1, 2. ¿Bix úuchik u tsʼáaik kʼaj óoltbil Jéeoba baʼax u tukultmaj u beetik yoʼolal wíinik?

 LE TAATATSILOʼOB u yaabiltmaj u paalaloʼoboʼ ku múul tsikbaloʼob tiʼ baʼaloʼob yaan yil yéetel le familiaoʼ. Baʼaleʼ ku kanáantkoʼob bukaʼaj baʼaloʼob ken u tsikbaltoʼob tu yéeteloʼob. Ku tsolkoʼob tiʼob chéen le baʼaxoʼob jeʼel u páajtal u naʼatkoʼoboʼ.

² Jéeoba xaneʼ jujunpʼíitil úuchik u tsʼáaik ojéeltbil baʼax u tukultmaj u beetik yoʼolal wíinik. Yéetel tu beetaj teʼ kʼiinoʼob tu yilaj maas maʼaloboʼ. Koʼox ilik bix úuchik u bin u tsʼáaik ojéeltbil u jaajil yoʼolal u Reinooʼ.

3, 4. ¿Tu destinartaj wa Jéeoba bix kun tsʼoʼokol tiʼ wíinik? Tsole.

³ Tu káajbaleʼ Jéeobaeʼ maʼ u tukultmaj kaʼach u tsʼáaik Cristo u beet u Reyiliʼ. ¿Baʼaxten? Tumen maʼ u destinarmaj bix kun tsʼoʼokol tiʼ wíinikiʼ, baʼaxeʼ tu tsʼáaj u páajtalil tiʼ cada máak u yéeyik baʼax ken u beete. Letiʼeʼ tu yaʼalaj tiʼ Adán yéetel Eva: «Yaʼabchajak a paalaleʼex; chupeʼex le yóokʼol kaaboʼ, méekʼtáanteʼex xan» (Gén. 1:28). Tu yaʼalaj xan tiʼob baʼax unaj u beetkoʼob yéetel baʼax maʼ (Gén. 2:16, 17). Adán yéetel Evaeʼ jeʼel u páajtal kaʼach u yéeyik u beetoʼob baʼax maʼalobeʼ. Wa letiʼob yéetel u paalaloʼob ka u beetoʼob kaʼacheʼ, maʼ kun kʼaʼabéetchajal u tsʼaʼabal Cristo u beet u Reyil utiaʼal ka béeyak le baʼax u tukultmaj Diosoʼ. Bejlaʼa chuup kaʼach le Luʼum yéetel máakoʼob minaʼan u kʼebanoʼob yéetel ku adorartikoʼob Jéeobaeʼ.

⁴ Kex Satanás, Adán yéetel Eva tu tsʼáajubaʼob tu contra Jéeobaeʼ, leloʼ maʼ tu beetaj u kʼexpajal baʼax u tukultmaj utiaʼal le Luʼumaʼ: u chuʼupul yéetel máakoʼob minaʼan u kʼebanoʼob. Baʼaxeʼ chéen tu kʼexaj le bix ken u béeykuntiloʼ. Le baʼax u tukultmaj Jéeobaoʼ maʼ bey jeʼex junpʼéel tren ku bin chéen tiʼ junpʼéeliliʼ tuʼux yéetel jeʼel u páajtal u jóoʼsaʼal teʼ bej tuʼux ku binoʼ. Ken u tukult Jéeoba u beetik wa baʼaxeʼ mix baʼal yéetel mix máak jeʼel u páajtal u beetik maʼ u béeykuntikeʼ (xok Isaías 55:11). Wa ku kʼaʼatal le bej tuʼux ku binoʼ ku chʼaʼik yaanal bej u bise (Éxo. 3:14, 15, TNM). a Le ken u yil maʼalobeʼ ku tsʼáaik u yojéelt le máaxoʼob meyajtik bix ken u beetiloʼ.

5. ¿Baʼax tu beetaj Jéeoba yoʼolal le baʼax úuch Edenoʼ?

