1, 2. (a) Ke ka baka la’ng barutiwa ba ile ba makala? (b) Jesu o be a bolela ka puno ya mohuta ofe?

BARUTIWA ba ile ba makala. Jesu o be a ba boditše gore: “Emišang mahlo le bone mašemo gore a šweufaletše go bunwa.” Ba ile ba lebelela ka thoko yeo Jesu a bego a ba šupetša gomme ba se bone mašemo ao a šweufetšego, eupša ba bona a matala—e lego mmala wa garase yeo e sa tšwago go thunya. Mohlomongwe ba ile ba re: ‘O bolela ka puno efe? Go sa tlo feta dikgwedi pele nako ya puno e fihla.’—Joh. 4:35.

² Lega go le bjalo, Jesu o be a sa bolele ka puno ya kgonthe. Go e na le moo, o ile a diriša sebaka se go ruta barutiwa ba gagwe dithuto tše pedi tša bohlokwa mabapi le puno ya moya, e lego go bunwa ga batho. Dithuto tšeo ke dife? E le gore re hwetše karabo, anke re ahlaahleng pego ye ka botlalo.

3. (a) Ke’ng seo se ka bago se dirile gore Jesu a re: “Mašemo . . . a šweufaletše go bunwa”? (Bona mongwalo wa ka tlase.) (b) Jesu o ile a thuša bjang barutiwa ba gagwe go kwešiša mantšu a a gagwe?

³ Jesu o ile a boledišana le barutiwa ba gagwe ka taba ye mafelelong a ngwaga wa 30 C.E., kgauswi le motse wa Samaria wo o bitšwago Sikara. Ge barutiwa ba gagwe ba be ba tsene motseng woo, Jesu o ile a šala sedibeng moo a ilego a ruta mosadi yo mongwe therešo, yoo kapejana a ilego a kwešiša bohlokwa bja dithuto tša gagwe. Ge barutiwa ba boile go Jesu, mosadi yoo o ile a kitimela Sikara go yo botša baagišani ba gagwe ka dilo tše di makatšago tšeo a ithutilego tšona. Seo a ba boditšego sona se ile sa ba kgahla kudu gomme ba bantši ba bona ba kitimela go Jesu kua sedibeng. Mohlomongwe ke ka yona nako yeo—ge Jesu a be a lebeletše ka kua ga mašemo gomme a bona lešaba la Basamaria le batamela—moo a ilego a re: ‘Bonang, mašemo a šweufaletše go bunwa.’ * Ke moka, e le go thuša barutiwa ba gagwe go kwešiša gore ga a bolele ka puno ya kgonthe eupša o bolela ka ya moya, Jesu o ile a oketša ka gore: “Mmuni o . . . kgoboketša dienywa bakeng sa bophelo bjo bo sa felego.”—Joh. 4:5-30, 36.

4. (a) Jesu o rutile dithuto dife tše pedi mabapi le puno? (b) Re tlo ahlaahla dipotšišo dife?

⁴ Jesu o rutile dithuto dife tše pedi tša bohlokwa mabapi le puno ya moya? Sa pele, o rutile gore modiro wo o akgofile. Mantšu a gagwe a gore “mašemo . . . a šweufaletše go bunwa,” e be e le a go kgothaletša barutiwa ba gagwe go ba mafolofolo. E le  gore barutiwa ba gagwe ba kwešiše kamoo modiro wo o akgofilego ka gona, Jesu o ile a oketša ka gore: “Ga bjale mmuni o hwetša moputso.” Ee, modiro wa puno o be o šetše o thomile—go be go se na nako ya go dikadika! Sa bobedi, bašomi ba thabile. Jesu o itše babjadi le babuni ba tla ‘thaba gotee.’ (Joh. 4:35b, 36) Go etša ge Jesu ka boyena a ile a thaba ge a bona gore “ba bantši ba Basamaria . . . ba dumela go yena,” barutiwa ba gagwe le bona ba be ba tla thaba kudu ge ba dutše ba šoma ka moya ka moka modirong wa puno. (Joh. 4:39-42) Pego ye ya lekgolong la pele la nywaga e na le seo e se bolelago go rena ka gobane e bontšha seo se diregago lehono nakong ya puno e kgolokgolo ya moya. Puno ya mehleng yeno e thomile neng? Ke bomang bao ba kgathago tema go yona? Mafelelo e bile afe?

