1, 2. Nĩ na njĩra ĩrĩkũ Jesu onanirie atĩ nĩ mũtongoria mũũgĩ?

 TA HŨŨRA mbica ũgĩceera taũni-inĩ thaka na ĩrĩ na riri ũtongoretio nĩ mũndũ ũmĩũĩ wega. Tondũ wee na arĩa mũrĩ nao mũtirĩ mwathiĩ kuo rĩngĩ, mũgathikĩrĩria na kinyi mũndũ ũcio akĩmũtaarĩria. Rĩmwe na rĩmwe mũkenda mũno kũmenya maũndũ mamwe marĩ taũni-inĩ ĩyo marĩa mũtarĩ mũrakinyĩrĩra kuona. Rĩrĩa mworia mũndũ ũcio ũramũtongoria ũhoro wĩgiĩ maũndũ macio, akaaga kũmwĩra nginya ihinda rĩrĩa rĩagĩrĩire rĩkinye. Mũkagegio mũno nĩ ũũgĩ wake tondũ aramũmenyithia ũndũ o ihinda rĩrĩa mũbatiĩ kũũmenya.

² Akristiano a ma no maringithanio na andũ acio mathiĩte gũceera handũ. Tũkoragwo na wendi mũnene wa kwĩruta ũhoro wa taũni ĩrĩ na riri mũnene makĩria, “itũũra rĩrĩa rĩakĩtwo gĩtina kĩrũmu,” na nĩrĩo Ũthamaki wa Ngai. (Ahib. 11:10) Hĩndĩ ĩrĩa Jesu aarĩ gũkũ thĩ, nĩ aatongoririe arũmĩrĩri ake nĩguo mataũkĩrũo nĩ ma iria ndikĩru ciĩgiĩ Ũthamaki. No hihi nĩ aamacokeirie ciũria iria ciothe maarĩ nacio na akĩmataarĩria maũndũ mothe megiĩ Ũthamaki hĩndĩ ĩyo? Aca. Oigire ũũ: “Nĩndigairie maũndũ maingĩ ma kũmwĩra, no mũtingĩhota kũmetiiria rĩu.” (Joh. 16:12) Arĩ we mũtongoria ũrĩa mũũgĩ biũ, Jesu ndaaguũrĩirie arutwo ake maũndũ mothe marĩa matangĩahotire gũtaũkĩrũo nĩmo hĩndĩ ĩyo.

3, 4. (a) Jesu athiĩte na mbere atĩa kũruta andũ ehokeku ũhoro wĩgiĩ Ũthamaki wa Ngai? (b) Nĩ maũndũ marĩkũ tũgũthuthuria thĩinĩ wa gĩcunjĩ gĩkĩ?

³ Jesu aaririe ciugo iria irĩ thĩinĩ wa Johana 16:12 ũtukũ wa mũthia wa ũtũũro wake gũkũ thĩ. Hihi angĩahotire atĩa gũthiĩ na mbere kũruta andũ arĩa ehokeku ũhoro wĩgiĩ Ũthamaki wa Ngai thutha wa gũkua? Aaheire arutwo ake ũũma ũyũ: “Roho wa ma . . . nĩ akamũtongoria amuumĩrĩrie ũhoro-inĩ ũrĩa wa ma wothe.” a (Joh. 16:13) No tũringithanie roho mũtheru na mũndũ ũratũtongoria arĩ na wetereri. Jesu ahũthagĩra roho ũcio kũruta arũmĩrĩri ake maũndũ marĩa marabatara kũmenya megiĩ Ũthamaki wa Ngai, o ihinda rĩrĩa marabatara kũmamenya.

