Yeqa uye kokuphakathi

Yeqa uye kokumunyethweyo

ISAHLUKO 8

Amathuluzi Okutshumayela​—Ukudinda Amabhuku ukuze Kutshunyayelwe Emhlabeni Wonke

Amathuluzi Okutshumayela​—Ukudinda Amabhuku ukuze Kutshunyayelwe Emhlabeni Wonke

OKUMUNYETHWE YISAHLUKO LESI

UJehova uqhubeka esinika amathuluzi esiwadingayo ukuze sifundise abantu bazo zonke izizwe, izizwana kanye lezindimi

1, 2. (a) Izindaba ezinhle zafika njani ezindaweni zonke ezazibuswa ngamaRoma ngekhulu lokuqala? (b) Yibuphi ubufakazi esilabo bokuthi uJehova uyasisekela lamuhla? (Khangela ibhokisi elithi “ Izindaba Ezinhle Ngezindimi Ezedlula 670.”)

IZETHEKELI ezaziseJerusalema zabamba owangaphansi zisizwa amaGalile ezikhuluma kuhle izindimi zakwamanye amazwe. Ayekukhuluma kwatshiya ababelalele bengelankani. KwakuliPentekhosti lika 33 C.E., njalo abafundi babethole isipho sokukhuluma ngezindimi ezitshiyeneyo ngokuyisimangaliso, okwakuyibufakazi bokuthi uNkulunkulu wayebasekela. (Bala imiSebenzi 2:1-8, 12, 15-17.) Izindaba ezinhle ezatshunyayelwa ngalelolanga zafika ebantwini ababevela ezindaweni ezitshiyeneyo njalo zasabalala zaze zayafika ezindaweni zonke ezazibuswa ngamaRoma.​—Kol. 1:23.

2 Lamuhla izinceku zikaNkulunkulu kazisakhulumi ngezindimi ezitshiyeneyo ngokuyisimangaliso. Lanxa kunjalo zihumutsha izindaba zoMbuso ngezindimi ezedlula 670. Izindimi lezi zizedlula khatshana lezo ezazisetshenziswa ngamaKhristu okuqala. (ImiSeb. 2:9-11) Abantu bakaNkulunkulu sebedinde amabhuku amanengi ngezindimi ezinengi kakhulu okokuthi izindaba zoMbuso sezifike lasemaphethelweni omhlaba. * Lobu ngobunye ubufakazi obucacileyo bokuthi uJehova usebenzisa iNkosi enguJesu Khristu ukuze aqondise umsebenzi wethu wokutshumayela. (Mat. 28:19, 20) Njengoba sizahlola amanye amathuluzi ebesiwasebenzisa eminyakeni elikhulu edlulileyo ukuze siphumelele emsebenzini lo, khangela ukuthi iNkosi isiqeqetshe njani kancane kancane ukuthi sitshumayeze umuntu ngamunye, ubone lokuthi isikhuthaze njani ukuthi sifundise ngeLizwi likaNkulunkulu.​—2 Tim. 2:2.

INkosi Inceda Izinceku Zayo Ukuba Zihlanyele Inhlanyelo Yeqiniso

3. Kungani sisebenzisa amathuluzi atshiyeneyo emsebenzini wokutshumayela?

3 UJesu wathi “ilizwi ngoMbuso” linjengenhlanyelo, njalo wathi inhliziyo yomuntu injengomhlabathi. (Mat. 13:18, 19) Njengoba nje umlimi engasebenzisa amathuluzi atshiyeneyo ukuze aphendule umhlabathi ube buthakathaka futhi ulungele inhlanyelo, abantu bakaJehova basebenzise amathuluzi atshiyeneyo asize izinhliziyo zamamiliyoni abantu ukuthi zamukele izindaba zoMbuso. Lanxa amanye alawo amathuluzi asebenza okwesikhatshana, amanye anjengamabhuku lamamagazini asasebenza kakhulu lalamuhla. Amathuluzi la kawafanani lezindlela zokutshumayeza abantu abanengi ngesikhathi esisodwa esixoxe ngazo esahlukweni esidlulileyo, ngoba wonke esizaxoxa ngawo lapha anceda abamemezeli boMbuso ukuthi bakhulume labantu bekhangelene.​—ImiSeb. 5:42; 17:2, 3.