 ⁵ Yoʼolal le baʼax úuch Edenoʼ, Jéeobaeʼ tu chʼaʼtuklaj u tsʼáaik junpʼéel Reino (Mat. 25:34). Desde teʼ kʼiinoʼob jeʼeloʼ káaj u yeʼesik baʼax kun meyajtiʼ utiaʼal u salvartik wíinik yéetel bix ken u yutskíintil le baʼax tu kʼaskúuntaj Satanás le ka tu tsʼáajuba tu contra u gobiernooʼ (Gén. 3:14-19). Kex beyoʼ maʼ tu yaʼalaj jach bix ken u tsʼáa le Reinooʼ.

6. ¿Baʼax tu yaʼalaj Jéeoba ken u tsʼáae?, baʼaleʼ ¿baʼax maʼ tu tsoliʼ?

⁶ Teʼ yáax profecíaoʼ Jéeobaeʼ tu yaʼalaj yaan u tsʼáaik junpʼéel «chʼiʼibal» kun púuʼchaʼatik u pool le kaanoʼ (xok Génesis 3:15). Baʼaleʼ teʼ kʼiinoʼob jeʼeloʼ maʼ tu yaʼalaj máax u chʼiʼibal le koʼolel yéetel máax u chʼiʼibal le kaanoʼ. Máan kex dos mil jaʼaboʼob ka káaj u yeʼesik bix kun béeytal le baʼax u yaʼalmoʼ. b

7. ¿Baʼaxten yéeyaʼab Abrahán, yéetel baʼax k-kanik tiʼ leloʼ?

⁷ Ka máan kʼiineʼ Jéeobaeʼ tu yéeyaj Abrahán utiaʼal u yantal le chʼiʼibal ichil u paalaloʼoboʼ. Tumen letiʼeʼ ‹tu beetaj baʼax ku yaʼalik Jéeoba› (Gén. 22:18). Lelaʼ ku kaʼansiktoʼoneʼ Jéeobaeʼ chéen tiʼ le máaxoʼob yaabiltmil ku yaʼalik baʼax u tukultmaj u beetkoʼ (xok Salmo 25:14).

8, 9. ¿Baʼax tu yaʼalaj Jéeoba tiʼ Abrahán yéetel tiʼ Jacob yoʼolal le Chʼiʼibaloʼ?

⁸ Le ka tʼaʼan Abrahán tumen juntúul angeleʼ, tsʼaʼab u yojéelteʼ le chʼiʼibaloʼ yaan u taal bey wíinikeʼ (Gén. 22:15-17; Sant. 2:23). Baʼaleʼ ¿bix kun púuʼchaʼatbil u pool le kaan tumen chéen juntúul wíinikoʼ? ¿Máax ku chíikbesik le kaanoʼ? Le kʼáatchiʼobaʼ jujunpʼíitil úuchik u bin u núukaʼaloʼob.

⁹ Jéeobaeʼ tu yaʼaleʼ le chʼiʼibaloʼ yaan u chíikpajal ichil u paalal Jacob, u yáabil Abrahán. Jacobeʼ juntúul máak jach tu tsʼáaj u fe tiʼ Dios (Gén. 28:13-22). Jéeobaeʼ tu nuʼuktaj Jacob utiaʼal ka u yaʼaleʼ le chʼiʼibaloʼ yaan u taal ichil u paalal Judá. Jacobeʼ tu yaʼalaj xaneʼ yaan u tsʼaʼabal junpʼéel «jalaʼach xóolteʼ» tiʼ le chʼiʼibaloʼ, lelaʼ ku yeʼesik le páajtalil kun tsʼaabiltiʼoʼ yéetel tu yaʼaleʼ «bíin uʼuyajtʼantaʼak» tumen tuláakal kaajoʼob (Gén. 49:1, 10). Yéetel le tʼaanoʼobaʼ Jéeobaeʼ tu tsʼáaj ojéeltbileʼ le chʼiʼibaloʼ yaan u beetik u reyil.

10, 11. ¿Baʼaxten Jéeobaeʼ tu tsʼáaj u yojéelt David yéetel Daniel baʼax ku tuklik u beetik?

¹⁰ Kex seiscientos cincuenta jaʼaboʼob kíimik Judaeʼ, Jéeobaeʼ tu yaʼalaj tiʼ rey David uláakʼ baʼaloʼob yaan yil yéetel le baʼax u tukultmaj u beetkoʼ. Davideʼ tiʼ u taal kaʼach tu chʼiʼibal Judaeʼ. Jéeobaeʼ tu yaʼaleʼ Davideʼ «juntúul xiib uts [...] yanil» tu táan (1 Sam. 13:14; 17:12; Bax. 13:22). Tumen jach tu kʼubaj u yóol tiʼ Jéeobaeʼ, aʼalaʼabtiʼeʼ juntúul tiʼ u paalaleʼ yaan u gobernar utiaʼal mantatsʼ (2 Sam. 7:8, 12-16).

