1, 2. (a) Jesu o ile a diriša mokgwa ofe gore a boledišane le batho ba bantši? (b) Barutiwa ba Kriste ba botegago ba ekišitše bjang mohlala wa gagwe, gona ka baka la’ng?

LEŠABA le kgobokanetše Jesu lebopong, eupša o namela sekepe gore a dulele kgojana le lona. Ka baka la’ng? Ka gobane o a tseba gore meetse ao a ikadilego a tla godiša modumo wa lentšu la gagwe gore lešaba le kgone go kwa molaetša wa gagwe gabotse.—Bala Mareka 4:1, 2.

² Nywagasomeng ya go tswalwa ga Mmušo wa Modimo, barutiwa ba botegago ba Kriste ba ile ba ekiša mohlala wa gagwe, ba diriša mekgwa e mefsa ya go phatlalatša ditaba tše dibotse tša Mmušo bathong ba bantši. Ka tlase ga tlhahlo ya Kgoši ye, batho ba Modimo ba tšwela pele ba hlama mekgwa e mefsa ya go dira boboledi le go fetoga le maemo ge thekinolotši e dutše e tšwela pele. Re nyaka go fihlelela batho ba bantši ka mo re ka kgonago pele bofelo bo fihla. (Mat. 24:14) Ela hloko e mengwe ya mekgwa yeo re e dirišitšego go fihlelela batho ka ditaba tše dibotse, go sa šetšwe gore ba dula kae. Le gona nagana ka ditsela tšeo o ka ekišago tumelo ya bao ba bego ba bolela ditaba tše dibotse mehleng ya pele.

3. Ke’ng seo se ilego sa dira gore manaba a therešo a galefišwe ke go diriša ga rena dikuranta?

³ Dikuranta. Ngwanabo rena Russell le badirišani ba gagwe ba be ba dutše ba gatiša Morokami ga e sa le go tloga ka 1879, ba botša batho ba bantši molaetša wa Mmušo. Lega go le bjalo, nywageng e lesome pele ga 1914, go bonagala Kriste a ile a tsena ditaba gare e le gore ditaba tše dibotse di fihlelele batho ba bantši. Ditiragalo tšeo di ile tša thoma ka 1903. Ngwageng woo, Dr. E. L. Eaton, e lego mmoleledi wa sehlopha sa baruti ba kereke ya Protestanta kua Pennsylvania, o ile a botša Charles Taze Russell gore ba tle ba ngangišane ka dithuto tše itšego tša Beibele. Eaton o ile a ngwalela Russell lengwalo le le rego: “Ke nagana gore batho ba tla kgahlwa kudu ke ngangišano ya ka le wena mabapi le dithuto tšeo re sa dumelelanego ka tšona.” Russell le badirišani ba gagwe le bona ba ile ba nagana gore batho ba tla kgahlwa ke seo, ka gona ba rulaganya gore dingangišano tšeo di gatišwe ka kuranteng e tumilego kudu ya The Pittsburgh Gazette. Dihlogo tša kuranta yeo di ile tša ratwa kudu, e bile tsela  yeo Russell a bego a hlalosa ditherešo tša Beibele ka yona e be e kwagala gabotse moo kuranta ye e ilego ya kgopela go di gatiša beke e nngwe le e nngwe. Ruri se se swanetše go ba se ile sa galefiša manaba a therešo!

4, 5. Russell o ile a bonagatša seka sefe, gona bao ba nago le matla a taolo ba ka ekiša bjang mohlala wa gagwe?

⁴ Go se go ye kae ke ge dikuranta tše dingwe le tšona di nyaka go gatiša dipolelo tša Russell. Ka 1908, Morokami o ile wa bega gore dipolelo tšeo di gatišwa “ka mehla dikuranteng tše lesometee.” Lega go le bjalo, bana babo rena bao ba bego ba na le tsebo ka kgwebo ya dikuranta ba ile ba eletša Russell gore ge a ka huduša diofisi tša Mokgatlo Pittsburgh gomme a di iša motsengmogolo o tumilego, dikuranta tše di oketšegilego di be di tla gatiša molaetša wa Beibele. Ka morago ga gore Russell a je marapo a hlogo ka keletšo yeo le go naganišiša ka dilo tše dingwe, o ile a hudušetša diofisi tšeo Brooklyn, New York, ka 1909. Mafelelo e bile afe? Dikgwedi tše sego kae feela ka morago ga go huduga, ke ge dikuranta tše e ka bago tše 400 di gatiša dipolelo tša gagwe gomme di tšwela pele di oketšega. Ge Mmušo wa Modimo o thoma go buša legodimong ka 1914, ke ge dikuranta tše di fetago tše 2 000 ka maleme a mane di gatiša dipolelo tša Russell le dipolelo tše dingwe!