Ukwenziwa kwamagilamafoni lemitshina ye-sound eToronto, eCanada

4, 5. Ayesetshenziswa njani amarekhodi egilamafoni, kodwa ayesilela ngaphi?

4 Izinkulumo ezirekhodiweyo. Ngeminyaka yabo-1930 kusiya kubo-1940, abamemezeli babesebenzisa izinkulumo zeBhayibhili ezirekhodiweyo ababezidlala kumagilamafoni (ama-phonograph). Irekhodi ngayinye yayidlala okwemizuzu engaphansi kwemihlanu. Kwezinye izikhathi ayesiba lezihloko ezimfitshane, ezinjengokuthi “UButhathu bukaNkulunkulu,” “Isihlanzo,” kanye lesithi “UMbuso.” Ayesetshenziswa njani amarekhodi la? UMfowethu uClayton Woodworth, Jr., owabhaphathizwa ngo-1930 e-United States, wathi: “Ngangithwala igilamafoni eyayisenela esikhwameni, ilesibambo esitshilwayo kanye lophondo olulenalithi, okwakumele ngilufake endaweni eqondileyo ukuze ikhale kuhle. Ngangifika emnyango womninimuzi, ngiyivule, ngifake uphondo lwenalithi endaweni yalo besengiqoqoda emnyango. Kwakusithi umninimuzi angavula ngithi, ‘Ngilomlayezo oqakathekileyo engicela uwulalele.’ ” Abantu babelalela yini? UMfowethu uWoodworth uthi; “Izikhathi ezinengi abantu babelalela, kodwa kwezinye izikhathi babehle bavale iminyango yabo. Abanye babeze bacabange lokuthi ngangithengisa amagilamafoni.”

Ngo-1940, kwasekurekhodwe izinkulumo ezitshiyeneyo ezedlula 90 njalo sekwenziwe amarekhodi edlula imiliyoni

5 Ngo-1940, kwasekurekhodwe izinkulumo ezitshiyeneyo ezedlula 90 njalo sekwenziwe amarekhodi edlula imiliyoni. UMfowethu uJohn E. Barr, owayephayona eBritain ngalesosikhathi, owacina eselilunga leQula Elibusayo wathi: “Kusukela ngo-1936 kusiya ku-1945, igilamafoni yayingumngane wami oseduze. Ngangize ngizizwe ngilahlekile nxa ngingelayo. Ukuzwa ilizwi likaMfowethu uRutherford ngisemnyango womninimuzi kwakuhlala kungikhuthaza kakhulu; kwakungathi wayemi lathi khonapho. Kodwa ukutshumayela ngegilamafoni kwakungafundisi kuhle, ngoba kwakungenelisi ukuthinta izinhliziyo zabantu.”

6, 7. (a) Amakhadi okufakaza ayesiza ngani, kodwa kwakusiba labuphi ubunzima? (b) UJehova ‘ufake amazwi emilonyeni yethu’ ngayiphi indlela?

6 Amakhadi okufakaza. Kusukela ngo-1933 abamemezeli babekhuthazwa ukuthi basebenzise amakhadi okufakaza nxa betshumayela endlini ngendlu. Ikhadi lokufakaza lalingalingana lephepha esibhalela kulo imibiko yethu. Lalilomlayezo weBhayibhili omfitshane njalo lichaza ngamabhuku asekelwe eBhayibhilini umninimuzi ayengawathola. Ummemezeli wayemqhubela ikhadi abesemcela ukuthi alibale. ULilian Kammerud, owacina esengumnali ePuerto Rico lase-Argentina wathi: “Ngawamukela umsebenzi wokufakaza ngamakhadi.” Kungani wawamukela? Wathi; “Ayisithi sonke esasizingcitshi zokutshumayela. Yikho kwanginceda ukuthi ngijayele ukukhuluma labantu.”