⁴ Reke tũthuthurie ũrĩa roho mũtheru wa Jehova ũkoretwo ũgĩtongoria Akristiano arĩa marĩ na ngoro njega gũtaũkĩrũo nĩ maũndũ maingĩ megiĩ Ũthamaki ũcio. Wa mbere, nĩ tũgũthuthuria ũtaũku witũ wĩgiĩ rĩrĩa Ũthamaki wa Ngai waambĩrĩirie  gwathana. Tũcoke tũthuthurie ũhoro wĩgiĩ arĩa magaathamaka o hamwe na raiya a Ũthamaki ũcio, na ciĩrĩgĩrĩro cia ikundi icio igĩrĩ. Thutha-inĩ nĩ tũgũcoka tuone ũrĩa arũmĩrĩri a Kristo maathiire mataũkĩirũo wega nĩ ũrĩa gũkorũo marĩ ehokeku harĩ Ũthamaki kuugĩte.

5, 6. (a) Arutwo a Bibilia maarĩ na mawoni marĩkũ matagĩrĩire megiĩ kũhandwo kwa Ũthamaki na ihinda rĩa magetha? (b) Nĩkĩ mawoni macio matagĩrĩire matibatiĩ kuumĩria nganja kana Jesu nĩ aatongoragia arũmĩrĩri ake?

⁵ O ta ũrĩa tuonire Gĩcunjĩ-inĩ gĩa 2 kĩa ibuku rĩrĩ, kwa ihinda rĩa mĩaka mĩingĩ, Arutwo a Bibilia maakoretwo makiuga atĩ mwaka wa 1914 ũngĩarĩ mwaka wa mwanya harĩ kũhinga kwa ũrathi wa Bibilia. O na kũrĩ ũguo, hĩndĩ ĩyo meetĩkĩtie atĩ gũkorũo kuo gwa Kristo kwambĩrĩirie mwaka wa 1874, atĩ aambĩrĩirie gwathana igũrũ mwaka wa 1878, na atĩ Ũthamaki ũcio ũngĩkaahandwo wega Oktomba 1914. Ihinda rĩa magetha rĩngĩathiire na mbere kuuma mwaka wa 1874 nginya 1914, na rĩngĩakinyire gĩturi hĩndĩ ĩrĩa aitĩrĩrie maguta magaakorũo magĩcokanĩrĩrio mathiĩ igũrũ. Hihi kwaga gũtaũkĩrũo wega nĩ maũndũ macio kuonanagia atĩ Jesu ndaatongoragia andũ acio ehokeku kũgerera roho mũtheru?

⁶ Aca o na hanini! Ta wĩcirie rĩngĩ ũhoro wa ngerekano ĩrĩa twambĩrĩirie nayo. Hihi gũkorũo atĩ andũ acio maraceerio nĩ marenda kũmenya kabere na nĩ maroria ciũria no gwĩkĩrĩre nganja ũhoti wa mũndũ ũrĩa ũramatongoria? Aca! O ũndũ ũmwe na ũcio, o na gũtuĩka rĩmwe na rĩmwe andũ a Ngai nĩ mageragia gũtaũkĩrũo nĩ maũndũ megiĩ muoroto wa Jehova ihinda rĩa roho mũtheru rĩa kũmatongoria gũtaũkĩrũo nĩ ma icio rĩtakinyĩte, ũguo ti kuuga atĩ Jesu ndaramatongoria. Nĩ ũndũ ũcio, andũ arĩa ehokeku makoragwo mehaarĩirie kũrũngwo na kũgarũrĩra muonere wao wa maũndũ marĩ na wĩnyihia.​—Jak. 4:6.

7. Andũ a Ngai maathiire makĩgĩaga na ũtheri ũrĩkũ wa kĩĩroho?

⁷ Mĩaka-inĩ ĩrĩa yarũmĩrĩire 1919, andũ a Ngai nĩ maathiire makĩgĩaga na ũtheri mũingĩ wa kĩĩroho. (Thoma Thimo 4:18.) Mwaka-inĩ wa 1925, ngathĩti ya Mũrangĩri yarĩ na gĩcunjĩ kĩa mwanya kĩarĩ na kĩongo “Gũciarũo kwa Rũrĩrĩ.” Nĩ yaheanire itũmi njega cia Kĩĩmandĩko cia kuonania atĩ Ũthamaki wa Kĩĩmesia waciarĩtwo mwaka wa 1914, na ũndũ ũcio ũkĩhingia ũrathi ũrĩa ũrĩ thĩinĩ wa Kũguũrĩrio mũrango wa 12 wĩgiĩ mũtumia wa igũrũ agĩciara. b Gĩcunjĩ kĩu nĩ gĩacokire gĩkĩonania atĩ mathĩna marĩa andũ a Jehova maahĩtũkagĩra hĩndĩ ya mbaara maarĩ kĩmenyithia kĩa atĩ Shaitani nĩ aaharũrũkĩtio gũkũ thĩ, “e na marũrũ manene, tondũ nĩoĩ atĩ no ihinda inyinyi atigairie.”​—Kũg. 12:12.

