Yang pafundinau anch yidiamu

Yang pafundinau anch yidiamu

Yom ya Kulejan Nich​—Kufund Mikand Mulong wa Mangand Mawonsu

Yom ya Kulejan Nich​—Kufund Mikand Mulong wa Mangand Mawonsu

8

Yom ya Kulejan Nich​—Kufund Mikand Mulong wa Mangand Mawonsu

RUTONG RA SHAPITRE

Yehova udandamedin kutwinkish yom tuswiridina mulong wa kuyilej antu a michid, ni a jindim jawonsu

1, 2. (a) Mu chitot cha kusambish cha mivu, ov, chom ik chakwasha ku kupalangesh rusangu ruwamp mu want wawonsu wa in Rom? (b) Ov, uman ik tukweta umekeshina anch Yehova utukwashin pa chirung chetu? (Tal kamushet “ Rusangu Ruwamp mu Jindim 670 ni Kusut.”)

 ANTU endina ku Yerusalem kitiyap yom yateshau. In Galile ading alondin nawamp rudim ra wingendj, ni uruu wadingau ni kulejan wapwita manangu ma in kuyitesh. Yom yiney yasadika pa Pantekot wa muvu wa 33 C.C., mulong in kwilej atambula mu chilay chipan cha kulejan mu jindim kushalijan​—chinech chamekesha anch Nzamb wayikwasha. (Tang Mid. 2:1-8, 12, 15-17.) Rusangu ruwamp radingau ni kulejan rashika kudi antu a ngand kushalijan ni rapalangana kand mu Winyikel wawonsu wa in Rom.​—Kol. 1:23.

2 Nlel unou, atushalapol a Nzamb kakatap kulondang jindim kushalijan mu chilay. Pakwez, alondin mu jindim jivud nakash kupandakanamu mu chitot cha mivu cha kusambish, mulong akarumwin uruu wa Want mu jindim 670 ni kusut. (Mid. 2:9-11) Antu a Nzamb abudisha mikand yivud nakash ni mu jindim jivud chawiy chasala anch uruu wa Want wapalangana pa mangand mawonsu. * Winou udi kand uman umekeshina anch Yehova ukat kumusadin Mwant Yesu Kristu mu kutakel mudimu wa kulejan. (Mat. 28:19, 20) Pitukata kushinshikin piur pa yom twasadila mulong wa kuwanyish mudimu winou mu mivu 100 yasutina, tal mutapu watufundishay Mwant pakemp pakemp chakwel tuyisangera antu ni mutapu watukasikeshay chakwel twikala in kulejan a Dizu dia Nzamb.​—2 Tim. 2:2.

Mwant Uyiwanyishin Atushalapol End Mulong wa Kukun Mbut ja Uyakin

3. Ov, mulong wak tukat kusadinang yom kushalijan mu mudimu wetu wa kulejan?

3 Yesu wafanikesha “dizu dia Want” nich mbut ni muchim wa muntu nich divu. (Mat. 13:18, 19) Mudi mukatay ndim kusadil yom kushalijan ya kudim nich mulong wa kutenchik divu chakwel mbut jadama nawamp, antu a Yehova asadina yom kushalijan yayikwasha kurijek michim ya mamiliyon ma antu chakwel atambula uruu wa Want. Pakach pa yom yasadinau kudi yikwau yadinga ya usey pa chisu chimwing. Yikwau, mudi mabuku ni magazet, yidandamedin kwikal ya usey ni nlel unou. Chinyim ni milad yivud ya kwambambin twisambinang mu shapitre wasambelang, yom yawonsu twashinshikinang yayikwasha in kulejan Want chakwel ayitana antu kwol kwau.​—Mid. 5:42; 17:2, 3.

4, 5. Ov, mutapu ik wasadilau phonograf, pakwez chom ik chaburenau?

