1, 2. (a) Unsay gihimo ni Jesus aron madunggan siya sa daghang mamiminaw? (b) Giunsa pagsundog sa matinumanong mga tinun-an ni Kristo ang iyang panig-ingnan, ug ngano?

GITAPOKAN si Jesus sa mga tawo daplin sa lanaw, pero misakay siyag sakayan ug midistansiya. Ngano? Nahibalo siya nga mobanda ang iyang tingog sa tubig mao nga kini mokusog, ug ang iyang mensahe mas klarong madunggan sa mga tawo.—Basaha ang Marcos 4:1, 2.

² Mga dekada una ug human matukod ang Gingharian, ang matinumanong mga tinun-an ni Kristo nagsunod sa iyang panig-ingnan, nga naggamit ug bag-ong mga paagi aron daghang tawo ang masangyawan sa maayong balita sa Gingharian. Giniyahan sa Hari, ang katawhan sa Diyos padayong naghimog kausaban ug nagpasibo tungod sa nausab nga kahimtang ug sa bag-ong mga teknolohiya. Gusto natong masangyawan ang kinadaghanang tawo sa dili pa moabot ang kataposan. (Mat. 24:14) Tagda ang pipila ka paagi nga atong gigamit aron maabot ang mga tawo bisan diin. Hunahunaa sab ang mga paagi nga masundog nimo ang pagtuo sa mga nagsangyaw kaniadto sa maayong balita.

3. Unsay nakapalagot sa mga kaaway sa kamatuoran bahin sa atong paggamit sa mantalaan?

³ Mantalaan. Si Brader Russell ug iyang mga kauban nag-imprenta na sa Watch Tower sukad sa 1879 maong ang mensahe nakaabot sa daghang tawo. Pero napulo ka tuig sa wala pay 1914, daw gimaniobra ni Kristo ang kahimtang aron ang maayong balita makaabot sa mas daghan pa. Sa 1903, nagsugod ang sunodsunod nga panghitabo. Nianang tuiga, si Dr. E. L. Eaton, tigpamaba sa usa ka grupo sa Protestanteng mga ministro sa Pennsylvania, mihagit kang Charles Taze Russell para sa serye sa debate bahin sa doktrina sa Bibliya. Si Eaton misulat kang Russell: “Sa akong hunahuna, ang publikong debate bahin sa pipila ka isyu diin kita nagkasumpaki . . . makapainteres gyod sa publiko.” Kana sab ang hunahuna ni Russell ug sa iyang mga kauban, mao nga gihikay  nila nga ang mga debate ipaimprenta sa inilang mantalaan, The Pittsburgh Gazette. Popular kaayo ang mga artikulo sa mantalaan ug puwersado kaayo ang tin-awng saysay ni Russell sa kamatuoran mao nga mitanyag ang mantalaan nga imprentahon ang iyang mga diskurso kada semana. Puwerteng lagota sa mga kaaway sa kamatuoran!

4, 5. Unsang hiyas ang gipakita ni Russell, ug sa unsang paagi masundog sa mga nanguna sa organisasyon ang iyang panig- ingnan?

⁴ Wala madugay, ang ubang mantalaan gustong moimprenta sa mga diskurso ni Russell. Pagka-1908, ang Watch Tower mireport nga “onse ka mantalaan regular” nga nag-imprenta niana. Pero ang mga brader nga suheto sa kalihokan sa mantalaan mitambag kang Russell nga kon ang opisina sa Sosyedad sa Pittsburgh ibalhin sa mas iladong siyudad, mas daghang mantalaan ang mag-imprenta sa mga diskurso. Human mamalandong niana, gibalhin ni Russell ang opisina ngadto sa Brooklyn, New York sa 1909. Ang resulta? Paglabay rag pipila ka bulan, mga 400 ka mantalaan na ang nag-imprenta sa mga diskurso, ug nadugangan pa kana. Pagkatukod sa Gingharian sa 1914, kapig 2,000 ka mantalaan sa upat ka pinulongan ang nag-imprenta sa mga diskurso ug artikulo ni Russell!

