Ir al contenido

Ir al índice

9 YACHAQANA

Willasqanchejpi Dios yanapawanchej: Chajrasqa; cosechanapaj poqosqaña kashanku

Willasqanchejpi Dios yanapawanchej: Chajrasqa; cosechanapaj poqosqaña kashanku

KAY YACHAQANAQA

Jehová Reinonmanta cheqa kaj mujuta wiñachisqanta yachachiwanchej

1, 2. 1) ¿Imaraykutaj Jesuspa nisqanta yachachisqasnin mana entiendeyta atillarqankuchu? 2) ¿Imayna cosechamantataj Jesús parlasharqa?

 JESUSQA yachachisqasninman nerqa: “Qhawariychej chajrasta; cosechanapaj poqosqaña kashanku”, nispa. Paykunaqa, Jesús rikuchisqan ladota qhawarerqanku. Chaypitaj rikorqanku cebada chajrasqa pʼutumushallasqantaraj, nitaj cosechanapaj jinachu kasqanta. Niraj cosecha tiempochu kasqanrayku, yachachisqasnenqa nichá Jesuspa nisqanta entiendeyta atillarqankuchu (Juan 4:35).

2 Jesusqa, mana cebada cosechamantachu parlasharqa. Manaqa, runasta tantaymanta iskay imasta yachachiyta munarqa. Chayta entiendenapajqa, Jesuspa nisqanta astawan ukhuncharina.

Mana jinallachu qhepakuspa, kusisqas kananku karqa

3. 1) ¿Imamantá Jesús parlashanman karqa chajrasqa; cosechanapaj poqosqaña kashanku nispa? 2) ¿Imaynatá Jesús chayta sutʼincharqa?

3 Jesusqa, 30 wata tukukuynejta Samariapi Sicar llajta qayllapi chayta yachachisqasninman nerqa. Yachachisqasnin llajtaman rinankukama, Jesusqa pujyu qayllapi qhepakorqa, Samaria llajtayoj warmimantaj cheqa kajmanta willarerqa. Chay warmitaj, Jesuspa nisqanta sumajta entienderqa. Jesuspa yachachisqasnin kutimojtinkutaj chay warmeqa Sicarman rispa yachakusqanta usqhayllata vecinosninman willaramorqa. Chay runasqa, uyariytawan, Jesús kasharqa chayman rerqanku. Jesusqa, ichá chay kutipi ninman karqa: “Qhawariychej chajrasta; cosechanapaj poqosqaña kashanku”, nispa, ashkha samaritanosta payman rishajta rikuspa. Chaymantataj mana cosechamantapunichu, manaqa Diospa cosechanmanta parlashasqanta sutʼinchananpaj, kayta nerqa: “Pichus ruthojqa [...], poqoyta[...] wiñay kawsaypaj tantanqa”, nispa (Juan 4:5-30, 36).

4. 1) ¿Imastataj Jesús cosechamanta yachacherqa? 2) ¿Ima tapuykunamantaj kutichisun?

4 ¿Imastataj Jesús, Diospa cosechanmanta yachacherqa? Uj kaj, usqhayllata willakunan kasqanta. “Chajras[...] cosechanapaj poqosqaña kashanku” nispaqa, mana jinallachu qhepakunankuta nisharqa, manaqa usqhayllata llankʼananku kasqanta. Chayta reparanankupajtaj nerqa: “Pichus ruthojqa pagonta japʼikaponqa”, nispa. Arí, cosechaqa qallarerqaña, usqhayllatataj ruwananku karqa. Iskay kaj, cosechajkunaqa kusikunanku kasqanta. Jesús nisqanman jina, tarpojkunawan cosechajkunawanqa khuska kusikunanku karqa (Juan 4:35 tukukuynin, 36). Jesusqa, “Samaria llajtayojkunamanta ashkhas” paypi creesqankurayku kusikorqa, ajinallatataj yachachisqasninpis llankʼayninkuta sumajta juntʼaspa kusikunanku karqa (Juan 4:39-42). Jesús yachachisqasninman nisqanqa may sumajpuni. Imaraykuchus kay tiempopi, Diospa jatun cosechanpi imachus kashasqanta rikuchiwanchej. ¿Maykʼajtaj kay cosecha qallarerqa? ¿Pikunataj cosechashanku? ¿Imaynataj chay cosechapi rishan?

