Ankan kxpulakni

Ankan kliputsan

CAPÍTULO 12

Takaxtawilakgonit xlakata naskujnikgo “Dios xla takaksni”

Takaxtawilakgonit xlakata naskujnikgo “Dios xla takaksni”

TUKU NALICHUWINAN UMA CAPÍTULO

Tsinu tsinu Jehová lakkaxwili xkachikin

1, 2. ¿Tuku talakgpalilh krevista Watch Tower xla enero kata 1895, chu tuku wankgolh natalan?

 AKXNI John Bohnet, chatum xLikgalhtawakgana Biblia makglhtinalh revista Watch Tower xla enero kata 1895, lu lipaxuwalh. Revista wi tuku xasasti xwi kxmakni: akgtum faro xʼakgspun pupunu nema lu xtakgayawama, chu xmakaxkgakge katsisni. Krevista xlimin akgtum tamakatsin niku xtamalakxtumikan xasasti xmakni revista xasasti lhakgat.

2 Xlakata tala Bohnet lu lakgatilh malakgachanilh maktum carta tala Russell, niku xwan: «Lu klipaxuwalh akxni kakxilhli xastlan TORRE. Lu stlan tasiya». Atanu xLikgalhtawakgana Biblia, John Brown, tsokgli xlakata xmakni revista: «Lu stlan tasiya uma lanka torre nema nitu lani maski lu tliwakga taʼakgayawana chu un». Wa uma tuku pulana akxilhkgolh kinatalankan ama kata pero ni xaʼawatiya tuku xʼama talakgpali. Noviembre akxilhkgolh atanu tuku tlakg talakgpalilh. Wi tuku tuwa xʼamakgolh titaxtukgo.

3, 4. ¿Tuku taʼakglhuwit talichuwinalh krevista 15 xla noviembre kata 1895, chu tuku xlakaskinka talakgpalilh nema makatsininanka?

3 Akgtum lu lanka artículo nema taxtulh krevista Watch Tower 15 xla noviembre, kata 1895, lichuwinalh taʼakglhuwit: wi tuku lama xtachuna pupunu, talhman taʼakgayawama nema tlawama pi nialh naʼanan takaksni kkachikin xla xLikgalhtawakgananin Biblia. Natalan tlakg xlitaʼakglhuwikgo xlakata tiku xpulalilh congregación. Xlakata xkamakgtayaka naʼakxilhkgo pi xtalakaskin nialh xtaʼakglhuwikgolh, artículo tamalakxtumilh xkachikin Dios akgtum barco. Alistalh wa pi tiku xpulalinkgo xkachikin Dios ni xkamakgtayakgonit kachikin xlakata tlan xtayanikgolh akxni xtitaxtukgolh taʼakglhuwit. ¿Tuku xlitatlawat xwanit?

4 Artículo xwan pi capitán tiku liwana katsini lin barco pulana akxilha komo wi tuku nalilakgtaxtukgo chu tiku ankgo kbarco tlan namalakchuwakgo akxni namin taʼakgayawana. Nachuna, tiku pulalinkgo xkachikin Dios kuenta xlitlawatkan pi putum congregación skgalalh natawilakgo xlakata natayanikgo taʼakglhuwit. Xlakata skgalalh xtawilakgolh, revista lichuwinalh tuku xʼama talakgpali. Xwan pi tunkun «xkalaksakka kʼakgatunu congregación lakgkgolotsin tiku nakuentajtlawakgo borregos» (Hech. 20:28).

5. 1) ¿Tuku xlakata lu xkilhtamaku akxni lakkaxwilika naʼanankgo lakgkgolotsin? 2) ¿Tuku takgalhskinin naʼakxilhaw?

5 Xlakata kalaksakka lakgkgolotsin wa tuku pulana makgtayanalh xlakata congregaciones tlan xtawilakgolh. Kamakgtayalh kinatalankan xlakata xtayanikgolh akxni xtitaxtuma xaPulana Guerra xLikalanka Katiyatni. Kata nema minkgolh alistalh, xlakata tlakg tlan xtakaxtawilakgonit, kamakgtayalh xkachikin Dios tlakg liwana naskujnanikgo Jehová. ¿Tuku xlichuwinanit Biblia xlakata uma? ¿Tuku akxilhnita pi talakgpalinit kxkachikin Dios? ¿La makgtayanitan?