8, 9. (a) Bata wa Ũthamaki wa Ngai wamenyekire atĩa? (b) Nĩ ciũria irĩkũ tũgũthuthuria?

⁸ Hihi Ũthamaki nĩ wa bata na gĩkĩro kĩrĩkũ? Mwaka-inĩ wa 1928, ngathĩti ya Mũrangĩri nĩ yambĩrĩirie gũtĩtĩrithia atĩ Ũthamaki warĩ wa bata gũkĩra kũhonokio kwa mũndũ kĩũmbe kũgerera igongona rĩa ũkũũri. Ũthamaki wa Kĩĩmesia nĩguo Jehova akaahũthĩra gũtheria rĩĩtwa rĩake, kuonania atĩ wathani wake nĩguo wa kĩhooto, na kũhingia muoroto wake kwerekera andũ.

 ⁹ Nĩ a mangĩgaathana na Kristo Ũthamaki-inĩ ũcio? Nĩ a mangĩgaakorũo marĩ raiya a Ũthamaki ũcio gũkũ thĩ? Na nĩ wĩra ũrĩkũ arũmĩrĩri a Kristo mabatiĩ kũruta?

10. Nĩ ũtaũku ũrĩkũ andũ a Ngai makoretwo naguo kwa ihinda iraihu wĩgiĩ arĩa 144,000?

¹⁰ Mĩaka mĩingĩ mbere ya 1914, Akristiano a ma nĩ maataũkĩirũo atĩ arũmĩrĩri ehokeku a Kristo 144,000 nĩo mangĩgaathana nake kũrĩa igũrũ. c Arutwo acio a Bibilia nĩ maataũkĩirũo wega atĩ mũigana ũcio ndwarĩ wa ngerekano na atĩ maambĩrĩirie gũcagũrũo mahinda-inĩ ma Jesu.

11. Arĩa maarĩ na kĩĩrĩgĩrĩro gĩa gũkorũo itari-inĩ rĩa mũhiki wa Kristo maathiire mongereire ũmenyo wao wĩgiĩ wĩra ũrĩa maaheetwo gũkũ thĩ atĩa?

¹¹ No hihi nĩ wĩra ũrĩkũ andũ acio maarĩ na kĩĩrĩgĩrĩro gĩa gũkorũo marĩ itari-inĩ rĩa mũhiki wa Kristo maheetwo marĩ gũkũ thĩ? Nĩ monire atĩ Jesu nĩ aatĩtĩrithirie mũno wĩra wa kũhunjia na akĩũkuruhithania na ihinda rĩa magetha. (Mat. 9:37; Joh. 4:35) O ta ũrĩa tuonire thĩinĩ wa Gĩcunjĩ gĩa 2, meeciragia atĩ ihinda rĩa magetha rĩngĩaikarire mĩaka 40, na rĩrĩkĩrĩre na Akristiano aitĩrĩrie maguta gũthiĩ igũrũ. O na kũrĩ ũguo, tondũ wĩra wa kũhunjia no wathiire na mbere thutha wa mĩaka 40 gũthira, ũndũ ũcio wonanirie atĩ nĩ kwabataranagia ũtaũku makĩria. Rĩu nĩ tũĩ wega atĩ ihinda rĩa magetha​—rĩa kwamũrania ngano na thawani kana Akristiano aitĩrĩrie maguta ehokeku kuuma kũrĩ Akristiano a maheeni​—rĩambĩrĩirie 1914. Ihinda nĩ rĩakinyĩte rĩa gũcagũra arĩa maatigarĩte a gĩkundi kĩu gĩa gũthiĩ igũrũ.

