Go na content

Go na table of contents

KAPITEL 12

Den orga fu dini „a Gado fu freide”

Den orga fu dini „a Gado fu freide”

FU SAN A KAPITEL E TAKI

Safrisafri Yehovah e orga en pipel moro bun

1, 2. Sortu sani ben kenki na A Waktitoren fu yanuari 1895, èn fa den brada ben feni en?

DI A fayafaya Bijbel Ondrosukuman John A. Bohnet kisi A Waktitoren fu yanuari 1895 a ben breiti srefisrefi fu si taki a kafti ben kenki. Na tapu a kafti yu ben abi wan prenki fu wan toren na a syoro fu wan krasi sei. A toren ben e skèin wan bigi leti fu sori den sipi pe den ben musu go. Na artikel „A nyun kafti fu wi” na ini A Waktitoren disi ben fruteri moro fu a tori disi.

2 Fu di Brada Bohnet ben lobi a kenki disi, meki a seni wan brifi gi Brada Russell pe a skrifi: „Mi breiti fu si taki A Waktitoren kenki. A moi.” Wan tra fayafaya Bijbel Ondrosukuman di ben nen John H. Brown taki fu a nyun kafti: „Mi lobi en srefisrefi. A toren e tanapu so steifi aladi bigi winti nanga den bigi skwala e naki en.” A nyun kafti disi ben de a fosi sani di ben kenki a yari dati. Ma moro sani ben o kenki na ini na organisâsi. Na ini november fu a srefi yari dati wan tra bigi kenki kon. A kenki disi ben abi fu du nanga wan problema di ben opo kon na ini den gemeente.

3, 4. (a) Fu sortu problema A Waktitoren fu 15 november 1895 ben taki? (b) Sortu kenki kon na ini den gemeente na heri grontapu?

3 Na ini A Waktitoren fu 15 november 1895 den ben skrifi finifini fu wan problema di ben kan pori a freide na ini na organisâsi fu den Bijbel Ondrosukuman. Moro nanga moro brada ben e haritaki suma ben musu de fesiman na ini a gemeente. Ma na artikel ben yepi den brada frustan san den ben musu du fu no meki trobi, so taki pratifasi no kon na ini gemeente. Na artikel ben agersi na organisâsi nanga wan sipi èn a taki krin dati den brada di ben e teki fesi no ben sreka na organisâsi gi problema di ben de leki den bigi skwala fu wan krasi se. San den ben musu du?

4 Na artikel ben sori taki wan bun kapten fu wan sipi e sorgu taki a sipi abi ala sani fu yepi sma te problema kon. A kapten e sorgu tu taki den botoman de srekasreka te bigi winti kon. Na so a de tu taki den brada di e teki fesi na ini na organisâsi ben musu sorgu taki ala den gemeente de srekasreka gi problema di de leki bigi winti. Dati meki na artikel sori taki wan kenki ben o kon na ini den gemeente na heri grontapu. A taki dati wantewante ’na ini ibri gemeente den ben o poti owruman fu luku den skapu’.​—Tori 20:28.

5. (a) Fu san ede a seti fu poti owruman na ini a gemeente ben kon na a yoisti ten? (b) Sortu aksi wi o luku?

5 A seti disi fu poti owruman na ini a gemeente ben kon na a yoisti ten. Te fu kaba a nyun seti disi ben o meki taki sani waka moro bun na ini den gemeente. A yepi den gemeente fu pasa a muilek ten fu a Fosi Grontapufeti di ben de leki den skwala fu wan krasi se. Na ini den yari baka dati, moro kenki kon na ini a fasi fa sani ben seti na ini na organisâsi. Disi yepi Yehovah en pipel fu dini en moro bun. Sortu profeititori na ini Bijbel e taki fu den kenki disi? Sortu kenki yu si na ini na organisâsi? Fa yu kisi wini fu den kenki disi?

„Mi o poti freide leki yu edeman”

6, 7. (a) San a profeititori fu Yesaya 60:17 wani taki? (b) San den wortu „edeman” nanga „basi” e sori?

