1, 2. ¿Ima jatun llankʼaymantataj Jesús parlarqa, chantá ima tapuytaj rikhurin?

 GOBIERNOSQA tukuy imata ruwanankuta ninku, chay nisqankutataj mana juntʼankuchu. Munaspapis mana juntʼayta atinkupunichu. Rey Jesucristorí mana jinachu. Payqa nisqanta juntʼanpuni.

² Jesusqa 1914 watapi Rey jina churasqa kasqantawan, 1.900 watas ñaupajta jina nisqan profeciata juntʼananpaj wakichisqa kasharqa. Payqa niraj wañuchisqa kashaspa nerqa: “Janaj pacha reinomanta evangelio tukuynejpi willasqa kanqa”, nispa. Chaytaj uj jatun llankʼay karqa (Mat. 24:14). Chay nisqanqa kutimuyninmanta ujnin señal kanan karqa, pay janaj pachapi Rey jina kamachishajtin. Chaywanpis, kay qhepa pʼunchaykunapi runasqa paykunallapaj imatapis munajkuna, rumi sonqos, Diosta mana manchachikojkunataj kananku karqa. Ajina tiempopi, ¿imaynatá Rey wakichinman karqa tukuy sonqo willajkunata? (Mat. 24:12; 2 Tim. 3:1-5.) Chaytaqa yachaytapuni munanchej, imajtinchus tukuy cheqa cristianos willananchej tiyan.

3. ¿Imapitaj Jesús atienekorqa, imaraykú?

³ Jesuspa nisqanta watejmanta qhawarina. Jesús “willasqa kanqa” nisqanqa, juntʼakunantapuni rikuchin. Payqa yacharqa, qhepa pʼunchaykunapi yachachisqasnin tukuy sonqo yanapanankuta. ¿Imaraykutaj chaypi atienekorqa? Tatanmanta yachakusqanrayku (Juan 12:45; 14:9). Jehovaqa llajtan tukuy sonqo, sonqo kʼajaywantaj sirvinanpi atienekun. Jesustaj chayta rikorqa niraj Jallpʼaman jamushaspa. ¿Imaynatá Jehová llajtanpi atienekusqanta rikucherqa? Chayta qhawarina.

4. ¿Imatataj Jehová israelitasman nerqa, paykunarí chayta kasukorqankuchu?

⁴ Jehovaqa, Moisesman uj kuti kamacherqa Tinkukuna Toldota ruwananta, chaypi israelitas Diosta yupaychanankupaj. Chantapis Moisesnejta nillarqataj chay llankʼaypi tukuy yanapakunankuta. Moisés israelitasman nerqa: “Tata Diospaj [...] tukuy sonqowan maytachus qoyta munasqa[ ykichej]man jina apamu[ychej]”, nispa. Israelitastaj “ofrendasta tukuy sonqo sapa paqarin” apallarqankupuni. Ashkhataña apasqankuraykutaj “jarkʼarqa amaña astawan ofrendasninkuta” apanankupaj (Éxo. 35:5-9; 36:3, 6). Israelitasqa, Jehová paykunapi atienekusqanman jinapuni ruwarqanku.

5, 6. Salmo 110:1-3 nisqanman jina, Jehovawan Jesuswan qhepa pʼunchaykunapi kamachisnin, ¿imayna kanankutataj suyarqanku?

⁵ Jehovaqa kay qhepa pʼunchaykunapipis, ajinata yupaychaj runas kanallantataj suyarqa. Chayrayku, Jesús nacekunanpaj waranqa watas jina faltashajtin, Davidta yuyaycharqa Mesías maykʼajchus kamachiyta qallarinanmanta qhelqananpaj (Salmo 110:1-2 leey). Chay Reymantaj enemigosnin churanakunanku karqa. Chaywanpis ashkha runas payta tukuy sonqo yanapananku karqa. Jovenespis tukuy sonqo kasukunanku karqa, may chhikaman tukunankukama. Chayrayku paykunaqa sutʼiyaypi chhulla jina kananku karqa. a (Salmo 110:3 leey.) b

⁶ Jesusqa 110 Salmo paymanta parlashasqanta yacharqa (Mat. 22:42-45). Chayrayku, ashkha cheqa sonqo runas Jallpʼantinpi sumaj willaykunata willanankupi atienekorqa. ¿Ajinapunichu? ¿Ashkha runaschu Reymanta kay qhepa pʼunchaykunapi tukuy sonqo willashanku?

