Tinikeni pa kuti muye ku filimo

Tinikeni pa kuti mumone imitwe iilimo

ICIPANDWA 7

Inshila sha Kushimikililamo—Ukubomfya Inshila Shalekanalekana pa Kushimikila Abantu

Inshila sha Kushimikililamo—Ukubomfya Inshila Shalekanalekana pa Kushimikila Abantu

IFYALALANDWAPO MULI CINO CIPANDWA

Abantu ba kwa Lesa balebomfya inshila shalekanalekana pa kushimikila ku bantu abengi

1, 2. (a) Bushe Yesu acitile shani pa kushimikila abantu abengi? (b) Bushe abasambi ba kwa Yesu aba cishinka bamupashanya shani pa kushimikila abantu abengi kabili mulandu nshi bacitila ifi?

ABANTU abengi balikonkele Yesu ku lulamba lwa bemba, lelo aninine ubwato no kuya akatalamukila. Cinshi acitile ifi? Pantu alishibe ukuti amenshi yali no kulenga ishiwi lyakwe lyumfwike sana kabili abantu bali no kumfwa bwino ifyo alelanda.—Belengeni Marko 4:1, 2.

2 Pa myaka iingi ilyo Ubufumu bushilatendeka ukuteka, abasambi ba kwa Kristu aba cishinka nabo e fyo balecita, balebomfya inshila shalekanalekana pa kushimikila imbila nsuma ku bantu abengi. Apo balatungululwa ne Mfumu, abantu ba kwa Lesa balitwalilila ukubomfya inshila ishingi ukulingana ne fyo ifintu fili pa kushimikila imbila nsuma. Tulefwaya ukushimikila abantu abengi ilyo impela ishilafika. (Mat. 24:14) Natulande pa nshila shimo isho twabomfya pa kushimikila abantu abekala ku ncende ishalekanalekana. Na kabili tontonkanyeni pa fyo mwingapashanya abasambi ba cishinka abasabankenye imbila nsuma mu nshiku sha mu kubangilila.

Ukushimikila Abantu Abengi

3. Cinshi calengele abalwani ba cine bakalipe ilyo twalebomfya amanyunshipepala pa kubila imbila nsuma?

3 Ukubomfya Amanyunshipepala. Munyinefwe Russell na banankwe balisabankenye magazini ya Ulupungu lwa kwa Kalinda ukutula mu 1879, pa kushimikila imbila ya Bufumu ku bantu abengi. Lelo, pa myaka iingi ilyo umwaka wa 1914 ushilafika, Kristu alibombeshe pa kuti abantu abengi bomfwe imbila nsuma. Ifintu fyatampile ukucitika mu kukonkana mu 1903. Muli ulya wine mwaka Dr. Ephraim Llewellyn Eaton uwalelandilako ibumba lya bashimapepo ba baProtestanti mu musumba wa Pennsylvania asonsombele Charles Taze Russell ukuti, ena na munyinefwe Russell batampe ukulemba ifyo baishiba pa fisambilisho fya mu Baibolo. Muli kalata alembeele ba Russell, Eaton atile: “Ndetontonkanya ukuti abantu abengi kuti batemwa ukubelenga pa bupusano bwaba pa fyo ine na iwe twaishiba pa masambililo ya mu Baibolo.” Ba Russell na banabo balisumine ukuti ca cine abantu abengi kuti batemwa ukumfwa aya masambililo, e co basalilepo ukulasabankanya amalyashi yabo mu nyunshipepala iyo abantu abengi batemenwe ukubelenga iyo baleita abati, The Pittsburgh Gazette. Abantu abengi balitemenwe sana ukubelenga ifi ifipande na fintu ba Russell balelondolola bwino icine ca mu Baibolo ica kuti abene ba nyunshipepala batampile ukusabankanya aya malyashi cila mulungu. Ala ifyo abene ba nyunshipepala bacitile fyalikalifye sana abalwani ba mbila nsuma!

Ilyo calefika mu 1914, amalyashi ayo ba Russell balelanda yalesabankanishiwa mu manyunshipepala ukucila pali 2,000

4, 5. Mibele nshi iyo munyinefwe Russell akwete kabili finshi bamunyinefwe abali mu butungulushi bengasambililako?