6 Soleki fa wi si na ini kapitel 9, Yesaya ben taki na fesi dati Yehovah ben o blesi en pipel èn den ben o kon moro furu (Yes. 60:22). Ma Yehovah pramisi moro. Na ini a srefi profeititori a e taki: „Na presi fu kopro mi o tyari gowtu kon èn na presi fu isri mi o tyari solfru kon. Na presi fu udu mi o tyari kopro kon èn na presi fu ston mi o tyari isri kon. Mi o poti freide leki yu edeman èn retidu leki yu basi” (Yes. 60:17). San a profeititori disi wani taki? Fa a e kon tru na ini a ten disi?

Den fosi sani ben bun, ma den nyun sani moro bun

7 A profeititori fu Yesaya e sori taki son sani ben o kon na ini a presi fu trawan. Disi no wani taki dati den fosi sani no ben bun. Ma den nyun sani ben o moro bun. Gowtu bun moro kopro èn na so a de tu nanga den tra sani na ini a tekst. Sobun, di Yehovah taki dati a ben o tyari moro bun sani kon, dan disi e sori taki safrisafri a ben o meki a situwâsi fu en pipel kon moro bun. Te yu e luku a profeititori, dan sortu sani ben o kenki? Yehovah taki fu „edeman” nanga „basi”. Disi e sori taki safrisafri a ben o tyari kenki kon na ini a fasi fa a ben o sorgu gi en pipel èn a fasi fa a ben o orga den.

8. (a) Suma e kenki sani kon moro bun soleki fa a profeititori fu Yesaya e taki? (b) Fa wi e kisi wini fu den kenki disi? (Luku sosrefi a faki „ Nanga sakafasi a teki rai”.)

8 Suma e sorgu taki den gemeente orga moro bun? Yehovah taki: „Mi o tyari gowtu kon”, „mi o tyari solfru kon” èn „mi o poti freide”. Iya, a no libisma ben o seti sani moro bun na ini a gemeente, ma na Yehovah srefi. Sensi di Yehovah poti Yesus leki Kownu, a meki en Manpikin tyari den kenki disi kon. Fa wi e kisi wini fu den kenki disi? Na ini a srefi tekst wi e leisi taki den kenki disi ben o meki „freide” nanga „retidu” kon. Te wi e meki Gado tiri wi èn te wi e tyari kenki kon, dan freide o de na wi mindri. Fu di wi lobi retidu, meki wi e dini Yehovah di de „a Gado fu freide” soleki fa Paulus ben taki.​—Fil. 4:9.

9. San e meki taki sani orga bun èn taki wánfasi de na ini den gemeente? Fu san ede disi de so?

9 Wan tra sani di Paulus skrifi fu Yehovah na: „Gado a no wan Gado fu bruya, ma fu freide” (1 Kor. 14:33). Luku taki Paulus no gebroiki den wortu „bruya” nanga „orga”, ma a taki fu „bruya” nanga „freide”. Fu san ede? We, awinsi sani orga bun, toku a no abi fu de so taki freide de. Fu eksempre, wan grupu srudati kan orga bun te den o go na feti, ma a no freide den e go suku. Na feti den e go feti. Fu dati ede, wi leki Kresten musu hori a prenspari sani disi na prakseri ala ten: Awinsi o bun wan organisâsi seti, sani no o waka bun efu freide no de. Ma te den abi a freide fu Gado, dan den o seti sani na so wan fasi taki sani o waka bun ala ten. Dati meki wi de nanga tangi taki „a Gado di e gi freide” e tiri na organisâsi fu wi èn a e krin en (Rom. 15:33). A freide di Gado e gi e meki taki den gemeente fu wi na heri grontapu orga bun èn a e meki taki wi abi trutru wánfasi. Wi de nanga tangi taki wi abi a wánfasi disi.​—Ps. 29:11.

10. (a) Sortu sani kenki na ini a bigin di na organisâsi seti? (Luku a faki „ Den orga sani moro bun”.) (b) Sortu aksi wi o luku now?