¹¹ Kex quinientos jaʼaboʼob kuxlak Davideʼ, Jéeobaeʼ tu nuʼuktaj profeta Daniel utiaʼal ka u yaʼal baʼax jaʼabil ken chíikpajak le Mesíasoʼ wa le máax «junpáaykuntaʼanoʼ» (Dan. 9:25). ¿Baʼaxten tu yaʼalaj Jéeoba tiʼ Daniel baʼax u tukultmaj? Tumen  «jach u yaabiltmaj». Letiʼeʼ jach ku beetik baʼax ku yaʼalik Jéeoba yéetel chúukaʼan u yóol u meyajte (Dan. 6:16; 9:22, 23).

12. ¿Baʼax aʼalaʼab tiʼ Daniel ka u beete yéetel baʼaxten?

¹² Kex Jéeoba tu nuʼuktaj u profetaʼob, jeʼex Daniel, utiaʼal ka u tsʼíibtoʼob yaʼab baʼaxoʼob yaan yil yéetel le Chʼiʼibal wa le Mesíasoʼ, teʼ kʼiinoʼob jeʼeloʼ láayliʼ maʼ kʼuchuk u kʼiinil u jach naʼataʼal le baʼax tu tsʼíibtoʼoboʼ. Jeʼex le ka tsʼaʼab u yil Daniel u kʼiinil u káajal u meyaj u Reino Dios teʼ kaʼanoʼ aʼalaʼabtiʼ ka u sellarte, lelaʼ ku yeʼesikeʼ mix máak kun naʼatik tak ken kʼuchuk le kʼiin u tukultmaj Jéeobaoʼ. Le ken kʼuchuk le kʼiin jeʼeloʼ le máaxoʼob meyajtik Jéeobaoʼ yaan «u yaʼabkuntkoʼob u kʼaj óolaloʼob» tiʼ le jaajoʼ (Dan. 12:4).

13. 1) ¿Máax le Chʼiʼibal aʼalaʼanoʼ? 2) ¿Baʼax maas naʼataʼab yoʼolal u profecíail Génesis 3:15 le ka káaj u kʼaʼaytaj Jesusoʼ?

¹³ Jéeobaeʼ tu yeʼeseʼ Jesuseʼ letiʼe Chʼiʼibal aʼalaʼanoʼ yéetel letiʼ ken u beet u Reyil jeʼex u yaʼalmil tiʼ Davidoʼ (Luc. 1:30-33; 3:21, 22). Le ka káaj u kʼaʼaytaj Jesuseʼ maas naʼataʼab le baʼax u tukultmaj u beetik Diosoʼ. Le baʼax tu beetoʼ bey jeʼex ka juulnak le Kʼiin tuʼux éeʼjochʼeʼenoʼ (Mat. 4:13-17). Jeʼex juntéenjeakileʼ Jesuseʼ tu yaʼaleʼ le «kaan» ku yaʼalik Génesis 3:14 yéetel 15, letiʼe Kʼaasilbaʼaloʼ, juntúul «j-kíimsaj wíinik» yéetel «u taatail le tuusoʼ» (Juan 8:44). Tiʼ junpʼéel náay tu tsʼáaj u yil apóstol Juaneʼ, Jesuseʼ tu yaʼaleʼ «le úuchben kaanoʼ» letiʼe «ku yaʼalaʼal Kʼaasilbaʼal wa Satanás tiʼoʼ» (xok Apocalipsis 1:1; 12:9). c Jesús, le Chʼiʼibal aʼalaʼanoʼ, tu yeʼesaj xan tiʼ Juan bix ken u xuʼulsil tiʼ Satanás, jeʼex aʼalaʼabik tu jardinil Edén tumen Jéeobaoʼ (Apo. 20:7-10).

14-16. ¿Láaj naʼataʼab wa tumen le disipuloʼob teʼ yáax siglo le baʼax tu yaʼalaj Jesús yoʼolal le Reinooʼ? Tsole.