4 Madiskur makwatau. Mu muvu wa 1930 ni wa 1940, in kulejan asadina kutang kwa Bibil kwakwatau kwadingau ni kutek pa ma mafonograf chakwel antu atesha. Kutang kwawonsu kwadingap kusutish minit yitan. Yisu yimwing yom yakwatangau yading ni mitu ya milong mudi “Usatu,” “Pirgatoire,” ni “Want.” Mutapu ik wadingau ni kusadil yom yiney yadingau ni kukwat? Mukadivar Clayton Woodworth, Jr., watambula dibatish mu muvu wa 1930 mu États-Unis walonda anch: “Nading nisendin kamushet kakemp mwadinga fonograf, ni chom chimwing chadingau ni kusend mulong wa kutenchik nich mazu chakwel mabudika nawamp. Nading kusejin ku chis, ni kufungul ka mushet, nalama nich chikas, kupwa nakokal ku chis. Anch mwin chikumbu wafungul ku chis, namulejanga muntu anch, ‘Nikwet uruu umwing wa usey nakash nisotina kukulej.’” Ov, mutapu ik wakulau? Mukadivar Woodworth ulejen anch “Yisu yivud antu itiyanga nawamp. Yisu yikwau, adinga kusu ni kupat ku yis yau. Yisu yikwau, atonga anch nading nilandishin mafonograf.”

5 Mu muvu wa 1940, kwading madiskur kushalijan 90 ni kusut ni akwata kand mamiliyon ma madiskur makwau. John E. Barr, wadinga chibol mu Grande-Bretange pa chisu chinicha ni kupwa wikala chid mu Chisak Chitakedila, walonda anch: “Mu muvu wa 1936 kushik muvu wa 1945, nading nikat kwend ndond yawonsu ni fonograf. Pakwez, mu machuku minam niyovin mudi niburedin chom kanang. Kutesh dizu dia mukadivar Rutherford ku chis chading chom chimwing chikasikeshina nakash; pakwez chading mudi wadingap amwinend. Pakwez, mudimu wa fonograf waburena mulad umwing wa kufundish wa mudimu wa kulejan, ukaliweny wa kushik ku michim ya antu.”

6, 7. (a) Ov, wisu wadinga ukwash ni mipak ya kusadil ma kart ma kulejan nich? (b) Ov, mu mutapu ik watekay Yehova mazu mend mu kan ketu?

6 Makart ma kupan nich uman. Kwinsambishil mu muvu wa 1933, ayikasikesha in kulejan kusadil makart ma kupan nich uman mu mudimu wau wa kulejan ku chis ni chis. Kart umwing wa kupan nich uman wading wa a centimetre 7 ni chikunku mu wiswimp ni a centimetre 12 ni chikunku mu ulemp. Mwading uruu wa Bibil mu wiswimp ni alejanamu piur pa mikand yimedina pa Bibil yafanyinay mwin chikumbu kutambul. Mwin kulejan wafanyina kumwinkish mwin chikumbu kart winou ni kumulej anch amutanga. Lilian Kammerud wasala mudi mishoner mu Porto Rico ni mu Argentine walonda anch “Nasangera nakash mudimu wa kupan ma kart.” Ov, mulong wak? Wakula anch: “Kadiap muntu mwawonsu pakach petu wela kupan uman uwamp, chawiy lel kart winou wankwasha kwijidin kwambamb ni antu.”

7 Mukadivar David Reusch, watambula dibatish mu muvu wa 1918, walonda anch: “Makart ma kupan nich uman mayikwasha akadivar, mulong antu akemp nakash awiy ading iyovila anch akutwish kulond yom yitentamina.” Pakwez mutapu winou wa kulejan wading ni yikokujol yau. Mukadivar Reusch walonda anch: “Yisu yimwing twatanijana ni antu pakwez twatwishap kulond. Chawiy lel, antu avud pakach petu katwishap kulond. Pakwez Yehova wading ukat kututenchik chakwel tutanijana ni antu mudi in mudimu end. Kupwa washikena ku kutek mazu mend mu kan ketu kusutil ku kutufundish mutapu wa kusadil Bibil ku chis. Chinech chasadika kusutil ku Shikol ya Mudimu wa Uteokras wasambisha mu muvu wa 1940.”​—Tang Jeremiy 1:6-9.