⁵ Se se re ruta thuto efe ya bohlokwa? Se re ruta gore bao lehono ba nago le matla a itšego a taolo ka mokgatlong wa Modimo ba swanetše go ekiša boikokobetšo bja Russell. Bjang? Ka go naganišiša ka keletšo ya ba bangwe pele ba dira diphetho tše bohlokwa.—Bala Diema 15:22.

6. Ditherešo tšeo di bego di gatišwa dikuranteng di ile tša kgoma motho yo mongwe bjang?

⁶ Ditherešo tša Mmušo tše di bego di gatišwa ka dikuranteng tšeo di ile tša fetoša maphelo a batho. (Baheb. 4:12) Ka mohlala, Ora Hetzel, yo a kolobeditšwego ka 1917, ke yo mongwe wa ba bantši bao ba ithutilego therešo la mathomo dihlogong tša dikuranta tšeo. Ora o itše: “Ka morago ga go nyalwa, ke ile ka etela mma kua Rochester, Minnesota. Ge ke fihla, ke ile ka mo hwetša a sega dihlogo tše itšego kuranteng. E be e le dipolelo tša Russell. Mma o ile a ntlhalosetša dilo tše a ithutilego tšona dipolelong tšeo.” Ora o ile a amogela ditherešo tšeo a ithutilego tšona gomme a fetša nywaga e masometshela e le mmoledi yo a botegago wa Mmušo wa Modimo.

7. Ke ka baka la’ng bao ba bego ba etelela pele mokgatlong ba ile ba hlahloba lefsa go dirišwa ga dikuranta?

⁷ Ka 1916 go ile gwa direga dilo tše pedi tša bohlokwa tšeo di ilego tša dira gore bao ba etelelago pele mokgatlong ba hlahlobe lefsa go dirišwa ga dikuranta go phatlalatša ditaba tše dibotse. Sa pele, Ntwa e Kgolo yeo e bego e kgatlampana ka nako yeo e ile ya dira gore go hwetša ditlabakelo tša go gatiša go be thata. Ka 1916, pego yeo e tšwago lefapheng la rena la dikuranta kua Brithania e ile ya hlalosa bothata bjoo ka gore: “Gona bjale go na le dikuranta tša ka godimo ga tše 30 feela tšeo di gatišago Dipolelo tša rena. Go na le kgonagalo e kgolo ya gore kgauswinyane di fokotšege kudu ka baka la go oketšega ga theko ya pampiri.” Selo sa bobedi e bile lehu la Ngwanabo rena Russell ka October 31, 1916. Ka go re’alo, Morokami wa December 15,  1916, o ile wa tsebiša gore: “Ka ge Ngwanabo rena Russell a se sa le gona, dipolelo tšeo di gatišwago [dikuranteng] di tla kgaotšwa.” Gaešita le ge mokgwa wo wa go dira boboledi o ile wa kgaotša, mekgwa e mengwe ya go swana le go dirišwa ga filimi ya “Photo-Drama of Creation,” e ile ya tšwela pele e atlega kudu.

8. Filimi ya “Photo-Drama of Creation” e ile ya hlangwa bjang?

⁸ Difilimi. Russell le badirišani ba gagwe ba ile ba tšea nywaga e ka bago e meraro ba hlama filimi ya “Photo-Drama of Creation,” yeo e ilego ya lokollwa ka 1914. (Die. 21:5) Terama ye, go etša ge e be e bitšwa bjalo, e be e le filimi ya mathomo ya go ba le diswantšho tše di sepelago, mmino le diselaete tša mebalabala tša galase. Batho ba makgolo ba ile ba tšea karolo go diragatšeng dikarolo tša ka Beibeleng tšeo di ilego tša tsenywa filiming ye, go akaretša le diphoofolo. Pego ya 1913 e re: “Go ile gwa dirišwa le lengwe la mašoka a magolo a diphoofolo go hlama Filimi ya mabapi le Noa yeo e nago le diswantšho tše di nago le  modumo.” Borabokgabo ba kua London, New York, Paris le Philadelphia ba ile ba thala ka letsogo selaete se sengwe le se sengwe sa tše makgolo tšeo di dirišitšwego filiming yeo.