¹⁴ Jeʼex t-ilaj tu yáax xookil le libroaʼ, Jesuseʼ yaʼab u téenel tʼaanaj tiʼ le Reinooʼ. Baʼaleʼ yaan kʼiineʼ maʼ tu láaj tsolaj tiʼ u disipuloʼob le baʼaxoʼob taak u yojéeltikoʼob tu yoʼolaloʼ. Yaan tak jujunpʼéel tiʼ le baʼaxoʼob tu yaʼalaj Jesús yoʼolal le Reinooʼ máan yaʼab jaʼaboʼob ka káaj u naʼataʼal tumen u disipuloʼob. Koʼox ilik jujunpʼéeliʼ.

¹⁵ Tu jaʼabil 33 tiʼ le yáax siglooʼ Jesuseʼ tu yaʼaleʼ le máaxoʼob kun gobernar tu yéetel teʼ kaʼanoʼ way Luʼum kun yéeybiloʼobeʼ. Le ken tsʼoʼokok u kíimloʼobeʼ yaan u kaʼa kuxkíintaʼaloʼob utiaʼal ka xiʼikoʼob tu yiknal. Baʼaleʼ u disipuloʼobeʼ maʼ tu séeb naʼatoʼob le baʼax tu yaʼaloʼ (Dan. 7:18; Juan 14:2-5). Junpʼéel kettʼaan tu yaʼalaj xan teʼ jaʼab jeʼeloʼ, tu yeʼeseʼ le ken suunak teʼ kaʼanoʼ maʼ kun séeb tsʼaabil u beet u Reyil (Mat. 25:14, 19; Luc. 19:11, 12). Le disipuloʼoboʼ maʼ tu naʼatoʼob lelaʼ, le oʼolal ka tsʼoʼok u kaʼa kuxtal Jesuseʼ tu kʼáatoʼobtiʼ: «¿Yaan wa a jel tsʼáaik u Reino Dios tu luʼumil Israel teʼ kʼiinoʼobaʼ?». Baʼaleʼ Jesuseʼ maʼ tu tsolajtiʼob u maasil yoʼolal le Reinooʼ (Bax. 1:6, 7). Letiʼeʼ tu kaʼansaj xaneʼ yaan «uláakʼ tamanoʼob»  maʼ táakaʼanoʼob ichil u «chan múuchʼ taman[oʼob]» kun reinaroʼob tu yéeteloʼ (Juan 10:16; Luc. 12:32). U disipuloʼob Cristoeʼ maʼ tu jáan naʼatoʼob máaxoʼob le kaʼa jaats tamanoʼoboʼ. Lelaʼ máan yaʼab jaʼaboʼob ka tu naʼatoʼob.

¹⁶ Jesuseʼ yaʼab baʼaloʼob jeʼel u páajtal kaʼach u yaʼalik tiʼ u disipuloʼobeʼ, baʼaleʼ u yojel maʼ ken u láaj naʼatoʼob (Juan 16:12). U jaajileʼ teʼ yáax siglooʼ, yaʼab baʼaxoʼob tsolaʼab yoʼolal le Reinooʼ, baʼaleʼ yaʼab baʼax maʼ naʼataʼabiʼ tumen maʼ kʼuchuk u kʼiinil u yojéeltaʼal u maasil tu yoʼolaliʼ.

17. ¿Baʼax unaj k-beetik utiaʼal k-naʼatik u jaajil yoʼolal le Reinooʼ, baʼaleʼ baʼax uláakʼ kʼaʼabéettoʼon utiaʼal k-naʼatik?

¹⁷ Jéeobaeʼ tu yaʼalaj tiʼ Danieleʼ tu tsʼook kʼiinoʼobeʼ yaʼab máakoʼob kun máan u kaxtoʼob u jaajil, bey túunoʼ yaan u maas naʼatkoʼob baʼax u tukultmaj u beetik (Dan. 12:4). Le máaxoʼob u kʼáat u naʼatoʼob u jaajiloʼ kʼaʼabéet u tsʼáaik u yóol u kaxtoʼob. Junpʼéel diccionario ku tsolik u tʼaaniloʼob le Bibliaoʼ ku yaʼalikeʼ le tʼaan hebreo ku suʼutul ‹táan u kaxtikoʼoboʼ› ku tsʼáaik naʼatbil u xakʼalxoktaʼal yéetel u naʼataʼal tubeel junpʼéel libro. Kex jeʼel bukaʼaj ka k-sen xok le Bibliaoʼ, wa maʼ tu yáantkoʼon Jéeobaeʼ maʼ ken k-naʼat le baʼax ku yaʼalik yoʼolal le Reinooʼ (xok Mateo 13:11).