8. Ov, mutapu ik ukutwisha kusal chakwel Kristu akufundisha?

8 Mabuku. Kudiosh mu muvu wa 1914, Antu a Yehova afunda mabuku 100 kushalijan misambina piur pa Bibil. Mamwing pakach pa mabuku minam amafunda mulong wa kuyifundish in kulejan chakwel ikala in kulejan akin. Anna Larsen, wadinga mu Danemark, wasala mudimu wa kulejan mu mivu 70, ulejen anch: “Yehova watukwasha chakwel tutwisha kulejan nawamp kusutil ku Shikol ya Mudimu wa Uteokras ni mabuku twatambula. Nivurikin anch wakusambish pakach pa mabuku minam wadinga buku Aide théocratique pour les proclamateurs du Royaume, wabudishau mu muvu wa 1945. Kupwa apalangesha kand mu muvu wa 1946 buku “Équipé pour toute œuvre bonne.” Katat tukwet buku Tirez profit de l’École du ministère théocratique, wapalangeshau mu muvu wa 2001.” Chakin kamu, Shikol ya Mudimu wa Uteokras ni ma buku makwau ma ukwash yasala mudimu wa usey mudi anch Yehova usadil anch twikala “tuwanyidina kusal mudimu winou ayinetu.” (2 Kor. 3:5, 6) Ov, wapanin kal dijin diey ku Shikol ya Mudimu wa Uteokras? Ov, ukat kuletang buku École du ministère rubing ni rubing ku chikumangan ni kulondul patanginau kudi kalam wa shikol? Anch wasal mwamu, ukez kusal anch Kristu akufundisha chakwel wikala mulej muwamp.​—2 Kor. 9:6; 2 Tim. 2:15.

9, 10. Ov, ma buku masala mudimu ik mu kukun ni kwichil mem kwi mbut ya uyakin?

9 Yehova watukwasha kand kusutil ku kwikal nich dirijek diend dipanina mabuku mayikwashina in kulejan chakwel arumburila malejan ma pa dishin ma Bibil. Buku La vérité qui conduit à la vie éternelle wapana ukwash nakash. Amupalangesha kapamp ka kusambish mu muvu wa 1968 ni wasala mudimu umwing ukash. Mudimu Wetu wa Want wa Kalang 1968 walonda anch: “In kwit buku La vérité ading avud nakash, chawiy lel mu Mwinses Société wa kuchap mikand wa mu Brookyn wawejinaku kand uchuku ukwau wa pakampwil mulong wa kusal.” Mutu wa mulong winou warumburila kand anch: “Pa chisu chimwing mwi ngond wa Kafumpul kwit kwa buku La vérité kwapandakana uvud wa makopi miliyon umwing ni chikunku!” Mu muvu wa 1982, makopi piswimp ni mamiliyon 100 ma buku winou amapalangesha mu jindim 116. Mu mivu 14 kudiosh mu muvu wa 1968 kushik mu 1982, buku La vérité wayikwasha mamiliyon ma antu chakwel ikala niyawiy in kulejan Want. *

10 Mu muvu wa 2005, buku mukwau wa kwilej nich Bibil wabudishau, wading Chom ik Chakin Kamu Chifundishinay Bibil? Apalangesha ma kopi mamiliyon 200 mu jindim 256! Nich chibudikin ik? Mu mivu sambwad, kudiosh mu muvu wa 2005 kushik mu 2012, antu piswimp miliyon 1 ni chikunku ikala in kulejan a rusangu ruwamp. Mu chisu chawiy chimwing, uvud wa antu ileja Bibil wadiokala pa amiliyon 6 ni kushik ku amiliyon 8 ni kusut. Chimeken chakin kamu anch Yehova wayukisha usu tusadina mulong wa kukun ni kwichil mem pa mbut ja uyakin wa Want.​—Tang 1 Korint 3:6, 7.

11, 12. Kukwatijan nich mifund yajimbulau, ov, antu ik afundinau magazet metu?

11 Magazet. Kwinsambishil, Chinong cha Kalam achifunda mulong wa “chisak chikemp,” cha antu “atazukinau kudi Nzamb.” (Luka 12:32; Heb. 3:1) Mu Mwinkind 1, 1919, dirijek dia Yehova diabudisha kand gazet mukwau, wachapau mulong wa antu kushalijan. Gazet winou amusangera kudi in Kwilej Bibil ni antu avud chawiy lel amupalangesha mu mivu yivud kupandakanamu Chinong cha Kalam. Amutazuka Gazet winou pa kusambish anch L’Âge d’Or. Mu muvu wa 1937, aswimpa dijin diend anch Consolation. Kupwa mu muvu wa 1946, wikala Réveillez-vous !

