Nghena endzeni

Hundzela eka leswi nga endzeni

NDZIMA 11

Ku Tengisiwa eMahanyelweni Swi Endla Leswaku Vukwetsimi Bya Xikwembu Byi Vonaka

Ku Tengisiwa eMahanyelweni Swi Endla Leswaku Vukwetsimi Bya Xikwembu Byi Vonaka

LESWI NGA TA TLHUVUTSIWA EKA NDZIMA LEYI

Ndlela leyi Hosi yi va dyondziseke ha yona vanhu va yona leswaku va xixima milawu ya Xikwembu ya mahanyelo

Tivone hi tihlo ra mianakanyo u ri karhi u nghena enyangweni ya xivava xa le handle xa tempele leyikulu ya Yehovha ya moya

1. Ezekiyele u vone yini leswi hi hlamarisaka?

A HI nge u vona swo fana ni leswi voniweke hi muprofeta Ezekiyele eka malembe-xidzana ya kwalomu ka 25 lama hundzeke. Anakanya hi mhaka leyi: U tshinelela emuakweni lowukulu wa tempele leyi vangamaka. Ku ni ntsumi ya matimba leswaku yi ta ku komba ndhawu leyi yo hlamarisa! U khandziya swikhandziyo swa nkombo swo tlhandlukela etinyangweni tinharhu. Tinyangwa leti ta ku hlamarisa. Ti lehe kwalomu ka timitara ta 30. Eka tindlela to nghena ha tona, u vona leswaku ku ni tindlu to rindza eka tona. Tiphuphu ti sasekisiwe hi mirhi ya ncindzu.​—Ezek. 40:​1-4, 10, 14, 16, 22; 41:20.

2. (a) Xana tempele ya le xivonweni yi yimela yini? (Nakambe vona nhlamuselo ya le hansi.) (b) Xana hi nga dyondza yini eka swilo leswi nga laha ku ngheniwaka hakona etempeleni?

2 Lexi i xivono xa tempele ya moya. Ezekiyele u xi hlamusela hi vuenti lerova rungula rakwe ri tata ndzima 40 ku ya fika eka 48 ya buku yakwe ya vuprofeta. Tempele leyi yi yimela lunghiselelo ra Yehovha ra vugandzeri lebyi tengeke. Swilo hinkwaswo swi ni nhlamuselo ya vugandzeri bya hina emasikwini lawa ya makumus. * Xana tinyangwa leti tlakukeke ti fanekisela yini? Ti hi tsundzuxa leswaku lava nghenaka eka lunghiselelo ra vugandzeri lebyi tengeke bya Yehovha va fanele va hanya hi milawu leyi tlakukeke ni leyi lulameke ya Xikwembu. Hambi ku ri mirhi ya ncindzu leyi kovotliweke yi vula leswi fanaka, hikuva minkarhi yin’wana eBibeleni mincindzu yi tirhiseriwa ku yimela vululami. (Ps. 92:​12) Ku vuriwa yini hi tindlu to rindza eka tona? Swi le rivaleni leswaku lava tsandzekaka ku xixima milawu ya Xikwembu va siveriwa ku nghena endleleni yo saseka, leyi nyikaka vutomi ya vugandzeri lebyi tengeke.​—Ezek. 44:9.

3. Ha yini valandzeri va Kreste a va fanele va hambeta va tengisiwa?

3 Xana xivono xa Ezekiyele xi hetiseke njhani? Hilaha hi swi voneke hakona eka Ndzima 2 ya buku leyi, Yehovha u tirhise Kreste ku endla leswaku vanhu vakwe va tengisiwa hi ndlela yo hlawuleka ku sukela hi 1914 ku fika eku sunguleni ka 1919. Xana ku tengisiwa koloko ku helele kwalaho? Doo! Eka malembe-xidzana lama hundzeke, Kreste u hambete a seketela milawu ya Yehovha leyi kwetsimaka ya mahanyelo. Xisweswo valandzeri vakwe a va lava ku hambeta va tengisiwa. Ha yini? Hikuva Kreste u le ku hlengeleteni ka valandzeri vakwe eka misava leyi nga ni mahanyelo yo biha naswona Sathana a nga tshiki ku ringeta ku va tlherisela eka mahanyelo yo biha. (Hlaya 2 Petro 2:​20-22.) A hi tlhuvutseni swilo swinharhu leswi Vakreste va ntiyiso va tengisiweke eka swona. Xo sungula, hi ta kambisisa hi ta ku tengisiwa emahanyelweni, lunghiselelo ra nkoka ra ku endla leswaku vandlha ri tshama ri basile ni lunghiselelo ra ndyangu.

Ku Tengisiwa eMahanyelweni Eka Malembe Lama Hundzeke

4, 5. Hi rihi rhengu leri ku nga khale Sathana a ri karhi a ri tirhisa naswona ri ve ni vuyelo byihi?