12, 13. Ngerekano ya Jesu ya airĩtu arĩa ikũmi na ya taranda ihingĩte atĩa matukũ-inĩ ma kũrigĩrĩria?

¹² Kuuma mwaka wa 1919 gũthiĩ na mbere, Kristo nĩ aathiire agĩtongoragia ngombo ĩrĩa ĩĩhokekete na njũgĩ gũtĩtĩrithia wĩra wa kũhunjia. Aaheanĩte wĩra ũcio rĩrĩa aarĩ gũkũ thĩ. (Mat. 28:19, 20) Ningĩ nĩ onanirie ngumo iria arũmĩrĩri ake aitĩrĩrie maguta mangĩabatarire gũkorũo nacio nĩguo mahingie wĩra ũcio wa kũhunjia. Na njĩra ĩrĩkũ? Ngerekano-inĩ yake ya airĩtu arĩa ikũmi, onanirie atĩ arĩa aitĩrĩrie maguta nĩ mangĩbatarire gũikara mehũgĩte na marĩ maitho kĩĩroho, nĩguo makinyĩre muoroto wao wa gũkorũo ũhiki-inĩ ũrĩa ũgeekĩrũo igũrũ, rĩrĩa Kristo angĩkaanyitithanio na “mũhiki” wake, arĩa 144,000. (Kũg. 21:2) Ningĩ thĩinĩ wa ngerekano yake ya taranda, Jesu nĩ aarutanire atĩ no mũhaka  ndungata ciake njitĩrĩrie maguta ingĩakorirũo na kĩyo harĩ kũruta wĩra ũrĩa aaciĩhokeire wa kũhunjia.​—Mat. 25:1-30.

¹³ Kwa ihinda rĩa mĩaka 100 mĩhĩtũku, arĩa aitĩrĩrie maguta nĩ monanĩtie wega atĩ nĩ makoretwo meiguĩte na marĩ na kĩyo. Hatarĩ nganja, nĩ makaaheo ngerenwa nĩ ũndũ wa gũikara meiguĩte. No hihi-rĩ, wĩra ũcio wa magetha warongoreirio o gũcokanĩrĩria arĩa maatigarĩte harĩ arĩa 144,000 magaathana na Kristo?

14, 15. Ibuku rĩa The Finished Mystery rĩarĩrĩirie ikundi irĩkũ inya?

¹⁴ Kwa ihinda rĩa mĩaka mĩingĩ, athuri na atumia ehokeku nĩ makoretwo makĩenda mũno kũmenya ũhoro wĩgiĩ “kĩrĩndĩ kĩingĩ” kĩrĩa kĩgwetetwo thĩinĩ wa Kũguũrĩrio 7:9-14. Ti ũndũ wa kũgegania kuona atĩ, ihinda rĩa Kristo rĩa kũguũria nĩ a maarĩ kĩrĩndĩ kĩu rĩtakinyĩte, maũndũ maingĩ marĩa maagwetagwo megiĩ ũndũ ũcio maarĩ ngũrani mũno na ũtaũku ũrĩa tũrĩ naguo ũmũthĩ na twendete mũno.

¹⁵ Mwaka wa 1917, ibuku rĩĩtagwo The Finished Mystery rĩonanĩtie atĩ nĩ kũrĩ “ikundi igĩrĩ ngũrani cia arĩa magaathiĩ Igũrũ na ikundi igĩrĩ ngũrani cia arĩa magaatũũra gũkũ thĩ.” Hihi nĩ a maarĩ thĩinĩ wa ikundi icio inya ciarĩ na ciĩrĩgĩrĩro itiganĩte? Wa mbere, kwarĩ na arĩa 144,000 mangĩgaathana na Kristo. Wa kerĩ, kwarĩ na kĩrĩndĩ kĩingĩ. Hĩndĩ ĩyo, kwerĩkanaga atĩ acio maarĩ Akristiano arĩa maarĩ na ngoro njega no maarĩ o thĩinĩ wa ndini cia maheeni. Nĩ maarĩ na wĩtĩkio, no ndwarĩ mũingĩ wa kũmahotithia kũrũgama na ũhoro wa ma. Nĩ ũndũ ũcio, nĩ mangĩathiire igũrũ no matingĩehokeirũo mawĩra manene. Ũhoro-inĩ wĩgiĩ thĩ, gweciragio atĩ gĩkundi gĩa gatatũ, kĩa andũ ehokeku a tene ta Iburahimu, Musa, na angĩ, nĩ kĩngĩaheirũo wathani igũrũ rĩa gĩkundi gĩa kana, gĩa kĩrĩndĩ gĩa thĩ.