4 Amakampani ya manyunshipepala na yambi yalefwaya ukulasabankanya amalyashi ayo ba Russell balelanda ku cintubwingi. Ilyo umwaka wa 1908 walefika, Ulupungu lwa kwa Kalinda lwatile, aya malyashi yalesabankanishiwa “lyonse mu manyunshipepala 11.” Lelo bamunyinefwe abaishibe ifya makwebo ya manyunshipepala, bapandileko ba Russell amano ukuti nga ca kuti baliseseshe amaofeshi ukufuma ku Pittsburgh no kuyatwala ku musumba uwaishibikwe sana, amakampani ya manyunshipepala ayengi yali no kulapulinta ifipande fya mu Baibolo. Ilyo ba Russell batontonkenyepo sana pali ifi na pa fintu fimbi ifyabimbilwemo, balisumine ukukuushisha amaofeshi yakalamba ku Brooklyn, ku New York, mu 1909. Finshi fyacitike pa numa ya kukuusha amaofeshi? Papitile fye imyeshi inono amalyashi ya kwa munyinefwe Russell yalitampile ukusabankanishiwa mu manyunshipepala 400, kabili iyi impendwa yaile ilelundwako fye. Ilyo Ubufumu bwaletendeka ukuteka mu 1914, ninshi amalyashi ya ba Russell yalesabankanishiwa mu manyunshipepala ukucila pali 2,000 mu ndimi 4!

5 Lisambililo nshi ilyacindama twingasambilila kuli ifi fyacitike? Bonse ababa mu butungulushi mu kuteyanya kwa kwa Lesa, bafwile ukusambililako ukuicefya kuli ba Russell. Kuti basambililako shani? Ilyo balepingula pa fintu ifyacindama ifikumine ukuteyanya, bafwile ukulakutika na ku fyo bambi balebapandako amano.—Belengeni Amapinda 15:22.

6. Bushe icine icalesabankanishiwa mu fipande ifyaleba mu manyunshipepala cayafwile shani umuntu umo?

6 Icine pa Bufumu icasabankanishiwe mu manyunshipepala calyalwile abantu. (Heb. 4:12) Ku ca kumwenako, ba Ora Hetzel ababatishiwe mu 1917 bali pa bantu abengi abasambilile icine ilyo babelengele ifi fipande mu manyunshipepala. Ba Ora batile, “Bushiku bumo naile mu kutandalila bamayo ku Rochester, mu Minnesota. Ilyo nafikile nasangile bamayo baleputula ifipande fimo mu nyunshipepala umwali amalyashi ya ba Russell. Balilondolwele ifyo basambililemo mu fipande.” Apo pene ba Ora balishininkishe ukuti balisangile icine kabili pa myaka 60 balibombele umulimo wa kushimikila pa Bufumu bwa kwa Lesa.

7. Cinshi calengele abaletungulula batontonkanyepo na kabili pa kubomfya amanyunshipepala pa kusabankanya icine?

7 Mu 1916 kwalicitike ifintu fibili ifyalengele ukuti bamunyinefwe abaletungulula batontonkanyepo na kabili pa kulabomfya amanyunshipepala ku kusabankanya imbila nsuma. Ica kubalilapo ni Nkondo Ikalamba iyaliko pali ilya nshita iyalengele ukuti cafye ukusanga ifisolobelo fya kubomfya pa kupulinta. Mu 1916 dipartimenti yalelolekesha pa manyunshipepala iya ku Britain yatile: “Pali ino nshita kuli fye amanyunshipepala ukucilako fye panono pali 30 ayalesabankanya Amalyashi ya mu Baibolo. Kabili tatuletwishika ukuti iyi mpendwa ili no kubwelela pa nshi sana pa mulandu wa kunina kwa mutengo wa mapepala.” Ica bubili, ni mfwa ya kwa munyinefwe Russell pa 31 October, 1916. E co, Ulupungu lwa kwa Kalinda ulwa December 15, 1916 lwabilishe ukuti: “Apo nomba munyinefwe Russell nafwa, amalyashi ya mu Baibolo tayakulasabankanishiwa mu manyunshipepala.” Nangu ca kuti balilekele ukubomfya iyi nshila ya kushimikililamo, inshila shimbi pamo nga ukubomfya ubunkolanya bwa “Photo-Drama of Creation,” shalitwalilile ukubomba bwino.

