1-3. ?Jisas i mekem wanem, taem hem i luk we ol man oli stap mekem haos blong God i doti?

 JISAS i respektem gud haos blong God long Jerusalem. Hem i save se longtaem finis, haos ya i stamba ples blong mekem tru wosip. Be wosip we i go long tru God Jehova, i mas klin. Taswe, long namba 10 Nisan, long yia 33, Jisas i harem nogud tumas taem hem i luk we ol man oli stap mekem haos ya i doti. ?Oli mekem i doti olsem wanem?—Ridim Matiu 21:12, 13.

² Long haos blong God, i gat ol man we oli mekem bisnes mo jenisim mane long Yad Blong Ol Man We Oli No Man Isrel. Be oli stap ravem ol man we oli kam blong givim presen i go long Jehova. a Taswe, Jisas i ‘ronemaot olgeta ya we oli stap mekem maket. Hem i kafsaedem ol tebol blong ol man we oli stap jenisim mane.’ (Yu skelem wetem Nehemaea 13:7-9.) Hem i tok strong long ol man ya se oli stap mekem haos blong Papa blong hem i kam “ples blong haed blong ol man blong stil.” Yes, Jisas i soemaot se hem i respektem gud haos ya mo wosip we i gohed insaed long hem. !Wosip we i go long Papa blong hem i mas klin!

³ Plante handred yia afta long taem ya, Jisas i kam King, nao hem i klinim haos blong God bakegen. Hemia haos ya we ol man blong God tede oli mekem tru wosip long hem. ?Haos ya i minim wanem?

4, 5. (1) Long ol yia 1914 kasem 1919, ?wanem i mekem ol tabu man blong Jisas oli kam klin? (2) Afta long yia 1919, ?God i no moa mekem ol man blong hem oli klin? Yu eksplenem.

⁴ Long Japta 2, yumi lanem finis, se afta we Jisas i kam King long yia 1914, hem wetem Papa blong hem tufala i jekem haos blong God. Be haos ya i no wan prapa haos, hem i pija blong tru wosip. b Taem King i jekem haos ya, hem i luk we ol tabu Kristin, hemia “ol pris,” oli mas kam klin. (Mal. 3:1-3) Ale, long ol yia 1914 kasem 1919, Jehova i letem ol man blong hem oli kasem trabol blong mekem olgeta oli kam klin long fes blong hem. Jehova i wok olsem Man we “i bonem silva mo gol blong mekem i kam klin.” !Ol tabu man oli winim hadtaem ya! !Long  en blong hem, oli klin moa, oli rere blong wok, mo oli wantem tumas blong obei long Mesaea we i King!

⁵ ?Olsem wanem? ?I finis long ples ya? ?God i no moa mekem ol man blong hem oli kam klin? Si, long ol las dei ya, Jehova i yusum King Jisas blong mekem ol man blong hem oli klin moa. Olsem nao, oli save gohed blong mekem wosip long haos blong hem. Long japta ya mo long nekiswan, bambae yumi tokbaot olsem wanem oli kam klin long fasin blong olgeta, mo olsem wanem ogenaesesen i kam klin. Be fastaem, bambae yumi tokbaot olsem wanem oli kam klin long wosip blong olgeta. Samtaem, yumi luk klia ol wok ya we Jisas i mekem, be samtaem yumi no luk. Bambae yumi tokbaot ol wok ya, from we i save mekem bilif blong yumi i strong moa.

6. ?Jehova i talem wanem long ol man Isrel taem oli aot long Babilon? ?Ol tok ya i soemaot se wosip we i klin i olsem wanem?