18. ¿Bix úuchik u yeʼesik fe yéetel kabal óolal le máaxoʼob meyajt Jéeoba úuchjeakiloʼ?

¹⁸ Táanil tiʼ 1914, Jéeoba Dioseʼ jujunpʼíitil úuchik u tsʼáaik kʼaj óoltbil u jaajil yoʼolal le Reinooʼ, teʼ tu tsʼook kʼiinoʼobaʼ bey xan u beetkoʼ. Teʼ xook 4 yéetel 5 tiʼ le libroaʼ yaan k-tʼaan tiʼ bix úuchik u kʼexik jujunpʼéel baʼaxoʼob ku naʼatik kaʼach u kaajal Dios tu yáamil cien jaʼaboʼob. ¿U kʼáat wa túun u yaʼal maʼ áantaʼaboʼob tumen Jéeobaiʼ? Maʼatech. Letiʼeʼ jach tu yáantoʼob. ¿Baʼaxten k-aʼalik leloʼ? Tumen letiʼobeʼ tu yeʼesoʼob kaʼapʼéel jatsʼuts modos ku yaʼalik Jéeoba ka eʼesaʼak: fe yéetel  kabal óolal (Heb. 11:6; Sant. 4:6). Le máaxoʼob meyajtik Jéeobaoʼ ku creertikoʼob jach yaan u béeytal tuláakal le baʼaxoʼob ku yaʼalik le Bibliaoʼ. Tsʼoʼoleʼ ku yeʼeskoʼob kabal óolal le ken u yaʼaloʼob maʼ maʼalob bix úuchik u naʼatkoʼob kaʼach bix kun béeytal le baʼaxoʼob u yaʼalmaj Jéeobaoʼ. Lelaʼ bey u yeʼesik le revista Watch Tower, 1 tiʼ marzo tiʼ 1925, ku yaʼalik: «Toʼoneʼ k-ojleʼ chéen Yuumtsil jeʼel u páajtal u tsolik baʼax ku yaʼalik u Tʼaaneʼ, chéen letiʼ kun tsolik tubeel tiʼ u kaajal teʼ kʼiin ku tuklik maʼaloboʼ».

19. ¿Baʼax tsʼoʼok u yáantkoʼon Jéeoba k-naʼate, yéetel baʼaxten?

¹⁹ Le ka káaj u meyaj le Reino tu jaʼabil 1914, le máaxoʼob meyajtik Diosoʼ chéen junpʼíit baʼax tsʼoʼok u naʼatkoʼob yoʼolal bix kun láaj béeytal le profecíaʼob ku tʼaanoʼob tiʼ le Reinooʼ (1 Cor. 13:9, 10, 12). Tumen jach taak u yilkoʼob bix kun béeytaloʼobeʼ, yaan kʼiineʼ yaanal bix úuchik u tsolkoʼob. Baʼaleʼ jeʼex máanik le jaʼaboʼoboʼ tu yiloʼob maʼalob le baʼax aʼalaʼab teʼ revista Watch Tower tsʼoʼok k-yáax aʼalikoʼ, tu yaʼalaj: «Le profecíaoʼ chéen yaan u kʼuchul naʼatbil tubeel ken tsʼoʼokok u béeytal, wa le táan u béeytaloʼ». Teʼ tu tsʼook kʼiinoʼobaʼ yaʼab tiʼ le profecíaʼoboʼ tsʼoʼok u béeytaloʼob yéetel yanoʼobeʼ táan u béeytaloʼob. Le máaxoʼob meyajtik Diosoʼ kabal u yóoloʼob yéetel u kʼáat u beetoʼob baʼax uts tu tʼaan Jéeoba, le oʼolal tsʼoʼok u yáantaʼaloʼob utiaʼal ka u naʼatoʼob tubeel bix kun béeytal baʼax u tukultmaj u beetik. Teʼ kʼiinoʼobaʼ tsʼoʼok u maas kʼaj óoltaʼal u jaajil.