4 Minkarhi hinkwayo vanhu va Yehovha va tsakela mahanyelo lamanene ni lama lulameke. Hikwalaho, va amukela swiletelo leswi nga erivaleni swa mahanyelo. A hi kambisiseni swikombiso swi nga ri swingani.

5 Ku tikhoma loko biha ka rimbewu. Yehovha u endle leswaku vuxaka bya rimbewu exikarhi ka vatekani byi va lebyi baseke. Sathana u endla leswaku nyiko yoleyo ya risima yi va nchumu lowu thyakeke naswona u yi tirhisela ku ringa vanhu va Yehovha leswaku a nga ha va tsakeli. Sathana u tirhise rhengu rero hi ndlela leyi humelelaka eminkarhini ya Balama naswona u ya a ri tirhisa swinene ku tlula rini na rini eminkarhini leyi ya makumu.​—Tinhl. 25:​1-3, 9; Nhlav. 2:14.

6. Hi xihi xihlambanyo lexi kandziyisiweke eka Xihondzo xo Rindza, a xi tirhisiwa njhani naswona ha yini xi hetelele xi nga ha tirhi? (Nakambe vona nhlamuselo ya le hansi.)

6 Leswaku xi lwisana ni matshalatshala ya Sathana, Xihondzo xo Rindza xa June 15, 1908, xi humese xihlambanyo lexi katseke marito lawa: “Minkarhi hinkwayo naswona etindhawini hinkwato loko ndzi ri ni vanhu va rimbewu leri hambaneke ni ra mina hambiloko ndzi ri exihundleni ndzi ta tikhoma kahle hilaha a ndzi ta swi endla hakona loko a ndzi ri laha ndzi voniwaka hi vanhu.” * Hambileswi xihlambanyo xexo a ku nga ri xikolokolo leswaku vanhu xi landzela, vo tala va xi amukerile kutani va yisa mavito ya vona leswaku ma ya kandziyisiwa eka Zion’s Watch Tower. Endzhakunyana ka malembe, swi xiyiwile leswaku xihlambanyo lexi hambileswi xi pfuneke vanhu vo tala hi nkarhi wolowo, se a xi hundzuke mihivahivana; kutani xi hetelele xi nga ha tirhi. Hambiswiritano, milawu leyi tlakukeke ya mahanyelo leyi xi yi vekeke minkarhi hinkwayo a yi seketeriwa.

7. Hi 1935, Xihondzo xo Rindza xi vulavule hi xiphiqo xihi naswona i nawu wihi lowu xi vulavuleke ha wona hi ku phindha-phindha?

7 Minhlaselo ya Sathana yi ye yi tinyika matimba. Nkandziyiso wa Xihondzo xo Rindza xa March 1, 1935 wu xi vule hi ku kongoma xiphiqo lexi a xi ya xi engeteleka eka vanhu va Xikwembu. Entiyisweni van’wana a va anakanya leswaku ku hlanganyela entirhweni wa nsimu hi ndlela yo karhi a swi va ntshunxa leswaku va nga yi namarheli milawu ya Yehovha ya mahanyelo eka swilo leswi a va swi endla exihundleni. Kahle-kahle Xihondzo xo Rindza xi te: “Munhu u fanele a tsundzuka leswaku ku hlanganyela entirhweni wo chumayela a hi swona ntsena leswi lavekaka. Timbhoni ta Yehovha i vayimeri vakwe naswona byi sele eka tona vutihlamuleri bya ku n’wi yimela hi ndlela leyi faneleke Yehovha ni mfumo wakwe.” Kutani xihloko xexo xi nyikele ndzayo leyi nga erivaleni malunghana ni vukati ni ku tikhoma lokunene ka rimbewu, xisweswo xi pfuna vanhu va Xikwembu leswaku va ‘balekela ku tikhoma loko biha ka rimbewu.’​—1 Kor. 6:18.

8. Ha yini Xihondzo xo Rindza hi ku phindha-phindha xi kandziyise nhlamuselo ya rito ra Xigriki leri vulaka ku tikhoma loko biha ka rimbewu?

8 Eka malembe yo tala ya sweswinyana, Xihondzo xo Rindza hi ku phindha-phindha xi kandziyise nhlamuselo leyi faneleke ya rito leri tirhisiweke eka Matsalwa ya Xigriki leri vulaka ku tikhoma loko biha ka rimbewu​—por·neiʹa. Nhlamuselo ya rona a yi vuli ntsena ku hlanganyela eka timhaka ta masangu. Ematshan’weni ya sweswo, rito por·neiʹa ri katsa swiendlo swo hambana-hambana swa mahanyelo yo biha, hi ntolovelo ri katsa swiendlo hinkwaswo leswi endliwaka etindlwini ta tinghwavava. Xisweswo valandzeri va Kreste va sirheleriwe eka ku tikhoma hi ndlela leyi hundzeletiweke hi tlhelo ra rimbewu loku endliwaka hi vanhu vo tala laha misaveni namuntlha.​—Hlaya Vaefesa 4:​17-19.