Ikhadi lokufakaza (ngesi-Italian)

7 UMfowethu uDavid Reusch owabhaphathizwa ngo-1918 wathi, “Amakhadi okufakaza abanceda kakhulu abazalwane, ngoba balutshwane ababelesibindi sokutshumayela ngamazwi abo.” Kodwa kwakulobunye ubunzima ngethuluzi leli. UMfowethu uReusch wathi; “Kwezinye izikhathi sasihlangana labantu ababecabanga ukuthi siyizimungulu. Abanengi bethu kwakungathi vele kasikhulumi. Kodwa uJehova wayesisiza ukuba silungele ukuyahlangana labantu enkonzweni. Kwasekuseduze ukuthi afake amazwi akhe emilonyeni yethu ngokusifundisa ukusebenzisa iMibhalo enkonzweni yendlu ngendlu. Lokhu wakwenza esebenzisa iSikolo Senkonzo SamaKhristu esaqalisa ngabo-1940.”​—Bala uJeremiya 1:6-9.

8. Ungamvumela njani uKhristu ukuthi akuqeqetshe?

8 Amabhuku. Kusukela ngo-1914, abantu bakaJehova sebebhale amabhuku atshiyeneyo edlula ikhulu akhuluma ngezindaba eziseBhayibhilini. Amanye awo enzelwa ukuqeqetsha abamemezeli ukuze babe zingcitshi ekufundiseni. U-Anna Larsen oseDenmark njalo oseleminyaka engaba ngu-70 engummemezeli uthi: “UJehova wasinceda ukuthi sibe ngabamemezeli abaphumelelayo esebenzisa iSikolo Senkonzo SamaKhristu kanye lamabhuku esawatholayo enzelwa isikolo lesi. Ngiyakhumbula ukuthi ibhuku lokuqala esalitholayo lalisithi Theocratic Aid to Kingdom Publishers, elethulwa ngo-1945. Kwalandela elithi “Equipped for Every Good Work,” elethulwa ngo-1946. Khathesi sesilelithi Benefit From Theocratic Ministry School Education, elabhalwa ngo-2001.” ISikolo Senkonzo SamaKhristu kanye lamabhuku asetshenziswa kuso kwenze umsebenzi omkhulu sibili njengoba uJehova ‘esiphe amandla okuba yizisebenzi.’ (2 Khor. 3:​5, 6) Sewabhalisa eSikolo Senkonzo SamaKhristu yini? Uyahamba lalo yini ibhuku elithi Ministry School emihlanganweni maviki onke yini, njalo nxa umbonisi wesikolo elisebenzisa uyalivula yini elakho? Nxa usenza njalo, uyabe umvumela uKhristu ukuthi akuqeqetshe ukuze ube ngumfundisi ongcono.​—2 Khor. 9:6; 2 Tim. 2:15.

9, 10. Amabhuku asincede njani ukuthi sihlanyele njalo sithelele inhlanyelo yeqiniso?