12 Mu makum ma mivu ni kusut, mutapu wa kufund ni chibur cha Chinong cha Kalam ni Réveillez-vous ! waswipa, pakwez rutong rashala ching rimwing​—kulejan Want wa Nzamb ni kutung ritiy mu Bibil. Nlel unou, Chinong cha Kalam achipalangeshin nimero wa kwilej ni wa antu awonsu. Dichap dia kwilej adifunda mulong wa “atushalapol”​—“chisak chikemp” ni “amikoku akwau.” * (Mat. 24:45; Yohan 10:16) Dichap dia antu awonsu adifunda pakampwil mulong wa antu akad kwijik nawamp uyakin pakwez amulimishina Nzamb ni kulimish Bibil. (Mid. 13:16) Réveillez-vous ! ukat kushinshikin pa antu ija pakemp Bibil ni piur pa Nzamb wakin, Yehova.​—Mid. 17:22, 23.

13. Ov, yom ik umena kwikal ya usey nakash mu magazetu metu? (Isambina mushet “ Mikand Yafundau pa Mangand Mawonsu.”)

13 Kwinsambishil kwa muvu wa mudimu wa 2014, ngond ni ngond akat kupalangesh makopi mamiliyon 44 ni kusut ma Réveillez-vous ! ni apalangeshin kand makopi mamiliyon 46 ni kusut ma Chinong cha Kalam. Réveillez-vous ! amukarumuna mu jindin 100 ni Chinong cha Kalam mu jindim 200, ni chinech chisadin anch mikala magazet makarumwinau ni mapalangeshau nakash pa divu! Chikalap nchik yibudikin yiney, chinech chitushimokishinap. Magazet minam makwet uruu wisambinay Yesu anch akez kuulejan pa mangand mawonsu.​—Mat. 24:14.

14. Ov, chom ik twakasikesha nich mushiku, ni mulong wak?

14 Bibil. Mu muvu wa 1896, Mukadivar Russel ni arund nend aswimpa dijin dia société diadingau ni kusadin mulong wa kupalangesh mikand ni kuwejamu dijin Bibil; chawiy lel dijikana mudi Watch Tower Bible and Tract Society. Kuswimp kwinoku kwading kuwanyidina mulong Bibil wading chom cha kusambish chasadinau mulong wa kupalangesh rusangu ruwamp piur pa Want. (Luka 24:27) Kukwatijan ni dijin dined dia société, atushalapol a Nzamb ikasikesha nich mushiku kupalangesh ni kutang kwa Bibil. Chilakej, mu muvu wa 1926, twachapa ku mashin metu buku The Emphatic Diaglott, dikarumwin dia Mifund ya win Kristu ya Grek diabudishau kudi Benjamin Wilson. Kusambish mu muvu wa 1942, twachapa ni kupalangesh makopi 700 000 ma Bible du roi Jacques mwawonsu. Kwinyim kwa mivu yaad kusu, twasambisha kuchap dikarumun dia American Standard Version, diasadila dijin dia Yehova mu jindond 6 823. Kushik mu muvu wa 1950, twading twapalangeshin kal makopie 250 000 ni kusut.

15, 16. (a) Ov, chom ik ukata kusanger piur pa Traduction du monde nouveau ? (Isambina mushet “ Kuswapej Dikarumun dia Bibil.”) (b) Ov, mutapu ik ukutwisha kusal anch Yehova ashika ku muchim wey?

15 Mu muvu wa 1950 abudisha chikunku cha Bibil mu English chatazukau anch, Les Écritures grecques chrétiennes — Traduction du monde nouveau. Les Saintes Écritures — Traduction du monde nouveau mwawonsu mu buku umwing amubudisha mu muvu wa 1961. Dikarumun dined dikat kumushiman Yehova mu kuchirish dijin diend pa ndond paditanau mu mukand wafundau pa kusambish mu Hebereu. Dijin dia Nzamb diamekana kand tupamp 237 mu Mifund ya Grek ya win Kristu ya Traduction du monde nouveau. Chakwel ikala nich kashinsh anch udi wakin ni uswapela kutang, Traduction du monde nouveau amuchirikina tupamp tuvud, dikarumun dia katat diachirikinau didi dia muvu wa 2013. Mu muvu wa 2013, makopi mamiliyon 201 ma Traduction du monde nouveau wakabuj ap wa chikunku amapalangesha mu jindim 121.