9, 10. (a) Hi yihi mhaka ya mahanyelo leyi Xihondzo xo Rindza xi vulavuleke ha yona hi 1935? (b) Hi rihi langutelo leri ringaniseriweke ra Bibele hi xihoko?

9 Ku tirhisa xihoko hi ndlela yo biha. Xihondzo xo Rindza xa March 1, 1935, xi tlhele xi vula leswi malunghana ni mahanyelo: “Hilaha ku fanaka ku xiyiwe leswaku van’wana va ya entirhweni wa nsimu ni ku endla mintirho yin’wana ya nhlengeletano va nwe [xihoko]. Hi le ka xiyimo xihi laha ku tirhisiwa ka vhinyo ku pfumeleriwaka eMatsalweni? Xana swi fanerile leswaku munhu a tirhisa vhinyo lerova swi khumba ntirho lowu a wu endlaka enhlengeletanweni ya Hosi?”

10 Nhlamulo yi vulavula hi langutelo leri faneleke hi swakunwa swa xihoko leri kumekaka eRitweni ra Xikwembu. Bibele a yi ku soli ku tirhisiwa ka vhinyo ni swakunwa swin’wana swa xihoko hi ku ringanisela, kambe yi byi sola swinene vudakwa. (Ps. 104:​14, 15; 1 Kor. 6:​9, 10) Malunghana ni ku katseka eka ntirho wo kwetsima munhu a nwe xihoko, i khale malandza ya Xikwembu ma ri karhi ma tsundzuxiwa hi rungula ra vana va majaha va Aroni, lava Xikwembu xi va dlayeke hileswi va humeseke gandzelo hi ndzilo lowu nga riki enawini ealitarini ya Xikwembu. Endzhaku ka sweswo, rungula ri paluxa leswi swi nga ha vaka swi endle leswaku vavanuna volavo va endla nchumu lowu nga riki wunene, lerova Xikwembu xi nyikela nawu lowu yirisaka vaprista hinkwavo ku tirhisa xihoko loko va endla mintirho ya vona yo kwetsima. (Lev. 10:​1, 2, 8-11) Hikwalaho ko landzela nawu wolowo wa xisekelo namuntlha, valandzeri va Kreste va va ni vuxiyaxiya byo papalata ku nwa xihoko loko va ri karhi va endla ntirho wa vona wo kwetsima.

11. Ha yini a ku ri nkateko eka vanhu va Xikwembu ku amukela vutivi lebyi engetelekeke malunghana ni ku tirhisiwa ka xihoko hi ndlela yo biha?

11 Eka malembe yo tala ya sweswinyana, valandzeri va Kreste va ye va katekisiwa swinene hi vutivi lebyi engetelekeke malunghana ni ku tirhisa xihoko hi ndlela yo biha. Hi nkhensa swakudya swa moya leswi fikeke hi nkarhi, vo tala va pfuniwile leswaku va langutana ni xiyimo xexo hi ndlela leyi faneleke kutani va tlhela va lawula vutomi bya vona. Vo tala va pfuniwile leswaku va papalata xiphiqo xexo hi ku helela. Ku hava ni un’we loyi a lavaka leswaku ku tirhisiwa ka xihoko hi ndlela yo biha swi susa xindzhuti xakwe ni xa ndyangu wakwe hambi ku ri ku lahlekeriwa hi lunghelo rakwe ro katseka eka vugandzeri lebyi tengeke bya Yehovha.

“A hi yi voni Hosi ya hina hi tihlo ra mianakanyo yi ri karhi yi nuh’wetela musi wa fole kumbe yi veke nchumu lowu nyamisaka enon’wini wa yona.”—C. T. Russell

