1, 2. Yesũ athanie ĩũlũ wa wĩa wĩva mũnene, na nĩ ĩkũlyo yĩva ya vata tũtonya kwĩkũlya?

 MAVINDA maingĩ atongoi ma siasa nĩmathaa andũ maũndũ mana, ĩndĩ mailea kũmeanĩsya. O na atongoi ala methĩawa na ngoo nzeo nĩmatonya kũemwa nĩ kwĩanĩsya maũndũ ala mathĩte andũ. Ĩndĩ ũndũ wa kũtanĩthya nĩ kana, ĩvinda yonthe Mũsumbĩ wa Kĩ-masia, Yesũ Klĩsto, nĩwĩanĩasya ndeto syake.

² Ĩtina wa kũtwʼĩka Mũsumbĩ mwaka wa 1914, Yesũ nĩweeyũmbanĩtye kwĩanĩsya wathani ũla waĩ athanĩte myaka ta 1,900, ĩla yaĩ ĩnavĩta. Mĩthenya mĩnini mbee wa atanakwʼa, Yesũ athanie ũũ: “Ũvoo ũũ mũseo wa ũsumbĩ ũkatavanwʼa nthĩ yonthe.” (Mt. 24:14) Kwĩanĩwʼa kwa ndeto isu kwaĩ kwĩthĩwe ũmwe katĩ wa maũndũ ala moonanasya kwĩthĩwa vo kwake e Mũsumbĩ ũtenekee wĩ na ũkũmũ. O na ũu wĩ o vo, nĩtwaĩle kwĩkũlya ĩkũlyo yĩĩ ya vata: We Mũsumbĩ ũsu esaa kũmbanyʼa ata kĩkundi kĩnene kya aatĩĩi meyumĩtye kũtavanyʼa mĩthenyanĩ ĩno ya mũminũkĩlyo? Twĩĩkũlya ũu nũndũ kwathanĩtwe kana ĩvindanĩ yĩĩ andũ makeethĩwa mate na wendo, meyendete o mo ene, na matendeeawʼa nĩ maũndũ ma kĩ-veva. (Mt. 24:12; 2 Tim. 3:1-5) Kwoou no twende kũmanya ũsũngĩo wa ĩkũlyo yĩu nũndũ yĩkonetye Aklĩsto onthe ma wʼo.

3. Nĩ kyaũ Yesũ ũtaĩ na nzika nakyo, na nĩkĩ ũtaĩ na nzika?

³ Nthĩnĩ wa wathani ũsu Yesũ nĩwatũmĩie ndeto, “ũkatavanwʼa.” Ũu woonanasya ata? Woonanasya kana wĩa ũsu wa kũtavanyʼa ndwaĩ ũlea kwĩanĩwʼa! Kĩtumi nũndũ Yesũ ndaĩ na nzika kana mĩthenyanĩ ya mũminũkĩlyo aĩ ethĩwe na aatĩĩi meyumĩtye kwa ngenda. Nĩkĩ ũtaĩ na nzika? Nũndũ nĩweemanyĩĩtye kuma kwa Ĩthe wake. (Yoa. 12:45; 14:9) Mbee wa atanoka kũũ nthĩ, Yesũ nĩwoonete kana Yeova ndethĩawa na nzika kana athaithi Make meyumasya kwa ngenda. Ekai twone ũndũ Yeova wonanĩtye ũndũ ũsu.

4. Nĩ wĩa wĩva Yeova wathokisye Aisilaeli maũkwate mbau, namo meekie ata?

⁴ Kwasũanĩa ũndũ kweethĩiwe ĩla Yeova weeie Mose ake ĩeema ya kũmbanĩa, yĩla yaĩ yĩthĩwe vandũ vala mbaĩ ya Isilaeli yaaĩle kũthaithĩa. Kwĩsĩla Mose, Yeova nĩwathokisye andũ onthe makwate mbau wĩa ũsu wa mwako. Mose ameie atĩĩ: “Mumĩsyei Yeova nthembo kuma kwenyu; o ũla wĩ na ngoo ya kwenda, namĩete, nthembo ya Yeova.” Andũ meekie ata? ‘Maetie kĩla kĩoko nthembo  sya kwenda kwa ngoo.’ Aisilaeli maetie syĩndũ mbingĩ mũno nginya “masiĩĩwa matikaete”! (Kuma 35:5; 36:3, 6) Kwa kwĩka ũu, Aisilaeli nĩmoonanisye kana Yeova aĩ na kĩtumi kĩseo kya kwĩthĩwa ate na nzika namo.

