1, 2. (a) Antoy paneknek ya mibabaley kay Panarian na Dios? (b) Akin ya no maminsan et kaukolan na Saray Tasi nen Jehova ya idepensa so kawayangan dan mandayew?

KASIN mibabaley o citizen kay Panarian na Dios? On, no sakey kan Tasi nen Jehova! Antoy paneknek ya mibabaley kay Panarian? Aliwan diad pasaporte, odino arum nin legal a dokumento. Imbes, napaneknekan itan diad paraan na panagdayew mod si Jehova a Dios. Say dugan panagdayew et aglabat akadepende ed papanisiaan mo, noag pati ed saray gagawaen mo​—say panguunor mod saray ganggan na Panarian na Dios. Parad sikatayo, kaibad panagdayew tayo so amin ya aspekto na bilay, pati say pangasikasod pamilya tayo tan anggan say desisyon tayod pigaran isyu ed panagpatambal.

² Balet no maminsan, agrerespetoen na mundo so pagmaliw tayon mibabaley na Panarian odino saray kakaukolanen na satan. Sinali na pigaran gobierno ya kontrolen tan sigpot ya patundaen so panagdayew tayo. No arum, kapilitan ya idepensa na saray uuleyan na Kristo so kawayangan dan unorey ganggan na Mesianikon Ari. Kasin pankelawan ni ’tan? Andi. Saray totoo nen Jehova nensaman et aminpiga met ya angidepensad panagdayew da ed si Jehova.

3. Antoy indepensa na totoo na Dios diad panaon nen Reyna Ester?

³ Singa bilang, diad panaon nen Reyna Ester, kaukolan ya ondepensa iray totoo na Dios. Akin? Insugsog na mauges ya Prime Minister a si Haman ed Arin Ahasuero na Persia ya pateyen so amin a Judion manaayam ed sakop na ari lapud “midumaan iray ganggan da ed arum a totoo.” (Est. 3:8, 9, 13, NW) Kasin pinaulyan nen Jehova iray lingkor to? Andi, benendisyonan toy sagpot di Ester tan Mardokeo sanen inmapela rad Ari na Persia pian protektaay totoo na Dios.​—Est. 9:20-22.

4. Antoy aralen tayod sayan kapitulo?

⁴ Diad panaon tayo ey? Singa naaralan tayod apalabas ya kapitulo, pinasegsegang na pigaran gobierno iray Tasi nen Jehova. Diad sayan kapitulo, aralen tayoy pigaran paraan no panon ya pinegetan na gobierno so panagdayew tayo. Pantongtongan tayoy taloran aspekto: (1) say kanepegan tayon  nabidbir bilang sakey ya organisasyon tan say kanepegan tayon mandayew diad paraan ya labay tayo, (2) say kanepegan tayon manpili na panagpatambal ya based saray prinsipyo na Biblia, tan (3) say kanepegan na atateng ya pabalegey ananak da based saray estandarte nen Jehova. Diad kada aspekto, amtaen tayo no panon ya indepensa na saray matoor ya mibabaley na Mesianikon Panarian so pinabpabli dan citizenship tan no panon ya abendisyonay sagpot da.

5. Antoy bentaha no legal ya bibidbiren iray tuan Kristiano?

⁵ Kasin kaukolan ya legal itayon bidbiren na saray gobierno na too pian makapandayew ed si Jehova? Andi, balet mas mainomay tayoy mandayew no legal da itayon bibidbiren. Singa bilang, nawalaan tayoy kawayangan a mantitipon ed Kingdom Hall tan Assembly Hall, mangimprinta tan mangipawit na saray nibase ed Biblian literatura, tan bulos ya manginabang ed maong a balita diad kakaabay tayo. Diad dakel a bansa, legal ya akarehistro iray Tasi nen Jehova tan walay kawayangan dan mandayew a singa saray arum ya relihyon a legal ya bibidbiren. Anto balet so nagagawa no ag-itayo legal a bidbiren na saray gobierno odino pepegetan da itayo?

6. Antoy subok ed Saray Tasi nen Jehova ed Australia nen kagapoy 1940’s?

⁶ Australia. Diad kagapoy 1940’s, inisip na gobernador-heneral na Australia ya saray papanisiaan tayo et “papakapuyen” toy estratehiya ed pigue-guerra. Sinebelan iray Tasi, kanian ag-ira bulos ya makapantitipon o manpulong, insaray Bethel, tan kinompiska iray Kingdom Hall. Anggan saray based Biblian literatura tayo et insebel. Kayari na pigaran taon ya masekreton impankimey, akainawan siansia iray Tasi ed Australia. Nen Hunyo 14, 1943, binaliktad na Atagey a Korte ed Australia so pananebel.

