Tala mambu

Tala ntu mia mambu

KAPU 11

Veleleswa Muna Fu ya Nkal’ambote—Vauka kwa Nzambi Disonganga

Veleleswa Muna Fu ya Nkal’ambote—Vauka kwa Nzambi Disonganga

DIAMBU DIASINA

Una Ntinu kelongelanga nkangu andi mu lemvokela nsiku mia Nzambi mu kuma kia fu ya nkal’ambote

Yindula vo okotele vana yanzala kia tempelo yanene ya kimwanda ya Yave

1. Nki kamona Yezekele kikutusivikisanga?

ADIEYI ovanga avo obwidilu diambu nze dina diabwila Yezekele wa ngunza se vioka mvu 2.500? Yindula vo ofinamene vana tempelo yampwena, ikezimanga. Mbasi ankuma ikuvingilanga mu kusonga e fulu kiaki kia sivi. Otombokele sikada ya kunda nsambwadi ifilanga kuna vitu dimosi muna mavitu tatu ma tempelo yayi. Osivikidi kikilu wau omwene mavitu mama. Konso vitu dina yo lá kwa meta 30. Ekolo okotanga muna mavitu, omwene masuku m’ayingidi. Muna malunzi muna ye maya mabandulwa.—Yez. 40:1-4, 10, 14, 16, 22; 41:20.

2. (a) E tempelo ya mona-meso nki isunzulanga? (Tala mpe mvovo va yanda.) (b) Adieyi tulenda longoka mu kuma kia lekwa yakala muna mavitu ma tempelo?

2 Ekiaki mona-meso kia tempelo ya kimwanda. Yezekele wayika mambu mayingi ma tempelo yayi kadi lusansu lwalu luyantikilanga muna Kapu kia 40 yakuna kapu kia 48 kia nkand’andi. E tempelo yayi isunzulanga e nkubika kavanga o Yave ya nsambil’aludi. Lekwa yawonso ina mo nsasa ina muna nsambil’eto mu lumbu yayi yambaninu. * Ayeyi i nsas’a mavitu mandá? Mekutusungamesanga vo awana bekotanga muna nkubik’a Yave ya nsambila yavelela bafwete zingila ngwizani ye nsiku miansongi mia Nzambi. E maya mabandulwa muna yaka diau adimosi mpe mesonganga, kadi muna Bibila ezak’e ntangwa e maya usongi mesunzulanga. (Nku. 92:12) Adieyi tuvova mu kuma kia masuku m’ayingidi? Mesonganga vo awana balembi lemvokelanga nsiku mia Nzambi ke beyambulwanga ko vo bakota muna nsambil’aludi eyi ivananga moyo.—Yez. 44:9.

3. Ekuma alandi a Kristu bafwete kwamanena veleleswa?

3 Aweyi mona-meso kia Yezekele kilunganenanga? Nze una twalongokele muna Kapu kia 2 kia nkanda wau, Yave wasadila Kristu mu velelesa nkangu andi tuka muna mvu wa 1914 yakuna lubantiku lwa mvu wa 1919. Nga luveleleso lwalu lwafokoka? Ve! Mu mvu nkama miviokele, Kristu okwamanananga tanina nsiku mia nkal’ambote mia Yave. Ediadi disongele vo alandi andi veleleswa yo singikwa bevavanga. Ekuma? E kuma kadi Kristu okutakesanga nkangu andi mu nza yazala ye fu yambi. Satana ovanganga mawonso mu kubatunta diaka muna mavangu masafu. (Tanga 2 Petelo 2:20-22.) Yambula twafimpa mambu tatu mana Akristu akieleka beveleleselwanga. Entete tubadika luveleleso mu yaka fu. I bosi, tubadika nkubika yamfunu isadisanga e nkutakani mu kala yavelela. Kuna mfoko tubadika nkubika ya esi nzo.

