Ajawule pa ndandanda

Ajawule pa ndandanda wa yindu

MTWE 10

Mwenye Akuswejesya Ŵandu Ŵakwe Mwausimu

Mwenye Akuswejesya Ŵandu Ŵakwe Mwausimu

CAKULINGA CA MTWEWU

Ligongo Lyakwe Yesu Ŵaswejesye Ŵakumkuya Ŵakwe Soni Muŵatendele Yeleyi

1-3. Ana Yesu ŵatesile cici ali ayiweni kuti ŵandu akutenda malonda panyumba jakulambilila?

 YESU ŵajicimbicisyaga nyumba jakulambilila ja ku Yelusalemu ligongo jwamanyililaga kuti galiji malo gakulambilila kusyesyene pacilambo capasi. Nambo kulambila kweleku, kwakuli kumlambila Mlungu jwamswela, Yehofa, kwasosekwaga kuŵa kwacasa soni kweswela. Agambe ganicisya muŵapikanile Yesu ali ayice pa nyumba jakulambililaji pa Nisani 10 mu 33 C.E., ni kujisimana nyumbaji jili jisakele. Ana jasakele mwamtuli?—Aŵalanje Mateyu 21:12, 13.

2 Mu luŵala lwa ŵandu ŵamitundu jine, ŵamalonda ŵakutunduka soni ŵakucenga mbiya ŵapatilagapo upile wakwajiŵila ŵakulambila ŵaŵayikaga kukupeleka mbopesi syawo kwa Yehofa. a Yesu “ŵakopwesye ŵandu wosope ŵaŵaliji mkutenda malonda gakusuma ni kusumisya yindu mwelemo. Ŵapikwisye matebulo giŵatendelaga malonda gakucenganya mbiya.” (Awanicisye ni Nehemiya 13:7-9.) Ŵajamwice acalume ŵakulinonyelawo ligongo lyakusandusya nyumba ja Atati ŵakwe kuŵa “mbanga ja ŵaciswamba.” Pelepa Yesu jwalosisye kujicimbicisya nyumba jakulambilila soni Mlungu juŵamlambilaga pa nyumbaji. Kulambila Atati ŵakwe kwasosekwaga kuŵa kweswela.

3 Yaka yejinji, panyuma pakuti aŵicidwe kuŵa Mwenye jwa Umesiya, Yesu jwaswejesyesoni nyumba jakulambilila. Nyumbaji jikusamkwaya jwalijose jwakusaka kumlambila Yehofa mwakwiticika masiku agano. Ana nyumba jakulambililaji jili japi?

Kwaswejesya “Ŵanace ŵa Alefi”

4, 5. (a) Ana ŵakumkuya ŵasagulwe ŵa Yesu ŵaswejesyedwe mwamtuli kutandila mu 1914 mpaka kundanda kwa 1919? (b) Ana jeleji jaliji mbesi ja kuswejesyedwa kwa ŵandu ŵa Mlungu? Alondesye.

4 Mpela mutuyiwonele mu mtwe 2 wa buku ajino, Yesu ali aŵicidwe kuŵa Mwenye mu 1914, jwayice ni Atati ŵakwe kukwendela nyumba jakulambilila jausimu jajili ndondomeko jakalambile kakaswela. b Panyuma pakwendelaku Yesu jwayiweni kuti Aklistu ŵasagulwe, ŵakwimila mpela “Alefi,” ŵasosekwaga kuswejesyedwa. (Mala. 3:1-3) Mu 1914 mpaka cakundanda kwa 1919, Yehofa, jwali Jwakuswejesya, jwaswejesye ŵandu ŵakwe mwakunda kuti asimane ni yakulingwa soni yakusawusya yakulekanganalekangana. Yili yakusangalasya kuti ŵasagulweŵa ŵakopwece mu yakulingwayi ali ŵaswela, ŵakoseka kumkamucisya Mwenye jwa Umesiya.