5. Ke mang a etelelago pele modiro wa lefaseng ka bophara wa go buna, gona pono ya Johane e bontšha bjang gore modiro wo o akgofile?

⁵ Ponong yeo e neilwego moapostola Johane, Jehofa o utolla gore o kgethile Jesu go etelela pele modiro wa lefaseng ka bophara wa go buna batho. (Bala Kutollo 14:14-16.) Ponong ye, Jesu o hlaloswa a rwele mphapahlogo gomme a swere sekela. “Mphapahlogo wa gauta hlogong” ya Jesu o kgonthišetša boemo bja gagwe e le Kgoši e bušago. “Sekela e bogale seatleng sa gagwe” e kgonthišetša tema yeo a e kgathago e le Mmuni. Ka go bolela a diriša morongwa gore “dibjalo tša lefase di budule gabotse,” Jehofa o gatelela gore modiro wo o akgofile. Ruri “nako ya go buna e fihlile”—ga go na nako ya go dikadika! Ge Jesu a arabela taelong ya Modimo ya gore a ‘tsenye sekela ya gagwe,’ o ile a tsenya sekela ya gagwe lefaseng gomme a buna lefase—ke gore, gwa bunwa batho ba lefaseng. Pono ye e kgahlišago e re gopotša gape gore “mašemo . . . a šweufaletše go bunwa.” Na pono ye e re thuša go tseba gore puno ye ya lefaseng ka bophara e thomile neng? Ee!

6. (a) ‘Lebaka la puno’ le thomile neng? (b) Modiro wa ‘go buna lefase’ o thomile neng? Hlalosa.

⁶ Ka ge pono ya Johane yeo e lego go Kutollo kgaolo 14 e bontšha Jesu, yena Mmuni, a rwele mphapahlogo (temana 14), seo se ra gore o be a šetše a beilwe go ba Kgoši ka 1914. (Dan. 7:13, 14) Nako e itšego ka morago ga moo, Jesu o ile a laelwa gore a thome go buna (temana 15). Tatelano e swanago ya ditiragalo e bonwa seswantšhong sa Jesu sa mabapi le go bunwa ga korong, moo a rego: “Puno ke bofelo bja tshepedišo ya dilo.” Ka go re’alo, lebaka la puno le bofelo bja tshepedišo ye ya dilo di thomile ka nako e tee—ka 1914. Ka moragonyana “lebakeng la puno,” ke gona moo modiro wa puno o ilego wa thoma. (Mat. 13:30, 39) Ge re lebelela morago lehono, re kgona go bona gore modiro wa puno o thomile nywaga e itšego ka morago ga ge Jesu a thomile go buša e le Kgoši. Sa pele, go tloga ka 1914 go fihla mathomong a 1919, Jesu o ile a swarega ka modiro wa go hlwekiša balatedi ba gagwe bao ba tloditšwego. (Mal. 3:1-3; 1 Pet. 4:17) Ke moka ka 1919, modiro ‘wa go buna lefase’ o ile wa thoma. Ka ntle le go dikadika, Jesu o ile a diriša mohlanka  yo a botegago yo a bego a sa tšwa go kgethwa gore a thuše bana babo rena go bona go akgofa ga modiro wa boboledi. Ela hloko seo se ilego sa direga.

7. (a) Bana babo rena ba ile ba thušwa ke go hlahloba eng gore ba bone go akgofa ga modiro wa boboledi? (b) Bana babo rena ba ile ba kgothaletšwa go dira’ng?