⁵ Unsay makat-onan natong importanteng leksiyon? Ang mga nanguna karon sa organisasyon sa Diyos angayng mosundog sa pagkamapaubsanon ni Russell. Sa unsang paagi? Sa paghimog importanteng mga desisyon, konsideraha ang tambag sa uban.—Basaha ang Proverbio 15:22.

6. Sa unsang paagi ang usa ka tawo naapektohan sa kamatuorang naimprenta sa mantalaan?

⁶ Nausab ang daghang kinabuhi tungod sa mga kamatuoran sa Gingharian diha sa mga artikulo sa mantalaan. (Heb. 4:12) Usa sa mga unang nakakat-on mao si Ora Hetzel nga nabawtismohan sa 1917. Siya miingon: “Pagkaminyo nako, mibisita ko kang Mama sa Rochester, Minnesota. Ako siyang naabtan nga nanggunting ug mga artikulo gikan sa mantalaan. Mga diskurso kadto ni Russell, ug gisaysayan ko ni Mama sa iyang nakat-onan.” Gidawat ni Ora ang kamatuoran ug siya matinumanong nagmantala sa Gingharian sulod sa mga unom ka dekada.

7. Nganong giestudyohan pag-usab sa mga nanguna ang paggamit ug mantalaan?

⁷ Sa 1916, giestudyohan na sab sa mga nanguna sa organisasyon ang paggamit ug mantalaan tungod sa duha ka dagkong panghitabo. Una, tungod sa Dakong Gubat, lisod makabatog suplay sa pag-imprenta. Sa 1916, kana nga problema gipasiugda sa atong departamento sa mantalaan sa Britain, nga mireport: “Kapig 30 ka mantalaan na lang ang nag-imprenta karon sa mga Diskurso. Posibleng moubos pa ni sa dili madugay kay nagkamahal na ang papel.” Ikaduha, namatay si Brader Russell sa Oktubre 31, 1916. Busa ang  Watch Tower sa Disyembre 15, 1916 mipahibalo: “Kay patay na si Brader Russell, mahunong na gyod ang pag-imprenta sa iyang mga diskurso [sa mga mantalaan].” Bisag natapos kini, ang ubang paagi sa pagsangyaw sama sa “Photo-Drama of Creation” padayong nagmalamposon.

8. Giunsa paghimo ang “Photo-Drama of Creation”?

⁸ Slide ug pelikula. Mga tulo ka tuig ang paghimo ni Russell ug sa iyang mga kauban sa “Photo-Drama of Creation,” nga unang gipasalida sa 1914. (Prov. 21:5) Ang Drama, tawag niana niadto, maoy bag-ong imbento nga kombinasyon sa pelikula, rekording sa tingog, ug dekolor nga mga glass slide. Gatosan ka tawo ang nagdrama sa mga estorya sa Bibliya nga gihimong pelikula, ug may mga hayop pa. “Ang kadaghanang hayop sa usa ka dakong zoo gigamit aron pagpelikula  sa bahin ni Noe sa kasaysayan sa tawo,” miingon ang usa ka report sa 1913. Gatosan ka glass slide nga gigamit sa produksiyon tagsatagsang gikoloran nga kinamot sa mga pintor sa London, New York, Paris, ug Philadelphia.

9. Nganong gigastohag dakong panahon ug salapi ang paghimo sa “Photo-Drama”?

⁹ Nganong gigastohag dakong panahon ug salapi ang paghimo sa “Photo-Drama”? Ang resolusyon nga giuyonan sa 1913 nga serye sa mga kombensiyon nagpatin-aw: “Kay malamposon kaayo ang mga mantalaan sa America sa paghulma sa opinyon sa publiko pinaagig karton ug drowing, ug ang mga pelikula popular ug ikapahaom sa lainlaing kahimtang, nadayag nga kini mapuslanon. Nagtuo mi, ingong progresibong mga magsasangyaw ug magtutudlo sa Bibliya, nga angay namong i-endorso ang mga pelikula ug stereopticon slide ingong epektibo ug maayong paagi para sa mga magwawali ug magtutudlo.”