7, 8. Diad apalabas iran taon, panon ya indepensa na saray agagid Russia so kanepegan dan mandayew?

⁷ Russia. Saray Tasi nen Jehova et pigaran dekada a sinebelan na Komunistan gobierno balet nen 1991 et nirehistro iran siansia. Kayarin abuyak so Soviet Union, legal itayon binidbir na Russian Federation nen 1992. Balet ag-abayag, wala ray onsusumpa​—kaslakan et saray Russian Orthodox Church​—ya apagaan a maong ed maples ya idarakel na Saray Tasi. Amin-lima iran angisegep na kriminal a kaso sumpad Saray Tasi nen Jehova manlapud 1995 anggad 1998. Kada no mangisegep iray kaso, anggapoy ebidensyan nanengneng na piskal ya nankasalanan iray Tasi. Kanian nen 1998, angisegep ira na sibil a kaso. Nen unaan et analo iray Tasi, balet agnaawat na saray onsusumpa so desisyon tan inmapela ira, kanian atalo iray Tasi nen Mayo 2001. Inggapo lamet so bista nen Oktubre na satan a taon, tan nen 2004, nandesisyon so korte ya isara tan ilakoy legal a korporasyon na Saray Tasi ed Moscow tan isebel so kimey da.

 ⁸ Sinmublay so nantutumbokan ya panamasegsegang. (Basaen so 2 Timoteo 3:12.) Tinaktakot tan inataki iray Tasi. Kinompiska iray based Biblian literatura; pinegetan so panrenta o pangipaalagey na bilding ya pandayewan. Isipen pay alikna na agagi tayo lapud saraman ya kairapan! Nen 2001, inmapela rad European Court of Human Rights (ECHR) tan angiter iray kaaruman ya impormasyon ed Korte nen 2004. Nen 2010, nandesisyon so ECHR. Malinlinew ya anengneng na Korte ya pambusol ed relihyon so rason na impanebel ed Saray Tasi ed Russia, tan imbaga na Korte ya anggapoy basiyan pian suportaan so desisyon na abeban korte lapud anggapoy ebidensyan nankasalanan iray Tasi. Impaimano met na Korte ya sesebelan iray Tasi pian ekalan iray legal a kanepegan. Pinaboran na Korte so kanepegan na Saray Tasi ya nawalaan iray kawayangan ed relihyon. Anggaman wala ray autoridad ed Russia ya ag-angunor ed desisyon na ECHR, lalon apabiskeg iray totoo na Dios ed satan a bansa lapud saratan ya impanalo ra.

9-11. Panon ya indepensa na totoo nen Jehova diad Greece so kawayangan dan mantitipon pian mandayew, tan anto ray resulta?

⁹ Greece. Nen 1983, nanrenta na kuarto si Titos Manoussakis ed Heraklion, Crete, pian walay panaralan na melag a grupo na Saray Tasi nen Jehova. (Heb. 10:24, 25) Balet, ag-abayag et nanreklamo ed pulis so sakey ya pari na Orthodox. Agto labay ya manaral ditan iray Tasi. Akin? Lapud mandumaay papanisiaan na Saray Tasi tan Orthodox Church! Inakusaan na saray autoridad si Titos Manoussakis tan talora nin Tasi na kriminal ya kaso. Impanmulta da ra tan senentensiaan na duaran bulan a pakapriso. Lapud matoor ya mibabaley na Panarian na Dios iray Tasi, impasen dan say desisyon na korte et kontrad kawayangan dan mandayew, kanian insegep dad saray korte ed bansa ra so kaso ya anggad akasabid ECHR.

¹⁰ Nen 1996, impaamta na ECHR so makapabiglan desisyon tod saray onsusumpad malinis a panagdayew. Impaimano na Korte ya “Saray Tasi nen Jehova et kabiangan ed saray ‘bibidbiren ya relihyon’ unong ed ganggan na Greece” tan say desisyon na abeban korte et “apektaen toy kawayangan ed relihyon na aplikante.” Adiskobre met na Korte ya anggapoy kanepegan na gobiernoy Greece ya “desisyonan no kasin lehitimo so papanisiaan odino panagdayew na sakey a relihyon.” Binaliktad so sentensia ed Saray Tasi, tan nidepensa so kawayangan dan mandayew!

