1, 2. (a) Anton paraan so inusar nen Jesus pian napulongan to ray dakel a totoo? (b) Panon ya inalig na saray matoor ya disipulo na Kristo so alimbawa to, tan akin?

INASINGGERAN na dakel a totoo si Jesus diad gilig na dayat, balet ta linmugan ed baloto tan inmarawi daiset. Akin? Amta to ya napakasil na tapew na danum so boses to tan mas malinew a narengel na dakel a totoo so mensahe to.​—Basaen so Marcos 4:1, 2.

² Diad saray taon antis tan kayarin niletneg so Panarian, inalig na saray matoor ya disipulo na Kristo so alimbawa to. Angusar ira na saray epektibon paraan pian nipulong so maong a balita na Panarian ed dakel a totoo. Diad panangiwanwan na Ari, tuloytuloy so iyaaligwas tan iyaadapta na totoo na Dios ed panguuman na saray sirkumstansya tan balon teknolohiya. Labay tayon napulongan so mas dakel a totoo antis ya onsabi anggaan. (Mat. 24:14) Imanoey pigaran paraan ya inusar tayo pian napulongan iray totoo inerman so kawalaan da. Isipen met iray paraan no panon mon naalig so pananisia na saramay matoor ya angipulong ed maong a balita nensaman.

3. Akin ya seguradon adismaya iray onkokontrad katuaan ed impangusar tayoy newspaper?

³ Newspaper. Manlapu nen 1879, ipa-publish la nen Brother Russell tan saray kakaiba to so Watch Tower, pian ipasabi mensahe na Panarian ed dakel a totoo. Balet manga sakey dekada antis na 1914, mapatnag ya inmaneobra na Kristo iray bengatla pian nipulong so maong a balita ed mas dakel ya totoo. Ginmapo iratan ya agawa nen 1903. Diad saman ya taon, hinamon nen Dr. E. L. Eaton si Charles Taze Russell diad pigaran serye na debati nipaakar ed doktrina na Biblia. Si Eaton et spokesman na sakey a grupoy Protestante iran ministro ed Pennsylvania. Diad sulat tod si Russell, oniay imbaga to: “Naisip ko ya paninteresan a maong na totoo so debati ed publiko nipaakar ed saramay tepet ya nandumaan tay pakatalos.” Naisip met nen Russell tan saray kakaiba to ya seguradon nainteresan iray totoo, kanian inyuksoy dan  i-publish iray debati diad popular ya newspaper a The Pittsburgh Gazette. Sinmikat iray artikulo ed newspaper tan talagan makakombinse iray malinew ya eksplinasyon nen Russell ed katuaan na Biblia kanian inyopresi na newspaper ya sinimban i-publish iray sermon nen Russell. Seguradon adismayan maong iray onkokontrad katuaan!

4, 5. Anton kualidad so impanengneng nen Russell, tan panon a naalig na saray walaan na responsabilidad so alimbawa to?

⁴ Ag-abayag, dakel a newspaper so malabay ya mangi-publish ed saray sermon nen Russell. Kasabi 1908, inreport na Watch Tower ya saray sermon et regular lan ipa-publish ed “labinsakey ya newspaper.” Balet, insuheri ed si Russell na saray agagin pamilyar ed panag-imprintay newspaper ya iyalis to ray opisina na Society ed Pittsburgh diad mas baleg a syudad pian mas dakel ya newspaper so nayarin mangi-publish ed nibased Biblia iran artikulo. Kayari ton inkonsidera itan ya suhestion da tan arum ni ran bengatla, inyalis nen Russell iray opisina diad Brooklyn, New York, nen 1909. Antoy resulta? Pigaran bulan labat kayari inyalis da, wala lay 400 ya newspaper a mangipa-publish ed saray sermon, tan amayamay ni inmarum. Sanen niletneg so Panarian nen 1914, masulok lan 2,000 ya newspaper ed apatiran lenguahe so mangipa-publish ed saray sermon tan artikulo nen Russell!

