Aver yem sha atineakaa

Aver yem sha mver u atineakaa

ITYOUGH 9

Kwagh u A Dugh ken Tom u Pasen Kwagh La—“Iyiav Mbi ken Ishule, Mbi Via Kuma u Sundan”

Kwagh u A Dugh ken Tom u Pasen Kwagh La—“Iyiav Mbi ken Ishule, Mbi Via Kuma u Sundan”

KWAGH U I TIM SHA MI KEN ITYOUGH KIN YÔ

Yehova er ivor i mimi u kwagh u Tartor la vese

1, 2. (a) Er nan ve kwagh u Yesu ôr a mbahenen nav la lan ve ishima? (b) Yesu lu ôron kwagh u sunda u nyi?

YESU yange kaa a mbahenen nav ér: “Kende nen ashe sha, nenge nen, iyiav mbi ken ishule, mbi via kuma u sundan.” Kwagh ne lan mbahenen nav ishima kpishi, gadia ve gema ve kenger vegher u Yesu lu ôron kwagh tesen ave la, kpa ve nenge a iyiav ken ishule mbi vian ga, ve nenge di a shair u lu vesen a vese dishi dishi tsô. A̱ shi nan kpa, ve gba henen ér, ‘Ka sunda u nyi di a ôrono? Iwer ia kar imôngo cii je ve a hii sunda ye.’—Yoh. 4:35.

2 Nahan cii kpa, Yesu lu ôron kwagh u iyiav mbi sundan kpôô kpôô ga. Lu tesen a tese mbahenen nav akaa a vesen ahar a sha kwagh u sunda u ken jijingi tsô, inja na yô, ka u sundan ior je la. Ka nyi yange tese mbahenen nava? De se time nen sha kwagh u Yesu ôr a ve ne tsô se fa.

Yesu Mgbegha Mbahenen u Eren Tom shi Kaa Ér Vea Ember

3. (a) Alaghga lu nyi i na ve Yesu kaa ér: ‘Iyiav mbi ken ishule, mbi via kuma u sundana’? (b) Yesu yange ta iwanger sha mkaanem mara nena?

3 Yesu yange ôr kwagh u sunda ne a mbahenen nav ken mbee u inyom i 30 la, ikyua a gar u Mbasamaria u Shikar la. Mbahenen mba Yesu yange ve za ken gar la, kpa Yesu gema tema lu hen kpejôr. Lu heen pase kwase ugen akaa a mimi a ken Ruamabera ye. Fese je kwase la kav er atesen shon lu a inja kpishi yô. Mbahenen mba Yesu mba za hidi yô, kwase la za ayem ken gar u Shikar, za ôr ior mba ken gar la akaa a kpilighyol a Yesu ôr un la. Akaa a a ôr ve la doo ve je gande, nahan ior mough kpishi gba zan ayem shin ijôr ér vea za nenge a Yesu. Alaghga lu hen shighe la Yesu kende ashe sha nenge a ikpelaior i Samaria lu van ken sule ica ye. Tsô Yesu kaa ér: “Nenge nen, iyiav mbi ken ishule, mbi via kuma u sundan ve.” Yesu maa ôr kwagh u una wase mbahenen nav u kaven er i lu sunda u kpôô kpôô ga, kpa i lu u ken jijingi yô. A kaa ér: “Orsundan ka nan . . . kohol iyiav sha ci u uma u tsôron.”—Yoh. 4:5-30, 36.

4. (a) Ka akaa ahar a sha kwagh u sunda a nyi Yesu yange tesee? (b) Ka mbampin mba nyi se lu timen sha mini?