⁷ Ka July 1920, Morokami o itše: “Ge re hlahloba Mangwalo, go bonagala go le molaleng gore kereke e neilwe tokelo e kgolo ya go tsebatša molaetša wa mabapi le mmušo.” Ka mohlala, mantšu a Jesaya a boporofeta a ile a thuša bana babo rena go bona gore ditaba tša Mmušo di be di swanetše go tsebatšwa lefaseng ka moka. (Jes. 49:6; 52:7; 61:1-3) Ba be ba sa tsebe gore ba tla phetha mošomo woo bjang, eupša ba ile ba bota Jehofa gore o tla ba bulela tsela. (Bala Jesaya 59:1.) Ka ge ga bjale bana babo rena ba be ba kwešiša gabotse go akgofa ga modiro wa boboledi, ba ile ba kgothaletšwa go tšea karolo ka mo go oketšegilego modirong wo. Ba ile ba arabela bjang?

8. Ka 1921, bana babo rena ba ile ba kwešiša dintlha dife tše pedi tša bohlokwa mabapi le modiro wa boboledi?

⁸ Ka December 1921, Morokami o ile wa tsebiša gore: “Wo e bile ngwaga wo o phalago mengwaga ka moka; le gona batho ba bantši ba kwele molaetša wa therešo ngwageng wo wa 1921 go feta ngwaga le ge e le ofe o fetilego.” Makasine wo o okeditše ka gore: “Eupša go sa na le modiro o mogolo wo o swanetšego go dirwa. . . . Anke re o direng re thabile.” Bana babo rena ba be ba kwešišitše dintlha tše pedi tša bohlokwa mabapi le modiro wa boboledi tšeo Jesu a ilego a di gatelela go baapostola ba gagwe tša gore modiro wo o akgofile, le gore bašomi ba thabile.

9. (a) Ka 1954, Morokami o ile wa re’ng ka modiro wa puno, gona ka baka la’ng? (b) Ke koketšego efe ya bagoeledi yeo e bilego gona lefaseng ka bophara nywageng e 50 e fetilego? (Bona tšhate yeo e rego, “ Koketšego ya Lefaseng ka Bophara.”)

⁹ Ka bo-1930, modiro wa boboledi o ile wa oketšega le go feta ka morago ga gore bana babo rena ba kwešiše gore lešaba le legolo la dinku tše dingwe le tla arabela molaetšeng wa Mmušo. (Jes. 55:5; Joh. 10:16; Kut. 7:9) Mafelelo e bile afe? Palo ya bao ba bego ba bolela molaetša wa Mmušo e ile ya oketša go tloga go 41 000 ka 1934 go ya go 500 000 ka 1953! Morokami wa December 1, 1954, o ile wa phetha ka mo go nepagetšego gore: “Re phethile modiro wo o mogolo wa puno ya lefaseng ka bophara ka thušo ya moya wa Jehofa le ka matla a Lentšu la gagwe.” *—Sak. 4:6.

10, 11. Ke dibopego dife tša go gola ga peu tšeo di gatelelwago seswantšhong sa thoro ya mosetata?

¹⁰ Diswantšhong tša gagwe tša mabapi le Mmušo, Jesu o boletše e sa le pele ka tsela e kwagalago mafelelo a modiro wa puno. Anke re ahlaahleng seswantšho sa mabapi le thoro ya sehlare sa mosetata le sa komelo. Re tlo lebelela kudu kamoo di phethagalago ka gona mehleng ye ya bofelo.

¹¹ Seswantšho sa thoro ya mosetata. Monna yo a itšego o ile a bjala thoro ya mosetata. Ke moka ya gola ya ba sehlare moo dinonyana di tlago gomme tša hwetša madulo. (Bala Mateo 13:31, 32.) Ke dibopego dife tša go gola ga peu tšeo di gatelelwago seswantšhong se? (1) Bogolo bja kgolo bo a makatša. “Peu e nyenyanenyenyane go dipeu ka moka” e fetoga sehlare sa “makala a magolo.” (Mar. 4:31, 32) (2) Kgolo e kgonthišeditšwe. “Ge [peu] e bjetšwe, e a mela.” Jesu ga a re: “E ka mela.” Eupša o re: “E a mela.” Ga go na seo e se šitišago go gola. (3) Sehlare se seo se golago se gogela baeng le go ba nea madulo. “Dinonyana tša legodimo di [a tla]” gomme tša “hwetša madulo ka tlase ga moriti wa [sona].” Dibopego tše tše tharo di šoma bjang punong ya moya ya mehleng yeno?