8. Bushe ubunkolanya bwa “Photo-Drama of Creation” babupangile shani?

8 Ukubomfya Ifikope. Ba Russell na banabo babombele pa myaka itatu ukupanga “Photo-Drama of Creation,” iyafumine mu 1914. (Amapi. 21:5) Muli ubu bunkolanya mwali ifikope ifyalesela ne fiunda, e lyo balebomfya na masilaidi. Abantu abengi balibombeshe mu kupanga ifilangililo ifyalelanga ifyo ifyalembwa mu Baibolo fyalecitika, kabili muli ubu bwine bunkolanya mwali ne fikope fya nama. Lipoti ya kulongana kukalamba ukwaliko mu 1913, yatile, “Pa kulanga ifyacitike mu nshiku sha kwa Noa, baile ku ncende uko basungila inama ishingi, ishi e sho babomfeshe pa kupanga ifikope ifyalesela umwali ne fiunda.” Abapentele ifikope ifyali pa masilaidi ayo balebomfya muli ubu bunkolanya, ni bamunyinefwe na ba nkashi aba ku London, ku New York, ku Paris, e lyo na ku Philadelphia.

9. Cinshi calengele bapoosepo inshita iikalamba ne ndalama ishingi pa kupanga ubunkolanya bwa “Photo-Drama”?

9 Mulandu nshi bapoosele inshita iikalamba ne ndalama ishingi pa kupanga filimu ya “Photo Drama?” Mu kusuminishanya ukwaliko pa mabungano ya mu 1913 batile: “Natumona ukuti utwampani utupulinta amanyunshipepala natulenga abantu ukutemwa ukubelenga amalyashi umwaba ifikope. Na kabili apo ifikope fisela na fyo nafiseeka sana na bantu nabafitemwa, tatuletwishika ukuti na fwe batendeke ukusambilisha Baibolo no kubila imbila nsuma kuti twabomfyako ishi nshila kabili shili no kubomba bwino sana.”

Pa muulu: Akayanda umo baletambisha ubunkolanya bwa “Photo-Drama” Pe Semba: Amasilaidi balebomfya mu bunkolanya bwa “Photo-Drama”

10. Ni mu fyalo finga kabili bantu banga batambile ubunkolanya bwa “Photo-Drama”?

10 Mu mwaka wa 1914, cila bushiku baletambisha ubunkolanya bwa “Photo Drama” mu misumba 80. Nalimo abantu 8 milioni mu America na mu Canada e batambileko iyi filimu. Mu mwaka umo wine iyi filimu baliitambishe mu Australia, Britain, Denmark, Finland, Germany, New Zealand, Norway, Sweden, na mu Switzerland. Balipangile no bunkolanya bumbi umushali ifikope ifyalesela kabili balebutambisha mu tumatauni utunono. Ubu bunkolanya, ubo baleita abati “Eureka Drama,” bwali ubwayanguka ukupanga e lyo no kusenda. Ilyo calefika mu 1916, ubunkolanya bwa “Photo-Drama” nelyo ubwa “Eureka Drama” bwalipilibwilwe mu ciArmenian, mu ciDano-Norwegian, mu ciFrench, mu ciGerman, mu ciGriki, mu ciItalian, mu ciPolish, mu ciSpanish, e lyo na mu ciSwedish.

Mu 1914, ubunkolanya bwa “Photo-Drama” balebutambisha mu fikuulwa umo abantu abengi sana baleisa mu kutamba

11, 12. Bushe ubunkolanya bwa “Photo-Drama” bwayafwile shani umulumendo umo kabili finshi twingasambililako kuli ena?

11 Ubunkolanya bwa “Photo Drama” ubwapilibwilwe mu ciFrench, bwalifikile ba Charles Rohner pa mutima. Pali iyi nshita ba Charles ninshi bali ne myaka 18. Batile: “Batambishe ubu bunkolanya, mwi tauni naleikalamo ilya Colmar, mu Alsace, ku France. Ilyo fye ubunkolanya bwatendeke, ala nalitemenwe ukumona ifyo balelondolola icine ca mu Baibolo mu nshila iya-anguka.”