9. Ke ka baka la’ng go ile gwa dirišwa nako e ntši le tšhelete go hlama filimi ya “Photo-Drama”?

⁹ Ke ka baka la’ng go ile gwa dirišwa nako e ntši gakaakaa le tšhelete go hlama filimi ye ya “Photo-Drama”? Setlamo seo se ilego sa dirwa dikopanong tša selete ka 1913 se ile sa hlalosa ka gore: “Katlego e makatšago yeo dikuranta tša Amerika di bilego le yona go botšeng batho ditaba di diriša diswantšho le dikhathuni gotee le diswantšho tše di ratwago tša go sepela, go bontšhitše gore mokgwa wo o bohlokwa kudu, e bile re dumela ka botlalo gore seo se lokafatša mokgwa wo re o dirišago re le baboledi bao ba gatelago pele le barutiši ba dithuto tša Beibele, go dira sohle seo re ka se kgonago go diriša diswantšho tše di sepelago le diselaete e le mokgwa o atlegago le o ratwago wa baebangedi le barutiši.”

10. Filimi ya “Photo-Drama” e ile ya bogelwa gakaaka’ng?

¹⁰ Ka 1914, filimi ya “Photo-Drama” e be e bogelwa metseng e 80 ka letšatši. Batho ba e nyakilego go ba ba dimilione tše seswai kua United States le Canada ba ile ba e bogela. Wona ngwageng woo, filimi ye e ile ya bogelwa le kua Australia, Brithania, Denmark, Finland, Jeremane, New Zealand, Norway, Sweden le Switzerland. Go ile gwa hlangwa filimi e nngwe e kopana go tšwa filiming ye, yeo e bego e se na diswantšho tše di sepelago gomme ya bontšhwa metsemagaeng. Filimi ye, yeo e bego e bitšwa “Eureka Drama,” go be go sa bitše kudu go e hlama e bile go le bonolo go e rwala. Ka 1916, filimi ya “Photo-Drama” goba ya “Eureka Drama” e be e šetše e fetoletšwe ka Searmenia, se-Dano-Norwegian, Sefora, Segerika, Sejeremane, Sepanishi, Sepolishi, Sesweden le Setaliana.

11, 12. Filimi ya “Photo-Drama” e ile ya kgoma lesogana le lengwe bjang, gona le re beetše mohlala ofe?

¹¹ Phetolelo ya Sefora ya “Photo-Drama” e ile ya kgoma kudu lesogana la nywaga e 18 leo le bitšwago Charles Rohner. Charles o re: “Filimi ye e ile ya bapalwa toropong ya gešo ya Colmar, Alsace, Fora. Di tloga fase, ke ile ka kgahlwa ke tsela e kwagalago yeo therešo ya Beibele e bego e hlaloswa ka yona.”

¹² Ka baka leo, Charles o ile a kolobetšwa gomme ka 1922 a tsenela tirelo ya nako e tletšego. E nngwe ya dikabelo tša gagwe tša pele e bile go thuša go bapalela batho filimi ye ya “Photo-Drama” kua Fora. Ge Charles a hlalosa mošomo woo o re: “Ke be ke neilwe mešomo e mmalwa—go bapala violin, go ba mohlanka wa ditšhelete le go ba mohlanka wa dipuku. Le gona ke be ke abetšwe go homotša batheetši pele lenaneo le ka thoma. Ka nako ya go khutša, re be re nea batho dikgatišo. Re be re abela ngwanabo rena yo mongwe le yo mongwe le kgaetšedi yo mongwe le yo mongwe karolo e itšego ka holong. Yo mongwe le yo mongwe o be a swara sesola sa dikgatišo gomme a tšama a di nea batho bao ba duletšego karolong ya gagwe. Go oketša moo, mojakong wa holo re be re beile ditafola tše di tletšego dikgatišo.” Ka 1925, Charles o ile a laletšwa go hlankela Bethele kua Brooklyn, New York. Ge a le moo, o ile a abelwa go opediša bana babo rena bao ba letšago  diletšo tša mmino seteišeneng sa radio sa WBBR seo se bego se sa tšwa go ba gona. Ka morago ga gore re naganišiše ka mohlala wa Ngwanabo rena Rohner, re ka ipotšiša gore: ‘Na ke ikemišeditše go amogela kabelo le ge e le efe yeo ke e newago go thuša go phatlalatša molaetša wa Mmušo?’—Bala Jesaya 6:8.