4 Ka akaa a vesen ahar a sha kwagh u sunda u ken jijingi a nyi Yesu yange tesee? Hiihii yô, tom ne ngu torough torough. Kwagh u Yesu yange kaa ér, “iyiav mbi ken ishule, mbi via kuma u sundan” la lu sha u mgbeghan mbahenen nav sha u ve pase kwagh kpoghuloo yô. Shi a kaa a ve ér, “orsundan ka nan zua a injar” sha er vea fa er i gbe u vea er tom ne torough torough yô. Hen shighe la nahan sunda hii kera kpaa, lu kwagh u kera vihin shighe ga! Kwagh u sha uhar yô, mbatomov vea ember. Yesu kaa ér, orlôôn man orsundan cii vea “ember imôngo.” (Yoh. 4:35b, 36) Er yange saan Yesu iyol shighe u nenge ior mba ken ‘gar u Mbasamaria kpishi na Un jighjigh’ nahan, kape mbahenen nav kpa vea zua a iember kpishi ken tom u sunda u vea lu eren a ishima ve i môm ne je la. (Yoh. 4:39-42) Kwagh u Yesu yange ôr sha shighe u mbaapostoli la ngu a inja sha ci wase nyian kpishi, sha ci u kwagh la tese kwagh u a lu zan hemen sha ayange a ase, a i lu eren tom u sunda u hemban cii ne. Yange i hii sunda u sha ayange a ase ne hanma shighee? Ka unô ve yar sunda nee? Ka nyi i injaa i lu duen ken sunda nee?

Tor Wase Ngu Hemen ken Tom u Sunda u Hemban Cii Ne

5. Ka an nan lu hemen ken tom u sunda u i lu eren sha tar cii laa, man mpase u sha mnenge u Yohane la tese ér tom ne ngu torough torough nena?

5 Yehova yange pase ken mpase u sha mnenge u tese apostoli Yohane la er un ver Yesu ér a hemen ken tom u sundan ior u i lu eren tar sha won cii ne yô. (Ôr Mpase 14:14-16.) Yesu lu a tsar sha ityou ken mpase u sha mnenge ne, shi kôr louji ken uwe. “Tsar u zenaria [u lu Yesu] sha ityou” la tese ér Yesu ngu Tor, u a lu hemen yô. ‘Louji u esen tsor tsor u a lu un ken uwe’ la tese ér ngu Orsunda. Kwagh u Yehova ôr sha ikyev i ortyom na ér “sunda u shin tar kpaa via tsembelee” la, lu u pasen var var er i gbe u a er tom ne torough torough yô. Sha mimi yô, “shighe u sunda kuma,” kera ka kwagh u vihin a vihi shighe ga! Aôndo kaan ér “naregh louji wou, sunda” yô, Yesu vishigh louji na shin tar, maa i sunda tar, inja na yô, i sunda ior mba ve lu shin tar la. Mpase u sha mnenge u sagher iyol ne shi umbur se er ‘iyiav mbi ken ishule, mbi vie i kom u sundan yô.’ Mpase ne wase se u kaven shighe u yange i hii tom u sunda u i lu eren sha tar cii la kpa? Een!

6. (a) “Shighe u sundan” la yange hii ken inyom i nyi? (b) Sunda u shin tar” la kpôô kpôô di gema hii hanma shighe? Pase ase yôô.

6 Mpase u sha mnenge u Yohane u i nger ken Mpase ityough 14 la tese ér, Yesu u a lu Orsunda la ngu a tsar sha ityou (ivur 14). Sha nahan yô, kwagh ne tese ér cii man shighe u sunda la nahan i ver Yesu Tor ken inyom i 1914 kera kpaa. (Dan. 7:13, 14) Shighe kar kpuaa yô, i kaa a Yesu ér a̱ hii sunda (ivur 15). Injakwagh igen i Yesu yange ôr sha kwagh u sunda u uwua la kpa tese er kwagh a lu nahan mimi yô. Yange kaa ér: “Sunda la yô, ka mkurtar.” Sha nahan yô, shighe u sundan la kua shighe u mkurtar la hii hen shighe môm, ken inyom i 1914 la. Er “shighe u sundan” la hii ken inyom la nahan kpa, i lu a hii sunda kpôô kpôô ve ga. (Mat. 13:30, 39) Aluer se hide se nenge kwagh u yange er hen shighe la yô, se mase kaven ser Yesu yange tema Tor anyom nga kar yô, sunda la maa hii. Kwagh u hiihii yô, Yesu yange er tom u wanger mbadondon nav mba i shigh ve mkurem la hii ken inyom i 1914 zan zan mhii u inyom i 1919 la. (Mal. 3:1-3; 1 Pet. 4:17) Ken inyom i 1919 la, maa i hii “sunda u shin tar” la. Yesu kera timbir ga je, maa hii u eren tom a wanakirki u jighjigh u i̱ sember tsuan un la sha u wasen anmgbianev asev u kaven er i gbe u a er tom u pasen kwagh la torough torough yô. Nenge ase kwagh u yange er ne.