16 Ov, mutapu ik wakulau antu amwing patangau Traduction du monde nouveau mu rudim rau? Muntu umwing wa ku Nepali walonda anch: “Kudi antu avud, dikarumun dia pasak twadinga nich dia rudim ra Nepali diading dikasikena pa kutesh, mulong diading dikat kusadin mutapu wa kulond wa pasak. Pakwez katat tuteshin Bibil nawamp, mulong usadidil muzu tulondininga mu mwom wa dichuku ni dichuku.” Pasambishay mband umwing wa mu République Centrafricaine kutang Bibil wakarumunau mu rudim ra Sango, ndiy wasambisha kudil ni kulond anch: “Rawiy rudim rishikina ku muchim wam.” Mudi mband winou muntu ni muntu pakach petu ukutwish kusal chakwel Yehova ashika ku muchim kusutil ku kutang Dizu diend dichuku ni dichuku.​—Kus. 1:2; Mat. 22:36, 37.

Kujikitish Mulong wa Yom ya Kusadil ni Malejan

17. Ov, mutapu ik ukutwisha kumekesh anch usangaredin yom ya mudimu ni malejan utambwila, ni yibudikin ik yikeza kwikalaku anch wasal mwamu?

17 Ov, usangaredin yom ya kusadil ni malejan matwinkishinau pakemp-pakemp kudi Mwant Yesu Kristu? Ov, witekinap kal chisu cha kutang mikand yichapinau kudi dirijek dia Nzamb, ni kuyisadil mulong wa kuyikwash antu akwau? Anch chidi mwamu, ukez kuchirikin niyey yalonday Nambaz Opal Betler, watambula dibatish pa Mwinkind 4, 1914. Opal walonda anch: “Mu mivu yivud, am ni mfumwam [Edward] twasadina ma phonograf ni ma kart ma kupan nich uman. Twapana uman ku chikumbu ni chikumbu nich mabuku, mabrochir, ni magazet. Twaya mu makampany, mu kwendangan ni kupalangesh mikand mulong wa kulejan. Kupwa asambisha kutulej mutapu wa kuyichirikin antu kapamp kakwau ni kwilej ni antu asangaredina Bibil kwol kwau. Winou wading mwom umwing ukwatikena ni usangareshina nakash.” Yesu washilamu anch antwend akez kwipan mu kukus, kwangul, ni kusangar pamwing. Mamiliyon ma antu mudi Opal makutwish kupan uman piur pa uyakin wa kushilamu kwinoku.​—Tang Yohan 4:35, 36.

18. Ov, chisend ik chitukweta?

18 Antu avud akad kal ni katat kwikal atushalapol a Mwant akutwish kuyiman antu a Nzamb mudi “antu amwamu akad kwilej.” (Mid. 4:13) Pakwez tongin bil! Mwant wasala anch antu inay a chamwamu ikala in kulejan akash, achapina mikand yimwing yikarumwinau ni kupalangesh nakash pa mangand mawonsu mu rusangu ra muntu! Cha usey nakash chidi anch, ndiy watufundisha ni kutukasikesh chakwel tusadina yom yiney ya kulejan nich mulong wa kupalangesh rusangu ruwamp kudi antu a michid yawonsu. Chidi chisend mud ik tukweta cha kusal pamwing nich Kristu mu kukus uyakin ni kwangul in kwilej!

[Mazu madia kwishin kwa paj]

^ Mu dikum dia mivu yasutina, antu a Yehova achapa mikand yimedina pa Bibil mamiliyon 20. Chikwau kand, mamiliyon 2 ni kusut ma antu makata kusadinang Internet matadin pa Kapend ketu ka web, jw.org.

^ Yom yikwau yayikwasha in kulejan Bibil chakwel alejana nawamp uyakin wa Bibil yidi La Harpe divine (wapalangeshau mu muvu wa 1921), “Que Dieu soit reconnu veridique” (wapalangeshau mu muvu wa 1946), Vous pouvez vivre étérnellement sur une terre qui deviendra un paradis (wapalangeshau mu muvu wa 1982), ni Ronganyn Ritwadila ku Mwom wa Chikupu (wapalangeshau mu muvu wa 1995).