¹¹ Kasin lapud satan ya impanalo et aresolbe lay kaso ed Greece? Makapaermen ta andi. Balet nen 2012, adesisyonan a siansia so miparan kaso ed Kassandreia, Greece, kayari na ngalngalin 12 taon. Diad sayan kaso, say isusumpa et  insugsog na sakey ya obispo na Orthodox. Pabor ed totoo na Dios so desisyon na Council of State, say sankatagyan ya administratibon korte ed Greece. Impaimano na desisyon so walad mismon konstitusyon na Greece ya kawayangan na relihyon tan kinontra toy paulit-ulit ya reklamon Saray Tasi nen Jehova et agbibidbiren ya relihyon. Oniay imbaga na Korte: “Saray doktrina na ‘Saray Tasi nen Jehova’ et ag-iyaamot kanian kabkabat itan ya relihyon.” Manliket iray agagid melag a kongregasyon diad Kassandreia ta makapantitipon la ra natan ed Kingdom Hall da pian mandayew.

12, 13. Diad France, panon ya sinali na saray onsusumpa ya imaneobray ‘panagsaol ed ganggan,’ tan antoy resulta?

¹² France. Inusar na arum ya onsusumpad totoo na Dios so taktikan ‘panagsaol ed ganggan.’ (Basaen so Salmo 94:20.) Singa bilang, nen kapegleyay 1990’s, in-audit na saray managsingil na buis ed France so pundo na Association Les Témoins de Jéhovah (ATJ), sakey ed saray legal a korporasyon na Saray Tasi nen Jehova ed France. Impaamta na minister of the budget so tuan gagala na pan-audit: “Say pan-audit et nayarin manresultad pangisara tan pangilako o pangisegep na kriminal a kaso . . . , a posiblin mamatundad operasyon na asosasyon odino puersaan a mamultot ed kimey dad teritorya tayo.” Anggaman anggapoy anengneng dan anomalya, siningil day ATJ na agaylay kabaleg ya buis. Tan no epektiboy taktika ra, napilitan iray agagi ya isara tan ilako iray bilding na branch office pian nabayaran so buis. Singa atattalo iray totoo na Dios, balet ag-ira sinmuko. Makpel ya dinepensaan na Saray Tasi iyan ag-inkahustisya, kanian insegep day kaso ed ECHR nen 2005.

¹³ Nen Hunyo 30, 2011, nandesisyon so Korte. Inkatunongan na Korte ya lapud kanepegan tan kawayangan ed relihyon, anggapoy kanepegan na bansa ya desisyonan no kasin lehitimo iray papanisiaan odino panagdayew na sakey ya relihyon, likud labat ed nikadkaduma iran kaso. Onia ni inyarum na Korte: “Lapud sisingilen ya buis . . . nayarin napultot so pangaalaay pundo na asosasyon, kanian napegetan iray membro na satan ed kawayangan dan mandayew diad praktikal iran paraan.” Amin ya huis na Korte et nandesisyon pabor ed Saray Tasi nen Jehova! Manliket iray totoo nen Jehova ta impawil ya siansia na gobiernoy France so buis ya siningil dad ATJ kaibay interes, tan pian naunor so desisyon na Korte, impawil day legal a kanepegan tayod property na branch.

14. Panon kan makatulong diad pangidepensad kawayangan ed panagdayew?

¹⁴ Singa si Ester tan Mardokeo nensaman, idedepensa na totoo nen Jehova natan so kawayangan dan mandayew ed sikato diad paraan ya igaganggan to. (Est. 4:13-16) Wala kasi nitulong mo? On wala. Sarag mon regular ya ipikasi iray agagi tayon naiirapan lapud ag-inkahustisya. Baleg so nitulong  na saratan ya pikakasi ed saray agagi tayon naaagrabiado tan napapasegsegang. (Basaen so Santiago 5:16.) Kasin eebatan nen Jehova iratan ya pikakasi? Ipapanengneng na saray impanalo tayod korte ya talagan eebatan to iratan!​—Heb. 13:18, 19.