⁵ Antoy importantin naaralan tayod satan? Maabig no aligen na saray walaan na responsabilidad ed organisasyon na Dios so kapaabebaan nen Russell. Panon? No manggawa ray importantin desisyon, nepeg dan ikonsideray simbawa na arum.​—Basaen so Uliran 15:22.

6. Antoy epektod si Ora na saray katuaan ya im-publish ed saray newspaper?

⁶ Saray katuaan na Panarian ya im-publish ed saraman ya newspaper et inuman toy bilay na totoo. (Heb. 4:12) Singa bilang, sakey si Ora Hetzel ya abautismoan nen 1917 ed amayamay ya akaamtad katuaan panamegley na saraman ya artikulo. Oniay imbaga nen Ora: “Kayari kasal mi, binisitak si nanay ko diad Rochester, Minnesota. Tan asabian kon mankakatli na artikulod newspaper. Sermon iraman nen Russell. Impaliwawa nen nanay ko iray naaralan tod saraman.” Inawat nen Ora iray katuaan ya naaralan to tan diad manga 60 taon et matoor ton impulong so Panarian na Dios.

7. Akin ya inkonsidera lamet na saray mangidadaulo no kasin usaren ni ray newspaper?

⁷ Nen 1916, lapud duaran inkagawa et inkonsidera lamet na saray mangidadaulo no kasin usaren ni ray newspaper pian nipulong so maong ya balita. Unona, kapetapetangan na Sankamundoan a Guerra ed saman kanian mairap so pangaliw na suplay ed pan-imprinta. Nen 1916, oniay probleman impaimano na newspaper department tayo ed Britain: “Masulok labat lan 30 ya newspaper natan so mangipa-publish ed saray Sermon. Tan nayarin ondaiset ni ya lapud ombibili so papel.” Komadua, inatey si Brother Russell nen Oktubre 31, 1916. Kanian oniay inyanunsio na  The Watch Tower ya Disyembre 15, 1916: “Natan ta anggapo lay Brother Russell, anggapo lay i-publish ya sermon to [ed saray newspaper].” Anggaman anampot iyan paraan na panagpulong, nantultuloy ya inmaligwas iray arum ya paraan, singa say “Photo-Drama of Creation.”

8. Panon ya ginawa so “Photo-Drama of Creation”?

⁸ Pangipabantay na saray litrato. Manga taloran taon ya imparaan nen Russell tan saray kakaiba to so “Photo-Drama of Creation,” ya in-release nen 1914. (Uli. 21:5) Saman ya Drama et kombinasyon na onggagalaw iran litrato, sound rekording, tan de-kolor iran glass slide. Nilasus so akitulongan ed pangiyaktod saray eksena ed Biblia ya impalabas, tan wala ni ray impilan ayayep. Oniay sakey ya report nen 1913: “Diad sakey a baleg ya zoo, inusar so amayamay ya ayep pian manggaway Motion talking pictures nipaakar ed si Noe ya kaibad  palabas.” Saray nilasus ya nanduruman glass slide ya inusar ed palabas et sansakey ya kinoloran na saray artist ed London, New York, Paris, tan Philadelphia.

9. Akin ya dakel a panaon tan kuarta so inusar ed impanggaway “Photo-Drama”?

⁹ Akin ya dakel a panaon tan kuarta so inusar ed impanggaway “Photo-Drama”? Oniay impaliwawad sakey ya resolusyon ed saray kombension nen 1913: “Say intalonan maong na saray newspaper ed Amerika ya impluensyaay kanonotan na totoo panamegley na saray cartoon tan litrato, . . . ontan met ed onsisikat tan labalabay na totoon moving pictures so pakapatnagan ya epektibo iratan tan, panisiaan mi a bilang progresibon managpulong tan managbangat na Biblia, nepeg min iter so siento porsienton suporta mid saray moving pictures tan stereopticon slide bilang epektibo tan balibalin paraan ya usaren na saray ebanghelisador tan managbangat.”