12. Xana malandza ya Kreste a ma ku languta njhani ku tirhisiwa ka fole emahlweni ko va ku sungula masiku yo hetelela?

12 Ku tirhisiwa ka fole. Malandza ya Kreste ma sungule ku sola ku tirhisiwa ka fole emahlweni ko va ku sungula masiku yo hetelela. Eka malembe yo hlaya lama hundzeke, makwerhu loyi a dyuhaleke, Charles Capen, u tsundzuka loko a hlangana ro sungula na Charles Taze Russell eku heleni ka lembe-xidzana ra vu-19. Capen loyi hi nkarhi wolowo a ri ni malembe ya 13 ni vamakwerhu vakwe vanharhu a va ri eswitepisini swa Yindlu ya Bibele eAllegheny, le Pennsylvania. Loko Russell a ri karhi a hundza laha a va ri kona, u va vutise a ku: “He majaha xana mi le ku dzaheni? Ku nuha fole.” Va n’wi tiyisekise leswaku a va nga ri eku dzaheni. Hakunene va nambe va yi vona kahle ndlela leyi a ri teka ha yona fole. Eka Xihondzo xo Rindza xa August 1, 1895, Makwerhu Russell u vulavule hi 2 Vakorinto 7:​1, a ku: “A ndzi koti ku vona ndlela leyi a swi ta dzunisa Xikwembu kumbe ku xi vuyerisa ha yona, loko Mukreste wihi na wihi a tirhisa fole hi ndlela yihi na yihi. . . . A hi yi voni Hosi ya hina hi tihlo ra mianakanyo yi ri karhi yi nuh’wetela musi wa fole kumbe yi veke nchumu lowu nyamisaka enon’wini wa yona.”

13. Hi kwihi ku tengisiwa emahanyelweni loku veke kona hi 1973?

13 Hi 1935, Xihondzo xo Rindza xi vule leswaku fole i “nchumu lowu thyakeke” nileswaku ku hava ni n’we loyi a nga hlawulaka ku ri cakunya kumbe ku ri dzaha a nga tamaka a ri xirho xa ndyangu wa Bethele kumbe a tirha tanihi muyimeri wa nhlengeletano ya Xikwembu entirhweni wa vuphayona kumbe entirhweni wo famba-famba a endzela mavandlha. Hi 1973 ku ve ni ku tengisiwa kun’wana ka mahanyelo. Xihondzo xo Rindza xa June 1 xi hlamusele leswaku ku hava Mbhoni ya Yehovha leyi nga tamaka yi ri exiyin’weni lexinene evandlheni loko yi ri karhi yi katseka eka swiendlo leswi, leswi dlayaka, leswi nyamisaka ni leswi nga tsakisiki. Lava alaka ku tshika ku dzaha a va susiwa evandlheni. * Kreste u teke goza rin’wana ra nkoka leswaku a tengisa valandzeri vakwe.

14. Hi yihi milawu ya Xikwembu malunghana ni ngati naswona ha yini endlelo ro chela vanhu ngati ri ve leri tolovelekeke?

14 Ku tirhisiwa ka ngati hi ndlela yo biha. Eminkarhini ya Nowa, Xikwembu xi vule leswaku a swi hoxile ku dya ngati. Xi tlhele xi tiyisekisa marito wolawo eka Nawu lowu xi wu nyikeke tiko ra Israyele naswona hilaha ku fanaka xi lerise vandlha ra Vukreste leswaku ri “papalata . . . ngati.” (Mint. 15:​20, 29; Gen. 9:4; Lev. 7:​26) A swi hlamarisi leswi Sathana a kumeke ndlela manguva lawa yo endla leswaku vo tala va nga wu yingisi nawu lowu wa Xikwembu. Hi lembe-xidzana ra vu-19, madokodela a ma ri karhi ma ringeta endlelo ra ku pomperiwa ngati, kambe endzhaku ka loko ku tshuburiwe mixaka ya ngati, endlelo rero ri sungule ku tirhisiwa swinene. Hi 1937, ku sunguriwe ku hlengeletiwa ngati kutani yi vekiwa naswona Nyimpi ya Vumbirhi ya Misava yi endle leswaku endlelo leri ri tirhisiwa swinene. Hi ku hatlisa, endlelo ro chela vanhu ngati ri ve leri tolovelekeke emisaveni hinkwayo.

15, 16. (a) Timbhoni ta Yehovha ti teke goza rihi malunghana ni ku cheriwa ngati? (b) Hi wihi nseketelo lowu valandzeri va Kreste va nyikiweke wona malunghana ni ku cheriwa ngati ni ku tshunguriwa handle ko cheriwa ngati naswona ku ve ni vuyelo byihi?

15 Eku sunguleni ka 1944, Xihondzo xo Rindza xi kombise leswaku hakunene ku cheriwa ngati a ku ri ndlela yin’wana ya ku yi dya. Hi lembe leri landzelaka, nhlamuselo yoleyo ya Matsalwa yi tiyisekisiwile ni ku tlhela yi vekiwa erivaleni. Hi 1951, ku kandziyisiwe nxaxamelo wa swivutiso ni tinhlamulo leswaku ku pfuniwa vanhu va Xikwembu ku langutana ni swa vutshunguri. Emisaveni hinkwayo, valandzeri va Kreste vo tshembeka a va yima va tiyile loko va langutane ni ku hlekuriwa, ku vengiwa hambi ku ri ku xanisiwa. Kambe Kreste u hambete a fambisa nhlengeletano yakwe a yi nyika nseketelo lowu lavekaka. Ku kandziyisiwe tibroxara ni swihloko leswi nga ni vuxokoxoko ni ndzavisiso lowu endliweke hi vukheta.