⁶ ?Wosip we i klin i olsem wanem? Blong ansa long kwestin ya, bambae yumi luk profet tok blong Aesea. Hem i tokbaot samting we Jehova i talem se ol man Isrel oli mas mekem taem oli aot long kalabus long Babilon, long yia 537 bifo Kraes. (Ridim Aesea 52:11.) Oli stap gobak long Jerusalem blong wokem gud haos blong God, mo blong mekem tru wosip i stanap bakegen. (Esra 1:2-4) Jehova i no wantem we ol man blong hem oli karem giaman wosip blong Babilon i gobak wetem olgeta. Hem i talem ol klia tok olsem: “Yufala i no mas tajem ol samting we i doti,” mo “yufala i mas aot gud nomo long kantri ya Babilonia,” mo “yufala i mas mekem we yufala i klin.” Yes, oli no mas mekem klin wosip blong Jehova i kam doti. ?Yumi lanem wanem? Yumi lanem se wosip we i klin, hemia wosip we i no joen nating wetem ol tijing mo fasin blong ol giaman skul.

7. ?Jisas i yusum hu blong mekem ol man blong hem oli klin long wosip blong olgeta?

⁷ Long yia 1919, Jisas we i King finis, i putumap slef we i stret mo waes. Hem i yusum slef ya nao, blong mekem wosip blong ol man blong hem i kam klin. (Mat. 24:45, NW) Bifo long yia 1919, ol Baebol Studen oli sakemaot sam giaman tijing. Be oli mas klin moa yet. Sloslo, slef we i stret mo waes i givhan long olgeta, blong oli luksave ol lafet mo ol fasin blong wosip we oli mas sakemaot. (Prov. 4:18) Bambae yumi tokbaot sam long olgeta.

8. Longtaem finis, ?ol Baebol Studen oli gat wanem save long Krismas? ?Be oli no kasem save yet long wanem?

⁸ Longtaem finis, ol Baebol Studen oli save se Krismas i kamaot long ol hiten man. Oli save tu se Jisas i no bon long namba 25 Disemba. Wajtaoa blong Disemba 1881 i tokbaot samting we i hapen longtaem bifo, i se: “Kristin skul i letem plante milian hiten man oli joen long hem. Ol man ya oli tekem nem blong skul ya, be oli no jenisim bilif blong olgeta. Olgeta we oli pris long ol hiten skul, oli kam pris long Kristin skul. Mo oli jenisim  nem blong ol lafet blong ol hiten man oli kam ol lafet blong ol Kristin, olsem lafet blong Krismas.” Long yia 1883, i gat wan haf blong Wajtaoa we nem blong hem “?Jisas i Bon Long Wanem Manis?” Hem i talem stret se Jisas i bon samwe long stat blong manis Oktoba. c Be ol Baebol Studen oli no kasem save yet se oli mas sakemaot lafet blong Krismas. Olgeta we oli stap long Betel long Brooklyn, olgeta tu oli mekem lafet ya. Be afta long yia 1926, samting ya i jenis. ?From wanem?

9. ?Taem ol Baebol Studen oli stadi moa long stamba blong Krismas, oli kasem save wanem?

⁹ Ol Baebol Studen oli stadi moa long stamba blong Krismas mo ol fasin we oli joen wetem lafet ya. Nao oli kasem save se lafet ya i stap sakem doti long nem blong God. Long Golden Age blong namba 14 Disemba 1927, i gat wan haf we nem blong hem “?Krismas i Kamaot Wea?” Hem i talem se Krismas i wan lafet blong ol hiten man. Man we i mekem lafet ya hem i wantem nomo blong gat gudtaem, mo hem i mekem wosip long aedol tu. Kraes i no talem se yumi mas mekem lafet ya. Lastok blong haf ya long Golden Age i talem se: “Ol man blong wol oli laekem lafet ya, oli no wantem sakemaot, mo Setan tu i glad long hem. Hemia i soemaot klia se olgeta we oli givim laef blong olgeta long Jehova oli no mas mekem lafet ya.” !Ale, long Disemba 1927, olgeta long Betel oli no mekem lafet blong Krismas, mo oli no moa mekem bakegen!