Reyninchejqa jatun cosechapi llankʼashan

5. ¿Pitaj Jallpʼantinpi cosechata ñaupajman apashan, imaynatá Juan mosqoypi jina rikusqan usqhayllata willakunan kasqanta rikuchin?

5 Jehovaqa, apóstol Juanman uj mosqoypi jina rikucherqa, Jallpʼantinpi cosechata ñaupajman apananpaj Jesusta churasqanta: nisunman runasta tantananpaj (Apocalipsis 14:14-16 leey). Juanqa, Jesusta pilluyojta, hoseyojtataj rikorqa. “Umampi qori pilluyoj” Jesús kasqanqa, Rey kasqanta rikuchin. “Makimpi[...] filochasqa hoseyoj” kasqantaj, pay cosechaj kasqanta. Jehovaqa uj angelnejta, “kay pachaj poqoynin[...] ñapis poqosqaña kashan” nispa, usqhayllata llankʼakunan kasqanta rikucherqa. Ajinapunitaj, “ruthuna tiempo chayamunña”, usqhayllatataj ruwana kashan. Diosqa, Jesusman kayta kamacherqa: “Hoseykita japʼispa ruthuypacha”, nispa. Jesustaj chayta kasukuspa cosechanpacha, nisunman runasta Jallpʼantinmanta yachachisqasnin kanankupaj tantan. Juan mosqoypi jina rikusqanqa, “chajras[qa]; cosechanapaj poqosqaña” kashasqankuta reparachiwanchej. ¿Chay yanapawanchejchu maykʼajchus Jallpʼantinpi cosecha tiempo qallarisqanta yachanapaj? Arí, chayta qhawarina.

6. 1) ¿Maykʼajtaj cosecha tiempo qallarerqa? 2) ¿Maykʼajtaj “kay pachaj poqoyninta” tantakuyta qallarikorqa? Sutʼinchariy.

6 Apocalipsis libroj 14 capitulonpi Juanqa mosqoypi jina cosechaj Jesusta pilluyojta rikorqa (14 versículo). Chaytaj rikuchin cosecha qallarinanpaj Jesusqa Reyña kasqanta (Dan. 7:13, 14). Payqa 1914 watapi rey churasqa karqa. Aswan qhepamantaj, cosechananpaj kamachisqa karqa (15 versículo). Chaykunaqa, Jesús trigomanta rijchʼanachinanpi imatachus nisqanwan kikillantaj. Chaypi nerqa: “Cosechaqa kay pachaj tukukuynin”, nispa. Cosecha tiempowan kay pachaj tukukuyninwanqa, 1914 watallapitaj qallarerqanku. “Trigo ruthunaña kajtintaj”, cosecha qallarerqa (Mat. 13:30, 39). Kay tiempopeqa aswan sutʼita reparanchej, Jesús rey jina kamachiyta qallarisqanmanta watasninman cosecha qallarisqanta. Ñaupajtaqa, 1914 watamantapacha 1919 wata qallariykama, Jesusqa ajllasqa cristianosta llimphucharqa (Mal. 3:1-3; 1 Ped. 4:17). Kay 1919 watallapitaj “kay pachaj poqoyninta” tantayta qallarikorqa. Jesusqa, churasqan allin kamachi yuyayniyojnejta, hermanosta yanaparqa usqhayllata willananku kasqanta reparanankupaj. Chayta astawan qhawarina.

7. 1) ¿Imataj hermanosta yanaparqa usqhayllata willananku kasqanta reparanankupaj? 2) ¿Imata ruwanankupajtaj paykunata kallpachakorqa?