16. Nĩ ũtheri ũrĩkũ wa kĩĩroho wagĩire kuo mwaka wa 1923 na 1932?

¹⁶ Roho mũtheru watongoririe arũmĩrĩri a Kristo atĩa magĩe na ũtaũku ũrĩa tũkenagĩra gũkorũo naguo ũmũthĩ? Ũndũ ũcio wekĩkire ikinya gwa ikinya, magĩthiĩ maguũrĩirio ũtheri wa kĩĩroho o kahora. Kĩambĩrĩria-inĩ kĩa mwaka wa 1923, ngathĩti ya Mũrangĩri nĩ yarĩrĩirie ũhoro wa gĩkundi kĩrĩa gĩtaarĩ na kĩĩrĩgĩrĩro gĩa gũthiĩ igũrũ kĩrĩa kĩngĩgaatũũra gũkũ thĩ rungu rwa wathani wa Kristo. Mwaka wa 1932, ngathĩti ya Mũrangĩri nĩ yaririe ũhoro wa Jonadabu (Jehonadabu), ũrĩa wanyitanire na Mũthamaki mũitĩrĩrie maguta wa Isiraeli wetagwo Jehu kũregana na ũthathaiya wa maheeni. (2 Ath. 10:15-17) Gĩcunjĩ kĩu nĩ kĩoigire atĩ mahinda-inĩ maya nĩ kũrĩ andũ mahaanaine na Jonadabu na gĩkĩongerera atĩ Jehova nĩ akaamateithia “kũhonoka Hari-Magedoni” nĩguo magaatũũra gũkũ thĩ.

17. (a) Nĩ ũtheri ũrĩkũ wa mwanya wa kĩĩroho wagĩire mwaka wa 1935? (b) Akristiano ehokeku maahutirio atĩa nĩ ũtaũku mwerũ wĩgiĩ kĩrĩndĩ kĩingĩ? (Rora gathandũkũ karĩ na kĩongo “ Thayũ Mũingĩ wa Ngoro.”)

¹⁷ Mwaka-inĩ wa 1935, nĩ kwagĩire na ũtheri wa mwanya wa kĩĩroho. Thĩinĩ wa kĩgomano kĩrĩa gĩekĩirũo Washington, D.C., nĩ kwamenyithanirio atĩ kĩrĩndĩ kĩingĩ nĩ andũ arĩa magaatũũra gũkũ thĩ, na no o arĩa metĩtwo ngʼondu thĩinĩ wa ngerekano ya  Jesu ya ngʼondu na mbũri. (Mat. 25:33-40) Andũ a kĩrĩndĩ kĩu kĩingĩ mangĩarĩ amwe a “ngʼondu ingĩ” iria Jesu oigire ũũ igũrũ rĩacio: “Icio nacio no ndĩcirehe.” (Joh. 10:16) Rĩrĩa Mũrũ wa Ithe Witũ J. F. Rutherford oigire ũũ: “Arĩa othe marĩ na kĩĩrĩgĩrĩro gĩa gũgaatũũra gũkũ thĩ nĩ marũgame,” makĩria ma andũ nuthu arĩa maarĩ kũu makĩrũgama! Agĩcoka akiuga ũũ: “Ta rorai! Kĩrĩndĩ kĩingĩ!” Andũ aingĩ nĩ maakenire mũno hĩndĩ ĩyo nĩ ũndũ wa gũtaũkĩrũo nĩ kĩĩrĩgĩrĩro kĩao kĩa ihinda rĩũkĩte.