5, 6. Kwosana na ĩandĩko ya Savuli 110:1-3, nĩ veva wĩva ũla Yeova na Yesũ mataĩ na nzika kana athaithi ma wʼo makeethĩwa nawʼo ĩvindanĩ ya mũminũkĩlyo?

⁵ We Yeova nĩwoonete kana athaithi make ma ĩvinda ya mũminũkĩlyo makeethĩwa na veva wa kwĩyumya? Ĩĩ, nũndũ myaka mbee wa 1,000 Yesũ atanamba kũsyawa kũũ nthĩ, Yeova nĩwamũveveeie Ndaviti aandĩke ĩũlũ wa ĩvinda yĩla Masia waĩ ambĩĩe kũsumbĩka. (Soma Savulĩ 110:1-3, The Holy Bible in Current Kikamba Language.) a Aandĩkie kana Yesũ atwʼĩka Mũsumbĩ, aĩ ethĩwe na amaitha aingĩ ala maĩ mamũvĩnge. Ĩndĩ o na ũu wĩ o vo, aĩ ethĩwe na kĩkundi kĩnene kya aatĩĩi. Ndaviti oonanisye kana andũ asu maĩ mamũthũkũme Mũsumbĩ kwa ngoo ya kwenda. O na ala ma mũika mũnini katĩ woo maĩ meyumye kwa ngenda, na mayongeleka methĩwe me aingĩ o ta ĩmwe ya kwakya. b

⁶ Yesũ nĩweesĩ kana wathani ũla wĩ ĩandĩkonĩ ya Savuli 110 ũneenete ĩũlũ wake. (Mt. 22:42-45) Kwoou, aĩ na kĩtumi kĩseo kya kwĩthĩwa ate na nzika kana akeethĩwa na aatĩĩi aĩkĩĩku ala maĩ meyumye kwa ngoo ya kwenda kũtavanyʼa ũvoo mũseo nthĩ yonthe. Yo ve maũndũ mekwonanyʼa kana ũndũ ũsu nĩwĩanĩĩte? Yo mĩthenyanĩ ĩno ya mũminũkĩlyo Mũsumbĩ ũsu e na kĩkundi kĩnene kya andũ meyumĩtye kũtavanyʼa kwa ngoo ya kwenda?

7. Ĩtina wa Yesũ kũtwʼĩkĩthwʼa Mũsumbĩ, oosie matambya meva nĩ kenda atetheesye aatĩĩi make methĩwe meyũmbanĩtye kwondũ wa wĩa ũla waĩ mbee woo?

⁷ Ĩvinda ĩkuvĩ ĩtina wa Yesũ kũtwʼĩkĩthwʼa Mũsumbĩ, nĩwoosie matambya ma kũtetheesya aatĩĩi make methĩwe meyũmbanĩtye kwondũ wa wĩa mũnene ũla waĩ ũtethwʼe. O tondũ tũnoonie nthĩnĩ wa Kĩlungu kya 2, Yesũ nĩwamathianie na amathesya aatĩĩi make kuma mwaka wa 1914 nginya mwambĩĩonĩ wa mwaka wa 1919. (Mal. 3:1-4) Na ĩndĩ ĩtina mwakanĩ o ũsu, anyuva ngombo  yĩ na kĩthito ĩtongoesye aatĩĩi make. (Mt. 24:45) Kuma ĩvinda yĩu na kũendeea, ngombo ĩsu nĩyambĩĩie kũnengane lĩu wa kĩ-veva kwĩsĩla mavuku na maũvoo ala maumawʼa maũmbanonĩ manene. Kwa nzĩa isu, nĩvakindĩlĩĩilwe kana wĩa wa kũtavanyʼa ũvoo mũseo nĩ kĩanda kya kĩla Mũklĩsto.