15. Anto ray ikokonsidera na totoo na Dios nipaakar ed panangusar na dala?

¹⁵ Singa naimano tayod Kapitulo 11, saray mibabaley na Panarian na Dios et ingganggan na Biblia ya ompaliis ed lingon panangusar na dala a kasmak ya gagawaen natan. (Gen. 9:5, 6; Lev. 17:11; basaen so Gawa 15:28, 29.) Anggaman agtayo manpapasaksak na dala, anggad posible et labay tayoy sankaabigan a panagpatambal ed sikatayo tan ed saray inad-aro tayo, basta agkontrad ganggan na Dios. Saray sankatagyan a korte ed dakel a bansa et bibidbiren day kanepegan na totoo ya manpili o agmangawat na panagtambal based konsiensia tan relihyoson sisisiaen da. Balet diad arum a bansa, asubok a maong iray totoo na Dios. Imanoey pigaran alimbawa.

16, 17. Antoy makapabiglan ginawa ed sakey a sister ed Japan legan na operasyon, tan panon ya naebatan iray pikakasi to?

¹⁶ Japan. Si Misae Takeda, 63 años ya asawan bii et kaukolan ya manpaopera. Bilang matoor ya mibabaley na Panarian na Dios, impalinew tod doktor to ya agda sasaksakan na dala. Balet, kalabas na pigaran bulan, abigbigla nen naamtaan ton sinaksakan da manaya na dala legan na operasyon. Lapud say pakalikna nen Sister Takeda et aloko tan apalikdo, indemanda to ray doktor tan ospital nen Hunyo 1993. Sayan mauyamo tan agmasmasel ya sister et mabisbiskeg so pananisia to. Makpel ya angiter na testimonya diad apanon kuarto na korte, nansiansiad arap na huis ed masulok ya sakey oras anggaman makapkapuy. Tan sakey bulan antis ya inatey, akakar nid korte. Agta makapadinayew so pakpel tan pananisia to? Imbaga nen Sister Takeda ya lanang ton kekerewen ya bendisyonan nen Jehova so pilalaban to. Tan matalek ya ebatan nen Jehova iray pikakasi to. Naebatan kasi?

¹⁷ Taloy taon kayari impatey nen Sister Takeda, nandesisyon so Supreme Court na Japan pabor ed sikato​—inmabobon ira ya kasalanan so impansaksak na dala ta asumlang so panlabayan to. Nabasad desisyon nen Pebrero 29, 2000 a “say kanepegan ya mandesisyon” ed ontan iran kaso et “nepeg ya igalang ta kanepegan itan na kada too.” Lapud determinasyon nen Sister Takeda ya idepensay kawayangan ton manpili na panagtambal ya mitunosan ed impasal na Biblian konsiensia to, saray Tasi ed Japan natan et agla natatakot ya ompan piliten iran manpasaksak na dala no manpatambal ira.

18-20. (a) Panon ya indepensa na court of appeals ed Argentina so kanepegan na too ya ag-awatey panagpasaksak na dala diad pangusar na medical directive? (b) No nipaakar ed lingon panangusar na dala, panon tayon nipanengneng so panagpasakop ed Kristo?

 ¹⁸ Argentina. Panon ya makapanparaan iray mibabaley na Panarian sano kaukolan so mandesisyon balet unconscious ira? Sarag tayon awiten a lanang so legal a dokumenton mangipaliwawad panlabayan tayo. Ontan so ginawa nen Pablo Albarracini. Nen Mayo 2012, sikatoy hinoldap tan aminpigan pinaltog. Nen imbatik dad ospital et unconscious kanian agto nipaliwaway papanisiaan to nipaakar ed panagpasaksak na dala. Balet awit toy legal ya medical directive ya pinirmaan to apatiran taon lay apalabas. Anggaman seryosoy kondisyon to tan parad arum ya doktor et kaukolan a saksakan na dala pian nabilay, mabulos iray doktor ya mangunor ed panlabayan to. Balet, say ama nen Pablo ya aliwan Tasi nen Jehova et angala na permiso ed korte pian ag-unorey panlabayan na anak to.

¹⁹ Inmapelan tampol so abogadon mangirerepresentad asawa nen Pablo. Diad loob labat na pigaran oras, binaliktad na court of appeals so desisyon na abeban korte, tan nandesisyon a kaukolan ya igalang so panlabayan na pasyente ya akasulat ed medical directive to. Inmapela so ama nen Pablo ed Supreme Court na Argentina. Balet, nalmoan na Supreme Court ya “anggapoy rason pian agpanisiaan ya nen ginawa to iya [say medical directive nen Pablo ya mangibabagan agto manpasaksak na dala], talagan inaral to, walay gagala to, tan ag-asugsogan.” Imbaga na Korte: “Amin ya makayari tan wala lad edad et sarag day manggawa na dokumento nipaakar ed bunigas [da] tan walad sikara no awaten da o andi iray espisipikon panagpatambal . . . Nepeg iyan igalang na doktor da.”