13, 14. Radio e ile ya dirišwa bjang go phatlalatša ditaba tše dibotse? (Bona lepokisi le le rego, “ Mananeo a WBBR” le le le rego, “ Kopano ya Selete ya Bohlokwa Kudu.”)

¹³ Radio. Ka bo-1920, filimi ya “Photo-Drama” e ile ya se sa dirišwa kudu go nea bohlatse, eupša gwa thoma go dirišwa kudu radio e le mokgwa o mogolo wa go phatlalatša ditaba tše dibotse tša Mmušo. Ka April 16, 1922, Ngwanabo rena Rutherford o ile a nea polelo yeo e ilego ya gašwa la mathomo go tšwa Metropolitan Opera House kua Philadelphia, Pennsylvania. Batho ba e ka bago ba 50 000 ba ile ba kwa polelo ye yeo e bego e na le sehlogo se se rego: “Ba Dimilione ba Phelago Gona Bjale ba ka se ke ba hwa le ka Mohla.” Ke moka ka 1923, go ile gwa gašwa lenaneo la kopano ya selete ka lekga la mathomo. Go tlaleletša go dirišweng ga diteišene tša radio tša lefase, bana babo rena bao ba bego ba etelela pele mokgatlong ba ile ba phetha ka gore go tla ba kaone kudu ge re ka ikagela seteišene. Seteišene seo se ile sa agwa kua Staten Island, New York, gomme sa ngwadišwa e le WBBR. Kgašo ya mathomo e bile ka February 24, 1924.

¹⁴ Ge Morokami wa December 1, 1924 o be o hlalosa morero wa seteišene sa WBBR o itše: “Re dumela gore ga bjale go diriša radio ke tsela ya go seketša le e atlegago ya go phatlalatša molaetša wa therešo.” Ke moka o okeditše ka gore: “Ge e ba Morena a bona go swanetše gore re age diteišene tše dingwe tša radio go phatlalatša therešo, o tla re nea tšhelete ka tsela ya gagwe e botse.” (Ps. 127:1) Ka 1926, ke ge batho ba Jehofa ba šetše ba na le diteišene tše tshela. Tše pedi di be di le kua United States, e lego WBBR kua New York le WORD kgauswi le Chicago. Tše dingwe tše nne di be di gašane kua Canada tikologong ya Alberta, British Columbia, Ontario le Saskatchewan.

15, 16. (a) Baruti ba kua Canada ba ile ba arabela bjang tabeng ya go dirišwa ga diradio go phatlalatša molaetša wa rena? (b) Dipolelo tša radiong di ile tša thekgana bjang le modiro wa ntlo le ntlo?

¹⁵ Baruti ba Bojakane ba ile ba kwa therešo ya Beibele yeo e bego e gašwa diteišeneng tšeo. Albert Hoffman, yo a bego a tseba modiro wo o bego o dirwa seteišeneng sa radio sa kua Saskatchewan, Canada, o itše: “Batho ba bantši ba ile ba thoma go kwa gore go na le Barutwana ba Beibele [go etša ge Dihlatse tša Jehofa di be di bitšwa bjalo mehleng yeo]. Go ile gwa newa bohlatse bjo bobotse go fihlela ka 1928, ge baruti ba be ba tutuetša bahlankedi ba mmušo go thibela go gaša mananeo a Beibele radiong gomme seo sa dira gore diteišene ka moka tša Barutwana ba Beibele kua Canada di tswalelwe.”