7. (a) Ka nyi yange i wase anmgbianev u kaven ér gba u vea pase kwagh torough torough? (b) Yange i taver anmgbianev asev ishima ér ve er nyi?

7 Ken uwer u Julai, inyom i 1920 la, Iyoukura ôr kwagh kaa ér: “Mkav u se tim ken Ruamabera ve se zough a mi la tese wang ér, i na côôci tom u icivirigh u samber a loho u tartor.” U tesen ikyav yô, kwaghôron u profeti u Yesaia ôr la wase anmgbianev u fan ér, gba u a yôô loho u Tartor la sha tar cii. (Yes. 49:6; 52:7; 61:1-3) Yange ve fa er a er tom la jighilii ga, nahan kpa ve na jighjigh ér Yehova una bugh gbenda u vea er u yô. (Ôr Yesaia 59:1.) Mba kaven wang ér gba u a er tom u pasen kwagh la torough torough yô, i taver anmgbianev asev ishima ér ve seer pasen kwagh kpoughuloo. Nahan anmgbianev er nena?

8. Ka akaa a vesen a ahar a nyi, anmgbianev yange ve kav ken inyom i 1921 la sha kwagh u tom pasen kwagha?

8 Ken uwer u Disemba, inyom i 1921 la, Iyoukura yôô nahan ér: “Inyom i 1921 ne, ka inyom i hemban doon cii; gadia ior kpishi ungwa loho u mimi la ken inyom ne, hemba anyom a karen ken ijime la cii.” Magazin la shi kaa ér: “Nahan kpa, tom shi her vese. . . . De se er nen u a iember.” Nenge ase er anmgbianev mbara kpa yange ve kav akaa a vesen a ahar a Yesu vande ôron mbaapostoli nav sha kwagh u tom u pasen kwagh la yô; ve kav ér gba u a er u torough torough, shi mbatomov mbara kpa vea ember.

9. (a) Ken inyom i 1954 la, Iyoukura ôr nyi sha kwagh u tom u sunda laa, man lu sha ci u nyi?  (b) Ken atô u anyom 50 a karen ne, mbapasenkwagh seer sha tar kuma nena? (Nenge caate i i lu a itinekwagh ér, “ Iyenge i Mbapasenkwagh sha Tar Seer” la.)

9 Ken kwavanyom u 1930 la, anmgbianev yange mba kaven ér zegeikpelaior i iyôngo igen la ia lumun loho u Tartor yô, ve seer eren tom u pasen kwagh la sha gbashima. (Yes. 55:5; Yoh. 10:16; Mpa. 7:9) Lu nyi i due ken tom ve nee? Iyenge i mba pasen loho u Tartor la seer. Ken inyom i 1934 la mbapasenkwagh lu iorov 41,000, kpa ken inyom i 1953 la ve hingir iorov 500,000! Iyoukura i Disemba 1, 1954 la kaa vough nahan ér: “Ka icighan jijingi u Yehova man tahav mbu Mkaanem nam ma lu a mi la, mbu er zegetom u sunda u sha tar cii ne ye.” *Sek. 4:6.

