Xeen tiʼ baʼax ku taasik

Xeen tu cuadroil baʼax ku taasik

XOOK 5

Le Reyoʼ ku maas tsolik bix kun meyaj u gobierno

Le Reyoʼ ku maas tsolik bix kun meyaj u gobierno

TEʼ XOOKAʼ YAAN K-ILIK

U kaajal Jéeobaeʼ kʼuch u naʼat u jaajil yoʼolal le Reinooʼ, máaxoʼob kun gobernar ichil, máaxoʼob ken u gobernarte yéetel bix jeʼel u yeʼesik máak ku tsʼáaikuba tu tséeleʼ

1, 2. ¿Baʼax eʼesik jach maʼalob bix úuchik u kaʼansik u disipuloʼob Jesús?

 KOʼOX aʼalikeʼ tiaʼanech ichil junmúuchʼ máakoʼobeʼ, táan a bisaʼaleʼex a kʼaj óolteʼex junpʼéel kaaj mix juntéen kʼuchaʼaneʼexiʼ. Baʼaleʼ le máak biskeʼexoʼ jach u kʼaj óol tubeel, le oʼolal ka creertikeʼex tuláakal baʼax ku yaʼalik. Maʼ xaaneʼ jach taak a wojéeltikeʼex yaʼab baʼaloʼob yoʼolal le kaajoʼ, le oʼolal ka beetkeʼex yaʼab kʼáatchiʼob tiʼ le máax biskeʼexoʼ. Baʼaleʼ letiʼeʼ ku páaʼtik a kʼuchleʼex yiknal le baʼaxoʼob ka kʼáatkeʼex utiaʼal u núukikteʼexoʼ. Teʼexeʼ ka tsʼáaikeʼex cuenta jach maʼalob bix u beetik, tumen ku páaʼtik junpʼéel súutukil maʼalob utiaʼal u tsolikteʼex.

2 Le máaxoʼob tsaypachtik Cristooʼ beyoʼob jeʼex le máaxoʼob ku bisaʼaloʼob u kʼaj óoltoʼob le kaajoʼ. Toʼoneʼ jach taak k-ojéeltik u maasil yoʼolal le jatsʼuts «kaaj jach tu jaajil yaan u chuunpakʼiloʼoboʼ», u Reino Dios (Heb. 11:10). Le ka taal Jesús way Luʼumeʼ tu nuʼuktaj u disipuloʼob utiaʼal ka u naʼatoʼob u maasil yoʼolal le Reinooʼ. ¿Junpuul wa úuchik u láaj tsoliktiʼob le baʼaxoʼob taak u yojéeltikoʼob yoʼolal le Reinooʼ? Maʼatech. Baʼaxeʼ tu yaʼalajtiʼob: «Yaʼab baʼaloʼob ku bineltik in waʼalikteʼex, baʼaleʼ maʼ tu páajtal a naʼatkeʼex beoraaʼ» (Juan 16:12). Jeʼex le máak t-aʼalaj tu káajbaloʼ, Jesús xaneʼ tu tsolaj tiʼ u disipuloʼob chéen le baʼaloʼob u yojel jeʼel u páajtal u naʼatkoʼoboʼ.

3, 4. 1) ¿Bix seguernajik u kaʼansik u disipuloʼob Jesús yoʼolal u Reino Dios? 2) ¿Baʼax ken k-il teʼ xookaʼ?

3 Tu tsʼook áakʼab tu máansaj Jesús way Luʼumeʼ tu yaʼalaj tiʼ u disipuloʼob le tʼaanoʼob ku chíikpajal tiʼ Juan 16:12. Baʼaleʼ ¿bix jeʼel u seguer u kaʼanskoʼob yoʼolal u Reino Dios wa tsʼoʼok u kíimileʼ? Letiʼeʼ tu yaʼalaj tiʼ u apostoloʼob: «Le kiliʼich muukʼ ku tsʼáaik kʼaj óoltbil u jaajiloʼ, yaan u yáantkeʼex a kʼaj óolteʼex tuláakal u jaajil» (Juan 16:13). Jeʼel u páajtal k-aʼalikeʼ le kiliʼich muukʼ xanoʼ bey jeʼex le máak ku bisik junmúuchʼ máakoʼob u kʼaj óoltoʼob junpʼéel kaajoʼ. Tiʼ Jesuseʼ ku meyaj le kiliʼich muukʼ utiaʼal u kaʼansik tuláakal le baʼaxoʼob unaj u yojéeltaʼal yoʼolal u Reino Dios jach teʼ kʼiin unajoʼ.