12 Pa mulandu wa fyo batambile, ba Charles balibatishiwe mu 1922 kabili balitendeke no mulimo wa nshita yonse. Pa milimo ya kubalilapo iyo bapeelwe pali no mulimo wa kutambisha abantu ubunkolanya bwa “Photo-Drama” mu France. Ba Charles batile: “Bampeele ukubomba imilimo iingi: nali umubomfi wa ndalama, umubomfi wa fitabo kabili nalelisha ne cilimba icaba kwati ni banjo ico beta abati violin. Nalelesha na bantu ukuleka ukupanga icongo ilyo ubunkolanya bushilatendeka. Pa nshita ya kutuusha, twale-eba munyinefwe nangu nkashi ukwiminina no kupeela abantu impapulo abali mu cikuulwa ku lubali apeelwe. Bonse balekwata impapulo ishingi mu minwe kabili baleya balepeela abantu abekalile ku lubali bapeelwe. Na kabili pa mwinshi napo balebikapo itebulo apaleba impapulo ishingi.” Mu 1925, ba Charles balibetile ukuya mu kubombela ku musambo wa ku Brooklyn, mu New York. Uku babapeele umulimo wa kutungulula ibumba lya bakemba abaleimba ku mulabasa uupya uo bapangile uwa WBBR. Nga twatontonkanya pa kuipeelesha kwa kwa munyinefwe Rohner, tufwile ukuipusha atuti, ‘Bushe ndaitemenwa ukubomba umulimo onse uo napeelwa pa kutungilila umulimo wa Bufumu?’—Belengeni Esaya 6:8.

13, 14. Bushe bamunyinefwe babomfeshe shani umulabasa ku kusabankanya imbila nsuma? (Moneni no tubokoshi, utuleti: “ Amaprogramu Yalesabankanishiwa pa Mulabasa wa WBBR” na “ Ibungano lya Lulumbi.”)

13 Pa Milabasa. Muli ba 1920, baile baleleka ukutambisha ubunkolanya bwa “Photo-Drama,” no kutampa ukubomfya imilabasa ku kusabankanya imbila nsuma iya Bufumu. Pa 16 April mu 1922, e lyo munyinefwe Rutherford alandile ilyashi lya kubalilapo pa mulabasa mu cikuulwa ca Metropolitan Opera House mu musumba wa Philadelphia, mu Pennsylvania. Abantu nalimo 50,000 e bakutike ku lyashi lyaleti, “Millions Now Living Will Never Die” (Amamilioni Abali Aba Mweo Lelo Tabakatale Abafwa.) Lyena mu 1923 e lyo basabankenye pa muku wa kubalilapo programu ya ciputulwa cimo ice bungano. Na kabili bamunyinefwe abaletungulula bapingwile ukuti, mu nshita ya kulabomfya fye imilabasa ya kusonkela, kuti cawama no kuikwatila umulabasa wabo abene kabili balipangile umulabasa pa cishi ca Staten Island, mu New York no kuulembesha mwi shina lya kuti WBBR. Pa 24 February, mu 1924 e lyo batampile ukubomfya uyu mulabasa.

Mu 1922, abantu nalimo 50,000 balikutike ku lyashi lyaleti, “Millions Now Living Will Never Die” (Amamilioni Abali Aba Mweo Lelo Tabakatale Abafwa)

14 Mu Ulupungu lwa kwa Kalinda ulwa December 1, 1924 balilondolwele ico bapangile uyu mulabasa wa WBBR. Batile: “Natwishiba ukuti ukushimikila imbila nsuma pa mulabasa ni nshila iisuma kabili iishili ya kupoosapo indalama ishingi. Nga ca kuti Shikulu amona ukuti nacilinga ukupanga imilabasa na imbi iya kusabankanishishapo icine, akapekanya indalama sha kubomfya mu nshila yakwe umwine.” (Amalu. 127:1) Ilyo calefika mu 1926, ninshi abantu ba kwa Yehova balikwata imilabasa 6. Imilabasa ibili yali ku America, uwa WBBR wali mu New York e lyo uwa WORD wali mupepi no musumba wa Chicago. Imbi ine yali mu Canada, mu misumba ya Alberta, British Columbia, Ontario, na Saskatchewan.

15, 16. (a) Finshi bashimapepo mu Canada bacitilepo pali filya twalesabankanya icine pa mulabasa? (b) Bushe umulimo wa kushimikila ku ng’anda ne ng’anda na malyashi ayo balesabankanya pa mulabasa fyayampene shani?

15 Bashimapepo ba mu mipepele ya batila Bena Kristu, balishibe ifyalecitika no kumona ifyo icine ca mu Baibolo calesabankanishiwa. Ba Albert Hoffman abaishibe bwino ifyalecitika pa mulabasa uwali mu Saskatchewan ku Canada batile: “Abantu abengi batampile ukwishiba Abasambi ba Baibolo [e fyo Inte sha kwa Yehova baishibikwe kale]. Balishimikile imbila nsuma bwino sana mpaka na mu 1928 ilyo bashimapepo bapatikishe abalashi ukupoka Abasambi ba Baibolo amapepala ya kubasuminishishapo no kukwata imilabasa mu Canada.”