10 A faki „ Den orga sani moro bun” e sori syatu sortu sani kenki kon moro bun na ini a bigin di na organisâsi seti. Ma sortu ’kopro’ sani Yehovah meki wi Kownu kenki kon tron ’gowtu’ na ini a ten fu wi? Sani kenki na ini a fasi fa sma ben e tiri na organisâsi. Ma fa den kenki disi sorgu taki freide nanga wánfasi tan na ini den gemeente na heri grontapu? Fa den kenki e yepi yu fu dini „a Gado fu freide”?

Fa Krestes e tiri a gemeente

11. (a) Di den brada di ben e teki fesi ondrosuku son sani na ini Bijbel, san den kon frustan moro bun? (b) San den brada ben de klariklari fu du?

11 Fu 1964 te 1971 den brada di ben e teki fesi na ini na organisâsi bigin ondrosuku son sani fu Bijbel moro fini. Wan fu den sani di den ondrosuku ben de a fasi fa a fosi Kresten gemeente ben orga. * Den kon si taki na ini a ten fu den apostel a no wán owruman ben e teki fesi na ini den gemeente, ma na wan grupu owruman ben e du dati. (Leisi Filipisma 1:1; 1 Timoteyus 4:14.) Di den brada di ben e teki fesi na ini na organisâsi fu wi kon frustan a tori disi moro bun, den kon si taki Yesus, a Kownu fu den, ben e sori den taki den ben musu seti sani moro bun na ini na organisâsi fu Gado pipel. Den ben de klariklari fu tyari kenki kon soleki fa a Kownu ben wani. Wantewante den tyari kenki kon, so taki den ben kan poti owruman soleki fa Bijbel e sori. Sortu sani den kenki syatu baka 1970?

12. (a) Sortu sani kenki na a grupu fu brada di ben e teki fesi na ini na organisâsi? (b) Fruteri fa a Tiri Skin seti. (Luku a faki „ Fa a Tiri Skin e luku den afersi fu a Kownukondre”.)

12 A fosi sani di den kenki ben de a grupu brada di ben e teki fesi. Na a ten dati den seibi brada di ben e teki fesi na ini a organisâsi fu wi, ben de den srefi seibi brada di ben de driktoro fu a Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania. Ma na ini 1971 den salfu brada disi poti ete fo brada fu teki fesi na ini na organisâsi fu wi. Na so yu ben abi 11 brada di ben e teki fesi, ma a no alamala ben de driktoro fu a Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania. Nowan fu den 11 brada disi ben e si ensrefi hei moro den trawan èn ibri yari wan trawan ben de fesiman.

13. (a) Fa sani ben seti na ini den gemeente sowan 40 yari langa? (b) San a Tiri Skin du na ini 1972?

13 A tra kenki di den tyari kon ben abi fu du nanga ibri gemeente. Fa so? Fu 1932 te 1972 na wán brada nomo ben gwenti teki fesi na ini wan gemeente. Teleki 1936 den ben e kari a brada disi a diniwroko fesiman. Baka dati a ben nen gemeente dinari èn te fu kaba gemeente owruman. Den brada disi ben e wroko fayafaya fu sorgu taki den skapu e kisi bun leri. Nofo tron a gemeente owruman ben e teki bosroiti gi a gemeente sondro fu aksi san den tra dinari na ini a gemeente ben e denki fu a tori. Ma na ini 1972 a Tiri Skin seti sani fu tyari wan bigi kenki kon. San ben de a kenki disi?

14. (a) Nanga sortu nyun seti den bigin wroko tapu 1 oktober 1972? (b) Fa a fesiman fu den owruman e gi yesi na a rai di skrifi na ini Filipisma 2:3?

14 A no wán brada nomo ben o de gemeente owruman na ini wan gemeente. Efu tra brada ben de di ben e du san Bijbel e fruwakti fu owruman, dan den ben kan poti den leki Kresten owruman tu. Makandra den ben o teki fesi na ini den gemeente. Tapu 1 oktober 1972 den bigin wroko nanga a nyun seti disi. Na ini a ten disi yu abi wan fesiman fu den owruman tu. Ma a nen disi no e sori taki a abi wan moro hei posisi leki den trawan. Na presi fu dati a e si ensrefi „leki a moro lagiwan” (Luk. 9:48). A de wan blesi trutru taki wi abi den brada disi di abi sakafasi fu teki fesi na ini na organisâsi fu wi!​—Fil. 2:3.