Fu ya Nkal’ambote mu Mvu Miavioka

4, 5. Satana nkia ntambu kesadilanga tuka kolo? Adieyi kelendanga vanga?

4 Tuka kolo, o nkangu a Yave usianga sungididi muna fu ya nkal’ambote. Muna kuma kiaki, betambulwilanga tuludiku bevewanga mu kuma kia diambu diadi. Tubadika nona yakete.

5 Mavangu ma Zumba. Yave wazola vo e mvukana vana vena akazi zakala zavelela ye zambote. Satana ovavanga yivisa lukau lwalu lwambote yo sadila lo nze ntambu mu tonta selo ya Yave kimana bavidisa edienga dia Nzambi. Satana wasadila ntambu wau muna lumbu ya Bilami ye walenda vukumuna wantu ayingi. Mu lumbu yayi yambaninu, Satana otoma sadilanga ntambu wau.—Nta. 25:1-3, 9; Lus. 2:14.

6. Nkia ndofi yavaikiswa mun’Eyingidilu? Aweyi yasadilwanga? Ekuma yayambulwilwa sadilwa? (Tala mpe mvovo va yanda.)

6 Muna vunzanesa makani ma Satana, mun’Eyingidilu dia 15 Yuni, 1908 mwakala ye ndofi yavovanga vo: “Konso ntangwa ye konso fulu ngina vamosi yo muntu una vo ke nkaz’ame ko, mfwete kadila yandi nze yeto tuna va fulu kia ndonga.” * Kana una vo ke nsiku ko, ayingi badia ndofi yayi yo sonekesa nkumbu zau kimana zavaikiswa mun’Eyingidilu. Muna mvu mialanda, diamoneka vo kana una vo e ndofi yayi wantu ayingi yasadisanga muna tandu kiakina, yakituka se mpasi ndofi ina badianga o wantu. Muna kuma kiaki, yayambulwa sadilwa. Kansi, o nkangu a Yave wakwamanana lemvokela nkanikinu mia ndofi yayi.

7. Muna mvu wa 1935, nkia diambu diasengomonwa mun’Eyingidilu? Nkia luludiku lwavewa mun’Eyingidilu?

7 Satana wawokesa diaka umpukumuni wandi. Eyingidilu dia 1 Malusu 1935 diakiesesa diambu dimosi diatoma monekanga vana vena nkangu a Nzambi. Akaka babanzanga vo avo bayivene muna salu kia umbangi, balenda kwau kulula nsiku mia nkal’ambote mia Yave muna zingu kiau kia lumbu ke lumbu. Eyingidilu diavova ye sikididi kiawonso vo: “Konso muntu kafwete sungamena vo kuyivana muna salu kia umbangi ke diau kaka ko divavwanga. Mbangi za Yave bafwete wo zaya vo Yave besunzulanga. Mbebe yampwena bena yau ya sunzula Yave ye kintinu kiandi una ufwene.” Eyingidilu diadi diavana luludiku lwakiá mu kuma kia longo ye diambu dia vukana. Luludiku lwalu lwasadisa nkangu a Nzambi mu ‘tina e zumba.’—1 Kor. 6:18.

8. Ekuma Eyingidilu divutukilanga sasila o mvovo a Kingerekia wasekolwa vo zumba?

8 Mu mvu miviokele, Eyingidilu diatoma sasila mvovo usadilwanga muna Sono ya Kingerekia, por·neiʹa, wasekolwa vo zumba. O mvovo wau ke uyikanga kaka vukana nitu ko. Kansi, o mvovo por·neiʹa uyikanga mpila zayingi za mavangu masafu metoma vangamanga muna nzo z’akembi. Alandi a Kristu betaninwanga muna vuku kia mavangu masafu kiwokalanga mu nza yayi.—Tanga Efeso 4:17-19.

9, 10. (a) Nkia fu kiasengomonwa mun’Eyingidilu dia mvu wa 1935? (b) Aweyi i nyindu asikila una muna Diambu dia Nzambi mu kuma kia nua malavu ma nkolwa?