12. Seswantšho sa thoro ya mosetata se šoma bjang punong ya lehono? (Bona le tšhate yeo e rego, “ Palo e Oketšegago ya Dithuto tša Beibele.”)

¹² (1) Bogolo bja kgolo: Seswantšho se se gatelela kgolo ya molaetša wa Mmušo le ya phuthego ya Bokriste. Ga e sa le go tloga ka 1919, babuni ba mafolofolo ba be ba dutše ba kgobokeletšwa ka phuthegong e tsošološitšwego ya Bokriste. Ka nako yeo, palo ya bona e be e le e nyenyane, eupša e ile ya gola ka lebelo. Ge e le gabotse, kgolo yeo e bile e makatšago kudu go tloga mathomong a bo-1900 go fihla lehono. (Jes. 60:22) (2) Kgonthišetšo: Kgolo ya phuthego ya Bokriste ga se ya ka ya šitišwa ke selo. Go sa šetšwe gore manaba a Modimo a ile a leka go bea mapheko a mantši gakaakang godimo ga peu yeo e nyenyane, e ile ya tšwela pele go gola. (Jes. 54:17) (3) Madulo: “Dinonyana tša legodimo” tšeo di hwetšago madulo sehlareng seo di emela batho ba dimilione ba dipelo tše dibotse bao ba tšwago dinageng tše e ka bago tše 240 bao ba arabetšego molaetšeng wa Mmušo ka go ba karolo ya phuthego ya Bokriste. (Hesek. 17:23) Ge ba le moo, ba hwetša dijo tša moya, tapologo le tšhireletšego.—Jes. 32:1, 2; 54:13.

13. Seswantšho sa komelo se gatelela dibopego dife tša kgolo?

¹³ Seswantšho sa komelo. Ka morago ga gore mosadi a tšhele komelo e itšego ka gare ga hlama, komelo yeo e ile ya bediša hlama ka moka. (Bala Mateo 13:33.) Ke dibopego dife tša kgolo tšeo di gatelelwago seswantšhong se? Anke re ahlaahleng tše pedi. (1) Kgolo e dira gore go be le phetogo. Komelo e ile ya phatlalala “go fihla ge hlama ka moka e betše.” (2) Kgolo e gohle. Komelo yeo e ile ya bediša ‘bupi bja tekanyo ya dintlatla ka moka tše tharo tše kgolo’—hlama ka moka. Dibopego tše tše pedi di šoma bjang punong ya moya ya mehleng yeno?

14. Seswantšho sa komelo se šoma bjang punong ya lehono?

 ¹⁴ (1) Phetogo: Komelo e emela molaetša wa Mmušo gomme hlama e emela batho. Ka ge komelo e dira gore go be le phetogo ka morago ga ge e tswakilwe le bupi, molaetša wa Mmušo le wona o dira gore dipelo tša batho di fetoge ka morago ga gore ba o amogele. (Baroma 12:2) (2) E gohle: Go phatlalala ga komelo go emela go phatlalala ga molaetša wa Mmušo. Komelo e phatlalala ka gare ga hlama go fihlela e tseneletše ka gare ga yona ka moka. Ka mo go swanago, molaetša wa Mmušo o phatlaletše “go fihla karolong ya kgole ya lefase.” (Dit. 1:8) Le gona sebopego se sa seswantšho se bontšha gore gaešita le dinageng tšeo modiro wa rena o thibetšwego, molaetša wa Mmušo o tla fihla, gaešita le ge dikarolong tšeo tša lefase modiro wa rena wa boboledi o ka fo se lemogwe.