«Nakmaxkiyan takaksni la mimpulalinanin»

6, 7. 1) ¿Tuku kilhchanima Isaías 60:17? 2) ¿Tuku kilhchanima akxni tawan «mimpulalinanin» chu «tiku maxkiyan taskujut»?

6 Chuna la akxilhwi kcapítulo 9, Isaías lichuwinalh pi Jehová xʼama sikulunatlawa xkachikin xlakata xʼama kamalhuwi (Is. 60:22). Pero Jehová wa pi wi atanu tuku xʼama tlawa: «Ni ktilimilh cobre wata oro naklimin, chu ni hierro wata plata naklimin, chu ni kiwi, wata cobre, chu ni chiwix, wata hierro; chu xlikana nakmaxkiyan takaksni la mimpulalinanin, chu tuku xaʼakgstitum la tiku maxkiyan taskujut» (Is. 60:17). ¿Tuku kilhchanima uma? ¿La na makgtanumaw?

Ni lakgpalikan tuku nialh tlan chu wilikan tuku tlan, wata tuku tlan lilakgpalikan tuku tlakg tlan

7 Isaías lichuwinalh pi wi tuku xʼamaka lakgpalikan. Pero ni xʼamaka lakgpalikan xlakata nialh tlan xwanit chu wi tuku tlan xwilika, wata tuku tlan xʼamaka lilakgpalikan tuku tlakg tlan. Xʼamaka lakgpalikan cobre chu xʼamaka wilikan oro, tuku tlakg tlan, chu nachuna xlakata amakgapitsi tuku talichuwinan. Kʼuma liʼakxilhtit, Jehová xlichuwinama pi xkachikin tsinu tsinu tlakg tlan xʼama tawila. ¿Tuku tlakg tlan xʼama tawila nema xlichuwinanit Isaías? Akxni lichuwinalh «mimpulalinanin» chu «tiku maxkiyan taskujut», Jehová xlichuwinama pi tsinu tsinu tlakg tlan xʼama tawila xkachikin xlakata la xkakuentajtlawaka chu la xtakaxtawilakgonit.

8. 1) ¿Tiku tlawalh pi wi tuku tlakg tlan xtawi nema talichuwinan kʼIsaías? 2) ¿La kinkamakgtayayan tuku tlakg tlan tawi? (Na kaʼakxilhti recuadro « Xatapaxuwan makgamakglhtinalh tastakyaw».)

8 ¿Tiku tlawalh pi uma kachikin tlakg tlan xtawilalh? Jehová wa: «Wata oro naklimin, [...] plata naklimin, chu [...] nakmaxkiyan takaksni». Xlikana, tuku tlakg tlan tawi kxkachikin Dios ni limilh chatum lataman wata wa Jehová. Lata akxni Jesús mapakgsina wa, Jehová limaklakaskilh xlakata xmakgtayalh xkachikin tlakg tlan xtawi. ¿La litamakgtayanitaw tuku talakgpalinit? Watiya uma texto wan pi tuku tlakg tlan tawi tlawalh pi nakgalhiyaw «takaksni» chu «tuku xaʼakgstitum». Akxni mastayaw talakaskin pi Dios nakinkapulalinan chu lakgpaliyaw tuku talakaskin, kgalhiyaw takaksni chu xlakata paxkiyaw tuku xaʼakgstitum tlawa pi naskujniyaw Jehová, tiku apóstol Pablo lichuwinalh pi «Dios nti mastay ntatanksni» (Filip. 4:9).

9. ¿Niku kilhtsukuyacha xlakata congregación liwana talakkaxwilinit chu tlan latalalinkgo chu tuku xlakata?