7. Jesús Rey jina churasqa kasqantawan, ¿imaynatá yachachisqasninta wakichiyta qallarerqa uj jatun llankʼaypaj?

⁷ Jesusqa Rey jina churasqa kasqantawan, yachachisqasninta jatun llankʼaypaj wakichiyta qallarerqa. Kay libroj 2 yachaqananpi yachakorqanchej jina, Cristoqa 1914 watamanta 1919 wata qallariykama, Diospa llajtan imaynachus kashasqanta qhawarej jamorqa, llimphucharqataj (Mal. 3:1-4). Kay 1919 watallapitaj, yachachisqasninta  yanapananpaj allin kamachi yuyayniyojta churarqa (Mat. 24:45). Chaymantapacha allin kamachi yuyayniyojqa, Diosmanta yachachiykunata mikhunata jina qoshawanchej. Chaytataj ruwashan jatun tantakuykunapi umallirichiykunanejta, publicacionesnejta ima. Chaykunapeqa kutin kutita yuyarichiwanchej tukuy cristianos willananchejpuni kasqanta.

8-10. ¿Imaynatá jatun tantakuykuna astawan willakunanpaj yanaparqa? Sutʼinchariy. (“ Jatun tantakuykunaqa astawan willakunanpaj yanaparqa” nisqa recuadrota qhawariy.)

⁸ Jatun tantakuykunapi umallirichiykuna. Bibliamanta Yachaqajkunaqa astawan yachakuyta munaspa, Ñaupaj kaj Guerra Mundial pasayta, 1919 watapi 1-8 septiembre killapi ñaupaj kutirayku jatun tantakuyninkuta ruwarqanku, chaytaj karqa Cedar Point llajtapi (Ohio, Estados Unidos). Iskay kaj pʼunchaypitaj hermano Rutherford umallirichishaspa, sutʼita nerqa: “Cristianoj llankʼaynenqa, Señorpa Reinonmanta willay”, nispa.

⁹ Chay jatun tantakuypa phishqa pʼunchayninpi, hermano Rutherford “Discurso a los colaboradores” nisqamanta umalliricherqa. Aswan qhepamantaj chay umallirichiyta Torremanta Qhawaj revistapi “Anunciando el Reino” nisqa sutiwan orqhokorqa. Hermano Rutherfordqa nerqa chay jina tantakuykunapi kashaspa, cristianos jinata tapurikunankuta: “¿Imapajtaj Jallpʼapi kashani?”, nispa. Chaymantaj jinata kutichinankuta: “Señorqa khuyakuyninrayku sutinpi willanaypaj ajllawan, runas Dioswan allinyakunankupaj, chaytaj ruwayneyqa”, nispa.

¹⁰ Hermano Rutherfordqa, chay kutillapitaj La edad de oro nisqa revista orqhokunanta nerqa, kunantaj ¡Despertad! sutiwan rejsikun. Chay revistaqa, Diospa Reinollan runaspa kausayninta allinchananta rikuchinanpaj orqhokorqa. Chantá hermano Rutherfordqa, jatun tantakuypi kajkunata taporqa, mashkhachus chay revistata runasman jaywayta munasqankuta. Chay jatun tantakuymanta willakusqanpitaj jinata nikorqa: “Tʼukunapaj jina karqa: 6.000 runas, ujllapi sayarikorqanku”, nispa. c Arí, Reypa Reinonmantaqa ashkhas willayta munarqanku.

11, 12. Jesús nisqanman jina, willay ñauparinallanpajpuni, ¿imataj 1920 watapi llojserqa?

¹¹ Publicaciones. Torremanta Qhawaj revistapeqa, astawan sutʼincharqa Jesuspa nisqanta: nisunman sumaj willaykunata willakunan kasqanta. Qhawarina 1920 watas chaynejpi revistaspi sutʼinchakusqanta.

¹² Mateo 24:14 versículo nisqanman jina, ¿ima willaytataj willakunan karqa? ¿Maykʼajtaj chay llankʼayta ruwakunan karqa? Kay 1920 watapi 1 julio killamanta Torremanta Qhawaj revistapi “Evangelio del Reino” nisqa yachaqana llojserqa. Chaypitaj jinata sutʼinchasharqa: “Sumaj willaykunaqa kay sajra pachaj tukukuyninmanta, Diospa Reinon  sayachisqa kasqanmantawan”, nispa. Chantapis “[Ñaupaj kaj Guerra Mundial] qallarisqanmanta, jatun ñakʼariykama” willakunanta sutʼinchakorqa. Chayrayku chay yachaqanapi nerqa: “Kunan, kay sumaj willaykunataqa cristiano nichikojkunaj chaupinpi [willakunan] tiyan”, nispa.

13. ¿Imaynatataj ajllasqa cristianosta kallpacharqa 1921 watapi llojsisqan yachaqana?