9 Kolwa malavu: Eyingidilu dia 1 Malusu 1935, diasengomona fu kiakaka. Diavova vo: “Ditoma monekanga vo akaka bekwendanga muna salu kia umbangi yo sala salu yankaka ya Kikristu ekolo bena kunsi a [nkolwa]. Mun’owu wa Nkand’a Nzambi, nkia ntangwa o muntu kalenda nua vinyo? Nga diambote mu nua vinyo ekolo muntu kekuyivananga muna salu kia Mfumu?”

10 E mvutu za yuvu yayi zasonga o nyindu asikila una muna Diambu dia Nzambi mu kuma kia malavu ma nkolwa. Nkand’a Nzambi ke utumbanga nua vinyu ko ngatu malavu mankaka ma nkolwa avo onuinini mo mu tezo, kansi utumbanga e fu kia kolwa malavu. (Nku. 104:14, 15; 1 Kor. 6:9, 10) Muna diambu ditadidi nua malavu ma nkolwa ekolo muntu kesalanga salu kiavauka, tuka kolo e selo ya Nzambi besungameswanga lusansu lwa wan’a Arone, ana Nzambi kavonda wau bakela kimenga kiafunzuka vana ziku dia Nzambi. Lusansu lusonganga dina diabafila mun’evangu diadi diambi. Nzambi wakanikina nganga zawonso mu lembi nua malavu ma nkolwa ekolo basalanga salu kiavauka. (Fuka 10:1, 2, 8-11) Diau adimosi mpe o unu, alandi a Kristu bafwete venganga nua malavu ma nkolwa ekolo besalanga salu kiavauka.

11. Ekuma dinina dia nsambu kwa nkangu a Nzambi dia vwa umbakuzi wafwana mu kuma kia fu kia kolwa malavu?

11 Mu lumbu yeto, alandi a Kristu bena ye nsambu za kala yo umbakuzi wafwana mu kuma kia fu kia kolwa malavu. Muna lusadisu lwa madia ma mwanda tutambulanga, ayingi bevevolwanga muna fu kiaki yo tomesa diaka zingu kiau. Ndonga besadiswanga mu lembi bwa mu ntambu wau. Ke vena muntu ko ofwete yambula vo e fu kia kolwa malavu kia mbunduna, kiafwasa zingu kia esi nzo andi yo vidisa elau dia kala muna nsambila yavelela ya Yave.

“Ke tulendi wo yindula ko vo Mfumu eto nsudi a mfomo katanga yovo má kiafunzuka kasianga muna nu’andi.”—C. T. Russell

12. Aweyi selo ya Kristu babadikilanga e fu kia nua mfomo vitila nkutu e lumbu yambaninu yayantika?

12 Nua mfomo. Selo ya Kristu bayantika simwa nua mfomo vitila nkutu e lumbu yambaninu yayantika. Se vioka mvu miayingi, mpangi mosi wa nunu, nkumbu andi Charles Capen, wasungamena e lumbu kiantete bakutakana yo mpangi Charles Taze Russell kuna mfoko a tandu kia 19. Mpangi Capen, ona wakala ye kimbuta kia mvu 13 muna tandu kiakina, kumosi ye mpangi zandi tatu bakala muna nzo yayikilwanga vo Nzo a Bibila kuna mbanza Allegheny, Pensilvânia. Vava mpangi Russell kaviokanga vana ndambu au, wabayuvula vo: “Nga mfomo nunuanga? Nsudi a mwisi a mfomo ngwidi.” Bamvutula ye ziku kiawonso vo ke banuanga mfomo ko. Ka lukatikisu ko vo ediadi diabasadisa mu zaya una mpangi Russell kabadikilanga diambu diadi. Mun’Eyingidilu dia 1 Agositu 1895, mpangi Russell wasasila e sono kia 2 Korinto 7:1 yo vova vo: “Kimwene ko una Nkristu kalenda vanina nkembo kwa Nzambi yovo vwa nluta avo mfomo kenuanga. . . . Ke tulendi wo yindula ko vo Mfumu eto nsudi a mfomo katanga yovo má kia funzuka kasianga muna nu’andi.”

