Yeqa uye kokuphakathi

Yeqa uye kokumunyethweyo

ISAHLUKO 7

Izindlela Zokutshumayela​—Ukwenza Konke Okungenziwa ukuze Sitshumayeze Abantu

Izindlela Zokutshumayela​—Ukwenza Konke Okungenziwa ukuze Sitshumayeze Abantu

OKUMUNYETHWE YISAHLUKO LESI

Abantu bakaNkulunkulu batshumayela ngezindlela ezehlukeneyo ukuze abantu bonke bezwe iqiniso

1, 2. (a) UJesu wenzani ukuze enelise ukukhuluma lexuku labantu? (b) Abafundi bakaKhristu abathembekileyo basilandele njani isibonelo sakhe, futhi ngani?

IXUKU ligombolozele uJesu okhunjini lomfula, kodwa ugada isikepe agwedle okwebanga elifitshane. Ukwenzelani? Uyakwazi ukuthi amanzi azakhulisa ilizwi lakhe, ixuku beselisenelisa ukumuzwa kuhle nxa esekhuluma.​—Bala uMakho 4:1, 2.

2 UMbuso ungakamiswa, abafundi bakaKhristu abathembekileyo baqalisa ukulandela isibonelo sakhe ngokusebenzisa izindlela ezazizintsha zokumemezela izindaba ezinhle zoMbuso ebantwini abanengi. INkosi iqondisa abantu bakaNkulunkulu ukuthi baqhubeke besebenzisa izindlela ezintsha ezihambelana lomumo wezinto kanye lezempucuko. Sifuna ukutshumayeza abantu bonke esingabathola ukucina kungakafiki. (Mat. 24:14) Khangela ezinye izindlela ebesizisebenzisa ukuze sihambise izindaba ezinhle ebantwini abahlala ezindaweni ezehlukeneyo. Cabanga langezindlela ongalingisela ngazo ukholo lwalabo ababememezela izindaba ezinhle kudala.

Ukutshumayeza Abantu Abanengi

3. Kuyini okwenza ukuthi izitha eziphikisana leqiniso zifuthelane ngokusebenzisa kwethu amaphephandaba?

3 Amaphephandaba. UMfowethu uRussell labanye bakhe babebhala imagazini ye-Watch Tower kusukela ngo-1879, okwenza ukuthi abantu abanengi bathole izindaba ezinhle zoMbuso. Kodwa kusasele iminyaka eminengi ukuthi u-1914 afike, kukhanya angathi uKhristu waqondisa izinto ngokuhlakanipha ukuze izindaba ezinhle zifike ebantwini abanengi kakhulu. Lokhu kwaqalisa ukwenzakala ngo-1903. Ngomnyaka lo, uDr. E. L. Eaton owayengumkhulumeli weqembu labakhokheli bamaProthestani ePennsylvania, watshela uCharles Taze Russell ukuthi wayefuna babelezinkulumo-mpikiswano eziphathelane lezimfundiso zeBhayibhili. Encwadini u-Eaton ayibhalela uRussell, wathi: ‘Ngicabanga ukuthi abantu bangajabula kakhulu nxa singenza izinkulumo-mpikiswano phambi kwabo ngeminye imibuzo esingavumelani ngayo.’ URussell labanye bakhe bavuma labo ukuthi uzulu wonke wayezazijabulela, ngakho bahlela ukuthi izinkulumo-mpikiswano zabo zibhalwe ephephandabeni elalidumile, i-The Pittsburgh Gazette. Abantu babezithanda kakhulu izihloko lezi njalo indlela uRussell ayecacisa ngayo iqiniso eliseBhayibhilini yenza ukuthi abamaphephandaba bacele ukubhala izinkulumo zakhe maviki wonke. Lokhu kumele ukuthi kwenza izitha eziphikisana leqiniso zafuthelana kakhulu!

Ngo-1914, izintshumayelo zikaRussell zasezitholakala emaphephandabeni edlula 2 000

4, 5. URussell watshengisa buphi ubuntu obuhle, njalo abakhokhelayo bangamlingisela njani?