8-10. Nĩ kwa nzĩa yĩva maũmbano manene meekĩie andũ vinya maendeee kũtavanyʼa? Nengane ngelekanyʼo. (Ĩngĩ sisya ĩsandũkũ yĩ na kyongo, “Maũmbano Manene ma Tene Ala Meekĩie Andũ Vinya Maendeee Kũtavanyʼa.”)

⁸ Maũvoo maũmbanonĩ manene. Nthĩnĩ wa ũmbano mũnene wa mbee wa Amanyĩwʼa ma Mbivilia ũla woombaniwe ĩtina wa Kaũ wa Mbee wa Nthĩ Yonthe, amanyĩwʼa asu maĩ na mea maingĩ ma kũmanya ũndũ maaĩle kwĩka. Ũmbano ũsu waĩ Cedar Point, Ohio, Amelika, kuma Ĩtukũ 1-8, Mwei wa 9, 1919. Mũthenya wa kelĩ wa ũmbano ũsu, Mwana-a-asa Rutherford nĩwaumisye ũvoo na amatavya ũtheinĩ ala maĩ ũmbanonĩ ũsu atĩĩ: “Wĩa wa Mũklĩsto ĩũlũ wa nthĩ . . . nĩ kũtavanyʼa ũvoo ĩũlũ wa ũsumbĩ wa Mwĩaĩi.”

⁹ Mũthenya wa katano kuma ũmbano ũsu mũnene wambĩĩa, Mwana-a-asa Rutherford nĩwaumisye ũvoo ũla waĩ na kyongo kyaĩtye, “Ũvoo Kwondũ wa Ala Tũthũkũmaa Ĩmwe” (“Address to Co-laborers”).  Ũvoo ũsu nĩwatumbĩthiwʼe ĩkasetinĩ ya Mũsyaĩĩsya yĩla yaĩ na kĩlungu kyaĩ na kyongo, “Kũtavanyʼa Ĩũlũ wa Ũsumbĩ.” Mwana-a-asa Rutherford aisye atĩĩ: “Ĩla Mũklĩsto ũendeee kũsũanĩa o maũndũ auĩtye, no ũndũ ũtonyeka akekũlya atĩĩ: Nĩkĩ noombiwe? Na ũũ nĩwʼo waĩle kwĩthĩwa wĩ ũsũngĩo wake: Nũndũ Mwĩaĩi e tei, nũndũmĩte ngatavanyʼe ũvoo mũseo wa kwĩwʼanĩthwʼa kwa andũ na Ngai, na nonaa wĩa ũsu ne kĩanda kya mwanya, kĩla naĩle kwĩanĩsya.”

¹⁰ Nthĩnĩ wa ũvoo ũsu wĩ nguma mũno, Mwana-a-asa Rutherford nĩwatangaasie kana ĩkaseti yeũ yeetawa The Golden Age (ũmũnthĩ yĩtawa Amkeni!), yaĩ yambĩĩe kũtumbĩthwʼa nĩ kana yĩtetheesye andũ kũmanya kana Ũsumbĩ wa Ngai nowʼo wĩkwatyo wʼoka wa andũ. Na ĩndĩ amakũlya nĩ meana mendaa kwĩyumya manengane ĩkaseti yĩu. Livoti ĩla yaandĩkiwe ĩũlũ wa ũmbano ũsu yaisye atĩĩ: “Waĩ ũndũ wa kũtanĩthya mũno kwona ũndũ ala maĩ ũmbanonĩ meekie makũlwʼa ĩkũlyo yĩu. Andũ asu onthe me ngili thanthatũ nĩmaũngamie, kwonanyʼa kana nĩmeeyumĩtye kwĩka ũu.” c Vate nzika, ũndũ ũsu woonanisye kana Mũsumbĩ aĩ na aatĩĩi meeyumĩtye na maĩ na mea ma kũtavanyʼa ĩũlũ wa Ũsumbĩ!

11, 12. Ĩkaseti ya Mũsyaĩĩsya ya 1920 yaisye wĩa ũla Yesũ wathanĩte wesaa kũtethwʼa ĩndĩĩ?