4 Beoraaʼ koʼox ilik bix u yáantaʼal le máaxoʼob tsaypachtik Jesús tumen le kiliʼich muukʼ utiaʼal ka u naʼatoʼob u maasil yoʼolal le Reinooʼ. Yáaxeʼ koʼox ilik bix úuchik k-kʼuchul k-naʼat baʼax kʼiin ka káaj u meyaj le Reinooʼ. Tsʼoʼoleʼ k-ilik máaxoʼob kun gobernaroʼob teʼ Reinooʼ, máaxoʼob ken u gobernartoʼob yéetel baʼax ku páaʼtkoʼob. Tu tsʼookeʼ yaan k-ilik bix úuchik u naʼatik le máaxoʼob tsaypachtik Jesús le baʼaxoʼob táakaʼan ichil u tsʼáaikuba máak tu tséel le Reinooʼ.

Junpʼéel jaʼab tu taasaj yaʼab kʼeex

5, 6. 1) ¿Baʼax maʼ maʼalob u naʼatmil kaʼach le j-Xoknáaloʼob tiʼ le Biblia yoʼolal le Reino yéetel yoʼolal le joochoʼ? 2) Yoʼolal le baʼaloʼob maʼ tu naʼatoʼob tubeel kaʼachoʼ, ¿baʼaxten maʼ unaj k-tuklik maʼ táan u nuʼuktaʼaloʼob tumen Jesusiʼ?

5 Jeʼex t-ilaj tu kaʼapʼéel xookil le libroaʼ, le j-Xoknáaloʼob tiʼ le Bibliaoʼ xáanchaj táan u kaʼanskoʼobeʼ tu jaʼabil 1914, yaʼab profecíaʼob kun béeytaloʼobiʼ. Teʼ kʼiinoʼob jeʼeloʼ tu naʼatoʼobeʼ u kʼiiniloʼob way yaan Cristoeʼ káaj tu jaʼabil 1874 yéetel káaj u beetik u Reyil teʼ kaʼan tu jaʼabil 1878. Baʼaleʼ tu naʼatoʼob xaneʼ le Reinooʼ yaan u káajal u meyaj tak tu jaʼabil 1914. Tu tukloʼob xaneʼ, le joochoʼ yaan u beetaʼal desde 1874 tak 1914 yéetel yaan u tsʼoʼokol tak ken láaj xiʼik kaʼan le yéeyaʼanoʼoboʼ. Yoʼolal le baʼaxoʼob maʼ maʼalob úuchik u naʼatkoʼobaʼ, ¿maʼalob wa ka k-tukult maʼ táan u nuʼuktaʼaloʼob tumen Jesús yéetel le kiliʼich muukʼoʼ?

6 Maʼatech. Tuukulnakoʼon tiʼ le kettʼaan t-aʼalaj tu káajbal le xookaʼ. ¿Jeʼel wa k-aʼalik maʼ maʼalob baʼax tu beetaj le máak chéen tumen maʼ tu jáan núukaj le kʼáatchiʼob tu beetaj le máaxoʼob ku binoʼob tu yéeteloʼ? ¿Máasaʼ maʼatan? Bejlaʼa xaneʼ kex le máaxoʼob meyajtik Dios ku taaktal u yojéeltikoʼob tak baʼaloʼob maʼ kʼuchuk u kʼiinil u maas tsʼaʼabal kʼaj óoltbil tumen le kiliʼich muukʼoʼ, láayliʼ chíikaʼan táan u nuʼuktaʼaloʼob tumen Cristoeʼ. Baʼaleʼ tumen kabal u yóoloʼobeʼ ku chaʼik u yáantaʼaloʼob u kʼex u tuukuloʼob (Sant. 4:6).

7. ¿Baʼax áantaʼab u maas naʼat u kaajal Dios?