16 Hi 1979, vakulu van’wana va sungule ku endzela swibedlhele leswaku va pfuna madokodela leswaku ma xi twisisa ku antswa xiyimo xa hina, swivangelo swa Matsalwa swo endla tano ni vutshunguri byin’wana lebyi nga tirhisiwaka handle ka ngati. Hi 1980, vakulu lava humaka emadorobeni ya 39 eUnited States va kume ndzetelo wo hlawuleka eka ntirho lowu. Hi ku famba ka nkarhi, Huvo leyi Fumaka yi nyike mpfumelelo wa leswaku ku simekiwa Komiti yo Vulavurisana ni Swibedlhele emisaveni hinkwayo. Xana matshalatshala lawa ma endle leswaku ku va ni vuyelo byo karhi eka malembe lama hundzeke? Namuntlha, makume ya magidi ya lava dyondzeleke swa vutshunguri​—ku katsa madokodela, lava endlaka vuhandzuri ni vativi va ku titivarisa​—va tirhisana ni vavabyi lava nga Timbhoni, va kombisa leswaku va va xixima hi ku va tshungula handle ko tirhisa ngati. Swibedlhele swo tala swi tshungula handle ko tirhisa ngati naswona van’wana va teka vutshunguri lebyi byi ri bya xiyimo xa le henhla. Xana a swi ku tsakisi ku anakanya hi tindlela leti Yesu a sirheleleke valandzeri vakwe ha tona eka matshalatshala ya Sathana yo lava ku va thyakisa?​—Hlaya Vaefesa 5:​25-27.

Swibedlhele swo tala swi tshungula handle ko tirhisa ngati naswona van’wana va teka vutshunguri lebyi byi ri bya xiyimo xa le henhla

17. Hi nga swi kombisa njhani leswaku ha yi tlangela ndlela leyi Kreste a va tengisaka ha yona valandzeri vakwe?

17 Hi endla kahle ku tivutisa leswi, ‘Xana ha yi tlangela ndlela leyi Kreste a va tengisaka ha yona valandzeri vakwe, a hi letela leswaku hi namarhela milawu ya Yehovha ya mahanyelo leyi tlakukeke?’ Loko swi ri tano, kutani a hi tsundzukeni leswaku ku tlula rini na rini Sathana u lava ku hi hambanisa na Yehovha swin’we na Yesu hi ku endla leswaku hi nga yi xiximi milawu ya Xikwembu ya mahanyelo. Leswaku hi lwisana ni nkucetelo wolowo, nkarhi na nkarhi nhlengeletano ya Yehovha yi hi nyika swilemukiso ni switsundzuxo malunghana ni mahanyelo yo biha ya misava leyi. Xisweswo a hi xalamukeni kutani hi yingisa ndzayo yoleyo leyi pfunaka.​—Swiv. 19:20.

Ku Sirhelela Vandlha Eka Mahanyelo Yo Biha

18. Loko swi ta eka vanhu lava nga tiyimiselangiki ku hanya hi milawu ya Xikwembu, xivono xa Ezekiyele xi nyikela xitsundzuxo xihi lexi nga erivaleni?

18 Nakambe ku tengisiwa emahanyelweni swi katsa magoza lama tekiweke ku endla leswaku vandlha ri va leri baseke. Khombo ra kona, a hi vanhu hinkwavo lava amukeleke milawu ya Yehovha ya mahanyelo ni ku tinyiketela eka yena lava xi namarhelaka hi ku tshembeka xiboho xa vona. Eku heteleleni, van’wana va cince mianakanyo ya vona kutani va tiyimisela ku ka va nga yi landzeli milawu yoleyo. Xana ku fanele ku endliwa yini hi vanhu vo tano? Hi ta kuma xikombiso xin’wana eka xivono xa Ezekiyele xa tempele ya moya leyi ku buriweke ha yona eku sunguleni ka ndzima leyi. Tsundzuka tinyangwa leti tlakukeke. Kun’wana ni kun’wana laha ku ngheniwaka hakona, a ku ri ni tindlu to rindza. Varindzi a va sirhelela tempele, entiyisweni a va sivela lava nga “yimbangiki embilwini” leswaku va nga ngheni. (Ezek. 44:9) Lexi i xitsundzuxo lexi nga erivaleni xa leswaku vugandzeri lebyi tengeke i bya lava ntsena va tiyimiseleke ku hanya hi milawu ya Yehovha leyi tengeke ya mahanyelo. Hilaha ku fanaka, namuntlha lunghelo ro tihlanganisa ni Vakreste-kulobye evugandzerini a hi ra un’wana ni un’wana.