¹¹ Mavuku. Ĩkaseti ya Mũsyaĩĩsya nĩyaendeeie kũtetheesya andũ maelewe nesa vata wa wĩa ũla Yesũ wathanĩte kana ũkatethwʼa, nawʼo nĩ kũtavanyʼa ũvoo mũseo wa Ũsumbĩ. Kwasisya ũndũ makaseti amwe ma mwambĩĩonĩ wa myaka ya 1920 na kũendeea, maisye ĩũlũ wa wĩa ũsu.

¹² Kwosana na ĩandĩko ya Mathayo 24:14, nĩ ũvoo wĩva waĩ ũtavanwʼe? Na wĩa ũsu waĩ ũtethwʼe ĩndĩĩ? Ĩkaseti ya Mũsyaĩĩsya (Kĩsũngũ) ya 01/07/1920 nĩyaeleisye ũvoo ũla waĩ ũtavanwʼe, nthĩnĩ wa kĩlungu kĩla kyaĩ na kyongo “Ũvoo Mũseo wa Ũsumbĩ.” Yaisye atĩĩ: “Ũvoo mũseo ũla waĩle kũtavanwʼa nĩ ĩũlũ wa  mũminũkĩlyo wa maũndũ ma nthĩ ĩno, na kwambĩlĩĩlwʼa kwa ũsumbĩ wa Masia.” O na ĩngĩ, kĩlungu kĩu nĩkyoonanisye ĩvinda yĩla ũvoo ũsu waĩ ũtavanwʼe. Kyaisye atĩĩ: “Ũvoo ũũ waĩle kũtavanwʼa kuma ĩvinda ya ũla kaũ mũnene [Kaũ wa Mbee wa Nthĩ Yonthe], nginya ĩvinda ya ũla ‘thĩna mũnene.’” Kwondũ wa ũu, kĩlungu kĩu kya ĩkaseti ya Mũsyaĩĩsya kyaisye atĩĩ: “Yĩĩ nĩyo ĩvinda ya . . . kũtavanyʼa ũvoo ũũ mũseo nthĩnĩ wa isio syonthe sya Ndĩni Ila Syĩyĩtaa sya Kĩklĩsto.”

13. Ĩkaseti ya Mũsyaĩĩsya ya mwaka wa 1921 yamekĩie vinya ata Aklĩsto etĩkĩwʼa mauta meyumye kwa ngoo ya kwenda?

¹³ Mo andũ ma Ngai maĩ malasimĩthwʼe kũtethya wĩa wa kũtavanyʼa ũla Yesũ wathanĩte? Aiee. Ĩkaseti ya Mũsyaĩĩsya (Kĩsũngũ) ya 15/03/1921, yaĩ na kĩlungu kyaĩtye, “Ĩthĩwai na Ũkũmbaũ.” Nthĩnĩ wa kĩlungu kĩu, Aklĩsto etĩkĩwʼa mauta nĩmeekĩiwe vinya meyumye kũtethya wĩa ũsu wa kũtavanyʼa. Kĩla ũmwe woo nĩweekĩiwe vinya ekũlye atĩĩ: “Nyie tyo naĩle kwona wĩa wa kũtavanyʼa ũvoo mũseo ne kĩanda kya mwanya, kĩla naĩle kwĩanĩsya?” Kĩlungu kĩu kyaendeeie kwasya ũũ: “Tũi na nzika kana, ĩla mũndũ woona [wĩa wa kũtavanyʼa ne kĩanda waĩle kwĩanĩsya], ethĩawa o ta Yelemia, ũla ngoonĩ yake ndeto ya Mwĩaĩi yaĩ ‘ta mwaki mwakanu ũvingĩĩtwe mavĩndĩnĩ [make],’ ĩla yamwĩkĩaa vinya ndakaeke kũtavanyʼa.” (Yel. 20:9) Ũvoo ũsu wa kwĩkĩa vinya waĩ ĩkasetinĩ yĩu woonanisye kana Yeova na Yesũ mayĩthĩawa na nzika kwelekela andũ ala makwataa Ũsumbĩ mbau me aĩkĩĩku.

14, 15. Mwaka wa 1922, ĩkaseti ya Mũsyaĩĩsya yamekĩie vinya ata Aklĩsto etĩkĩwʼa mauta matavanyʼe ũvoo?

