Yang pafundinau anch yidiamu

Yang pafundinau anch yidiamu

Milad ya Kulejan​—Kusadil Mitapu Yawonsu Mulong wa Kuyilej Antu

Milad ya Kulejan​—Kusadil Mitapu Yawonsu Mulong wa Kuyilej Antu

7

Milad ya Kulejan—Kusadil Mitapu Yawonsu Mulong wa Kuyilej Antu

RUTONG RA SHAPITRE

Antu a Nzamb akat kusadil milad kushalijan ya kulejan mulong wa kuyilej antu avud nakash

1, 2. (a) Ov, mitapu ik yasadilangay Yesu chakwel kwambamb ni antu avud? (b) Ov, mutapu ik walondulau in kwilej a Kristu ashinshamena chilakej chend, ni mulong wak?

 CHISAK cha antu chamwombamu Yesu ku chikumu cha dijiy, pakwez wandama mu waat wadinga pa men, washakamamu ni wasambisha kuyifundish padiay pa mem. Ov, mulong wak? Ndiy wading wij anch mem mading makat kujimbish dizu diend ni antu avud atwisha kutesh nawamp yadingay ni kulond.​—Tang Marko 4:1, 2.

2 Mu makum ma mivu yalondula kusambish kwa Want, in kwilej ashinshamena a Kristu alondula chilakej chend, mu kusadil ma mashiny mulong wa kupalangesh rusangu ruwamp ra Want kudi antu avud. Mu umutakel wa Mwant, antu a Nzamb adandamedin kusal yom kukwatijan ni kukarumuk kwa mikadil ni teknoloji wa katat. Tusotin kuyilej antu avud pichitwishikina kurutu kwa kwez kwa disudiel. (Mat. 24:14) Shinshikin pa milad yimwing twasadina mulong wa kutan antu avud, chikalap nchik ndond yidiau. Tongin kand piur pa mutapu ukutwisha kwimburij ritiy ra antu apalangesha rusangu ruwamp pasak.

Kuyilej Antu Avud Nakash

3. Ov, mutapu ik wovau akankuny a uyakin ujim mulong wa kusadil kwetu kwa magazet?

3 Magazet: Mukadivar Russell ni arund nend apalangesha Chinong cha Kalam kudiosh pa muvu wa 1879, apana uruw wa Want kudi antu avud. Pakwez, mu makum ma mivu kurutu kwa muvu wa 1914, chamekana anch Kristu watakela yom chakwel rusangu ruwamp rishika kudi antu avud. Yom yasambisha mu muvu wa 1903. Mu muvu winiwa, Dokter E. L. Eaton, muntu umwing watakela chisak cha in Protestant mu Pennsylvannie, wapwitijana ni Charles Taze Russell piur pa malejan mavud madiokila mu Bibil. Mu mukand umwing wamufundinay Russell, Eaton wafunda anch: “Natongin anch kwisambin patok piur pa malejan mamwing mashalijadina pakach peyey ni yamam . . . kukez kuyisangaresh nakash antu.” Russell ni arund nend amana niyawiy anch antu akez kusanger, chawiy lel asala usu chakwel apalangesha kwisamb kwinoku mu gazet watazukau anch, The Pittsburgh Gazette. Gazet winou amutanga kudi antu avud ni kurumburil kwovikena kwa uyakin kwa Russell kwading kuwamp nakash chawiy lel gazet winou walejana anch afanyina kupalangesh yadingay Russel ni kutang rubing ni rubing. Kuya kurutu kwinoku kwafanyina kuyinenganesh chakin kamu akankuny a Uyakin!

4, 5. Ov, ngikadil ik yamekeshay Russell, ni mutapu ik ukutwishau antu akweta yisend kulondul chilakej chend?