4 Ngesikhatshana nje, amaphephandaba amanengi lawo ayesefuna ukubhala izinkulumo zikaRussell okokuthi ngo-1908, i-Watch Tower yabika ukuthi izintshumayelo lezi zasezibhalwa “emaphephandabeni angu-11 zikhathi zonke.” Kodwa abazalwane ababejayelene lezamaphephandaba bamncweba indlebe uRussell bathi nxa wayengathutha amawofisi eSociety awasuse ePittsburgh, awase edolobheni elikhulu, ayezakuba manengi amaphephandaba ayengabhala izinkulumo zakhe. Ngemva kokucabangisisa ngecebo leli kanye langezinye izinto, wathutha ngo-1909, amawofisi aba seBrooklyn, eNew York. Kwanceda yini? Kungakabi lezinyanga ezingaki ethuthile, amaphephandaba angaba ngu-400 ayesebhala izinkulumo zikaRussell, futhi ayelokhu esanda. Ngesikhathi uMbuso usungulwa ngo-1914, kwasekulamaphephandaba edlula 2 000 ayebhala izintshumayelo kanye lezihloko zikaRussell ngezindimi ezine!

5 Intuthuko le isifundisa siphi isifundo esiqakathekileyo? Abakhokhelayo enhlanganisweni kaNkulunkulu lamuhla bangenza kuhle ngokulingisela ukuthobeka kukaRussell. Njani? Lapho besenza izinqumo eziqakathekileyo, kumele balalele lokho abakucetshiswa ngabanye.​—Bala iZaga 15:22.

6. Iqiniso elalibhalwa emaphephandabeni lakuntshintsha njani ukuphila komuntu othile?

6 Iqiniso loMbuso elalibhalwa emaphephandabeni la lantshintsha ukuphila kwabantu abanengi. (Heb. 4:12) Ngokwesibonelo, u-Ora Hetzel owabhaphathizwa ngo-1917, ngomunye walabo abafunda iqiniso emaphephandabeni lawo. Wathi: “Lapho sengitshadile, ngavakatshela umama eRochester, eMinnesota. Ngathi ngifika, ngamthola esika ezinye izintshumayelo zikaRussell ezazisephephandabeni. Wangichasisela izinto ayezifunde kuzo.” U-Ora walamukela iqiniso ayelifundile futhi waba ngummemezeli woMbuso kaNkulunkulu othembekileyo okweminyaka engaba ngu-60.

7. Kungani abakhokhelayo baphinda bahlolisisa ukusetshenziswa kwamaphephandaba?

7 Ngo-1916, izenzakalo ezimbili ezinkulu zabangela ukuthi abakhokhelayo bazibuze ukuthi kwakulokhu kuhlakaniphile yini ukusakaza izindaba ezinhle kusetshenziswa amaphephandaba. Esokuqala, iMpi eNkulu eyayisatshisa ngalesosikhathi yenza ukuthi izinto ezazisetsheziswa ukudinda amaphephandaba zingatholakali lula. Ngo-1916 umbiko owawuvela kuhlangothi lwethu lwezamaphephandaba eBritain lwakhuluma ngohlupho lolu lwathi: “Khathesi kulamaphephandaba aphezudlwana kwe-30 asabhala iziNtshumayelo zethu. Kukhanya angathi inani leli lizakwehla kakhulu ngenxa yokuthi intengo yephepha iqhubeka ikhwela.” Esesibili saba yikufa koMfowethu uRussell ngo-October 31, 1916. Yikho-ke i-The Watch Tower kaDecember 15, 1916, yenza isaziso esithi: “Njengoba uMfowethu uRussell engasekho, kazisoze ziphinde zibe khona izintshumayelo zakhe [emaphephandabeni].” Lanxa indlela le yokutshumayela yayisifike komlindi uyacina, ezinye izindlela ezinjenge “Photo-Drama of Creation” zaqhubeka ziphumelela kakhulu.

8. “IPhoto-Drama of Creation” yenziwa njani?