¹⁴ Aklĩsto ma wʼo mesaa kũtavanyʼa ũvoo wa Ũsumbĩ ata? Ĩkaseti ya Mũsyaĩĩsya (Kĩsũngũ) ya 15/08/1922, yaĩ na ũvoo mũkuvĩ ĩndĩ mũito ũla waĩ na kyongo, “Kũtavanyʼa Nĩ kwa Lasima.” Ũvoo ũsu nĩwamekĩie vinya Aklĩsto etĩkĩwʼa mauta methĩwe na “kĩanda nthĩnĩ wa kũtavya andũ ũvoo maitũmĩa mavuku, na kũneena namo mĩsyĩ kwoo, nĩ kenda mamaumĩsye ũkũsĩ kana ũsumbĩ wa ĩtunĩ nũthengeee.”

¹⁵ Vate nzika kuma mwaka wa 1919 na kũendeea, Klĩsto nĩwĩthĩĩtwe aitũmĩa ngombo yake yĩ na kĩthito na mbũĩ kũkindĩlĩĩla ĩngĩ na ĩngĩ kana Mũklĩsto aĩle kwona wĩa wa kũtavanyʼa ĩũlũ wa Ũsumbĩ ne kĩanda kya mwanya, kĩla waĩle kwĩanĩsya e kũũ nthĩ. O na ũu wĩ o vo, amanyĩwʼa asu ma Mbivilia meekie ata ĩtina wa kwĩkĩwa vinya matavanyʼe ĩũlũ wa Ũsumbĩ?

16. Atumĩa amwe ma kĩkundi meekie ata ĩla meeiwe kana athũkũmi onthe ma Ngai nĩmaĩle kũtavanyʼa?

¹⁶ Nthĩnĩ wa myaka ya 1920 na ya 1930, amwe nĩmaleanile na woni wa kana Aklĩsto onthe etĩkĩwʼa mauta nĩmaaĩle kũtavanyʼa. Ĩkaseti ya Mũsyaĩĩsya (Kĩsũngũ) ya 01/11/1927, nĩyaeleisye kĩla kyaendeee. Yaisye atĩĩ: “Ũmũnthĩ ve atũmĩa amwe ma ĩkanisa [kĩkundi] . . . meũlea wĩa wa kũtavanyʼa, na mate kwenda kũmekĩa vinya ana-a-asa matethye wĩa ũsu. . . . Nĩmeũvũthĩĩsya woni wa kũtavya andũ nyũmba na nyũmba ũvoo wa Ngai, na kũmatavya ĩũlũ wa Mũsumbĩ na ũsumbĩ wake.” Ĩkaseti yĩu nĩyawetie maũndũ ũtheinĩ vyũ. Yaisye atĩĩ: “Yĩĩ nĩyo ĩvinda ya ala aĩkĩĩku kũmanya  andũ ta asu na kwĩvathana namo, na kũmea kana o na mayaĩle kwĩthĩwa me atumĩa ma ĩkanisa.” d

17, 18. Andũ aingĩ ikundinĩ meekie ata makwata mwolooto kuma kwa ngombo yĩ na kĩthito, namo andũ milioni mbingĩ mekĩte ata kwa ĩvinda ya myaka mbee wa 100 mĩvĩtu?

¹⁷ Ĩndĩ ũndũ wa kwendeesya nĩ kana, aingĩ nthĩnĩ wa ikundi nĩmatanĩie mũno mwolooto ũsu wa kũtavanyʼa, ũla waumĩte kwa ngombo yĩ na kĩthito. Moonie wĩa wa kũtavanyʼa ĩũlũ wa Ũsumbĩ ne kĩanda kya mwanya mũno. Ĩkaseti ya Mũsyaĩĩsya (Kĩsũngũ) ya 15/03/1926, yaisye ũũ ĩũlũ wa ũndũ ũsu: “Athũkũmi ma Ngai makeeyumya . . . kũtavya andũ ũvoo ũũ [mũseo].” Athũkũmi asu nĩmeekie kwosana na ndeto sya Savuli 110:3, na moonanyʼa kana nĩmeũkwata mbau kwa ngenda Mũsumbĩ wa Kĩ-masia.