7 Ka tsʼoʼok u jaʼabil 1919, bey maas juulnaj le sáasil yóokʼol le máaxoʼob meyajtik Diosoʼ (xok Salmo 97:11). Tu jaʼabil 1925, teʼ revista Watch Toweroʼ jóoʼsaʼab junpʼéel xook ku kʼaabaʼtik «U síijil junpʼéel Kaaj». Le xookaʼ tu yeʼesaj yéetel le baʼax ku yaʼalik le Bibliaoʼ síij le Reino tu jaʼabil 1914. Jeʼex tu libroil Apocalipsis capítulo 12, ku tʼaan tiʼ u síijil le Reinooʼ, tumen ku tʼaan tiʼ juntúul koʼolel ku keʼetel yéetel u yatan Dios táan u síijil u chaambal. a Le xookoʼ tu yeʼesaj xaneʼ le úuchik u sen chʼaʼpachtaʼal u kaajal Dios tu kʼiiniloʼob le baʼateltáambal yanchajoʼ tu yeʼesaj tsʼoʼok u puʼulul Satanás way Luʼumeʼ yéetel «jach pʼujaʼan tumen u yojel chéen junpʼíit kʼiin pʼaataltiʼ» (Apo. 12:12).

8, 9. 1) ¿Bix unaj u yilaʼal le Reino tumen le máaxoʼob meyajtik Diosoʼ? 2) ¿Baʼax kʼáatchiʼiloʼob ken k-il teʼ xookaʼ?

8 Baʼaleʼ ¿bix unaj u yilaʼal le Reino tumen le máaxoʼob meyajtik Diosoʼ? Tu jaʼabil 1928, le revista Watch Toweroʼ tu tsoleʼ maas unaj u tsʼáaik máak táanil u Reino Dios ke u salvarkuba yoʼolal u kuxtal Jesús tu kʼuboʼ. Lelaʼ beyoʼ tumen le Reinooʼ yaan u kiliʼichkúuntik u kʼaabaʼ Jéeoba, yaan u yeʼesik chéen tiʼ letiʼ yaan u derechoil u gobernar yéetel yaan u béeykuntik baʼax u tukultmaj Dios yoʼolal wíinik.

9 ¿Máaxoʼob kun gobernar yéetel Cristo? ¿Yóokʼol máaxoʼob kun gobernaroʼob way Luʼumeʼ? Yéetel ¿baʼax meyajil unaj u beetik le máaxoʼob tsaypachtik Jesusoʼ?

Ku muʼuchʼul le máaxoʼob yéeyaʼanoʼoboʼ

10. ¿Baʼax u naʼatmaj kaʼach le máaxoʼob meyajtik Dios yoʼolal le 144,000 yéeyaʼanoʼoboʼ?

10 Teʼ jaʼaboʼob táanil tiʼ 1914, le máaxoʼob tsaypachtik Cristooʼ kʼuch u naʼatoʼobeʼ 144,000 máakoʼob kun gobernar yéetel Cristo teʼ kaʼanoʼ. b Tu naʼatoʼob xaneʼ jach letiʼe jaytúul yéeyaʼanoʼoboʼ yéetel káaj u yéeyaʼaloʼob teʼ yáax siglooʼ.

11. ¿Bix úuchik u naʼatik le yéeyaʼanoʼob baʼax meyajil unaj u beetkoʼob táanil tiʼ u binoʼob kaʼanoʼ?

11 ¿Baʼaleʼ baʼax meyajil tsʼaʼab u beet le yéeyaʼanoʼob pʼaatloʼob way Luʼumoʼ? Letiʼobeʼ tu naʼatoʼobeʼ Cristoeʼ tu yaʼalaj unaj u kʼaʼaytikoʼob le maʼalob péektsil le ka tʼaanaj tiʼ le joochoʼ (Mat. 9:37; Juan 4:35). Jeʼex t-ilaj teʼ xook kaʼapʼéeloʼ u naʼatmoʼob kaʼacheʼ le joochoʼ yaan u xáantal cuarenta jaʼaboʼob yéetel yaan u tsʼoʼokol le ken láaj xiʼik le yéeyaʼanoʼob teʼ kaʼanoʼ. Baʼaleʼ tumen láayliʼ táan u yúuchul kʼaʼaytaj kex tsʼoʼok u máan le cuarenta jaʼaboʼoboʼ kʼaʼabéetchaj u jel tsoʼolol baʼaxten. Bejlaʼeʼ tsʼoʼok k-naʼatikeʼ u kʼiinil le joochoʼ káaj tu jaʼabil 1914, tumen letiʼ ka káaj u jaʼatsal le trigo tiʼ le kʼaakʼas xíiwoʼ wa u jaʼatsal le jaajil cristianoʼob tiʼ le maʼatechoʼ. Letiʼ túun ka kʼuch u kʼiinil u chúukbesaʼal le u yalab tiʼ le yéeyaʼanoʼob utiaʼal u binoʼob kaʼanoʼ.