4 Afunda mu magazet mavud yom yatangay Russell. Mu muvu wa 1908, Chinong cha Kalam chalejana anch ma diskur minam amapalengesha “chisu ni chisu mu magazet dikum ni maad.” Pakwez, akadivar ading ija nawamp gazet winou amuyula Russell ang anch wadiosh ma biro ma Société mu Pittsburgh ni kumatwal mu musumb umwing wading wijikena nawamp, magazet mavud makez kwikal ni mitu ya milong yimedina pa Bibil. Kupwa kwa kushinshikin pa chiyul chinech ni pa yom yikwau, Russell watwala mabiro minam ku Brooklyn, mu New York, mu muvu wa 1909. Ni chibudikin ik? Mu angond akemp kusu kupwa kwa kushemunik, magazet 400 mapalengesha mikand yiney, ni mikand yikwau yivud. Pasambisha Want kuyikel mwiur mu 1914, apalengesha magazet 2 000 mu jindim jinying mwadinga mitu ya milong ni madiskur ma Russel!

5 Ov, malejan ik ma usey madiokila mu kuya kurutu kwinoku? Antu akweta chisend cha kutakel mu dirijek dia Nzamb lel unou afanyidin kwilikej kwikepish kwa Russel. Mu mutapu ik? Piukwatina mipak ya usey, tongin pa yiyul ya antu akwau.​—Tang Jinswir 15:22.

6. Ov, malejan ma uyakin mapalangeshau mu mitu ya milong ya gazet umwing mamushika muntu umwing ku muchim mutapu ik?

6 Uyakin wa Want wapalangeshau mu magazet minam wakarumuna mwom wa antu. (Heb. 4:12) Chilakej, Ora Hetzel, wabatishau mu muvu wa 1917, wading pakach pa antu avud ileja kapamp kakusambish uyakin kusutil ku mitu ya milong yiney. Ora walonda anch: “Kupwa kwa kwingat, naya kudi makwam wadinga mu Rochester, mu Minnesota. Pinashika kwinikwa, namutana ukat kudiosh mitu ya milong yadinga mu gazet umwing. Wading ukat kukatul ma diskur masalau kudi Russell. Maku wasambisha kwinrumburil yom yilejay mu madiskur minam.” Ora witiyija uyakin wilejay ni mu makum ma mivu musamban wikala mwin kulejan ushinshamena wa Want wa Nzamb.

7. Ov, mulong wak antu adinga atakedila aswimpa mutapu wa kusadil magazet?

7 Mu muvu wa 1916, yinship yaad ya usey yashikena yasala anch antu atakedila mudimu winou atenchika nawamp mutapu wa kusadin magazet mu kupalangesh rusangu ruwamp. Pakusambish, pa chisu chasadika Njit jinej Jikash, chakasikana kutambul magazet madingau ni kuchap. Mu muvu wa 1916, rapor umwing wadinga mu gazet wetu wadinga uchapinau ku mutiy wa Angleterre wakasikeshina pa chikokujol chinech anch: “Katat kudi kusu magazet 30 ni kusut mapalangeshina Madiskur minam. Chimeken pamwing ap anch uvud winou akez kuukepish nakash mulong wa kupandakan kwa usey wa mapaper.” Chinship chakaad rading rufu ra mukadivar Russell pa Mwinses 31, 1916. Chawiy lel, Chinong cha Kalam cha Kachirikin 15, 1916, chalejana anch: “Katat Mukadivar Russell wasut kal, ma diskur makatau kupalengesh [mu magazet] kakezap kumalangesh rawonsu.” Ap anch mulad winou wa kulejan washika kwinsudiel, milad yikwau mudi kulejan kwa “Photo-Drame de la Création,” yadandamena ni yibudikin yikash.