9 Pablo tsokgli xlakata Jehová: «Dios, ni wa xmastana takgxkulin xla, wampi xmastana tatanksni» (1 Cor. 14:33). Akxilhaw pi Pablo ni tamalakxtumilh tuku ni talakkaxwilinit chu tuku talakkaxwilinit, wata tamalakxtumilh takaksni. ¿Tuku xlakata? Kalichuwinaw uma: maski wi tuku liwana talakkaxwilinit ni putum kilhtamaku masta takaksni. Akgtum liʼakxilhtit, soldados talakkaxwilikgonit akxni tlawakgo guerra, pero maski liwana talakkaxwilikgonit tlawakgo guerra chu ni takaksni. Wa xlakata, kstalaninanin Cristo kililakapastakatkan uma: putum tuku talakkaxwilinit komo ni kgalhi takaksni namin kilhtamaku nalakxla. Pero takaksni nema masta Dios tlawa pi lu namakgapala tuku talakkaxwilinit. Wa xlakata, lu paxtikatsiniyaw pi wilaw kkachikin nema pulalin chu maskulunki «Dios nti nkinkamaxkiyan ntatanksni» (Rom. 15:33). Takaksni makgtayanan pi congregaciones xlikalanka katiyatni liwana natakaxtawila chu tlan nalatalalin, uma lu xlakaskinka akxilhaw (Sal. 29:11).

10. 1) ¿Tuku talakgpalilh kxkachikin Dios akxni lakatsukulh? (Kaʼakxilhti recuadro « La tlakg tlan talakkaxwililh tiku pulalinankgo».) 2) ¿Tukuya takgalhskinin naʼakxilhaw la uku?

10 Recuadro « La tlakg tlan talakkaxwililh tiku pulalinankgo» kinkamasiyaniyan la makgtayanalh tuku talakgpalitilhalh kcongregación lata xapulana kata. Pero nina makgas, ¿la limaklakaskinit kiMapakgsinakan xlakata nalakgpali “cobre chu nalimin oro”? ¿La makgtayananit xlakata naʼanan takaksni chu makxtum xtawilakgolh congregaciones xlikalanka katiyatni tuku lakgpalika xlakata la xpulalinankan? ¿La makgtayanitan xlakata naskujniya “Dios xla takaksni”?

La pulalin Cristo congregación

11. 1) ¿Tuku tlakg liwana taʼakgatekgsli akxni liwana lakputsananika Biblia? 2) ¿Tuku lakkaxwilikgolh natlawakgo natalan tiku pulalinkgo xtatayananin Jehová?

11 Lata kata 1964 asta 1971, tiku pulalinkgo xtatayananin Jehová liwana lakputsananikgolh Biblia, chu lakputsananikgolh lhuwa temas, la xtlawakgo xtaskujutkan congregación kxapulana siglo. a Xlakata la xtalakkaxwilinit katsikgolh pi tiku xpulalinkgo congregación kxapulana siglo wa lakgkgolotsin chu ni kaj chatum kgolotsin o chatum superintendente (kalikgalhtawakga Filipenses 1:1 chu 1 Timoteo 4:14). Akxni liwana akgatekgskgolh uma, tiku xpulalinkgo xtatayananin Jehová katsikgolh pi xMapakgsinakan Jesús, xkapulalima xlakata tlakg tlan xlakkaxwilikgolh xkachikin Dios. Liwana xlakapastakkgonit natlawakgo la xlakaskin xMapakgsinakan chu tunkun lakgpalikgolh xlakata akxni xkalaksakkan lakgkgolotsin chuna xtlawakgolh la talakkaxwilinit kBiblia. ¿Tuku lakgpalikgolh akxni xtsukuma década 1970?

12. 1) ¿Tuku talakgpalilh xlakata tiku xpulalinkgo xtatayananin Jehová? 2) Kawanti la talakkaxwilinit Lakgkgolotsin tiku Pulalinankgo. (Kaʼakxilhti recuadro « Lakgkgolotsin tiku Pulalinankgo kuentajtlawakgo tuku xla Tamapakgsin».)

12 Xapulana tuku talakgpalilh wa la xwi tiku xpulalinkgo xtatayananin Jehová. Akxni nina xchan uma kilhtamaku, kgalhtujun natalan tiku xkalaksakkanit naʼankgo kʼakgapun xpulalinkgo Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania. Pero kkata 1971, tiku xpulalinkgo xtatayananin Jehová nialh 7 wankgolh wata 11 chu nialh kalilakgapaska napuxkun tiku xpulalinankgo. Tiku xpulalinankgo niti tlakg xlakaskinka xwanit chu akgatunu kata xkalakgpalikan tiku presidente xlitaxtulh chuna la wi alfabeto.

13. 1) ¿Tuku maklakaskinka tipuxum kata? 2) ¿Tuku tlawakgolh Lakgkgolotsin tiku Pulalinankgo kkata 1972?