5 Ana jeleji jaliji mbesi jakwaswejesya ŵandu ŵa Mlungu? Iyayi. M’masiku gambesi gano, Yehofa kupitila mwa Mwenye jwa Umesiya, akupitilisyape kwakamucisya ŵakumkuya ŵa Yesu kuŵa ŵaswela. Jwalakwe akutenda yeleyi kuti ŵakumkuyaŵa apitilisye kuŵa mu nyumba jakulambilila jausimu. M’mitwe jiŵili jakuyicisya, tucilijiganya yatesile Yesu pakwaswejesya ŵakumkuya ŵakwe mu ndamo soni pakwaswejesya mpela likuga. Nambo candanda, kwende tukambilane kuswejesya kwausimu. Yili yakulimbisya cikulupi kulola yatesile Yesu pakwakamucisya ŵakumkuya ŵakwe mwakuwonecela soni mwangawonecela kuŵa ŵaswela mwausimu.

“Mliswejesye”

6. Ana malamusi ga Yehofa gaŵapele Ayuda ŵaŵaliji ku ukapolo, gakutukamucisya camtuli kupikanicisya yayikusosekwa kuti tuŵe ŵaswela mwausimu?

6 Ana kuliswejesya mwausimu kukugopolela cici? Kuti tujanje ciwusyoci, kwende tuganicisye ya maloŵe gakulocesya gaŵaŵecete Yehofa kwa Ayuda ŵaŵasigele panandi kutyoka ku ukapolo ku Babulo mu 537 B.C.E. (Aŵalanje Yesaya 52:11.) Ayudaŵa ŵawujilaga kumangwawo ku Yelusalemu kuti akataŵesoni nyumba jakulambilila ni kuwucisya kulambila kweswela. (Esa. 1:2-4) Yehofa jwasakaga kuti ŵandu ŵakwe alece cilicose cakwayana ni kulambila kwaunami kukwatendekwaga ku Babulo. Amanyilile kuti Yehofa ŵapele ŵanduŵa malamusi gakuti, “Mkakwaya cindu cilicose cakunyalaya,” “mtuluce kapena kuti mkopoce mwelemo,” nipo “mliswejesye.” Kulambila kwetu kwa Yehofa kuti kuŵe kweswela ngakukusosekwa kuwanganicilana ni kulambila kwaunami. Pelepa ciwusyo mpaka ciŵe cakuti, ana kulambila kweswela kuli cici? Kuliswejesya mwausimu kukusagopolela kuŵambala yijiganyo soni yitendo ya dini jaunami.

7. Ana Yesu akamulicisye masengo litala lyapi pakusaka kwakamucisya ŵakumkuya ŵakwe kuti aŵe ŵaswela mwausimu?

7 Pajwagambile kuŵicidwa kwene kuŵa Mwenye, Yesu jwasagwile kapolo jwakulupicika ni jwalunda mu 1919. Kupitila mwakapoloju, Yesu jwakamucisye ŵakumkuya ŵakwe kuti aŵe ŵaswela mwausimu. Yaliji yangasawusya kummanyilila kapoloju. (Mat. 24:45) M’cakaci, Ŵakulijiganya Baibulo ŵaliji ali aliswejesye kala ku yijiganyo yejinji ya dini syaunami. Nambope mbali sine syasigalile syakuti apitilisye kuswejesyedwa mwausimu. Kupitila mwa kapolo jwakwe jwakulupicika, Klistu mwapanandipanandi jwakamucisye ŵakumkuya ŵakwe kumanyilila yikulupi soni yitendo yaŵasosekwaga kuyileka. (Mis. 4:18) Kwende tulole yisyasyo yine mwa yeleyi.

Ana Aklistu Akusosekwa Kusangalalila Klisimasi?

8. Ana Ŵakulijiganya Baibulo ŵamanyilile yamtuli pakwamba ya Klisimasi, nambo ana jemanjaji nganapikanicisya cenene cici?