10. Panon karakel so akabantay ed “Photo-Drama”?

¹⁰ Legan na 1914, inagew-agew ya impabantay so “Photo-Drama” ed 80 syudad. Ngalngali waloran milyon ed United States tan Canada so akabantay. Diad saman met a taon, impabantay so “Photo-Drama” ed Australia, Britain, Denmark, Finland, Germany, New Zealand, Norway, Sweden, tan Switzerland. Wala met so pinasimplin bersion na Drama parad saray angkelag ya baley. Anggapoy motion picture ed satan. Tinawag itan ya “Eureka Drama.” Mas daiset so gastos ed satan tan mas mainomay ya ibiahe. Kasabi 1916, say “Photo-Drama” tan “Eureka Drama” et impatalos ed Armenian, Dano-Norwegian, French, German, Greek, Italian, Polish, Spanish, tan Swedish.

11, 12. Antoy epekto na “Photo-Drama” ed sakey ya kalangweran, tan antoy alimbawan impanengneng to?

¹¹ Baleg so epekto na “Photo-Drama” ya French ed 18 años ya si Charles Rohner. Imbaga to: “Impabantay itan ed lugar mi, diad baley na Colmar, Alsace, France. Dia ni labat ed gapo, pandinayewan ko lay malinew ya inkipresenta na saray katuaan ed Biblia.”

¹² Bilang resulta, abautismoan si Charles tan nen 1922, nanlingkor ya sigpot-panaon. Say sakey ed saray sankaunaan ya asainmin to et say pitulongan ed pangipabantay na “Photo-Drama” ed France. Oniay imbaga nen Charles: “Pigapigaray trabahok: pan-violin, account servant, tan literature servant. Niasain ak met ya manpadeen ed saray manbantay antis ya onggapoy programa. Legan na intermision, mangipapaway kami na literatura. Mangiyaasain kami na sakey ya brother o sister ed kada seksion na hall. Kada sakey et walay awit ton literatura tan asinggeran toy amin ya walad seksion. Tan diad puerta na hall et wala ray lamisaan ya napno na literatura.” Nen 1925, naimbitaan si Charles ya manlingkor ed Bethel diad Brooklyn, New York. Sikatoy niasain ya mangidaulod orchestra parad balon istasyon na radyo ya WBBR.  Kayari tayon apantongtongay alimbawa nen Brother Rohner, maabig no itepet tayo, ‘Kasin mabulos ak ya mangawat ed antokaman ya asainmin ya iter ed siak pian nipulong so mensahe na Panarian?’​—Basaen so Isaias 6:8.

13, 14. Panon ya inusar so radyo pian ipulong so maong a balita? (Nengnengen met iray kahon ya “ Saray Programa ed WBBR” tan “ Agnalinglingwanan ya Kombension.”)

¹³ Radyo. Nen 1920’s, kalkalnan tinmunda so pangipapabantay ed “Photo-Drama,” balet ta inggapoy pangusar ed radyo pian ipulong so maong a balita na Panarian. Nen Abril 16, 1922, nan-broadcast ed radyo si Brother Rutherford diad Metropolitan Opera House a walad Philadelphia, Pennsylvania. Manga 50,000 so akadngel ed paliwawan “Minilyon a Manbibilay Natan so Aglan Balot Ompatey.” Insan nen 1923, agawa so sankaunaan ya impangi-broadcast ed sesyon na kombension. Nilikud ed panguusar ed saray komersyal ya istasyon, nandesisyon iray mangidadaulo ya maabig no mangipaalagey tayoy sarili tayon istasyon diad Staten Island, New York, tan inrehistro bilang WBBR. Say sankaunaan ya impan-broadcast et nen Pebrero 24, 1924.

¹⁴ Oniay gagala na WBBR ya nabasad The Watch Tower ya Disyembre 1, 1924: “Manisia kami ya say radyo so sankamuraan tan sankaepektiboan ya paraan na pangipulong ed mensahe na katuaan.” Onia ni nabasad saman: “No linawa na Katawan so pangipaalagey na arum nin istasyon na radyo pian iyabawag so katuaan, sikatoy manggaway paraan pian walay gastosen.” (Sal. 127:1) Kasabi 1926, anemira lay istasyon na radyo na saray totoo nen Jehova. Duara ed United States​—WBBR ed New York tan WORD diad asingger ed Chicago. Say apatira et walad Canada, diad Alberta, British Columbia, Ontario, tan Saskatchewan.