U kʼiinil le joochoʼ káaj tu jaʼabil 1914 (Ilawil xóotʼol 11)

12, 13. ¿Bix tsʼoʼok u béeytal u kettʼaanil le diez x-chʼúupalaloʼob yéetel u kettʼaanil le talentos teʼ tu tsʼook kʼiinoʼobaʼ?

12 Desde tu jaʼabil 1919, Cristoeʼ tu nuʼuktaj le palitsil chúukaʼan u yóol yéetel yaan u naʼat utiaʼal ka u yeʼes u kʼaʼanaʼanil u kʼaʼaytaʼal le maʼalob péektsiloʼ. Le meyajaʼ desde teʼ yáax siglo tu kʼubéentaj Jesús tiʼ le máaxoʼob tsaypachtikoʼ (Mat. 28:19, 20). Tu yaʼalaj xan baʼax modosil unaj u yantaltiʼob utiaʼal u beetkoʼob le meyajoʼ. Jeʼex tu kettʼaanil le diez x-chʼúupalaloʼoboʼ, Jesuseʼ tu yaʼaleʼ le máaxoʼob yéeyaʼanoʼoboʼ wa u kʼáatoʼob táakpajal tu kʼiinbesajil u tsʼoʼokol u beel Cristo yéetel le 144,000 ku keʼeteloʼob yéetel u «novia[oʼ]» maʼ unaj u náayal u yóoloʼobiʼ (Apo. 21:2). Teʼ tu kettʼaanil xan le talentosoʼ Jesuseʼ tu yeʼesaj tiʼ le máaxoʼob tsaypachtik jach kʼaʼabéet u tsʼáaik u yóoloʼob u kʼaʼaytoʼob le maʼalob péektsiloʼ (Mat. 25:1-30).

13 Ichil le cien jaʼaboʼob tsʼoʼok u máanoʼ le sukuʼunoʼob yéeyaʼanoʼoboʼ tsʼoʼok u yeʼeskoʼob jach u tsʼaamaj u yóoloʼob u beetoʼob le meyaj kʼubéentaʼantiʼoboʼ. Letiʼobeʼ yaan u kʼamkoʼob yaʼab utsiloʼob tumen maʼ náay u yóoloʼobiʼ. Baʼaleʼ tu kʼiinil le joochoʼ, ¿chéen wa unaj u muʼuchʼul le u yalab tiʼ le 144,000 máaxoʼob kun gobernaroʼob yéetel Cristooʼ?

Káaj u muʼuchʼul le máakoʼob kun gobernartbiloʼoboʼ

14, 15. ¿Máakalmáak le kanjaats máakoʼob ku tuklaʼal kaʼach ken u salvartubaʼoboʼ?

14 Le xiiboʼob yéetel le koʼoleloʼob meyajtik Diosoʼ jach úuch taakak u yojéeltikoʼob u maasil yoʼolal le «yaʼabkach máakoʼob» ku yaʼalik Apocalipsis 7:9 tak 14. Le oʼolal táanil tiʼ u maas tsʼaʼabal ojéeltbil tumen Jesús máaxoʼob táakaʼanoʼob ichileʼ, yaʼab tiʼ le baʼaxoʼob kaʼansaʼab yoʼolal le yaʼabkach máakoʼoboʼ jelaʼantak tiʼ le bix u kaʼansaʼal bejlaʼoʼ.

15 Tu jaʼabil 1917, le libro The Finished Mystery (El misterio terminado) tu yaʼaleʼ yaan u bin ‹kaʼa jaats máakoʼob teʼ kaʼanoʼ yéetel yaan u pʼáatal kaʼa jaats way Luʼumeʼ›. ¿Máaxoʼob táakaʼanoʼob ichil le kanjaats máakoʼobaʼ? Le yáaxoʼ letiʼe 144,000 kun gobernaroʼob yéetel Cristooʼ. Le u kaʼa jaatsoʼ letiʼe ‹yaʼabkach máakoʼoboʼ›. Teʼ kʼiinoʼob jeʼeloʼ ku tuklaʼal kaʼacheʼ le ‹yaʼabkach máakoʼoboʼ› letiʼe máakoʼob ku yaʼalikubaʼob xan cristianoʼoboʼ, baʼaleʼ tiʼ pʼaatloʼob ichil uláakʼ religionoʼobeʼ. Ku tuklaʼaleʼ kex yaan xan u fejoʼobeʼ maʼ tu jach chúukpajal u yóoloʼob u meyajoʼob Dios. Le oʼolal tuklaʼab maas mejentak le puestoʼob kun tsʼaabiltiʼob teʼ kaʼanoʼ. Le u yóox jaats máakoʼoboʼ yaan u pʼáatloʼob way Luʼumeʼ, ku tuklaʼal kaʼacheʼ tiaʼan le úuchben máakoʼob jach chúukpaj u yóoloʼob u meyajtoʼob Dios úuchjeakiloʼ (jeʼex Abrahán, Moisés yéetel uláakʼ máakoʼob). Tuklaʼabeʼ tiʼ letiʼob kun tsʼaabil páajtalil yóokʼol le u kan jaats máakoʼob kun pʼáatloʼob kuxtal way Luʼumaʼ. Le u maasil máakoʼob kun chúukpajal u yóoloʼoboʼ.