IYENGE I MBAPASENKWAGH SHA TAR SEER

Tar

1962

1987

2013

Australia

15,927

46,170

66,023

Brazil

26,390

216,216

756,455

France

 18,452

96,954

124,029

Italia

6,929

149,870

 247,251

Japan

2,491

120,722

217,154

 Mexico

27,054

222,168

772,628

Najeria

33,956

133,899

344,342

Philippines

36,829

101,735

181,236

Amerika

289,135

780,676

1,203,642

Zambia

30,129

67,144

162,370

IYENGE I MBA I HENEN BIBILO A VE LA NGI SEER A SEER

1950

234,952

1960

646,108

1970

1,146,378

1980

1,371,584

1990

3,624,091

2000

4,766,631

2010

8,058,359

I Tsengapasen Kwagh u Una Due ken Sunda la sha Anzaakaa

10, 11. Ka akaa a nyi i pase sha kwagh u mvese u ishange i masetadi ken injakwagh laa?

10 Yesu yange tsengapasen kwagh u una due ken tom sunda ne la ken anzaakaa a yange ôr sha kwagh u Tartor la. De se time nen sha injakwagh i ishange i masetadi man i sha kwagh u kwa la. Er se lu timen sha anzaakaa ne la, se hemba veren ishima u nengen er a lu kuren sha mi sha shighe u mkur ne yô.

11 Injakwagh i ishange i masetadi. Orgen yange lôô shange i masetadi. I mende i vese i hingir kon u inyon waan aya sha mi yô. (Ôr Mateu 13:31, 32.) Ka akaa a nyi i pase sha kwagh u mvese u ishange i masetadi ken injakwagh nee? (1) Mvese u ishange i masetadi la kpilighiyol. ‘Ishange i masetadi i̱ i̱ hembe ndahar a asangeakaa cii’ la, mende vese hingir kon je, i̱ “samber agbaa a vesen.” (Mar. 4:31, 32) (2) Gba u ia vese. “Ka a lôô [ishange i masetadi] yô, i due i vese.” Yesu yange hen a hen ér, “alaghga ia vese” ga. Kpa kaa ér: ‘I̱ vese.’ Kwagh môm una fatyô u yangen i u vesen ga. (3) Doo akaauma u van hen ishange i masetadi i i vese i hingir kon la, va teman her. “Inyon i sha va,” i va “wa aya sha agbaa a” u. Akaa atar a Yesu pase sha kwagh u mvese u ishange masetadi ne zua sha sunda u ken jijingi u sha ayange ne la nena?

12. Injakwagh i ishange i masetadi la zua sha tom u sunda u i lu eren nyian la nena? (Nenge caate i i lu a itinekwagh ér “ Iyenge i Mba i Henen Bibilo a Ve la Ngi Seer a Seer” la kpaa.)

12 (1) Mvese: Injakwagh la pase kwagh u msamber u loho u Tartor man mvese u nongo u Kristu. Hii ken inyom i 1919 la je, i hii u kohol mbatomov mba lun a gbashima mbara ken nongo u Kristu u yange i hide i ver la. Sha shighe la, mbatomov mbara ngee ga, kpa shighe kar yô ve seer iyenge kpishi. Sha mimi yô, mseer u mbatomov mba yange ve lu kpuaa anyom deri môm nahan ken ijime la, ve seer iyenge ve hingir hegen kpishi ne kpilighyol je gande. (Yes. 60:22) (2) Gba u ishange i masetadi la ia vese: Kwagh môm fatyô u yangen mvese u nongo u Kristu ga. Er mbaihyomov mba Aôndo yange ve hendan a nongo u Kristu shighe u ú lu kpuaa er ishange i masetadi la kpoughuloo nahan kpa, u za hemen u vesen; u hemba ahendan la cii. (Yes. 54:17) (3) Inyon va wa aya sha kon la: “Inyon i sha” i i va wa aya sha agbaa a kon ne la, tile sha ityough ki mbaasemaamimi umiliôn umiliôn mba ken ityar i kuman er 240 nahan, mba ve lumun loho u Tartor ne, ve ve ken nongo u Kristu la. (Esek. 17:23) Mbaasemaamimi mban mba zuan a kwaghyan u ken jijingi, man mmem kua mkor u ken jijingi ken nongo u Kristu.—Yes. 32:1, 2; 54:13.