20, 21. ¿Baʼax tu beetaj jujuntúul sukuʼunoʼob teʼ yáax siglo le ka jel tsoʼol jujunpʼéel tiʼ le baʼaxoʼob yáax tsolaʼanoʼ?

²⁰ Le ken áantaʼakoʼon tumen Jéeoba k-maas naʼat junpʼéel baʼaleʼ, ku yeʼesik jach baʼax yaan t-puksiʼikʼal. ¿K-kʼamik wa yéetel fe bey xan yéetel kabal óolal le baʼax ku jel tsoʼololtoʼonoʼ?  Le cristianoʼob teʼ yáax siglooʼ kʼaʼabéetchaj u beetkoʼob beyoʼ. Koʼox aʼalikeʼ techeʼ judíoech. Jach a kʼubmaj a wóol tiʼ u Ley Moisés yéetel kiʼimak a wóol tiaʼanech ichil le kaaj yéeyaʼanoʼ. Baʼaleʼ apóstol Pabloeʼ ku túuxtik jujunpʼéel cartaʼob tuʼux ku yaʼalikeʼ tsʼoʼok u xuʼulul u meyaj u Ley Moisés, Jéeobaeʼ tsʼoʼok u xuʼulul u kʼamik Israel bey u kaajaleʼ yéetel tsʼoʼok u yéeyik judíoʼob yéetel j-táanxel luʼumiloʼob utiaʼal ka ookkoʼob ichil u túumben kaajal (Rom. 10:12; 11:17-24; Gal. 6:15, 16; Col. 2:13, 14). ¿Baʼax jeʼel a beetkeʼ?

²¹ Le máaxoʼob kabal u yóoloʼoboʼ tu kʼamoʼob le baʼax tu yaʼalaj Pablooʼ, le oʼolal bendecirtaʼaboʼob tumen Jéeoba (Bax. 13:48). Baʼaleʼ yanoʼobeʼ maʼ tu kʼamoʼobiʼ, seguernaj u kaʼanskoʼob le baʼax yáax tsolaʼanoʼ (Gal. 5:7-12). Chéen baʼaleʼ wa maʼ u kʼexik bix u tuukuloʼob kaʼacheʼ yaan u peʼertikoʼob u páajtalil u múul gobernaroʼob yéetel Cristo (2 Ped. 2:1).

22. ¿Bix unaj k-ilik le baʼaxoʼob tsʼoʼok u jel tsoʼolol yaan yil yéetel le Reinooʼ?

²² Teʼ kʼiinoʼob xanaʼ Jéeobaeʼ tsʼoʼok u yáantkoʼon k-maas naʼat jujunpʼéel baʼaloʼob yoʼolal le Reinooʼ. Tsʼoʼok u yáantkoʼon k-naʼat baʼax kʼiin ken jaʼatsak le máaxoʼob u kʼáatoʼob kuxtal yáanal le Reino tiʼ le máaxoʼob maʼ u kʼáatoʼoboʼ. Lelaʼ yaan u beetaʼal ken jaʼatsak le tamanoʼob tiʼ le chivoʼoboʼ. Tsʼoʼok xan u kaʼansiktoʼon baʼax kʼiin ken chúukpajak le 144,000 yéeyaʼanoʼoboʼ, baʼax u kʼáat u yaʼal le kettʼaanoʼob tu yaʼalaj Jesús yoʼolal le Reinooʼ yéetel baʼax kʼiin ken bisaʼak kaʼan u yalab tiʼ le yéeyaʼanoʼoboʼ. d ¿Baʼax ken k-beet yoʼolal le túumben kaʼansajoʼobaʼ? ¿Yaan wa u muʼukʼaʼankúuntik k-fe? ¿Yaan wa k-ilik bey Jéeoba kaʼansiktoʼoneʼ? Le baʼax ken u tsol le libroaʼ yaan u yáantkoʼon k-naʼateʼ Jéeobaeʼ táan u yáantik le máaxoʼob meyajtik utiaʼal ka u naʼatoʼob jujunpʼíitil le baʼaxoʼob u tukultmaj u beetkoʼ.