^ Tal nimero wa Chinong cha Kalam cha Kafunfut 1, 2013, pa paragraf wa 23, chisambina piur pa chitokish mu kutesh kwetu piur pa antu adia “atushalapol.”

Ov, Want Udi Wakin Kudi Ey Mutapu ik?

▪ Ov, mutapu ik wamekesha mudimu wetu wa kukarumun anch tukwet ukwash wa Mwant?

▪ Ov, yom ik piur pa mikand yetu yimekeshina anch Want udi wakin kamu?

▪ Ov, chom ik ukutwisha kusal chakwel umekesha kusanger kwey kwa yom ya mudimu yipaninay Mwant?

[Yipul ya Dilejan]

[Kamushet kadia pa paj wa 79]

 RUSANGU RUWAMP MU JINDIM 670 NI KUSUT

MU MIVU wa 2000, Chisak Chitakedila chatenchika chakwel ayifundisha yisak yawonsu ya in kukarumun ya pa mangand mwawonsu. Pakusambish kwading malejan ma angond asatu piur pa mutapu wa kutesh nawamp rudim ra Inglish, mapanau kudi alej 25 kudi in kukarumun 1 944 adinga asadila mu yisak 182 ya jindim. Malejan minam mayikwasha in kukarumun chakwel atesha nawamp mazu ma Inglish kurutu kwa kusambish kukarumun. Chikwau kand, malejan minam mayifundisha in kukarumun mutapu wa kushinshikin piur pa mifund ni kushinshikin pa mutapu ufundinau yom, pa mutapu wa kulond, pa rutong ra mwin kufund, ni in kutang.

Malejan makaad mading mu muvu wa 2001 mulong wa in kukarumun ija mudimu nawamp. Malejan minam mading mimedin pa milad kanang ya pakampwil ya kusadin mulong wa kukarumun nawamp. Yisak yawonsu ya in kukarumun yidia pa mangand mawonsu ayifundisha malejan minam.

Kupwa kwa kutenchik malejan ma kuyifundish in kukarumun, Chisak Chitakedila chateka ndond yikutwishau in kukarumun kuntambwil ukwash kusutil ku yakul ku yipul yipwilau kudi in kukarumun pa mangand mawonsu. Anch chisak cha in kukarumun chiswiridin ukwash wa kutesh yifundinau mu Inglish ap chikwetap kashinsh piur pa mutapu wa kukarumun wasadinau, akutwish kwipul yipul yisotinau kusutil ku mashin makatau kusadin. Kupwa kwa kwipul yipul yau, akutwish kuyifundin yakul, chakwel atesha kurumburik kwa yom yakanganyau kutesh nawamp. Kupwa kwa kuyakul, yakul yiney yikwikal mu mashin ma in kukarumun awonsu adia pa mangand mawonsu akarumwina mukand wa chilik chimwing. Yakul akuyilam nawamp mu mashin mau chakwel in kukarumun awonsu atwisha kuyitang. Chawiy lel, yisak yawonsu yikweta milong ya chilik chimwing mu kukarumun yikutwish kutambul ukwash wa umutakel upaninau.

Ov, malejan minam mayikwasha mutapu ik in kukarumun? Mwin kukarumun umwing walonda anch: “Malejan twatambula matwinkishin want ipau wa kushinshikin mitapu yawonsu ya kushinshikin mazu ma Inglish ni matukwashin kwipuk kwitek pa ndond ya in kufund mikand tukarumwina. Katat twiyovil kwikal awanyishinau sens, tayad kujingunin ni kurish nich yikokujol ya kukarumun dichuku ni dichiku ni twij nawamp kwisu tuyila, njil ik tufayidina kulondul, ni chisu tukutwisha kwimik.”

Mu muvu wa 2013, in kukarumun 2 700 ni kusut asala mu jindond 190 ni kusut mulong wa kukwash kupalangesh kwa rusangu ruwamp mu jindim 670 ni kusut. Mudimu winou wa pakampwil usadikin mulong autakedil kudi Mwant Yesu Kristu.​—Mat. 28:19, 20; Kuj. 14:6.