16 Nangu ca kuti baliseele imilabasa yesu mu Canada, amalyashi ya mu Baibolo yena yalitwalilile ukusabankanishiwa pa milabasa ya kusonkela. (Mat. 10:23) Pa kuti abantu abengi bomfweko aya malyashi, muli magazini ya Ulupungu lwa kwa Kalinda na The Golden Age (ino nshita tutila Loleni!) mwaleba umutande wa milabasa iyo balesonkela pa kusabankanya icine ca mu Baibolo pa kuti ilyo bakasabankanya baleshimikila ku ng’anda ne ng’anda, balekoselesha abantu ukukutika kuli iyi milabasa. Finshi fyacitike ilyo balecita ifi? Ulupapulo lwa Bulletin ulwa mu January 1931 lwatile: “Umulimo wa kusabankanya amalyashi pa mulabasa walilenga bakasabankanya abengi batemwe ukushimikila ku ng’anda ne ng’anda. Twalipokelela amalipoti ayengi ayalelanga ukuti abantu abengi balekutika ku milabasa kabili amalyashi ya kwa munyinefwe Rutherford yalelenga abantu abengi balefwaya ukulapokako ifitabo.” Ulupapulo lwa Bulletin lwalondolwele umulimo wa kusabankanya amalyashi ya mu Baibolo no wa kushimikila ku ng’anda ne ng’anda ukuti “shali ni nshila shibili ishisuma isho ukuteyanya kwa kwa Shikulu kwalebomfya.”

17, 18. Nangu ca kuti ifintu fyalyalwike, bushe umulabasa watwalilile shani ukubomba bwino mu kusabankanya icine?

17 Muli ba 1930, e lyo abantu batampile ukulwisha sana ba Nte pa fyo balesonkela imilabasa. E co ku kupwa kwa mwaka wa 1937, abantu ba kwa Yehova balyalwile inshila sha kushimikililamo. Balilekele ukushimikila pa milabasa no kubika sana amano ku kushimikila ku ng’anda ne ng’anda. * Nalyo line, imilabasa yalitwalilile ukubomba ku kusabankanya imbila nsuma iya Bufumu mu ncende isha kutali nelyo umushali sana ifya mapolitiki. Ku ca kumwenako, ukutula mu 1951 ukushinta mu 1991, pa mulabasa uwali mu West Berlin, ku Germany, balesabankanyapo amalyashi ya mu Baibolo pa kuti abaleikala mu ncende yali kale mu citungu ca East Germany baleumfwa imbila nsuma iya Bufumu. Ukucila pa myaka 30 ukutendekela mu 1961, pa mulabasa wa calo ca ku Suriname, mu South America, balesabankanyapo programu ya kusambilisha Baibolo pa mamineti 15 cila mulungu. Ukutula mu 1969 ukushinta mu 1977, ukuteyanya kwesu kwalikopele amaprogramu ya pa mulabasa ukucila pali 350 ayali no mutwe uwaleti “All Scripture Is Beneficial” (Amalembo Yonse ya Mulimo.) Mu America imilabasa 291 yalesabankanya aya maprogramu mu fitungu 48. Mu 1996, umulabasa uwali mu musumba ukalamba uwa Apia, mu calo ca Samoa, walesabankanya cila mulungu programu yaleti: “Answers to Your Bible Questions” (Amasuko ku Mepusho Mwakwata Pali Baibolo.)

18 Ilyo imyaka ya ba 1900 yalepalamina, balilekele ukubomfya sana imilabasa pa kushimikila imbila nsuma, pantu kwaishileba inshila na imbi iisuma iyo batampile ukubomfya pa kushimikila ku bantu abengi.

19, 20. Mulandu nshi abantu ba kwa Yehova bapangila Webu saiti ya jw.org, kabili ileyafwa shani abantu ukwishiba icine? (Moneni na kabokoshi akaleti “ JW.ORG.”)