¹⁸ Nthĩnĩ wa myaka mbee wa 100 mĩvĩtu, andũ milioni mbingĩ nĩmeyumĩtye kwa ngenda matavanyʼe ĩũlũ wa Ũsumbĩ. Nthĩnĩ wa ilungu mbũthũ ila iatĩĩe, tũkaneenea ũndũ andũ asu methĩĩtwe maitavanyʼa, na ũu nĩ kwasya tũkaneenea nzĩa na syĩndũ ila methĩĩtwe maitũmĩa. O na ĩngĩ, tũkaneenea maũndũ ala maumanĩte na wĩa woo. Ĩndĩ, ekai twambe kwona ũndũ ũla ũtumĩte andũ milioni mbingĩ meyumya kwa ngoo ya kwenda kũtavanyʼa ĩũlũ wa Ũsumbĩ, o na vala mathyũlũlũkĩtwe nĩ andũ meyendete o mo ene. O tũendeee kũkunĩkĩla ũndũ ũsu, nũseo tũkekũlya atĩĩ: ‘Nĩkĩ nyie ndavanasya ũvoo mũseo?’

19. Nĩkĩ tũatĩĩaa ũtao wa Yesũ ĩũlũ wa ‘kũendeea kũmantha mbee Ũsumbĩ’?

¹⁹ Yesũ amanengie aatĩĩi make ũtao ũũ: “Endeeai kũmantha mbee Ũsumbĩ.” (Mt. 6:33, NWT) Nĩkĩ tũatĩĩaa ũtao ũsu? Kĩtumi nũndũ nĩtwĩsĩ kana Ũsumbĩ nĩ wa vata, na nĩwʼo Ngai ũkatũmĩa kwĩanĩsya kĩeleelo kyake. O tondũ tũnoonie kĩlungunĩ kĩla kĩvĩtu, veva mũtheu nĩwĩthĩĩtwe ũendeee kũvuanyʼa momanyĩsyo ma kwendeesya na ma wʼo ĩũlũ wa Ũsumbĩ. Ĩla momanyĩsyo asu makiita ngoo sitũ, nĩtwĩwʼaa tweekĩwa vinya tũmanthe mbee Ũsumbĩ.

20. Ngelekanyʼo ya Yesũ ĩũlũ wa ũthwii mũvithe yonanasya aatĩĩi make maĩ meke ata amea maendeee kũmantha mbee Ũsumbĩ?

²⁰ Yesũ nĩweesĩ ũndũ aatĩĩi make maĩ meke amea maendeee kũmantha mbee Ũsumbĩ. Kwasũanĩa ĩũlũ wa ngelekanyʼo yake ya ũthwii mũvithe. (Soma Mathayo 13:44.) Mũndũ ũla ũwetetwe ngelekanyʼonĩ ĩsu nĩwoonie ũthwii mũvithe o aendeee na wĩa wake mũũndanĩ, na vu kwa vu amanya kyu nĩ kĩndũ kya vata mũno. Eekie ata? Nĩwatanie mũno na athi athoosya syĩndũ ila waĩ nasyo syonthe na athooa mũũnda ũsu. Twĩĩmanyĩsya kyaũ kumana na ngelekanyʼo ĩsu? Ĩla twamanya ũwʼo ĩũlũ wa Ũsumbĩ na twamanya kana nĩ wa vata, nĩtwĩthĩawa twĩyũmbanĩtye kwĩyĩima maũndũ o na meva ala matonya kũtuma tũtaendeea kũmantha mbee Ũsumbĩ thayũnĩ witũ. e

21, 22. Andũ ala makwataa Ũsumbĩ mbau me aĩkĩĩku, monanasya ata kana nĩmeũmantha mbee Ũsumbĩ? Nengane ngelekanyʼo.

²¹ Andũ ala makwataa Ũsumbĩ mbau me aĩkĩĩku, nĩmonanasya na meko, ĩndĩ ti kwa ndeto syoka, kana nĩmaendeee kũmantha mbee Ũsumbĩ. Nĩmeyumasya vyũ, makatũmĩa ũtonyi woo wa kwĩka maũndũ, na malĩ syoo wĩanĩ wa kũtavanyʼa Ũsumbĩ. Aingĩ nĩmeyĩimĩte maũndũ maingĩ mũno nĩ kana methĩwe me athũkũmi ma ĩvinda yonthe. Atavanyʼa asu onthe meyumĩtye kwa  ngoo ya kwenda nĩmonete kana Yeova nũmaathimaa ala mamanthaa mbee Ũsumbĩ. Kwasũanĩa ngelekanyʼo ĩmwe ya navu tene.