13. Nkia luveleleso lwavangama muna mvu wa 1973?

13 Muna mvu wa 1935, Eyingidilu diayikila e mfomo vo “makaya mafunzuka” yo vova vo ke mosi ko mun’awana bevolanga yovo nua mfomo olenda yambulwa vo kasadila ku Betele yovo vewa kiyekwa mu nkubik’a Nzambi nze mviti a nzila yovo nkengi a zunga. Muna mvu wa 1973, luveleleso lwakaka lwavangama. Eyingidilu dia 1 Yuni diasonga vo konso Mbangi a Yave okuyivananga mun’evangu diadi diampondi, diafunzuka ye diakondwa zola, kalendi kwamanana muna nkutakani ko. Awana ke bazola yambula nua mfomo ko bavaikiswa muna nkutakani. * Kristu wavanga diambu diakaka muna velelesa alandi andi.

14. Nkia nsiku kavana o Nzambi mu kuma kia menga? Aweyi evangu dia vutulwa menga diasayanena mu nza yawonso?

14 Sadila menga mu mpila yambi. Muna lumbu ya Noa, Nzambi wavova vo e menga ke mafwete diwa ko. Wasikidisa diaka diambu diadi muna nsiku kavana kwa zula kia Isaele ye wakanikina mpe nkutakani ya Akristu vo ‘bakenga . . . o menga.’ (Mav. 15:20, 29; Etu. 9:4; Fuka 7:26) Mu lumbu yeto, o Satana ovanganga mawonso mu fila wantu ayingi mu kolamena nsiku wau wa Nzambi. Muna tandu kia 19, e madotolo bayantika teza vutula wantu o menga, kansi vava basolola e mpila zaswaswana za menga, evangu diadi diayantika sayana. Muna mvu wa 1937, bayantika katula menga kwa wantu akaka yo lunda mo. Muna Vit’Anzole ya Nz’Amvimba, evangu dia vutula menga diatoma wokela kikilu. Ke vavioka kolo ko, diasayana mu nza yawonso.

15, 16. (a) Nkia nzengo babaka Mbangi za Yave mu kuma kia vutulwa menga? (b) Nkia lusadisu bevewanga alandi a Kristu mu kuma kia vutulwa menga ye mawuku lembi sadila menga? Nkia nluta ditwasanga?

15 Kuna lubantiku lwa mvu wa 1944, Eyingidilu diasasila vo o vutulwa menga i mpila yakaka ya dila e menga. Muna mvu walanda, o nkanikinu wau wa Nkand’a Nzambi watoma siamiswa diaka yo sasilwa. Muna mvu wa 1951, yuvu ye mvutu zayingi zavaikiswa mu sadisa nkangu a Nzambi mu mokena ye madotolo. Mu nza yawonso, alandi akwikizi a Kristu basonganga unkabu wa lembi tambulwila vutulwa menga, kana una vo bavezwa, siwa kitantu yo bangikwa. Kansi, Kristu wakwamanana fila nkubik’andi mu vana lusadisu lwavuwanga o mfunu. Muna kuma kiaki, malongi ye yinkanda-nkanda yayingi yatoma kubikwa yavaikiswa.