19, 20. (a) Xana hakatsongo-tsongo Kreste u va pfune njhani valandzeri vakwe leswaku va tengisa ndlela leyi a va swi tamela ha yona swidyoho leswikulu? (b) Hi swihi swivangelo swinharhu leswi endlaka leswaku vadyohi lava nga hundzukiki va susiwa?

19 Hi 1892, Xihondzo xo Rindza xi vule leswaku i “ntirho wa hina ku susa (Vakreste) lava hi ku kongoma kumbe hi ndlela leyi nga kongomangiki va alaka leswaku Kreste u tinyiketele tanihi gandzelo ra nkutsulo eka vanhu hinkwavo.” (Hlaya 2 Yohane 10.) Hi 1904, buku leyi nge The New Creation yi vule leswaku lava phikelelaka eka mahanyelo yo biha va nga thyakisa vandlha. Kutani, vandlha hinkwaro a ri katseka eka ku kambisisa milandzu ya swidyoho leswikulu. Hambiswiritano, swiendlakalo swo tano a swi nga talanga. Hi 1944, Xihondzo xo Rindza xi kombise leswaku i vamakwerhu lava nga ni vutihlamuleri ntsena lava faneleke va tamela milandzu yo tano. Hi 1952 eka Xihondzo xo Rindza ku kandziyisiwe endlelo leri sekeriweke eBibeleni ro tamela milandzu ya vuavanyisi, laha ku kandziyisiweke xivangelo lexikulu xo susa vanhu lava nga hundzukiki​—ku endlela leswaku vandlha ri va leri baseke.

20 Ku sukela kwalaho, Kreste u pfune valandzeri vakwe ku tengisa ndlela leyi milandzu ya swidyoho leswikulu a yi tameriwa ha yona. Vakulu va Vakreste va leteriwa hi vukheta ku tamela timhaka ta vuavanyisi hi ndlela ya Yehovha, va ri karhi va kombisa vululami ni tintswalo. Namuntlha hi vona swivangelo swinharhu leswi nga erivaleni swo va ku tekiwa goza ro susa mudyohi loyi a nga hundzukiki evandlheni: (1) leswaku ku sirheleriwa vito ra Yehovha leswaku ri nga vi ni xisandzu, (2) leswaku ku sirheleriwa vandlha eka vuyelo bya xidyoho lexikulu ni (3) leswaku ku susiwa mudyohi loyi a nga hundzukiki loko swi fanerile.

21. Xana lunghiselelo ro susa ri tikombise ri ri nkateko hi ndlela yihi eka vanhu va Xikwembu?

21 Xana wa yi vona ndlela leyi lunghiselelo rero ro susa ri tikombiseke ri ri nkateko ha yona eka valandzeri va Kreste namuntlha? EIsrayele wa khale, hakanyingi vadyohi a va ri ni nkucetelo wo biha etikweni hikuva minkarhi yin’wana a ku ri vona lava teleke swinene ku tlula lava rhandzaka Yehovha ni ku tikarhatela ku endla leswinene. Xisweswo, tiko a ri tala ku tisa xisandzu evitweni ra Yehovha kutani a nga ha ri tsakeli. (Yer. 7:​23-28) Kambe namuntlha, Yehovha u tirhisana ni tiko leri nga ni vavanuna ni vavasati va moya. Leswi vadyohi lava omeke tinhloko va susiweke exikarhi ka vona, entiyisweni a va pfumeleriwi ku va matlhari lama tirhisiwaka hi Sathana leswaku va onha vandlha ni ku basa ka rona. Ematshan’weni ya sweswo, nkucetelo wa vona wa siveriwa. Xisweswo, tanihi ntlawa ha tiyiseka leswaku hi ta hambeta hi amukeleka eka Yehovha. Tsundzuka leswaku Yehovha u tshembise a ku: “Tlhari rihi ni rihi leri nga ta endleriwa ku ku hlasela a ri nge humeleli.” (Esa. 54:​17) Xana hi va seketela hi ku tshembeka vakulu, lava nga ni vutihlamuleri lebyikulu byo tamela milandzu ya vuavanyisi?

Ku Vangamisa Loyi Vito Ra Ndyangu Wun’wana Ni Wun’wana Ri Humaka Eka Yena

22, 23. Ha yini hi va tlangela Vakreste-kulorhi va le ku sunguleni ka lembe-xidzana ra vu-20, kambe i vumbhoni byihi lebyi kombisaka leswaku a ku laveka leswaku va ringanisela swinene loko swi ta emhakeni ya ndyangu?