A de krin taki wi Kownu ben sabi taki den bakaman fu en ben o abi skapuman fanowdu èn a sorgu taki den kisi dati na a reti ten

15. (a) Sortu wini a tyari kon di moro owruman bigin teki fesi na ini a gemeente? (b) San e sori taki wi Kownu ben sabi kaba san ben de fanowdu?

15 A seti disi tyari furu wini kon. Meki wi luku dri sani di e sori fu san ede a bun taki a no wán owruman nomo abi frantwortu na ini a gemeente. A fosiwan di de a moro prenspariwan, na taki a e yepi ala owruman fu hori na prakseri taki Yesus na a Ede fu a gemeente, awinsi den abi bigi frantwortu na ini a gemeente (Ef. 5:23). A di fu tu sani abi fu du nanga Odo 15:22 pe skrifi: „Te furu raiman de, sani e waka bun.” Te den owruman kon makandra fu luku den gemeente afersi èn den e arki makandra, dan den o man teki bun bosroiti di e kruderi nanga Bijbel (Odo 27:17). Te den e teki bosroiti na a fasi disi, dan Yehovah e blesi den èn sani o waka bun. A di fu dri sani, na taki a seti disi meki taki moro lepi brada kan dini leki owruman. Disi ben de wan bigi yepi gi na organisâsi, fu di moro nanga moro brada ben o de fanowdu fu teki fesi èn fu yepi den brada nanga sisa na ini den gemeente (Yes. 60:3-5). Prakseri nomo: Na ini 1971 moro leki 27.000 gemeente ben de, ma na ini 2013 yu ben abi moro leki 113.000 gemeente! A de krin taki wi Kownu ben sabi taki den bakaman fu en ben o abi skapuman fanowdu èn a sorgu taki den kisi dati na a reti ten.​—Mika 5:5.

Den musu „tron eksempre gi den skapu”

16. (a) Sortu frantwortu den owruman abi? (b) Fa den Bijbel Ondrosukuman ben e denki fu a rai fu Yesus fu ’luku den skapu fu en’?

16 Na a ten fu den Bijbel Ondrosukuman, den owruman ben sabi kaba taki den ben abi a frantwortu fu yepi den tra brada nanga sisa fu tan dini Gado. (Leisi Galasiasma 6:10.) Na ini 1908 wan artikel na ini wan Waktitoren ben poti prakseri na a rai di Yesus gi: „Luku den pikin skapu fu mi” (Yoh. 21:15-17). Na artikel ben gi owruman a rai disi: „A prenspari srefisrefi taki a wroko di Masra gi wi fu luku den skapu musu de wan sani di wi e du nanga wi heri ati. Wi musu si en leki wan bigi grani fu gi den bakaman fu Masra nyanyan èn fu sorgu gi den.” Na ini 1925, A Waktitoren sori owruman baka o prenspari a wroko fu den leki skapuman de. A taki: „A gemeente na fu Gado, . . . èn a o aksi frantwortu na ala den wan di abi a grani fu dini den brada nanga sisa.”

17. Fa owruman kisi yepi fu tron moro bun skapuman?

17 Fa na organisâsi fu Yehovah yepi den owruman fu tron moro bun skapuman? Fa ’isri kon tron solfru’? Na organisâsi e gi den leri. Na ini 1959 den hori a fosi Kownukondre Diniwroko-skoro gi owruman. Wan fu den les na a skoro disi ben nen „Poti prakseri na den skapu”. Den owruman ben kisi a deki-ati fu „seti sani fu go luku den preikiman na oso”. A les disi ben taki fu difrenti fasi fa den owruman ben kan gi deki-ati na den preikiman te den ben go luku den. Na ini 1966 den tyari wan tu kenki kon na a Kownukondre Diniwroko-skoro. Na a skoro disi den ben abi wan les di ben nen „A prenspari fu go luku den skapu”. San na a moro prenspari sani di a les disi ben sori? A ben sori taki ala den brada di e teki fesi „musu yepi fu sorgu gi den skapu fu Gado na wan lobi-ati fasi, ma den no musu frigiti fu poti prakseri na den eigi osofamiri èn na a preikiwroko.” Na ini den lasti yari di pasa Yehovah en organisâsi seti moro skoro gi den owruman. San ben de a bakapisi fu a leri disi di den kisi doronomo? Na ini a ten disi a Kresten gemeente abi dusundusun lepi brada di e dini leki skapuman.

