunanmanta willakuykuna imayna cumplikusqantaqa (1 Cor. 13:9, 10, 12). Diospa prometesqankuna imayna cumplikusqanta tukuy sunqunchikwan yachayta munasqanchikraykum wakinpiqa pantasqata entienderqanchik. Chayna kasqanmantam watakuna pasayta Willakuq qillqa nirqa: “Bibliapi willakuykunataqa entiendenchik cumplikuruptinñam utaq cumplikuchkaptinñam”, nispa. Kay tukupay tiempopiñam Dios imayna kamachinanmanta willakuykuna imayna cumplikusqanta entiendechkanchik. Jehova Diosqa serviqninkuna humilde kasqankuraykum munayninmanta astawan yachanankupaq yanapan. Kunan tiempopiqa Diosmantam imam kaqta astawan yachachkanchik.

20, 21. Apostolkunapa tiemponpi kaq iñiqkuna imayna entiendesqankuta Dios cambiaptin, ¿imataq pasarqa?

²⁰ Ñawpaq watakunapi imayna entiendesqanchikta musuq yachachikuykunawan Jehova Dios astawan entiendechiwaptinchikqa, ¿yaqachum qawachisun llampu sunqu, iñiyniyuq chaynataq humilde kasqanchikta? Apostolkunapa tiempopi kaq iñiqkunapas pruebaman churasqam karqaku. Piensariy Jesucristopi iñiq judio castamanta kasqaykipi, Moisespa qillqasqan kamachikuykunata tukuy sunquykiwan kasukusqaykipi hinaspa Israel nacionmanta kasqaykita allinpaq hapisqaykipipas. Ichaqa apostol Pablopa cartamusqanta chaskiruwaq.  Chaypim ninman Moisespa qillqasqan kamachikuykunaman hina manaña kawsanaykipaq, hinaspa Israel nacionta Jehova Dios negaspan paykunapa rantinpi judio kaqkunamanta chaynataq mana judio kaqkunamanta hanaq pachapaq akllasqanmanta. ¿Imaynataq tarikuwaq karqa chayna yachachikuykunawan? (Rom. 10:12; 11:17-24; Gal. 6:15, 16; Col. 2:13, 14).

²¹ Humilde kaq iñiqkunaqa Pablopa cartamusqanpi yachachikuytam allinpaq hapirqaku, chaymi Jehova Diosqa paykunata bendecirqa (Hech. 13:48). Wakinqa piñakuspankum ñawpaq kaq yachachikuykunapi hapipakurqaku (Gal. 5:7-12). Chayna kayninkuta mana cambiaspaqa yanqacharunmankum karqa Jesucristowan hanaq pachamanta kamachimunankupaq favorecesqa kasqankuta (2 Ped. 2:1).

22. ¿Imaynam tarikunki Diospa munayninmanta musuq yachachikuykunata chaskisqanchikwan?

²² Kay tukupay tiempopim Jehova Diosqa astawanraq entiendechiwachkanchik ovejakunamanta cabrakunata rakichkaq hina Diosman sunqu runakunata haykapi rakinanpaq kasqanmanta, 144.000 runakunata hanaq pachaman rinankupaq haykapi akllayta tukunanmanta, Dios imayna kamachimunanmanta rikchanachiykunawan Jesuspa willakusqankuna ima ninan kasqanmanta hinaspa tukupay tiempopi hanaq pachapaq akllasqakuna haykapi hanaq pachapi kanankumantapas. d ¿Imaynataq sientekunki chaykunamanta astawan yachasqaykiwan? ¿Astawanchu iñiynikipi kallpanchasunki? ¿Serviqninkunaman Jehova Dios astawan yachachisqanta hinachu qawanki? Respetaspa kasukuqninkunamanmi Jehova Diosqa pisi-pisimanta willan imapaq tanteasqankunamanta, chayna kasqanmanta mana iskayrayanaykipaqmi kay libropi yachachikuykuna yanapasunki.