8 Amabhayisikopo. URussell labanye bakhe basebenza okweminyaka engaba mithathu ukuze benze “iPhoto-Drama of Creation,” eyethulwa ngo-1914. (Zaga. 21:5) IDrama enje yayingakaze ibe khona, yayilemifanekiso enyakazayo, imisindo erekhodiweyo kanye lama-slide alemibalabala. Kwasetshenziswa amakhulu abantu ukuthi badlale ibhayisikopo yezindaba eziseBhayibhilini, kanti njalo kwasetshenziswa lezinyamazana. Umbiko owakhitshwa ngo-1913 wathi: ‘Phose zonke izinyamazana ezazigcinwa kwenye indawo yezinyamazana zathathwa imifanekiso eyasetshenziswa ekwenzeni ibhayisikopo le, eyayitshengisa lokho okwenzakala ngesikhathi sikaNowa.’ Abadwebi baseLondon, eNew York, eParis kanye lasePhiladelphia basebenza nzima bependa ama-slide atshiyeneyo edlula ikhulu asetshenziswa emdlalweni lo.

9. Kungani kwasetshenziswa isikhathi lemali enengi ukuze kwenziwe “iPhoto-Drama”?

9 Kungani kwasetshenziswa isikhathi lemali enengi kangaka ukuze kwenziwe “iPhoto-Drama”? Ilizwi lesinqumo elenziwa emihlanganweni ka-1913 lathi: “Indlela amaphephandaba e-America aphumelele ngayo ukuntshintsha indlela abantu abacabanga ngayo esebenzisa opopayi lemifanekiso eziqendwini zezindaba ezikuwo lakumamagazini, kanye lendlela amabhayisikopo athandwa ngayo lasebenziseka lula ngayo, kutshengisa ukuthi kuyasebenza. Siyakholwa futhi ukuthi njengabatshumayeli labafundisi bamakilasi eBhayibhili abathuthukayo, silesizatho esiqinileyo sokunika imvumo epheleleyo yokuthi kusetshenziswe amabhayisikopo kanye lama-slide, ngoba ayindlela enhle lephumelelayo kakhulu kulabo abatshumayelayo labafundisayo.”

Phezulu: Lapho “iPhoto-Drama” eyayiqondiselwa khona; ngaphansi: Ama-slide “ePhoto-Drama”

10. “IPhoto-Drama” yabukelwa ezindaweni ezinengi kangakanani?

10 Ngo-1914, “iPhoto-Drama” yayibukeliswa abantu emadolobheni angu-80 ilanga ngalinye. Yabukelwa ngabantu abaphosa babe ngamamiliyoni angu-8 e-United States laseCanada. Umnyaka usiyaphela, “iPhoto-Drama” yayisibukelwe ngabantu ababese-Australia, eBritain, eDenmark, eFinland, eGermany, eNew Zealand, eNorway, eSweden, kanye laseSwitzerland. Kwenziwa iPhoto Drama encane eyayingela mifanekiso enyakazayo ukuze ibukelwe emadolobheni amancane. Yayibizwa ngokuthi yi “Eureka Drama,” kwakungaduli ukuyenza njalo yayithwaleka lula. Ngo-1916, “iPhoto-Drama” kanye le “Eureka Drama” zasezihunyutshwe ngezindimi ezinengi ezitshiyeneyo.

Ngomnyaka ka-1914, amawolu ayegcwala phamu ngabantu ababezobukela “iPhoto-Drama”

11, 12. “IPhoto-Drama” yakuntshintsha njani ukuphila kwejaha elithile, njalo sifundani esibonelweni salo?

11 “IPhoto-Drama” yesiFrench yantshintsha ukuphila kukaCharles Rohner owayeleminyaka engu-18. Wathi: “Ngayibukela edolobheni lakithi​—eColmar, ese-Alsace, eFrance. Yahle yangithinta kwamancane iqalisa nje, ngoba yayilicacisa kuhle iqiniso eliseBhayibhilini.”