15, 16. (a) Antoy reaksion na saray klero ed Canada ed panbro-broadcast tayod radyo? (b) Antoy nitulong na saray sermon ed radyo diad panagpulong ed kaabungan?

¹⁵ Sayan malaknab ya impangi-broadcast ed katuaan na Biblia et naimano na saray klero na Kakristianoan. Oniay inkuan nen Albert Hoffman a kabisado toy kimey ed istasyon na radyo diad Saskatchewan, Canada: “Ondadakel lan ondadakel iray makakapikabat ed Saray Estudyante na Biblia [tawag ed Saray Tasi nen Jehova nensaman]. Baleg ya pantasi so agawaan anggad 1928, sanen dinesdes na saray klero iray opisyal ya kanselaey lisensia na amin ya istasyon na Saray Estudyante na Biblia ed Canada.”

¹⁶ Balet anggano insara iray istasyon na radyo tayod Canada, tuloytuloy ya im-broadcast iray nibased Biblia ya sermon panamegley na saray komersyal ya istasyon. (Mat. 10:23) Pian magmaliw ya mas epektibo iraman ya programa, akalistad The Watch Tower tan The Golden Age (natan et tatawagen ya Onliing!) iray istasyon na radyo a mangibro-broadcast ed katuaan na Biblia. Diad ontan et napaseseg na saray publisher iray pupulongan da ya ondengel na sermon diad radyo ra. Antoy epekto na satan? Oniay imbaga na Bulletin (natan  et tatawagen ya Ministeryo Tayo ed Panarian) ya Enero 1931: “Say impangusar ed radyo et talagan akatulong ed saray agagin manpupulong ed kaabungan. Dakel ya report so naawat ed opisina a mangibabagan wala ray dinmengel, tan lapud arengel day sermon nen Brother Rutherford, tatalaranan da la iray libron iyopresid sikara.” Deneskribe na Bulletin so panag-broadcast ed radyo tan panagpulong ed kaabungan bilang “say duaran epektibon paraan na panagpulong na organisasyon na Katawan.”

17, 18. Anggaman anguman iray sirkumstansya, panon ya siansia nin inusar so radyo ed panagpulong?

¹⁷ Legan na 1930’s, dakel so kinmontrad panguusar tayoy komersyal iran istasyon na radyo. Kanian diad kasampotan na 1937, inyadapta na totoo na Dios so kimey da ed manguuman ya sirkumstansya. Intunda ray pangusar ed komersyal iran istasyon na radyo tan mas nampokus irad panagpulong ed kaabungan. * Anggaman ontan, siansia nin mausa-usar so radyo ed pangipupulong na mensahe Panarian ed pigaran ararawi tan agnasasabin lugar. Alimbawa, manlapud 1951 anggad 1991, regular ya manbro-broadcast na saray nibased Biblia ya paliwawa so sakey ya istasyon ed West Berlin, Germany pian narengel na saray manaayam ed tatawagen nensaman ya East Germany so mensahe na Panarian. Manlapud 1961 tan diad sinmublay a masulok ya 30 taon, sinimban manbro-broadcast so sakey ya istasyon na radyo ed Suriname, South America na 15-minuton programa a mangiyaabawag ed katuaan na Biblia. Manlapud 1969 anggad 1977, akapanggawa so organisasyon na masulok ya 350 ya akarekord iran programa ed radyo diad seryen “Amin a Kasulatan et Makagunggona.” Diad America, 291 ya istasyon na radyo ed 48 ya state so angi-broadcast ed saray programa. Nen 1996 walay istasyon na radyo ed Apia, capital city na Samoa a walad South Pacific, ya mangibro-broadcast na sinimban programa ya atemaay “Ebat ed Saray Tepet Mod Biblia.”