8 Ŵakulijiganya Baibulo ŵaliji ali amanyalile kuti Klisimasi jatyocele ku yijiganyo ya ŵandu ŵanganamlambilaga Mlungu soni kuti Yesu nganapagwa pa 25 December. Magasini ja Zion’s Watch Tower ja December 1881 jasasile kuti, “Ŵandu ŵajinji ŵali mu dini ŵatyocele ku dini syasyakuyaga miyambo ja ŵandu. Nambo ŵagambile kucenga mena, ligongo ŵambopesi ŵa dinisi ŵacenjile ni kuŵa ŵambopesi ŵa Ciklistu soni maholide gawo gacenjile ni kumanyikaga ni mena gaciklistu. Cisyasyo cimo cili holide ja Klisimasi.” Sanja ja Mlonda jine ja mu 1883, pa mtwe wakuti “Ana Yesu Jwapagwile Cakaci?” jasasile kuti Yesu jwapali cakundanda kwa mwesi wa October. c Nambope Ŵakulijiganya Baibulo pandaŵiji nganapikanicisyaga cenene kusosekwa kwakuleka kusangalalila Klisimasi. Abale, atamose ŵa muliŵasa lya Beteli ja ku Brooklyn, ŵajendelecelepe kusangalalila Klisimasi. Nambope, panyuma pa caka ca 1926, yindu yatandite kucenga. Ligongo cici?

9. Ana Ŵakulijiganya Baibulo ŵamanyilile yamtuli yakwamba Klisimasi?

9 Ali awungunyisye nganiji mwakusamala mnope, Ŵakulijiganya Baibulo ŵamanyilile kuti kuwatyocele mwambowu soni yayikusatendekwa pa Klisimasi yili yangamsangalasya Mlungu. Magasini ja Ajimuce! (The Golden Age) ja December 14, 1927, pa mtwe wakuti “Kujatyocele Klisimasi,” jasasile kuti Klisimasi jili cisangalalo ca ŵandu ŵangalambila Mlungu, ŵakulimbikasya yindu yakusangalasya soni kulambila milungu jakupanganyidwa. Mtwewu wasasile mwakupikanika kuti Yesu nganalamula kuti tusangalalileje Klisimasi, soni nganiji jamalisisye mwakusala kuti, “Pakuŵa cilambo, ŵandu, soni Satana ni ŵakulimbikasya cisangalaloci . . . lyeleli lili ligongo lyamacili lyakuti ŵandu ŵalipelece ni mtima wosope kwa Yehofa alece kutenda Klisimasi.” M’yoyo, nganiyiŵa yakusimonjesya kuti liŵasa lya Beteli nganilisangalalila Klisimasi mu December m’cakaci soni ŵalecele papopo kusangalalila Klisimasi.

10. (a) Ana yindu yapi yayamanyice cenene mu December 1928 yakwamba Klisimasi? (Alolesoni libokosi lyakuti “Ndanda ja Klisimasi Soni Cakulinga Cakwe”) (b) Ana ŵandu ŵa Mlungu ŵapocelesoni cikamucisyo camtuli cakwakalamusya ya yisangalalo yine yatukusosekwa kuyiŵambala? (Alole libokosi lyakuti “Kutenda Nawo Yisangalalo Yine.”)

10 Mu caka cakuyicisya, Ŵakulijiganya Baibulo ŵapikanile ngani jijasasile mwakupikanika cenene ya Klisimasi. Pa December 12, 1928, M’bale Richard H. Barber, jwa kulikulu, jwaŵecete ngani kupitila pa wayilesi, jijalosisye pelanga yindu yakusakala ya kujatyocele holide ja Klisimasi. Ana ŵandu ŵa Mlungu ŵajipocele uli nganiji? Pakumbucila lisiku liŵalesile M’bale Charles Brandlein ni liŵasa lyakwe kusangalalila Klisimasi, jwalakwe jwatite kuti, “Ana tukudandawula ligongo lyakuleka kusangalalila Klisimasiji? Kusala yisyene, iyayi. . . . Yili mpela kujigala cakuwala cenyalaye ni matope ni kucijasa.” Pakusala ciwundo cakulandana ni celeci, M’bale Henry A. Cantwell, juŵatumicile mpela jwakulolela mkuli, jwatite, “Twaliji ŵakusangalala kuti twalijimile cinecakwe pakulosya cinonyelo cetu pa Yehofa.” Kusala yisyene, ŵakumkuya Klistu ŵakulupicika, ŵaliji ŵakusacilila kucenga soni ngajigala nawo mbali mu yisangalalo yiyakamulanaga ni kulambila kwaunami. dYoh. 15:19; 17:14.