A Kownukondre Diniwroko-skoro na ini den Filippijnen na ini 1966

18. (a) Sortu hebi frantwortu den owruman abi? (b) Fu san ede Yehovah nanga Yesus lobi den owruman di e wroko tranga?

18 Na Yehovah e meki wi Kownu Yesus poti brada leki owruman èn a gi den wan hebi frantwortu. Sortu frantwortu den abi? Den musu tyari den skapu fu Gado pasa a moro muilek ten di o miti libisma (Ef. 4:11, 12; 2 Tim. 3:1). Yehovah nanga Yesus abi furu lobi gi den owruman di e wroko tranga, fu di den e gi yesi na a Bijbel rai disi: „Luku den skapu fu Gado di a gi unu fu sorgu. . . . Du en nanga prisiri. . . . Du en fu di unu e angri fu dini trawan. . . . Tron eksempre gi den skapu” (1 Petr. 5:2, 3). Na furu fasi den Kresten skapuman de eksempre gi den skapu èn den e du furu fu sorgu taki freide nanga prisiri de na ini den gemeente. Meki wi luku tu sani di den e du.

Fa owruman e sorgu den skapu na ini a ten disi

19. Fa wi e feni en te den owruman e wroko nanga wi na ini a preikiwroko?

19 A fosi sani, na taki den owruman e wroko nanga den brada nanga sisa fu a gemeente. A Bijbel skrifiman Lukas ben taki fu Yesus: „A bigin go na ala den foto nanga den dorpu fu preiki a bun nyunsu fu Gado Kownukondre èn fu fruteri ala sma disi. Den twarfu apostel ben de nanga en” (Luk. 8:1). Neleki fa Yesus ben e wroko makandra nanga den apostel fu en, na so den owruman na ini a ten disi e wroko skinskin nanga den tra brada nanga sisa na ini a preikiwroko. Den e frustan taki na a fasi disi den e sorgu taki freide nanga prisiri de na ini den gemeente. Fa den brada nanga sisa na ini a gemeente e denki fu den owruman disi? Jeannine, wan sisa di abi pikinmoro 90 yari, taki: „Te mi e wroko makandra nanga wan owruman na ini a preikiwroko, dan mi e kisi na okasi fu taki nanga en èn na so mi e leri sabi en moro bun.” Steven di abi sowan 35 yari taki: „Te wan owruman e wroko nanga mi na ini na oso-fu-oso preikiwroko, dan mi e firi taki a wani yepi mi. Mi e prisiri te mi e kisi yepi na a fasi disi.”

Neleki fa wan skapuman e go suku wan skapu di lasi, na so den owruman e go suku den wan di no e kon na a gemeente moro

20, 21. Fa owruman kan teki na eksempre fu a skapuman fu na agersitori fu Yesus? Gi wan eksempre. (Luku sosrefi a faki „ A e tyari wini kon te wi e go luku den ala wiki”.)

20 Wan tra sani, na taki Yehovah organisâsi leri owruman fu poti prakseri na den brada nanga sisa di no e kon na a gemeente moro (Hebr. 12:12). Fu san ede den owruman musu yepi den wan di abi wan swaki bribi èn fa den kan du dati? Wi kan feni a piki tapu na aksi disi na ini na agersitori di Yesus gi fu a lasi skapu. (Leisi Lukas 15:4-7.) Di a skapuman fu na agersitori si taki wan skapu no de, a go suku a lasi skapu neleki a de a wan-enkri skapu di a abi. Fa Kresten owruman na ini a ten disi e teki na eksempre fu a skapuman disi? A lasi skapu ben prenspari srefisrefi gi a skapuman. Na so den wan di no e kon na a gemeente moro de prenspari gi den owruman tu. Den e si so wan sma di abi wan swaki bribi leki wan lasi skapu. Den no e si en leki lasiten fu yepi so wan sma. Neleki fa a skapuman e „go suku a lasi skapu teleki a feni en”, na so den owruman e go suku den swakiwan disi fu yepi den.