12 Ngenxa yalokho uCharles wacina ebhaphathizwa ngo-1922 njalo waba yisikhonzi sesikhathi esigcweleyo. Waqala ngokwenza umsebenzi wokubukelisa abantu “iPhoto-Drama” eFrance. Nxa uCharles echaza ngomsebenzi lo uthi: “Nganikwa imisebenzi ethe xaxa, egoqela ukudlala i-violin, ukuba yinceku ephatha izimali kanye lamabhuku. Ngangisebenza lokuthulisa abantu umsindo iDrama ingakaqalisi. Ngesikhathi sekhefu, sasinika abantu amabhuku. Sasicela umzalwane lodadewethu ngamunye ukuthi akhangele uhlangothi oluthile lwewolu. Bonke babelamabhuku enela ukuthi banike bonke abantu ababesohlangothini lwabo. Kanti njalo emnyango wewolu sasisiba lamatafula ayegcwele amabhuku.” Ngo-1925, uCharles wacelwa ukuthi ayekhonza eBhetheli yaseBrooklyn, eNew York. Wafika wanikwa umsebenzi wokukhokhela iqembu lalabo ababesenza umculo womsakazo werediyo owawusanda kuvulwa, iWBBR. Ukucabanga ngesibonelo sikaMfowethu uRohner kusenza sizibuze ukuthi, ‘Ngizimisele yini ukwamukela loba yiwuphi umsebenzi engiwuphiwayo ukuze izindaba zoMbuso zifike ebantwini abanengi?’​—Bala u-Isaya 6:8.

13, 14. Irediyo yasetshenziswa njani ukusakaza izindaba ezinhle? (Khangela lebhokisi elithi “ Izinhlelo ze-WBBR” lelithi “ UMhlangano Oqakathekileyo.”)

13 Irediyo. Ngeminyaka yabo-1920, “iPhoto-Drama” yayingasasetshenziswa kangako, kodwa irediyo yayisiyindlela ephumelelayo kakhulu yokusakaza izindaba ezihle zoMbuso. Ngo-April 16, 1922, uMfowethu uRutherford wanika inkulumo yokuqala eyasakazwa ngerediyo eMetropolitan Opera House ePhiladelphia, ePennsylvania. Abantu abangaba ngu-50 000 bayilalela inkulumo le eyayilesihloko esithi “Izigidi Eziphilayo Khathesi Kazisoze Zife.” Kwathi ngo-1923, umhlangano wasakazwa ngerediyo okokuqala. Kulokuthi basebenzise imisakazo eyayikhona kuphela, abakhokhelayo bakubona kuyikuhlakanipha ukuthi bazakhele lowabo eStaten Island, eNew York, owabizwa ngokuthi yi-WBBR. Waqalisa ukusakaza ngoFebruary 24, 1924.

Ngo-1922, abantu abangaba ngu-50 000 balalela inkulumo eyasakazwa kurediyo eyayisithi “Izigidi Eziphilayo Khathesi Kazisoze Zife””

14 I-The Watch Tower kaDecember 1, 1924 yachasisa inhloso ye-WBBR isithi: “Sicabanga ukuthi irediyo iyindlela engaduliyo njalo ephumelelayo yokusakaza iqiniso ukwedlula zonke ezike zasetshenziswa.” Yaqhubeka yathi: “Nxa iNkosi ikubona kufanele ukuthi sivule omunye umsakazo werediyo ukuze sisakaze iqiniso, izasisiza ngendlela yayo ukuba siyithole imali efunekayo.” (Hubo. 127:1) Kwathi kusiyafika umnyaka ka-1926, abantu bakaJehova basebelemisakazo yerediyo engu-6. Emibili yayise-United States; i-WBBR yayiseNew York ikanti i-WORD yayiseduzane leChicago. Eminye engu-4 yayisemadolobheni aseCanada, i-Alberta, iBritish Columbia, i-Ontario, leSaskatchewan.

15, 16. (a) Abafundisi eCanada benzani lapho sisakaza iqiniso ngerediyo? (b) Izinkulumo zerediyo kanye lomsebenzi wendlu ngendlu kwasebenza njani ndawonye ekusakazeni izindaba ezinhle?

15 Abafundisi bamasonto azenza awesiKhristu babekhangele ngesikhathi iqiniso leBhayibhili lisakazwa indawo yonke. U-Albert Hoffman, owayejayelene lomsebenzi wokusakaza owawusenziwa eSaskatchewan, eCanada wathi: “Abantu babelokhu besiba bazi aBafundi beBhayibhili [okwakulibizo laboFakazi bakaJehova ngalesosikhathi]. Kwafakazwa ngendlela elamandla kwaze kwaba ngu-1928, lapho abafundisi abaqalisa khona ukutshotshozela iziphathimandla zaze zathathela aBafundi beBhayibhili amalayisensi okusakaza eCanada.”