19 Pa Intaneti. Mu 2013, abantu ukucila pali 2.7 bilioni, e kutila, mupepi na hafu uwa bantu bonse mu calo balikwete Intaneti. Ukulingana ne fipendo ifyo basanga, abantu nalimo 2 bilioni balabomfya amafoni pa kubelenga ifyebo pa Intaneti, na pa tumakompyuta uto batila tablet. Ici cipendo calitwalilila ukuya pa muulu mwi sonde lyonse, lelo mu Africa e mo abantu abengi sana muno nshiku batemenwe ukubomfya Intaneti ya pa mafoni. Abalembesha Intaneti mu Africa nomba nabacila na pali 90 milioni. Uku kulunduluka nakulenga kwaba ukwaluka mu fyo abantu baletumishanya ifyebo.

20 Ukutula mu 1997, Inte sha kwa Yehova balabomfya iyi nshila ya kulanshanishishamo na bantu abengi. Mu 2013, pa Webu saiti ya jw.org pali ifyebo mu fitundu 300 ne fyebo ifingi ifya mu Baibolo ifyo abantu bengakopolola mu fitundu 520. Cila bushiku abantu ukucila pali 750,000 e babomfya iyi Webu saiti. Cila mweshi abantu balatamba amavidio kabili balakopolola ifitabo ukucila pali 3 milioni, magazini ukucila pali 4 milioni, e lyo ne nyimbo ukucila pali 22 milioni.

21. Finshi mwasambililako ku lyashi lya ba Sina?

21 Ukushimikila imbila nsuma iya Bufumu bwa kwa Lesa ukubomfya Intaneti kulebomba bwino sana, na mu fyalo umo babinda umulimo wesu. Ku ca kumwenako, ku kutampa kwa mwaka wa 2013, ba Sina baiswile pa Webu saiti iya jw.org no kutuma foni ku maofeshi yakalamba ayabela ku America no kwipusha nga kuti babebako ifyebo na fimbi pali Baibolo. Cinshi calengele ukuti aba ku maofeshi yakalamba bapape ilyo uyu mwaume atumine foni? Icalengele ni co ba Sina baShilamu abekala mu mushi uwabela ukutali sana mu calo cimo umo babinda umulimo wa Nte sha kwa Yehova. Pa numa, balipekenye ukuti Nte umo uwikala mu America, atendeke ukusambilisha ba Sina Baibolo ukubomfya Intaneti imiku ibili mu mulungu.

Ukusambilisha Abantu Umo Umo

22, 23. (a) Bushe inshila sha kushimikililamo abantu abengi shalipyana umulimo wa kushimikila ku ng’anda ne ng’anda? (b) Bushe Imfumu yapaala shani umulimo wesu uwa kushimikila?

22 Inshila shonse isha kushimikililamo isho twabomfyapo, pamo nga ukubomfya amanyunshipepala, ubunkolanya bwa “Photo-Drama,” amaprogramu ya pa milabasa, e lyo na Intaneti, tashali sha kupyanikisha pa nshila ya kushimikila ku ng’anda ne ng’anda. Cinshi twalandila ifi? Pantu abantu ba kwa Yehova bakonka ifyo Yesu alecita pa kushimikila. Taleshimikila fye ku mabumba ayakalamba, lelo alefwaisha ukwafwa umuntu umo umo. (Luka 19:1-5) Na kabili, Yesu alisambilishe abasambi bakwe ukubomfya inshila imo yine kabili alibebele na mashiwi ya kulanda. (Belengeni Luka 10:1, 8-11.) Nga fintu twasambilile mu Cipandwa 6, ababa mu butungulushi lyonse balakoselesha ababomfi ba kwa Yehova ukulashimikila umuntu umo umo.—Imil. 5:42; 20:20.

23 Pa myaka 100 ukutula apo Ubufumu bwa kwa Lesa bwatampile ukuteka, bakasabankanya ukucila pali 7.9 milioni lyonse balashimikila abantu icine pa bufwayo bwa kwa Lesa. Ukwabula no kutwishika, Imfumu yalipaala inshila isho twabomfya pa kusabankanya Ubufumu. Nga fintu tukasambilila mu cipandwa cikonkelepo, Yesu na kabili alitulanga inshila isho tufwile ukubomfya pa kusabankanya imbila nsuma ku nko shonse, ku mitundu, ne ndimi.—Ukus. 14:6.

^ par. 17 Mu 1957, abaletungulula baliseele umulabasa wa WBBR uwali mu New York. Uyu wali e mulabasa balekelesheko ukubomfya.