8. Ov, yom ik yasadinau mu kubudish kwa “Photo-Drame de la Création”?

8 Kusadin kwa macinema. Russell ni arund nend asala mu mivu yisatu mulong wa kubudish cinema watazukau anch “Photo-Drame de la Création,” wabudichau mu muvu wa 1914. (Jinsw. 21:5) Dram winou wading film umekeshina yipich, yikwau yisutina pamwing ni mazu makwatinau. Yitot ya antu yakwasha mulong wa kusal film winou muwamp, ni asadina kand anam avud. Rapor umwing wa muvu wa 1913 ulejen anch “Asadina anam avud nakash mulong wa kumekesh mu dram winou mutapu wayandjikay Nowa anam mu waat wasalay.” Asadina kand yitot ya yipich yikwau mu masengan, in kufwatul adinga mu Londre, mu New York, mu Paris ni akwau mu Philadelphie afwatula muntu ni muntu ku chikash chend.

9. Ov, mulong wak asadina yisu yivud ni nfalang jivud mulong wa kusal “Photo-Drame”?

9 Ov, mulong wak asutisha yisu yivud ni kusadin nfalang jivud mu kusal “Photo-Drame”? Mupak umwing wakwatau mu yikumangan yalondulijana mu muvu wa 1913 walejan anch: “Kutwish kwa magazet ma in Amerik mu kupwit yitongijok ya antu kusutil ku yifwatul ni ku yipich mu jinsangu jau ni mu yikunku ya magazet, pamwing ni kupandakan kushimokishina kwa antu ni kutwish kusengan ni yipich, kwamekesha nawamp usey wau ni, tukat kwitiyij anch yiney yikez kutukwash mu mudimu wetu wa kulejan ni kufundish Bibil, mu kuwanyish mudimu wetu wa kusadin yipich mu macinema mu mutapu umwing uwamp ni usangareshina mudi mutapu umwing wa kulejan ni kufundish.”

10. Ov, mutapu ik wijikanay “Photo-Drame” pamumekeshau?

10 Mu muvu wa 1914, “Photo-Drame” amumekesha dichuku ni dichuku mu misumb 80. Antu piswimp ni mamiliyon chinan amana dram winou mu États-Unis ni mu Canada. Mu muvu winiwa, amekesha kand “Photo-Drame” winou mu Australie, mu Grande-Bretagne, mu Danemark, mu Finlande, mu Allemagne, mu Nouvelle-Zélande, mu Norvège, mu Suede, ni mu Suisse. Dram mukwau uswapela kutesh wakad yipich amusadina mu tumal tukemp-tukemp. Photo-Drame winou uswapela kutesh watazukau anch​—“Eurêka-Drame”—​wita nfalang jikemp pa kumusal ni wading uswapela kumusend. chawiy lel, mu muvu wa 1916, “Photo-Drame” ap “Eureka Dram” amukarumuna mu rudim ra in Arménie, ra in Danois ni in Norvège, mu Francais, mu Allemand, mu Grek, mu Italien, mu Polonnais, mu Espagnol, ni mu Suédois.

11, 12. Ov, “Photo-Drame” wikala ni usu ik padiay nsand umwing, ni chilakej ik chashay nsand winou?

11 Dikarumun dia Francais dia “Photo-Drame” dikala ni usu nakash pa nsand umwing wa mivu 18 watazukau anch Charles Rohner. Charles walonda anch “Amumekesha mu musumb wam​—musumb udia mu France utazukinau anch Colmar, Alsace. Kudiosh kwinsambishil nashimoka nakash piur pa mutapu warumburilau patok uyakin wa Bibil.”

12 Mudi chibudikin, Charles watambula dibatish ni wasambisha mudimu wa chisu chawonsu mu muvu wa 1922. Mudimu wend wa kusambish wading wa kupan ukwash mu kumekesh “Photo-Drame” kudi antu a mu France. Pisambidinay piur pa mudimu wend, Charles ulejen anch: “Nading ni midimu yivud ya kusal​—kusengan chisanj, kuchind nfalang, ni kupan magazet. Nading kand nikat kuyilej antu anch ikala zong kurutu kwa program kusambish. Pa chisu cha kupim twadinga ni kupan magazet. Twayinkisha akadivar ni anambaz muntu ni muntu chikunku chend cha kupan mu chot. Muntu ni muntu wading ni magazet mavud mu chikas ni wading akat kumwinkish muntu mwawonsu wading mu chikunku chend. Kupwa, ku chis cha chot kwadinga tebur wadinga ni magazet mavud.” Mu muvu wa 1925, Charles amutazuka chakwel akasala ku Betel ku Brooklyn, mu New York. Amwinkisha mudimu wa kuyitakel in kuwang ku radio musu watazukau anch WBBR. Anch twashinshikin pa chilakej cha Mukadivar Rohner, tukutwish kwiyipul ayinetu anch, ‘Ov, nikat kwitiyang midimu yawonsu mulong wa kupan ukwash chakwel apalangesha uruu wa Want?’​—Tang Isay 6:8.