²⁰ Inmabig si Brother Albarracini tan misalsalamat ta nan-fill-up na medical directive. Lapud satan ya simpli balet importantin ginawa to, impanengneng toy panagpasakop ed Kristo, say Ari na Panarian na Dios. Kasin wala lay medical directive yon sankapamilya?

21-24. (a) Panon ya akapanggawa so Supreme Court na Canada na makapadinayew a desisyon nipaakar ed saray menor-de-edad tan ed panangusar na dala? (b) Panon ya napapaseseg ed sayan kaso iray kalangweran ya lingkor nen Jehova?

²¹ Canada. Kaslakan, bibidbiren na saray korte so kanepegan na atateng ya mandesisyon no antoy sankaabigan ya panagtambal parad ananak da. No maminsan ni ingen, mandedesisyon iray korte ya igalang so desisyon na saray makalakal lan menor-de-edad nipaakar ed panagpatambal. Ontan so agawa ed si April Cadoreth. Nen 14 años to, imbatik dad ospital lapud graben internal bleeding. Pigaran bulan antis na satan, nan-fill-up na Advance Medical Directive card a katekep toy akasulat ya instruksion ya agda saksakan na dala anggano emergency. Imbaliwala na doktor so malinlinew ya instruksion nen April tan angala na permiso ed korte pian nasaksakan na dala. Impilit na doktor ya sikatoy saksakan na taloran bag na red blood cells. Lapud satan, say pakalikna nen April et singa a-rape.

 ²² Kinmerew na hustisya ed saray korte si April tan saray atateng to. Kayari duay taon, akasabid Supreme Court na Canada so kaso. Parad arum, singa atalo si April ta agto nauman so ley na Canada. Balet, ingganggan na Korte ya sikatoy bayaran na danyos tan nandesisyon itan pabor ed sikato tan ed arum ni ran makalakal ya menor-de-edad ya labay dan idepensay kanepegan dan mandesisyon parad panagpatambal. Inkuan na Korte: “Nepeg ya abuloyan iray kalangweran ya anggapo ni 16 da ya paneknekan a say panmoria dad sakey a panagpatambal et mangipapanengneng ya sarag da lay mandesisyon tan makalakal la ra.”

²³ Importante iyan kaso ta lapud saya et inimano na Supreme Court so based konstitusyon a kanepegan na saray makalakal lan menor-de-edad. Antis na desisyon, sarag na korte ed Canada ya autorisaan so sakey ya paraan na panagtambal ed ugaw ya anggapo ni 16 to basta diad panmoria na korte et parad pankaabigan to itan. Balet kayari na desisyon, agla inautorisaan so korte ya mangiter na permisod  dinanman a panagpatambal ya kontrad panlabayan na saray kalangweran ya anggapo ni 16 da no agni ra inikdan na pankanawnawan paneknekan ya makalakal la ra tan sarag da lay mandesisyon parad sarili da.

²⁴ Kasin abawbawi so taloy taon ya impansagpot dan idepensay kaso ra? Parad si April et “On!” Natan sikatoy regular payunir la, tan inmabig la. Oniay inkuan to: “Maliket ak ta amtak ya anggan panon et akatulong ak ed kigloria na ngaran na Dios tan apaneknekan ya matila si Satanas.” Ipapanengneng na eksperiensya nen April ya sarag na saray kalangweran so manpakpel, tan paneknekan ya talagan mibabaley ira na Panarian na Dios.​—Mat. 21:16.

25, 26. Anto ray nayarin nagawa sano mandiborsyo so sanasawa?

²⁵ Inmatalek nen Jehova ed atateng so responsabilidad ya ibangat ed ananak iray estandarte to. (Deu. 6:6-8; Efe. 6:4) Mairap itan ya asainmin, balet mas mairap no nandiborsyo so atateng. Nayarin mandumaan ya maong so panmoria rad panagpabaleg na ananak. Singa bilang, parad Tasin ateng et kaukolan ya isipor ed ananak iray Kristianon estandarte, balet ompan agmipakna so aliwan Tasin ateng. Siempre, kaukolan ya marespeton bidbiren na Tasin ateng ya anggaman napultot na diborsyo so relasyon na sanasawa, agnapultot so relasyon na atateng tan ananak.