9 UJehova uphinde wasincedisa esebenzisa inhlanganiso yakhe esinika amabhuku asincede ukuthi senelise ukuchaza izimfundiso zeBhayibhili eziyisisekelo. Elinye ibhuku elaphumelela kakhulu ngelithi The Truth That Leads to Eternal Life. Lahle lenza izimanga lisanda nje kwethulwa okokuqala ngo-1968. Inkonzo YoMbuso kaNovember 1968 yathi; “Abantu ababefuna ibhuku elithi Truth babebanengi kakhulu okokuthi ngoSeptember kwacina kusiba lababezasebenza ebusuku efekithari yegatsha eseBrooklyn.” Yaphinda yathi: “Ngo-August, amakhophi ebhuku elithi Truth ayedindiwe ake aba malutshwana ngamakhophi edlula 1,5 miliyoni kulalawo ayefunwa ngabantu!” Kwathi kufika u-1982, kwasekudindwe amabhuku la edlula 100 miliyoni ngezindimi ezingu-116. Ngeminyaka engu-14 kusukela ngo-1968 kusiya ku-1982, ibhuku leli elithi Truth lancedisa ekungezeleleni abamemezeli boMbuso abedlula 1 miliyoni enhlanganisweni. *

10 Ngo-2005 kwethulwa elinye ibhuku elilamandla ekufundiseni iBhayibhili, elithi IBhayibhili Lifundisani Sibili? Sekudindwe amakhophi alo edlula 200 miliyoni ngezindimi ezingu-256! Kube lempumela bani? Ngeminyaka engu-7 kuphela, kusukela ngo-2005 kusiya ku-2012, sekube labamemezeli bezindaba ezinhle abatsha abangaba ngu-1,2 miliyoni. Ngeminyaka le, inani labantu abafunda lathi iBhayibhili lisuke ku-6 miliyoni laqansa ledlula 8,7 miliyoni. Akuthandabuzwa ukuthi uJehova uyibusisile imizamo yethu yokuhlanyela lokuthelela inhlanyelo yeqiniso ngoMbuso.​—Bala u-1 Khorinte 3:6, 7.

11, 12. Ngokuvumelana lemibhalo esendimeni, amamagazini ethu ayebhalelwe obani?

11 Amamagazini. Ekuqaliseni i-The Watch Tower yayenzelwe ikakhulu ‘abomhlambi omncane,’ labo “abahlanganyela ekubizweni ezulwini.” (Luk. 12:32; Heb. 3:1) Inhlanganiso kaJehova yethula enye imagazini ngo-October 1, 1919 eyayisizajatshulelwa languzulu wonke. ABafundi beBhayibhili kanye labantu bonke nje babeyithanda kakhulu imagazini le okokuthi yahanjiswa ukwedlula i-The Watch Tower okweminyaka eminengi ilandelana. Imagazini le yaqalisa ibizwa ngokuthi yi-The Golden Age. Ngo-1937 ibizo layo lantshintshwa laba yi-Consolation. Kwasekusithi ngo-1946 yaqalisa ukubizwa ngokuthi yi-Awake!

12 Indlela yokubhala iNqabayokulinda kanye le-Awake! yantshintsha eminyakeni eyadlulayo, kodwa inhloso yazo yokumemezela uMbuso kaNkulunkulu kanye lokwenza ukuthi abantu balikholwe iBhayibhili kayizange intshintshe. Lamuhla kudindwa iNqabayokulinda efundwayo kanye lekazulu wonke. INqabayokulinda efundwayo ibhalelwe “izisebenzi zalapha ekhaya,” okutsho ‘umhlambi omncane’ kanye ‘lezinye izimvu.’ * (Mat. 24:45; Joh. 10:16) Ekazulu wonke ibhalelwe ikakhulu labo abangakalazi iqiniso kodwa abahlonipha iBhayibhili kanye loNkulunkulu. (ImiSeb. 13:16) I-Awake! ibhalelwe labo abalolwazi oluncane ngeBhayibhili kanye loNkulunkulu weqiniso, uJehova.​—ImiSeb. 17:22, 23.

13. Kuyini okuhle kakhulu okuthandileyo ngamamagazini ethu? (Xoxani ngetshathi elithi “ Amanani Amabhuku Asakazwe Ukwedlula Wonke Emhlabeni.”)