22 Nakambe nchumu wun’wana lowu valandzeri va Kreste va vuyeriweke ha wona eka ku tengisiwa loku yaka emahlweni wu fambisana ni vukati swin’we ni vutomi bya ndyangu. Xana langutelo ra hina hi ndyangu ri tengisiwile eka malembe lama hundzeke? Ina. Hi xikombiso, loko hi hlaya hi malandza ya Xikwembu ya le ku sunguleni ka lembe-xidzana ra vu-20, hi hlamarisiwa hi moya lowu ma wu kombiseke wa ku titsona swo karhi. Hi yi tlangela hi ku helela ndlela leyi ma wu rhangiseke ha yona ntirho wo kwetsima ku tlula swilo hinkwaswo evuton’wini bya wona. Kambe hilaha ku fanaka, ha swi vona leswaku a ma fanele ma ringanisela swinene. Njhani?

23 A swi tolovelekile leswaku vamakwerhu va amukela swiavelo ensin’wini kumbe ku endzela mavandlha leswi a swi ta endla leswaku va siya makaya ya vona ku ringana tin’hweti to tala. Minkarhi yin’wana a va nga swi khutazi ngopfu ku nghenela vukati ku hambana ni leswi Matsalwa ma swi vulaka naswona a ku nga vulavuriwi ngopfu malunghana ni ndlela leyi vukati bya Vakreste byi nga tiyisiwaka ha yona. Xana swiyimo leswi fanaka swa ha humelela eka valandzeri va Kreste namuntlha? Doo!

Munhu loyi a nga wu wundliki ndyangu wakwe a nga nyikiwi swiavelo swo tano

24. Xana Kreste u va pfune njhani vanhu vakwe vo tshembeka leswaku va kuma ndzayo leyi ringaniseriweke malunghana ni vukati ni ndyangu?

24 Namuntlha, munhu loyi a nga wu wundliki ndyangu wakwe a nga nyikiwi swiavelo swo tano. (Hlaya 1 Timotiya 5:8.) Ku tlula kwalaho, Kreste u tiyisekise leswaku valandzeri vakwe vo tshembeka va laha misaveni va amukela ndzayo leyi pfunaka ni leyi ringaniseriweke ya Matsalwa malunghana ni vukati swin’we ni vutomi bya ndyangu. (Efe. 3:​14, 15) Hi 1978, ku humesiwe buku leyi nge Making Your Family Life Happy. Endzhakunyana ka malembe ya kwalomu ka 18, ku humesiwe buku leyi nge Xihundla Xa Ntsako eNdyangwini. Ku tlula kwalaho, Xihondzo xo Rindza xi humese swihloko swo hlayanyana leswi a swi endleriwe ku pfuna vatekani leswaku va tirhisa milawu ya Matsalwa evukatini bya vona.

25-27. Xana swilaveko swa vana va malembe yo hambana-hambana ku ye ku vulavuriwa ngopfu ha swona hi ndlela yihi eka malembe lama hundzeke?

25 Kutani ku vuriwa yini hi vantshwa? Eka malembe lama hundzeke, ku ye ku vulavuriwa ngopfu ha vona. I khale nhlengeletano ya Yehovha yi ri karhi yi nyika vana va malembe yo hambana-hambana swilo leswinene. Hi xikombiso, ku sukela hi 1919 ku fika hi 1921 ku hume xihloko lexi nge, “Dyondzo Ya Bibele Ya Vantshwa” eka The Golden Age. Endzhaku ka sweswo ku humesiwe broxara leyi nge The Golden Age ABC hi 1920 ni buku leyi nge Children hi 1941. Hi va-1970, ku humesiwe buku nge Listening to the Great Teacher, Your Youth​Getting the Best out of It ni leyi nge Buku Yanga Ya Timhaka Ta Bibele. Hi 1982, ku sungule ku humesiwa swihloko swa ntlhandlamano leswi nge “Vantshwa Va Vutisa” eka Xalamuka!, leswi kongomisaka eka buku leyi nge Swivutiso Leswi Vantshwa Va Swi Vutisaka​Tinhlamulo Leti Tirhaka leyi humesiweke hi 1989.

Broxara leyi nge Tidyondzo Ta Mina Ta Bibele yi amukeriwe hi ntsako entsombanweni lowu wa le Jarimani

26 Namuntlha, hi ni tivholumo timbirhi leti pfuxetiweke ta buku leyi nge Vantshwa Va Vutisa, loko hi hala tlhelo swihloko swa ntlhandlamano swi hambeta swi kumeka eka Web site ya jw.org. Nakambe hi ni buku leyi nge Dyondza Eka Mudyondzisi Lonkulu. Web site ya hina yi ni swihloko swo tala swa vana, ku katsa makhadi ya vanhu va le Bibeleni, switoloveto swa timhaka ta Bibele swa vanhu lavakulu ni vana, mintlango, tivhidiyo, timhaka ta Bibele leti nga ni swifaniso swin’we ni tidyondzo ta mina ta Bibele ta vana va malembe manharhu ni lava nga ehansi ka wona. Swi le rivaleni leswaku ndlela leyi Kreste a va langutaka ha yona vantshwa a yi cincanga ku sukela loko a ta va a hlengelete vana kutani a va angarha eka lembe-xidzana ro sungula. (Mar. 10:​13-16) U lava leswaku vantshwa lava nga exikarhi ka hina va titwa va rhandzeka naswona va nyikiwa swakudya swa moya hi ndlela leyi faneleke.