10. (1) Long Disemba 1928, ol Baebol Studen oli soemaot olsem wanem se Krismas i wan hiten lafet? (Yu luk tu, “ ?Krismas i Kamaot Wea Mo Oli Mekem From Wanem?”) (2) ?Ol man blong God oli luksave olsem wanem se i gat sam narafala holide mo lafet tu we oli no mas kipim? (Yu luk “ Sam Narafala Holide Mo Lafet.”)

¹⁰ Long yia 1928, ol Baebol Studen oli mekem wan narafala samting bakegen, blong soemaot se i no stret blong mekem lafet  blong Krismas. Long namba 12 Disemba 1928, Brata Richard H. Barber we i wok long hedkwota, i tokbaot lafet blong Krismas long radio, se hem i doti from we i kamaot long ol hiten man. Taem ol man blong God oli harem klia woning ya, ?oli mekem wanem? Brata Charles Brandlein i tokbaot taem ya we hem mo famle blong hem oli sakemaot lafet blong Krismas, i se: “Mifala i glad nomo blong sakemaot hiten lafet ya. . . . I olsem we mifala i tekemaot wan doti klos mo mifala i sakem.” Brata Henry A. Cantwell, we i kam wan eria elda, i talem se: “Mifala i glad blong lego lafet ya we Jehova i no laekem. Long rod ya, mifala i soemaot se mifala i lavem Jehova.” Ol man blong Kraes oli glad blong sakemaot lafet ya, taem oli kasem save se i kamaot long wosip we i no klin. d—Jon 15:19; 17:14.

11. ?Yumi obei long King blong yumi olsem wanem?

¹¹ !Ol Baebol Studen ya oli soemaot wan gudfala eksampol long yumi! Taswe, i gud yumi askem se: ‘?Mi mi mekem wanem, taem mi kasem advaes we i kam long slef we i stret mo waes? ?Mi mi glad blong folem?’ Taem yumi glad blong obei long slef we i stret mo waes, yumi stap obei long King blong yumi, from we hem nao i yusum slef ya blong i givim kakae long stret taem blong hem.—Wok 16:4, 5.

12. ?Plante yia, ol Baebol Studen oli gat wanem tingting long kros?

¹² Plante yia, ol Baebol Studen oli ting se kros i wan saen blong Kristin skul. Be oli no wosipim kros, from we oli save se  i rong blong wosipim aedol. (1 Kor. 10:14; 1 Jon 5:21) Long yia 1883, Wajtaoa i talem stret se, “God i no laekem nating wosip blong ol aedol.” Be ol Baebol Studen oli ting se i oraet blong yusum kros long sam narafala rod. Olsem nao, oli werem wan baj we i gat pija blong kros mo hat blong king long hem, blong soemaot se oli Baebol Studen. Long tingting blong olgeta, kros mo hat blong king i min se sipos oli stanap strong go kasem ded, bambae oli kasem laef we i no save finis. Long yia 1891, oli putum pija blong kros wetem hat blong king long fran pej blong Wajtaoa.

13. ?Ol Baebol Studen oli kasem wanem save long kros? (Yu luk bokis ya tu, “ Sloslo i Kam Klia Se i Rong Blong Yusum Kros.”)

¹³ Ol Baebol Studen oli tinghevi long pija ya blong kros wetem hat blong king. Be klosap long yia 1930, oli kasem moa save we i jenisim tingting blong olgeta. Brata Grant Suiter, we hem i kam wan memba blong Hed Kampani, i tokbaot asembli we oli mekem long yia 1928 long taon ya Detroit, long Amerika, i se: “Oli soemaot long asembli ya se i no nid blong werem baj we i gat kros mo hat blong king long hem, mo i rong tu blong werem.” Long ol yia afta long asembli ya, oli kasem moa save. Nao i kam klia se kros i no mas joen nating wetem wosip we i tru mo i klin.

14. ?Ol Baebol Studen oli mekem wanem taem oli kasem ol niu save long kros?