²⁶ Nayarin kerewen ed korte na aliwan Tasin ateng so kustodiya ed anak o ananak pian nasubaybayan toy nibabangat ed ugugaw nipaakar ed relihyon. Wala ray mangibabagan makapuy no pabalegen a Tasi nen Jehova iray ananak. Ikakatunongan dan nasibletan iray ugugaw ed panselebra na birthday, holiday, tan no walay emergency, ag-ira nasaksakan na dala ya “makasalbay bilay.” Misalsalamat tayo ta ikokonsidera na dakel a korte so pankaabigan na ugaw imbes ya husgaan no kasin makapuy so relihyon na ateng o andi. Nengnengen tayoy pigaran alimbawa.

27, 28. Antoy ginawa na Supreme Court na Ohio ed akusasyon ya makapuy ed ugaw no pabalegen a Tasi?

²⁷ America. Angisegep na kaso ed abeban korte so sakey ya aliwan Tasin ama ya mangibabagan makapuy ed kalangweran nin ilalak to no pabalegen a Tasi nen Jehova. Inmabuloy so korte, tan inter so kustodiya ed ama. Say ina ya si Jennifer Pater et inabuloyan ya ombisita, balet ingganggan ed sikato ya agto “ibabangat odino ipapaamtad ugaw so antokaman ya sisisiaen na Saray Tasi nen Jehova.” Sayan ganggan na abeban korte et malaknab so labay ton ibaga. Nayarin kabaliksan na saya ya agnayarin itongtong nen Sister Pater ed anak ton si Bobby so anggan say Biblia odino no antoy duga tan aliwa! Imadyin mo pay alikna to. Maer-ermen si Jennifer,  balet imbaga ton naaralan toy mananos tan manalagar ya onkiwas si Jehova. Imbaga to, “Wadtan a lanang si Jehova.” Diad tulong na organisasyon nen Jehova, inmapelad Supreme Court na Ohio so abogado to tan nen 1992, dinengel na satan so kaso to.

²⁸ Ag-inabobonan na Supreme Court so desisyon na abeban korte, tan imbaga ton “kanepegan na atateng ya ibangat so ananak da, kaiba lay kanepegan ya itongtong no antoy duga tan aliwa pati saray relihyoson bangat.” Imbaga na Supreme Court ya likud no napaneknekan ya makapuy ed pisikal tan mental na ugaw iray bangat na Saray Tasi nen Jehova, anggapoy kanepegan na abeban korte ya lapud relihyon et pegetay kustodiyan kanepegan na ateng. Anggapoy anengneng na Supreme Court ya prueba a saray bangat na Saray Tasi et deralen toy isip o laman na ugaw.

29-31. Akin et inekal so kustodiya ed sakey a sister, tan antoy desisyon na Supreme Court ed Denmark?

²⁹ Denmark. Si Anita Hansen et aproblema met nen angisegep na kaso so datin asawa to pian naalay kustodiya ed pitoy taon ya anak dan si Amanda. Anggano inter na district court so kustodiya ed si Sister Hansen nen 2000, inmapela so ama nen Amanda ed atagey a korte. Binaliktad na satan so desisyon na district court tan inter dad ama so kustodiya. Impaliwawa na atagey a korte ya mandumaan na panmoriad  bilay so atateng lapud bangat na relihyon da, kanian mas walad kipapasen so ama ya mandesisyon no antoy nepeg ya relihyon na anak. No ontan sirin, inekal so kustodiya ed si Sister Hansen ta sikatoy sakey a Tasi nen Jehova!

³⁰ Diad satan ya mairap a situasyon, no maminsan et maer-ermen si Sister Hansen tan agto amtay ipikasi to. “Balet” inkuan to, “akaligliwan maong ed siak so walad Roma 8:26 tan 27. Alikliknak ya natatalosan ak nen Jehova. Iimanoen to ak tan lanang ya wadtan parad siak.”​—Basaen so Salmo 32:8; Isaias 41:10.