¹⁶ Le ge diteišene tša rena tša radio di ile tša tswalelwa kua Canada, dipolelo tša Beibele di ile tša tšwela pele di gašwa diteišeneng tša lefase. (Mat. 10:23) E le go thuša gore batho ba theetše dipolelo tše, Morokami le The Golden Age (yeo ga bjale e bitšwago Phafoga!) di ile tša ba le lelokelelo la diteišene tša radio tšeo di bego di gaša therešo ya Beibele e le gore bagoeledi bao ba bego ba tsena ka ntlo le ntlo ba ka kgothaletša batho go theetša  dipolelo tšeo diteišeneng tša mo ba dulago. Mafelelo e bile afe? Bulletin ya January 1931 e re: “Dipolelo tšeo di bego di gašwa radiong di ile tša matlafatša bana babo rena bao ba bego ba dira boboledi ka ntlo le ntlo. Ofisi e ile ya amogela dipego tše dintši tša gore batho ba theeditše molaetša wa Beibele diradiong le gore ba amogela ka lethabo dipuku tšeo ba di sepedišetšwago ka gobane ba kwele dipolelo tša Ngwanabo rena Rutherford.” Bulletin e ile ya hlalosa mokgwa wa go gaša molaetša wa Beibele ka radio le modiro wa ntlo le ntlo e le “mekgwa e mebedi e megolo ya go dira boboledi yeo e dirišwago ke mokgatlo wa Morena.”

17, 18. Gaešita le ge maemo a ile a fetoga, radio e ile ya tšwela pele e dirišwa bjang?

¹⁷ Ka bo-1930, batho ba ile ba thoma go re ganetša go diriša diteišene tša radio tša lefase. Ka gona mafelelong a 1937, batho ba Jehofa ba ile ba fetoga le maemo. Ba ile ba kgaotša go diriša diteišene tša radio go phatlalatša molaetša wa Beibele gomme ba swarega kudu le go feta ka bodiredi bja ntlo le ntlo. * Lega go le bjalo, radio e ile ya tšwela pele e dirišwa go phatlalatša molaetša wa Mmušo ditikologong tše dingwe tše di lego lekatana goba dinageng tšeo re bego re sa dumelelwa go nea bohlatse ka baka la dipolotiki. Ka mohlala, go tloga ka 1951 go fihla ka 1991, seteišene se sengwe sa radio kua West Berlin, Jeremane, se be se gaša dipolelo tša Beibele ka mehla e le gore batho bao ba dulago dikarolong tša selete seo ka nako yeo se bego se bitšwa Bohlabela bja Jeremane ba ka kwa molaetša wa Mmušo. Go thoma ka 1961 go fihlela ka morago ga nywaga ya ka godimo ga e masometharo, seteišene sa radio sa mmušo kua Suriname, Amerika Borwa, se ile sa gaša lenaneo la metsotso e 15 beke le beke go phatlalatša ditherešo tša Beibele. Go tloga ka 1969 go fihla ka 1977, mokgatlo o ile wa gatiša mananeo a radio a ka godimo ga a 350 a sehlogo se se rego, “Mangwalo ka Moka a Buduletšwe.” Diteišene tša radio tše 291 di ile tša gaša lenaneo leo dileteng tše 48 kua United States. Ka 1996, seteišene sa radio kua Apia, e lego motsemošate wa Samoa kua South Pacific, se ile sa gaša lenaneo la beke le beke la sehlogo se se rego, “Dikarabo tša Dipotšišo Tšeo o Ipotšišago Tšona ka Beibele.”

¹⁸ Ge lekgolo la bo-20 la nywaga le lebile mafelelong, radio e ile ya se sa dirišwa kudu go phatlalatša ditaba tše dibotse. Lega go le bjalo, mohuta o mongwe wa thekinolotši o ile wa thoma go dirišwa woo o ilego wa thuša gore go fihlelelwe batho ba bantši ka tsela e makatšago.

19, 20. Ke ka baka la’ng batho ba Jehofa ba ile ba hlama Wepesaete ya jw.org, gona e na le mafelelo afe a mabotse? (Bona le lepokisi le le rego, “ JW.ORG.”)