¹³ ¿Tanqasqa jinachu Diospa llajtan willanan karqa? Mana. Kay 1921 watapi 15 marzo killamanta Torremanta Qhawaj revistapi “Sed fuertes” nisqa yachaqana, ajllasqa cristianosta kallpacharqa Diosta sirviytapuni munasqankuta rikuchinankuta. Paykunaqa jinata tapurikunanku karqa: “¿Kay llankʼaypi yanapakuyta jatunpajchu qhawani, chaytataj ruwanaypunichu tiyan?”, nispa. Chay yachaqanapi nillarqataj: “Willayta jatunpaj qhawasqaykichejta reparaytawan, Jeremías jina kankichej. Paypa sonqonpeqa Señorpa palabran ‘nina jina ruphaykorqa’ tullusninkama, chaytaj willanallanpajpuni tanqarqa”, nispa (Jer. 20:9). Chay sutʼinchayqa, Jehovawan Jesuswan cheqa sonqo kamachisninpi atienekusqankuta rikucherqa.

14, 15. Kay 1922 watapi Torremanta Qhawaj revistapi nisqanman jina, ¿imaynatá ajllasqa cristianos Diospa Reinonmanta willananku karqa?

¹⁴ Chantá, ¿imaynatá cheqa cristianos Diospa Reinonmanta runasman willananku karqa? Kay 1922 watapi 15 agosto killamanta Torremanta Qhawaj revistapi “El servicio es esencial” nisqa sumaj yachaqana llojserqa. Chay yachaqanapeqa, ajllasqa cristianosta jinata yuyaricherqa: “Runasman publicacionesta kusiywan apaychej, paykunawantaj wasinkupi Diospa Reinon qayllapiña kasqanmanta parlariychej”.

¹⁵ Kay 1919 watamantapacha, Cristoqa allin kamachi yuyayniyojnejta kutin kutita yuyarichin, tukuy cheqa cristianos Diospa Reinonmanta willanankupuni kasqanta, jatunpajtaj chayta qhawanankuta. Bibliamanta Yachaqajkunarí, ¿chayta kasukorqankuchu?

16. ¿Imatá ruwarqanku wakin ancianos tukuy hermanos willanankuta nikojtin?

¹⁶ Kay 1920 chantá 1930 watas chaynejpi, wakin hermanosqa tukuy ajllasqa cristianos willananku kasqanta nikusqanman churanakorqanku. Kay 1927 watapitaj 1 noviembre killamanta Torremanta Qhawaj revista imachus kashasqanmanta ajinata sutʼincharqa: “[Qotuchakuypeqa] wakin hermanos ancianos jina llankʼashanku [...]; paykunataj hermanosta willaj rinankupaj ni yanapankuchu, paykunapis nillataj willaj rinkuchu [...]. Wasimanta wasi Diospa Reinonmanta willaj riymantataj asikunku”, nispa. Chay yachaqanaqa sutʼita rikuchisharqa, chay ruwasqanku mana allinchu kasqanta, manañataj “ancianos jina kayta” atisqankuta. d

17, 18. ¿Imatataj ashkha hermanos ruwarqanku? ¿Imatataj may chhika runas, 100 watas kurajtaña ruwashanku?

 ¹⁷ Chaywanpis ashkha hermanosqa, may kusiywan allin kamachi yuyayniyojpa nisqanta kasukorqanku, Diosmanta willaytataj jatunpaj qhawarqanku. Kay 1926 watapi 15 marzo killamanta Torremanta Qhawaj revistapi jinata nerqa: “Cheqa sonqo kamachisqa [...] tukuy sonqo kasukonqanku, kay willayta runasman willamunankupaj”, nispa. Ajinataj karqa. Imaraykuchus Salmo 110:3 nisqanta juntʼasharqanku, tukuy sonqotaj Diospa Reinonta yanapayta munasqankuta rikucherqanku.

¹⁸ May chhika runasqa, 100 watas kurajtaña Diospa Reinonmanta tukuy sonqo willashanku. Qhepan yachaqanaspeqa, imaynatachus willasqankuta, imaswanchus yanapachikusqankuta, jinata ruwaspataj imatachus tarisqankuta yachakusun. Chaywanpis ñaupajtaqa qhawarina, may chhika runas sajra pachapi kausaspapis imaraykuchus tukuy sonqo willasqankuta. Ukhunchasqanchejman jinataj tapurikuna: “¿Imaraykutaj sumaj willaykunata willani?”, nispa.

19. ¿Imaraykutaj Jesuspa nisqanta kasukunchej?