[Tablo udia pa paj wa 83]

 MIKAND YAFUNDAU PA MANGAND MAWONSU

UVUD WA MABUKU MAPALANGESHAU

Bibil

Yikarumun Yawonsu ya Bibil (Mwawonsu ap chikunku) *

Piswimp ni amiliyar 5

King James Version *

Miliyar 1

New International Version *

Piswimp ni amiliyon 400

Traduction du monde nouveau *

Piswimp ni amiliyon 201

Ma buku makwau

Petit Livre rouge (Mao Tsé-toung) *

Miliyar 1 ni kusut

Chom ik Chakin Kamu Chifundishinay Bibil? *

Piswimp ni amiliyon 201

AMUKARUMUNA MU UVUD WA JINDIM

Mutesha Nzamb ni Ikal Mwom Chikupu *

477

Déclaration universelle des droits de l’homme *

413

Sangarim Kushakma Chikupu panap Pansh Chikupu! *

359

Ov, Usotil Wijika Uyakin? * (trakt)

364

MAGAZET MAPALANGESHAU NI MAKARUMUNAU NAKASH

Chinong cha Kalam *

Amiliyon 45,9 pa ngond mu jindim 212

Réveillez-vous ! *

Amiliyon 44,7 pa ngond mu jindim 99

Gazet AARP *

Amiliyon 22 pa angond aad mu Inglish kusu

Le Liahona *

Piswimp 500 000; yisu yimwing, jindim piswimp 50

[Mazu madia kwishin kwa paj]

^ Buku: Guinness World Records

^ Buku: King James Bible Trust

^ Buku: Biblica Fact Sheet

^ Wapalangeshau kudi Atuman a Yehova, mudi wa Chiwong 2014

^ Buku: Guinness World Records

^ Wapalangeshau kudi Atuman a Yehova, mudi wa Chiwong 2014

^ Wapalangeshau kudi Atuman a Yehova, mudi wa Chiwong 2014

^ Buku: Site internet du Haut-Commissariat aux droits de l’homme des Nations Unies (chiffres d’octobre 2013)

^ Wapalangeshau kudi Atuman a Yehova, mudi wa Chiwong 2014

^ Wapalangeshau kudi Atuman a Yehova, mudi wa Chiwong 2014

^ Wapalangeshau kudi Atuman a Yehova, mudi wa Chiwong 2014

^ Wapalangeshau kudi Atuman a Yehova, mudi wa Chiwong 2014

^ Buku: AARP

^ Wapangeshau kudi in Mormons

[Kamushet kadia pa paj wa 85]

 KUSWAPEJ DIKARUMUN DIA BIBIL

MU MUVU wa 1989, Traduction du monde nouveau amupalangesha mwawonsu ap wa chikunku mu jindim 11. Chakwel awanyisha maswir ma kwikal ni Traduction du monde nouveau mu jindim jikwau, Komite wa Kufund wa Chisak Chitakedila watenchika malejan ma kuyikwash nich in kukarumun chakwel asala mudimu winou nawamp. Departema wa kutenchik wa MEPS watechika program umwing utazukinau anch System de Traduction de la Bible. * Program winou kakatap kukarumunang yom bwat, pakwez uyikwashin in kukarumun chakwel atenchika nawamp mudimu wau ni atana swa ma referans. In kukarumun ipanina, alej, ni in kuyikwash asala mudimu ukash chakwel kupan ukwash mu kukarumun kwa Bibil mu jindim kushalijan.

Mudi chibudikin cha usu winou wasalau, mu 2004 Traduction du monde nouveau wadingaku mu jindim 50 ni kusut! Pasuta kusu mivu chinan, mu muvu wa 2013, Traduction du monde nouveau wadingaku mu jindim 121, ni uvud uyil kurutu.

[Dizu didia Kwishin kwa paj]

^ System wa Kukarumun Bibil ap System de Traduction de la Bible udi katat chikunku cha program utazukinau anch Watchtower Translation System, usadidinau kudi tunan twa in kukarumun pa mangand mawonsu.

[Grafik pa paj wa 85]

UVUD WA YIKARUMUN YA BIBIL

Traduction du monde nouveau mwawonsu

Les Écritures grecques chretiennes

1950

1960

1970

1980

1990

2000

2010

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

110

120

JINDIM