13 Tuku talakgpalilh na makgtayanalh kcongregación. ¿La chuna lalh? Lata kata 1932 asta 1972, kaj chatum tala xpulalin congregación. Asta kkata 1936, xwanikan tiku pulalin la nalichuwinankan Dios. Alistalh tsukuka kawanikan, siervo de compañía, alistalh siervo xla congregación chu xaʼawatiya superintendente xla congregación. Umakgolh natalan tiku xkalaksakkan liwana xkakuentajtlawanikgo xtakanajlakan natalan. Superintendentes xla congregación xlakkaxwilikgo tuku natatlawa kcongregación chu ni xkakgalhskin amakgapitsin tiku xlitaxtukgo siervos xla congregación. Pero kkata 1972, Lakgkgolotsin tiku Pulalinkgo xTatayananin Jehová wi tuku lakgpalikgolh nema lu xlakaskinka. ¿Tuku talakgpalilh?

14. 1) ¿Tuku xasasti talakkaxwililh nema tsukulh 1 xla octubre kata 1972? 2) ¿La makgantaxti xtastakyaw Filipenses 2:3 kgolotsin tiku kamakgtaya nalakkaxwilikgo xtaskujutkan amakgapitsi lakgkgolotsin?

14 Ama kilhtamaku kaj chatum tala tiku xlitaxtulh la superintendente. La uku, xkalaksakka la lakgkgolotsin natalan tiku xmakgantaxtikgo tuku wan Biblia; xputumkan xlitaxtukgolh lakgkgolotsin tiku xkuentajtlawakgolh congregación. Uma tuku xasasti xtalakkaxwilinit tsukulh 1 xla octubre kata 1972. La uku kgolotsin tiku kamakgtaya nalakkaxwilikgo xtaskujutkan amakgapitsi lakgkgolotsin ni tlakg xlakaskinka akxilhkan nixawa amakgapitsin wata “tlakg taktuju” (Luc. 9:48). Umakgolh natalan tiku taktujukgo akgtum tasikulunalin litaxtukgo xpalakata putum natalan (Filip. 2:3).

Uma litasiya xliskgalala kiMapakgsinakan, xlakata kxkilhtamaku kamaxkinit kstalaninanin tiku nakakuentajtlawakgo

15. 1) ¿Tuku tlan kitaxtunit xlakata lakkaxwilika lakgkgolotsin tiku pulalinkgo congregación? 2) ¿Tuku limasiya pi kiMapakgsinakan limasiyalh liskgalala xlakata tuku tlawalh?

15 Tlakg tlan tuku tlawaka xlakata lakkaxwilika pi putum lakgkgolotsin nakalakgayawakan taskujut kcongregación. Kalichuwinaw pulaktutu: xapulana chu tuku tlakg tlan, tuku lakkaxwilika kamakgtayalh lakgkgolotsin, pi maski lu tuwa tuku xkalakgayawaka, xlakan liwana xkatsikgolh pi Jesús wa xʼAkgxakga congregación (Efes. 5:23). Xlipulaktiy, chuna la wan Proverbios 15:22, «niku anan lhuwa stakyawananin tlan kitaxtu». Lakgkgolotsin tlawakgo tuku kamakgtaya xtakanajlakan natalan. Akxni lakgalhskin chu kgaxmatkgo tastakyaw, tlakg lakapala laksakkgo tuku natlawakgo chuna la wan Biblia (Prov. 27:17). Jehová sikulunatlawa tuku lakkaxwilikgo chu tlan kitaxtu. Chu xlipulaktutu, xlakata tlakg lhuwa natalan tiku lakgkgolotsin wankgo, xkachikin Dios kgalhi tiku napulalinkgo chu nakakuentajtlawakgo congregaciones (Is. 60:3-5). Kaj kalakpuwanti, la talhuwilh congregaciones xlikalanka katiyatni, kkata 1971 xwilakgolh liwaka 27,000 chu kkata 2013 liwaka 113,000. Uma litasiya xliskgalala kiMapakgsinakan, xlakata kxkilhtamaku kamaxkinit kstalaninanin tiku nakakuentajtlawakgo (Miq. 5:5).