7 Kay 1920 watapi 1 julio killamanta Torremanta Qhawaj revistapi jinata nerqa: “Bibliata ukhuncharispa reparayku, iglesiaqa [qotuchakuy] Diospa reinonmanta sumaj willaykunata willanan kasqanta”, nispa. Sutʼincharinapaj, profeta Isaías nisqanqa, hermanosta yanaparqa, sumaj willaykuna Jallpʼantinpi willakunan kasqanta reparanankupaj (Isa. 49:6; 52:7; 61:1-3). Hermanosqa, imaynatachus chayta ruwanankuta mana yacharqankuchu, jinapis Jehová yanapananpi atienekorqanku (Isaías 59:1 leey). Usqhayllata willana kasqanta sutʼita entiendespa, hermanostaqa astawan willanankupaj kallpachakorqa. ¿Chayman jinapunichu ruwarqanku?

8. ¿Imastataj 1921 watapi hermanosninchej sumajta entienderqanku?

8 Kay 1921 watapi diciembre killamanta Torremanta Qhawaj revistapi ajinata nerqa: “Kay wataqa ni mayqen wata jina. Kay 1921 watapi ashkha runaspiwan cheqa kajmanta uyarerqanku”, nispa. Chantá nillarqataj: “Ruwayninchejqa ashkharaj. [...] Chaytataj kusiywan ruwanallapuni”, nispa. Hermanosqa, Jesús apostolesninman imatachus yachachisqanta entienderqanku: usqhayllata willakunanta, cosechajkunataj kusikunankuta.

9. 1) ¿Imatataj 1955 watamanta Torremanta Qhawaj revistapi nerqa, imaraykutaj? 2) ¿Mashkha willajkunataj kay pasaj 50 wataspi yapakorqa? (“ Jallpʼantinpi yapakusqan” nisqata qhawariy.)

9 Kay 1930 watas chaynejpi waj ovejasmanta kaj “may chhika” runas, Diospa Reinonmanta sumaj willaykunata uyarinankuta entiendekorqa. Chayraykutaj astawan willakorqa (Isa. 55:5; Juan 10:16; Apo. 7:9). Ajinata willakusqanrayku, Diospa Reinonmanta willajkunaqa, 1934 watapi 41.000 willajkunamanta, 1953 watapaj 500.000 willajkunaman yapakorqa. Kay 1955 watapi 15 mayo killamanta Torremanta Qhawaj revistapi jinata nerqa: “Chay cosechaqa, Jehovaj espíritu santonpa yanapayninwan, Palabranpa atiyninwantaj”, nispa (Zac. 4:6). a

 

JALLPʼANTINPI YAPAKUSQAN

Suyu

1962

1987

2013

Australia

15,927

46,170

66,023

Brasil

26,390

216,216

756,455

Francia

18,452

96,954

124,029

Italia

6,929

149,870

247,251

Japón

2,491

120,722

217,154

México

27,054

222,168

772,628

Nigeria

33,956

133,899

344,342

Filipinas

36,829

101,735

181,236

Estados Unidos

289,135

780,676

1,203,642

Zambia

30,129

67,144

162,370

 

BIBLIAMANTA YACHAKOJKUNA YAPAKUSQAN

1950

234,952

1960

646,108

1970

1,146,378

1980

1,371,584

1990

3,624,091

2000

4,766,631

2010

8,058,359

Cosecha imaynachus kananmanta rijchʼanachinas

10, 11. Mostaza mujumanta rijchʼanachinapi, ¿imastataj muju wiñasqanmanta sutʼinchan?

10 Jesusqa, Reinomanta rijchʼanachinasninpi, imaynachus cosecha kananta nerqa. Kunanqa, mostaza mujumanta, levaduramanta rijchʼanachinasninta ukhuncharina. Astawanqa, kay tukukuy pʼunchaykunapi imaynatachus juntʼakusqanta qhawarisun.

11 Mostaza mujumanta rijchʼanachina. Uj runa mostaza mujuta tarpun. Chaytaj uj jatun sachʼaman wiñan, pʼisqospis chaypi thapachakunku (Mateo 13:31, 32 leey). ¿Imastataj kay rijchʼanachinapi muju wiñasqanmanta sutʼinchan? 1) Wiñasqanqa tʼukunapaj jinapuni. “Tarpukoj mujusmanta nisqaqa aswan juchʼuysitu” kaspapis, “palqasnenqa jatuchajta wiñanku” (Mar. 4:31, 32). 2) Wiñananpuni tiyan. “Tarpusqaña kaspa [mujoqa] wiñamun.” Jesusqa mana nerqachu ichá wiñamonqa, astawanpis “wiñamun” nerqa. Wiñanantaqa ni imapis jarkʼayta atinchu. 3) Chay wiñaj sachʼaqa llanthurikunapaj jina. “Pʼisqospis” “llanthurikunku”. Kay kinsa imas, ¿imaynatá Diospa kay tiempo cosechanpi juntʼakushan?