16 Muna mvu wa 1979, akuluntu akaka bayantika kingula tupitalu mu sadisa madotolo kimana batoma bakula e nzengo zeto ye kuma ya Nkand’a Nzambi yatufila mu baka nzengo zazi yo kubasonga ndekwa zankaka za mawuku lembi sadila menga. Muna mvu wa 1980, akuluntu muna mbanza 39 za Estados Unidos balongwa una balenda lungisila salu kiaki. Kuna kwalanda, Buka kia Selo Yambuta bavana o nswa kimana vasikidiswa buka y’akuluntu bekingulanga tupitalu (Comissões de Ligação com Hospitais) mu nza yawonso. Nga ngolo zazi zawonso nluta zitwasanga? O unu, mazunda ye mazunda ma madotolo ye mfelemi betambulwilanga wuka Mbangi za Yave yo zitisa nzengo zeto za lembi vutulwa menga. Tupitalu twayingi tuvananga mawuku lembi sadila menga, twankaka nkutu tubadikilanga o lembi vutula menga vo i mpil’a mawuku isundidi o wete. Nga ke diakiese ko mu mona una Yesu ketaninanga alandi andi muna ngolo kevanganga Satana za kubayivisa?—Tanga Efeso 5:25-27.

Tupitalu twayingi tuvananga mawuku lembi sadila menga, twankaka nkutu tubadikilanga o lembi vutula menga vo i mpil’a mawuku isundidi o wete

17. Aweyi tulenda songela vo tuyangalelanga e mpila ina Kristu keveleleselanga alandi andi?

17 Diambote twakiyuvula: ‘Nga tuyangalelanga e mpila ina Kristu keveleleselanga alandi andi yo kutulonga una tufwete lemvokela nsiku mia nkal’ambote mia Yave?’ Avo i wau, tufwete sungamenanga vo Satana ovavanga kutuvambula yo Yave yo Yesu yo kutuvukumuna kimana twakulula nsiku mia Nzambi. Muna kakidila umpukumuni wau, e nkubik’a Yave ikutuvananga nkanikinu ye tuludiku mu kuma kia mavangu masafu ma nza yayi. Yambula twakwamanana kuyikenga yo lemvokela malongi mama.—Nga. 19:20.

Tanina Nkutakani Muna Mavangu Masafu

18. E mona-meso kiasongwa Yezekele nkia diambu kikutusungamesanga mu kuma ki’awana bekolamenanga nsiku mia Nzambi?

18 E diambu diazole dia luveleleso, ditadidi nzengo zibakwanga mu tanina nkutakani kimana yakala yavelela. Diankenda kikilu vo awana betambulwilanga e nsiku mia nkal’ambote mia Yave yo kuyiyekola kwa yandi, ke yau awonso ko betatidilanga e nzengo babaka. Akaka nkutu beyivisanga ntima miau yo kolamena e nsiku miami kuna lukanu. Nkia nzengo zifwete bakwa mu kuma kia wantu awaya? Tulenda solola e mvutu muna mona-meso kia tempelo ya kimwanda kasongwa Yezekele kina tuvovele kuna lubantiku lwa kapu kiaki. Sungamena mavitu mandá ma tempelo yayi. Muna mavitu mama, mwakala ye masuku m’ayingidi. Ayingidi awaya bataninanga tempelo kimana awana ‘balembi zengw’o ntima’ balembi mo kota. (Yez. 44:9) Ediadi dikutusungamesanga vo e lau diakala mu nsambil’aludi divewanga kaka kw’awana besianga e ngolo za zingila ngwizani ye nsiku mia nkal’ambote mia Yave. Diau adimosi mpe o unu, elau dia kala vamosi ye mpangi zeto Akristu muna nsambila ke dia wantu awonso ko.

19, 20. (a) Aweyi Kristu kesadisilanga alandi andi mu singika e mpila ifwete fundisilwa awana bekuyivananga muna masumu mampwena? (b) Nkia kuma tatu ifilanga akuluntu mu vaikisa o nsumuki olembi vilukang’o ntima muna nkutakani?