«Xaliʼukxilhtit nawanatit xpalakatakan [...] xkalhnilu Dios»

16. 1) ¿Tuku kalakgayawakanit lakgkgolotsin? 2) ¿La xʼakxilhkgo xLikgalhtawakgananin Biblia xtastakyaw Jesús xla “namapuchwayanikgo borregos”?

16 Akxni lakatsukukgolh xLikgalhtawakgananin Biblia, lakgkgolotsin xkatsikgoya pi xlimakgtayatkan xwanit xnatalan xlakata chuntiyaku kskujnikgolh Dios (kalikgalhtawakga Gálatas 6:10). Kkata 1908 artículo xla revista Watch Tower lichuwinalh xtastakyaw Jesús: «Kamakgtakgalhkgo kiborrego» (Juan 21:15-17, Hua Xasasti Talaccaxlan, TXS, 1999). Uma artículo kawanilh lakgkgolotsin: «Lu xlakaskinka pi uma taskujut xla kiMalanakan xlakata xborregos lu xlakaskinka kiliʼakxilhatkan kkinakujkan, lanka talakgalhaman kiliʼakxilhatkan nakamawiyaw chu nakakuentajtlawayaw kstalaninanin kiMalanakan». Kkata 1925, revista Watch Tower, lichuwinampa la xlilakaskinka pi lakgkgolotsin nalitaxtukgo la tiku xmapuchwayanina borregos: «Congregación wa xla Dios [...], chu nakatalakkaxla putum tiku kgalhikgolh talakgalhaman pi nakaskujnanikgo xnatalan».

17. ¿La kamakgtayakanit lakgkgolotsin xlakata tlakg tlan natlawakgo xtaskujutkan?

17 ¿La xkachikin Jehová kamakgtayanit lakgkgolotsin tiku kuentajtlawanankgo nialh nalitaxtukgo la «hierro wata plata»? Kamasiyanika la natlawakgo. Kkata 1959, tlawaka xapulana Escuela xla Lakgkgolotsin xalak Congregación. Pulaktum tuku masiyaka xwanikan «La kamakgtayakan chatunu chatunu», chu kawanika natalan tiku xpulalinankgo «xlakkaxwilikgolh nakalakgapaxialhnankgo kxchikkan natalan». Masiyaka pulaklhuwa la tlan nakamatliwakglhkan natalan akxni nakalakgapaxialhnankgo. Kkata 1966, masastika tuku xmasiyakan kʼEscuela xla Lakgkgolotsin xalak Congregación. Anta talichuwinalh tema «La xlilakaskinka kamatliwakglhkan natalan». ¿Tuku tlakg xlakaskinka lichuwinanka? Tiku pulalinankgo «xlimasiyatkan tapaxkit akxni kuentajtlawakgo xborregos Dios, pero na kuenta xlitlawatkan xfamiliajkan chu la lichuwinankgo Dios». Nina akglhuwa kata, tlakg lhuwa escuelas lakkaxwilikanit xlakata nakamakgtayakan lakgkgolotsin. ¿Tuku kitaxtuma xlakata xkachikin Jehová putum kilhtamaku kamasiyanimaka? La uku, kcongregación wilakgolh lhuwa ciento natalan tiku makgatsikgo tuku taskin xlakata lakgkgolotsin nawakgo.

Escuela xla Lakgkgolotsin xalak Congregación kFilipinas (1966)

18. 1) ¿Tuku lu lanka taskujut kalakgayawakanit lakgkgolotsin? 2) ¿Tuku xlakata Jehová chu Jesús kapaxkikgo lakgkgolotsin tiku liwana tlawakgo xtaskujutkan?

18 Wa Jehová kalaksaka lakgkgolotsin chu limaklakaskin kiMapakgsinakan, Jesús, xlakata namakgantaxtikgo xlakaskinka taskujut. ¿Tukuya taskujut? Napulalinkgo xkachikin Dios kʼuma tlakg xakatuwa kilhtamaku (Efes. 4:11, 12; 2 Tim. 3:1). Jehová chu Jesús lu kapaxkikgo lakgkgolotsin xlakata lu skujkgo chu tlawakgo uma tastakyaw: «Kamakgtakgalhlipitit nkgamputum xkalhnilu Dios wa nti nkamakuintajlikanitantit, [...] wampi xlipaks mintapaxuwankan nalitlawayatit [...] xlipaks mintakgpuwantinkan [...] wampi kaj xaliʼukxilhtit nawanatit xpalakatakan nkgamputum xkgalhnilu» (1 Ped. 5:2, 3). Kaʼakxilhwi pulaktiy la lakgkgolotsin kawilinikgo liʼakxilhtit natalan nema lu makgtayanan kaʼanalh takaksni chu tapaxuwan kcongregación.