11. Ana mpaka tulosye camtuli kuti tuli ku mbali ja Ucimwene wa Umesiya?

11 Kusala yisyene, Ŵakulijiganya Baibulo ŵakulupicikaŵa ŵapelece cisyasyo cambone kwetuwe. Patukulola cisyasyo cawoci, tukusosekwa tuliwusyeje kuti, ‘Ana ngusayiwona mwamtuli yalikusatusalila likuga? Ana ngusayipocela mwakusangalala soni kuyikamulicisya masengo?’ Kusacilila kwetu kupikanila kukusalosya kuti tukukamucisya Mwenye jwa Umesiya, jwakukamulicisya masengo kapolo jwakulupicika pakutugaŵila cakulya causimu mu ndaŵi jakwe.—Mase. 16:4, 5.

Ana Aklistu Akusosekwa Kamulicisyaga Masengo Mtanda?

Cimanyilo ca mtanda soni cisoti ca umwenye (Alole ndime 12 ni 13)

12. Ana kwa yaka yejinji Ŵakulijiganya Baibulo ŵawuwonaga camtuli mtanda?

12 Kwa yaka yejinji, Ŵakulijiganya Baibulo ŵawuwonaga mtanda kuŵa cimanyilo cakwiticika ca Ciklistu. Nambope nganawulambilaga mtandawu ligongo ŵamanyililaga kuti kulambila ciwanicisyo kuli kulemwa. (1 Akoli. 10:14; 1 Yoh. 5:21) Cakundanda kwa caka ca 1883, Sanja ja Mlonda jine jasasile mwangapita mumbali kuti “kulambila milungu jakupanganyidwa kwa mtundu uliwose, Mlungu akusaŵengana nako.” Nambope pandanda, Ŵakulijiganya Baibuloŵa ŵayiwonaga kuti pangali cakusawusya cilicose kamulicisya masengo mtanda mulitala lyaŵaliwonaga kuti lili lyakuŵajilwa. Mwacisyasyo, ŵanonyelaga kuwala baji jelembe cimanyilo ca mtanda soni cisoti ca umwenye. Kwa jemanjajo yalosyaga kuti naga ali awile ali wakulupicika, nikuti cacipocela cisoti ca umi. Kutandila mu 1891, cimanyilo ca mtanda soni cisoti ca umwenye cawonecelaga pa Sanja ja Mlonda.

13. Ana ŵakumkuya ŵa Klistu ŵapocele cikamucisyo camtuli pangani ja kamulicisya masengo mtanda? (Alolesoni libokosi lyakuti “Kumanyilila Mwapanandipanandi Kusakala Kwakukamulicisya Masengo Mtanda.”)

13 Ŵakulijiganya Baibulo ŵawuwonaga mtanda soni cisoti ca umwenye kuŵa yakusosekwa. Nambope kutandila mu 1920, ŵakumkuya ŵa Klistu panyuma pakuwungunya, ŵatandite kumanyilila mwapanandipanandi kusakala kwa kukamulicisya masengo mtanda. Pakumbucila ya msongano wamkuli uwatendekwe mu 1928, mumsinda wa Detroit, mu upande wa Michigan, m’cilambo ca America. M’bale Grant Suiter, juŵatumicile mu Likuga Lyakulongolela, jwasasile kuti, “Msonganowu, walosisye kuti mtanda soni cisoti ca umwenye yaliji yangaŵajilwa nambosoni kuti kwaliji kulemwa kuyikamulicisya masengo.” Panyuma pa yaka yamnono, ŵamanyililesoni yine panganiji. Ŵamanyilile kuti kuli kwangaŵajilwa kukamulicisya masengo mtanda pakulambila kweswela.