16 Lanxa imisakazo yethu yerediyo eyayiseCanada yayisivaliwe, izinkulumo zeBhayibhili zaqhubeka zisakazwa emisakazweni eyayibhadalwa. (Mat. 10:23) Ukuze izinhlelo lezi ziphumelele, amamagazini i-The Watch Tower kanye le-The Golden Age (esibizwa ngokuthi yi-Awake!) ayesiba loluhlu lwemisakazo okwakuzatholakala khona izinkulumo zeBhayibhili. Lokhu kwakwenzelwe ukuthi abamemezeli bakhuthaze abantu endlini ngendlu ukuthi balalele izinkulumo lezi emisakazweni. Kwaba lempumela bani lokhu? I-Bulletin (esibizwa ngokuthi yi-Nkonzo Yethu YoMbuso) kaJanuary 1931 yathi: “Umsebenzi wokusakaza ngerediyo ubafake ugqozi lokutshumayela endlini ngendlu abafowethu. Imibiko eminengi esesiyitholile itshengisa ukuthi abantu bebelalela njalo bebewathatha amabhuku abawanikwayo ngemva kokulalela izinkulumo zikaMfowethu uRutherford.” I-Bulletin yachasisa ukuthi ukusakaza ngerediyo lokutshumayela endlini ngendlu “yizindlela ezimbili eziqakathekileyo zokutshumayela ezisetshenziswa yinhlanganiso yeNkosi.”

17, 18. Lanxa izinto zasezintshintshile, irediyo yaqhubeka isakaza njani iqiniso?

17 Ngabo-1930 ukusebenzisa kwethu imisakazo yerediyo eyayibhadalwa kwahlaselwa kakhulu. Kwathi sekuzaphela u-1937, abantu bakaJehova bantshintsha indlela ababesakaza ngayo iqiniso ukuze bahambelane lomumo. Bayekela ukusebenzisa imisakazo ababeyibhadalela bagxila kakhulu ekutshumayeleni endlini ngendlu. * Lanxa kunjalo, irediyo yayilokhu isetshenziswa ukusakaza izindaba zoMbuso ezindaweni ezithile ezazisemaphandleni lakwezinye okwakunzima ukutshumayela kuzo. Ngokwesibonelo, kusukela ngo-1951 kusiya ku-1991, umsakazo werediyo owawuseWest Berlin, eGermany, wawandise ukusakaza izinkulumo zeBhayibhili ukuze abantu ababehlala endaweni eyayibizwa ngokuthi yi-East Germany labo bazwe izindaba zoMbuso. Okweminyaka engu-30 kusukela ngo-1961, umsakazo werediyo eSuriname, eSouth America, wasakaza uhlelo olwaluthatha imizuzu engu-15 maviki wonke, olwaluphathelane leqiniso eliseBhayibhilini. Kusukela ngo-1969 kusiya ku-1977, inhlanganiso yarekhoda izinhlelo zerediyo ezedlula 350, ezazilesihloko esithi “Yonke IMibhalo Ilosizo.” Imisakazo yerediyo engu-291 ezindaweni zase-United States ezingu-48 yayisakaza izinhlelo lezi. Ngo-1996 umsakazo werediyo e-Apia, isigodlo saseSamoa, eSouth Pacific, wawusakaza uhlelo olwalulesihloko esithi “Izimpendulo Zemibuzo Yakho YeBhayibhili” maviki wonke.

18 Kwathi sekuzafika iminyaka yabo-2000, irediyo yayingasasetshenziswa kangako ekusakazeni izindaba ezinhle. Kodwa kwavela enye indlela kwezempucuko eyenza ukuthi kube lula ukufikisa izindaba ezinhle ebantwini abanengi ukwedlula loba nini.

19, 20. Kungani abantu bakaJehova benze i-jw.org, njalo iphumelela kangakanani? (Khangela lebhokisi elithi “ JW.ORG.”)