La lakgkgolotsin kakuentajtlawakgo xborregos Dios

19. ¿La makgkatsiyaw akxni lakgkgolotsin kinkataʼankgoyan akxni lichuwinanaw Dios?

19 Pulana, lakgkgolotsin ankgo katalichuwinankgo Dios putum congregación. Lucas wa xlakata Jesús: «Alh latapuliy yama lhuwa laktsu kachikin wantu xwilakgo anta lakatsu, xliakgchuwinampulay lantla Dios xwiliputun xasasti xtapakgsit katuxawat, chu paks xtalapulakgoy xkgalhakutuykan xʼapóstoles» (Luc. 8:1TXS, 1999). Chuna la Jesús xkataʼan xʼapóstoles nalichuwinankgo Dios, lakgkgolotsin xala uku na akxtum ankgo katalichuwinankgo Dios xnatalankan. Akxilhkgo pi akxni chuna tlawakgo, lu tlan tawila congregación. ¿La kaʼakxilhkgo natalan umakgolh lakgkgolotsin? Jeannine tiku max kgalhi 90 kata wan: «Akxni ktaʼan chatum kgolotsin xlakata naklichuwinanaw Dios tlan ktakgalhchuwinan chu tlakg liwana klakgapasa». Steven tiku kgalhi liwaka 30 kata wan: «Akxni chatum kgolotsin kintaʼan lichuwinan Dios akgatunu chiki, kmakgkatsi pi kimakgtayaputun. Chu xtamakgtay lu kimakgapaxuwa».

Chuna la mapuchwayanina putsa borrego nema tsankganit, lakgkgolotsin kaputsakgo tiku tamakgatlinikgonit congregación

20, 21. ¿La tlan lakgkgolotsin nachuna natlawakgo la mapuchwayanina nema lichuwinalh Jesús? Kalichuwinanti akgtum liʼakxilhtit (na kaʼakxilhti recuadro « Lakgapaxialhnankan akgatunu semana lu tlan kitaxtu».)

20 Xlipulaktiy, xkachikin Jehová kamasiyani lakgkgolotsin nakalilakapastakkgo tiku tamakgatlinikgonit congregación (Heb. 12:12). ¿Tuku xlakata lakgkgolotsin xkalimakgtayatkan tiku ni tliwakga wi xtakanajlakan, chu la natlawakgo? Xparábola Jesús xlakata mapuchwayanina chu borrego nema xtsankganit, kinkamaxkiyan xtakgalhtin (kalikgalhtawakga Lucas 15:4-7). Akxni xmapuchwayanina akxilhli pi xtsankga tantum borrego, putsalh xborrego la kaj tantum xkgalhilh. ¿La nachuna tlawakgo lakgkgolotsin? Chuna la borrego nema xtsankganit chuntiyaku lu xlakaskinka xʼakxilha mapuchwayanina, nachuna tiku tamakgatlinikgo Jehová lakgkgolotsin chuntiyaku xlakaskinka kaʼakxilhkgo. Tiku ni tliwakga wi xtakanajlakan kaliʼakxilhkgo la borrego tiku tsankganit, chu ni la tiku nialhla nataspitpara. Pero chuna la tiku xkuentajtlawa borrego kaj «putsay wa ntu ntsankganit, asta ni liwayaj natakgsa» lakgkgolotsin kaputsakgo chu kamakgtayakgo tiku ni tliwakga wi xtakanajlakan.