14. Ana ŵandu ŵa Mlungu ŵatesile yamtuli ali atandite kumanyilila yisyesyene yakwamba mtanda?

14 Ana ŵandu ŵa Mlungu ŵatesile yamtuli ni kucengaku? Ana ŵapitilisye kukamulicisya masengo mtanda ni cisoti ca umwenye, yele yiŵayinonyelagayi? Mlongo jwine juŵatumicile Yehofa kwa ndaŵi jelewu, lina lyakwe Lela Roberts, jwatite, “Pitwagambile kumanyilila kusakala kwakamulicisya masengo yinduyi, ndaŵi jijojo twalesile kuyikamulicisya masengo.” Mlongo jwakulupicika jwine lina lyakwe Ursula Serenco, pakusala muŵapikanilaga ŵakutumicila ŵajinji, jwatite, “Twamanyilile kuti cindu citwaciwonaga kuŵa cimanyilo cakusosekwa cicajimilaga ciwa ca Ambuje ŵetu soni cicalosyaga kulipeleka kwetu kwa Ciklistu caliji cimanyilo cangakamulana ni kulambila Mlungu. Mwakamulana ni Misyungu 4:18, twayamicile kuti litala lyetu lya usyesyene lyajendelecele kuŵala mnope.” Ŵakumkuya ŵa Yesu ŵakulupicika ŵasacilile kuti akajigala nawo mbali mu yitendo yakusakala ya dini syaunami.

15, 16. Ana mpaka tutendekasye camtuli maluŵala gakulambilila ga pacilambo capasi ga nyumba jausimu ja Yehofa kuŵa geswela?

15 M’wejisoni tukwete nganisyo syakulandanasyo masiku agano. Tukumanyilila kuti Klistu aŵele mkukamulicisya masengo kapolo jwakwe jwakulupicika ni jwalunda pakwakamucisya ŵakumkuya ŵakwe kwendelecela kuŵa ŵaswela mwausimu. M’yoyo, pandaŵi jatupocele cakulya causimu cakutukalamusya ya malamusi, yitendo, soni misyungu jajili jakamulana ni dini jaunami, ngatukusacelewa kupikanila. Mwakulandana ni Aklistu ŵaŵatemi mundaŵi jakundanda kwa kuŵapo kwa Klistu, tuli ŵakusimicisya kutendekasya maluŵala gakulambilila ga pacilambo capasi ga nyumba jausimu ja Yehofa kuŵa geswela.

16 M’masiku gambesi gano, Klistu aŵelesoni mkukamula masengo mwangawonecela pakujicenjela mipingo ja ŵandu ŵa Yehofa kwa ŵandu ŵampaka ajijonanje mwausimu. Ana atesile camtuli yeleyi? Kwende tulole.

Kwatyosya “Ŵandu Ŵakusakala Pasikati pa Ŵandu Ŵakulungama”

17, 18. Mu citagu ca likoka, ana yindu yakuyicisyayi yigopolela cici (a) kuponya likoka m’nyasa, (b) “kutanjisya somba syamitundu josope,” (c) “somba syambone akusitaga mu ngalala, soni (d) kusijasa somba syacabe?

17 Mwenye Yesu Klistu akusalolecesya mwajikwendela mipingo ja ŵandu ŵa Mlungu pacilambo cosope. Yesu ni malayika akukamula masengo gakulekanganya mu litala lyanganituŵa tulipikanicisye. Yesu ŵasasile yamasengoga mu citagu cakwe ca likoka. (Aŵalanje Mateyu 13:47-50.) Ana citaguci cikugopolela cici?

Likoka likwimila masengo gakulalicila ya Ucimwene gagakutendekwa pacilambo cosope capasi cacili mpela nyasa. (Alole ndime 18)

18 Kuponya “likoka . . . m’nyasa.” Likoka likwimila masengo gakulalicila ya Ucimwene gagakutendekwa pacilambo cosope capasi cacili mpela nyasa. “Kutanjisya somba syamitundu josope.” Ŵandu ŵamitundu josope akusatenda lung’wanu ni ngani syambone. Ŵanduŵa mpaka apwaticepo ŵakusacenga umi wawo ni kuŵa Aklistu soni ŵakusagamba kulosya lung’wanupe nambo nikulepela kuŵa ku mbali jakulambila kusyesyene. e “Somba syambone akusasitaga mu ngalala kapena kuti mu lidengu.” Ŵandu ŵambone mitima, akusiŵasonganganyila m’mipingo jajili mpela ngalala. Jemanjaji kalambile kawo Yehofa, kakusaŵaga keswela. Kusijasa somba “syacabe.” M’masiku gambesi gano, Klistu ni malayika aŵele ali mkwatyosya “ŵandu ŵakusakala pasikati pa ŵandu ŵakulungama.” f Yakuyicisya yakwe yili yakuti, ŵalepele kuleka yikulupi soni yitendo yakusakala ngakusiŵakunda kuŵa mbali ja mpingo. g

19. Ana akupikana uli pakwamba ya yaŵele ali mkutenda Klistu pakulolecesya kuti kulambila kusyesyene soni ŵandu ŵa Mlungu ali ŵaswela mwausimu?