19 Muna mvu wa 1892, Eyingidilu diavova vo “tuna ye mbebe ya vaikisa muna nkutakani Akristu ana balembi kwikilanga, muna mvovo yovo muna mavangu, vo Kristu wakivana se lukûlu [ntalu ina betela] mu kuma kia wantu awonso.” (Tanga 2 Yoane 10.) Muna mvu wa 1904, o nkanda The New Creation (Nsema Wampa) wavova vo awana bekwamanananga muna mavangu mambi balenda sia kimwanda kia nkutakani yawonso mu vonza. Muna ntangwa yayina, e nkutakani yawonso yabokelwanga kuna “mfundu a dibundu” mu fundisa awana bavanganga masumu mampwena. Kansi, e mfundu miami ke miavangamanga nkumbu miayingi ko. Muna mvu wa 1944, Eyingidilu diasasila vo ampangi ana bavitang’o ntu yau kaka bafwete talanga e mambu mama. Muna mvu wa 1952, e mpila ya fundisila ina ngwizani yo Nkand’a Nzambi yavaikiswa mun’Eyingidilu yo songa e kuma kiantete kikutufilanga mu vaikisa muna nkutakani awana balembi vilukanga o ntima, i sia vo, tanina nkutakani kimana yakala yavelela.

20 Tuka wauna, Kristu osadisanga alandi andi mu toma bakula yo singika e mpila ifwete fundisilwa awana bekuyivananga muna masumu mampwena. Akuluntu Akristu betoma longwanga mu zaya una bafwete fundisila mun’owu wa luzolo lwa Yave yo kala ye tezo vana vena unsongi ye nkenda. O unu, tubakulanga kuma tatu ifilanga akuluntu mu vaikisa o nsumuki olembi vilukang’o ntima muna nkutakani: (1) muna lembi vezesa nkumbu a Yave, (2) muna tanina nkutakani yalembi yiviswa, (3) muna sadisa nsumuki kaviluk’o ntima kele vo dilendakana.

21. Mu nkia mpila e nkubika ya vaikisa muntu muna nkutakani itwasilanga nluta kwa nkangu a Nzambi?

21 Nga omonanga una e nkubika ya vaikisa muntu muna nkutakani itwasilanga nluta kw’alandi a Kristu o unu? Kuna Isaele yankulu, nkumbu miayingi e zula kiawonso kiayiviswanga kwa yimpumbulu. Ezak’e ntangwa lutangu lwau lwaviokanga nkutu lw’awana bazolanga Yave yo vanga oma mansongi. Muna kuma kiaki, e zula kiaki kiatwasanga luvezo muna nkumbu a Yave yo vidisa edienga diandi. (Yer. 7:23-28) Kansi o unu, Yave ovwidi selo yayingi y’akala ye akento besonganga kwikizi. Wau vo asumuki ana balembi vilukang’o ntima bevaikiswanga vana kati kweto, ediadi dikakidilanga kimana balembi kituka se sadilwa vana moko ma Satana mu fwasa e nkutakani ngatu funzula yo. Ediadi dikululanga umpukumuni wau. Ediadi dikutusadisanga mu kwamanana tondakana kwa Yave nze buka. Yave wasia nsilu vo: ‘Ke vena nwaninwa ko kivangilw’omo ngeye kisikila.’ (Yes. 54:17) Nga tuyikamanga akuluntu, ana bena ye kiyekwa kiampwena kia fundisa?

Kembelela Ndiona Ovwidi Makanda Mawonso

22, 23. Ekuma tuvutulwilanga matondo kwa mpangi zeto Akristu kuna lubantiku lwa tandu kia 20? Nkia ziku kisonganga vo vakala ye diambu diavavwanga singikwa mu kuma kia zingu kia esi nzo?

22 E diambu diatatu dina alandi a Kristu bevwilanga nluta mia luveleleso, i diambu ditadidi longo ye zingu kia esi nzo. Nga vena ye mambu masingikwa muna mpila tubadikilanga zingu kia esi nzo? Elo. Kasikil’owu, vava tutanganga lusansu lwa selo ya Nzambi kuna lubantiku lwa tandu kia 20, tusivikanga mu mona e mpila bayivaninanga kuna mvevo. Tuvutulanga matondo muna ngolo bavanganga mu sia salu kia Nzambi vana fulu kiantete muna zingu kiau. Kansi, tumwene vo vakala ye diambu diavavwanga singikwa. Ekuma?