15. Mantšu a Jesaya 60:5, 22 a phethagetše bjang? (Bona le lepokisi le le rego, “ Jehofa o Dirile Gore go Kgonege,” go letlakala 93, le leo le rego, “Kamoo ‘ Mmotlana’ a Fetogilego ‘Setšhaba se Matla,’” go matlakala 96-97.)

¹⁵ Nywaga e ka bago e 800 pele Jesu a ka bolela diswantšho tšeo, Jehofa o ile a diriša Jesaya go bolela e sa le pele ka mantšu a sa lebalegego bogolo bja puno ya moya ya mehleng yeno le  lethabo leo le bego le tla e tliša. * Jehofa o hlalosa batho bao “ba tšwago kgole” ba kgeregela mokgatlong wa gagwe. Ge a be a itshwantšha le “mosadi,” yoo lehono a swantšhetšwago ke mašaledi a batlotšwa mo lefaseng, o itše: “O tla bona wa ba wa phadima, gomme pelo ya gago e tla thaba le go hlalala, ka gobane lehumo la lewatle le tla tla go wena; matlotlo a ditšhaba a tla tla go wena.” (Jes. 60:1, 4, 5, 9) Ruri mantšu ao ke a therešo! Lehono, bao e lego kgale e le bahlanka ba Jehofa ba thaba kudu ge ba bona kamoo palo ya bagoeledi ba Mmušo dinageng tša gabo bona e oketšegilego go tloga go ba sego kae feela go ya go ba diketekete.

16, 17. Lebaka le lengwe la gore “mobjadi le mmuni ba thabe gotee” ke lefe? (Bona le lepokisi le le rego, “ Kamoo Dipampišana tše Pedi di Ilego tša Kgoma Batho ba Babedi Kua Amazon.”)

¹⁶ O tla gopola gore Jesu o ile a botša baapostola ba gagwe gore: “Mmuni o . . . kgoboketša dienywa bakeng sa bophelo bjo bo sa felego, e le gore mobjadi le mmuni ba thabe gotee.” (Joh. 4:36) Re ‘thaba bjang gotee’ punong ya lefase ka bophara? Ka ditsela tše mmalwa. Anke re ahlaahleng tše tharo.

¹⁷ Sa pele, re thabela go bona tema yeo Jehofa a e kgathago modirong wo. Ge re bolela molaetša wa Mmušo, re bjala peu. (Mat. 13:18, 19) Ge re thuša motho yo a itšego go ba morutiwa wa Kriste, re buna dienywa. Le gona ka moka ga rena re thaba kudu le go makala ge re bona tsela yeo Jehofa a dirago gore peu ya Mmušo ‘e hloge le go gola.’ (Mar. 4:27, 28) Tše dingwe tša dipeu tšeo re di bjalago di mela ka morago ga nako e itšego gomme tša bunwa ke ba bangwe. O ka ba o bile le phihlelo e swanago le ya Joan, e lego kgaetšedi wa Mokriste wa kua Brithania yo a kolobeditšwego nywageng e 60 e fetilego. O itše: “Ke kopane le batho bao ba ilego ba mpotša gore ke ile ka bjala peu ka dipelong tša bona ge ke be ke bolela le bona ka therešo nywageng e mentši e fetilego. Ka morago, Dihlatse tše dingwe di ile tša ithuta Beibele le bona ke sa tsebe gomme tša ba thuša go ba bahlanka ba Jehofa. Ke thabela gore peu yeo ke e bjetšego e ile ya gola gomme ya bunwa ke ba bangwe.”—Bala 1 Bakorinthe 3:6, 7.