13, 14. Ov, mutapu ik wasadilau radio mulong wa kupalangesh rusangu ruwamp? (Tal kand kamushet kalondina anch “ Ma Program ma Radio WBBR” ni “ Chitentam cha Pakampwil.”)

13 Radio. Mu muvu wa 1920, kusal nich “photo-drame” kwasambisha kukep, pakwez radio wamekana mudi mutapu umwing wa usey nakash wa kupalangeshin rusangu ruwamp ra Want. Pa Ndol 16, 1922, Mukadivar Rutherford wasala diskur diend dia kusambish ku radio padingay ku Chot chimwing ku Philadelphie mu Pennsylvannie. Antu piswimp ni 50 000 atesha diskur diadinga ni mutu wa mulong ulondina anch “Ma Miliyon ma Antu Madiaku Katat Makezap Kufa.” Kupwa, mu muvu wa 1923, atesha kapamp ka kusambish program wa chitentam ku radio. Kuwejaku ku kusadin ma radio ma kwisak nich, antu adinga atakedila akwata mupak anch chikwikal cha manangu kudi etu kusal radio wetu ayinetu, watungau mu Staten Island, mu New York, ni amupila dijin dia WBBR. Program wa kusambish amupalangesha ku radio pa Kasan 24, 1924.

14 Mu kurumburil rutong ra radio WBBR, Chinong cha Kalam cha Kachirikin 1, 1924, chalonda anch: “Twitiyijin anch radio udi mutapu umwing uswapela ni wakad kushesh nfalang jivud wa kupalangeshin uyakin kupandakanamu mitapu yawonus yasadinau pasak. Anch Mwant umen anch chiwapin kutung radio mukwau mulong wa kupalangesh uyakin, amwinend ukez kulet nfalang mu mutapu umenay amwinend.” (Kus. 127:1) Mu muvu wa 1926, antu a Yehova ikala ni ma radio musamban. Maad mading mu États-Unis​—WBBR mu New York ni WORD piswimp ni Chicago. Makwau manying madinga mu Canada, amateka mu Alberta, mu Colombie britanique, mu Ontario, ni mu Saskatchewan.

15, 16. (a) Ov, mutapu ik wasalau amakurump a Kristendom piur pa radio wetu? (b) Ov, kutang kwa Bibil ku radio ni mudimu wa ku chikumbu ni chikumbu yikala ya ukwash mutapu ik?

15 Kupalangesh kwinoku kwa uyakin wa Bibil kusutil ku ma radio akumana patok kudi amakurump a Kristendom. Albert Hoffman, wadinga wija nawamp mudimu usadikina ku radio wa mu Saskatchewan, mu Canada walonda anch: “Antu avud nakash asambisha kwijik yom yivud piur pa in Kwilej a Bibil [mudi mwadingau ni kuyitazuk pasak Atuman a Yehova]. Apana uman umwing ujim kushik ni mu muvu wa 1928, pasambishau amakurump a Kristendom kuyibachik anyikel ni ma radio mawonsu ma in Kwilej Bibil madinga mu Canada mashadisha kwitiyik kwa anyikel.”