16. ¿Baʼax naʼataʼab tu jaʼabil 1923 yéetel 1932?

16 ¿Bix áantaʼabik le máaxoʼob tsaypachtik Cristo tumen le kiliʼich muukʼ u naʼatoʼob tubeel le esperanza yaan tiʼ le yaʼabkach máakoʼoboʼ? Jujunpʼíitil úuchik u bin u naʼatkoʼob. Tu káajbal u jaʼabil 1923, le revista Watch Toweroʼ tu tsoleʼ junjaats tiʼ le kun binoʼob kaʼanoʼ yaan u pʼáatloʼob way Luʼum utiaʼal ka gobernartaʼakoʼob tumen Cristoeʼ. Tu jaʼabil 1932, le revista La Torre del Vigíaoʼ tʼaanaj xan tiʼ Jonadab (Jehonadab), le máax tu tsʼáajuba tu tséel rey Jehú utiaʼal ka u xuʼulsoʼob tiʼ le maʼ jaajil adoración ku beetaʼal tu luʼumil Israeloʼ (2 Rey. 10:15-17). Le revistaoʼ tu yaʼalaj xaneʼ teʼ kʼiinoʼobaʼ yaan máakoʼob beyoʼob jeʼex le Jonadaboʼ, tu tsoleʼ letiʼe kun salvartbiloʼob tumen Jéeoba «tu kʼiinil Armagedón» utiaʼal ka kuxlakoʼob way Luʼumeʼ.

17. 1) ¿Baʼax naʼataʼab tu jaʼabil 1935? 2) ¿Bix tu yuʼubiluba le sukuʼunoʼob ka tu naʼatoʼob baʼax esperanzail yaan tiʼ le ‹yaʼabkach máakoʼoboʼ›? (Ilawil le cuadro « Jach kiʼimakchaj u yóoloʼob».)

17 Tu jaʼabil 1935 bey juulnaj tu kaʼatéen le sáasil yóokʼol le máaxoʼob meyajtik Diosoʼ. Tiʼ junpʼéel asamblea yanchaj Washingtoneʼ (Estados Unidos) tsolaʼabeʼ le yaʼabkach máakoʼob ku yaʼalik le Bibliaoʼ way Luʼum kun pʼáatloʼob kuxtaleʼ. Leloʼobaʼ láayliʼ letiʼe tamanoʼob ku chʼaʼchiʼitaʼaloʼob ichil u kettʼaanil le tamanoʼob yéetel le chivoʼoboʼ (Mat. 25:33-40). Le yaʼabkach máakoʼobaʼ táakaʼanoʼob ichil le «uláakʼ tamanoʼob» tu yaʼalaj Jesusoʼ, letiʼeʼ tu yaʼalaj tu yoʼolaloʼob: «Yaan xan in taaskoʼob» (Juan 10:16). Le sukuʼun Rutherfordoʼ, tu yaʼalaj ichil u tsoltʼaan: «¿Jeʼel wa u páajtal u waʼatal tuláakal le máaxoʼob táan u páaʼtkoʼob u kuxtaloʼob way Luʼumeʼ?». Maas tiʼ táanchumuk tiʼ le muchʼukbaloʼoboʼ waʼalajoʼob. Ka túun tu yaʼalaj: «¡Ilawileʼex! Jeʼel ‹le yaʼabkach máakoʼobaʼ›». Yaʼabeʼ jach kiʼimakchaj u yóoloʼob ka tsʼoʼok u naʼatkoʼob baʼax esperanzail yaantiʼob.

18. ¿Baʼax tu tsʼáaj u yóol u beet le máaxoʼob tsaypachtik Cristooʼ, yéetel bix tsʼoʼok u bintiʼob?