Injakwagh i ishange i masetadi la tese ér mba ve lu ken nongo u Kristu la mba zuan a mmem shi mba ken mkor (Nenge ikyumihiange i sha 11 man 12 la)

13. Ka akaa a nyi i pase sha kwagh u mvese ken injakwagh i sha kwagh u kwa laa?

13 Injakwagh i sha kwagh u kwa. Kwase ka nana wa kwa sha mwe yô, kwa la u zende sha mi cii. (Ôr Mateu 13:33.) Ka akaa a nyi i pase sha kwagh u mvese ken injakwagh nee? Se time sha akaa ne ahar. (1) Mvese ve a mgem. Kwa la zende sha mwem mara ‘zan zan yisa sha mi cii,’ gema ma. (2) Mvese ka kwagh u kure kure. Kwa la zende sha “mwem ma ma kom uikyaren utar” la kure kure yisa sha ma cii. Akaa ahar a i pase ken injakwagh ne la zua sha sunda u ken jijingi u sha ayange ne la nena?

14. Injakwagh i sha kwagh u kwa la zua sha tom u sunda u i lu eren nyian la nena?

14 (1) Mgem: Kwa la tile sha ityough ki loho u Tartor man mwem mara di tile sha ityough ki uumace. Ka a wa kwa sha mwe yô, u gema mwem mara cii. Kape loho u Tartor la kpa ka u gema asema a ior zum u ve lumun u je la. (Rom. 12:2) (2) Msamber u kure kure: Msamber u kwa la tile sha ityough ki msamber u loho u Tartor la. Kwa la ka u zende sha mwe kure kure, u samber sha mi cii. Kape loho u Tartor la kpa, u samber “zan zan [u] ar ken ikighir i tar je” la. (Aer. 1:8) Shi gbenda u kwa ka u zende sha mwe kure kure er i pase ken injakwagh ne la, tese ér ken ityar i i cir tom wase la je kpa, loho u Tartor la ua samber ker, shin er alaghga ior vea fa er se lu pasen kwagh ken ityar ne ga nahan kpaa.

15. Kwagh u i er ken Yesaia 60:5, 22 la kure sha mi nena? (Nenge ngeren u kiriki u a lu a itinekwagh ér, “ Ka Yehova a Ne Kwagh a Fetyô u Lun Nahan Ye” la, ngu sha peeji 93, man u a lu a itinekwagh ér, “ Er ‘U Kiriki A Hingir Kweior’ La,” ngu sha peeji 96 zan zan 97.)

15 Yehova yange tsengapasen wanger wanger sha ikyev i Yesaia er a er tom u sunda u ken jijingi u sha ayange ne a za kighir la man iember i sunda la ua va a mi la. * Yange pase kwagh ne anyom kar er 800 nahan cii ve Yesu va ôr anzaakaa na la ye. Yehova pase er ior vea ‘mough ken ica’ vea lu van ken nongo na gudu gudu yô. Ngur ôron kwagh u “kwase” ugen u a til sha ityough ki asande a mba i shigh ve mkurem mba ve lu shin tar nyian la yô, a kaa: “Wea nenge man ishigh yough kia engem sha iember, ishima you ia tsuwe, ia bugh ia gbanger; gadia inyaregh ki zegemnger kia gema á va hen a we, man akaa a injaa a akuraior kpaa aa va her a we.” (Yes. 60:1, 4, 5, 9) Mkaanem mara ka ma mimi! Nyian ne, mba ve civir Yehova ica i gbe ka vea nenge er iyenge i mbapasen kwagh u Tartor mba ken ityar ve i seer i hingir ior udubu udubu nahan, ve ember kpishi.