16 Ap anch afunga ma radio mu Canada, pakwez kutang kwa Bibil adandamena kukutesh mu ma radio ma kwisak. (Mat. 10:23) Mulong wa kumekesh usey wa maprogram minam, Chinong cha Kalam ni L’Âge d’Or (utazukinau katat anch Réveillez-vous !) waleta list wa ma radio mading mapalangeshina uyakin wa Bibil chakwel in kulejan Bibil ku chikumbu ni chikumbu ayikasikesha antu kutesh yadingau ni kutang ku ma radio ma kwol kwau. Nich yibudikin ik? Bulletin (utazukinau katat anch Mudimu Wetu wa Want) wa Chiwong 1931 walonda anch: “Mudimu wa radio wayikasikesha chakin kamu arund mu kulejan kwau ku chis ni chis. Ma rapor mavud mashika ku Biro ni kutulej anch antu atesha kutang kwinoku, ni mulong wa kutesh yom yatangau kudi Mukadivar Rutherford, itiyija kusend ma buku mayinkishau.” Bulletin winou walejana anch radio ni mudimu wa kulejan ku chikumbu ni chikumbu yading “milad yaad ya kulejan patok ya dirijek dia Mwant.”

17, 18. Ap anch mikadil yaswimpa, ov, mutapu ik wadandamenay radio kwikal wa ukwash?

17 Mu muvu wa 1930, asambisha kutupompat chakwel kangal tusadina kand ma radio minam. Chawiy lel mu muvu wa 1937, antu a Yehova asambisha kushakam kukwatijan ni kukarumuk kwa mikadil. Alika kusadin ma radio ni adandamena kusal ching kusu mudimu wa kulejan ku chikumbu ni chikumbu. * pakwez, radio wadandamena kusal mudimu ukash mu kupalangesh uruu wa Want mu yikunku yimwing yadinga kulemp mu mangand. Chilakej, kudiosh mu muvu wa 1951 kushik mu 1991, radio umwing wa mu Berlin-Ouest, wa mu Allemagne, wadandamena kupan chisu ni chisu ma diskur mimedina pa Bibil chakwel antu adia mu Allemagne wa kwingangel atesha uruu wa Want. Kusambish mu muvu wa 1961 ni mu mivu makumasatu yasuta, radio umwing wa ngand wa mu Suriname, Kurand kwa Amerik, program umwing wa minit 15 wa ku radio wapalangesha uyakin wa Bibil rubing ni rubing. Kudiosh mu muvu wa 1969 kushik mu 1977, dirijek diapalangesha ma program ma radio uvud wa 350 mu mutu wa mulong “Mazu mawonsu ma mukand wa Nzamb mawanyidin kulejan nich.” Mu États-Unis, ma radio 291 mwi ngand 48, mapalangesha maprogram minam. Mu muvu wa 1996, radio umwing wadinga mu Apia, musumb umwing ujim wa Kurand kwa Pacific muchid wa Samoa, walejan program umwing pa rubing ni rubing wadinga ni mutu wa mulong ulondina anch: “Yakul ku Yipul Yen piur pa Bibil.”

18 Kwinsudiel kwa chitot cha mivu cha 20, kasadinap kand radio pa ndond ya kusambish mu kupalangesh rusangu ruwamp. Pakwez, kwabudika kand teknoloji mukwau watwisha kutan antu avud nakash kupandakanamu pasak.

19, 20. Ov, mulong wak antu a Nzamb asala jw.org, ni ukwet chibudikin ik? (Tal kand ka mushet “ JW.ORG.”)

19 Internet. Kudiosh pa muvu wa 2013, antu mamiliyon 2 ni 7, piswimp ni antu 44 pa chitot pakach pa antu adia pa mangand mawonsu, akwet Internet. Kukwatijan ni antu amwing, antu piswimp ni mamiliyon maad akwet internet mu ma telefon mau. Yom yiney yidandamedin kupalangan pa mangand mawonsu, chawiy lel mu Afrik, kudi antu mamiliyon 90 ni kusut akwet Internet mu ma telefon mau. Kuya kurutu kwinou kwakarumuna nakash mutapu ukatau antu avud kutambul jinsangu.