³¹ Inmapela si Sister Hansen ed Supreme Court na Denmark. Oniay desisyon na Korte: “Nepeg a say isyu nipaakar ed kustodiya et desisyonan diad pangamtad pankaabigan na ugaw.” Inkuan ni na Korte ya say desisyon et nepeg ya akadepende ed paraan na panresolbe na kada ateng ed agpantatalosan, aliwan based “saray doktrina tan tatalindegan” na Saray Tasi nen Jehova. Misalsalamat si Sister Hansen ta binidbir na Korte so kapasidad to bilang ateng kanian impawil dad sikatoy kustodiya.

32. Panon ya prinotektaan na European Court of Human Rights iray Tasin atateng sumpad diskriminasyon?

³² Nanduruman bansa ed Europe. Diad arum iran situasyon, aliwa labat a diad sankatagyan a korte na saray bansa so asabi na kaso nipaakar ed kustodiyad ananak. Noagta dinengel met itan na European Court of Human Rights (ECHR). Diad duaran kaso, impaamta na ECHR ya lapud relihyon, nandumaay impantrato na saray abeban korte tan korte na bansa ed saray Tasi tan aliwan Tasin atateng. Imbaga na ECHR ya aliwa iyan patas tan “agnaawat so desisyon ya imbase labat ed pandumaan na relihyon.” Nainawaan tan agunggonaan so sakey ya Tasin ina ed desisyon na ECHR tan oniay inkuan to, “ansakisakit so akusasyon ya mauges ak ya impluensya ed ananak ko, anta gagawaen koy anggaay nayarian kon ibangat so iisipen kon parad pankaabigan da​—pabalegen iran Kristiano.”

33. Panon ya niyaplika na Tasin atateng so prinsipyod Filipos 4:5?

³³ Siempre, saray Tasin atateng ya idedepensa day kanepegan dan ibangat ed ananak da iray estandarte na Biblia et manggugunaet a magmaliw ya makatunongan. (Basaen so Filipos 4:5.) Tua, aapresyaen day kanepegan dan ibangat ed saray anak da so panlabayan na Dios, balet bibidbiren da met ya walay responsabilidad na aliwan Tasin ateng ya igiya iray anak da no labay to. Panon kaseryoso iray Tasin ateng ed responsabilidad dan mangipasal ed anak da?

34. Panon ya nagunggonaan iray Kristianon atateng natan ed alimbawa na saray Judio ed panaon nen Nehemias?

³⁴ Makatulong imay agawa nen panaon nen Nehemias. Nansagpot a maong iray Judio pian apigeren tan ipaalagey lamet so padir na Jerusalem. Amta ran naprotektaan ira na satan tan say pamilya ra ed saray akapaliber ya bansan  mangakalaban ed sikara. Kanian, oniay impaseseg nen Nehemias: “Mibakal kayo a nipaakar ed saray agagi yo, saray anak yo a lalaki tan bibii, saray asawa yo, tan saray abung yo.” (Neh. 4:14) Parad saray Judio et makagunggona itan. Ontan met natan, pansasagpotan na saray atateng ya Tasi nen Jehova ya pabalegen so ananak da diad katuaan. Amta ran dakel so makapuy ya impluensyad saray ananak da ed eskuelaan tan kakaabay. Anggan diad abung et nayarin makaloob iratan panamegley na media. Atateng, agyo lilingwanan ya nabawbawi yoy sagpot yon pabalegan iran maespiritual.

35, 36. Anto ray bendisyon ya naawat tayo lapud impangidepensad legal iran kanepegan tayo, tan antoy determinadom ya gawaen?

³⁵ Talagan benendisyonan nen Jehova so pansasagpot na organisasyon ton idepensay kanepegan tan kawayangan dan mandayew. Diad impangisegep ed saray legal a kaso, akapangiter na pantasi iray totoo na Dios ed korte tan ed publiko. (Roma 1:8) Say sakey nin maong a resulta na dakel ya impanalo dad korte et nidepensay kanepegan na saray aliwan Tasi. Balet bilang totoo na Dios, agtayo rerepormaen so komunidad; agtayo met padadayew. Manuna ed amin, insegep na Saray Tasi nen Jehova iray kaso rad korte pian niletneg tan nasuportaan so malinis a panagdayew.​—Basaen so Filipos 1:7.

³⁶ Komon ta agtayon balot ibabaliwala iray naaralan tayo nipaakar ed katooran na saray angidepensad kawayangan tayon dayewen si Jehova! Mansiansia itayo met a matoor, manmatalek ya susuportaan nen Jehova so kimey tayo tan lanang a mangiiter ed sikatayo na biskeg pian nagawaan so linawa to.​—Isa. 54:17.