18 Desde teʼ kʼiin jeʼeloʼ, Cristoeʼ tu nuʼuktaj le máaxoʼob tsaypachtik utiaʼal u muchʼik le yaʼabkach máakoʼob ken u salvartubaʼob tiʼ le nojoch muʼyajiloʼ. Ka káajeʼ maʼ jach yaʼab u yilaʼaloʼobiʼ. Le oʼolal juntéenjeakeʼ le sukuʼun Rutherfordoʼ tu yaʼalaj: «Jeʼex u yilaʼaloʼ le ‹yaʼabkach máakoʼoboʼ› maʼ xaaneʼ maʼ kun jach yaʼabtaloʼob». Baʼaleʼ toʼoneʼ tsʼoʼok k-ilik bix tsʼoʼok u bendecirtaʼal le jooch tumen Jéeobaoʼ. Tsʼoʼoleʼ yáanal u nuʼuktaj Jesús yéetel le kiliʼich muukʼoʼ le yéeyaʼanoʼob yéetel le «uláakʼ tamanoʼob[oʼ]» «tsʼoʼok u pʼáatloʼob junmúuchʼ» «yáanal u kʼab juntúuliliʼ j-kanan taman», jeʼex aʼalaʼabik tumen Jesusoʼ.

Sukuʼun Rutherfordoʼ maʼ u yojel kaʼach jach bukaʼaj kun náakal le yaʼabkach máakoʼoboʼ (Desde x-tsʼíik: Nathan Knorr, Joseph Rutherford, yéetel Hayden Covington)

19. ¿Bix jeʼel k-táakpajal utiaʼal u seguer u kaxtaʼal le ‹yaʼabkach máakoʼoboʼ›?

19 U maas yaʼabil tiʼ le máaxoʼob kun chúukpajal u yóoloʼob u meyajtoʼob Diosoʼ, yaan u pʼáatloʼob kuxtal way Luʼum utiaʼal mantatsʼ yáanal u gobierno Cristo yéetel le 144,000 yéeyaʼanoʼoboʼ. ¿Máasaʼ jach ku taasiktoʼon kiʼimak óolal k-ilik bix u nuʼuktik Cristo le máaxoʼob meyajtik Dios utiaʼal u naʼatkoʼob baʼax esperanzail yaantiʼoboʼ? Toʼoneʼ jach jatsʼuts k-ilik k-tʼaan tiʼ le jatsʼuts esperanza tiʼ le máakoʼob ken jóokʼkoʼon kʼaʼaytajoʼ. Wa ku seguer k-táakpajal teʼ kʼaʼaytaj tak le bukaʼaj ku páajtaloʼ yaan k-áantaj utiaʼal u seguer u yaʼabtal le máakoʼob kun kuxtaloʼob way Luʼumaʼ yéetel utiaʼal u maas nojbeʼenkúuntaʼal u kʼaabaʼ Jéeoba (xok Lucas 10:2).

Le yaʼabkach máakoʼoboʼ táan u maas yaʼabtaloʼob

Bix u yeʼesik máak ku tsʼáaikuba tu tséel le Reinooʼ

20. ¿Baʼaxoʼob táakaʼan ichil u organización Satanás, yéetel bix jeʼel u kanáantkuba le máaxoʼob meyajtik Dios tiʼoʼ?

20 Jeʼex k-ilkoʼ le sukuʼunoʼoboʼ maʼ chéen tu kanoʼob yaʼab baʼaloʼob yoʼolal le Reinooʼ, baʼaxeʼ tu kanoʼob xan bix jeʼel u tsʼáaikubaʼob tu tséeleʼ. Le oʼolal tu jaʼabil 1922, le revista Watch Toweroʼ tu yaʼaleʼ yaan kaʼapʼéel organización: junpʼéeleʼ utiaʼal Jéeoba, le uláakʼoʼ utiaʼal Satanás. Tu organización Satanaseʼ tiaʼan le j-koonoloʼoboʼ, le religionoʼoboʼ yéetel le politicoʼoboʼ. Le máaxoʼob ku tsʼáaikubaʼob tu tséel le Reinooʼ maʼatech u yoksikubaʼob tiʼ mix junpʼéel tiʼ le baʼaxoʼob yaan ichil u organización Satanasoʼ, beyoʼ maʼ kun náachtaloʼob tiʼ Jéeoba (2 Cor. 6:17). ¿Baʼax u kʼáat u yaʼal lelaʼ?