20 Kudiosh mu muvu wa 1997, antu a Yehova atonda mulad winou wa kwambamb ni antu avud. Mu muvu wa 2013, Site Web wa Internet utazukinau anch jw.org udiaku mu jindim piswimp 300, ni jinsangu jimedina pa Bibil ajipalangeshin pa Internet mu jindim 520 ni kusut. Dichuku ni dichuku, antu piswimp 750 000 akat kwandam pa kapend ka Web ka Internet. Chikwau kand ngond ni ngond antu akat kusend ma buku pa Internet uvud wa amiliyon 3 ni kusut, amiliyon 4 a magazet, ni amiliyon 22 a matrakt makatau kutesh.

21. Ov, yom ik wilejina kusutil ku chom chasalay Sina?

21 Kapend ka Web pa Internet kikala mulad umwing ukash wa kupalangesh rusangu ruwamp ra Want wa Nzamb, mui ngand mujidikinau mudimu wa kulejan. Chilakej, kwinsambishil kwa muvu wa 2013, muntu umwing utazukinau anch Sina wasangera piur pa Kapend ka Web ka jw.org ni watazuka ku biro wa mutiy mujim wa mangand mawonsu, udia mu États-Unis, mulong wa kwit jinsangu jikwau piur pa Bibil. Ov, chom ik chasala anch kwit kwinoku kwikala kwa pakampwil? Mulong Sina wading mwi ngand ya Amizilima ni wading ushich mwi ndond mujidikinau nakash mudimu wa Atuman a Yehova. Mudi chibudikin cha kwit kwinoku, asala usu chakwel Sina asambisha kwilej Bibil tupamp twaad pa rubing ni Kaman umwing wadinga mu États-Unis. Ading akat kwilej Bibil kusutil ku Internet.

Kuyilej Antu

22, 23. (a) Ov, kudi miladi ya kuyilej antu avud yaswinkana mudimu wa ku chikumbu ni chikumbu? (b) Ov, usu wetu auyukisha mutapu ik kudi Mwant?

22 Kukwil mulad ap umwing wasadinau mulong wa kuyilej antu avud, mudi magazet, “Photo-Drame,” maprogram ma radio, ni Internet, waswinkana mudimu wa kulejan ku chikumbu ni chikumbu. Ov, mulong wak? Mulong antu a Yehova ileja chilakej kusutil kudiay Yesu. Ndiy wasala yom yivud kupandakenamu kuyilej yisak yijim ya antu; ndiy washinshikina piur pa kuyikwash antu. (Luka 19:1-5) Yesu wayifundisha kand in kwilej end kusal chilik chimwing, ni wayinkish rusangu ra kuyilej antu. (Tang Luka 10:1, 8-11.) Mudi mutwisambidina mu Shapitre wa 6, antu atakedila amukasikesha kashalapol mwowonsu wa Yehova kuyilej antu mpal ni mpal.​—Mid. 5:42; 20:20.

23 Mivu chitot kupwa kwa kusambish kwa Want, in kulejan mamiliyon 7,9 ni kusut ipanin mu kuyilej antu akwau rutong ra Nzamb. Chimeken chakin kamu anch, Mwant wayukisha milad twasadina mulong wa kulejan Want. Mudi mukeza kulejan mutu wa mulong ulondwilaku ou, ndiy watwinkisha kand yom tuswirikedina mulong wa kupalangesh rusangu ruwamp kudi antu a mangand mawonsu, ni a michid yawonsu, ni a jindim jawonsu.​—Kuj. 14:6.

[Dizu didia Kwishin kwa paj]

^ Mu muvu wa 1957, antu ading atakedila akwata mupak wa kufung radio WBBR mu New York, washalaku wa nsudiel.

Ov, Want Udi Wakin Kudi Ey Mutapu Ik?