13 Ekuqaliseni kuka-2014, besekudindwa ama-Awake! edlula 44 miliyoni kanye lamakhophi e-Nqabayokulinda edlula 46 miliyoni inyanga ngayinye. I-Awake! ihunyutshwa ngezindimi ezingaba ngu-100, kuthi iNqabayokulinda ngezedlula 200, yikho ekuhunyutshweni lasekudindweni kuyiwo amamagazini aphuma phambili emhlabeni wonke! Lanxa kukuhle kangaka okwenzakalayo kakumelanga kusimangalise. Amamagazini la amumethe ivangeli uJesu ayethe lizatshunyayelwa kuwo wonke umhlaba.​—Mat. 24:14.

14. Kuyini ebesikukhuthaza ngentshiseko, futhi ngani?

14 IBhayibhili. Ngo-1896 uMfowethu uRussell labanye bakhe bantshintsha ibizo lenhlanganiso ababeyisebenzisa ekudindeni amabhuku, ukuze libe lebala elithi iBhayibhili phakathi; bayinika ibizo elitsha elithi Watch Tower Bible and Tract Society. Kwakufanele lokhu ngoba iBhayibhili yilo ithuluzi eliqakatheke kulawo wonke ekuhambiseni izindaba ezinhle zoMbuso. (Luk. 24:27) Izinceku zikaNkulunkulu bezikhuthaza ukuhambisa kanye lokubala iBhayibhili ngentshiseko, zisenza lokho okuhambelana lebizo lazo elisemthethweni. Ngokwesibonelo ngo-1926 sasebenzisa imitshina yethu ukudinda i-The Emphatic Diaglott, iMibhalo yamaKhristu yesiGiriki eyabhalwa nguBenjamin Wilson. Kwathi kuqalisa umnyaka ka-1942 sadinda njalo sahambisa amakophi angu-700 000 e-King James Version epheleleyo. Ngemva kweminyaka emibili, saqalisa ukudinda i-American Standard Version, eyayisebenzisa ibizo likaJehova izikhathi ezingu-6 823. Kuthe kuphela umnyaka ka-1950, sasesidinde edlula 250 000.

15, 16. (a) Kuyini okuthandayo nge-New World Translation? (Xoxani ngebhokisi elithi “ Ukuhunyutshwa KwamaBhayibhili Ngokuphangisa.”) (b) Kuyini ongakwenza ukuze uJehova athinte inhliziyo yakho?

15 Ngo-1950 kwethulwa i-New World Translation yeMibhalo yesiKhristu yesiGiriki. I-New World Translation of the Holy Scriptures epheleleyo yethulwa ngo-1961. IBhayibhili leli liyamdumisa uJehova ngokubuyisela ibizo lakhe lapho elalibhalwe khona emibhalweni yokuqala yesiHebheru. Ibizo likaNkulunkulu liyatholakala laseMibhalweni yamaKhristu yesiGiriki izikhathi ezingu-237. I-New World Translation ihlala iguqulwa kutsha, ukuze kuqikelelwe ukuthi ihlala iqondile njalo izwisiseka. Khathesi icine ukuguqulwa kutsha ngo-2013. Kusiyafika u-2013 besekudindwe amakhophi e-New World Translation edlula 201 miliyoni eyingxenye kumbe ephelele ngezindimi ezingu-121.

16 Bathini abantu ngokufunda i-New World Translation ngolimi lwabo? Indoda yaseNepali yathi: “Okweminyaka eminengi, bekunzima ukuzwisisa iBhayibhili lesiNepali ngoba lalisebenzisa ulimi lwabantu abafundileyo. Kodwa khathesi sesilizwisisa ngcono iBhayibhili ngoba lisebenzisa ulimi esilukhuluma nsuku zonke.” Omunye umama oseCentral African Republic wehlisa inyembezi ngesikhathi eqalisa ukulifunda ngesiSango, waze wathi, “Lolu yilo kanye ulimi oluthinta inhliziyo yami.” Njengomama lo, sonke singamvumela uJehova ukuba azithinte izinhliziyo zethu ngokulifunda nsuku zonke iLizwi lakhe.​—Hubo. 1:2; Mat. 22:36, 37.