¹⁹ Inthanete. Go thoma ka 2013, batho ba ka godimo ga 2,7 bilione, e lego mo e nyakilego go ba 40 lekgolong ya badudi ba lefaseng, ba be ba diriša Inthanete. Go akanyetšwa gore batho ba e ka bago ba dibilione tše pedi ba tsena Inthaneteng ka didirišwa tša elektroniki, tše bjalo ka di-smartphone le dithabolete. Palo ye e tšwela pele go oketšega lefaseng ka bophara, eupša gona bjale naga yeo e oketšegago ka lebelo ka batho bao ba dirišago Inthanete didirišweng tša elektroniki ke ya Afrika, moo  batho ba ka godimo ga 90 milione ba tsenago Inthaneteng. Se se fetošitše kudu tsela yeo batho ba bantši ba amogelago tsebišo.

²⁰ Go thoma ka 1997, batho ba Jehofa ba ile ba diriša mokgwa wo o mogolo wa poledišano. Ka 2013, Wepesaete ya jw.org e ile ya thoma go hwetšagala ka maleme a e ka bago a 300, gomme gwa dirwa gore go taoneloutwe dikgatišo tšeo di theilwego Beibeleng ka maleme a ka godimo ga a 520. Mo e ka bago batho ba 750 000 ba tsena Wepesaeteng ye letšatši le letšatši. Go tlaleletša go bogeleng dibidio, kgwedi le kgwedi batho ba taonelouta dipuku tša ka godimo ga tše 3 milione, dimakasine tše di fetago tše 4 milione le mananeo a go theetšwa a ka godimo ga a 22 milione.

21. O ithutile’ng phihlelong ya Sina?

²¹ Wepesaete ye ke sedirišwa se matla sa go phatlalatša ditaba tše dibotse tša Mmušo wa Modimo, go akaretša le dinageng tšeo modiro wa boboledi o thibetšwego. Ka mohlala, mathomong a 2013, monna yo a bitšwago Sina o ile a tsena Wepesaeteng ye ya jw.org gomme a leletša ntlongkgolo kua United States, a kgopela tsebišo e oketšegilego ya mabapi le Beibele. Ke’ng se se makatšago ka go letša ga monna yo? Sina ke Momoseleme gomme o dula motsaneng wo o lego lekatana nageng yeo modiro wa Dihlatse tša Jehofa o thibetšwego kudu. Ka morago ga gore Sina a leletše ntlongkgolo, go ile gwa rulaganywa gore Hlatse e nngwe kua United States e mo swarele thuto ya Beibele gabedi ka beke. Thuto e ile ya swarwa go dirišwa Inthanete.

22, 23. (a) Na mekgwa yeo re e dirišago go fihlelela batho ba bantši e tšeetše bodiredi bja ntlo le ntlo legato? (b) Kgoši e šegofaditše bjang maiteko a rena?

²² Mekgwa ka moka yeo re e dirišitšego go fihlelela batho ba bantši, go etša dikuranta, filimi ya “Photo-Drama,” mananeo a radio le Wepesaete, e be e se ya rerelwa go tšeela legato bodiredi  bja ntlo le ntlo. Ka baka la’ng? Ka gobane batho ba Jehofa ba latela mohlala wa Jesu. Jesu o be a sa rute mašaba feela; eupša o ile a swarega kudu ka go thuša motho ka o tee ka o tee. (Luka 19:1-5) Le gona Jesu o ile a tlwaetša barutiwa ba gagwe go dira se se swanago gomme a ba nea le molaetša wo ba bego ba swanetše go o tsebatša. (Bala Luka 10:1, 8-11.) Go etša ge go hlalositšwe go Kgaolo 6, ka mehla bao ba bego ba etelela pele mokgatlong ba be ba kgothaletša mohlanka yo mongwe le yo mongwe wa Jehofa gore ba bolele le batho ka go lebanya.—Dit. 5:42; 20:20.

²³ Ka morago ga nywaga e lekgolo Mmušo o tswetšwe, bagoeledi ba ka godimo ga 7,9 milione ba kgatha tema ka mafolofolo go ruteng ba bangwe merero ya Modimo. Ga go pelaelo gore Kgoši ya Mmušo woo e šegofaditše mekgwa yeo re e dirišitšego go tsebatša Mmušo wa yona. Go etša ge kgaolo e latelago e tla bontšha, Kgoši ye e bile e re hlamile ka didirišwa tšeo re di hlokago go re thuša go phatlalatša ditaba tše dibotse go ditšhaba tšohle, meloko yohle le maleme ohle.—Kut. 14:6.