23 Nkumbu miayingi e mpangi z’akala bavewanga kiyekwa muna salu kia umbangi yovo kia kinkengi a zunga kiabavambulanga y’esi nzo zau mu ngonde zayingi. Ezak’e ntangwa, ampangi bakasakeswanga mu lembi sompa, lutila nkutu dina Nkand’a Nzambi uvovanga mu kuma kia diambu diadi. Kuna diak’esambu, dia tutu diakala mu vovela dina Akristu balenda vanga mu siamisa longo lwau. Nga diau adimosi divangamanga o unu vana vena alandi a Kristu? Ve!

E salu ya mwanda ke ikutufilanga ko mu veza e mbebe ya lunga-lunga esi nzo

24. Aweyi Kristu kesadisilanga nkangu andi akwikizi mu kala yo nyindu asikila mu kuma kia longo ye zingu kia esi nzo?

24 O unu, e salu ya mwanda ke ikutufilanga ko mu veza e mbebe ya lunga-lunga esi nzo. (Tanga 1 Timoteo 5:8.) Vana ntandu, Kristu ovanganga mawonso kimana alandi andi akwikizi ova ntoto batambula luludiku lwasikididi lwa Nkand’a Nzambi mu kuma kia longo ye zingu kia esi nzo. (Ef. 3:14, 15) Muna mvu wa 1978, vavaikiswa nkanda Torne Feliz Sua Vida Familiar. Vava vavioka tezo kia mvu 18, twatambula nkanda Mbumba ya Zingu Kia Nzo ya Kiese. Vana ntandu, malongi mayingi mevaikiswanga mun’Eyingidilu mu sadisa akazi mu sadila nkanikinu mia Nkand’a Nzambi muna longo lwau.

25-27. Aweyi aleke a ntela zayingi betoma silwanga e sungididi tuka kolo?

25 Adieyi tuvova mu kuma ki’aleke? Tuka mvu miayingi, e nsatu z’aleke zitoma siwanga mpe sungididi. E nkubika a Yave tuka kolo ivaikisanga nkanda miambote mu kuma ki’aleke a ntela zayingi. Kuna lubantiku, e nkanda ke miakala miayingi ko, kansi owau se ulolo. Kasikil’owu, elongi diakala yo ntu a diambu vo “Estudo Bíblico Juvenil” diavaikiswanga muna Idade de Ouro, tuka muna mvu wa 1919 yakuna mvu wa 1921. Kuna kwalanda, vavaikiswa finkanda O ABC da Idade de Ouro muna mvu wa 1920, yo nkanda Filhos muna mvu wa 1941. Muna mvu mia 1970, vavaikiswa e nkanda Escute o Grande Instrutor, Sua Juventude — O Melhor Modo de Usufruí-la yo nkanda Tusansu twa Nkand’a Nzambi. Muna mvu wa 1982, longi dina yo ntu a diambu “Os Jovens Perguntam” diayantika vaikiswa muna Despertai!. Ediadi diafila mu vaikisa nkanda Os Jovens Perguntam—Respostas Práticas muna mvu wa 1989.

Finkanda Malongi ma Nkand’a Nzambi fiatambulwa ye kiese kiawonso muna lukutakanu lwalu kuna Alemanha

26 O unu, tuvwidi nkanda miole miampa mia Os Jovens Perguntam ye malongi ma mpila mu mpila mevaikiswanga muna nzil’eto ya Internete, jw.org. Tuna mpe yo nkanda Aprenda do Grande Instrutor. E nzil’eto ya Internete ivwidi mambu mayingi mu kuma ki’aleke, nze babu ya tusansu twa Nkand’a Nzambi, malongi mu kuma ki’aleke, nsaka, vídeo ye malongi ma Nkand’a Nzambi mu kia wana ke baviokele mvu ntatu ko. Kieleka, e mpila ina Kristu kebadikilanga aleke ke yasoba ko tuka kawonzakena yingyana-ngyana muna moko mandi muna tandu kiantete. (Maku 10:13-16) Ozolanga vo aleke eto bamona vo betoma zolwanga yo dikilwa muna mwanda.