¹⁸ Diad pansamposampot na koma 20 ya siglo, aliwa lan manunan uusaren ed panagpulong so radyo. Balet, walay balon teknolohiya a lapud satan et posiblin napulongan iray mas dakel ya totoo.

19, 20. Akin ya ginawa na totoo nen Jehova so jw.org tan panon kaepektibo itan? (Nengnengen met so kahon ya “ JW.ORG.”)

¹⁹ Internet. Nen 2013, masulok ya 2.7 bilyon ya totoo, ngalngali 40 porsiento na populasyon na mundo so akakonektad Internet. Unong ed pigaran impantantiya, manga duaran bilyon so mani-Internet panamegley na saray mobile device, singa saray smartphone tan tablet. Tuloytuloy nin ondadakel so mani-Internet ed interon mundo, balet ta sankapelesan so idarakel na manguusar na mobile Internet connection ed Africa, ya masulok lan 90 milyon. Lapud saratan ya teknolohiya, nauman so paraan na pakakaawat na impormasyon na dakel a totoo.

 ²⁰ Manlapud 1997, inusar na totoo nen Jehova iyan paraan na pangipasabi impormasyon. Nen 2013, available la so Web site ya jw.org ed manga 300 a lenguahe, tan nayari man-download na nibase ed Biblia iran impormasyon diad masulok ya 520 a lenguahe. Kada agew, masulok ya 750,000 so ombibisitad site. Kada bulan, nilikud ed pambabantay na saray video, masulok ya 3 milyon ya kompleton libro, 4 milyon ya kompleton magasin, tan 22 milyon ya rekording so ida-download.

21. Antoy naaralan mod eksperiensya nen Sina?

²¹ Say Web site et nagmaliw ya epektibon paraan na panangipulong ed maong a balita na Panarian na Dios, anggan diad saray bansan sebel so kimey tayo. Singa bilang, nen kagapoy 2013, anengneng na sakey ya lakin manngaran na Sina so jw.org tan tinmawag ed world headquarters ya walad America pian mantepet na kaaruman ya impormasyon nipaakar ed Biblia. Akin et nikadkaduma iyan tawag? Ta Muslim si Sina tan manaayam ed arawdawin baley ya sebel so kimey na Saray Tasi nen Jehova. Antoy resulta na intawag to? Walay ginawan uksoyan pian sikatoy iyaralan na Biblia na sakey a Tasi ed America a mamiduad sakey simba. Gagawaen day panagaral panamegley na Internet video service.

22, 23. (a) Kasin sinalatan na saray paraan ya inusar tayo so panagpulong ed kaabungan? (b) Panon ya benendisyonan na Ari iray sagpot tayo?

²² Saray paraan ya inusar tayo pian napulongay dakel a totoo, singa saray newspaper, “Photo-Drama,” programa ed radyo, tan Web site et agnayarin onsalat ed panagpulong ed kaabungan. Akin? Lapud aaligen na totoo nen Jehova so  alimbawa nen Jesus. Aglabat nampulong ed grupo na totoo; sikatoy nampokus ya tulongan so kada indibidual. (Luc. 19:1-5) Impasal met nen Jesus iray disipulo to ya gawaen met itan, tan inikdan to ray mensahen ipulong da. (Basaen so Lucas 10:1, 8-11.) Singa apantongtongan ed Kapitulo 6, naynay ya impaseseg na saray mangidadaulo ed saray lingkor nen Jehova so personal a pitongtong.​—Gawa 5:42; 20:20.

²³ Sanlasus taon kayarin niletneg so Panarian, masulok ya 7.9 milyon ya publisher so aktibon mibibiang ed pambabangat nipaakar ed saray gagala na Dios. Talagan benendisyonan na Ari iray inusar tayon paraan pian iyabawag so Panarian. Singa aralen tayod onsublay iran kapitulo, angitarya met so Ari na saray kagawaan ya nakaukolan tayo pian nipulong so maong a balita diad kada nasyon, tribu, tan lenguahe.​—Apo. 14:6.