¹⁹ Jesusqa, yachachisqasninman nerqa ñaupajta “Diospa reinonta” maskʼanankuta (Mat. 6:33). ¿Imaraykutaj chayta kasukunchej? Diospa munaynin juntʼakunanpaj, imastachus Reinon ruwananta yachasqanchejrayku. Kay libroj 5 yachaqananpi yachakorqanchej, Diospa espíritu santon pisimanta pisi Reinonmanta cheqa kajta sutʼinchasqanta. Chayrayku Bibliamanta cheqa kaj sonqonchejman chayajtin, ñaupajtaqa Diospa Reinonta maskʼayta munanchej.

20. Jesús pakasqa tapado rijchʼanachinanpi nisqanman jina, ¿yachachisqasnin Diospa Reinonta ñaupajmanchu churankuman karqa? Sutʼinchariy.

²⁰ Jesusqa yachachisqasnin ñaupajta Diospa Reinonta maskʼanata yuyaychasqanta imaynatachus japʼikunankuta yacharqa. Chayrayku pakasqa tapado rijchʼanachinanmanta parlarina (Mateo 13:44 leey). Chaypi sutʼinchasqanman jina, chajra runaqa llankʼashaspa pakasqa tapadota tarin, may valorniyoj kasqantataj reparan. “Kusisqa ripuspataj, tukuy imasninta vendemus[pa], chay jallpʼata rantikapun[...]”. ¿Imatá chaymanta yachakunchej? Diospa Reinonmanta cheqa kajta tarispa, valorniyojtaj kasqanta reparaspaqa, Diospa Reinonta kausayninchejpi ñaupajman churanapaj tukuy imata ruwasqanchejta. e

21, 22. ¿Imaynatá Diospa cheqa sonqo kamachisnin Reinonta ñaupajman churasqankuta rikuchinku? Sutʼinchariy.

²¹ Diospa Reinonman cheqa sonqo kajkunaqa, ruwasqankuwan Diospa Reinonta ñaupajman churasqankuta rikuchinku, nitaj parlasqallankuwanchu. Paykunaqa kausayninkuwan, imatachus ruwayta yachasqankuwan, kapuyninkuwan ima yanapakunku. Ashkha hermanosqa mayta kallpachakunku Diospaj astawan llankʼanankupaj. Paykunaqa  Diospa Reinonta ñaupajman churajkunata Jehová bendecisqanta rikunku. Chayta qhawarina.

²² Avery Bristow warmin Loveniawanqa, 1920 watas tukukuyta precursores kayta qallarerqanku Estados Unidospa ujnin llajtitanpi. Watasninman Lovenia nerqa: “Precursores kayta qallarisqaykumantapacha, iskayniyku ashkha watasta kusisqa kausakorqayku. Wakin kutis mikhunaykupaj, gasolinapaj ima mana qolqeyku karqachu. Jehovataj yanapawarqaykupuni. Ñaupajllamanpuni rerqayku, necesitasqaykutaj kapuwarqaykupuni”, nispa. Loveniaqa yuyarikorqa uj kuti Pensacola llajtitapi (Florida) sirvishajtinku mana qolqeyoj, nitaj mikhunayoj kasqankuta. Ruedasniyoj wasinkuman kutejtinkutaj, iskay bolsa mikhunata tarerqanku, uj papelitotawan. Chaypitaj nisharqa: “Pensacola llajtamanta hermanos apachikamuyku”, nispa. Ashkha watasta Diospaj llankʼasqankumanta Lovenia nerqa: “Jehovaqa mana saqerpariwanchejchu. Atienekunapaj jinapunitaj”, nispa.

23. ¿Imaynataj kashanki Diospa Reinonmanta cheqa kajta tarisqaykimanta, imatataj ruwallaytapuni munanki?

²³ Mana tukuychu ashkha horasta willayta atinchej. Imaraykuchus mana kikin kausayniyojchu kanchej. Chaywanpis tukuy cristianos sonqo kʼajaywan Diospa Reinonmanta willayta atinchej (Col. 3:23, 24). Diospa Reinonmanta cheqa kajta tarisqanchejta jatunpaj qhawasqanchejrayku, astawan willanapaj mayta kallpachakuyta munanchej.

24. ¿Imatataj Diospa Reinon kay qhepa pʼunchaykunapi ruwashan?

²⁴ Kay pasaj 100 wataspi, Reyqa Mateo 24:14 versiculopi nisqanta juntʼachishan. Chaypajtaj payqa ni pita tanqanchu. Kamachisqasnenqa kay sajra pachata saqespa, sumaj willaykunata tukuy sonqo willashanku. Jallpʼantinpi sumaj willaykunata willakushasqanqa rikuchin, Cristo janaj pachapi Rey jina kamachishasqanta, kay qhepa pʼunchaykunapitaj Diospa Reinon chay ruwayta sumajta ruwashasqanta.