27 Nakambe Yesu u lava leswaku vana va sirheleriwa leswaku va nga vavisiwi. Tanihi leswi mahanyelo ya misava leyi ma yaka ma nyanya ku biha, makhombo ya ku xanisiwa ka vana ma ya ma tala swinene. Hikokwalaho, ku kandziyisiwe rungula leri nga erivaleni ni leri kongomeke leri pfunaka vatswari ku sirhelela vana va vona eka xiendlo lexi xo biha. *

28. (a) I yini leswi lavekaka loko hi lava ku ­katseka eka vugandzeri lebyi tengeke, hilaha swi kombisiweke ­hakona eka xivono xa Ezekiyele xa tempele? (b) Xana u tiyimisele ku endla yini?

28 Xana a swi tsakisi ku anakanyisisa hi ndlela leyi Kreste a hambeteke a tengisa valandzeri vakwe, a va letela leswaku va xixima milawu ya Yehovha leyi tlakukeke ya mahanyelo, va hanya ha yona ni ku vuyeriwa eka yona? Nakambe anakanya hi tempele leyi Ezekiyele a yi voneke exivonweni. Tsundzuka tinyangwa leti tlakukeke. I ntiyiso leswaku tempele yoleyo a hi ya xiviri, kambe i ya moya. Nilokoswiritano, xana hi yi vona yi ri ya xiviri? Hi nghena eka yona, ku nga ri ntsena hi ku ya eHolweni ya Mfumo kumbe hi ku pfula Bibele kumbe hi ku chumayela. Sweswo i swiendlo swa nyama leswi katsaka swilo swa xiviri. Mukanganyisi a nga swi endla swilo sweswo handle ko nghena etempeleni ya Yehovha. Hambiswiritano, loko hi endla swilo swo tano hi hala tlhelo hi ri karhi hi hanya hi milawu leyi tlakukeke ya Yehovha ya mahanyelo hi tlhela hi katseka eka vugandzeri lebyi tengeke hi ri ni langutelo lerinene, hi va hi nghena eka yona ni ku tirha endhawini yoleyo yo kwetsima, ku nga lunghiselelo ra vugandzeri byo tenga bya Yehovha Xikwembu! Minkarhi hinkwayo a hi tlangeleni lunghelo rero ra risima. Nakambe a hi hambeteni hi endla leswi nga ematimbeni ya hina hi kombisa leswaku Yehovha wa kwetsima hi ku seketela milawu yakwe yo lulama!

^ ndzim. 2 Hi 1932, Vholumo 2 ya buku leyi nge Vindication yi rhange yi kombisa leswaku vuprofeta bya Bibele lebyi vulavulaka hi ku tlhelela ka vanhu va Xikwembu etikweni ra rikwavo byi hetiseke manguva lawa, ku nga ri eka Israyele wa nyama kambe eka Israyele wa moya. Vuprofeta byebyo byi kombetela eka ku vuyeteriwa ka vugandzeri lebyi tengeke. Xihondzo xo Rindza xa March 1, 1999, xi hlamusele leswaku xivono xa Ezekiyele xa tempele i vuprofeta bya ku vuyetela naswona byi hetiseka hi ndlela ya nkoka hi tlhelo ra moya eminkarhini leyi ya makumu.

^ ndzim. 6 Xihlambanyo a xi sivela wanuna ni wansati ku va voxe endlwini handle ka loko va pfule nyangwa​—handle ka loko va ri vatekani kumbe maxaka ya le kusuhi. Ku ringana malembe, xihlambanyo lexi a ku vulavuriwa ha xona siku ni siku eka nongonoko wa Vugandzeri bya Nimixo eBethele.

^ ndzim. 13 Ku tirhisa fole hi ndlela yo biha swi katsa ku ri dzaha, ku ri cakunya kumbe ku ri byala leswaku ri ta tirhiseriwa swo karhi.

^ ndzim. 27 Hi xikombiso, vona ndzima 32 ya buku leyi nge Dyondza Eka Mudyondzisi Lonkulu; nakambe vona nhloko-mhaka leyi nga exifunengetweni leyi nge, “ ; nakambe vona nhloko-mhaka leyi nga exifunengetweni leyi nge, “ ; nakambe vona nhloko-mhaka leyi nga exifunengetweni leyi nge, “Sirhelela Vana Va Wena” leyi nga eka nkandziyiso wa Xalamuka! ya October 2007.