21. 1) ¿Baʼax tsʼoʼok u yaʼalik le palitsil yoʼolal le j-koonoloʼoboʼ? 2) ¿Baʼax tu yaʼalaj The Watchtower yoʼolal «le nojoch Babilonia» tu jaʼabil 1963?

21 Le palitsil chúukaʼan u yóoloʼ cada ku tʼaan tiʼ bix u yookol le j-koonoloʼoboʼ, le beetik ku kʼaʼajsik tiʼ le máaxoʼob meyajtik Dios maʼ u binoʼob tu paach le ayikʼaliloʼoboʼ (Mat. 6:24). Le jóoʼsaʼaniloʼob xanoʼ mantatsʼ ku tsolkoʼob baʼaxoʼob ku beetik le maʼ jaajil religionoʼob yanoʼob ichil u organización Satanasoʼ. Jeʼex tu jaʼabil 1963, le revista The Watchtoweroʼ tu yaʼaleʼ ichil «le Nojoch Babiloniaoʼ» táakaʼan tuláakal le religionoʼob maʼatech u kaʼanskoʼob u jaajiloʼ. Jeʼex ken k-kan teʼ 10 xookoʼ, le máaxoʼob meyajtik Dios tiʼ tuláakal luʼumil yéetel chʼiʼibaloʼ tsʼoʼok u yáantaʼaloʼob utiaʼal ka jóokʼkoʼob ichil le maʼ jaajil religionoʼ yéetel ka xuʼuluk u beetkoʼob le baʼaxoʼob ku kaʼansikoʼ (Apo. 18:2, 4).

22. ¿Bix úuchik u naʼataʼal baʼax ku yaʼalik Romailoʼob 13:1 tumen le máaxoʼob meyajtik Dios tu kʼiiniloʼob le Yáax Nojoch Baʼateltáambaloʼ?

22 Baʼaleʼ ¿baʼax táakaʼan ichil le política yaan ichil u organización Satanasoʼ? ¿Maʼalob wa ka táakpajak le máaxoʼob meyajtik Dios ichil le u baʼateltáambal le luʼumiloʼoboʼ? Tu kʼiiniloʼob le Yáax Nojoch Baʼateltáambaloʼ le j-Xoknáaloʼob tiʼ le Bibliaoʼ tu naʼatoʼobeʼ maʼ unaj u kíimskoʼob u yéet máakiloʼobiʼ (Mat. 26:52). Baʼaleʼ yaʼabeʼ tu tukleʼ «u tsʼáaikuba yáanal u páajtalil le autoridadoʼob tsʼaʼanoʼob» jeʼex u yaʼalik Romailoʼob 13:1, u kʼáat u yaʼal unaj u beetik u soldadoiloʼob, u takikoʼob u uniformeil yéetel u chʼaʼikoʼob u tsʼoonoʼob. Baʼaleʼ ken aʼalaʼaktiʼob ka u kíimsoʼob le enemigoʼoboʼ unaj u tsʼoonoʼob chéen kaʼanal.

23, 24. ¿Bix u naʼataʼal kaʼach Romailoʼob 13:1 tu kʼiiniloʼob le Kaʼapʼéel Nojoch Baʼateltáambaloʼ, yéetel baʼax áantajil jach maʼalob tu kʼamaj le máaxoʼob tsaypachtik Cristooʼ?

23 Le jach táan u káajal le u Kaʼapʼéel Nojoch Baʼateltáambal tu jaʼabil 1939, le revista The Watchtoweroʼ tu taasaj junpʼéel xook tuʼux ku tsolik maʼ unaj u táakbeskuba máak ich politicaiʼ. Le xookoʼ tu tsolaj xaneʼ le máaxoʼob tsaypachtik Cristooʼ maʼ unaj u táakpajloʼob tiʼ baʼateltáambaliʼ mix tiʼ uláakʼ baʼaloʼob ku beetaʼal ichil u yóokʼol kaab Satanás. ¡Jach tu yorail ka áantaʼaboʼob! Beyoʼ le máaxoʼob tsaypachtik Cristooʼ áantaʼaboʼob utiaʼal maʼ u wekikoʼob kʼiʼikʼ jeʼex u beetik u maasil ku táakpajloʼob teʼ baʼateltáambaloʼoboʼ. Baʼaleʼ tu káajbal u jaʼabil 1929, le jóoʼsaʼaniloʼoboʼ tu yaʼaloʼobeʼ «le autoridadoʼob» ku yaʼalik Romailoʼob 13:1, maʼ táan u tʼaan tiʼ u gobierno wíinikiʼ, baʼaxeʼ tiʼ Jéeoba yéetel tiʼ Jesucristo. Le oʼolal kʼaʼabéetchaj xan u maas naʼataʼal baʼax u kʼáat u yaʼal le tekstoaʼ.