Er i Hii Ve Mbacivir Yehova Cii Ve Ember Yô

16, 17. Ka nyi i lu ityôkyaa i môm i “orlôôn man orsundan” la ve ‘ember imôngoo’? (Shi nenge ngeren u kiriki u a lu a itinekwagh ér, “ Er Utrak Uhar Yange Ve Wase Iorov Uhar ken Amazon Yô” la.)

16 A lu u umbur yô, Yesu yange kaa a mbaapostoli ér: “Orsundan ka nan . . . kohol iyiav sha ci u uma u tsôron, sha er orlôôn man orsundan vea ember imôngo yô.” (Yoh. 4:36) Se mba “ember imôngo” ken sunda u sha tar cii ne nena? Se mba ember sha igbenda kpishi. De se time sha igbenda ne itiar.

17 Hiihii yô, se nenge er Yehova a lu wasen se ken tom ne nahan se ember. Ka sea pasen loho u Tartor yô, se taan ivor. (Mat. 13:18, 19) Ka sea wase or nana hingir orhenen u Kristu yô, i tese ér se sunda iyiav. Man ka sea nenge Yehova una er ivor i Tartor la ia ‘mende shi ia vese’ nahan se cii se ember tsung. (Mar. 4:27, 28) Ashighe agen ka sea ta ivor yô, shighe a kar cii ve i mende ye, shi i lu mbagenev ve sunda i ye. Alaghga we kpa kwagh vande eren we er Joan, kwase Kristu ugen ken tar u Ingila, u yange er batisema anyom 60 ken ijime la nahan. A kaa ér: “M zuan a ior mba ve kaan a mo ér yange m lôô ivor i mimi ken a ve shighe u m pase ve kwagh anyom a karen ken ijime la yô. Ken masejime yô, Mbashiada mbagenev za zua a ve, hen Bibilo a ve, shi wase ve ve hingir mbacivir Yehova, kpa m kera fa nahan ga. Ka m ember kpishi er ivor i yange m lôô la, i vese shi i sondo i kpaa nahan.—Ôr 1 Mbakorinte 3:6, 7.

18. Ka kwagh u nan se iember u nyi i ter ken 1 Mbakorinte 3:8?

18 Sha uhar yô, ka sea lu a mkaanem ma Paulu ngise ôr man ken ishima yô, se ember. Paulu kaa ér: “Hanmô ve nana zua a injar i nan iyol i nan sha inja i tom u nan.” (1 Kor. 3:8) Ka i na or injar sha ci u tom u nan, ka i lu sha ci u atam a tom u nan u um la ga. Mkaanem mara ka ma taver se ishima kpen kpen, hemban je yô, mbara mba ve pasen kwagh sha ajiir a kwagh a gbe ior u va civir Yehova ga la. Sha ishigh ki Aôndo yô, hanma Orshiada u nan eren tom u lôôn ivor la sha ishima i môm cii, nan ngu ‘umen atam kpishi,’ sha nahan yô, nan ngu a ityôkyaa i ember.—Yoh. 15:8; Mat. 13:23.

19. (a) Kwaghôron u profeti u Yesu u i er ken Mateu 24:14 la wasen se u zuan a iember nena? (b) Aluer se fatyô u geman or hingir orhenen ga kpa, ka nyi i doo u se fa?