12. Mostaza mujumanta rijchʼanachina, ¿imaynatá Diospa kay tiempo cosechanpi juntʼakushan? (“ Bibliamanta yachakojkuna yapakusqan” nisqata qhawariy.)

12 1) Wiñasqanqa tʼukunapaj jinapuni: Kay rijchʼanachinaqa, Diospa Reinonmanta astawan willakusqanta, Diospa llajtan wiñasqanta ima sutʼinchan. Kay 1919 watamantapacha Diospa llimphuchasqa llajtanman, cosechajkuna yaykorqanku. Qallariypi pisilla kajtinkupis, usqhayllata yapaykukorqanku. Arí, kay 1900 watas chaynejmantapacha kunankamaqa astawanpuni yapaykukun (Isa. 60:22). 2) Wiñananpuni tiyan: Diospa llajtan ñauparinantaqa, ni ima jarkʼayta aterqachu. Diospa enemigosnin chay juchʼuy mujitu wiñananman churanakojtinkupis, wiñallarqapuni (Isa. 54:17). 3) Wiñaj sachʼaqa llanthurikunapaj jina: Sachʼaj thansasninpi thapacharikoj “pʼisqos[qa]”, llampʼu sonqo runaswan ninakunku, pikunachus Diosmanta yachakuspa llajtanman yaykunku, chay runaswan. Paykunaqa 240 suyusmanta jina, llajtasmantataj kanku (Eze. 17:23). Diospa llajtanpeqa mikhunata jina, llanthuta jina, jarkʼayta jinataj tarinku (Isa. 32:1, 2; 54:13).

Mostaza mujumanta rijchʼanachinaqa rikuchin Diospa llajtanpi kajkunaqa llanthuta jina, jarkʼaytataj tarisqankuta (11, 12 parrafosta qhawariy)

13. Levaduramanta rijchʼanachina, ¿imastataj masa wiñasqanmanta sutʼinchan?

13 Levaduramanta rijchʼanachina. Uj warmeqa, levadurata ashkha jakʼuman chajruykun, chaytaj tukuynin masata poqochin (Mateo 13:33 leey). ¿Imastataj kay rijchʼanachinapi masa wiñasqanmanta sutʼinchan? Iskay yachachiykunata qhawarina. 1) Wiñasqanrayku mana kikillanpunichu. Levaduraqa pisimanta pisi “tukuynin masata” poqochin. 2) Tukuynin masaman chayan. Levaduraqa “kinsa arrobas” jakʼuta poqochin, nisunman tukuynin masata. Kay iskay imas, ¿imaynamantataj Diospa kay tiempo cosechanpi juntʼakushan?

14. Levaduramanta rijchʼanachina, ¿imaynatá Diospa kay tiempo cosechanpi juntʼakushan?

14 1) Mana kikillanpunichu: Levaduraqa, Diospa Reinonmanta willayninchejwan ninakun, masataj runaswan. Levaduraqa mana reparayllata masata poqochin. Ajinallatataj Reinomanta willayninchejqa, runaj sonqonta mana reparanallanchejta tijrachin (Rom. 12:2). 2) Tukuyninman chayan: Levadura masata poqochisqanqa, Diospa Reinonmanta willayninchej tukuynejman chayasqanwan ninakun. Levaduraqa tukuynin masata poqochiyta atin. Ajinallatataj Reinomanta willayninchejqa, “tukuy kay pachaj kʼuchusninkama” chayan (Hech. 1:8). Kay rijchʼanachinaqa, rikuchiwanchej wakin lugarespi kamachejkuna mana willananchejta saqenkuchu chay lugarespipis, Reinomanta willayninchejqa mana reparayllata runasman chayanallantapuni.