24 Le kiliʼich muukʼoʼ tu nuʼuktaj le máaxoʼob tsaypachtik Cristo utiaʼal ka u maas naʼatoʼob baʼax ku yaʼalik Romailoʼob 13:1 tak 7. Lelaʼ maas tsoʼol teʼ revista The Watchtower 15 tiʼ noviembre yéetel 1 tiʼ diciembre tiʼ 1962. Bey kʼuchik u naʼatoʼob le baʼax tu yaʼalaj Jesusaʼ: «Boʼoteʼex túun tiʼ César le baʼaxoʼob utiaʼal Cesaroʼ, baʼaleʼ tiʼ Dioseʼ boʼoteʼex le baʼaxoʼob utiaʼal Diosoʼ» (Luc. 20:25). Le máaxoʼob meyajtik Diosoʼ tu naʼatoʼobeʼ «le autoridadoʼob tsʼaʼanoʼoboʼ» u gobierno wíinikoʼob yéetel tak tuʼux ku páajtaleʼ unaj u beetaʼal baʼax ku yaʼalikoʼob. Baʼaleʼ le ken aʼalaʼaktiʼob maʼ u beetkoʼob baʼax u kʼáat Dioseʼ, letiʼobeʼ ku yaʼalikoʼob jeʼex tu yaʼalil le apostoloʼoboʼ: «Unaj k-uʼuyik u tʼaan Dios bey k-gobernanteeʼ, maʼ u tʼaan chéen máakoʼobiʼ» (Bax. 5:29). Teʼ xook 13 yéetel 14 tiʼ le libroaʼ yaan k-maas kanik bix u náachkuntkuba tiʼ política le máaxoʼob meyajtik Diosoʼ.

Jach kiʼimak k-óol k-kʼaʼaytik yaan u yantal kuxtal minaʼan u xuul

25. ¿Baʼaxten jeʼel u páajtal k-aʼalik jach maʼalob bix u nuʼuktikoʼon le kiliʼich muukʼ utiaʼal k-kʼaj óoltik maʼalob u Reino Diosoʼ?

25 Tuukulnen tiʼ le bukaʼaj baʼaloʼob tsʼoʼok u kaʼansaʼal yoʼolal le Reino tiʼ le máaxoʼob tsaypachtik Cristo tu yáamil le cien jaʼaboʼoboʼ. Tsʼoʼok u kaʼansaʼaltoʼon baʼax kʼiin ka káaj u meyaj teʼ kaʼanoʼ yéetel baʼaxten unaj k-tsʼáaikba tu tséel. Tsʼoʼok k-naʼatik xan yaan kaʼapʼéel esperanza utiaʼal le máaxoʼob meyajtik Diosoʼ, junpʼéeleʼ kuxtal teʼ kaʼanoʼ yéetel le uláakʼoʼ kuxtal minaʼan u xuul way Luʼumeʼ. Yéetel tsʼoʼok k-naʼatik baʼax táakaʼan ichil u beetaʼal baʼax ku yaʼalik u gobierno wíinik yéetel u beetaʼal baʼax ku yaʼalik u Reino Dios. Le oʼolal maʼalob ka k-tukle: «Wa Cristo maʼ u nuʼuktik kaʼach le palitsil utiaʼal ka u naʼat yéetel ka u kaʼans le baʼaloʼobaʼ, ¿jeʼel wa kaʼach in kʼuchul in naʼatoʼobeʼ?». Jeʼex k-ilkoʼ jach maʼalob bix u nuʼuktikoʼon Cristo yéetel le kiliʼich muukʼoʼ.

a Kaʼacheʼ ku tuklaʼaleʼ lelaʼ táan u tʼaan tiʼ junpʼéel baʼateʼel kun yantal tiʼ u kaajil Roma yéetel le Iglesia Católica Romanaoʼ.

b Tu mesil junio tiʼ 1880, le revista Watch Toweroʼ tu yaʼaleʼ le 144,000 yéeyaʼanoʼoboʼ láaj judíoʼob yéetel chúukpajoʼob tu jaʼabil 1914. Baʼaleʼ tu jóokʼbal u jaʼabil 1880, le bix úuchik u jel naʼataʼaloʼ chíikaʼan tiʼ le bix u naʼataʼal bejlaʼoʼ.