19 I-Internet. Ngo-2013 abantu abedlula amabhiliyoni angu-2.7, ababumba amaphesenti angu-40 abantu abasemhlabeni wonke, basebesenelisa ukusebenzisa i-Internet. Kucatshangelwa ukuthi abangaba yi-2 bhiliyoni bayenelisa ukuvula i-Internet besebenzisa amafoni akulezinsuku lama-tablet. Inani leli liqhubeka lisanda emhlabeni wonke, kodwa e-Africa yikho okulokwanda okukhulu khona, kulapho osekulabantu abedlula 90 miliyoni abavula i-Internet besebenzisa amafoni. Intuthuko le iyintshintshe kakhulu indlela abantu abanengi asebethola ngayo ulwazi.

20 Kusukela ngo-1997 abantu bakaJehova bebesebenzisa indlela le ukuze bafikise izindaba ezinhle ebantwini abanengi kakhulu. Ngo-2013 iWebhusayithi yethu okuthiwa yi-jw.org ibisitholakala ngezindimi ezingu-300, njalo abantu besebesenelisa ukudawuniloda amabhuku lokunye okusekelwe eBhayibhilini ngezindimi ezedlula 520. IWebhusayithi le ivakatshelwa izikhathi ezedlula 750 000 ilanga ngalinye. Abantu babukela amavidiyo njalo badawunilode amabhuku edlula 3 miliyoni, amamagazini edlula 4 miliyoni, kanye lokulalelwayo okwedlula 22 miliyoni inyanga ngayinye.

21. Ufundeni endabeni kaSina?

21 IWebhusayithi yethu iyindlela ephumelela kakhulu yokufikisa izindaba ezinhle zoMbuso kaNkulunkulu lasezindaweni lapho ukutshumayela okuvinjelwe khona. Ngokwesibonelo, ekuqaliseni kuka-2013 indoda okuthiwa nguSina yathola i-jw.org, yasifonela endlunkulu ese-United States icela ukufundiswa okunengi ngeBhayibhili. Kungani lokhu kumangalisa? Kungenxa yokuthi uSina usuka emulini yamaMuslim njalo uhlala emaphandleni, elizweni lapho oFakazi bakaJehova abangafunakali khona. Wathi esefonile, kwahlelwa ukuthi afunde iBhayibhili kabili ngeviki loFakazi othile ose-United States. Babefunda besebenzisa uhlelo lwe-Internet olwalubenza benelise ukubonana ngevidiyo.

Ukufundisa Umuntu Ngamunye

22, 23. (a) Izindlela zokusakaza izindaba ezinhle zithethe indawo yokutshumayela indlu ngendlu yini? (b) INkosi iyibusise njani imizamo yethu?

22 Izindlela sokusakaza izindaba ezinhle ebesizisebenzisa ezigoqela amaphephandaba, “iPhoto-Drama,” izinhlelo zerediyo kanye leWebhusayithi yethu zazingenzelwanga ukuthi zithathe indawo yokutshumayela indlu ngendlu. Ngenxa yani? Ngenxa yokuthi abantu bakaJehova balandela isibonelo sikaJesu. Wayeqakathekisa ukufundisa umuntu ngamunye kulokutshumayeza amaxuku abantu. (Luk. 19:1-5) UJesu waphinda wafundisa abafundi bakhe ukuthi benze njengaye, waze wabatshela lalokho okwakumele bakutsho. (Bala uLukha 10:1, 8-11.) Njengoba sifundile eSahlukweni 6, abakhokhelayo baqhubeka bekhuthaza zonke izinceku zikaJehova ukuthi zikhulume labantu zibakhangele.​—ImiSeb. 5:42; 20:20.

23 Sekulabamemezeli abedlula 7.9 miliyoni abakhuthalele ukufundisa abanye ngezinjongo zikaNkulunkulu ngemva kweminyaka engu-100 uMbuso usunguliwe. Akuthandabuzwa ukuthi iNkosi izibusisile izindlela esizisebenzisileyo ukuze simemezele uMbuso. Isihloko esilandelayo sizasitshengisa lokuthi isinike lamathuluzi esiwadingayo ukuze sisakaze izindaba ezinhle ezizweni zonke, ezizwaneni kanye lasezindimini.​—Isam. 14:6.

^ indima 17 Ngo-1957, abakhokhelayo bakubona kungcono ukuthi bavale umsakazo wethu werediyo owawususele, i-WBBR eyayiseNew York.