10. Unsa ka kaylap ang pagpasalida sa “Photo-Drama”?

¹⁰ Sa 1914, may mga adlaw nga 80 ka siyudad ang nagpasalida sa “Photo-Drama.” Halos walo ka milyon sa United States ug Canada ang nakatan-aw niana. Nianang tuiga, kini gipasalida sab sa Australia, Britain, Denmark, Finland, Germany, New Zealand, Norway, Sweden, ug Switzerland. Giasembol ang simpleng bersiyon, nga walay pelikula, aron magamit sa gagmayng lungsod. Kana nga bersiyon—ang “Eureka Drama”—mas menos ang gasto sa paghimo ug sayon nga ibiyahe. Pagka-1916, ang “Photo-Drama” o ang “Eureka Drama” nahubad na ngadto sa Armenian, Dano-Norwegian, French, German, Greek, Italian, Polish, Spanish, ug Swedish.

11, 12. Unsay epekto sa “Photo-Drama” diha sa usa ka batan-on, ug unsang panig-ingnan ang iyang gipakita?

¹¹ Ang French nga hubad sa “Photo-Drama” dakog epekto sa 18 anyos nga si Charles Rohner. Siya miingon: “Gipasalida kadto sa among lungsod—Colmar, Alsace, France. Sukad sa sinugdanan sa salida, ako nakadayeg sa tin-awng pagpresentar sa kamatuoran sa Bibliya.”

¹² Ang resulta, si Charles nabawtismohan ug sa 1922 misulod sa bug-os panahong pag-alagad. Ang una niyang asaynment mao ang pagtabang sa pagpasalida sa “Photo-Drama” sa France. Miingon si Charles: “Naasayn ko sa ubay-ubayng trabaho—pagbiyolin, alagad sa kuwenta, ug alagad sa literatura. Tigpahilom sab ko sa mamiminaw una mosugod ang programa. Nagtanyag mig literatura panahon sa intermisyon. Nag-asayn mig brader o sister sa usa ka seksiyon sa tigomanan. Nagdala silag literatura ug moduol sa matag tawo diha sa seksiyon. Dugang pa, nagbutang mig mga lamesa nga punog literatura sa entrada sa tigomanan.” Sa 1925, si Charles gidapit nga mag-alagad sa Bethel sa Brooklyn, New York. Giasayn siyang tigdumala sa orkestra para sa bag-ong  estasyon sa radyo nga WBBR. Human mahisgoti ang eksperyensiya ni Brader Rohner, kita makapangutana, ‘Andam ba kong modawat ug bisan unsang asaynment aron makatabang sa pagpakaylap sa mensahe sa Gingharian?’—Basaha ang Isaias 6:8.

13, 14. Sa unsang paagi gigamit ang radyo sa pagpakaylap sa maayong balita? (Tan-awa sab ang mga kahong “ Mga Programa sa WBBR” ug “ Makasaysayanhong Kombensiyon.”)

¹³ Radyo. Sa katuigang 1920, mihinay ang “Photo-Drama” nga buluhaton pero nakita nga ang radyo maoy mapuslanong paagi sa pagpakaylap sa maayong balita sa Gingharian. Sa Abril 16, 1922, may unang brodkas sa radyo si Brader Rutherford gikan sa Metropolitan Opera House sa Philadelphia, Pennsylvania. Mga 50,000 ang nakadungog sa diskursong “Minilyong Buhi Karon Dili na Gayod Mamatay.” Unya sa 1923, gibrodkas ang usa ka sesyon sa kombensiyon sa unang higayon. Gawas pa sa komersiyal nga mga estasyon, ang mga nanguna midesisyon sa pagtukod ug kaugalingong estasyon, ang WBBR, didto sa Staten Island, New York. Kini unang mibrodkas sa Pebrero 24, 1924.

¹⁴ Bahin sa katuyoan sa WBBR, ang Disyembre 1, 1924 nga Watch Tower miingon: “Nagtuo ming ang radyo mao ang labing barato ug epektibong paagi sa pagpakaylap sa mensahe sa kamatuoran nga gigamit sukad.” Kini midugang: “Kon nakita sa Ginoo nga haom ang pagtukod ug ubang estasyon sa radyo aron mapakaylap ang kamatuoran, siya magtaganag salapi para niana.” (Sal. 127:1) Pagka-1926, unom na ka estasyon sa radyo ang napanag-iya sa katawhan sa Diyos. May duha sa United States—WBBR sa New York ug WORD duol sa Chicago. Ang upat didto sa Canada—sa Alberta, British Columbia, Ontario, ug Saskatchewan.