19 Kwagh u sha utar yô, saan se iyol sha ci u tom wase ngu kuren kwaghôron u profeti. Nenge ase mlumun u Yesu na mbaapostoli nav zum u ve pine un ér: “Ka nyi ia lu ikyav i sha mve Wou la man i mkurtara?” ne. A kaa a ve ér, kwagh môm u una lu ikyav la yô, a lu tom u pasen kwagh sha tar cii la. Kpa Yesu lu ôron, lu kwagh u tom u geman ior hingir mbahenen laa? Ei. Yange kaa ér: “Loho u Dedoo u tartor ne yô, á ôr u á tser tar, sha u u̱ lu mpase hen akuraior cii; ka zum la man mkur una kuma ye.” (Mat. 24:3, 14) Sha nahan yô, tom u pasen loho u Tartor la, inja na yô ka u tan ivor je la, ka kwagh môm u a lu ikyav i mkurtar la yô. Nahan er se lu pasen loho u dedoo u Tartor la yô, doo u se fa ser, aluer se fatyô u geman or hingir orhenen ga kpa, tom u se lu eren la ka “mpase hen akuraior.” * Aluer ior lumun loho wase ne shin ve lumun ga kpa, se mba eren kwagh u a lu kuren kwaghôron u profeti u Yesu la yô, shi se mba a icivir i lun “mbashirentom a Aôndo imôngo.” (1 Kor. 3:9) Kwagh ne ka ityôkyaa i dedoo i ember!

“Hii sha Mdugh u Iyange Je Zan Zan Za Ar Henpe i Mir Yô”

20, 21. (a) Kwagh u i er ken Malaki 1:11 la ngu kuren sha mi nena? (b) Ka nyi u kange ishima wer u er sha kwagh u tom u sunda laa, man ka sha ci u nyi?

20 Sha ayange a mbaapostoli la, Yesu wase mbaapostoli nav u nengen er tom u sunda la u lu torough torough yô. Hii ken inyom i 1919 la je Yesu wase mbahenen nav mba sha ayange ne, ve kpa ve kav kwagh ne nahan. Sha nahan yô, ior mba Aôndo mba eren tom ne kpoghuloo je hemba ave a tse. Sha mimi yô, or môm tsô fatyô u yangen ve u eren tom ne ga. Er profeti Malaki yange tsengaôron nahan, mba eren tom u pasen kwagh nyian “hii sha mdugh u iyange je zan zan za ar henpe i mir yô.” (Mal. 1:11) Ape mbatanivor man mbasundav ve lu shin tar ne cii, a̱ lu sha mdugh u iyange zan zan za ar ape i mir la shin sha ityoughkitaregh zan zan za ar shin ityôtar kpaa, mba eren tom ne imôngo sha iember. Se mba eren tom ne torough torough hii sha ityoughkitaregh zan zan za ar shin ityôtar, pepe zan zan aikighe, hanma iyange cii.

21 Nyian ne ka sea nenge er ken atô u anyom 100 tseegh, ior mba Aôndo mba yange ve ndahar kpishi mbara ve̱ vese hegen ve̱ hingir “ikyurior i ageegh” nahan, ‘ishima i tsue se shi i bugh i gbanger’ a iember je. (Yes. 60:5, 22) Yô, er Yehova, “Ter u sunda,” a doo se ishima shi se ember kpaa yô, kwagh ne a̱ mgbegha hanma wase u eren tom sunda u vesen, u mayange je i lu a vande eren ga ne sha gbashima!—Luka 10:2.

^ par. 9 Wea soo u seer fan kwagh u anyom la kua anyom a dondon la yô, ôr takerada u Jehovah’s Witnesses—Proclaimers of God’s Kingdom, u ú pase er yange i er tom sunda ne hii ken inyom i 1919 zan zan 1992 la, peeji 425-520.

^ par. 15 Wea soo fan kwagh u kwaghôron u profeti ne vindi vindi yô, ôr takerada u Isaiah’s Prophecy—Light for All Mankind, Tihi u sha uhar la, peeji 303-320.

^ par. 19 Mbahenen Bibilo mba tsuaa mbara kpa, yange ve kav mimi u injaa ne. Iyoukura i Novemba 15, 1895 la yange i kaa ér: “Nahan kpa, aluer i fatyô u zuan a ivor i dedoo kpuaa tseegh kpa, a fatyô u eren shiada kpehee kpehee sha kwagh u mimi keng je. . . . Ior cii vea fatyô pasen ivangeli.”