▪ Ov, yinship ik piur pa kusadin magazet, yipich, ma radio, ni Internet yimekeshina anch Want udi wakin kamu kudi ey?

▪ Ov, mulong wak tukasikeshidin piur pa mudimu wa kulejan ku chis ni ku chis?

[Yipul ya Dilejan]

[Tablo wa jinsangu udia pa paj wa 69]

Mu muvu wa 1914, magazet 2 000 ni kusut mapalangesha madiskur ma Russell

[Tablo wa jinsangu udia pa paj wa 71]

Mu muvu wa 1914, “Photo-Drame” amumekesha mu chot mwadinga antu avud nakash

[Tablo wa jinsangu udia pa paj wa 72]

Mu muvu wa 1922, antu piswimp ni 50 000 atesha diskur diasutishau ku radio dilondina anch “Ma Miliyon ma Antu Madiaku Katat Makezap Kufa”

[Kamushet kadia pa paj wa 73]

 MA PROGRAM MA RADIO WBBR

PROGRAM wa radio VBBR wa kutang Bibil ni mizik. Kwading kand maprogram mudi “ Coup d’oeil sur le monde. ” Pachinech, akadivar in kupan jinsangu akukumangej marapor ma jinsangu ja midimu ja mangand mawonsu. Program mukwau wading ni mutu wa mulong ulondina anch: “Nsand Mwin Kulejan Ulondin.” Ni mukwau watazukau anch: “Chisu cha Kwilej Bibil ku Chikumbu.” Mu program winou, Atuman aleta chilakej cha kwilej Bibil mu dijuku. Radio WBBR wamekesha kand ma dram mimedina piur pa Bibil ni kumekesh mutapu wayirumburishau antu a Yehova kudi mburimatad. Yom yamekeshau yalejana patok anch amakurump a Kristendom akasikeshin rupompat ni kuyibachik ankalansambu chakwel akwata mipak yiyimp.

[Kamushet kadia pa paj wa 73]

 CHITENTAM CHA PAKAMPWIL

Muvu wa 1931 wamana chikwikala pa chisu chimwing kuvulijan kwa maprogram ma radio. Chikunku chimwing cha chitentam cha pakampwil chasalau pa Kafunfut 24-30 mu Columbus, ku Ohio, États-Unis, achisutisha ku maradio 450 ni kusut mu Australie, mu Canada, Mwimputu, ni mu États-Unis. Ku chitentam chinech twitiyija dijin dia Atuman a Yehova.

[Kamushet kadia pa paj wa 75]

 JW.ORG

YISENDINAU PA INTERNET NGOND NI NGOND:

Amiliyon 3 a ma videos, amiliyon 3 a ma buku, amiliyon 4 a magazet, ni amiliyon 22 a ma trackt ma kutesh pa internet

Yiney yawonsu yidi ya muvu wa 2013

KUYENDIL ANTU:

Dichuku ni dichuku kapend ka web ka jw.org pa Internet kakin antu 750 000 ni kusut.

JINDIM JIDIA PA INTERNTET:

Chitwishikin kutan mu jindim 300

MIKAND:

Mikand yidiaku yikutwishau kusend pa kaped ka web yidi mu jindim 520 ni kusut

[Tablo udia pa paj was 76, 77]

MILAD YIMWING YASADILAU MULONG WA KUYILEJ ANTU AVUD NAKASH

Muvu wa 1903

Madiskur mu magazet

Muvu wa 1914

“Photo-Drame de la Creation *

Mu muvu wa 1922

Radio

Mu muvu wa 1933

Miotak yading yikwet yijimbish mazu

1936

Kudjal kwa yom yifundinau

1954

Kusadil mafilim

1990

Mavideo

1997

Internet

2011

Kulejan kwa mu misumb yijim

(Mivu yiney yilejen chisu chasambishau kusadil mulad kanang)

[Dizu didia Kwishin kwa paj]

^ “Photo-Drame de la Création” kuwejinaku ni kusadil kumwing kwa mafilim.