21 ¿Tuku tlawalh mapuchwayanina xla parábola akxni tekgsli xborrego? Xla liwana makilh chu «kxpakgxtun nawiliy», chu lin niku wilakgolh amakgapitsi borregos. Nachuna, lakgkgolotsin limaklakaskinkgo tachuwin xlakata namatliwakglhkgo tiku ni tliwakga wi xtakanajla chu makgtayakgo nataspitpara kcongregación. Chuna akgspulalh Victor, chatum tala xalak África tiku nialh alh ktamakxtumit. Xla wan: «Akgtsayan kata nema ni ktatamakxtumilh congregación, lakgkgolotsin chuntiyaku xkimakgtayaputunkgo». ¿Tuku makgtayalh xlakata xtaspitli? Xla wan: «Akgtum kilhtamaku, John, chatum kgolotsin tiku akxtum xaktaʼanit Escuela xla Precursores, kilakgapaxialhnalh chu kimasiyanilh makgapitsi fotografías nema maxtulh akxni kkilaw kʼescuela. Uma tlawalh pi xaklilakapastakli lhuwa tuku tlan xaktitaxtunitaw chu tlawalh pi xakkgalhiputulh tapaxuwan nema xakmakgkatsi akxni xakskujnima Jehová». Ni makgas kilhtamaku titaxtulh akxni John lakgapaxialhnalh, Victor taspitpa kcongregación chu amakgtum precursor litaxtu. Xlikana, xlakata lakgkgolotsin kakuentajtlawakgo natalan tlawa pi lu napaxuwayaw (2 Cor. 1:24). b

Tlakg tlan latalalin kxkachikin Dios xlakata lakkaxwilika la napulalinankan

22. ¿La tuku xaʼakgstitum chu takaksni matliwakglha chu tlawa pi makxtum natawila congregación? (Na kaʼakxilhti recuadro « Kaks klilakawaw».)

22 Chuna la lichuwinaw xapulana párrafos kʼuma capítulo, Jehová xlichuwinanit pi tuku xaʼakgstitum chu takaksni tlakg xʼama talhuwi kxkachikin (Is. 60:17). Uma pulaktiy tlan tayat tlawa pi tlan kalatalalilh congregaciones. ¿La makgtayanan? Xlakata tuku xaʼakgstitum, «kiDioskan xman chatum Jehová» (Deut. 6:4). Xaʼakgstitum xlimapakgsin ni talakgpali kʼakgatunu congregación maski tanu países wilakgolh. Xlimapakgsin xlakata tuku tlan chu tuku nitlan kaj akgtum, chu watiya «putum congregaciones niku wilakgolh tiku xasantos» (1 Cor. 14:33TNM). Congregaciones liwana stakkgo kajwatiya akxni makgantaxtikgo xlimapakgsin Dios. Xlakata takaksni, kiMapakgsinakan ni kaj lakaskin pi nalipaxuwayaw takaksni kcongregación wata na namakgtayananaw naʼanan «ntatanksni» (Mat. 5:9). Wa xlakata, katlawaw «tuku tlawa ni kaʼanalh taʼakglhuwit». Talakaskin pi naputsayaw la nalakkaxtlawayaw taʼakglhuwit nema katakgalhiyaw amakgapitsin (Rom. 14:19). Chuna makgtayananaw xlakata naʼanan takaksni chu tlan nalatalalinaw kcongregación (Is. 60:18).

23. ¿Tuku lipaxuwayaw la uku xlakskujnin Jehová?

23 Noviembre kata 1895, akxni revista Watch Tower xapulana makatsininalh pi xʼamakgolh tawilakgo lakgkgolotsin, natalan tiku wi tuku xkalakgayawakanit na wankgolh pi tlan xʼakxilhkgo: skinikgolh Jehová kʼoración pi uma xasasti tuku xlakkaxwilikanit xmakgtayalh xkachikin xlakata «lakapala makxtum xtakanajla xkgalhikgolh». Akxni lilakapastakaw kata nema titaxtulh, lu paxtikatsininanaw xlakata la tsinu tsinu maskulunkilh Jehová la xpulalinankan chu limaklakaskinit kiMapakgsinakan, uma tlawanit akxtum nakakninaniyaw Dios (Sal. 99:4). Uma kitaxtu pi putum tiku makgtapakgsiyaw kxkachikin Jehová, lipaxuwayaw xlakata «watiya xla xtalakapastakni ntu [...]kgalhiyaw», «watiya [...]tlawayaw» chu akxtum skujnaniyaw «Dios nti mastay ntatanksni» (2 Cor. 12:18; kalikgalhtawakga Sofonías 3:9).

a Xlakata lu lakputsananka maxtuka klibro wanikan Ayuda para entender la Biblia.