15, 16. (a) Unsay reaksiyon sa mga klero sa Canada sa atong mga brodkas sa radyo? (b) Nganong maayong kombinasyon ang mga diskurso sa radyo ug ang pagsangyaw sa balaybalay?

¹⁵ Ang maong kaylap nga pagbrodkas sa kamatuoran namatikdan sa klero sa Kakristiyanohan. Si Albert Hoffman, nga nasayod sa nahimo sa estasyon sa radyo sa Saskatchewan, Canada, miingon: “Nagkadaghan ang nakaila sa mga Estudyante sa Bibliya [ngalan niadto sa mga Saksi ni Jehova]. Nahatag ang dakong pamatuod hangtod sa 1928, dihang gipig-ot sa klero ang mga opisyales mao nga nawad-ag lisensiya ang tanang estasyon sa radyo sa mga Estudyante sa Bibliya sa Canada.”

¹⁶ Bisag sirado na ang atong mga estasyon sa radyo sa Canada, ang mga diskurso sa Bibliya padayong gibrodkas sa komersiyal nga mga estasyon. (Mat. 10:23) Aron daghan ang makapahimulos sa mga programa, ang Watch Tower ug Golden Age (Pagmata! karon) may listahan sa komersiyal nga mga estasyon nga nagbrodkas sa kamatuoran aron ang mga magmamantala nga namalaybalay makadasig sa mga tawo sa  pagpaminaw sa mga diskurso diha sa lokal nga mga estasyon. Unsay epekto niana? Ang Bulletin sa Enero 1931 nag-ingon: “Ang paggamit ug radyo nakapadasig gyod sa mga igsoon nga nagsangyaw. Ang daghang report nga nadawat sa opisina nag-ingong ang mga tawo nakapaminaw sa radyo ug, kay nakadungog sa mga diskurso ni Brader Rutherford, midawat sa mga librong gitanyag.” Ang Bulletin miingon nga ang mga brodkas sa radyo ug pagpamalaybalay maoy “duha ka dagkong paagi sa pagsangyaw sa organisasyon sa Ginoo.”

17, 18. Bisag nausab ang mga kahimtang, sa unsang paagi ang radyo padayong gigamit sa pagpakaylap sa mensahe?

¹⁷ Sa katuigang 1930, grabeng gisupak ang paggamit natog komersiyal nga mga estasyon. Busa sa hinapos sa 1937, ang katawhan ni Jehova mipasibo sa kahimtang. Giundang nila ang komersiyal nga pagbrodkas ug mipokus sa pagsangyaw sa balaybalay. * Pero sa mga lugar nga lagyo ug lisod ang pagpamalaybalay, ang radyo padayong nagbrodkas sa mensahe sa Gingharian. Pananglitan, gikan sa 1951 hangtod 1991, usa ka estasyon sa radyo sa West Berlin, Germany, regular nga nagbrodkas ug mga diskurso sa Bibliya aron kadtong nagpuyo sa kaniadto East Germany makadungog sa mensahe sa Gingharian. Sugod sa 1961, ug sa kapig 30 ka tuig, usa ka nasyonal nga estasyon sa radyo sa Suriname, South America, nagbrodkas ug 15 minutos nga programa bahin sa kamatuoran kada semana. Gikan sa 1969 hangtod 1977, ang organisasyon nakahimog kapig 350 ka narekord nga programa sa radyo sa seryeng “Ang Tibuok Kasulatan Mapuslanon.” Sa United States, 291 ka estasyon sa radyo sa 48 ka estado nagbrodkas sa maong mga programa. Sa 1996, usa ka estasyon sa Apia, ang kaulohang siyudad sa Samoa sa South Pacific, may senemanang brodkas nga nag-ulohang “Tubag sa Imong mga Pangutana sa Bibliya.”