19 Kusala yisyene yili yakulimbikasya kumanyilila kuti Mwenye jwetu Yesu Klistu akwacenjela ŵandu ŵali pasi pa ulamusi wakwe. Yili yakulimbakasya kumanyilila kuti kulipeleka kuŵatesile Yesu pakukamucisya kulambila kusyesyene, soni pakwakamucisya ŵakulambila ŵasyesyene paŵaswejesyaga malo gakulambilila mu yaka 100 yandanda, nganiyicenga. Tukusosekwa kuyamicila kuti Klistu aŵele mkulolecesya kuti kulambila kusyesyene soni ŵandu ŵa Mlungu ali ŵaswela mwausimu. Mpaka tulosye kuti tuli kumbali ja Mwenye soni Ucimwene wakwe naga tukuŵambala kamulana kulikose ni dini jaunami.

a Ayuda ŵayice kunyumba jakulambilila ŵasosekwaga kulipila msongo wa pacaka wa nyumba jakulambilila pakamulicisya masengo mbiya syasyaliji syakwiticika m’cilambomo. Ayudawo ŵasosekwaga kulipila kwa ŵandu ŵakucenganya mbiya kuti ŵape mbiya syakwiticika sila. Konjecesya pelepa, Ayudaŵa payice kumaloga, ŵasosekwaga kusuma yilango yakupelecela mbopesi. Yesu ŵakolasile ŵamalondaŵa kuti “ŵaciswamba,” ligongo lyakuti pamasengo gakamwile, ŵalipisyaga Ayudaŵa mwakwela mtengo mnope.

b Ŵandu ŵa Yehofa akusamlambila jwalakwe m’maluŵala gakulambilila ga pacilambo capasi ga nyumba jakwe jekulungwa jausimu.

c Nganiji jikulosya kuti yakusasala ŵandu yakuti Yesu jwapali mundaŵi ja cuku “nganiŵa yisyene ligongo lyakuti pandaŵiji ŵakucinga kapena kuti abusa ŵatamaga kwitinji kulindilila yilango yawo.”—Luk. 2:8

d Mu cikalata cakwe ca pa November 14, 1927, M’bale Frederick W. Franz jwalembile kuti, “Caka acino ngatutenda Klisimasi. Liŵasa lya Beteli lisagwile kuti ngasitutendasoni Klisimasi mpaka kalakala.” Miyesi jakuŵalanjika panyuma pakwe, mu cikalata ca February 6, 1928, M’bale Franz jwalembile kuti, “Mwapanandipanandi Ambuje akutuswejesya ku yindu yakusakala ya Satana yayili mu dini ja Babulo.”

e Mwambone aganicisye ayi, mu 2013, papali ciŵalanjilo capenani ca ŵakulalicila ŵakwana 7,965,954, nambo ŵandu ŵaŵasimanikwe pa mwambo wa kumbucila ciwa ca Klistu ŵakwanile 19,241,252.

f Kutyosya somba syambone pasikati pa somba syacabe nganikuŵa kwakulandana ni citagu cakutyosya ngondolo pasikati pa mbusi. (Mat. 25:31-46) Kulekanganya, kapena kuti kwelusya kwakumalisya, kwa ngondolo ni mbusi kucitendekwa pa yisawusyo yakogoya. Pakwikana pandaŵiji komboleka kuti ŵandu ŵali mpela somba syakusakala mwine mpaka awujile kwa Yehofa ni kwasonganganyila m’mipingo jajili mpela ngalala.—Mala. 3:7.

g Mwaciwonecele ŵandu ŵakusakala cacijonasika yakuyiwanicisya ni kuponyedwa mu cilangali camoto.