18. Re na le lebaka lefe la go thaba leo le boletšwego go 1 Bakorinthe 3:8?

¹⁸ Sa bobedi, re dula re le bašomi bao ba thabilego ge ka mehla re gopola seo Paulo a se boletšego ge a be a re: “Motho yo mongwe le yo mongwe o tla amogela moputso wa gagwe go ya ka boitapišo bja gagwe.” (1 Bakor. 3:8) Re tlo newa moputso go ya ka boitapišo goba modiro wa rena, e sego go ya ka mafelelo a modiro woo. Kgonthišetšo yeo e kgothatša kudu go bao ba dirago boboledi tšhemong yeo batho ba sa arabelego gabotse! Go Modimo, Hlatse e nngwe le e nngwe yeo e tšeago karolo ka pelo ka moka modirong wa go bjala e “enywa dienywa tše dintši,” ka go re’alo e na le lebaka la go thaba.—Joh. 15:8; Mat. 13:23.

19. (a) Boporofeta bja Jesu bjo bo lego go Mateo 24:14 bo re nea lebaka lefe la go thaba? (b) Ke’ng seo re swanetšego go dula re se gopola ge e ba batho bao re boledišanago le bona ba sa fetoge barutiwa?

¹⁹ Sa boraro, re thabela gore modiro wa rena o phethagatša boporofeta. Ela hloko karabo ya Jesu ge baapostola ba gagwe ba be ba mmotšiša gore: “Pontšho ya go ba gona ga gago le ya  bofelo bja tshepedišo ya dilo e tla ba eng?” O ile a ba botša gore karolo e nngwe ya pontšho yeo e be e tla ba go bolelwa ga ditaba tše dibotse lefaseng ka bophara. Na o be a bolela ka modiro wa go dira barutiwa? Aowa. O itše: “Ditaba tše tše dibotse tša Mmušo di tla bolelwa lefaseng ka moka gore e be bohlatse.” (Mat. 24:3, 14) Ka go re’alo, go bolela ka Mmušo—go bjala peu—ke karolo ya pontšho yeo. Ka gona, ge re dutše re bolela ditaba tše dibotse tša Mmušo, re swanetše go dula re gopola gore gaešita le ge bao re boledišanago le bona ba sa fetoge barutiwa, eupša re nea “bohlatse.” * Ee, go sa šetšwe tsela yeo batho ba arabelago ka yona, re tšea karolo go phethagatšeng boporofeta bja Jesu e bile re na le tokelo ya go ba “bašomigotee le Modimo.” (1 Bakor. 3:9) Ruri le ke lebaka le lebotse la go thaba!

20, 21. (a) Mantšu a Maleaki 1:11 a phethagala bjang? (b) O ikemišeditše go dira’ng modirong wa puno, gona ka baka la’ng?

²⁰ Lekgolong la pele la nywaga, Jesu o ile a thuša baapostola ba gagwe go bona gore modiro wa puno o akgofile. Go tloga ka 1919 go ya pele, Jesu o thušitše barutiwa ba gagwe ba mehleng yeno go kwešiša taba yeo. Batho ba Modimo ba ile ba arabela ka go ba mafolofolo kudu modirong wa bona. Ge e le gabotse, ga go na seo se ilego sa šitiša modiro wa puno. Go etša ge moporofeta Maleaki a boletše e sa le pele, lehono modiro wa boboledi o dirwa “go tloga ka bohlabela go fihla ka bodikela.” (Mal. 1:11) Ee, go tloga ka bohlabela go fihla ka bodikela—go sa šetšwe moo ba lego gona lefaseng—babjadi le babuni ba šoma mmogo le go thaba gotee. Le gona, go tloga ka bohlabela go fihla ka bodikela—go tloga mesong go fihla bošego, goba letšatši ka moka—re šoma ka maikwelo a go akgofa.

²¹ Lehono ge re lebelela morago nywageng ya ka godimo ga e 100 e fetilego gomme re bona kamoo sehlopha se senyenyane sa bahlanka ba Modimo se godilego ya ba “setšhaba se matla,” ruri dipelo tša rena di a “thaba le go hlalala.” (Jes. 60:5, 22) Eka lethabo leo le tsela yeo re ratago Jehofa, yena “Mong wa puno,” di ka tutuetša yo mongwe le yo mongwe wa rena go tšwela pele a kgatha tema punong ye e kgolokgolo!—Luka 10:2.