15. ¿Imaynatá Isaías 60:5, 22 versiculospi nisqan juntʼakun? (“ Jehovaj yanapayninwan atikorqa” nisqa recuadrota 93 paginapi, “ ‘Mana kasuy runaspis uj jatun nacionman tukunku’” nisqa recuadrotawan 96, 97 paginaspi qhawariy.)

15 Jesús niraj chayta nishajtin, Jehovaqa 800 watas ñaupajta jina, profetan Isaiasnejta nerqa kay tiempopi cosechanqa ashkha kananta, kusikunapajtaj kananta. b Jehovaqa rikuchin, “karu llajtasmanta” runas llajtanman jamusqankuta. Chantapis uj “warmiman, [NM]” nillarqataj: “Rikuspa, sumajta kusikunki, sonqoykitaj kusiywan tʼikarenqa. Mama qocha kantupi tiyakojkunaqa valorniyoj imasninkuta apamusonqanku, tukuy nacionespa qhapajyayninkupis qanman chayamonqa”, nispa (Isa. 60:1, 4, 5, 9). Chay warmeqa, Jallpʼapiraj kausaj ajllasqa cristianoswan ninakun. ¡Chay nisqanqa jinapuni! Imaraykuchus kay tiempopi unay watastaña Diosta sirvej cristianosqa, maypichus tiyakunku chaypi, Diospa Reinonmanta pisi willajkunalla kasqankumanta ashkhaman tukusqankuta rikuspa, mayta kusikunku.

¿Imaraykutaj Jehovaj kamachisnin kusikunku?

16, 17. ¿Imaraykutaj khuska kusikunku tarpojkunawan, cosechajkunawan? (“ Amazonas nisqapi iskay tratados iskay runaspa sonqonman chayarqa” nisqa recuadrota qhawariy.)

16 ¿Yuyarikunkichu Jesús apostolesninman nisqanta? Pay nerqa: “Pichus ruthojqa [...] poqoyta[...] wiñay kawsaypaj tantanqa, tarpojwan khuska kusikunampaj”, nispa (Juan 4:36). ¿Imaynasmantataj khuska kusikunchej tarpojkunawan cosechajkunawan Jallpʼantinpi cosechapi? Chaymanta parlarina.

17 1) Willaypi Jehová yanapawasqanchej kusichiwanchej. Diospa Reinonmanta willaspaqa mujutapis tarpushasunman jina (Mat. 13:18, 19). Pillatapis cristianoman tukunanpaj yanapajtinchejqa, cosechashasunmanpis jina. Jehovaj yanapayninwan Reinomanta muju “pʼutumuspa” “wiña[jtin]”, mayta kusikunchej (Mar. 4:27, 28). Wakin tarpusqanchej mujusqa, unaymantaraj pʼutumun, waj hermanostaj cosechanku. Ichá qanpis Joan sutiyoj hermana jina rikukorqanki. Payqa Gran Bretaña suyumanta, 60 watasñataj bautizasqa. Pay nin: “Diosmanta unayña willasqay runaswan tinkukuni, paykunaqa sonqonkupi mujuta jina tarpusqayta niwarqanku. Paykunamanqa waj Testigos Bibliamanta yachachisqanku, Jehovaj kamachisninman tukunankupajtaj yanapasqanku. Tarpusqay mujitu wiñasqanta, cosechakusqantataj yachaspa, ¡mayta kusikuni!”, nispa (1 Corintios 3:6, 7 leey).

18. Kay 1 Corintios 3:8 versiculopi nisqanman jina, ¿imaraykutaj kusikunchej?

18 2) Pabloj nisqanta mana qonqasunchu chayqa kusisqallapuni kasun. Pay nerqa: “Sapa ujninku tʼinkankuta japʼikaponqanku ruwasqankuman jina”, nispa (1 Cor. 3:8). Tʼinkataqa, ruwasqanchejman jina japʼisun, nitaj mashkha runastachus Diosta yupaychanankupaj yanapasqanchejman jinachu. Chayta yachayqa Diosmanta mana uyariyta munankuchu chay lugarespi willajkunata, mayta kallpachan. Diospajqa, sapa Testigo mujuta tarpusqanrayku “ashkha poqoyniyoj rama jina”, chayraykutaj kusikuyta atinku (Juan 15:8; Mat. 13:23).