¹⁸ Talitapos sa ika-20ng siglo, ang radyo dili na pangunang paagi sa pagpakaylap sa maayong balita. Pero migawas ang laing teknolohiya nga pinaagi niana naabot ang kinadaghanang tawo sukad.

19, 20. Nganong gihimo sa katawhan ni Jehova ang jw.org, ug unsa kini kaepektibo? (Tan-awa sab ang kahong “ JW.ORG.”)

¹⁹ Internet. Sa 2013, kapig 2.7 ka bilyong tawo, halos 40 porsiyento sa populasyon sa kalibotan, naggamit nag Internet. Sumala sa pipila ka banabana, mga duha ka bilyon naggamit niana pinaagig mga gadyet sama sa mga smartphone ug tablet. Kana padayong nag-uswag sa tibuok kalibotan, ilabina sa Africa, diin kapig 90 ka milyon ang tig-Internet pinaagig cellphone. Kini nakapausab pag-ayo sa pagpakaylap ug impormasyon.

 ²⁰ Sugod sa 1997, ang katawhan ni Jehova misugod paggamit niini nga paagi sa komunikasyon. Sa 2013, ang jw.org Web site anaa na sa mga 300 ka pinulongan, ug ang binase sa Bibliya nga impormasyon ma-download sa kapig 520 ka pinulongan. Kada adlaw, kapig 750,000 ang moabli sa Web site. Kada bulan, gawas sa pagtan-awg video, gi-download ang kapig 3 ka milyong libro, 4 ka milyong magasin, ug 22 ka milyong audio track.

21. Unsay imong nakat-onan sa eksperyensiya ni Sina?

²¹ Ang Web site nahimong epektibong paagi sa pagpakaylap sa maayong balita sa Gingharian sa Diyos, bisan sa mga nasod nga may mga restriksiyon sa atong pagsangyaw. Pananglitan, sayo sa 2013, usa ka lalaking si Sina ang nakakita sa jw.org ug nanawag sa tibuok kalibotang hedkuwarter sa United States, nga nangayog dugang impormasyon bahin sa Bibliya. Nganong talagsaon man kadto nga tawag? Muslim ug kagikan si Sina ug siya nagpuyo sa hilit nga baryo sa nasod diin may grabeng restriksiyon sa buluhaton sa mga Saksi ni Jehova. Ang resulta, gihikay nga si Sina mag-Bible study kaduha kada semana uban sa usa ka Saksi sa United States. Ang study gidumala gamit ang video service sa Internet.

22, 23. (a) Ang mga paagi ba aron maabot ang daghang mamiminaw nagpuli sa pamalaybalay nga pagsangyaw? (b) Sa unsang paagi gipanalanginan sa Hari ang atong mga paningkamot?

²² Gigamit ang mantalaan, “Photo-Drama,” radyo, ug Web site aron maabot ang daghang mamiminaw, pero dili katuyoang pulihan niini ang pamalaybalay nga pagsangyaw.  Ngano? Kay ang katawhan ni Jehova nagsundog kang Jesus. Dili lang daghang mamiminaw ang iyang gisangyawan; nagpokus siya sa pagtabang sa tagsatagsa ka tawo. (Luc. 19:1-5) Si Jesus nagbansay sa iyang mga tinun-an sa paghimo sab niana ug naghatag kanilag mensahe nga isangyaw. (Basaha ang Lucas 10:1, 8-11.) Sumala sa Kapitulo 6, ang mga nanguna nagdasig kanunay sa matag alagad ni Jehova nga personal nga makigsulti sa mga tawo.—Buh. 5:42; 20:20.

²³ Usa ka gatos ka tuig human matukod ang Gingharian, ang duolag walo ka milyong magmamantala aktibong nagtudlo bahin sa katuyoan sa Diyos. Way duda, gipanalanginan sa Hari ang mga paagi nga atong gigamit sa pagmantala sa Gingharian. Ipakita sa sunod nga kapitulo nga siya nagtagana sab kanatog mga galamiton sa pagpakaylap sa maayong balita sa tanang nasod, tribo, ug pinulongan.—Pin. 14:6.