27 Yesu ozolanga mpe vo aleke bataninwa muna vonza. Omu nza yayi yazala ye mambu mansoki, e fu kia tá e zumba yo wan’akete mu wokela kaka kina. Muna kuma kiaki, malongi mayingi mevaikiswanga mu sadisa mase kimana batanina wan’au mun’evangu diadi diasafu. *

28. (a) Adieyi tufwete vanga avo tuzolele kala muna nsambil’aludi nze una usonganga e mona-meso kia tempelo kiasongwa Yezekele? (b) Nkia kani tufwete kala diau?

28 Diakiese kikilu mu mona una Kristu kekwamanenanga velelesa alandi andi yo kubalonga kimana bavwa nluta mitukanga muna zitisa yo zingila e ngwizani ye nsiku mia nkal’ambote mia Yave. Yindula diaka e tempelo ina Yezekele kasongwa muna mona-meso. Sungamena mavitu mandá makala mo. Dialudi vo e tempelo yayi ke yatungwa kwa wantu ko, ya kimwanda. Kansi, nga tubadikilanga yo vo yakieleka? Mayingi mevavwanga mu kota muna tempelo yayi, ke kwenda kaka ku Seka dia Kintinu ko yovo tanga Bibila ngatu dodela kielo muna salu kia umbangi. Mawonso mama moneka memonekanga muna meso. O nkwa disu kunsi a lukaya olenda kwandi vanga mambu mama yo lembi kota muna tempelo a Yave. Kansi, avo tuvangidi mambu mama ekolo tuzingilanga e ngwizani ye nsiku mia nkal’ambote mia Yave yo yikama nsambil’aludi yo ntim’asikila, tukota muna tempelo yayi yo sadila va fulu kiaki kiavauka, kina vo i nkubika ya nsambil’aludi ya Yave wa Nzambi. Yambula twayangalelanga elau diampwena tuna diau yo vanga mawonso tulenda mu tanginina o vauka kwa Yave yo zingila e ngwizani ye nsiku miandi miansongi.

^ tini. 2 Muna mvu wa 1932, o nkanda Vindication, volume 2 wasonga vo ungunza wa Nkand’a Nzambi uyikanga e mvutuk’a nkangu a Nzambi kuna nsi au walungana mu lumbu yeto, ke kwa Isaele ya kinitu ko, kansi kwa Isaele ya mwanda. Ungunza wau vutulwiswa kwa nsambil’aludi uyikanga. Eyingidilu dia 1 Malusu 1999, diasasila vo e tempelo yasongwa Yezekele muna mona-meso umosi muna ungunza uyikanga vutulwiswa kwaku. Muna kuma kiaki, ungunza wau ulungananga muna mwanda mu lumbu yayi yambaninu.

^ tini. 6 E ndofi yayi yavovanga vo mwan’a yakala yo mwan’a nkento ke bafwete kala yau kaka ko muna nzo nanga vo mwelo watoma ziuka yovo akazi yovo yitu. Mu mvu miayingi, e ndofi yayi yatangwanga lumbu yawonso muna Sambu kia Mene kuna Betele.

^ tini. 13 Sadila mfomo mu mpila yambi disongele vo nua yo, vola yovo kuna yo y’ekani diadi.

^ tini. 27 Tala kapu kia 32 kia nkanda Aprenda do Grande Instrutor; tala mpe Despertai! ya Okutoba 2007, lukaya lwa 3-11.