19. 1) ¿Imaynatataj Mateo 24:14 versiculopi nisqan kusikunapaj yanapawanchej? 2) ¿Imatá yuyarikunanchej tiyan ni pitapis Jesuspa yachachisqasninman tukuchiyta atispa?

19 3) Kusichillawanchejtaj, llankʼayninchej Jesuspa ujnin profecianta juntʼasqanta yachay. Jesuspa apostolesnenqa kayta taporqanku: “Ima señaltataj rikuchiwasqayku kutimunaykimanta, kay pachaj tukukuyninmantawan?”, nispa. Jesustaj Jallpʼantinpi willakunan, kutimuyninmanta ujnin señal kasqanta nerqa. ¿Runasta yachachisqasninman tukuchiymantachu parlasharqa? Mana. Jesús nerqa: “Janaj pacha reinomanta evangelio tukuynejpi willasqa kanqa, tukuy runas yachanankupaj”, nispa (Mat. 24:3, 14). Chayrayku Diospa Reinonmanta willakusqanqa, nisunman mujuta tarpoyqa, Jesuspa kutimuyninmanta ujnin señal. Ni pita Jesuspa yachachisqanman tukuchiyta atispapis, “tukuy runas yachanankupaj” willanchej. c Arí, runas mana uyariwajtinchejpis, Jesuspa profecian juntʼakunanpaj yanapashanchej. Chantapis “Dioswan khuska” trabajashanchej (1 Cor. 3:9). ¡Chaytaj mayta kusichiwanchej!

“Inti llojsimuyninmanta inti yaykuyninkama”

20, 21. 1) ¿Imaynatá Malaquías 1:11 nisqan juntʼakushan? 2) ¿Imatá Diospa cosechanpi ruwayta munallankipuni, imaraykú?

20 Jesusqa, apostolesninta yanaparqa cosechapi usqhayllata llankʼana kasqanta reparanankupaj. Kay tiempopipis, 1919 watamantapacha, yachachisqasninta chayta reparanankupaj yanapan. Chayrayku Diospa llajtanqa astawan willarqa. Cosechataqa ni pi sayachiyta aterqachu. Profeta Malaquías nerqa jinataj, “inti llojsimuyninmanta inti yaykuyninkama” willakushan (Mal. 1:11, NM). Tarpojkuna, cosechajkuna imaqa, Jallpʼantinpi maypi kashaspapis khuska llankʼanku, kusikunkutaj. Malaquiaspa nisqanqa niyta munallantaj, llankʼayninchejta usqhayllata ruwananchejta, paqarinmanta chʼisiyanankama, nisunman diantinta.

21 Pachaj watas ñaupajta Diospa kamachisnin pisilla kasqankuta yachaspa, kunantaj “uj jatun nacionman” tukusqankuta rikuspa, mayta kusikunchej, sonqonchejpis kusiywan tʼikarin (Isa. 60:5, 22). Kusikusqanchej, Jehovata nisunman “cosecha[j]” dueñonta munakusqanchej imaqa, chay jatun cosechata tukuchanapaj yanapanawanchej tiyan (Luc. 10:2).

a Chay wataspi, qhepan watasninmanpis imachus kasqanta yachanaykipaj, Los testigos de Jehová, proclamadores del Reino de Dios nisqa librota 425-520 paginasninta leeriy. Chaypeqa parlashan 1919 watamanta 1992 watakama Diospa llajtan ñauparisqanmanta.

b Kaymanta astawan yachanaykipaj Las profecías de Isaías, una luz para toda la humanidad II nisqa librota 303-320 paginasninta leeriy.

c Bibliamanta Yachaqajkunaqa chayta entienderqankuña. Kay 1895 watapi 15 noviembre killamanta Torremanta Qhawaj revistapi nerqa: “Pisi trigollata oqhariyta atejtinchejpis, tukuy yachanallankupajpis cheqa kajta willayta atinchej. [...] Evangeliotaqa tukuy willayta atinchej”.