21 San a skapuman fu na agersitori e du te a feni a skapu? Safrisafri a e opo a skapu, dan a e „poti en na tapu en skowru” èn a e tyari en go baka na a ipi. Na so den owruman e sori tu taki den e broko den ede nanga den swakiwan, den e gi den deki-ati èn den e yepi den fu drai kon baka na a gemeente. Na dati pasa nanga Victor, wan brada na ini Afrika di no ben e kon na a gemeente moro. A taki: „Na ini den aiti yari di mi no ben e preiki moro, den owruman tan pruberi fu yepi mi.” San naki en ati? A taki: „Wan dei John, wan owruman di ben go nanga mi na a Pionierskoro, meki ten fu kon luku mi. A sori mi wan tu fowtow fu a Pionierskoro. Den meki mi memre a moi ten dati èn mi bigin angri fu abi a prisiri baka di mi ben abi di mi ben e dini Yehovah.” A no langa baka dati, Victor bigin go na den konmakandra baka. Now a e dini leki pionier baka. Iya, den Kresten owruman e du furu fu yepi wi fu dini Yehovah nanga prisiri.​—2 Kor. 1:24. *

Gado pipel abi trutru wánfasi fu di den brada e teki fesi moro bun

22. Fa retidu nanga freide e meki taki wánfasi tan na ini a Kresten gemeente? (Luku sosrefi a faki „ Wi no ben man bribi”.)

22 Soleki fa wi si na a bigin fu a kapitel disi, dan Yehovah ben taki na fesi dati safrisafri moro freide nanga retidu ben o de na mindri en pipel (Yes. 60:17). Den tu sani disi e meki taki a wánfasi fu den gemeente e kon moro tranga. Fa so? Bijbel e taki: „Yehovah wi Gado na wán Yehovah” (Deut. 6:4). Na en e taki san bun èn san no bun èn „ala den gemeente fu den santawan” musu hori densrefi na dati (1 Kor. 14:33). Yehovah no o poti wan wet gi den gemeente fu a wan kondre, dan a poti tra wet gi den gemeente fu wan tra kondre. Sobun, sani o waka bun na ini wan gemeente, soso te den e hori densrefi na den wet fu Yehovah. Yesaya ben taki tu dati freide ben o de na mindri en pipel. Wi Kownu wani taki wi musu du muiti „fu libi bun nanga trawan”, so taki a freide kan tan na ini a gemeente (Mat. 5:9). Dati meki wi musu de den fosiwan di e du muiti fu meki sani kon bun baka te wi abi wan kesekese nanga wan brada noso sisa fu wi (Rom. 14:19). Na so wi e yepi fu meki a freide nanga a wánfasi tan na ini wi gemeente.​—Yes. 60:18.

23. San den futuboi fu Yehovah abi na ini a ten disi?

23 Na ini november 1895 di A Waktitoren ben taki fu a fosi leisi fu a seti fu owruman, den brada di ben e teki fesi taki fa den ben feni en. Den ben winsi èn begi taki a nyun seti disi ben o yepi Gado pipel, so taki „esi-esi den ben o kon de wán na ini a bribi”. Te wi e prakseri fa Yehovah meki Yesus tyari kenki kon safrisafri na ini a fasi fa den brada ben e teki fesi, dan wi breiti trutru fu si fa den kenki disi yepi wi fu abi trutru wánfasi na ini na anbegi fu wi (Ps. 99:4). A bakapisi de taki ala futuboi fu Yehovah na heri grontapu abi „a srefi denki”, den e „du den srefi sani”, èn den e dini „a Gado fu freide” makandra „leki wán man”.​—2 Kor. 12:18; leisi Sefanya 3:9.

^ paragraaf 11 Na ini a buku Hulp tot begrip van de bijbel yu kan leisi moro fu den sani di den ondrosuku.

^ paragraaf 21 Luku na artikel „Kresten owruman e yepi wi fu de nanga prisiri” na ini A Waktitoren fu 15 yanuari 2013.