18. Arũmĩrĩri a Kristo mekĩrĩire kĩyo atĩa ũtungata-inĩ, na moimĩrĩro makoretwo marĩ marĩkũ?

¹⁸ Kuuma hĩndĩ ĩyo, Kristo akoretwo agĩtongoria andũ ake mekĩre kĩyo harĩ gũcokanĩrĩria arĩa magaakorũo marĩ a kĩrĩndĩ kĩu kĩingĩ kĩrĩa gĩkaahonoka kuuma mĩnyamaro-inĩ ĩrĩa mĩnene kĩrĩ muoyo. Kĩambĩrĩria-inĩ, wĩra ũcio wa gũcokanĩrĩria ndwakenagia andũ aingĩ. O na hĩndĩ ĩmwe Mũrũ wa Ithe Witũ Rutherford nĩ oigire ũũ: “Kũroneka ta ‘kĩrĩndĩ kĩingĩ’ gĩtagaakorũo kĩrĩ kĩingĩ ũguo marigĩrĩrio-inĩ.” No rĩu nĩ twĩyoneire ũrĩa Jehova arathimĩte wĩra ũcio wa magetha kuuma hĩndĩ ĩyo! Rungu rwa ũtongoria wa Jesu na roho mũtheru, Akristiano aitĩrĩrie maguta na arĩa a “ngʼondu ingĩ” rĩu mahaana o ta ũrĩa Jesu aarathĩte mangĩgaakorũo​—“rũũru rũmwe” rungu rwa “mũrĩithi ũmwe.”

19. Tũngĩnyita itemi atĩa harĩ kuongerera mũigana wa kĩrĩndĩ kĩingĩ?

¹⁹ Andũ aingĩ arĩa ehokeku magaatũũra tene na tene thĩinĩ wa thĩ paradiso, ĩgĩtongorio nĩ Kristo na arĩa 144,000 magaathana nake. Na githĩ ti ũndũ mwega gwĩcũrania ũrĩa Kristo atongoretie andũ a Ngai gũtaũkĩrũo wega nĩ kĩĩrĩgĩrĩro gĩa Kĩĩmandĩko kĩa ihinda rĩũkĩte? Tuonaga kĩrĩ gĩtĩo kĩa mwanya kwĩra andũ arĩa twacemania nao ũtungata-inĩ ũhoro wa kĩĩrĩgĩrĩro kĩu! Rekei twĩrutanĩrie o ũrĩa wothe tũngĩhota wĩra-inĩ ũyũ nĩguo kĩrĩndĩ kĩingĩ gĩthiĩ na mbere kuongerereka, na rĩĩtwa rĩa Jehova rĩthiĩ na mbere kũgoocwo makĩria!​—Thoma Luka 10:2.

20. Ithondeka rĩa Shaitani rĩkoragwo na icunjĩ irĩkũ, na wĩhokeku wa Gĩkristiano wonanagio atĩa?

²⁰ O ũrĩa andũ a Ngai maathiaga magĩtaũkagĩrũo nĩ maũndũ megiĩ Ũthamaki, noguo maabataraga gũtaũkĩrũo wega nĩ ũrĩa gũkorũo marĩ ehokeku harĩ thirikari ĩyo ya igũrũ kuugĩte. Ũndũ-inĩ ũcio, ngathĩti ya Mũrangĩri ya mwaka wa 1922 yoigire atĩ kwĩ na mathondeka merĩ mararuta wĩra, rĩa Jehova na rĩa Shaitani, na icunjĩ iria ithondekete rĩa Shaitani nĩ ndini, biacara, na ũteti. Andũ arĩa ehokeku harĩ Ũthamaki wa Ngai ũrĩa ũrĩ rungu rwa Kristo matibatiĩ gũthũkia wĩhokeku wao na njĩra ya kwĩingĩrania na gĩcunjĩ o na kĩmwe kĩa ithondeka rĩa Shaitani. (2 Kor. 6:17) Ũguo nĩ kuuga atĩa?