²² Avery na Lovenia Bristow maĩ atavanyʼa ma ĩvinda yonthe isionĩ sya ngalĩko ya ĩtheo sya Amelika, myakanĩ ya 1920. Myaka mingĩ ĩtina wa vau, Lovenia aisye atĩĩ: “Kuma ĩvinda yĩu, nyie na Avery twĩthĩĩtwe tũitanĩa ũtavanyʼa wa ĩvinda yonthe kwa myaka mingĩ. Ve mavinda maingĩ tweethĩawa tũtesĩ vala tũkumya mbesa sya mauta ma ngalĩ kana sya lĩu. Ĩndĩ kwa nzĩa ĩmwe kana ĩngĩ, Yeova nĩweanĩasya mavata maitũ. Tũyaaeka ũtavanyʼa wa ĩvinda yonthe. Kĩla ĩvinda, mavata maitũ ala ma lasima nĩmeanĩawʼa.” Lovenia nũlilikanaa ĩvinda yĩmwe matavanasya taoni ya Pensacola, Florida, na mayaĩ na mbesa, o na mayaĩ na lĩu. Ĩla menũkie nĩmeethĩie mĩvuko ĩlĩ mũomonĩ yusĩe lĩu, na vaĩ kavalũa kaandĩkĩtwe, “Ithyĩ Kĩkundi kya Pensacola nĩtũmwendete mũno.” Alilikana myaka mingĩ ĩla maĩ nthĩnĩ wa ũtavanyʼa wa ĩvinda yonthe, Lovenia aisye ũũ: “Yeova ndesa kũlwa nithyĩ. Twamwĩkwatya, ndalea kũtũtethya.”

23. Wĩ na woni mwaũ ĩũlũ wa momanyĩsyo ma wʼo ala wĩmanyĩĩtye ĩũlũ wa Ũsumbĩ, na ũtwʼĩte kwĩka ata?

²³ Ithyonthe tũitonya kwĩthĩwa twĩanene nthĩnĩ wa wĩa wa kũtavanyʼa, nũndũ kĩla ũmwe ethĩawa na ũtonyi wĩ kĩvathũkanyʼo na wa ũla ũngĩ. Ĩndĩ, ithyonthe nĩtwonaa kũtavanyʼa ũvoo mũseo ne wĩa wa mwanya twaĩle kũtethya na ngoo yonthe. (Ako. 3:23) Na nũndũ nĩtwonaa momanyĩsyo ma wʼo ala twĩmanyĩĩtye me ma vata, twĩthĩawa twĩyũmbanĩtye, o na twĩ na mea ma kwĩyĩima syĩndũ o na syĩva nĩ kana tũtavanyʼe ũndũ tũtonya. We tyo wĩyũmbanĩtye kwĩka oou?

24. Nĩ ũndũ wĩva mũnene vyũ katĩ wa maũndũ ala Ũsumbĩ wĩanĩĩtye mĩthenyanĩ ĩno ya mũminũkĩlyo?

²⁴ Myaka mbee wa 100 mĩvĩtu, Mũsumbĩ nĩwĩthĩĩtwe aendeee kwĩanĩsya wathani ũla wĩ ĩandĩkonĩ ya Mathayo 24:14. Na ethĩĩtwe ayĩka ũu ate kũlasimĩthya andũ. Ĩla aatĩĩi ma Yesũ matia nthĩ ĩno ya andũ meyendete o mo ene, nĩmeyumasya matavanyʼe kwa ngoo ya kwenda. Wĩa woo wa kũtavanyʼa ũvoo mũseo nthĩ yonthe, nĩ ũmwe katĩ wa maũndũ ala monanasya kwĩthĩwa vo kwa Yesũ e Mũsumbĩ ũtenekee wĩ na ũkũmũ. O na ĩngĩ, ũsu nĩ ũmwe katĩ wa maũndũ manene vyũ ala Ũsumbĩ wĩanĩĩtye mĩthenyanĩ ĩno ya mũminũkĩlyo.