Siyawabonga Amathuluzi Kanye Lokuqeqetshwa

17. Ungatshengisa njani ukuthi uyawabonga amathuluzi kanye lokuqeqetshwa okutholayo, futhi uzakuba yini umpumela nxa ungenza njalo?

17 Uyabonga yini ngamathuluzi kanye lokuqeqetshwa oqhubeka ukuphiwa yiNkosi uJesu Khristu? Uyahlela yini isikhathi sokufunda amabhuku esiwaphiwa yinhlanganiso kaNkulunkulu? Uyawasebenzisa yini ukusiza abanye? Nxa usenza njalo uzavumelana lamazwi akhulunywa nguDadewethu u-Opal Betler, owabhaphathizwa mhlaka 4 October 1914. U-Opal wathi: “Mina lomkami [u-Edward] sasebenzisa igilamafoni lamakhadi okufakaza okweminyaka eminengi. Satshumayela endlini ngendlu sisebenzisa amabhuku, amabhukwana kanye lamamagazini. Senza imikhankaso, sabhoda lamabhakane njalo satshiyela abantu izintshumayelo ezibhaliweyo. Ngokuya kwesikhathi safundiswa ukuphindela lokuyafundisa abantu abalesifiso sokufunda iBhayibhili ezindlini zabo. Besihlala silokunengi esikwenzayo kodwa impilo yethu ibimnandi.” UJesu wayethembisile ukuthi izinceku zakhe zazizahlanyela, zivune njalo zijabule ndawonye. Njengo-Opal, amamiliyoni abantu angafakaza ukuthi isithembiso sikaJesu siliqiniso.​—Bala uJohane 4:35, 36.

18. Yisiphi isibusiso esilaso?

18 Abanengi abangakabi yizinceku zeNkosi bangabona angathi abantu bakaNkulunkulu ngabantu ‘makhaza abangafundanga.’ (ImiSeb. 4:​13) Kodwa kucabange kanje: INkosi yenze abantu makhaza babazingcitshi ekudindeni amabhuku. Amanye awo ahunyutshwe njalo asakazwa ngezindimi ezinengi ukwedlula wonke amabhuku akhona emhlabeni! Okuqakatheke kakhulu yikuthi usesiqeqetshile waphinda wasikhuthaza ukuthi sisebenzise amathuluzi lawa ukuze izindaba ezinhle ziye ezizweni zonke. Kuyisibusiso esikhulu kakhulu ukusebenza loKhristu ekuhlanyeleni inhlanyelo yeqiniso lokuvuna abafundi!

^ indima 2 Eminyakeni elitshumi edlulileyo abantu bakaJehova badinde amabhuku asekelwe eBhayibhilini edlula amabhiliyoni angu-20. Kanti njalo iWebhusayithi yethu i-jw.org isitholakala ebantwini abasebenzisa i-Internet abedlula amabhiliyoni angu-2,7 emhlabeni wonke.

^ indima 9 Amanye amabhuku ancede abamemezeli ukufundisa iqiniso eliseBhayibhilini ngathi The Harp of God (eladindwa ngo-1921), “Let God Be True,” (UNkulunkulu Kabe Ngoweqiniso, eladindwa ngo-1946), You Can Live Forever in Paradise on Earth, (Ungaphila Phakade Emhlabeni Oyipharadayisi, eladindwa ngo-1982), lelithi Knowledge That Leads to Everlasting Life, (Ulwazi Oluholela Ekuphileni Okuphakade, eladindwa ngo-1995).

^ indima 12 Khangela iNqabayokulinda kaJuly 2013 ekhasini 23, indima 13 ekhuluma ngokuzwisisa kwethu okulungisisiweyo ukuthi ngobani ababumba “izisebenzi zalapha ekhaya.”