21. (a) Ngombo ĩrĩa ĩĩhokekete ĩheete andũ a Ngai mũkaana wĩgiĩ biacara nene atĩa? (b) Nĩ ũndũ ũrĩkũ ngathĩti ya Mũrangĩri yaguũririe wĩgiĩ “Babuloni Ũrĩa Mũnene” mwaka wa 1963?

²¹ Irio cia kĩĩroho iria ciumaga kũrĩ ngombo ĩrĩa ĩĩhokekete nĩ ikoretwo ikiumbũrania ungumania wa biacara nene na ikahe andũ a Ngai mũkaana matikeingĩranie na roho ũrĩa ũiyũrĩte thĩinĩ wa thĩ wa kwenda indo cia kĩĩmwĩrĩ. (Mat. 6:24) Ningĩ, mabuku maitũ nĩ makoretwo makĩarĩrĩria maũndũ ma ndini, iria arĩ gĩcunjĩ kĩmwe kĩa ithondeka rĩa Shaitani. Mwaka-inĩ wa 1963,  ngathĩti ya Mũrangĩri nĩ yonanirie wega atĩ “Babuloni Ũrĩa Mũnene” ndarũgamagĩrĩra o ndini iria ciĩĩtaga cia Gĩkristiano, no nĩ ndini ciothe cia maheeni thĩinĩ wa thĩ. Nĩ ũndũ ũcio, o ta ũrĩa tũkona makĩria thĩinĩ wa Gĩcunjĩ gĩa 10 kĩa ibuku rĩrĩ, andũ a Ngai kuuma mabũrũri matiganĩte na mĩrerere ĩtiganĩte nĩ mateithĩtio ‘kuuma thĩinĩ wake,’ na gwĩtheria kuumana na mĩtugo yothe ya ndini cia maheeni.​—Kũg. 18:2, 4.

22. Andũ a Ngai maataũkagĩrũo atĩa nĩ ũtaaro ũrĩa ũrĩ thĩinĩ wa Aroma 13:1 hĩndĩ ya Mbaara ya Mbere ya Thĩ?

²² Ĩ nakĩo gĩcunjĩ gĩa gĩũteti gĩa ithondeka rĩa Shaitani? Hihi Akristiano a ma nĩ mangĩeingĩranirie na mbaara na ngũĩ cia kĩĩmabũrũri? Hĩndĩ ya Mbaara ya Mbere ya Thĩ, Arutwo a Bibilia nĩ maamenyaga atĩ arũmĩrĩri a Kristo matibatiĩ kũũraga andũ arĩa angĩ. (Mat. 26:52) O na kũrĩ ũguo, andũ aingĩ meeciragia atĩ ũtaaro ũrĩa ũrĩ thĩinĩ wa Aroma 13:1 wa gwathĩkĩra “arĩa matuĩtwo aathani” woigaga atĩ nĩ mangĩaingĩrire njeshi-inĩ, mekĩre nguo cia njeshi, makuue matharaita, no atĩ meerũo morage thũ, maabatiĩ kũrathũkia rithathi rĩera-inĩ.

23, 24. Twataũkagĩrũo atĩa nĩ Aroma 13:1 hĩndĩ ya Mbaara ya Kerĩ ya Thĩ, na arũmĩrĩri a Kristo maatongoririo kũgĩa na ũtaũku ũrĩkũ mwega makĩria?