¹⁴ ?Ol Baebol Studen oli mekem wanem taem oli kasem ol niu save ya? ?Oli holemtaet pija blong kros wetem hat blong king, we oli laekem tumas? Sista Lela Roberts we i mekem wok blong Jehova longtaem, i talem se: “Taem mifala i kasem save se kros i wan giaman tijing, i no had blong sakemaot.” Wan narafala sista, Ursula Serenco, i talemaot tingting we plante Baebol Studen oli gat, i se: “Mifala i laekem tumas pija ya. Mifala i ting se pija ya i soemaot we mifala i onagud long God, mo i soemaot ded blong Masta blong mifala. Be taem mifala i kasem save se hem i kamaot long ol hiten man, mifala i glad we laet ya i saenaot blong soemaot rod long mifala, olsem Ol Proveb 4:18 i talem.” !Ol tru man blong Kraes oli no wantem nating ol giaman tijing!

15, 16. ?Yumi soemaot olsem wanem se yumi gat strong tingting blong mekem ol yad blong haos blong God oli stap klin?

¹⁵ Tede, yumi holem strong tingting ya yet. Yumi luksave se Kraes i stap yusum slef we i stret mo waes blong mekem ol man blong hem oli klin. Taswe, taem yumi kasem woning from sam holide, mo kastom, mo fasin blong wosip we oli kamaot long giaman skul, yumi kwik blong obei. Long rod ya, yumi soemaot se yumi gat strong tingting blong mekem ol yad blong haos blong Jehova oli stap klin, olsem ol brata mo sista blong yumi bifo.

¹⁶ Long ol las dei ya, Kraes i mekem sam narafala samting bakegen we yumi no save luk wetem prapa ae blong yumi. Hem i mekem ol samting ya blong protektem kongregesen, from we  hem i no wantem we wan man i mekem kongregesen i doti. ?Hem i mekem wanem? Bambae yumi luk.

17, 18. Long parabol blong net blong pulum fis, ?wanem mining blong (1) sakem net long solwota, (2) pulum ol naranarafala fis, (3) putum ol gudfala fis i go long basket, mo (4) sakem ol rabis fis?

¹⁷ King Jisas Kraes i stap lukluk olgeta kongregesen blong ol man blong God long wol. Hem wetem ol enjel oli stap mekem wan wok blong seraotem ol man. Yumi no kasem save long evri samting we oli mekem, be Jisas i talem parabol blong net blong pulum fis, blong eksplenem wok ya. (Ridim Matiu 13:47-50.) ?Wanem mining blong parabol ya?

¹⁸ “Oli sakem net long solwota.” Solwota i minim olgeta man long wol, mo net ya i minim wok blong talemaot Kingdom long ol man ya. “Oli save pulum ol naranarafala fis.” Gud nius i save pulum enikaen man nomo. Sam long olgeta oli kam ol tru Kristin. Sam narafala oli intres fastaem, be oli no mekem desisen blong folem tru wosip. e “Oli putum ol gudfala fis i go long basket.” Olgeta we oli glad blong folem trutok, oli joen long kongregesen we i olsem basket. Long ples ya, oli save mekem klin wosip long Jehova. ‘Oli sakem ol rabis fis.’ Long ol las dei, Kraes wetem ol enjel oli stap seraotem ‘ol man nogud long ol gudfala man.’ f Ol man nogud we oli no wantem lego ol giaman bilif mo nogud fasin, Kraes i no save letem olgeta oli mekem kongregesen i doti. g

19 ?Wanem tingting blong yu long wok we Kraes i stap mekem blong lukaot gud long tru wosip?

¹⁹ King blong yumi, Jisas Kraes, i stap mekem ol man we oli wosipim tru God oli klin, mo hem i stap protektem olgeta. Tingting blong hem i strong blong mekem samting ya, olsem long taem ya we hem i klinim haos blong God bifo. ?Olsem wanem? ?Yu yu glad se hem i stap mekem olsem? !Ating yu yu glad tumas se Kraes i stap lukaot gud long ol man blong God, nao wosip blong olgeta i stap klin! Taem yumi stap longwe long ol giaman skul, yumi soemaot se yumi obei long King blong yumi mo long Kingdom blong hem.