²³ Hĩndĩ ĩrĩa Mbaara ya Kerĩ ya Thĩ yambagĩrĩria mwaka wa 1939, ngathĩti ya Mũrangĩri nĩ yarĩrĩirie na njĩra ndikĩru ũhoro wa kwaga kũnyita mbaru mwena o wothe wa gĩũteti. Gĩcunjĩ kĩu nĩ kĩonanirie wega atĩ Akristiano matiagĩrĩirũo kwĩingĩrania o na hanini na mbaara na ngũĩ cia thĩ ĩno ya Shaitani. Na githĩ ũcio ndwarĩ ũtongoria wa kahinda karĩa kagĩrĩire! Nĩ ũndũ ũcio, arũmĩrĩri a Kristo nĩ maagitĩirũo matikagĩe na mehia ma gũita thakame marĩa maarĩ na mabũrũri maingĩ hĩndĩ ya mbaara ĩyo. No kwambĩrĩria mwaka wa 1929, mabuku maitũ monanagia atĩ andũ  arĩa matuĩtwo aathani kũringana na Aroma 13:1 matiarĩ aathani a gũkũ thĩ, no maarĩ Jehova na Jesu. No nĩ kwabataranagia ũtaũku makĩria wĩgiĩ ũndũ ũcio.

²⁴ Roho mũtheru nĩ wateithirie arũmĩrĩri a Kristo kũgarũrĩra mawoni macio mwaka-inĩ wa 1962, rĩrĩa icunjĩ cia mwanya ĩrĩa ciaragĩrĩria Aroma 13:1-7 ciacabithirio thĩinĩ wa ngathĩti cia Mũrangĩri cia Novemba 15 na Dicemba 1. Thutha ũcio, andũ a Ngai magĩtaũkĩrũo wega nĩ ũtaaro wĩgiĩ gwathĩkĩra anene, ũrĩa Jesu aaheanĩte thĩinĩ wa ciugo ici ciake ciũĩkaine mũno: “Nengagĩrai Kaisari indo cia Kaisari, nake Ngai mũmũnengagĩre indo cia Ngai.” (Luk. 20:25) Ũmũthĩ Akristiano a ma nĩ moĩ atĩ andũ arĩa matuĩtwo aathani nĩ thirikari cia gũkũ thĩ, na atĩ Akristiano nĩ magĩrĩirũo gũciathĩkĩra. O na kũrĩ ũguo, wathĩki ũcio nĩ ũrĩ mĩhaka. Hĩndĩ ĩrĩa thirikari icio ciatwĩra twage gwathĩkĩra Jehova Ngai, tũbatiĩ gũcokia ta ũrĩa atũmwo a tene moigire: “Nĩkwagĩrĩire tũigue Ngai kũrĩ kũigua andũ.” (Atũm. 5:29) Thĩinĩ wa Gĩcunjĩ gĩa 13 na 14 kĩa ibuku rĩrĩ, nĩ tũkona ũrĩa andũ a Ngai merutanĩirie kũhũthĩra ũtaaro ũcio wa kwaga kũnyita mbaru mwena o wothe wa gĩũteti.

25. Nĩ kĩĩ gĩtũmaga ũkenere ũtongoria wa roho mũtheru harĩ gũtaũkĩrũo nĩ Ũthamaki wa Ngai?

²⁵ Ta wĩcirie maũndũ marĩa arũmĩrĩri a Kristo marutĩtwo megiĩ Ũthamaki ihinda-inĩ rĩa mĩaka igana rĩmwe mĩhĩtũku. Nĩ tũmenyete rĩrĩa Ũthamaki wa Ngai wahandirũo igũrũ na ũrĩa ũrĩ wa bata. Nĩ tũtaũkĩirũo wega nĩ ciĩrĩgĩrĩro igĩrĩ iria iheetwo andũ ehokeku, kĩĩrĩgĩrĩro gĩa gũthiĩ igũrũ, na gĩa gũtũũra gũkũ thĩ. Ningĩ nĩ tũĩ ũrĩa tũngĩonania wĩhokeku witũ harĩ Ũthamaki wa Ngai o tũkĩigaga mĩhaka harĩ gwathĩkĩra thirikari cia thĩ. Wĩyũrie ũũ: ‘Hihi nĩ ingĩtaũkĩirũo nĩ ma icio cia bata korũo Jesu Kristo ndaatongoririe ngombo ĩrĩa ĩĩhokekete gũkũ thĩ gũtaũkĩrũo nĩ ma icio nĩguo ĩcoke ĩtũrute?’ Na githĩ ti kĩrathimo kĩnene harĩ ithuĩ gũtongorio nĩ Kristo na roho mũtheru!